Door Jeroen Horlings

Redacteur

Tweakers Koophulp voor camera's

Welke camera past het best bij jou?

05-09-2015 • 12:51

2

Multipage-opmaak

Inleiding

Wie een camera wil aanschaffen komt er al gauw achter dat er zeer veel verschillende modellen zijn, met elk weer unieke eigenschappen. De verschillen zijn in de afgelopen jaren alleen maar gegroeid, waardoor het camera-aanbod diverser is dan ooit. Het gevaar bestaat dat je door de bomen het bos niet meer ziet en zo niet de juiste keuze zult maken. Om je op weg te helpen, noemen we in deze Tweakers Koophulp enkele belangrijke zaken waarmee je als consument rekening kunt houden.

Op de volgende pagina bespreken we de diverse soorten camera's die er zoal zijn en hoe deze van elkaar verschillen. Vervolgens bespreken we een aantal populaire activiteiten en noemen we welke camera's daar het meest geschikt voor zijn. Op de laatste pagina geven we wat achtergrondinformatie over technische begrippen als lichtsterkte, diafragma en sluitertijd. Op deze inleidende pagina beginnen we met een paar basisvragen om je op weg te helpen.

Verschillende soorten camera's

Onderwerpen in dit artikel


Welke camera moet ik kopen?

Een belangrijk uitgangspunt voor een nieuwe camera is het budget dat je ervoor overhebt en dat is heel persoonlijk. Het maakt natuurlijk een flink verschil of dat 200, 500, 1000 euro of meer is. Voor 200 euro is de keus beperkt, al kun je tijdens winkelaanbiedingen en tweedehands voor dat budget toch een prima camera op de kop tikken. Voor circa 500 euro kun je praktisch alle gangbare cameratypen vinden, al zul je zeker meer moeten neerleggen als je voor een camera gaat met extra lenzen erbij. Voor 1000 euro of meer krijg je camera's die vooral in smaak zullen vallen bij fotografie-enthousiastelingen.

Groot of klein

Er zijn camera's in allerlei soorten en maten, en omvang en gewicht van een camera zijn niet onbelangrijk. Lang niet iedereen wil met een grote, zware camera sjouwen, want tijdens een vakantie neemt dat toch redelijk wat ruimte in beslag en met een grote camera om je nek ben je minder flexibel. Een spiegelreflex- of systeemcamera met diverse lenzen vereist meestal een aparte tas. Een camera die in een broek- of jaszak past, is veel makkelijker mee te nemen en weegt amper iets. Er moet dus een keus gemaakt worden.

Klein: compactcamera (met kleine of grote sensor), kleine systeemcamera

Groot: bridgecamera, spiegelreflex, grote systeemcamera

Groot of klein

Een grote spiegelreflex of een kleine compact? De keuze is heel persoonlijk

Veel of weinig zoom

Hoe belangrijk vind je het om ver te kunnen inzoomen? Oftewel zoek je een camera met veel of weinig zoom? Het antwoord 'veel zoom' ligt niet per se voor de hand, want weinig zoom is kwalitatief vaak wat beter. Maar een groot zoombereik is wel praktisch; zonder dat je hoeft te lopen kun je een onderwerp dichterbij halen. In bepaalde situaties waarbij je niet dichterbij kunt komen, zoals in de dierentuin of tijdens een safari, is dat erg handig. Als je wel dichterbij kunt komen, levert dat vaak een beter resultaat op. Het voordeel van een camera met weinig zoom is vaak dat hij wat compacter is en dat de kwaliteit beter is, bijvoorbeeld in het geval van een compactcamera met grote sensor. Op de laatste pagina in deze koopgids vind je meer informatie over lenzen, lichtsterkte en de impact van een groot zoombereik.

Veel zoom wenselijk: travelzoom, bridgecamera, spiegelreflex- of systeemcamera met superzoom

Liever kwaliteit dan veel zoom: compactcamera met grote sensor, spiegelreflex- of systeemcamera

Vaste lens of verwisselbaar?

Zoek je een camera met één vaste lens of maximale flexibiliteit? Een vaste lens is praktisch, maar je kunt daar niet in alle situaties goed mee uit de voeten. Een camera waarbij je de lens kunt wisselen biedt enorme flexibiliteit, omdat er voor iedere lastige situatie wel een geschikte lens te vinden is. Je kunt het zien als een upgrademogelijkheid voor je camera. Met een nieuwe lens kun je met dezelfde camera betere resultaten halen. Je hoeft dus minder snel een nieuwe camera te kopen.

Als je een camera wil waarbij je de lenzen kunt wisselen dan kom je automatisch uit bij een systeemcamera of een spiegelreflex. Die worden vaak geleverd met een standaardlens, een zogeheten kitlens, maar die kun je altijd in de toekomst nog upgraden. Je kunt natuurlijk ook zelf een andere lens bij de camera uitkiezen. Ben je echter niet van plan om lenzen te wisselen of in de toekomst te investeren in meer lenzen, dan kun je je hardop afvragen of dit wel het juiste systeem is. Een camera met vaste lens ligt dan meer voor de hand.

Een camera met vaste lens heeft namelijk ook voordelen. De lens is optimaal op de camera afgestemd en kan daardoor wat compacter blijven, wat de lichtsterkte en het zoombereik ten goede kan komen. Een goed voorbeeld is de Panasonic LX100 met een grote sensor en een relatief lichtsterke lens. Ook zijn er camera's met vaste lenzen die een zeer groot zoombereik bieden, zoals de Nikon P900. Een dergelijk zoombereik haal je niet met een spiegelreflex- of systeemcamera.

Geen lenzen wisselen: bridgecamera, compactcamera

Wel lenzen wisselen: spiegelreflex-, systeemcamera

Op de volgende pagina's kun je meer lezen over verschillende soorten camera's, welk type camera het geschiktst is voor bepaalde foto-onderwerpen en achtergrondinformatie over algemene begrippen, zoals lenzen, lichtsterkte en megapixels.

Soorten camera's

Het cameralandschap was nog nooit zo uitgebreid. Er zijn grote en kleine, simpele en uitgebreide, waterdichte en schokvaste camera's, en modellen met verwisselbare en vaste lenzen. Op deze pagina zie je een overzicht van soorten camera's die vandaag de dag te koop zijn en hun onderlinge verschillen.

JH camera's 4

Welke soorten camera's zijn er?

Camera's met vaste lens

We beginnen met camera's met een vaste lens, die doorgaans compactcamera's worden genoemd. We kunnen deze categorie als volgt onderverdelen:

  • Standaardcompactcamera's
  • Travelzooms - Compactcamera met een groot zoombereik
  • Compactcamera's met een relatief grote sensor - 1 inch, mft, aps-c en fullframe
  • Bridgecamera's - Uiterlijk van een spiegelreflex, zeer groot zoombereik
  • Outdoorcamera's - Bestand tegen stof, vallen, vorst en water
  • Smartphones - Redelijke camera, maar geen optische zoom

Bij de compactcamera's zien we meer en meer specialisatie, waardoor de 'standaard'-compactcamera uit beeld verdwijnt. Een logische ontwikkeling, want een gespecialiseerde camera kan zich beter onderscheiden van een smartphone, momenteel diens grootste concurrent.

Zo onderscheiden travelzooms en bridgecamera's zich met hun enorme zoombereik, waar een smartphone op geen enkele manier aan kan tippen. Daardoor kun je een onderwerp groot in beeld brengen, zelfs als je op flinke afstand staat. Een travelzoom is compact en past in een broekzak, terwijl een bridgecamera een stuk groter is, maar tegelijk beduidend meer optische zoom biedt. Deze ziet er meer uit als een spiegelreflex en laat zich op een vergelijkbare manier bedienen.

Een outdoorcamera is de ideale camera voor een avontuurlijke vakantie. Hij is bestand tegen vallen en kan onderwater gebruikt worden, soms tot wel achttien meter diep. Hij is dus geschikt om mee te snorkelen en te duiken op geringe diepte. Daarbij zijn dergelijke camera's goed bestand tegen extreme kou, stof en zand. Door hun robuuste behuizing zijn ze door kleine kinderen te gebruiken zonder dat je bang hoeft te zijn dat de camera kapot is als hij valt. De lens van de camera steekt niet uit, maar zoomt intern. Als gevolg daarvan is het bereik wat minder groot dan dat van bijvoorbeeld travelzooms.

Een nieuwe categorie camera's die zeer populair is geworden, zijn compactcamera's met een grote sensor. Een gemiddelde compactcamera gebruikt een 1/2,3-inch-sensor. Een 1-inch-sensor is meer dan een factor vier groter en in veel camera's worden nog grotere formaten gebruikt, zoals aps-c of full frame. Een compactcamera met een aps-c- of fullframe-sensor biedt dezelfde beeldkwaliteit als een spiegelreflexcamera, maar hij is een stuk compacter. De keerzijde is wel dat het zoomvermogen beperkt is, want (meer) zoom zou een dergelijke camera een stuk groter maken. Vandaar dat het zoombereik bij dit type camera vaak beperkt is tot 3 à 4x optische zoom en er zijn ook camera's die helemaal niet kunnen zoomen. Lenzen wisselen is geen optie. Verderop in deze Koophulp gaan we dieper in op de voor- en nadelen van een grotere sensor.

Voorbeelden: Sony RX100 III, Panasonic Lumix LX100, Canon PowerShot G7 X

Camera's met verwisselbare lens

Naast camera's met een vaste lens zijn er ook camera's met een verwisselbare lens. Dit zijn spiegelreflexcamera's en systeemcamera's. Een spiegelreflex wordt ook wel een dslr genoemd en een systeemcamera ilc, milc of csc. Op basis van sensorformaat (zie achtergrondinformatie) zijn er de volgende soorten:

  • Spiegelreflexcamera's met een fullframe-sensor (Canon, Nikon, Sony)
  • Spiegelreflexcamera's met een aps-c-sensor (Canon, Nikon, Sony, Pentax)
  • Systeemcamera's met een fullframe-sensor (Sony)
  • Systeemcamera's met een aps-c-sensor (Sony, Canon, Samsung)
  • Systeemcamera's met een-MicroFourThirds-sensor (Olympus, Panasonic)
  • Systeemcamera's met een 1-inch-sensor (Nikon)
  • Systeemcamera's met een 1/2,3-inch-sensor (Pentax)

Wat is het verschil?

Systeemcamera of spiegelreflexcamera

Spiegelreflex en systeemcamera

Het grootste algemene verschil tussen een systeemcamera en een spiegelreflex is het verschil in omvang. Dat komt vooral doordat een systeemcamera geen spiegel en prismahuis bevat, waardoor de body een stuk kleiner kan worden. De spiegel is niet meer nodig, omdat veel systeemcamera's automatisch scherpstellen via de gewone sensor in plaats van via een speciale autofocussensor, zoals een spiegelreflex doet.

Door de afwezigheid van een spiegel is een optische zoeker geen mogelijkheid meer. Systeemcamera's gebruiken daarom een elektronische zoeker, ofwel evf. De goedkopere systeemcamera's hebben helemaal geen zoeker en werken net zoals een compactcamera via de lcd.

De wat duurdere systeemcamera's zijn wel uitgerust met een elektronische zoeker en omdat deze, in tegenstelling tot een optische zoeker, niet aan een bepaalde locatie gebonden is, zit hij soms aan de linkerkant van de body. Dat heeft als voordeel dat je neus niet tegen het scherm aangedrukt zit. Een ander voordeel van een evf is dat je van te voren exact ziet hoe je foto eruit komt te zien en dat je allerlei digitale hulpmiddelen kunt gebruiken, zoals focus peaking voor handmatige scherpstelling. Tijdens het filmen kun je door de zoeker blijven kijken, terwijl je bij een dslr per se de lcd moet gebruiken.

De autofocus tijdens het filmen is bij systeemcamera's in de meeste gevallen beter op orde dan bij een spiegelreflex. Een algemeen minpunt van een evf is daarentegen dat deze stroom verbruikt.

Een algemeen nadeel van systeemcamera's is dat het aanbod van lenzen relatief beperkt is. Lenzen voor spiegelreflexcamera's worden al tientallen jaren geproduceerd, dus is er een enorm aanbod, zowel nieuw als tweedehands. Omdat de afstand tussen de lens en de sensor door het ontbreken van een spiegel anders is, moesten fabrikanten weer helemaal opnieuw beginnen met hun lenzenportfolio. Bovendien hebben vrijwel alle fabrikanten een eigen vatting, die niet compatibel is met die van andere merken. Panasonic en Olympus vormen hierop een uitzondering, met hun MicroFourThirds-camera's, waarvan de lenzen wel compatibel zijn. Vrijwel alle systeemcamerafabrikanten hebben zeer compacte kitlenzen ontwikkeld, waardoor de camera-lenscombinatie zeer compact is.

Zie het forum voor meer informatie over het verschil tussen een dslr en een systeemcamera, en eventueel aankoopadvies

Wat wil je doen?

Er zijn zeer veel fotografische specialismen, zoals landschappen, portretten, architectuur, actie, zaalsport, vogels en macro. Met iedere camera kun je in de basis wel wel uit de voeten, maar vanzelfsprekend leent de ene camera zich beter voor een bepaald specialisme dan de andere.

Actiefotografie

Actiefotografie vereist bijvoorbeeld een snelle autofocus en is zeer gebaat bij focus tracking, waarbij continu op het onderwerp wordt scherpgesteld. Om bewegingsonscherpte te voorkomen is in veel gevallen een korte sluitertijd van belang. Met een standaardcamera en -lens kan dat lastig zijn. Een camera met een grote sensor en een lichtsterke lens leent zich daar het beste voor. Ook een snel autofocussysteem is erg belangrijk, want dat verhoogt de kans op geslaagde foto's.

Aanbevolen: systeemcamera of spiegelreflex met lichtsterke lens, snelle compactcamera

Actiefoto Actiefotografie kan het best met een snelle camera en een lichtsterke lens

Portretten

Voor portretten is een lichtsterke lens, zoals een 50mm f/1.8, een aanrader, omdat je dan makkelijker een scherp portret en een onscherpe achtergrond kunt realiseren. Hoe groter de sensor, des te meer ruimte je hebt om met scherptediepte te spelen, oftewel: daarmee kun je makkelijker een onscherpe achtergrond creëren. Een compactcamera leent zich hier minder goed voor dan een systeemcamera of spiegelreflex. Weet je niet precies wat lichtsterkte en scherptediepte is? Lees dan de pagina met achtergrondinformatie.

Aanbevolen: systeemcamera of spiegelreflex met lichtsterke lens

Modelfotografie

Als je serieus met modelfotografie aan de slag wilt, is een dslr of systeemcamera met scherpe, lichtsterke lens aanbevolen

Macro

Wie graag bloemen en/of insecten fotografeert, kan dat ook prima met een compactcamera doen. Vanwege de kleine sensor heeft deze zelfs een technisch voordeel; er kan zeer dichtbij worden scherpgesteld en de scherptediepte is wat groter, waardoor er minder kans is dat een bepaald deel van de foto per ongeluk onscherp is. Voor spiegelreflex- en systeemcamera's haal je het beste resultaat met een macrolens. De kitlens die standaard meegeleverd wordt, is hiervoor minder geschikt.

Aanbevolen: compactcamera met goede macrostand, systeemcamera of spiegelreflex met macrolens

Macro

Voor macrofotografie is een macrolens aanbeloven, maar het kan ook goed met veel compactcamera's

Landschappen

Landschappen fotograferen is een van de populairste disciplines binnen de fotografie. Het is een leuke bezigheid tijdens een vakantie of tijdens uitstapjes in eigen land. Het mooie is ook dat in principe alle camera's geschikt zijn voor dit type fotografie. Bij daglicht is een lichtsterke lens niet nodig. Wat wel belangrijk is, is een mooi groothoekbereik. Veel lenzen beginnen bij 28mm, maar 24mm is vaak net wat mooier en handiger, omdat er wat meer in beeld past. Meer informatie over lenzen en lichtsterkte kun je lezen op de pagina met achtergrondinformatie.

Aanbevolen: alle typen camera's, mooie groothoek

Landschap

Een landschap fotograferen kan met praktisch iedere camera

Filmen

Een camera kan allang niet meer alleen fotograferen. Tegenwoordig kun je er ook uitstekend mee filmen. Is dit belangrijk voor je of pure bijzaak? Alle moderne camera's kunnen in full hd filmen, maar de allernieuwste generatie ook in 4k. Een beperkt aantal modellen staat de filmer toe de sluitertijd en de diafragmawaarde te wijzigen, soms ook tijdens het filmen, en dat is een technisch voordeel voor de fanatiekeling. Daarvoor moet je meestal bij de duurdere klasse spiegelreflex- en systeemcamera's zijn.

Systeemcamera's hebben daarbij trouwens twee strategische voordelen. Allereerst kunnen de meeste modellen vrij vlot scherpstellen tijdens het filmen en ook een onderwerp blijven volgen. Dat heeft af tracking. Dat kan een spiegelreflex niet of nauwelijks. De autofocus tijdens live view, de stand waarbij je op de lcd ziet wat je fotografeert, en tijdens video is meestal aan de slome kant. De meeste filmers met een dslr gebruiken daarom handmatige scherpstelling, maar dat vindt niet iedereen prettig.

Een ander groot voordeel van systeemcamera's is de elektronische zoeker, ofwel evf, waardoor je kunt kijken tijdens het filmen. Bij een spiegelreflex kan dat niet, want die hebben een optische zoeker. Het beeld is zwart tijdens video en live view, doordat de spiegel dan opgeklapt is. Het is wel mogelijk om een lcd-loep te gebruiken, waamee je het lcd-scherm als een soort zoeker kunt gebruiken. Een camera met een kantelbaar scherm kan ook van pas komen bij het filmen, omdat je daarmee makkelijker uit lastige hoeken kunt filmen, zoals laag bij de grond.

Wie van plan is veel te filmen komt vaak uit bij een systeemcamera vanwege de evf en de snelle autofocus. Ook spiegelreflexcamera's worden daarvoor gebruikt, maar dan veelal in combinatie met handmatige scherpstelling en een lcd-loep bij gebrek aan een evf.

Aanbevolen: systeemcamera met elektronische zoeker of een dslr met een lcd-loep

Achtergrondinformatie

Lenzen, lichtsterkte en scherptediepte

Lenzen

Camera's met verwisselbare lenzen worden vaak in een 'kit' verkocht. Daar zit dan een standaardlens bij, zoals een 18-55mm f/3.5-5.6, Soms bestaat een dergelijke kit uit twee lenzen en dan zit er een telelens bij, zoals een 55-200mm f/3.5-5.6. Sommige winkels bieden kits aan met alternatieve lenzen, zoals een 18-105mm. Het is een optie om alleen de camerabody te kopen en een andere lens, al is een kit vaak gunstiger geprijsd.

De kitlens

18-55mm kitlensDat laatste is een belangrijke overweging bij de aankoop van een nieuwe camera. Een kitlens wordt in veel gevallen zo goedkoop mogelijk geproduceerd. Hij bestaat uit veel plastic en relatief weinig glaselementen. Vaak is zo'n kitlens niet erg lichtsterk en daardoor beperkt inzetbaar. Die lichtsterkte is af te lezen aan de diafragmawaarde, die bij een kitlens meestal f/3.5 tot 5.6 is. Er bestaan lichtsterkere lenzen met praktisch hetzelfde bereik, zoals een 17-55mm f/2.8. Daarmee kun je in situaties met weinig licht beter uit te voeten en het is een voordeel dat de lichtsterkte niet verandert als je inzoomt. Lichtsterkte heeft echter een prijs; een dergelijke lens is een stuk duurder, groter en zwaarder.

Als je van plan bent om alleen een camera met de kitlens te kopen en geen andere lenzen, dan kun je je afvragen of er geen betere alternatieven zijn. Het grote voordeel van een spiegelreflex en systeemcamera is immers dat je de lenzen kunt wisselen. Dat maakt de camera ontzettend veelzijdig, want voor iedere situatie is er wel een geschikte lens waar je perfect mee uit de voeten kunt.

Als je dus niet van plan bent om extra lenzen te kopen, kun je misschien beter een camera met een vaste lens kopen. Die zijn er ook in varianten met grote sensors en lichtsterke lenzen, of juist met een groot zoomvermogen. Zie de pagina met soorten camera's.

Sensor

Naast een goede lens is de beeldsensor in de camera van groot belang. De kwaliteit van de sensor hangt in veel gevallen samen met de grootte; de voornaamste reden dat een spiegelreflexcamera veel betere foto's maakt dan de camera in je smartphone is dat de sensor vele malen groter is. In het algemeen geldt dus: hoe groter de sensor, hoe hoger de beeldkwaliteit en hoe meer je kunt spelen met de scherptediepte, die we hieronder bespreken.

Sensorformaten

Sensors van klein naar groot. Uiterst links die van een standaard compactcamera, rechts die van een professionele spiegelreflex of systeemcamera.

Kleine sensors kunnen minder detail vastleggen en presteren daarnaast een stuk minder goed in slechte lichtomstandigheden. Camera's met een grotere sensor hebben beduidend minder last van ruis op hoge lichtgevoeligheden in vergelijking met camera's met een kleinere sensor. Dat betekent bijvoorbeeld dat een fullframe-camera een bruikbare foto op 12.800 iso kan produceren, terwijl een foto van een compactcamera er op 3200 iso al niet meer acceptabel uitziet. Een ander voordeel is dat een grote sensor profiteert van een groter dynamisch bereik en daardoor beter details in hooglichten en schaduwpartijen kan vastleggen.

Alle verschillende soorten sensors die in omloop zijn, worden afgezet tegen de grootte van een ouderwets 35mm-negatief van een fotorolletje. Camera's met een fullframe-sensor uitgezonderd, zijn de sensors kleiner dan een dergelijk negatief en het verschil wordt aangegeven met een getal dat de cropfactor genoemd wordt.

Nikon, Sony en Pentax gebruiken voor hun consumenten-spiegelreflexcamera's een sensor met een cropfactor van 1,5 en bij Canon is dat 1,6. Dat betekent dat de diagonaal van de sensor 1,5 tot 1,6 keer zo klein is als bij het 35mm-formaat. Dit wordt ook wel het aps-c-formaat genoemd. Aps-c is het meest gangbare formaat bij spiegelreflex- en systeemcamera's, maar er zijn ook camera's met kleinere sensors. Zo gebruiken Olympus en Panasonic voor hun systeemcamera's een MicroFourThirds-sensor, mft, met een cropfactor van 2. Nikon gebruikt voor zijn 1-serie een 1-inch-sensor met een cropfactor van 2,7.

Scherptediepte

Het laatste belangrijke verschil is de scherptediepte. Een camera met grote sensor kan foto's maken met een beperkte scherptediepte, waardoor je makkelijker een scherp onderwerp en een onscherpe achtergrond krijgt. Hoe kleiner de sensor, des te groter de scherptediepte wordt. Bij een smartphone bijvoorbeeld zijn de meeste foto's van voor naar achter scherp.

Een grotere sensor heeft in dit opzicht zowel voor- als nadelen. Een voordeel is dat je veel makkelijker professioneel ogende foto's kunt maken met een beperkte scherptediepte, waarbij, door de onscherpe achtergrond, alle aandacht uitgaat naar het onderwerp. Een nadeel is dat er meer kans is dat het onderwerp onscherp is, zoals een hardloper die op je afkomt. Voor macrofotografie heeft een kleinere sensor weer een voordeel, want dankzij de grote scherptediepte is er minder kans dat de ogen van een insect of het hart van een bloem onscherp zijn.

De lichtsterkte van de lens is overigens ook van belang als je met scherptediepte wil spelen. Op f/1.8 krijg je een kleine scherptediepte en op f/22 is praktisch alles scherp. Hoe lichtsterker de lens, hoe groter het effect.

Zijn die megapixels echt zo belangrijk?

Op het aantal megapixels hoef je eigenlijk niet te letten. Alle moderne camera's bieden minimaal 12 of 16 megapixels en het detailverschil met 20- tot 24-megapixelfoto's is in de praktijk nauwelijks zichtbaar. Sterker nog, af en toe komen fabrikanten zelfs met een camera die minder megapixels heeft dan z'n voorganger, omwille van de beeldkwaliteit. Minder pixels leidt in combinatie met een modern sensorontwerp meestal tot betere eigenschappen op het gebied van ruis. Alleen als je foto's heel groot wil afdrukken is het verstandig om een camera met veel megapixels aan te schaffen. Lees ook het artikel de zin en onzin van veel megapixels.

Megapixels

Zoom en brandpuntsafstanden

Het zoombereik van een lens wordt vaak aangeduid met een factor, 5x bijvoorbeeld. Dat zegt echter niet veel, omdat je niet weet waar begin en einde zijn. Een 5x-zoomlens kan van erg uitgezoomd naar iets minder uitgezoomd gaan of van erg ingezoomd naar nog verder ingezoomd. Een betere manier is daarom om het minimale en maximale brandpunt van de lens te vermelden, in millimeters.

Brandpuntsafstanden

Hoe kleiner het brandpunt van de lens, hoe meer er in beeld past. Een brandpunt van bijvoorbeeld 24 of 28mm wordt gezien als ‘groothoek’ en stelt de fotograaf in staat om veel op de foto te vangen. Een brandpunt van 150mm of meer is ‘tele’ en is bij uitstek geschikt om je onderwerp groter in beeld te krijgen, vooral als je zelf niet dichterbij kunt komen, bijvoorbeeld in de dierentuin.

Brandpuntsafstand x cropfactor = beeldhoek

Het soort foto dat bij een bepaald brandpunt hoort, is niet altijd hetzelfde. De grootte van de sensor, de cropfactor, speelt eveneens een rol. Om lenzen goed te kunnen vergelijken rekenen we het brandpunt altijd om naar het standaardsensorformaat, het 35mm-negatief waarover we het eerder hadden. Een beeldhoek van 28mm op een fullframe-camera, wordt op een 1,5x aps-c-camera bereikt met een 18mm-lens en bij een compactcamera is dat circa 5mm. Nikon heeft voor zijn 1-serie systeemcamera's bijvoorbeeld een 10-30mm-kitlens. Dat lijkt een enorme groothoek, maar als we de cropfactor van 2,7x erbij pakken is snel uit te rekenen dat de lens in de praktijk werkt als een 27-81mm lens.

De beste beeldkwaliteit krijg je altijd bij lenzen met een klein zoombereik; die kunnen in de regel meer licht vangen en leveren scherpere foto’s op. Je moet dan echter wel bereid zijn om met een tas vol lenzen te lopen en vaak te wisselen. Voor de vakantie is een lens met een groot bereik, bijvoorbeeld 18-200mm, een stuk praktischer, al lever je dan in op scherpte en lichtsterkte.

Wat is het diafragma en wat doet het?

Voordat het licht de beeldsensor bereikt, gaat het eerst door de lens heen. Niet alle lenzen zijn even groot, en door een lens met een smalle opening valt minder licht dan door een lens met een grote diameter. De opening van de lens wordt bepaald door een iris, een ring die open en dicht kan, vergelijkbaar met de pupil van een menselijk oog. Deze iris wordt bij camera's het diafragma genoemd en wordt aangeduid met een f-getal, bijvoorbeeld f/2.8.

Hoe lager het getal achter de 'f/' is, hoe meer licht er door de lens naar binnenkomt. Camera’s waarvan de lens een grote diafragmaopening heeft, zijn geschikter om foto’s in het donker mee te maken. Als er weinig omgevingslicht is, is het immers van groot belang dat zo veel mogelijk van dat licht de sensor bereikt. Een maximaal diafragma van f/2.8 wordt gezien als lichtsterk, al zijn er lenzen die tot f/2.0 of zelfs f/1.4 gaan en dus nog lichtsterker zijn. Ter vergelijking, bij de meeste kitlenzen is de lichtsterkte f/3.5 op 18mm en f/5.6 op 55mm. Niet erg lichtsterk dus.

De diafragmaopening heeft niet alleen invloed op hoeveel licht door de lens komt, maar bepaalt ook de hierboven genoemde scherptediepte.

Verschillende diafragmawaarden

In het voorbeeld hierboven zie je het verschil tussen een kleine en grote diafragmawaarde en de impact op de voor- en achtergrond.

Handige features: wifi, gps en kantelbaar scherm

Dan zijn er nog andere features van een camera, die meestal niet bepalend zijn voor de aanschaf ervan, maar wel een rol kunnen spelen. Wil je bijvoorbeeld een camera met een kantelbaar scherm? Daarmee kun je foto's vanuit lastige hoeken maken, zoals boven je hoofd of laag bij de grond. Vrijwel alle systeemcamera's zijn uitgerust met een kantelbaar scherm. Bij spiegelreflexcamera's zie je het bij bepaalde modellen, maar de meerderheid heeft een vast scherm.

Hecht je belang aan wifi, dan kun je daarop letten bij de aanschaf. Nieuwe camera's zijn tegenwoordig bijna standaard uitgerust met wifi, maar de wat oudere modellen niet. Met wifi kun je je camera op afstand bedienen en foto's via internet delen.

Een beperkt aantal camera's is uitgerust met een ingebouwde gps-chip. Dat heeft als voordeel dat je foto's automatisch worden voorzien van locatie-informatie. Dat maakt het erg makkelijk om jaren later bepaalde foto's terug te vinden. Het gebruik van de gps kost wat stroom, dus je kunt er ook voor kiezen om hem alleen aan te zetten als je op pad of met vakantie bent. In en rond het huis heeft het gebruik van de gps weinig nut.

Kantelbaar scherm

Een camera met kantelbaar scherm stelt je in staat vanuit creatieve standpunten te werk te gaan, maar lang niet alle camera's bieden dit

Koophulp

De achtergrondinformatie op deze pagina kan je helpen te bepalen wat je belangrijk vindt. Zaken als spelen met scherptediepte, veel of weinig zoom, de lichtsterkte van de lens en de grootte van de sensor. Samen met de inleidende pagina over de diverse keuzemogelijkheden, die met een overzicht van alle soorten camera's en de pagina over soorten fotografie, hopen we dat dit je helpt bij het maken van een keuze voor een bepaald type camera. Stap eens een camerawinkel binnen en bekijk de verschillende soorten camera's. Hoe een camera aanvoelt en zich laat bedienen is ook belangrijk en bovendien heel persoonlijk. Mocht je meer specifieke vragen hebben, dan kun je die stellen in het forum, bijvoorbeeld in het Aankoopadviestopic voor compactcamera's en dat voor spiegelreflex- en systeemcamera's.

Reacties (2)

2
2
1
0
0
0
Wijzig sortering
Leuk artikel! Het is een jungle als je voor het eerst een camera gaat kopen.

Tot nu toe ben ik erg tevreden met mijn (intussen tweede) Pentax spiegelreflex. De kwaliteit is een haartje minder dan van Canon en Nikon, maar de prijs is gelijk de helft, ongeveer. En gezien het betalen van mijn huur niet afhankelijk is van of mijn volgende foto op de voorpagina van de National Geographic komt, is het voor mij ruimschoots voldoende kwaliteit.
Dit lijkt me een erg leuk artikel. Helaas wordt hij als mobiele pagina onleesbaar omdat zinnen doorlopen buiten mijn scherm en ik kan niet verder uitzoomen. :'(

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.