Inleiding
Samengevat
De GS70 is een dunne en lichte gamelaptop, waar toch een bijzonder snelle GTX 970M-videokaart in zit, waarmee de meeste games op hoge instellingen op full-hd-resolutie draaien. Het tn-scherm heeft helaas matige kijkhoeken, al is de keuze voor een dergelijk paneel vanwege de lage inputlag niet ongebruikelijk bij gamelaptops. Ook de beperkte accuduur zal voor veel gebruikers geen enorm struikelblok zijn. De prijs, tot slot, is hoog, maar in vergelijking met concurrerende merken niet verkeerd.
Eindoordeel
Eind september bracht Nvidia de GM204 Maxwell-gpu uit in de GeForce GTX 970 en 980. De nieuwe videokaarten wekten vooral indruk op het gebied van energieconsumptie, die relatief laag bleek te liggen, waardoor het slechts een kwestie van afwachten leek voordat er ook mobiele varianten van de twee desktop-gpu's zouden verschijnen.
Begin oktober was het al zover, toen Nvidia de GTX 970M en 980M aankondigde. MSI bleek er vervolgens snel bij te zijn en kondigde nieuwe varianten van de GT72 en GS70 aan, die voorzien waren van de nieuwe Maxwell-gpu's. De GT72 kan uitgerust worden met een GTX 970M- of 980M-gpu, terwijl de GS70 het, waarschijnlijk vanwege beperkte koelmogelijkheden, met een GTX 970M moet doen.
Wij waren uiteraard benieuwd hoe de nieuwe Maxwell-gpu het ervanaf brengt in een laptop en of het lage energieverbruik ook bij laptops leidt tot een sprong in de prestaties. Van MSI leenden we een knalrode GS70 uit de Stealth Pro-serie, die een stuk dunner is dan de meeste andere gamelaptops. Het testmodel heeft een Core i7-4710HQ-processor, 16GB werkgeheugen en natuurlijk de GeForce GTX 970M aan boord, en we keken of Nvidia op de laptop net zo veel indruk wekt als de desktopvariant deed.
Uiterlijk, toetsenbord en aansluitingen
Laptops voor gamers verdienden over het algemeen geen schoonheidsprijs; ze waren vaak lomp, zwaar en lawaaiig. Dat was allemaal pure noodzaak vanwege de hoge energieconsumptie van de twee belangrijkste onderdelen: de processor en de videokaart. Geen slecht excuus dus voor het bouwen van een dikke laptop, maar toch hebben ook fabrikanten van gamelaptops zich in de afgelopen tijd toegelegd op het bouwen van strakkere, dunnere laptops. Voorbeelden daarvan zijn de, helaas niet in Nederland verkrijgbare, laptops van Razer en de sinds begin dit jaar verkrijgbare GS-serie van MSI.
/i/2000557256.jpeg?f=imagenormal)
In vergelijking met MSI-laptops die we eerder reviewden, zoals de GE60 en de GX60, is de behuizing van de GS70 revolutionair veranderd. De dikke behuizing van de GE60 had overgangen van kunststof naar metaal en van kunststof naar kunststof, die vaak niet mooi aansloten. Bovendien stonden de naden van de mallen nog op het plastic. De GS70 heeft een veel 'modernere' metalen behuizing uit twee stukken, net als de meeste ultrabooks. Daardoor voelt de GS70 behoorlijk stevig aan en geeft hij de indruk tegen een stootje te kunnen. Bijkomend voordeel van een dunnere behuizing is de gewichtsbesparing; de GS70 weegt 2,7 kilogram, wat voor een 17"-gamelaptop bijzonder licht is.
Toetsenbord en touchpad
Met de 'moderner' wordende behuizing zijn ook de extra knoppen en indicatie-leds, die MSI vooral op de GX-serie veelvuldig toepaste, verdwenen van de behuizing van de gamelaptop. Alleen de veelkleurige toetsenbordverlichting is gebleven. MSI levert zijn gamelaptops vrijwel altijd met een toetsenbord van Steelseries, met achtergrondverlichting die in drie zones is verdeeld. Daarmee kun je alle kleuren van de regenboog achter je toetsen toveren en ze zelfs op de maat van je muziek laten meeknipperen.
/i/2000556636.jpeg?f=imagenormal)
Uiteraard kan de verlichting ook gewoon een vaste kleur weergeven of uitgeschakeld worden. De indeling van het toetsenbord is standaard, met als enige verschil de plaatsing van de Windows-toets aan de rechterkant van de spatiebalk, ver weg van de WASD-toetsen, zodat je niet per ongeluk tijdens het gamen het startmenu opent.
De toetsen hebben een prettige aanslag en je merkt dat het toetsenbord stevig in de behuizing ligt, want ze veren niet mee en blijven duidelijke feedback geven, ook tijdens fanatieke aanslagen. De touchpad is stroef genoeg om er vrij precies mee te kunnen werken, al zullen de meeste gamers direct een losse muis aansluiten.
Aansluitingen en accessoires
MSI heeft bij de GS70 voor een dunne behuizing gekozen en dat betekent dat de dvd-brander het veld heeft moeten ruimen. Daarvan kunnen we niet echt wakker liggen, want vrijwel alle nieuwe games zijn via platforms als Steam, Origin en Uplay ook gewoon te downloaden. Heb je geen snelle internetverbinding, dan kan de afwezigheid van de optische drive iets zijn om rekening mee te houden.
In plaats van met een dvd-brander heeft MSI de GS70 uitgerust met een ruime hoeveelheid aansluitingen. De linkerkant van de laptop herbergt de ethernet-aansluiting, tweemaal usb 3.0 en drie audiojack-aansluitingen. De GS70 kan maximaal drie externe beeldschermen aansturen dankzij twee minidisplayport-aansluitingen en een hdmi 1.4-aansluiting. Aan de rechterkant van de laptop bevinden zich nog eens twee usb 3.0-aansluitingen en de sd-kaartlezer.
/i/2000557255.jpeg?f=imagenormal)
Behalve van veel aansluitingen is de GS70 ook ruimschoots voorzien van accessoires. Een hoesje, rugtas, muis, muismat, koptelefoon en beschermend matje voor je toetsenbord worden allemaal meegeleverd. Vooral het hoesje en de rugtas zijn handig; de muis zal door de meeste fanatieke gamers vervangen worden door een exemplaar van eigen voorkeur en dat geldt vermoedelijk ook voor de hoofdtelefoon.
De hardware: Has-/Maxwell
Bij een gamelaptop hoort snelle hardware en MSI heeft daarom voor een Core i7-processor en Nvidia's GTX 970M-gpu gekozen. De cpu en videokaart worden bijgestaan door 16GB werkgeheugen en een ssd van 128GB. Daarnaast is een harde schijf van een terabyte geïnstalleerd en moet ook de communicatie over het netwerk snel gaan dankzij bedrade en draadloze netwerkkaarten uit Qualcomms Killer-serie.
| | MSI GS70 2QE-050NL |
|---|
| Processor |
Intel Core i7-4710HQ |
| Cores/threads |
4/8 |
| Klokfrequentie (turbo) |
2,5GHz (3,5GHz) |
| Gpu |
Intel HD 4600
Nvidia GeForce GTX 970M |
| Werkgeheugen |
16GB ddr3-1600 |
| Opslag |
Toshiba THNSNJ128GMCU
HGST HTS721010A9E6300 |
| WiFi |
Qualcomm Killer Wireless-AC 1525 |
| Schermpaneel |
17,3", tn, 1920x1080 pixels |
| Besturingssysteem |
Windows 8.1 |
Voor wie dat niet genoeg vindt, valt de hardware nog enigszins te upgraden. Daarbij moet de onderkant van de laptop, die met negentien boutjes vastzit, gedemonteerd worden. De binnenkant van de GS70, die dan verschijnt, is een beetje een rommeltje. Draadjes, flatcables en plastic afdekkingen lopen over elkaar heen, waardoor de interessantste onderdelen verborgen blijven. Nog net zichtbaar zijn de koperen heatpipes, die naar de heatsinks aan de linker- en rechterkant van de laptop lopen. De rechterventilator koelt de gpu, terwijl de linker de cpu voor zijn rekening neemt. Beide ventilators worden onafhankelijk aangestuurd, wat de geluidsdruk beperkt als een van beide chips zwaar belast wordt.
/i/2000556618.jpeg?f=imagenormal)
Wel duidelijk zichtbaar is onder andere de 'subwoofer', naast de accu en de draadloze netwerkkaart die in een mini-pci-express-slot steekt, aan de linkerkant van de laptop. Rechtsonder bevindt zicht de harde schijf van een terabyte en de msata-ssd. Voor wie een enkele ssd te langzaam vindt, heeft MSI nog twee msata-uitbreidingsslots op het moederbord gemonteerd. /i/2000557257.jpeg?f=imagenormal)
Drie msata-ssd's kunnen samenwerken in wat MSI 'Super Raid 2' noemt en wat eigenlijk gewoon neerkomt op een raid 0-opstelling. Volgens MSI moet dat snelheden tot 1500MB/s opleveren. In Nederland en België levert MSI vooralsnog geen uitvoering met drie ssd's en zul je, als je die snelheden wil behalen, zelf extra ssd's moeten toevoegen.
GTX 970M: Maxwell voor de laptop
Misschien wel het belangrijkste onderdeel van een gamelaptop is de videokaart. Eind september kondigde Nvidia zijn nieuwe tweede generatie Maxwell-gpu aan, die terug te vinden is in de GTX 970 en 980. Een paar weken later, begin oktober, kwamen daar twee mobiele varianten bij: de GTX 970M en 980M.
De desktopversies van Nvidia's nieuwe videokaarten bleken goede prestaties neer te zetten bij een relatief laag verbruik, wat de GM204-gpu natuurlijk helemaal interessant maakt voor laptops. Om de gpu's in laptops te gebruiken moest het verbruik echter nog wat verder aan banden worden gelegd. De GTX 980M heeft daarom 1536 streamprocessors, terwijl de 970M het met 1280 stuks moet stellen. Ter vergelijking, de desktopvarianten van de 980 en 970 hebben er 2048 en 1664. Daarnaast ging de snelheid van het geheugen omlaag naar 5GHz en moet de GTX 970M het doen met een 192bit brede geheugenbus, waar de 980M en beide desktopkaarten een 256bit-bus hebben. Het werkgeheugen bedraagt 4GB voor de 980M en 3GB voor de 970M, al zijn er ook al laptops verschenen met een dubbele hoeveelheid daarvan.
| | GTX 860M | GTX 980M | GTX 970M |
|---|
| Gpu |
GM107 |
GM204 |
GM204 |
| Cuda-cores |
640 |
1536 |
1280 |
| Klokfrequentie |
1029MHz (+boost) |
1038MHz (+boost) |
924MHz (+boost) |
| Geheugengrootte (Max.) |
2GB / 4GB |
4GB / 8GB |
3GB / 6GB |
| Geheugensnelheid |
5GHz gddr5 |
5GHz gddr5 |
5GHz gddr5 |
| Geheugenbus |
128bit |
256bit |
192bit |
Over gegevens als de tdp's en boostsnelheden maakte Nvidia niets bekend, omdat de chipontwikkelaar die niet helemaal zelf kan bepalen, maar afhankelijk is van de manier waarop laptopfabrikanten het energiebeheer implementeren. Bij ons testmodel heeft MSI de GTX 970M een boostsnelheid van 1038MHz meegegeven, terwijl het werkgeheugen 3GB bedraagt. De kloksnelheid van het werkgeheugen is met 5GHz gddr5 ongewijzigd. De boostsnelheid van 1038MHz is bij de GS70 ook echt het maximum. Bij desktopvideokaarten wil Nvidia's gpu-boosttechniek nog wel eens verder overklokken dan de boostsnelheid die de fabrikant opgeeft, maar bij de GS70 gebeurt dat niet.
Gamebenchmarks
Bij een review van een gamelaptop horen natuurlijk gamebenchmarks en die hebben we dan ook gedraaid. Het enige probleem waar we tegenaan liepen, was het vergelijkingsmateriaal. We reviewen niet zo veel gamelaptops dat we testresultaten hebben van de jongste mobiele gpu's, die ook nog eens getest zijn met de laatst beschikbare driver. Daarnaast hebben we van sommige nieuwere games, zoals Battlefield 4, nog te weinig resultaten om in een tabel te zetten die een beeld geeft van de prestatieverschillen van de mobiele videokaarten onderling.
Om toch een duidelijk beeld te geven van de prestaties draaiden we wat oudere games en maken we her en der ook de vergelijking met desktopvideokaarten. Dat doen we om te beginnen bij 3DMark Fire Strike.
3DMark positioneert de GTX 970M net onder de GeForce GTX 770 voor desktops en ruim boven de GTX 780M, die we eerder testten in een BTO-laptop. Een desktop-GTX970 is volgens 3DMark nog eens anderhalf keer zo snel als de GTX 970M.
| Battlefield 3 - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Systeemnaam | GPU | Minimum- / gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| MSI GS70 2QE |
GTX 970M |
******
+
*
51,0 / 62,6 |
| Alienware 17 |
GTX 780M |
****
+
**
36,8 / 49,2 |
| XNB Destiny IV15 |
HD 7970M |
****
+
*
34,4 / 40,4 |
| MSI GE60 2PE |
GTX 860M |
***
+
*
29,7 / 36,6 |
| Asus G750JX |
GTX 770M |
***
+
*
23,3 / 31,9 |
Ook in Battlefield 3 is de GTX 970M ruimschoots sneller dan de mobiele GTX 780M; het verschil bedraagt gemiddeld zesentwintig procent.
Voor de gelegenheid hebben we het stof van DiRT: Showdown geblazen en de ingebouwde benchmark weer eens gestart. De 970M is in deze game opnieuw de snelste, maar het verschil met de GTX 780M is niet enorm, slechts zestien procent.
| Sleeping Dogs - 1920x1080 - Extreme |
|---|
| Systeemnaam | GPU | Minimum- / gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| MSI GS70 2QE |
GTX 970M |
****
+
***
48,1 / 82,4 |
| Alienware 17 |
GTX 780M |
***
+
**
39,7 / 59,0 |
| BTO 17CL56 |
GTX 780M |
***
+
**
37,6 / 58,6 |
| MSI GE60 2PE |
GTX 860M |
**
+
**
27,1 / 48,1 |
| Asus G750JX |
GTX 770M |
**
+
*
26,0 / 39,0 |
In Sleeping Dogs tot slot is de GS70 ruimschoots sneller dan alle andere geteste gamelaptops. We draaiden dezelfde benchmark ook op desktopvideokaarten, en daarbij zou de GTX 970M net iets langzamer zijn dan een GTX 770 en een fractie sneller dan AMD's R9 285.
De GTX 970M zet dus prima prestaties neer in games en is met gemak sneller dan een GTX 780M. Daarbij is de GTX 970M nog niet eens de snelste videokaart die Nvidia momenteel voor laptops levert. Dat is namelijk de GTX 980M, die nog eens een procent of dertig sneller moet zijn dan de 970M.
Synthetische benchmarks
Een gamelaptop is natuurlijk gemaakt om games op te spelen, maar dat wil niet zeggen dat de hardware niet ook geschikt is voor andere taken. Met behulp van onze synthetische benchmarks van Cinebench, AS-SSD en PCMark stellen we de hardware op de proef in een niet-gamescenario.
Met de opfrisbeurt van de Haswell-processor in mei 2014 is er bij de meeste processors 100MHz aan klokfrequentie bijgekomen, bij een gelijkgebleven tdp. Dat is ook het geval bij de Core i7-4710HQ, die op 2,5GHz tikt, in plaats van de 2,4GHz van de i7-4700HQ. Ook de turbosnelheid is met 100MHz omhooggegaan naar 3,5GHz en het resultaat daarvan blijkt meteen uit de Cinebench-benchmark, waarin de GS70 nipt sneller is dan de laptops met de i7-4700-processor.
Ook bij een singlecore-belasting helpen de 100MHz extra mee om wat sneller te zijn dan de meeste eerder geteste laptops.
In Cinebench OpenGL wordt naast de processor vooral de videokaart op de proef gesteld en juist in deze benchmark hadden we verwacht dat de GS70 met GTX 970M-gpu bovenaan zou eindigen. We hebben de test verschillende malen gedraaid, maar kwamen steeds op dezelfde waarde uit.
MSI kan de GS70, zoals gezegd, met drie ssd's in raid 0 leveren, wat een maximale sequentiële leessnelheid van 1500MB/s moet opleveren. Ons testexemplaar had slechts één ssd, een Toshiba THNSNJ128GMCU. Wat sequentiële leessnelheid betreft zit het inderdaad wel snor bij deze ssd, maar vooral bij het random lezen en schrijven van 4k-blokken blijft de Toshiba achter bij de Samsung-ssd's die we aantroffen in de Dell Precision en Samsung Ativ Book 9. In de praktijk voelt de laptop niet traag aan, en de verschillen zullen dan ook vooral meetbaar en niet zozeer merkbaar zijn.
PCMark 8 tot slot, hangt een score aan de prestaties van het hele systeem. We draaiden de Home-test, die bestaat uit simulaties van browsen, tekstverwerken, gamen, fotobewerken en videochatten. Daarbij kwam de GS70, niet geheel onverwacht gezien de hardware, uit de bus als snelste laptop die we tot nu toe getest hebben.
Praktijktests
Naast synthetische benchmarks draaiden we onze zelf ontwikkelde tests, waarbij we de prestaties in verschillende populaire software simuleren.
In Photoshop CC bewerken we een afbeelding volgens een vaste action, waarbij de gpu gebruikt wordt om een aantal blurs te versnellen. De snelle gpu, samen met de 'Haswell refresh'-cpu, maakt de GS70 tot de snelste combinatie van het rijtje.
Ook in Lightroom, waarin we 24 bewerkte raw-bestanden exporteren naar jpegs, presteert de GS70 verdienstelijk. De 200MHz hoger geklokte i7-4800MQ is, zoals je mag verwachten, een stukje sneller.
Ook Handbrake en Multipar bieden geen verrassingen; de GS70 is net als in eerdere benchmarks ietsje langzamer dan de Alienware, en ietsje sneller dan de Toshiba P50t. De resultaten van de MSI-laptop zijn over het algemeen dus goed en liggen in lijn met die van de concurrentie. Dat betekent ook dat MSI de processorkoeling goed op orde heeft. Was dat niet zo geweest, dan was dat tijdens het draaien van deze benchmarks zeker aan het licht gekomen.
Scherm
Als het aan de redactie van Tweakers lag, waren alle laptops, van goedkoop tot duur, uitgerust met een ips-scherm. Alleen voor gamelaptops zouden we misschien een uitzondering maken. Tn-schermen hebben een lage inputlag als voordeel ten opzichte van ips-panelen en dat is juist tijdens gamen van belang. Dat is ongetwijfeld voor MSI een reden geweest om de GS70 van een dergelijk scherm te voorzien.
De nadelen van tn-schermen zijn ook bekend; de kijkhoeken en de kleurweergave zijn over het algemeen vrij slecht. Dat laatste vinden we geen groot probleem; een perfecte kleurweergave is bij het spelen van games niet van belang. De verticale kijkhoeken zijn dat wel en die vallen tegen, doordat de kleurverzadiging bij scherpere kijkhoeken snel terugloopt. De horizontale kijkhoeken zijn wel in orde voor een tn-scherm.
Het scherm van de GS70 heeft een matte afwerking, wat de afleesbaarheid in goed verlichte omgevingen ten goede komt. De maximale helderheid is met 286cd/m² goed genoeg om binnenshuis te gamen, maar van een laptop van 1900 euro hadden we nog wat meer speelruimte verwacht, zoals bij de GE60, die we eerder dit jaar reviewden. Over het contrast daarentegen hebben we niet te klagen, dat is hoger dan bij de meeste laptops.
Kleurweergave
Wat kleurweergave betreft stellen we, zoals gezegd, geen hoge eisen. De GS70 is een gamelaptop en daarbij is een lage inputlag belangrijker dan een perfecte kleurweergave. Dat gezegd hebbende, bleek de weergave na de eerste keer aanzetten toch behoorlijk tegen te vallen; de weergegeven kleuren zijn een stuk koeler dan we van de meeste schermen gewend zijn.
/i/2000556317.png?f=imagenormal)
Onze metingen bevestigen dat de kleurtemperatuur flink afwijkt van de srgb-standaard van 6504 kelvin, doordat blauw te veel aanwezig is in de grijstinten, terwijl rood achterblijft.
/i/2000556318.png?f=imagenormal)
Ook bij de primaire en secundaire kleuren hebben we behoorlijke afwijkingen gemeten. Geen probleem voor games, maar de slechte kijkhoeken en de grote kleurafwijking maken de GS70 ongeschikt om de laptop behalve voor games ook voor beeldbewerking te gebruiken.
Accuduur en warmtebeelden
De accuduur vinden we bij de meeste laptops belangrijk, maar bij gamelaptops is dat meestal van wat minder groot belang. Wil je een stevig potje gamen, dan belast je je processor en videokaart meestal zodanig dat zelfs de grootste accu's in een mum van tijd leeg zijn.
Nvidia's oplossing is BatteryBoost, dat het verbruik van de videokaart kan verlagen door de maximale framerate te beperken. Daarnaast is het mogelijk om binnen GeForce Experience per game een speciaal profiel met lagere grafische instellingen te activeren als je gaat gamen op de accuvoeding. Door de gpu minder zwaar te belasten en tegelijk de maximale framerate te verlagen kan de energieconsumptie van de gpu flink beperkt worden.
/i/2000557285.jpeg?f=imagenormal)
We hebben de proef op de som genomen door de benchmark van Grid 2 continu te laten draaien. Daarbij stonden de resolutie op 1920x1080 pixels, de grafische instellingen op 'high' en anti-aliasing op 4xmsaa. De eerste keer draaiden we de benchmark zonder beperkingen en de tweede keer limiteerden we de framerate op 30fps. In beide gevallen hebben we de energieconsumptie gelogd.
/i/2000557173.jpeg?f=imagenormal)
Beide lijnen laten scherpe dalingen van het opgenomen vermogen zien. Dat heeft met de benchmark te maken. Na het rijden van een rondje in Grid verschijnt het laadscherm en start de race opnieuw. Op dat moment wordt er dus minder energie geconsumeerd. De rode lijn, die de benchmark waarbij BatteryBoost was uitgeschakeld representeert, laat bovendien flinke pieken zien, waarbij de videokaart zichzelf maximaal overklokt binnen de verbruiks- en temperatuurlimieten. De groene lijn piekt juist niet naar boven en laat mooi zien dat BatteryBoost het verbruik limiteert. Het gemiddelde opgenomen vermogen uit de accu komt met BatteryBoost uit op 63,8 watt en op 46,3 watt met BatteryBoost ingeschakeld.
Al met al resulteert dat, in dit specifieke geval, in een veertig procent langere accuduur. Dat klinkt goed, maar de accuduur was zonder BatteryBoost niet indrukwekkend. In dit geval werd de accuduur verlengd van negenenveertig naar negenenzestig minuten. De behaalde besparing staat overigens niet vast, maar verschilt per game. Bij games die met moeite op 30fps draaien, zal het weinig zin hebben om de framerate daarop te limiteren en behaal je daar dus weinig voordeel mee. Andersom zal de accuduur bij het limiteren van lichtere games er juist meer dan de geteste veertig procent op vooruitgaan.
Dat de accuduur niet alleen wat mager is als er spelletjes gespeeld worden, blijkt uit onze normale accutests, waarbij we browsen en naar film kijken simuleren. Dat zijn geen zware belastingen, waarbij de Nvidia-gpu uitgeschakeld is en er gebruikgemaakt wordt van de in de processor geïntegreerde gpu. De Core i7-processor blijkt samen met het 17,3"-scherm aardig wat energie te lusten, waardoor de laptop niet veel langer dan drie uur meedraait op een acculading.
Het bekijken van een 1080p-fragment vormt een nog wat zwaardere belasting voor het systeem, waarbij we een accuduur van twee en een half uur nipt halen.
Warmtebeelden
Koeling is bij gamelaptops vaak een reden voor extra dikke behuizingen en grote roosters om de warme koellucht af te voeren. De GS70 heeft twee beschaafde roostertjes aan de linker- en rechterkant van de laptop. De ventilators worden onafhankelijk aangestuurd, waarbij de linker verantwoordelijk is voor de koeling van de gpu, terwijl de rechter de cpu voor zijn rekening neemt. De koeling van de gpu houdt niet over en tijdens games moet de gpu zichzelf regelmatig terugklokken om niet te warm te worden. Met behulp van de warmtecamera kijken we of die gebrekkige koeling ook van invloed is op de temperatuur van de behuizing.
| | Links | Rechts |
|---|
| Max. |
42,9ºC |
42,7ºC |
| Sp1 |
30,0ºC |
29,7ºC |
| Sp2 |
27,4ºC |
27,8ºC |
| Sp3 |
27,4ºC |
27,7ºC |
| Sp4 |
33,3ºC |
32,6ºC |
| Sp5 |
33,6ºC |
33,0ºC |
We hebben de warmtebeelden bij twee verschillende scenario's geschoten. De linkerafbeelding laat de warmteverdeling zien na twintig minuten gamen, waarbij vooral de videokaart belast wordt. Bij de rechterafbeelding hebben we Furmark gebruikt om de gpu maximaal te belasten, terwijl de cpu Prime95 te verduren krijgt.
De verschillen zijn wat subtiel, maar laten mooi zien dat de koeling van de gpu zich aan de linkerkant van de laptop bevindt, terwijl die van de cpu rechts zit.
Hoewel de videokaart en processor aardig wat energie kunnen verstoken, valt de temperatuur van de behuizing mee. Op de warmste plekken, bij de uitlaten van de koeling, hebben we maximaal 42,9ºC gemeten. Het toetsenbord en de polssteunen warmen licht op, maar over het algemeen lijkt MSI de koeling goed voor elkaar te hebben en concentreert de warmte zich aan de bovenkant van het toetsenbord.
Fotogalerij en specificaties
| Categorie |
Laptops |
| Merk |
MSI |
| Serie |
Gaming Series |
| Uitvoering |
MSI Gaming Series GS70 2QE-050NL Stealth Pro |
| CPU/SoC |
Intel Core i7-4710HQ |
| CPU-architectuur |
Intel Haswell |
| Snelheid |
2,5GHz |
| Maximale turbofrequentie |
3,5GHz |
| Geheugengrootte |
16GB |
| Maximumgeheugengrootte |
16GB |
| Geheugentype |
DDR3 (SODIMM) |
| Hardeschijftype |
Solid State Disk |
| Opslagcapaciteit |
128GB |
| Hardeschijftype tweede schijf |
7200rpm HDD |
| Opslagcap. tweede schijf |
1TB |
| Totale opslag |
1,128TB |
| Aantal HDD |
1 |
| Aantal SSD |
1 |
| Schermdiagonaal |
17,3" |
| Schermresolutie |
1920x1080 (Full HD 1080p) |
| Backlight |
Led: Edge-lit |
| Beeldschermcoating |
Mat |
| Videochip |
GeForce GTX 970M |
| Video uit |
HDMI, 2x Minidisplayport, Wireless Display (WiDi) |
| Verbinding (USB/FW) |
4x USB 3.0 |
| Verbinding (Ethernet) |
Ethernet 1Gbit/s |
| Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11ac, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
| 5GHz-ondersteuning |
Ja |
| Verbinding (Bluetooth) |
Bluetooth 4.0 |
| Laptoptype |
Desktop-replacement |
| Multitouch-touchpad |
Ja |
| Numeriek toetsenblok |
Ja |
| Laptopextra's |
Cardreader, Verlicht toetsenbord, Webcam |
| Besturingssysteem |
Windows 8.1 |
| Accucapaciteit (Wh) |
60Wh |
| Kleuren |
Rood |
| Toetsenbordindeling |
Qwerty |
| Taal |
US Internationaal |
| Hoogte |
21,8mm |
| Lengte |
287mm |
| Breedte |
418,5mm |
| Gewicht |
2,66kg |
| Fabrieksgarantie |
1 jaar carry in |
| Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
| Meer informatie |
|
Alternatieven
MSI zet stevig in op zijn gamelaptops en is dan ook bijzonder snel geweest met het uitbrengen van laptops met Nvidia's nieuwe videokaarten. Zo snel zelfs, dat de Pricewatch op het moment van schrijven geen enkele niet-MSI-laptop met een GeForce GTX 970M of 980M bevat. Asus heeft al wel de G751 aangekondigd, die van een GTX980M-videokaart wordt voorzien en ook Alienware zal ongetwijfeld volgen. Voorlopig zullen we het echter met MSI-laptops moeten doen, of moeten kiezen voor enigszins verouderde hardware.
Wie honderdvijftig euro meer investeert dan de 1900 euro die de GS70 kost, kan MSI's goedkoopste gamelaptop met Nvidia's snelste videokaart aanschaffen. Op de GTX980M-videokaart is de hardware gelijk aan ons testmodel. Wie echter serieus zware games op zijn laptop wil draaien kan de investering overwegen, aangezien de 980M bijna dertig procent sneller zou zijn dan de 970M.
5 van 5 sterren
(0 reviews)
Voor tweehonderd euro minder dan de MSI verkoopt Asus de G750JS, met een GTX870M-videokaart van de vorige generatie en 8GB werkgeheugen. Het scherm heeft een betere kleurweergave dan de MSI en de ssd is wat groter. In games is de 870M niet opgewassen tegen de GTX 970M, maar daar is de prijs ook naar.
4 van 5 sterren
(0 reviews)
Review: Alienware 17 versus Asus G750J: strijd der gamegiganten
Dezelfde hardware als de GS70, maar dan in een dikkere behuizing, dat is MSI's GT72 kort samengevat. Waarom zou je dat willen? Bijvoorbeeld omdat de GT72 een blu-ray-brander heeft en over zes usb-poorten beschikt in plaats van de vier stuks op de GS70. De prijs is ook vijftig euro lager, terwijl het gewicht een kilootje hoger ligt.
(0 reviews)
Conclusie
Deze review van de MSI GS70 is niet alleen een review van een laptop, maar ook van Nvidia's nieuwe mobiele videokaart. Om onze conclusie met de videokaart te beginnen: die is snel. Het is de snelste videokaart die we tot nu toe in een laptop zijn tegengekomen en de prestaties liggen in de buurt van een GTX 770-videokaart voor de desktop, maar dan uiteraard met een fiks lager verbruik.
De dunne behuizing is grotendeels van metaal gemaakt en voelt stevig aan. Daarnaast is het gewicht laag voor een 17"-laptop en krijg je een rugtas en een hoesje erbij om de laptop overal mee naartoe te nemen. Zorg alleen dat je niet te lang onderweg bent, want de accu is vrij snel leeg. Of dat echt een minpunt is, zal per gebruiker verschillen. In de meeste gevallen zal de laptop gewoon aan de netvoeding hangen en is de accuduur niet van groot belang.
Een ander 'minpunt' is het scherm, dat met zijn tn-paneel geen geweldige kijkhoeken heeft en out-of-the-box slecht gekalibreerd is. Tn-panelen hebben echter een lage inputlag, wat ze uitermate geschikt maakt voor het spelen van games en dat is precies waar de GS70 voor gebouwd is.
Dat maakt de GS70 tot een nicheproduct, bedoeld voor mensen die graag een laptop willen hebben om hun games op hoge grafische instellingen te draaien en daar ook nog eens 1900 euro voor overhebben. Voor minder bouw je al een desktop-pc, die ook nog eens sneller is in games, maar dat weegt natuurlijk stukken meer en neemt minder makkelijk mee. Daarnaast is de prijs misschien hoog, maar wel vergelijkbaar met laptops van bijvoorbeeld Asus en Alienware, met vergelijkbare hardware, maar een langzamere videokaart. De GS70 is een laptop voor de liefhebber dus, die zijn games graag overal mee naartoe neemt. En als je niet van rood houdt, dan is er voor hetzelfde geld ook nog zwarte uitvoering met een 256GB ssd.
Eindoordeel
:strip_exif()/i/2000556120.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white)/i/2000557256.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000557255.jpeg?f=imagegallery)
:fill(black)/i/2000556618.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000557257.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000556317.png?f=imagegallery)
/i/2000556318.png?f=imagegallery)
/i/2000557173.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000557261.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000557257.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000557256.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000557255.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000557254.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000557253.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000556618.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000556707.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white)/i/2000536480.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white)/i/2000556705.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2000556120.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2000780206.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/2510/pam.jpg?f=community)
:strip_exif()/i/1366356207.jpeg?f=fpa)
/i/1208164214.png?f=fpa)
/i/1397132571.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/562033/AIzDXku.jpg?f=community){kind=small}
/u/440339/crop5ba3f90572364_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/88308/tieinterceptor2%252070.jpg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/337093/crop587271359a8e7.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/311601/crop62e11c3ba5942_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/624301/crop5b9b65f318802_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/69275/f46211264.jpg?f=community){kind=small}
/u/148738/crop56ff7585390b7_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/280004/HappyFamily.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/430707/crop5fc7d0d202653_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/453759/logometbg2MINIEXTRA9999.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/298667/crop564da5f628b8b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/120036/piw-ed.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/560517/avatar60x60.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/504144/crop56e1e4fab7d64.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/291024/avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
Ook de prijs gaat gemiddeld vaak wat hoger, maar de bouwkwaliteit ziet er steeds beter uit!/u/317612/icon.png?f=community){kind=icon}
/u/67873/crop652ef71d3fd61_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/111176/crop587cca67c4858.png?f=community){kind=small}
