Nieuwe inzichten
De eerste next-gen FIFA, een jaar nadat EA claimde die eerste next-gen FIFA op de markt te brengen. We zagen hem op de E3 terug, in de vorm van een realistischer ogend grasveld, veel meer sfeer op de tribunes en voetballers die met meer emotie reageerden op wat er om hen heen gebeurde. Daarbij voelde de gameplay een stuk soepeler aan dan voorheen. De gameplay verliep gevoelsmatig ook wat sneller, en de bal was een 'losser' object dan in eerdere FIFA-edities. Allemaal vroege waarnemingen, maar het gaf een idee waar EA Sports met FIFA heen wil.
/i/2000537654.jpeg?f=imagenormal)
Op de Gamescom was EA's jaarlijkse voetbalspel uiteraard ook speelbaar. Twee maanden na de E3 is de belangrijkste eis die Tweakers stelt aan een game waarover een nieuwe preview wordt gepubliceerd, dat er nieuwe dingen te melden zijn. Niet meer van hetzelfde, maar antwoorden op vragen die we voor de E3 al hadden, of die op de E3 zijn ontstaan. De speelsessies in Keulen leverden die antwoorden nog niet direct op. Hoewel er in twee maanden tijd best iets veranderd is aan de gameplay en er vooral een aantal bugs weg is gewerkt, haalden we er niet de benodigde informatie om jullie opnieuw een preview voor te schotelen. Een presentatie van FIFA-goeroe David Rutter en een interview met FIFA 15-producer Sebastian Enrique veranderde dat echter totaal.
Ventieltrappen en transfers
Dat begon met een verhaal van Rutter over het effect van een trap tegen de bal, wat uiteindelijk toch de basis is van voetbal. De bal is in FIFA 15, zoals vermeld, een nog losser object, en op de Gamescom demonstreerde EA dat effect nog net iets effectiever dan op de E3. Aan de draairichting van een bal kan een voetballer namelijk zien wat die bal gaat doen. Daarom is de zogenaamde 'ventieltrap' die spelers als Cristiano Ronaldo en tegenwoordig ook Lasse Schöne beheersen, zo lastig: de bal draait dan niet, maar heeft een vrij onvoorspelbaar pad. Of die specifieke traptechniek al in FIFA 15 opduikt is nog niet duidelijk, maar elke normale trap zal nu een geloofwaardig effect op de bal opleveren.
/i/2000537623.jpeg?f=imagenormal)
Rutter blonk in zijn presentatie toch al uit in dat soort feitjes, die niet per se cruciaal hoeven te zijn voor het spelplezier. Zo was er in Keulen ook aandacht voor Ultimate Team - per slot van rekening de populairste spelmodus van FIFA - en met name de Legends die daar in voorkomen. De Deense keeper Peter Schmeichel werd van stal gehaald om een nieuwe lichting FIFA Ultimate Team Legends te introduceren, waar hijzelf uiteraard deel van uitmaakt. Verder bevat de nieuwe lichting aansprekende namen als Michael en Brian Laudrup, Franco Baresi en Roberto Carlos, maar helaas geen nieuwe Nederlanders.
Interessanter werd het voor ons toen we een dag later spraken met Sebastian Enrique, eveneens een belangrijk onderdeel van het FIFA-ontwikkelteam. EA herhaalde op de Gamescom niet alleen feiten die al op de E3 verteld waren en noemde niet alleen namen voor de Ultimate Team-collectie, maar ging ook in op een aantal zaken waar de FIFA-community al sinds de release van FIFA 14 mee bezig is, te weten het gedrag van keepers in de gameplay, en allerlei zaken die beter konden in de carrièremodus. Ultimate Team mag dan de populairste modus zijn, de carrièremodus blijft ook in 2014 nog veel fans houden.
In de review van FIFA 14 rekenden ook wij hard af met het nieuwe scoutingsysteem. EA had het traditionele systeem van de 'player search' ingeruild voor een systeem waarbij je volledig afhankelijk was van je scouts. Op zichzelf niet heel erg, ware het niet dat EA er een ongelooflijk lastig te navigeren interface omheen had gebouwd. Dat herkende het ontwikkelteam dan ook. Volgens Sebastian is er flink gesleuteld aan het systeem. Wel blijft het netwerk, zoals het in FIFA 14 werkte, uitgangspunt van het transfersysteem. De werking ervan zou echter een stuk toegankelijker en soepeler moeten zijn. Dat aspect wordt dan mede geholpen door een veranderde 'player search', die meer zou moeten lijken op de situatie voor de 'revolutie' van volgend jaar.
/i/2000537664.jpeg?f=imagenormal)
Snel wisselen van opstelling
Daarmee is een belangrijk probleem van de vorige FIFA verholpen, of in elk geval: er is een poging gedaan. Een ander probleem: conditie. Hoewel professionele voetballers met enige regelmaat twee of zelfs drie wedstrijden in zeven dagen spelen, loop je in de carrièremodus geheid tegen problemen aan als je een midweekse wedstrijd hebt. Veel van je basisspelers zullen niet in staat zijn zondag, woensdag en zondag te spelen. Je bent daardoor dus continu je spelers aan het vervangen, wat eigenlijk helemaal niet realistisch is. Enige rotatie is natuurlijk best normaal, maar regelmatig je volledige elftal vervangen? Nee.
Nu zou de makkelijkste fix zijn om te zorgen dat spelers beschikken over een betere conditie. Oké, het is zo dat FIFA-spelers de neiging hebben om veel te vaak de sprintbutton te gebruiken. Dat levert natuurlijk meer vermoeidheid op dan nodig is, maar daar zou je de balans natuurlijk op kunnen aanpassen. Volgens EA is dit iets dat continu in ontwikkeling is. Het team in Vancouver hoort de klachten en feedback die door spelers wereldwijd wordt gegeven, en dus ligt dit soort balansdingen in FIFA continu onder een vergrootglas. Maar dat is niet de 'oplossing' die EA voor FIFA 15 heeft verzonnen.
/i/2000537666.jpeg?f=imagenormal)
Voorkomen mag beter zijn dan genezen, maar als je voorkomen niet kunt garanderen, is genezen wellicht een betere optie. In dit geval betekent dat: zorgen dat spelers de handelingen die zij plichtmatig moeten doen op een wat minder omslachtige manier kunnen uitvoeren, en verzin er dan het liefst nog iets extra's bij om de zojuist verzonnen feature nog wat extra cachet te geven. In FIFA 15 leidt dat tot een feature genaamd 'team sheets'. Deze feature laat spelers in Team Management met één druk op de knop andere, eerder opgeslagen teamselecties selecteren. Zo kun je dus je basis-11 opslaan, maar ook je schaduwelftal en eventueel andere configuraties.
Daar houdt het echter niet mee op. De team sheets bieden niet alleen configuraties met welke spelers je opstelt, maar ook met de instellingen je aan die spelers hebt meegegeven. Denk daarbij aan allerlei tactische informatie, maar ook, en dat is nieuw in FIFA, de rol die je spelers individueel hebt toebedeeld. Je kunt spelers in FIFA 15 namelijk een specifieke rol geven, die dan invloed heeft op hoe zij zich in het veld gedragen. Een spits kun je bijvoorbeeld als 'target man' laten spelen. In dat geval zal hij veelal in het centrum blijven, vrij statisch zijn, maar wel altijd in de buurt van het doel opduiken. Laat je hem meer op ruimtes achter de verdediging letten, dan zal hij proberen vaker in de diepte te lopen, om zo een één-op-één situatie met de keeper te krijgen.
Dit soort instellingen bestaat voor elke positie en hoe je ze instelt is van invloed op hoe je team speelt. In de team sheets wordt al deze informatie dus ook opgeslagen. Zoals gezegd zijn deze samenstellingen snel tevoorschijn te halen, zowel in het hoofdmenu van je carrièremodus als in de managementschermen tijdens een wedstrijd. Die schermen zijn trouwens ook vernieuwd, en zien er in FIFA 15 een stuk 'cleaner' uit.
Slimmere keepers
Met de op de E3 al besproken emoties en de individuele instructies ligt er in FIFA 15 dus best wat nadruk op de veldspelers, maar toch ligt daar niet eens de grootste kans voor EA. Wat is namelijk, door de jaren heen, de grootste irritatiebron bij uitstek? Aan welk probleem is, zo werd dan gezegd, al zo vaak iets gedaan, zonder dat het ooit zoden aan de dijk heeft gezet? Keepers. De doelverdedigers zijn al jaren een probleem. Hun niveau is dramatisch, ze halen rare capriolen uit en zorgen daardoor voor flinke breuken in het vertrouwen dat spelers hebben in de gameplay. Werk aan de winkel dus. Nog steeds.
Dat zag EA uiteraard ook, en daardoor is het wel en wee van de keepers dan ook een van de belangrijkste features die EA in Keulen op de Gamescom besprak. Dat ging natuurlijk gepaard met spectaculaire beelden van prachtige reddingen van allerlei aansprekende keepers, inclusief Newcastle's Tim Krul, maar daarin zie je niet direct het verschil. Knappe reddingen maakten keepers altijd al. Het zijn juist de momenten waarop zo'n redding niet vereist is, waar de voorgaande FIFA-spellen soms opmerkelijk gedrag vertoonden. Een rollertje recht op de keeper waar op een rare manier naar werd gedoken, of een volledig verkeerd pad naar de bal, waardoor de keeper hopeloos uit positie is en er een makkelijke goal gescoord kan worden.
/i/2000537661.jpeg?f=imagenormal)
Het verbeterde gedrag en AI van de keepers zou vooral bij die laatste voorvallen uitkomst moeten bieden. EA Sports heeft de manier waarop de engine de acties van keepers bepaalt van de grond af aan opgebouwd. Er worden meer factoren meegenomen in de berekeningen, waardoor keepers in het veld zich meer bewust zouden moeten zijn van hun positie, de positie van andere spelers en de hele spelsituatie. Dat moet dan weer leiden tot diepere beslissingen, waar het uitgangspunt tot en met FIFA 14 was: zo snel mogelijk bij de bal komen en die ook zo snel mogelijk wegwerken. Positionering en timing worden belangrijker en, zo is de verwachting, beter geïmplementeerd.
Dat effect is in de gameplay ook in de vroege versie die we nu al konden spelen van FIFA 15 inderdaad zichtbaar. Nogmaals: dan gaat het ons niet om reddingen, maar om anticiperen. Zo zagen we een keeper een paar stappen naar voren doen om uit te komen, maar toen toch weer een stap terug zetten om bij zijn doel te blijven, omdat dat de beste kans op een redding gaf. Voorheen zou diezelfde keeper van de engine de 'order' hebben gehad om uit te komen, waarna hij linea recta naar de bal zou zijn gestormd, ook als de situatie al was veranderd en uitkomen niet meer de slimste optie was. Mensen die veel FIFA 14 spelen zullen dat verschijnsel vast wel herkennen, maar kunnen er volgens EA dus op vertrouwen dat het in FIFA 15 nauwelijks tot geen probleem meer is.
Een andere verandering is dat de keepers ook flexibeler zijn in hun bewegingen, en eigenlijk heeft dat dezelfde achtergrond. Ook hier geldt: voorheen bepaalde de engine een beweging, en die beweging werd daarna hoe dan ook doorgezet, zelfs als de bal bijvoorbeeld van richting werd veranderd. In FIFA 15 zullen keepers daar meer wendbaarheid in tonen. Ze kunnen bijvoorbeeld met hun armen en benen last-minute nog naar de bal slaan of trappen, in een poging een bal die ze anders zouden missen nog net uit de touwen te houden. Het maakt dat keepers met goede reflexen, waar we er op het wereldkampioenschap natuurlijk een aantal van aan het werk gebben gezien, hun meerwaarde daadwerkelijk kunnen tonen.
Doellijntechnologie
Daarmee heeft EA Sports in potentie, want eerst zien en dan geloven, twee belangrijke problemen van FIFA 14 verholpen. De optocht van nieuwe features houdt daar echter niet mee op. EA gaat ook onverminderd voort met het verbeteren van de koppeling tussen de echte voetbalwereld en FIFA. Dat leidde in het verleden al tot toevoegingen als Live Seasons, en ook de samenwerking tussen EA Sports en de Premier League is daar een voorbeeld van. Sinds enkele jaren worden alle grafische visuals bij Premier League-wedstrijden 'mede mogelijk gemaakt' door EA Sports. En in FIFA 15 is de omgekeerde weg bewandeld.
Of het voor alle competities geldt is nog niet duidelijk, maar vast staat wel dat er in Premier League-wedstrijden in FIFA 15 gebruikgemaakt zal worden van de doellijntechnologie die onder meer al op het WK in Brazilië te zien was. Tijdens wedstrijden zal die technologie bij herhalingen laten zien of een bal wel of niet over de lijn was. Bij ons op de redactie ontstaat nog weleens een discussie over of een bal wel of niet écht over de lijn was, dus het lijkt best een functie te dienen. We gaan er overigens wel van uit dat dit in het hele spel te gebruiken zal zijn, maar dat hebben we helaas nog niet bevestigd gekregen.
/i/2000537622.jpeg?f=imagenormal)
Wat in elk geval wel ook buiten alleen de Premier League treedt, is een andere nieuwe feature genaamd Match Day Live Hub. Dit is een speciaal scherm waarop FIFA-spelers het wel en wee van hun favoriete voetbalclub kunnen volgen. Daarbij kun je denken aan het volgen van prestaties, nieuwsberichten en andere relevante zaken die door voetbalwebsite Goal.com worden aangeleverd, maar ook het vooruit spelen van de wedstrijden die die week op het programma staan. Voor heel veel revolutie in de gameplay zorgt het niet, maar voor voetbaldieren die ook in FIFA op de hoogte willen blijven is het wellicht een leuke toevoeging.
Voorlopige conclusie
Het moge duidelijk zijn dat vooral de in het vooruitzicht gestelde veranderingen in de carrièremodus en de beloofde verbeteringen op het gebied van keepers de voornaamste speerpunten van EA waren in Keulen. Het is een veel gehoorde uitspraak: waarom verhelpen ontwikkelaars niet eerst de bestaande problemen voordat ze met allerlei nieuwe features aankomen? Door in de carrièremodus te duiken en keepers aan te pakken doet EA Sports in elk geval een poging in die richting. Dat dat gepaard gaat met tal van andere features, betere visuals en meer verbeteringen waar we het ook op de E3 al over hadden, maakt het in potentie alleen maar extra leuk. Laten we hopen dat FIFA 15 het verwachtingspatroon over enkele maanden ook echt waar kan maken.