Remmende voorsprong?
In 1937 beschreef Jan Romein de wet van de remmende voorsprong, in zijn essay 'De dialectiek van vooruitgang'. Romein stelde dat een voorsprong op een bepaald gebied ertoe leidt dat de stimulans ontbreekt om nog te verbeteren. Om die reden wordt de persoon of instantie met voorsprong vroeg of laat door een ander voorbijgestreefd. Precies daarom roept een bedrijf dat ergens 'het beste' in is ook altijd 'niet op de lauweren te gaan rusten', maar altijd op zoek te blijven naar verbetering. Een poging om ervoor te zorgen dat de wet van de remmende voorsprong zo lang mogelijk uitblijft.
Geen game-ontwikkelaar weet zo goed hoe het is om in die positie te zitten als EA Sports. De gigantische, Canadese ontwikkelstudio is al jaren verantwoordelijk voor het voetbalspel dat in de regel de beste waarderingen krijgt en ook de hoogste verkoopcijfers noteert. Ondanks kritiek op het gebrek aan innovatie in FIFA en ondanks dat de laatste jaren de concurrentie van Pro Evolution Soccer steeds serieuzer wordt, houdt EA met FIFA de koppositie alweer zo'n vijf jaar vast in het voetbalspelgenre.
Daarmee is het doel van FIFA 14 - de titel zal geen verrassing zijn - duidelijk: consolidatie. De kunst voor EA Sports is om een game te maken die net genoeg nieuws brengt om een groot deel van de FIFA-spelers toch weer over te laten stappen. Dat hoeft niet eens direct iedereen te zijn, want, zo liet de penningmeester van Electronic Arts al eens weten: "als de vrienden van een gamer allemaal de nieuwe FIFA kopen, zal die gamer het spel vanzelf ook wel in huis halen."
Een simpele waarheid die de nekharen van menigeen waarschijnlijk niet onberoerd zal laten, maar laten we niet te dramatisch doen: er werkt nog steeds een gigantisch team aan FIFA, aangevoerd door een handvol gedreven hoofdontwikkelaars die oprecht geloven dat ze hun voetbalgame jaarlijks beter kunnen maken. Zo tegen het einde van de levensduur van de huidige consoles gaat het daarbij steeds meer om kleine tweaks en minder om grote stappen, maar aan de inzet van de ontwikkelaars zelf hoeft niemand te twijfelen. Over een FIFA voor de next-gens werd in Keulen echter nog met geen woord gerept, dus de hoop op een baanbrekende 'next-level' FIFA mag nog even de koelkast in.
Verdedigend: betere AI
Nu je dat weet, mag het eigenlijk geen verrassing zijn dat de eerste presentatie die we van FIFA 14 te zien kregen in opbouw veel leek op die van FIFA 13. Natuurlijk niet wat de ingrediënten zelf betreft, maar net als vorig jaar kregen we een vrij droge opsomming van gameplay-innovaties te zien, begeleid door tech-demofragmenten en filmpjes uit echte voetbalwedstrijden. FIFA-spelers zullen best enthousiast kunnen worden van sommige features, maar zeker bij FIFA blijft het een punt: je weet niet wat je er écht aan hebt tot je de gameplay hebt gezien.
Werk aan de winkel
Dat geldt nog eens extra als de aanwezige producer, Nick Channon, bij de start van zijn praatje direct aangeeft het met name over het gedrag van de kunstmatige intelligentie te willen hebben. Niets mis mee, maar typisch iets waarvan je pas ziet of het wel of niet werkt als je de game zelf speelt. De constatering dat er werk aan de winkel was voor wat de AI betreft zal echter door veel FIFA-spelers onderschreven worden, dus dat is alvast positief.
/i/1366184206.jpeg?f=imagenormal)
In FIFA 14 zal de AI zowel offensief als defensief zijn aangepast, en we beginnen met de defensieve acties. Een van de grootste frustraties die spelers in FIFA 13 hebben is dat verdedigers vaak niet goed meelopen met hun man, of om onverklaarbare redenen een compleet onlogische richting op rennen op het moment dat er een dieptebal wordt gespeeld op een aanvaller. Dat levert 'easy' kansen op, en wat EA Sports betreft gaan die er zo snel mogelijk uit.
Berekening anders uitgevoerd
In FIFA 14 wordt de berekening voor zo'n beslissing van een verdediger anders uitgevoerd. Hierdoor houdt de AI meer rekening met hoe een situatie zich zal gaan ontwikkelen. Zo zal een verdediger meer oog gaan hebben voor een aanvaller die dreigt vrij te komen. Dit moet leiden tot een compactere opstelling van je defensie en tot veel minder situaties waarin een aanvaller zomaar mag doorlopen omdat een van je verdedigers het idee van een steekpass door de lucht niet helemaal snapt.
Daar komt bij dat de defensieve AI ook meer oog zal hebben voor de rest van het team. Druk zetten en jagen is in FIFA 13 wel mogelijk, maar op een vrij onnatuurlijke manier. Het komt erop neer dat je via je eigen controller met twee man druk kunt zetten, maar de overige acht veldspelers lijken daar dan geen boodschap aan te hebben. Ook dat moet anders worden in FIFA 14. Ga jij druk zetten op de verdediging, dan zullen je middenvelders en verdedigers ook korter op hun mannetjes gaan staan, om makkelijke afspeelmogelijkheden af te snijden of, als een pass dan toch gegeven wordt, voor hun man te kunnen komen. Dát is hoe druk zetten zou moeten werken, en het is dus ook hoe het er in FIFA 14 uit zou moeten zien.
Aanvallend: nieuwe loopacties
Een effectievere verdediging betekent dat de speler ook nieuwe wapens moet hebben, vindt EA Sports. Die wapens komen er dan ook, met name op het vlak van de loopacties. Een tegenstander op het verkeerde been zetten terwijl je de bal aan de voet hebt, gebeurt in FIFA 13 al aan de lopende band. In het echte voetbal zijn het echter ook de schijnbewegingen zonder bal die het verschil maken. Denk aan een Christian Eriksen die uit de rug van een tegenstander wegsluipt om aanspeelbaar te zijn, maar ook aan de loopactie van een spits die naar de tweede paal dreigt te lopen, om vervolgens naar binnen te snijden en bij de eerste paal op te duiken.
Vooractie
Dat soort dingen moet, zij het in wat simpelere vorm, ook in FIFA 14 opduiken. EA Sports introduceert dit jaar de vooractie in FIFA. In het voorbeeld dat wij te zien kregen, deed een spits net of hij de bal in de voeten vroeg door twee stappen richting het middenveld te zetten. De verdediger schoof in zijn rug mee, en werd verrast toen de spits zich ineens omdraaide en de diepte in sprintte. Een verdediger is in de regel een stuk langzamer dan een aanvaller en is dan, met zoveel ruimte in zijn rug, gezien.
/i/1366184210.jpeg?f=imagenormal)
Een kanttekening die wij daar direct bij plaatsen is dat er, wil dit echt goed werken, wel iets moet gebeuren aan het waarnemen van overtredingen in FIFA. In FIFA 13 kun je regelmatig iemand zomaar omver lopen zonder dat het spel dat registreert als overtreding. Als een spits een vooractie maakt maar een verdediger die actie onschadelijk kan maken door doodleuk tegen die spits aan te lopen, is het effect van de actie wel weg natuurlijk.
Horizontale loopactie
Een ander onderdeel van de nieuwe loopacties is de horizontale loopactie. Hierbij begint een aanvaller zijn loopactie in een horizontale lijn, gelijk met de verdedigers. Zodra de pass dan gegeven wordt, snijdt hij zijn looplijn af richting het doel van de tegenstander, de diepte in. Het is een veelgebruikte truc om buitenspel te voorkomen. Torres was er in zijn betere dagen een meester in en ook Messi en Aguero tonen regelmatig dergelijke looplijnen.
Dribbelen en afschermen
Ook aan de bal zal FIFA 14 voor enige verandering zorgen. Zo worden de zogenaamde 'sprint dribble turns' onder handen genomen. In FIFA 13 kan geen enkele speler al sprintend met de bal aan de voet een scherpere bocht maken dan 22,5 graden naar links of naar rechts. In FIFA 14 behoort dat tot het verleden. Spelers kunnen agressievere bochten maken terwijl ze hun sprintende momentum behouden. Daar komt bij dat spelers tijdens het dribbelen ook niet meer continue hetzelfde tikje geven. Elk balcontact is anders, en dat zal nu ook zichtbaar zijn in de dribbel, zeker bij minder getalenteerde spelers.
Bombarda?
Een andere aanpassing die met de bal te maken heeft, is het nieuwe 'hold up play'. Wie herinnert zich Mariano Bombarda nog? De man was een genie met zijn rug naar de goal. Hij verstond als geen ander de kunst de bal te ontvangen in zijn voeten en de tegenstander af te houden met zijn flinke lichaam, om vervolgens uit de draai dodelijk uit te halen. Dat soort spelers bestaat nog steeds. Denk bijvoorbeeld aan Didier Drogba, maar ook aan Graziano Pelle. Of je het nu gebruikt voor de combinatie of om de spits zelf weg te laten draaien: de mogelijkheid om een spits op die manier de bal te laten vasthouden belooft in elk geval iets toe te voegen aan FIFA 14.
/i/1366184208.jpeg?f=imagenormal)
Datzelfde geldt voor een nieuwe manier van de bal afschermen, die ook wel te maken heeft met het op die manier kunnen aanspelen van een spits, maar wat vooral terugkomt in rechtstreekse duels. In voetbal zie je vaak dat een buitenspeler die een verdediger naast zich heeft even inhoudt om zijn lichaam tussen de verdediger en de bal te houden. Die korte vertraging pas je in FIFA 14 toe met L2. EA Sports ziet de sprintknop en L2 zodoende eigenlijk als gas- en rempedalen. Je versnelt door te sprinten, en remt om balverlies te voorkomen af met de L2-knop, waarna je kunt kappen of weer kunt versnellen. Volgens EA Sports kan L2 heel subtiel gebruikt worden en is het daarom bruikbaar in diverse situaties. Onze indruk: typisch iets dat je echt in de gameplay moet zien voor je weet wat het precies doet.
Losrukken
Het systeem werkt trouwens ook op een andere manier. De L2-knop laat je niet alleen de bal afschermen, maar werkt ook als counter op het eerder geïntroduceerde 'push-pull systeem'. In FIFA 13 is het voor een verdediger relatief makkelijk een aanvaller bij te houden, door op het juiste moment heel even vast te houden. Vaak levert de meestal superieure kracht van een verdediger dan zelfs makkelijk balbezit op. L2 is daar, vanuit aanvallend oogpunt, het antwoord op. Houdt je tegenstander je vast, dan kun je je met L2 losrukken terwijl je de bal afschermt.
Schieten
Dat heeft allemaal te maken met de opbouw en, vanuit verdedigend oogpunt, het tegenhouden van die opbouw. Uiteindelijk komt er een moment dat je op doel gaat schieten, en daarmee zijn we aanbeland bij het laatste nu bekende onderdeel van de gameplay dat EA onder handen neemt in FIFA 14. Volgens EA Sports gaf het maken van goals in FIFA 13 niet genoeg voldoening. Een deel van het probleem was dat het spel niet over voldoende animaties beschikte om accuraat te laten zien wat er precies gebeurt bij een schot.
Meer feedback
Dat zorgde er bijvoorbeeld voor dat een speler een bal de ene keer compleet anders inschiet dan een andere keer, terwijl de animatie er hetzelfde uitziet. De speler krijgt dan te weinig feedback en kan niet zien wat er mis ging. Dat had te maken met de overgang van de normale gameplay naar het schot. In FIFA 13 werden spelers, als ze niet helemaal uitkwamen met hun passen, in een 'pose hold' geplaatst en automatisch goed neergezet voor het schot. Dat ziet er niet alleen raar uit, maar geeft dus ook geen verdere informatie.
/i/1366184209.jpeg?f=imagenormal)
In FIFA 14 introduceert EA 'Pure shot', wat een marketingterm is voor een realistischere manier van schieten, of eigenlijk: een meer kloppende weergave van dezelfde manier van schieten. Spelers zullen, als ze zich klaarmaken voor een schot, hun passen zichtbaar uitmeten. Als ze niet lekker uitkomen, leidt dat ook tot een schot dat niet optimaal is. Denk aan een bal die onder je lichaam blijft liggen; doordat je je lichaam er niet achter kunt krijgen, is het moeilijk om veel kracht te zetten. In FIFA 13 zou een speler die zo uitkomt een normale schotanimatie krijgen, terwijl het spel achter de schermen wél rekening hield met het feit dat hij eigenlijk vanuit een moeilijke situatie schoot. In FIFA 14 zie je dat dan ook gebeuren en snap je direct waarom een schot wel of niet goed was.
Nieuwe animaties
FIFA 14 is dan ook voorzien van allerlei nieuwe schietanimaties, die verband houden met verschillende situaties. Zo kan een speler uit balans zijn als hij schiet, of kan het gebeuren dat hij te gehaast schiet en daardoor geen zuiver schot kan lossen. De kern van het verhaal blijft: al die situaties zaten al in FIFA 13, maar je zag ze niet, en in FIFA 14 dus wel.
Wat daar aan bijdraagt is het gedrag van de bal zelf. Volgens EA was de bal in FIFA 13 nog steeds te 'dood'. Er zat wel wat variatie in het gedrag van de bal, maar lang niet genoeg. In FIFA 14 zul je dan ook meer variatie zien in hoe de bal zich gedraagt, afhankelijk van hoe de speler geschoten heeft. Dat leidt bijvoorbeeld tot plotseling dalende schoten, zwabberballen en wild geschoten afzwaaiers.
Carrièremodus en nieuwe Skill games
Zo bevat FIFA 14 weer een aardige lijst aan gameplayfeatures die we eigenlijk allemaal eerst in actie willen zien voordat we er een voorlopig oordeel over kunnen vellen. Wat dat betreft is het een stuk makkelijker om even een kijkje te nemen bij de vernieuwde carrièremodus en de nieuwe skillmoves, want daarbij is het natuurlijk minder belangrijk om alles zelf meteen te ervaren.
Andere interface
In de eerste plaats is de carrièremodus visueel flink aangepast. De oude menu's zijn verleden tijd en hebben plaatsgemaakt voor een user interface die iets weg heeft van een mix tussen de tegels van Windows 8 en de algemene structuur van een game als Football Manager. Heel veel hebben we er nog niet van gezien, maar de gekozen stijl oogt in elk geval een stuk frisser dan de oude, ook al moet natuurlijk nog blijken of daarmee niets aan gebruiksvriendelijkheid is ingeboet.
/i/1366184216.jpeg?f=imagenormal)
Daarnaast kregen we ook alvast een voorproefje van het vernieuwde scoutingsysteem. in FIFA 14 staat scouten nog meer dan voorheen in het teken van het voorbereiden van een transferperiode. Veel gamers spelen de Career Mode met name voor de transferperiodes en ervaren de wedstrijden als een soort 'noodzakelijke onderbreking'. Men vindt spelers kopen en verkopen het leukst. Om die reden heeft dat aspect een nog centralere rol gekregen. Voorheen vonden je scouts namelijk alleen nieuwe talenten, maar in FIFA 14 kun je je scouts ook aan het werk zetten om bestaande spelers te vinden. Je stelt een lijst op met bijvoorbeeld als prioriteit een kopsterke centrale verdediger, en daarna een handig dribbelende buitenspeler, et cetera. Je scouts gaan dan aan de slag en zullen bij je terugkomen met haalbare suggesties.
Die spelers dien je dan soms nog verder te scouten, want je kunt van lang niet alle spelers direct al hun kwaliteiten zien. Spelers uit de bekendste competities zul je in de regel nauwelijks hoeven te scouten, maar een onbekende, 23-jarige baltovenaar uit Zuid-Amerika? Het duurt wat langer voor je daar een nauwkeurig beeld van hebt. Helaas hield het voorproefje van de Career Mode voor nu op het scouten, maar dat zal voor doorgewinterde FIFA-managers al interessant genoeg zijn.
Positiespel trainen
Behalve de nieuwe carrièremodus kregen we ook een klein overzicht van een aantal nieuwe Skill-games. Over de vaardigheidsspelletjes werd bij FIFA 13 in eerste instantie wat lacherig gedaan, maar volgens de gegevens van EA Sports zijn wereldwijd inmiddels ruim 2,29 miljard Skillgames gespeeld in FIFA 13. Opvallend aan de nieuwe Skill-games is dat er veel meer medespelers bij komen kijken. Zo zagen we een combinatiespelletje waarbij tussen de achterlijn en de middenlijn een hele rij spelers is opgesteld, waarmee je dan steeds een-tweetjes moet maken. Misschien wel nog leuker: een positiespel dat zich afspeelt in een gebied net iets groter dan de middencirkel, waarbij je het balletje moet rondtikken terwijl in het midden vier man staan die proberen dat te voorkomen. Heerlijk!
Voorlopige Conclusie
Vorig jaar hielden we na de eerste informatie over FIFA 13 al een slag om de arm, want zoals gezegd: je weet pas wat je aan nieuwe gameplayfeatures hebt als je ze zelf hebt kunnen uitproberen in de gameplay van het spel. Desondanks mag gezegd worden dat een aantal van de nieuwe features voor FIFA 14 veelbelovend klinkt. Mocht alles werken zoals EA Sports het nu schetst, dan ondervangt de ontwikkelaar met de nieuwe features een flink aantal van de probleempjes die in de gameplay van FIFA 13 bestaan. Wij zijn vooral erg benieuwd naar de meer solide defensie en de loopacties van de aanvallers, maar ook scherper kunnen sturen bij het sprinten met bal zou bij technisch begaafde spelers voor een flinke verandering kunnen zorgen. Net als elke lente blijft het voor nu echter nog even afwachten...
Titel |
FIFA 14 |
 |
Platform |
PC, Xbox 360, PlayStation 3 |
Ontwikkelaar |
EA Sports |
Uitgever |
Electronic Arts |
Releasedatum |
Najaar 2013 |