Inleiding
Eerder bespraken we al de Asus M4A89TD PRO/USB3 en de GA-890GPA-UD3H van Gigabyte. Het derde en laatste 890GX-moederbord dat we onder handen nemen, is afkomstig van MSI. De 890GXM-G65 van deze fabrikant onderscheidt zich op meerdere manieren, waarvan het micro-atx-formaat het meest in het oog springt. Ondanks het kleinere formaat doen de specificaties van het moederbord nauwelijks onder voor die van de concurrentie. De 890GX-chipset is de opvolger van de 790GX; welke veranderingen AMD allemaal in zijn nieuwste multimediachipset verwerkte, kun je hier nalezen.
/i/1269295695.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
Prijzen en specificaties
| Merk en Type |
| Merk |
MSI |
| Type |
890GXM-G65 |
| Technische Specificaties |
| Socket |
AM3 |
| Moederbordchipset |
AMD 890GX |
| Form Factor |
micro-atx
|
Geheugentype
|
ddr3 |
| Interfaces |
Card Interface
|
1x pci-e 1x, 2x pci-e 16x, 1x pci |
| Hardeschijfbus |
pata-133, 5x sata-600 |
| Raid-modi |
0, 1, 5, 10 |
| Externe verbindingen |
| Verbinding (ethernet) |
1Gbps |
| Verbinding (usb/fw) |
esata, 4x usb 2.0, 2x usb 3.0 |
| Video-uit |
D-sub, dvi-d, hdmi
|
| Verbinding (overige) |
ps/2 |
| Audio |
| Audiokanalen |
6 (5.1) |
| Audio-uitgangen |
Analoog (3,5mm), s/pdif optisch, s/pdif coaxiaal |
/i/1269295688.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
| Testsysteem |
| Processor |
Phenom II X2 550 |
|
Moederbord
|
890GXM-G65
|
| Geheugen |
2x 2GB Corsair Dominator 1866MHz |
| Harde schijven |
1x Samsung F1 500GB
OCZ Agility EX 60GB
|
| Besturingssysteem |
Windows 7 Ultimate 64bit |
| Voeding |
PC P&C Silencer 750W |
| Koeler |
Scythe Yasya |
MSI 890GXM-G65
Bij de keuze van een moederbord is het uiterlijk zelden een doorslaggevende factor. De MSI 890GXM-G65 is echter niet onaantrekkelijk, met zijn zwarte pcb met her en der blauwe pci- en geheugenslots.
In tegenstelling tot de 890GX-borden van Asus en Gigabyte, is MSI's moederbord van het micro-atx-formaat. Vanwege de kleinere form factor moet het bord het wel met minder uitbreidingsslots stellen. Er zijn nog steeds twee pci-e x16-slots aanwezig, die ver genoeg uit elkaar zitten om twee dualslot-videokaarten te huisvesten. Verder was er echter alleen ruimte voor één pci-e x1-slot en één pci-slot.
/i/1269295692.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
Het vrm-gebied wordt gekoeld met een heatpipe, die zijn warmte aan twee heatsinks afgeeft. Dat is nodig ook, want de igp van de 890GX-chipset kan aardig wat warmte produceren en de heatsinks kunnen dan ook vrij warm aanvoelen. MSI hield de heatsinks klein, zodat ze zelfs bij flinke koelers niet in de weg zullen zitten.
/i/1269295690.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
Voor de zes sata-600-poorten van de chipset zijn er op het moederbord maar vijf aansluitingen aangebracht; de zesde is als esata-poort op het i/o-paneel terug te vinden. Afgezien van de aantallen pci- en pci-e-slots beschikt het moederbord over dezelfde functionaliteit als de planken van Gigabyte en Asus. Zo heeft ook MSI een NEC-chip op zijn moederbord geplakt, waarmee twee usb 3.0-poorten worden aangestuurd.
/i/1269295694.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
De usb 3.0-poorten zijn aan de achterkant op het i/o-paneel te vinden. Op datzelfde paneel zitten ook nog vier gewone usb 2.0-poorten en de esata-600-aansluiting. Omwille van de igp zitten er ook nog hdmi-, dvi- en vga-uitgangen op het i/o-paneel, waarvan de hdmi- en de dvi-poort niet tegelijk gebruikt kunnen worden./i/1269295691.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
Benchmarks - 3d / cpu
De 3DMark06-benchmark geeft een aardige indicatie van de igp-prestaties. We geven alleen de Shader Model 2.0- en 3.0-score; de cpu-score is weer achterwege gelaten om de vergelijking met het Intel-moederbord van Biostar mogelijk te maken.
Wel van belang is het feit dat het MSI-moederbord het sideport-geheugen van de igp automatisch op 800MHz klokt, in plaats van op 1333MHz. Dit heeft tot gevolg dat de 3d-scores lager uitvallen. We nemen aan dat MSI dat met een bios-update zal aanpakken en zetten het geheugen alvast handmatig op 1333MHz.
Het MSI-moederbord presteert in 3DMark06 vrijwel hetzelfde als de andere 890GX-moederborden.
In de OpenGL-benchmark presteert het MSI-moederbord hetzelfde als Gigabytes 890GX-moederbord. Asus is hier de verliezer, al zijn de verschillen marginaal.
Het MSI-moederbord nestelt zich netjes tussen de andere moederborden. De achterstand op Gigabytes 890GX-moederbord bedraagt een verwaarloosbare één procent.
UVD2
De igp is uitgerust met AMD's Unified Video Decoder 2, waarmee hd-content afgespeeld kan worden. Anders dan de eerste versie, die onder andere in de 790GX-chipset zit, moet UVD2-hardware onder andere picture-in-picture blu-ray-content kunnen afspelen. De 890GX-chipset van het MSI-moederbord bleek inderdaad geen enkele moeite met deze klus te hebben.
Gamebenchmarks
| Far Cry 2 - 800x600 - medium - 0xAA/16xAF |
| Moederbord | Minimum » gemiddelde score (fps, hoger is beter) |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H |
******
+
*
20,0 / 23,6 |
| Gigabyte GA-MA790GP-DS4H |
******
+
*
20,0 / 23,5 |
| MSI 890GXM-G65 |
******
+
*
19,2 / 23,4 |
| Biostar TH55XE |
*****
+
**
18,6 / 23,4 |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3 |
******
+
*
19,8 / 23,4 |
Zoals de resultaten van de synthetische benchmarks al beloven, blijken de verschillende moederborden in de gamebenchmarks nagenoeg identiek te presteren.
| Batman: Arkham Asylym - 1024x768 - lowest - 0xAA/16xAF |
| Moederbord | Minimum » gemiddelde Score (fps, hoger is beter) |
| Biostar TH55XE |
***
+
****
15,0 / 36,0 |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H |
***
+
***
18,0 / 35,0 |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3 |
***
+
***
18,0 / 35,0 |
| MSI 890GXM-G65 |
***
+
***
18,0 / 35,0 |
| Gigabyte GA-MA790GP-DS4H |
***
+
***
17,0 / 34,0 |
Ook in Batman: Arkham Asylum is het MSI-moederbord de gelijke van zowel het Asus- als het Gigabyte-moederbord.
Benchmarks - sata / usb 3.0
De 890GX-chipset beschikt over een nieuwe southbridge, waarvan de sata-controller het meest in het oog springt. Deze levert zes sata-600-poorten, terwijl die functionaliteit bij Intels chipsets nog niet standaard aanwezig is.
Sata-controller
Tegenwoordig worden er steeds snellere ssd's uitgebracht en de sata-controller gaat dan ook een steeds grotere rol spelen. We testten de prestaties van het moederbord met een Agility EX-ssd van OCZ, waarmee we een paar IOMeter-tests doorliepen.
De moederborden van Asus en Gigabyte vertoonden problemen met de sata-controller wanneer C1E en Cool'n'Quiet in het bios werden geactiveerd. Voor de zekerheid draaiden we de tests daarom ook tweemaal op het MSI-moederbord, met de desbetreffende functies in- zowel als uitgeschakeld.
Sequentieel Write / Read
|
| Moederbord | write » read score (MBps, hoger is beter) |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H* |
****
+
***
144,0 / 243,0 |
| MSI 890GXM-G65* |
****
+
***
141,9 / 241,2 |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3* |
****
+
***
140,4 / 239,4 |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H |
****
+
***
133,4 / 218,3 |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3 |
****
+
***
132,9 / 218,2 |
| MSI 890GXM-G65 |
****
+
***
133,1 / 218,0 |
| Gigabyte GA-MA790GP-DS4H |
****
+
***
125,8 / 214,4 |
| Gigabyte GA-P55A-UD7 |
****
+
**
131,5 / 211,3 |
Het MSI-moederbord gedraagt zich hetzelfde als de andere 890GX-moederborden: zonder C1E en Cool'n'Quiet presteren alle drie beter dan als de functies wel zijn ingeschakeld. Wederom zijn de verschillen tussen de drie zeer klein.
Random Write / Read
|
| Moederbord | write » read score (MBps, hoger is beter) |
| MSI 890GXM-G65* |
***
+
****
13,9 / 30,4 |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H* |
***
+
****
13,9 / 30,3 |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3* |
***
+
****
14,7 / 30,2 |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3 |
***
+
***
13,9 / 28,4 |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H |
***
+
***
13,9 / 28,3 |
| Gigabyte GA-MA790GP-DS4H |
***
+
***
15,0 / 28,1 |
| MSI 890GXM-G65 |
***
+
***
13,8 / 27,9 |
| Gigabyte GA-P55A-UD7 |
***
+
***
15,9 / 25,7 |
Wanneer we de ssd belasten met het random lezen en schrijven van bestanden, scoort het MSI-moederbord nagenoeg hetzelfde als de andere 890GX-moederborden. Als de C1E- en Cool'n'Quiet-functies worden ingeschakeld, presteert MSI's moederbord slechter, net als zijn concurrenten.
Usb 3.0
We testten de usb 3.0-poorten op het moederbord door een flink bestand tussen een externe hdd en de interne hdd over en weer te sturen. Ter vergelijking voerden we de test ook weer met een usb 2.0-verbinding uit.
Alle drie de moederborden hebben dezelfde NEC-chip aan boord om voor usb 3.0-functionaliteit te zorgen. Daardoor vertonen de moederborden nauwelijks verschillen bij het kopiëren van de interne schijf naar de externe harddisk.
Ook wanneer het bestand van de usb-schijf naar de interne hdd worden gepompt, zijn de verschillen met het 890GX-bord van Gigabyte klein. Opvallend genoeg is het Asus-moederbord wel ongeveer drie procent sneller en Gigabytes P55-plank is zelfs vijf procent vlotter.
Energieverbruik
MSI heeft het energieverbruik van moederborden hoog in het vaandel staan, en het bedrijf maakt dan ook veelvuldig gebruik van de zogeheten DrMOS-chips. Voor het geteste 890GX-moederbord zijn echter gewone mosfets gebruikt, maar desondanks mag verwacht worden dat dit moederbord relatief zuinig is.
Zoals gebruikelijk wordt het idle-verbruik gemeten terwijl alleen de Windows-desktop wordt weergegeven. Het load-verbruik wordt gemeten door Prime95 en Furmark respectievelijk de cpu en de igp te laten belasten.
| Energieverbruik |
| Moederbord | Idle » load (watt) |
| Asus M4A89GTD PRO/USB3 |
***
+
***
56,7 / 118,0 |
| MSI 890GXM-G65 |
***
+
***
59,3 / 122,4 |
| Gigabyte GA-MA790GP-DS4H |
***
+
***
64,2 / 129,2 |
| Biostar TH55XE |
**
+
****
48,0 / 132,7 |
| Gigabyte GA-890GPA-UD3H |
***
+
****
68,3 / 144,7 |
Het MSI-moederbord zet een zeer respectabel verbruik neer vergeleken met de andere twee 890GX-moederborden. Het Asus-bord wint deze test, maar vooral onder load is het verschil tussen het MSI-moederbord en de energievreter van Gigabyte aanzienlijk.
Overklokfeatures
MSI plaatste op het moederbord twee dipswitches, waarmee de kloksnelheid van de processor met 10, 15 of 20 procent kan worden verhoogd. Deze 'Easy OC Switch'-knoppen moeten voor het opstarten ingesteld worden.
/i/1269295693.jpeg?f=imagenormal "MSI 890GXM-G65")
We probeerden eerst een verhoging met met tien procent, zodat de kloksnelheid van 3100MHz toenam tot 3410MHz. Om er zeker van te zijn dat het systeem nog stabiel was, werd Prime95 gedraaid. Jammer genoeg liet een van de twee cores het al vrij snel afweten, zodat het overklokken geen succes genoemd kan worden.
OC Genie Lite
MSI rustte het moederbord verder uit met de OC Genie Lite-functie. De OC Genie, die alleen in het bios kan worden ingeschakeld, kent twee varianten: er kan worden gekozen uit het overklokken van alleen de cpu of het opvoeren van zowel de cpu als de igp. De igp krijgt dan een standaard overklok van 700MHz naar 800MHz.
Na het inschakelen van OC Genie duurde het even voordat het systeem opstartte, maar daarna konden we een verhoging van de bussnelheid van 200MHz naar 274MHz noteren. De multiplier werd echter verlaagd van 15,5 naar 9, wat resulteerde in een kloksnelheid van 2466MHz - en dat is uiteraard een stuk langzamer dan de standaardsnelheid van 3,1GHz. Daarbij werd het systeem ook nog eens instabiel. Navraag bij MSI leerde ons dat er nog aan OC Genie gewerkt wordt, maar waarom functionaliteit wordt uitgeleverd die het systeem trager en instabiel maakt, is ons een raadsel.
Conclusie
Het MSI-moederbord is zogezegd klein maar fijn. Ten opzichte van de grotere atx-borden van Asus en Gigabyte ontbreken een paar uitbreidingsslots, maar verder missen we geen enkele functie. Het kleurenschema ziet er strak uit, hoewel het de vraag is hoeveel daarvan te zien is als het moederbord eenmaal in een behuizing zit. De heatsinks zijn verder klein genoeg, zodat ze niet in de weg zitten bij de montage van grote cpu-koelers.
De prestaties zijn zowat gelijk aan die van de concurrentie, dus op dat punt kan het MSI-moederbord zich niet echt onderscheiden. Het verbruik ligt aangenaam laag, slechts iets hoger dan bij het Asus-moederbord, dat voorlopig het zuinigst is. MSI levert ook een aantal extra's mee, zoals de Easy OC Switch en OC Genie Lite. Jammer genoeg wisten we daarmee geen bruikbare resultaten te boeken; met name de OC Genie kan nog wel wat aandacht gebruiken.
Voor wie niet wil overklokken of juist voor degenen die daarbij liever zelf de juiste parameters opzoeken, is het MSI-bord een aanrader, met name vanwege het micro-atx-formaat, dat het bord heel geschikt maakt voor kleine behuizingen. Het aantal pci-slots mag dan beperkt zijn, MSI voorzag het i/o-paneel wel van een e-sata-600-poort en de prijs is nagenoeg gelijk aan die van concurrerende moederborden.
:fill(white)/i/1269295688.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295689.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295692.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295693.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295694.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295695.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295696.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295697.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1269295688.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1269295689.jpeg?f=imagegallery)
/i/1269295692.jpeg?f=imagegallery)
/i/1269295696.jpeg?f=imagegallery)
/i/1269295697.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1269260557.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/u/26632/dosprompt2.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/199107/GalaxyS3.jpg?f=community){kind=small}
Dus de hardware matige decodering door de onboard GPU werkt naar tevredenheid.:strip_icc():strip_exif()/u/296384/AMDINSIDE.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/262645/Waldorf.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/116283/crop5814e3224425d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}