Terug naar de basis
Borderlands 4
Om maar met de deur in huis te vallen: Borderlands 4 is technisch een zooitje op de pc. De optimalisatie van deze Unreal Engine 5-game rammelt aan praktisch alle kanten. Naast talrijke stutters mag je je borst natmaken voor weinig bevredigende framerates, al helemaal als je wilt spelen zonder AI‑upscaling. Dat is pijnlijk, want Borderlands 4 is in de kern een heel goede game. De missies, het verhaal, de actie, de bijzondere uitrusting, de wereld: het is allemaal van het niveau dat je mag verwachten van een sterk Borderlands‑deel, zelfs als je in je eentje speelt. Wel blijft Borderlands 4 ontzettend trouw aan de Borderlands‑formule. Dat is niet per se erg, maar wie hoopt op inhoudelijke innovatie, is hier aan het verkeerde adres.
De Borderlands-reeks is de bakermat van het lootshootergenre, een firstpersonshooter waarin je à la Diablo steeds betere loot verzamelt, in je uppie of met (drie) andere spelers. Inmiddels zijn er veel meer games die leunen op die formule, maar Borderlands doet toch altijd een beetje zijn eigen ding. Dat komt vooral door het unieke sausje dat ontwikkelaar Gearbox Software over het genre giet. Een van de opvallendste ingrediënten is het cartoony uiterlijk. Games in de Borderlands-reeks zien er uit als een hectische tekenfilm, met stripboekachtige textures en felle kleuren. Lootshooters staan al bekend om hun chaotische gameplay, maar Borderlands is met al zijn visuele prikkels een klasse apart.
Die typische Borderlands-chaos klinkt ook door in de toon en in de humor. In Borderlands-games regent het platte grapjes en makkelijke oneliners. Met name de mascotte van de serie, de gele robot Claptrap, vuurt onophoudelijk woordgrappen en moppen op je af. Dat de serie daarin ook te ver kan gaan, wees Borderlands 3 uit. De continue toilethumor in dat deel kreeg veel kritiek van fans. Het schrijversteam van het vierde deel gaf zelfs aan dat die schreeuwerige toon zou worden teruggeschroefd. Dat is zowaar te merken: de flauwe humor voelt in Borderlands 4 veel beter gedoseerd. Claptrap kan zelfs monddood gemaakt worden in het audiomenu. Halleluja.
Fans terugwinnen
Dit is ook op andere fronten een Borderlands-titel die de achterban probeert te paaien. Dat is overigens geen verrassing, want de marketing van de game is er duidelijk op geënt om verloren fans weer terug te winnen. Borderlands 3 werd destijds best goed ontvangen door recensenten, maar nadien waren veel spelers ook teleurgesteld in het derde deel. Dat kwam door de toon, maar de nietszeggende personages en het saaie verhaal werden ook vaak aangehaald. Juist dat waren de sterkste punten van voorganger Borderlands 2. Daarin trok je met een hecht gezelschap bonte personages de halve wereld door en iedere missie voelde belangrijk.
Borderlands 4 wil een comeback inluiden en daarvoor lijkt de game terug te keren naar de basisbeginselen van deel twee. Het mag gezegd worden: dat pakt eigenlijk op ieder front goed uit. De actie, de sfeer, het verhaal, de personages: op al die fronten kan deze jongste telg zich meten met het bejubelde tweede deel. Het eindresultaat zal voor spelers van weleer zelfs een beetje nostalgisch aanvoelen. Maar ja, dat resulteert óók in een heel veilige Borderlands-game. Bijna alles herken je uit eerdere delen of uit moderne games in het genre. Dat is niet per se erg, want dit is immers een goede videogame, maar voor inhoudelijke innovatie ben je hier aan het foute adres.
Missies zijn de moeite waard
Borderlands 4 speelt zich af op de planeet Kairos, waar de Timekeeper, een soort cyborgslechterik, met harde hand regeert. Jij speelt een Vault Hunter en bent op zoek naar grote schatten die worden bewaard in Vaults. Daar heeft de Timekeeper weinig zin in op zijn planeet, maar een poging om jou om te leggen pakt net iets anders uit. In het avontuur dat volgt ontmoet je nieuwe én oude vrienden, smeed je slimme allianties en bezoek je vooral veel verrassende locaties met bijzondere personages. Dat is allemaal zeer vermakelijk. Hoewel er wat knipogen naar eerdere delen zijn, hoef je die games niet gespeeld te hebben om alles te kunnen volgen. Het doel blijft altijd simpel: versla de Timekeeper.
We missen Handsome Jack
Het verhaal is dus de moeite waard, maar dat komt niet door de Timekeeper zelf. Zijn monologen zijn eentonig, saai en serieus. Deze slechterik legt wel uit waarom hij zo kwaadaardig is, maar de ernst komt nooit echt over. Het helpt ook niet dat de Timekeeper eruitziet als de zoveelste normale vijand in een gemiddelde sciencefictiongame. Dat is oprecht jammer, want Borderlands had ooit een fenomenale slechterik in de vorm van Handsome Jack. Helaas is hij in het verleden al verslagen. Sindsdien heeft de serie moeite om dat gat op te vullen. Het is daarom maar goed dat veel andere personages in Borderlands 4 wél goed en interessant geschreven zijn.
:strip_exif()/i/2007742312.jpeg?f=imagearticlefull)
Het verhaal is binnen 20 tot 25 uur uit te spelen, maar je kunt er makkelijk dubbel zo lang over doen. De open spelwereld barst van prikkelende en unieke sidequests. Terwijl je van opdracht naar opdracht hopt op je zwevende scooter, vergaar je bovendien steeds nieuwe uitrusting en ervaringspunten. Deze game heeft gewoon een heerlijke, simpele flow. Net als zijn voorgangers is die flow het leukst als je met (drie) anderen speelt, maar Borderlands 4 is ook in je eentje vermakelijk genoeg. Dat komt doordat de hoofdmissies zelden in herhaling vallen. Ze loodsen je continu naar interessante locaties, personages en narratieve twists. De laatste paar missies zijn mede daarom echt de moeite waard.
Pratende bom
Vergeleken met de verhalende missies zijn de zijmissies iets kleiner in opzet, maar ook die zijn oprecht vermakelijk. Net als de ‘grote’ missies volgen ze zelden dezelfde opbouw en introduceren ze regelmatig unieke personages en verhaaltjes. Zo ontmoet je op een gegeven moment een bom boven een waterput. De bom heeft een vrouwenstem en kan dus praten. Dat is op zichzelf al vrij raar, maar het duurt niet lang voordat de bom vraagt of je haar kunt helpen ontploffen − ze voelt zich zo nutteloos nu. Een apart verzoek, maar is dat wel echt wat ze wil? Wil ze niet liever verblijven in de gemeenschap die dag in, dag uit water komt halen bij de put?
Dat zijn nou niet bepaald de morele vraagstukken die je verwacht van een Borderlands-missie. Dit vierde deel heeft best veel van zulke verrassende zijmissies, waarvan sommige zelfs een blijvende impact hebben op hoe bepaalde gedeelten van de spelwereld eruitzien. Schroom dus niet om af en toe af te wijken van de hoofdverhaallijn. Er zitten overigens wel wat zijmissies tussen die steeds dezelfde structuur volgen, maar omdat die missies ook dezelfde naam delen, zijn die makkelijk te negeren.
Snel en chaotisch
De voorgaande Borderlands-games waren goede shooters, maar ze konden een beetje log aanvoelen, vooral als je met zware wapens speelde. Dit vierde deel is nog altijd niet zo snel en vloeiend als bijvoorbeeld Doom Eternal of Apex Legends, maar dankzij enkele nieuwe aanpassingen ben je wel veel mobieler dan voorheen. Je beschikt nu over een dash, een slide op je knieën, een doublejump en een soort wingsuit, waardoor je eventjes in de lucht blijft zweven. Al die vaardigheden zijn ook nog eens met elkaar te combineren. Nogmaals, je waant je absoluut geen ballerina, maar de actie voelt wel stukken lichter dan voorheen.
Bevredigend
Het is heerlijk om van een gebouw af te doublejumpen om vervolgens zwevend in de lucht een groepje vijanden onder vuur te nemen. Het is ook bijzonder bevredigend om een vijand glijdend over je knieën in zijn porem te schieten. Er is ook nog een grappling hook. Daarmee kun je jezelf naar plekken toe trekken (of voorwerpen in de spelwereld, zoals tonnetjes, juist naar jou toe). Er zijn maar weinig games slechter geworden van zo’n werphaak, maar in Borderlands 4 is 'ie toch een beetje teleurstellend. Je kunt 'm alleen gebruiken op bepaalde punten in de spelwereld, maar die punten zijn schaars. Als je wél zo’n punt ziet, heb je er meestal vrij weinig aan; je bent immers al mobiel van jezelf.
:strip_exif()/i/2007742310.jpeg?f=imagearticlefull)
Borderlands 4 is onder de streep een uitstekend schietspel, al blijft dit een shooter waarin de chaos regeert. Explosies, unieke vaardigheden, granaten, zelfs ontploffende geweren: het vliegt tijdens een gevecht allemaal ongehinderd door het scherm. In die chaos schuilt gelukkig veel lol en het is knap dat de schietactie ondanks die hectiek nog steeds precies aanvoelt. Dat merk je het best bij semiautomatische geweren, pistolen en snipergeweren. Het maken van welgemikte headshots voelt gewoon erg verfijnd, zelfs met een controller. Je voelt echt de impact van je kogels. In voorgaande Borderlands-games voelde het soms juist alsof je met papieren propjes aan het schieten was.
Bijzondere loot en skilltrees
Borderlands 4 barst hoe dan ook van bijzondere loot. Een pistool dat raketten schiet, een shotgun die verandert in een turret, een granaat die extra granaten doet regenen: het is oprecht te veel om op te noemen. Het is bovendien leuk om die uitrusting af te stemmen op de vaardigheden die je voor je personage vrijspeelt. Net als in de voorgaande delen telt Borderlands 4 heel veel skilltrees. Wil je een personage dat vooral granaten gooit? Of wil je juist dat je turrets dat doen? De keuze is reuze, zolang je maar zorgt dat je uitrusting en vaardigheden hand in hand gaan. Dan kun je heel unieke builds maken.
Veel problemen
Het is fijn dat ook de spelwereld van Borderlands 4 haar best doet om niet in herhaling te vallen. Er zijn verschillende omgevingen, waaronder ijs-, jungle- en woestijngedeeltes, die ieder unieke vijanden en missies bevatten. Het is niet zo dat je van de ene verbazing in de andere valt, maar er is meer dan genoeg visuele afwisseling om het strijdtoneel verfrissend te houden. Wel is het irritant dat binnenomgevingen, die iets repetitiever zijn, soms weinig ruimte bieden om te schuilen. Zo is er op een gegeven moment een mini-eindbaas die je onder vuur neemt in een kleine kamer. Je kan niets anders doen dan schieten en hopen dat je niet geraakt wordt. Zo zitten er meer arena’s in de game.
Koude kermis
Borderlands 4 oogt verder mooi, mede dankzij de imponerende belichting en vergezichten. Wel lijkt het nut van raytracing op de hoogste instellingen zijn doel een beetje voorbij te streven: door de getekende huisstijl valt weerkaatsend licht een stuk minder op. Maar ja, ergens is dat ook niet heel belangrijk, want die hoogste settings zullen op relatief weinig platformen haalbaar zijn. Op de pc, het platform waarop wij de game hebben getest, kwamen wij van een koude kermis thuis. Wij speelden de game op een RTX 4090-videokaart en een Core i9‑13900K‑processor, maar zagen op de hoogste instellingen in 1440p geregeld framerates van onder de dertig frames per seconde.
:strip_exif()/i/2007742314.jpeg?f=imagearticlefull)
De directeur van Borderlands-ontwikkelaar Gearbox Software, Randy Pitchford, raadt daarom aan om een upscalingtechnologie zoals DLSS te gebruiken, maar niet alle pc-gamers hebben die keuze of voorkeur. Toch is dat eigenlijk de enige manier om Borderlands 4 met alle toeters en bellen te kunnen spelen. DLSS verbetert de framerate weliswaar aanzienlijk in combinatie met framegeneration, maar zelfs dan merk je dat deze game slechter draait dan wenselijk is. Het ‘advies’ van Pitchford zal toch al bij veel gamers in het verkeerde keelgat schieten, want het lost niet alle problemen op.
Haperingen
Een ander groot probleem zijn zogeheten shader compilation stutters, een probleem waarover je steeds vaker hoort als het gaat over games in de Unreal Engine 5. Die stutters doen zich kort door de bocht voor als er bijvoorbeeld nieuwe textures of effecten moeten worden ingeladen. Stel, je loopt voor het eerst een gebied in, dan is de kans groot dat de game heel even vastloopt (ergo, een stutter). Dat gebeurt veel te vaak in Borderlands 4. Nu is dat min of meer op te lossen door de cachegrootte voor shaders omhoog te schroeven in de Nvidia-instellingen, maar dat is enkel een pleister op de wond. Bovendien los je er de matige framerate niet mee op.
Vooralsnog ontkom je op hogere grafische instellingen dus niet aan DLSS en framegeneration, en zelfs dan moet je geen wonderen verwachten van de framerate. Borderlands 4 is niet onspeelbaar, want AI-upscaling is een optie en ook de stutters zijn (tijdelijk) op te lossen, maar eigenlijk zou dit gewoon niet mogen kunnen. Op gameplatform Steam regent het dan ook klachten van gamers. Gearbox-eigenaar Randy Pitchford zei daarop: "Borderlands 4 is een premiumgame voor premiumgamers." Tja, zelfs goede pc’s hebben ontzettend veel moeite met het draaien van deze game. Het stempel 'een technische blamage' komt dichter in de buurt van de waarheid.
Conclusie
De technische problemen in de pc-versie van Borderlands 4 zijn op dit moment een reden om voorzichtig te zijn als je gevoelig bent voor lage framerates en stutters. Het is zonde dat ontwikkelaar Gearbox Software dat probleem (nog) niet heeft opgelost, want in deze staat kunnen we Borderlands 4 op de pc eigenlijk niet aanraden. Dat zouden we wel graag doen, want verder doet Borderlands 4 vrij weinig fout. Natuurlijk moeten de schreeuwerige stijl en toon je liggen, maar wie op zoek is naar een laagdrempelige shooter en een weelde aan loot, zit hier goed − zelfs als je in je uppie speelt.
Het verhaal is vermakelijk, de (zij)missies zijn de moeite waard en de actie is met bijna elk wapen bevredigend. Tegelijkertijd blijft Borderlands 4 erg trouw aan de kern van de serie. De verhaalvertelling, toon en missies doen met name denken aan Borderlands 2. Dat is natuurlijk een compliment – het tweede deel was geweldig – maar wie meer verwacht dan een getrouwe Borderlands-game, komt bedrogen uit. Wij waren daar in elk geval niet rouwig om. Borderlands verkeert met dit vierde deel in heel goede vorm en dat maakt de technische malaise des te pijnlijker.
Redactie: Ron Vorstermans • Eindredactie: Marger Verschuur