Inleiding
Het moet het toestel worden dat Nokia weer de meeste coole smartphonefabrikant van de wereld maakt: de N97. Nokia verkoopt nog altijd de meeste smartphones, ongeveer vier op de tien verkochte high-endtelefoons is van Finse makelij. Het is echter geen geheim dat de heerschappij van Nokia op de smartphonemarkt wankelt.
Terwijl concurrenten als Apple, HTC en Samsung veel innoveren, dateert het laatste baanbrekende model van de Finnen, de N95, van twee jaar geleden. Die telefoon had onder meer gps, een 5-megapixelcamera, hsdpa en wifi. In die tijd was het toestel daardoor een van de meest vooruitstrevende toestellen. Op de 5-megapixelcamera na zijn het vandaag de dag allemaal opties die standaard op alle high-endmodellen zitten.
Sinds de komst van de N95 is er veel veranderd. Mede onder invloed van Apples iPhone zijn touchscreentoestellen razend populair geworden. Onder meer HTC, Samsung, Sony Ericsson, LG en ook Apple brachten vorig jaar touchscreenmodellen op de markt die goed verkochten. Nokia was de laatste grote fabrikant die een touchscreenmodel voor de consumentenmarkt aankondigde: de 5800 Xpressmusic, die vanaf december in diverse landen te koop was en sinds januari ook in Nederland over de toonbank gaat.
Waar de 5800 mag gelden als 'vingeroefening' voor Nokia met touchscreentoestellen, opent de Finse fabrikant met de N97, die op 2 december werd aangekondigd, frontaal de aanval op zijn touchscreen-concurrenten.
Het touchscreen is niet het enige dat de N97 anders maakt dan zijn voorgangers, de N96 en N95. Nokia heeft links en rechts ideeën van anderen overgenomen: zo kwam het idee van de App Store van Apple terug in de Ovi Store, een downloadwinkel voor Symbian-apps die met de N97 voor het eerst te gebruiken is. Het uitschuifbare, schuin opstaande qwerty-toetsenbord is ook te zien bij diverse HTC-toestellen en de Xperia X1 van Sony Ericsson. De widgets, die de telefoon op het thuisscherm kan weergeven, is een concept waarmee Samsung zich al enige tijd probeert te onderscheiden van de concurrentie.
Specificaties
Merk en Type |
Merk |
Nokia |
Type |
N97 |
Telefoonmodel |
Slide |
Besturingssysteem (gsm) |
Symbian S60 |
Processor en Geheugen |
Type |
Freescale MXC300-30 |
Geheugenkaarttype (gsm) |
Secure Digital Micro, Secure Digital Micro High Capacity |
Intern geheugen |
32GB |
Kleur |
Kleuren |
Wit |
Gewicht en omvang |
Gewicht
|
150g |
Lengte |
117mm |
Breedte |
55mm |
Hoogte / Diepte |
16mm |
Energie |
Gesprekstijd |
320 minuten via 3g, 400 minuten via gsm
|
Stand-by-tijd |
400u (3g), 430 uur (gsm)
|
Accucapaciteit |
1500mAh |
Netwerk |
Mobiele netwerken |
gsm, hsdpa, wcmda |
Verbinding (wlan) |
802.11b, 802.11g |
Frequentiebereik (gsm/umts) |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz , 2100MHz |
Functies |
Berichten |
E-mail, mms, sms
|
Gsm-functies |
Agenda, alarm, calculator, FM-radio, T9-woordenboek, taakbeheer, trilstand |
Verbindingsmogelijkheden |
Verbinding (telefoon) |
Bluetooth 2.0, usb 2.0 |
Beeldscherm |
Kleurdiepte |
24bits |
Schermresolutie |
640x360
|
Secundair scherm |
Nee |
Camera |
Resolutie |
5 megapixel
|
Multimedia |
Ringtone |
Truetone (MP3) |
Audioformaten |
aac, aac+, eaac, mp3, wma |
Videoformaten |
H.264, mpeg 4, RealVideo, wmv |
Uiterlijk en hardware
Uiterlijk
Met het uiterlijk van de N97 breekt Nokia met het verleden: de N97 lijkt op geen enkele ander smartphone die Nokia de afgelopen tijd heeft uitgebracht. Er is overigens wel enige gelijkenis met de internet-tablets N800 en N810, maar er is een groot verschil met het uiterlijk van de N95 en N96.
Een van de nieuwigheden van de N97 is dat het de eerste telefoon van Nokia is waarbij de oriëntatie gewijzigd is; Nokia ziet het uitschuifbare toetsenbord als 'onderkant' van het toestel. Het Nokia-logo en typenummer aan de voorkant van het toestel staan namelijk niet aan wat veel menen zullen zien als de bovenkant, maar de rechterzijkant van het toestel. Het scherm lijkt daarmee standaard een 'landscape'-oriëntatie te hebben, in plaats van de meer gangbare 'portrait'-houding.

De N97 is de eerste consumentensmartphone van Nokia die is uitgerust met een uitschuifbaar qwerty-toetsenbord. De toetsen zitten verdeeld over drie rijen, wat het een compact toetsenbord maakt.
Het vreemdste aspect van dit toetsenbord is de spatiebalk. Die is aan de zijkant van de onderste rij geplaatst, in plaats van in het midden. Volgens Nokia is dat gedaan omdat uit onderzoek zou blijken dat consumenten dit prefereren. Wellicht is het een kwestie van wennen, maar tijdens de hands-on bleek het vrijwel ondoenlijk om goed te typen: vanuit automatisme verscheen er tussen elk woord een letter 'c' of 'v', omdat die op de plekken staan waar bij andere toestellen een spatiebalk zit. Afgezien daarvan is het toetsenbord zeker niet slecht: de toetsen zijn goed te onderscheiden en er zit op het eerste gezicht genoeg ruimte tussen om prettig te kunnen tikken.

Het d-pad van het toestel zit eveneens naast het toetsenbord. Deze is, in tegenstelling tot modellen als de N80 en N95, niet van glimmend metaal. Dat zou ervoor moeten zorgen dat het minder snel bekrast raakt als gebruikers het d-pad met de nagels willen bedienen.
Onder het scherm zit slechts één knop: de multimediaknop, die tot nog toe de voorkant van elk N-seriestoestel heeft gesierd. Handig is dat deze net als bij zijn voorgangers links onder het scherm zit, waardoor de gebruiker er makkelijk bij kan als het toetsenbord is uitgeschoven. Naast de multimediaknop zitten er op de onderkant nog aanraakgevoelige knoppen om een gesprek te beantwoorden of te weigeren.
Hoewel de N97 bepaald geen kleintje is, is hij niet heel zwaar of dik. De telefoon weegt volgens de specificaties 150 gram en meet 16mm in dikte. Zo voelt de telefoon ook aan: het is geen compacte telefoon, maar het voelt zeker niet als een zwaar toestel, zoals bijvoorbeeld de Xperia X1 van Sony Ericsson of de T-Mobile G1.
Toch is hij wel redelijk groot: het scherm meet 3,5" en lijkt op het eerste gezicht goed beeld te geven. De kleuren zijn goed zichtbaar en in verschillende lichtcondities blijken letters prima leesbaar. De gevoeligheid van het scherm is gemiddeld: voor een resistief touchscreen, dat aanrakingen registreert door middel van drukmeting, is het niet slecht.
Hardware
De N97 draait op een Freescale MXC300-30-cpu en beschikt over 32GB intern geheugen, dat desgewenst nog met maximaal 16GB kan worden uitgebreid via het micro-sdhc-slot. Het 16:9-scherm heeft een resolutie van 640x360 pixels, waarmee het beeld minder pixels bevat dan HTC-smartphones als de Diamond2 of de Xperia X1 van Sony Ericsson, die 800x480 pixels hebben meegekregen. Wel is die resolutie hoger dan die van de iPhone en T-Mobile G1, die allebei over 480x320 beeldpunten beschikken.
Software
De Nokia N97 draait op Symbian S60v5, in principe hetzelfde OS als de 5800 Xpressmusic. De interface van de touchscreenversie van het Symbian-besturingssysteem lijkt veel op dat van de niet-aanraakgevoelige versie, maar zaken zoals menu-onderdelen zijn vergroot.
Een van de meest in het oog springende features van de N97 is de widget-interface. Tot nog toe konden gebruikers van Symbian-smartphones hun homescreen slechts in beperkte mate aanpassen. Het Active Standby-scherm van de N95 bevatte bijvoorbeeld snelkoppelingen naar programma's, statusmeldingen en een paar plug-ins, zoals een wifi-scanner. Op de N97 is veel meer mogelijk. Nokia schreef al eerder al een wedstrijd voor widgets voor het nieuwe toestel uit. Op die manier wilde de Finse fabrikant ervoor zorgen dat er bij de lancering van het nieuwe vlaggenschip genoeg widgets waren.
Daarnaast kan het homescreen nu naar eigen inzicht worden ingedeeld. Ook zijn de widgets niet statisch: ze kunnen de internetverbinding gebruiken om informatie op het nieuwe thuisscherm te laten zien.

Nokia is niet de eerste die widgets toevoegt aan het thuisscherm van een toestel. Samsung introduceerde het met zijn Touchwiz-interface op de F480 en heeft het inmiddels ook op zijn Windows Mobile-toestellen gezet. Het Symbian-toestel OmniaHD zal ook widgets ondersteunen. Microsoft zal in Windows Mobile 6.5 eveneens widgets introduceren.
Een andere toevoeging is de downloadwinkel Ovi Store, een concept dat Nokia heeft afgekeken bij Apple, die met de App Store inmiddels veel succes heeft. Nokia had al wel downloaddiensten, zoals Download! en Mesh, maar nog geen applicatie voor de telefoon, waar applicaties makkelijk gedownload en afgerekend konden worden. De Ovi Store moet dat veranderen.
Applicaties kopen in de Ovi Store kan op twee manieren: via een creditcard of via de provider. Het kopen via de provider, waarbij de aankoopkosten op de telefoonrekening komen te staan, moet wel door de betreffende telco ondersteund worden. Het is nog onbekend of dat in Nederland het geval zal zijn. De Ovi Store was tijdens onze hands-on nog niet beschikbaar, waardoor het niet mogelijk bleek om de interface en de gebruiksvriendelijkheid uit te testen.
Een andere wijziging ten opzichte van de 5800 Xpressmusic is de toevoeging van 'kinetisch scrollen' in de browser. Kinetisch scrollen is het naar beneden scrollen door met de vinger omhoog te vegen, zoals bijvoorbeeld in de interface van het iPhone OS, Android of de browser Opera Mobile. Deze techniek werkt goed.
De browser werkt toch al veel beter dan die van de 5800. Zo is het invoeren van url's door het fysieke toetsenbord prettiger geworden. De browser voelt ook sneller aan dan de versie op de 5800 Xpressmusic, al was het onmogelijk om te testen of dat daadwerkelijk ook zo is.
Het bladeren door menu's op de N97 lijkt op het eerste gezicht snel en soepel te verlopen. Dat is opmerkelijk, want de N-series-toestellen stonden tot nu toe niet bekend om hun snelheid: het is een bekende klacht van gebruikers van toestellen als de N73 en N95 dat hun toestel traag reageert.

Meer over werking de nieuwe versie van Symbian is te lezen in de eerder gepubliceerde review van de 5800 Xpressmusic.
Ten slotte
De N97 is de eerste serieuze poging van Nokia om zich in de snelgroeiende markt van touchscreensmartphones te vestigen. Met de 5800 Xpressmusic probeerde Nokia marktaandeel te winnen in de markt van mid-rangetoestellen; de N97 is bedoeld voor de high-end markt, waar andere fabrikanten als Apple, HTC en Samsung inmiddels behoorlijk wat marktaandeel van Nokia hebben afgesnoept.
Een revolutie kun je de N97 niet noemen: Symbian S60v5 is duidelijk familie van het Symbian-OS dat op bijvoorbeeld de N95 stond en kent grotendeels dezelfde interface. Toch is het duidelijk dat de snelheid en functionaliteit van het Symbian-systeem stapje voor stapje beter worden en de widgets zijn op de N97 de meest opvallende uiting daarvan. Het design is wel anders. Hoewel het uiterlijk een kwestie van smaak blijft, heeft de N97 met zijn uitschuifbare toetsenbord, groter scherm en 'cleaner' design met minder knoppen waarschijnlijk meer aantrekkingskracht dan de N96.
Het gebruik van het prototype van de N97 viel ons in elk geval zeker niet tegen. Ondanks minpuntjes zoals de vreemd geplaatste spatiebalk, lijkt het erop dat Nokia een heel behoorlijke smartphone heeft gemaakt. De verkoopcijfers zullen uitwijzen of de N97 de concurrentie met de vlaggenschepen van HTC, Samsung en Sony Ericsson en een eventuele nieuwe iPhone aankan.
Fotogallery en demovideo