Verlengstuk voor je PlayStation 5
PlayStation Portal
De PlayStation Portal is een handheld waarnaar je games streamt vanaf je eigen PlayStation 5. Hij ligt lekker in de hand en heeft een goede accuduur. Het 8"-1080p-scherm is simpel, maar van redelijk goede kwaliteit. Kanttekeningen zijn er ook. Een stabiele netwerkverbinding is cruciaal. Dat betekent dat je netwerk thuis én op de plek waar je de Portal gebruikt, snel en vooral stabiel moet zijn. Is de verbinding slecht, dan valt de gebruikservaring flink tegen. Daarnaast is het raar dat via bluetooth alleen de officiële PlayStation-headsets worden ondersteund. Ook duurt het soms echt te lang voordat je succesvol verbinding hebt gemaakt met je PlayStation 5.
Een handheld die zelf niets kan, maar waarvoor je een PlayStation 5 moet hebben om er iets op te kunnen spelen: toen de PlayStation Portal werd aangekondigd, was ik niet direct enthousiast. Ik heb goede herinneringen aan de PlayStation Portable en de PlayStation Vita; een draagbaar PlayStation-platform juich ik dus toe, maar een dat niets lokaal kan afspelen terwijl je er wel ruim 200 euro voor moet betalen? Dat klinkt niet als iets waarvan ik snel de meerwaarde ga inzien. Tenminste, dat dacht ik toen. Inmiddels hebben we de PlayStation Portal uitgebreid kunnen testen en ben ik van gedachten veranderd.
Laten we de meest voor de hand liggende en niet onterechte kritiek die je ook vooraf al kon hebben, meteen te lijf gaan. Het is een apparaat dat 219 euro kost dat niets kan wat je niet al veel langer ook kon met de Remote Play-app voor iOS, Android en Windows, waarmee je allerlei draagbare platforms al kon gebruiken als een verlengstuk van je PlayStation 5. Sterker nog, die app werkte al met de PlayStation 4. Gaat het je om het hebben van een handheld console waarbij de controllers en het scherm een geheel vormen, dan kon je al langer een smartphone in iets als een Backbone-controller hangen en dan had je min of meer dezelfde mogelijkheden als je nu zou hebben met de Portal. Dat klopt, valt geen speld tussen te krijgen en deze redenatie volgend is een aankoop van die Portal eigenlijk direct nutteloos, want een Backbone is goedkoper en een smartphone heb je vast al wel.
Dat is allemaal waar en laten we meteen zeggen: of de Portal een betere optie is dan die alternatieve mogelijkheden, hangt helemaal af van smaak en je persoonlijke ervaringen. Misschien vind je de controller die je gebruikt, wel heel fijn of heb je een iPad Pro op een slimme manier opgehangen, zodat je met een veel groter scherm kunt gamen. Dat kan zomaar. De PlayStation Portal brengt echter een bepaalde standaardisering van deze manier van gamen, met bovendien een controller die je als PlayStation 5-gamer al goed kent. Of dat 219 euro waard is, mag iedereen zelf bepalen, maar voordelen zijn er dus zeker.
Dat begint wat ons betreft met de keuze om de DualSense-controller te gebruiken als basis voor deze handheld. Als je hem voor je ziet, is het alsof iemand een DualSense-controller doormidden heeft gezaagd en er een scherm tussen heeft gehangen. Dat levert herkenbaarheid op, want als je een PlayStation 5 hebt, ben je natuurlijk al bekend met deze controller en ligt de Portal meteen vertrouwd in de hand.
PlayStation 5 nodig
Heb je die PlayStation 5 niet… dan zit je niet in de doelgroep voor dit apparaat, want die heb je uiteraard wel nodig. De PlayStation Portal speelt zelf niets af, maar is de ontvanger van de stream die vanaf je eigen PlayStation 5 verstuurd wordt. Dat we dat nog even expliciet vermelden, voelt wel aan als belangrijk.
Prima hardware met onnodige beperkingen
Een doormidden gezaagde DualSense-controller met een scherm ertussen dus. Als gezegd voelen de twee halve controllers direct vertrouwd aan, met alle knoppen op de plekken waar je ze verwacht. De enige fysieke knop die ontbreekt, is de touchpad. De functies die daarbij horen, worden op de Portal overgenomen door het touchscreen. Verder is het goed om te weten dat de controller in de triggers dezelfde features heeft als de normale DualSense-controller, dus met haptische feedback en adaptieve triggers. Je krijgt als gamer daardoor gedetailleerde feedback en zult merken dat bijvoorbeeld het gevoel van een trekker overhalen beter wordt nagebootst dan bij veel andere controllers.
Extra prettig in donkere ruimtes
Het scherm dat tussen de beide helften van de controller in zit, was op voorhand natuurlijk een veel groter vraagteken dan de controllers. Een 8"-lcd met een maximale resolutie van 1080p klinkt niet al te indrukwekkend. Toch zijn we niet ontevreden over de prestaties. Helaas konden we onze standaard schermtests niet uitvoeren op de PlayStation Portal, maar helderheid en contrast hebben we via een omweg wél kunnen meten. Met het ips-scherm ingesteld op de hoogste helderheid bleef onze colorimeter steken op 480cd/m² bij meting van een wit vlak, en op 0,3cd/m² voor zwart. Dat betekent dus een contrastwaarde van ongeveer 1600:1. Dat is netjes, maar niet fantastisch. Met het scherm op de maximale helderheid zie je duidelijk dat zwart niet écht zwart is. Voor wie graag in het donker gamet, is er goed nieuws; bij de minimale helderheidsinstelling blijft de witmeting steken op ongeveer 6cd/m², bij een vrijwel perfecte zwartweergave.
:strip_exif()/i/2006258796.jpeg?f=imagearticlefull)
In de praktijk blijkt verder dat de resolutie van 1080p ruim voldoende is om mooie beelden op het scherm te krijgen. Natuurlijk moet je de grafische pracht en praal niet vergelijken met wat je normaliter op je dure 4k-scherm ziet, maar voor een handheld is het meer dan aanvaardbaar. Datzelfde geldt voor de framerate, die vastligt op 60 frames per seconde. Features als hfr en vfr worden niet ondersteund.
Zolang je een goede verbinding hebt, is de beeldkwaliteit prima. Dat verandert als de verbinding minder stabiel is; de games kunnen dan in een minder hoge resolutie worden weergegeven en de kans dat het beeld begint te stotteren, is dan ook heel groot. Een ander element om mee te wegen is de accuduur. Door de verhuizing van Tweakers en het testlab hebben we geen reguliere accutests kunnen draaien, maar op de ouderwetse manier, spelend met een stopwatch ernaast, kwamen we met de helderheid op ongeveer 40 procent ruim boven de vijf uur speeltijd uit, wat een prima score is voor een handheld.
Beperkingen op video en audio
Na het draaien van de tests, of beter gezegd: het niet kunnen draaien van een deel van de tests, was er trouwens nog iets dat opviel. Het is niet mogelijk om videocontent af te spelen op de Portal. Je ziet de Media-apps die je hebt geïnstalleerd op je PlayStation 5 wel, maar kunt ze niet starten. Zou je überhaupt video’s willen bekijken op je Portal? Geen idee, maar het zou netjes zijn als de consument die vraag voor zichzelf mocht beantwoorden.
Eenzelfde beperking van de gebruiksvriendelijkheid zien we bij de audio, met de draadloze headsets die je kunt verbinden met de PlayStation Portal, of beter: die je níet kunt verbinden met de PlayStation Portal. Het apparaat heeft een Snapdragon 662 Mobile-chip aan boord, die allerlei bluetoothheadsets ondersteunt, maar Sony heeft ervoor gezorgd dat de Portal alleen verbinding kan maken met de officiële PlayStation-headsets. Zelfs Sony-producten die buiten de PlayStation-lijn vallen, zoals de Sony WH-1000X-headsets, kunnen niet worden verbonden met de Portal. Dat is raar en maakt de gebruiksvriendelijkheid er niet beter op. Heb je een headset met draad, dan kun je die wel gewoon gebruiken, dus waarom zou je dan het gebruik van andere bluetoothheadsets niet toestaan?
Snelle, stabiele verbinding is een must
Als je een paar andere reviews en gebruikerservaringen pakt en naast elkaar legt, valt op dat de ervaringen per persoon heel verschillend zijn, met vooral op het gebied van lag uiteenlopende ervaringen. Het ligt voor de hand dat de kwaliteit van het wifinetwerk dat gebruikt wordt, naast wellicht de verbinding van de console zelf, daar een woordje in mee spreekt. Het luistert immers nauw, zo hebben wij ook ondervonden door te testen met verschillende accesspoints, waarbij de kwaliteit van de verbinding dus steeds anders was. Bij een stabiele, snelle verbinding is de gebruikservaring heel prettig, maar dat verandert als de snelheid omlaaggaat of het signaal niet stabiel is. In dat geval kun je last krijgen van verbindingsproblemen. In de minst vervelende vorm merk je dat dan aan een wat minder scherp wordend beeld, maar vaak genoeg staat je beeld ook even stil of zie je duidelijke schokken.
Het nadeel van streamen vanaf je eigen console
Dat dit gebeurt, kun je simpelweg toeschrijven aan een niet-optimale verbinding. Dat is feitelijk wat het is, maar het heeft ook te maken met de manier waarop Sony dit allemaal doet. Als je er de situatie bij Xbox even naast legt, zie je duidelijke verschillen. Als je bij PlayStation streamt, stream je games vanaf je eigen PlayStation 5. De Portal, of een ander apparaat dat je gebruikt met de Remote Play app, is dus een verlengstuk van je eigen console. Bij de Xbox stream je niet vanaf je console, maar worden de games aangeboden vanuit de cloud. Je eigen console speelt geen rol. Dat betekent dat je veel meer games beschikbaar hebt, want ze hoeven niet op je eigen console geïnstalleerd te zijn. Daarnaast maakt het niet uit wat voor thuisnetwerk je hebt, waar dat bij de PlayStation dus wél een grote rol speelt.
Onderschat die rol niet. We hebben op kantoor bij Tweakers verschillende accesspoints en uiteraard ook bekabeld internet, en eigenlijk werkte het streamen vanaf de PS5 alleen écht goed als die met een kabel was aangesloten. Met een minder goede verbinding voor de Portal kom je eerder weg dan met een slechte verbinding voor de console die de games draait. Een kabel tussen je router en je PlayStation 5 is dus een must. Dat is eigenlijk belangrijker dan de internetsnelheid die er dan bij hoort. Officieel vraagt Sony slechts om 5Mbit/s, maar dit lijkt me in de praktijk niet handig. Zodra er dan iets anders in je netwerk iets doet, klapt je game er waarschijnlijk uit, áls je al verbinding weet te krijgen.
:strip_exif()/i/2006258792.jpeg?f=imagearticlefull)
Onvoorspelbaar
De PlayStation Portal lijkt namelijk best selectief, of anders gezegd: onvoorspelbaar. De ene keer pakt de handheld direct de verbinding op met je console en een andere keer duurt het zomaar minutenlang voordat het gelukt is en helpt het zelfs om de handheld even opnieuw te starten. We hebben niet kunnen achterhalen waar dat aan ligt, maar kunnen wel met zekerheid zeggen dat een minder sterke verbinding meer kans op startproblemen geeft. Het zou me niet verbazen als dit voor een deel kinderziekten zijn die met firmware-updates nog verbeterd kunnen worden. Vooral de onvoorspelbaarheid is namelijk een probleem. Je verwacht dat als je hetzelfde netwerk als altijd gebruikt, je Portal gewoon verbinding maakt zoals dat altijd gaat. Dat is soms niet zo en wat daarvan de reden is, anders dan wellicht een minder optimaal werkend netwerk, is lastig te achterhalen.
Als ik één ding moet benoemen waarom je een aankoop misschien moet heroverwegen, is het dit onderdeel. Verbinding maken met een console verloopt te vaak te moeizaam, zeker als je die dag voor het eerst verbinding maakt en de console nog niet aan heeft gestaan. Dat zou geen verschil moeten maken, maar in de praktijk had ik soms tien minuten nodig voordat ik erin slaagde om de Portal met de PS5 te verbinden. De handheld herstarten hielp daarbij soms. Dat klinkt alsof er via een firmware-update nog wel wat winst te behalen is, maar voor nu is het dus iets om rekening mee te houden.
Als die update komt, zijn er ook nog wel wat andere quality-of-life-dingetjes die we graag zouden zien. Zo vind ik het behoorlijk irritant dat als je de Portal in stand-by zet, de console niet automatisch meedoet. Het is, zeker als je niet thuis bent, best makkelijk om dat te vergeten, wat dus betekent dat je PlayStation 5 urenlang voor niets staat te draaien, of in elk geval totdat je Power Saving-instellingen ingrijpen. Als je de Portal voordat je hem uitzet, eerst de verbinding laat verbreken, krijg je overigens wel de vraag of je de PS5 dan weer in Rest-modus wil zetten. Je kunt de console ook handmatig in Rest-modus zetten, maar een automatische koppeling met het in stand-by zetten van de Portal zelf was best handig geweest.
Conclusie
Zo is het al met al dus een verhaal met de nodige haken en ogen. In de videoreview hoor je me zeggen dat ik de PlayStation Portal wel wil hebben. Dat is omdat het apparaat goed aansluit bij wat ik ermee wil doen: vooral thuis spelen als de televisie niet beschikbaar is of als ik geen zin heb om uit bed te komen. Mijn netwerk is snel en stabiel, en dat leidt tot een heel positieve spelervaring; zelfs online Call of Duty was nog goed te doen, ook al blijft de extra vertraging natuurlijk een factor. Maar goed: een positieve ervaring dus.
De reden dat ik zeg: “Ik wil hem hebben” in plaats van: “Je moet hem kopen” is dat het echt persoonlijk is. Om de Portal goed te laten werken, moet alles kloppen, zowel aan de uploadkant, bij de PS5 zelf, als aan de kant van de Portal. Een minder goede connectie leidt ertoe dat het moeilijk is om verbinding te krijgen en zelfs als dat lukt, zul je veel last hebben van lag, framedrops en andere verbindingsproblemen. Dat is een probleem, want een handheld die zo gevoelig is als het gaat om de stabiliteit van een netwerk, is niet goed genoeg onderweg te gebruiken en juist dat is een groot pluspunt van een handheld: gamen waar je wil. Het nadeel van een apparaat dat alleen werkt als je ernaartoe kunt streamen, is dat gamen terwijl je niet stil zit, bijvoorbeeld als passagier in een auto of trein, eigenlijk niet kan. En dan hebben we het nog niet eens over een vliegtuig, waarin de eventuele wifiverbinding al helemaal niet toereikend zal zijn.
Voor 219 euro krijg je dus een apparaat dat het alleen onder optimale omstandigheden echt goed doet. Dat voelt raar aan en maakt het lastig om dit aan te raden. Dat is dan alleen nog op basis van hoe de ervaring staat of valt met de netwerkverbinding. De andere nadelen, zoals dat je alleen de games kunt spelen die je geïnstalleerd hebt, dat het soms lang duurt om verbinding te maken of dat je PS5 niet automatisch in slaap valt als je je Portal besluit uit te zetten, komen er nog eens bij. Het idee voor de Portal is absoluut niet slecht, het scherm doet het prima en de twee halve DualSense-controllers voelen heerlijk en vertrouwd aan. Of dat voldoende is om PS5-gamers te overtuigen en over de streep te trekken, valt te bezien.