Introductie
Op 8 januari introduceerde AMD zijn eerste Phenom II-processors. Deze cpu's zijn opgebouwd rond de Deneb-core, die de overstap van een 65nm-productieprocedé naar 45nm markeren. De eerste lichting bestaat uit twee quadcores: de AMD Phenom II X4 920 en de AMD Phenom II X4 940, met kloksnelheden van respectievelijk 2,8GHz en 3,0GHz.

De twee nu uitgebrachte Phenom II-cpu's passen op AM2+-moederborden, mits die van een bios-upgrade worden voorzien. Met andere sockets zijn ze echter niet compatibel. Vanaf februari brengt AMD Phenom II-modellen uit die zowel de AM2+-socket als de nieuwe AM3-socket ondersteunen. Plaatsing op een AM3-bord maakt het gebruik van ddr3-geheugen mogelijk. In combinatie met een grafische kaart uit de Radeon HD 4800-serie vormen de Phenom II-processors het Dragon-platform, de opvolger van het Spider-platform.
Al in december bracht AMD nieuwe Athlon X2-processors op de markt. Deze op 65nm gebakken Kuma-dualcores zijn verkrijgbaar met kloksnelheden van 2,5GHz en 2,7GHz, en heten dan respectievelijk Athlon X2 7550 en Athlon X2 7750 Black Edition.
Tweakers.net kreeg de kans om de Athlon X2 7750 Black Edition en de Phenom II X4 940 aan een serie benchmarks te onderwerpen. Daarnaast wordt het tweetal afgezet tegen het aanbod van concurrent Intel.
Specificaties en prijzen
De Deneb-core die in de Phenom II worden gebruikt, wordt met 45nm-procestechnologie in AMD's fabriek in Dresden geproduceerd. De Phenom II X4 940 die voor deze test wordt gebruikt, is op 3GHz geklokt. Elke core van deze cpu beschikt over 64kB L1-instructiecache, net zoveel L1-datacache en 512kB L2-cache. De vier cores delen verder 6MB L3-cachegeheugen. De 758 miljoen transistors op de 258mm2 grote die produceren maximaal 125W aan warmte en doen hun werk onder een spanning van 0,875V tot 1,5V.
De geteste Athlon X2 7750 Black Edition bevat een Kuma-dualcore die op op 65nm is gebakken en een kloksnelheid van 2,7GHz heeft. Naast de 256kB L1-cache en de 512kB L2-cache per core, delen de twee processorkernen 2MB L3-cache. Deze cpu telt ongeveer 450 miljoen transistors en is goed voor een maximale vermogensopname van 95W. De die meet 285mm2 en de 7750 loopt op een spanning van 1,2V tot 1,25V.
Phenom II X4 940
Merk en type |
Merk |
AMD |
Productserie |
Phenom II |
Type |
X4 940 |
Technische specificaties | |
Socket |
AM2+ |
Snelheid |
3GHz |
Core-codenaam |
Deneb |
Aantal cores |
vier |
Bussnelheid |
Hypertransport 3.0 op 2,6GHz |
Cpu-cache level 2 |
512kB per core |
Cpu cache level 3 |
6MB (gedeeld) |
Thermal design power |
125W |
Athlon X2 7750 BE
Merk en type |
Merk |
AMD |
Productserie |
Athlon X2 |
Type |
X2 7750 Black Edition |
Technische specificaties | |
Socket |
AM2+ |
Snelheid |
2,7GHz |
Core-codenaam |
Kuma |
Aantal cores |
twee |
Bussnelheid |
Hypertransport 3.0 op 2,6GHz |
Cpu-cache level 2 |
512kB per core |
Cpu-cache level 3 |
2MB (gedeeld) |
Thermal design power |
95W |
Testsystemen en testmethode
Beide processors ondersteunen de AM2+-socket en zijn derhalve op hetzelfde systeem getest. Het moederbord betrof een Gigabyte-moederbord met de 790GX-northbridge en de SB750-southbridge, waarop 4GB ddr2-geheugen werd geprikt. Om een zo eerlijk mogelijke vergelijking met de eerdere benchmarks van de triplechannel Core i7 te maken, werd er van de 4GB weer een gigabyte afgesnoept met behulp van bcdedit. Om dezelfde reden werd de Nvidia Geforce 8800 GT-videokaart geïnstalleerd. De volledige specificaties luidden daarmee als volgt:
Testsysteem X4 940 en X2 7750 BE | |
Moederbord |
Gigabyte MA790GP-DS4H |
Processors |
AMD Phenom II X4 940 AMD Athlon X2 7750 Black Edition |
Geheugen |
2x 2GB Kingston 800MHz PC2-6400 KVR800D2N5K2 |
Harde schijf |
2x 74GB Western Digital Raptor WD74ADFD |
Videokaarten |
MSI NX8800GT |
Koeler |
OCZ Vendetta II |
Voeding |
OCZ Turbo-cool 860 |

De testmethode was dus identiek aan de manier waarop Intels Core i7-systeem werd getest en vergeleken met een aantal courante processors van zowel Intel als AMD.
Wel moest het bios van het Gigabyte-moederbord naar de nieuwste versie worden geflasht om de Phenom II correct herkend te laten worden. Na de installatie van Vista en 74 updates - maar zonder SP1 - werden de benodigde drivers voor het moederbord geïnstalleerd en werd de videokaart voorzien van dezelfde driverversie als de eerder geteste systemen: versie 178.24. Ook nu werd de resolutie op 1280x1024 ingesteld en werd de Sidebar uitgeschakeld.
Het standaard bios van Gigabyte herkende in eerste instantie slechts één core van de Deneb-processor, maar een update naar het nieuwste testbios, versie F3o van 23 december 2008, loste dit probleem op en leverde bovendien betere prestaties dan het F3h-bios van 16 december. Het aldus bijgespijkerde bord is gebruikt voor de test van zowel de 940 als de 7750.
Desktopapplicaties
Sony Vegas Pro
De snelheid waarmee de AMD-processors videobewerkingen kunnen uitvoeren, werd met versie 8.1 van Sony Vegas Pro getoetst. Het filmpje dat de software moest bewerken, kreeg een aantal effecten als beeldtransities mee. De gemiddelde tijd van drie render-operaties werd berekend, waarbij een vierde, of eigenlijk nulde rendering niet werd meegerekend en enkel werd uitgevoerd om eventuele aanloopvertragingen te voorkomen.
Sony Vegas Pro 8.1 (tijd in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   202 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   436 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   256 |
Intel Q9450 2,66GHz |   239 |
Intel E8400 3GHz |   353 |
Intel i7 920 2,66GHz |   119 |
Scores in secondes, lager is beterVergeleken met het duurdere Core i7-platform presteert de X4 940 duidelijk slechter. Wanneer we echter kijken naar processors uit dezelfde prijsklasse, met name de Q9450 van Intel, toont AMD's quadcore zich een geduchte tegenstander. Ook vergeleken met de overige cpu's presteert de Phenom II overtuigend beter.
De Athlon X2 7750 legt het tegen alle andere geteste processors af, maar de 7750 is dan ook een instapmodelletje. Het mag geen verwondering wekken dat een cpu die met een prijs van nog geen zeventig euro een fractie van de overige processors kost, duidelijk minder presteert: Vegas had ruim zeven minuten nodig om het filmpje te bewerken, wat ruim een minuut trager is dan de op een na slechtst presterende processor in deze benchmark, de Intel E8400. Als de prijs/prestatieverhouding in ogenschouw wordt genomen, doet de X2 7750 het eigenlijk beter dan de tweemaal zo dure E8400.
Neat Image
Met Neat Image werd getest hoe snel de diverse chips beeldruis kon opschonen. Dit programma kreeg 15 afbeeldingen te verwerken, waarbij met een stopwatch werd gemeten hoeveel tijd de software nodig had om de ruis te verwijderen. Ook de processortijd, die het programma zelf bijhoudt, werd opgetekend. De verwerkingstijd werd bovendien per afbeelding berekend.
Neat Image 5.9 rendertijden (in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   120 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   210 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   186 |
Intel Q9450 2,66GHz |   199 |
Intel E8400 3GHz |   204 |
Intel i7 920 2,66GHz |   105 |
Scores in secondes, lager is beterNeat Image 5.9 cpu-tijden (in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   75 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   152 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   130 |
Intel Q9450 2,66GHz |   153 |
Intel E8400 3GHz |   168 |
Intel i7 920 2,66GHz |   65 |
Scores in secondes, lager is beterNeat Image 5.9 tijd per afbeelding (in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   8 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   14 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   12 |
Intel Q9450 2,66GHz |   13 |
Intel E8400 3GHz |   14 |
Intel i7 920 2,66GHz |   7 |
Scores in secondes, lager is beterDe Phenom II kan zich bijna meten met de Core i7-processors van Intel. De overige cpu's van zowel Intel als AMD worden met een ruime marge voorbijgestreefd. De Athlon X2 presteert hier ongeveer op hetzelfde niveau als de dualcore E8400 en de Q9450 van Intel; de AMD had bruto iets meer tijd nodig om de foto's te bewerken, terwijl de cpu-tijd juist iets lager uitviel.
Adobe Lightroom
Dit beeldbewerkingsprogramma kreeg, net als in voorgaande processorbenchmarks, dertig raw-afbeeldingen te verwerken. Met een stopwatch werd de tijd gemeten die het programma nodig had om de van een Sony α900-dslr afkomstige raw-bestanden te importeren.
Adobe Lightroom 2.1 bèta 64bit (tijd in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   100 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   181 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   151 |
Intel Q9450 2,66GHz |   133 |
Intel E8400 3GHz |   170 |
Intel i7 920 2,66GHz |   101 |
Scores in secondes, lager is beterDe resultaten van de X4 940 bleken hierbij vrijwel identiek aan die van de Intel Core i7-processors . Vergeleken met de even dure Intel 920 is AMD's processor zelfs iets sneller, terwijl de twee keer zo dure 940 van Intel ook goed bijgebeend werd door AMD's 940. De Intel Q9450, die in de winkel de echte concurrent van AMD's Phenom II is, werd met gemak verslagen.
Ook de X2 7750 laat een positieve indruk achter in deze test: de cpu is weliswaar de traagste van het stel, maar de marges zijn klein - al worden de resultaten in deze test wel enigszins genivelleerd door de hdd-activiteit, die een grotere rol speelt naarmate de cpu's sneller zijn. Vergeleken met de hoger geklokte E8400 van Intel is de 7750 een fractie trager, zodat de knal-voor-je-knaak-vergelijking hier duidelijk in het voordeel van de 7750 uitvalt.
Automkv
Met het programma Automkv werd een avi-container met twee minuten dv-beeld en pcm-geluid omgezet in een Matroska-bestand met h.264-video en mp3-audio. De video werd in twee passes geconverteerd.
Automkv 0.95c (tijd in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   153 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   346 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   192 |
Intel Q9450 2,66GHz |   167 |
Intel E8400 3GHz |   291 |
Intel i7 920 2,66GHz |   118 |
Scores in secondes, lager is beterOok nu blijkt de Phenom II zich prima met de duurdere Intels te kunnen meten. De quadcores van Intel worden, op de Core i7 na, ruim verslagen. De X2 7750 zette hier echter ietwat tegenvallende resultaten neer, al is ook hier het verschil met de 8400 weer niet wereldschokkend.
Winrar
Een benchmark die zwaar op de cpu leunt, is het in- en uitpakken van bestanden. Een filmbestand van 700MB werd met standaardcompressie in een rar-bestand gestopt, en een serie rar-bestanden van in totaal eveneens 700MB en met hetzelfde compressieniveau werd van zijn verpakking ontdaan.
Winrar 3.80 700MB uitpakken (tijd in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   24 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   30 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   28 |
Intel Q9450 2,66GHz |   25 |
Intel E8400 3GHz |   23 |
Intel i7 920 2,66GHz |   23 |
Scores in secondes, lager is beterWinrar 3.80 700MB inpakken (tijd in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   240 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   351 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   315 |
Intel Q9450 2,66GHz |   377 |
Intel E8400 3GHz |   347 |
Intel i7 920 2,66GHz |   182 |
Scores in secondes, lager is beterHet uitpakken van een filmpje blijkt, ongeacht de processor, niet vreselijk lang te duren: een kop koffie inschenken lukt nog net, maar het koffiezetapparaat moet niet te ver weg staan en liefhebbers van vers gezet hebben al helemaal pech. De prestaties bij het inpakken zijn dus aanzienlijk belangrijker. Het inpakken van 700MB aan data kost met de X4 940 aanzienlijk minder tijd dan met de Q9450 van Intel. De Core i7-snelheden worden niet gehaald, maar dat lag ook in de lijn der verwachting. De X2 7750 laat al fors langer op zich wachten, maar is nog altijd ongeveer even snel als de hoger geklokte E8400 en een stukje rapper dan de Q9450.
Synthetische benchmarks en energieverbruik
Cinebench
Teneinde de vergelijking met de eerdere benchmarks door te trekken, werden de Phenom II X4 en de Athlon X2 ook met de synthetische benchmarkprogramma's Cinebench en Hyper Pi aan de tand gevoeld. Cinebench zet achtereenvolgens de videokaart en de processor aan het werk met het renderen van een scene.
Cinebench R10 Opengl (Cinebench-score) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   3849 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   2819 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   3294 |
Intel Q9450 2,66GHz |   3412 |
Intel E8400 3GHz |   4595 |
Intel i7 920 2,66GHz |   4860 |
Cinebench-score: hoger is beterCinebench R10 single cpu (Cinebench-score) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   3473 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   2329 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   2576 |
Intel Q9450 2,66GHz |   3280 |
Intel E8400 3GHz |   3659 |
Intel i7 920 2,66GHz |   3682 |
Cinebench-score: hoger is beterCinebench R10 multicpu (Cinebench-score) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   12383 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   5738 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   10077 |
Intel Q9450 2,66GHz |   11687 |
Intel E8400 3GHz |   7110 |
Intel i7 920 2,66GHz |   16042 |
Cinebench-score: hoger is beterOok met de verschillende Cinebench-onderdelen komt de X4 940 naar voren als snelle processor die uitstekend met de moderne Intels kan meedoen. Alleen de Core i7 biedt consequent betere prestaties dan AMD's nieuwste cpu en het verschil met de 9450 is klein. De X2 7750 komt met name in de multicpu-test de man met de vier hamers tegen. De E8400 presteert eveneens duidelijk beter dan de kleine AMD, ook als er voor het verschil in kloksnelheid wordt gecorrigeerd.
Super Pi
Het berekenen van het getal pi met een significantie van een miljoen cijfers is de taak van Super Pi. We gebruikten Super Pi Mod 1.5 om de prestaties van een enkele core te meten.
Super Pi Mod 1.5 (tijd in secondes) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   23,20 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   32,85 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   31,39 |
Intel Q9450 2,66GHz |   17,33 |
Intel E8400 3GHz |   15,83 |
Intel i7 920 2,66GHz |   14,69 |
Scores in secondes, lager is beter
Als het om de berekening van pi gaat, lijkt AMD de mindere instructieset in huis te hebben. Intel wint deze test afgetekend en zelfs de hoge kloksnelheid van de X4 940 mag niet baten.
Energie
De eerste 45nm-cpu van AMD zou energiezuiniger moeten zijn dan zijn voorgangers. Toch kreeg de processor een tdp van 125W mee, maar dit is uiteraard niet altijd het volledig opgenomen vermogen. De honger naar energie van het volledige systeem werd met een Voltcraft Energy Monitor 3000 onderzocht, zowel in idle-toestand als onder belasting. Ook het piekvermogen werd vastgelegd.
Opgenomen vermogen idle (watt) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   115 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   118 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   142 |
Intel Q9450 2,66GHz |   142 |
Intel E8400 3GHz |   129 |
Intel i7 920 2,66GHz |   119 |
Scores in watts, lager is beterOpgenomen vermogen load (watt) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   187 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   173 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   220 |
Intel Q9450 2,66GHz |   199 |
Intel E8400 3GHz |   152 |
Intel i7 920 2,66GHz |   211 |
Scores in watts, lager is beterOpgenomen vermogen piek (watt) |
---|
AMD Phenom II X4 940 3GHz |   189 |
AMD Athlon X2 7750 2,7GHz |   191 |
AMD X4 9850 2,5GHz |   234 |
Intel Q9450 2,66GHz |   201 |
Intel E8400 3GHz |   155 |
Intel i7 920 2,66GHz |   232 |
Scores in watts, lager is beterDe stap van 65nm naar 45nm blijkt voor AMD's quadcores te resulteren in een zuiniger processor. De X4 940 is op alle fronten zuiniger dan de overige quadcores. Alleen de E8400-dualcore van Intel, die eveneens op 45nm is gebakken, blijkt minder te verstoken.
Grote Sprong Voorwaarts
AMD heeft met zijn nieuwe processors forse progressie geboekt. Met name de Deneb-core is een imposante stap vooruit; de Phenom II-processor houdt de concurrenten van Intel bij of haalt ze in. Op veel fronten streeft de nieuwe Phenom Intels Q9450, die ruwweg net zo duur is, voorbij. Alleen de Intel Core i7-cpu is door de bank genomen sneller dan de Deneb, maar daar staat ook een aanzienlijk hoger prijskaartje tegenover. Bovendien weet de Phenom X4 Intels Nehalem-processor in de meeste gevallen aardig bij te benen. Daar komt bij dat voor de X4 940 en de X4 920 geen nieuw moederbord of nieuw geheugen nodig is. Wie een actueel AM2+-systeem heeft, kan probleemloos van de zuinigere en snellere Phenom II-serie proeven.
De vernieuwde Kuma-core van de Athlon X2 7750 lijkt eveneens zijn mannetje te staan. Deze processor kost een fractie van enkele Intel-concurrenten, die door de AMD-processor echter redelijk worden bijgehouden en hier en daar zelfs worden ingehaald. Zo is de 7750 een geduchte tegenstander van de populaire E8400-dualcore, hoewel deze hoger is geklokt. Tel daarbij op dat de 7750 nog niet de helft van de E8400 kost, en AMD komt als winnaar uit de bus. Daar komt nog eens bij dat beide AMD-processors zogenoemde Black Editions zijn, wat wil zeggen dat de multipliers niet op slot staan - en de BE-modellen zijn ook nog eens zeer betaalbaar. Intel biedt ook een Black Edition van de Core i7, maar daar moet bijna duizend euro voor neergeteld worden.
AMD zal echter vooral met de Deneb-processor weer heel wat goodwill bij de Tweakers kweken. De cpu's bieden voldoende snelheid om vaak duurdere Intel-processors het nakijken te geven en het 45nm-procedé zorgt eindelijk voor minder stroomverbruik en minder warmte. In combinatie met de mogelijkheid de cpu's te overklokken en de compatibiliteit met relatief goedkope hardware als moederborden met de AM2+-socket en ddr2-geheugen, lijken ervoor te zorgen dat AMD voor het eerst sinds de introductie van de Core weer op alle fronten meedoet.
Als over een maandje de AM3-Denebs verschijnen, die zowel met de huidige AM2+-moederborden als met AM3-sockets en ddr3 overweg kunnen, kan AMD ook het segment van de prijsbewuste upgraders bedienen. Dan zal Intel ook stelling moeten nemen: misschien begroet het bedrijf de Deneb met prijsverlagingen, misschien ook zal het juist proberen om het onderste uit de Nehalem-kan te halen, om zo de prestatiekroon in handen te houden en het publiek ervan te overtuigen dat het de betere fabrikant is. De consument zal er hoe dan ook garen bij spinnen.