De Netgear Nighthawk RAXE500 is een indrukwekkende verschijning met een design dat we al kennen van eerdere stevige Nighthawk-routers uit die serie. De kleine optische verfraaiingen zijn geslaagd, maar er rammelt nog een en ander aan de prestaties. De doorvoersnelheid bij meer clients blijft achter en ook weet de RAXE500 niet het wifibereik te bieden waartoe de hardware in staat moet zijn. Het energiegebruik in rust is prima in orde voor een stevig uitgevoerde router, maar onder belasting verbruikt hij juist veel. De prijs van de RAXE500 is erg pittig, zeker aangezien dezelfde hardware in een ander jasje goedkoper te krijgen is. Dit feit, gecombineerd met de prestatieproblemen in onze test, maakt van deze router geen aanrader.
Als je in de afgelopen weken mijn serie reviews van wifirouters met Wi-Fi 6E -ondersteurning hebt gevolgd, weet je dat apparaten die deze nieuwe wifistandaard ondersteunen, vrij duur zijn. Vorige week hebben we gekeken naar de goedkoopste, namelijk de enige Wi-Fi 6E-router uit het assortiment van TP-Link: de Archer AXE-75. Daarmee haal je met een relatief laag budget ondersteuning voor de 6GHz-band in huis. Met deze router haal je echter zelfs in ideale omstandigheden niet het uiterste uit deze nieuwe frequentieband. Dit apparaat is namelijk begrensd in zijn doorvoer doordat het enkel is uitgerust met 1GBit/s-poorten. De ASUS ROG Rapture AXE16000 die we daarvoor bekeken, zat aan de andere kant van het spectrum, met zijn dubbele 10Gbit/s-poorten, dubbelwandige rgb-spiegelkunstwerk, acht ruig vormgegeven antennes en twee 5GHz-chipsets.
Vandaag kijken we naar het Wi-Fi 6E-topmodel van Netgear: de Nighthawk RAXE500. Met die router pakt Netgear iets minder hevig uit dan ASUS, behalve met de prijs, want die liegt er niet om. Met zo'n 550 euro op het moment van schrijven is de RAXE500 niet veel goedkoper dan de AXE16000, die op dit moment ruim 566 euro kost. De RAXE500 is een (echte) tribandrouter met relatief veel ethernetpoorten (zes), waaronder een 2,5GBit/s-aansluiting, een dubbele USB3-poort en een design om mee onder de radar te vliegen. Moet dit toch een stipje op de radar zijn voor mensen die een zeer stevige 6GHz-router zoeken zonder alle opsmuk die de concurrentie biedt? Meten is weten, dus in dit artikel bekijken we de RAXE500 van binnen en van buiten, waarna we de interne ventilator laten brullen in onze wifitestopstelling.
Hardware
De Nighthawk RAXE500 is een van de stevigste routers uit het assortiment van Netgear en komt dan ook in een grootformaat, in full colour bedrukte doos. De router die in de ‘eierkartonnen’ inlay ligt, is verpakt in een plastic zak, evenals de adapter, die dankzij de twee bekende opzetstukjes geschikt is voor alle Europese stopcontacten.
De adapter is ook groot in formaat; hij levert dan ook maximaal 60W op 19V. Ook de dimensies zijn stevig; met het verkeerde verlengblok ben je zomaar een extra stopcontact kwijt, omdat de adapter verticaal is georiënteerd ten opzichte van de stekker. Bij dit soort grote voedingen is het fijner als je ze niet direct in het stopcontact hoeft te steken, maar met een aparte stekker aansluit, zoals bij veel netspanningsadapters van bijvoorbeeld notebooks. Met een snoerlengte van zo’n 180cm ben je daarentegen niet erg gebonden aan de locatie van een stopcontact voor de plaatsing.
Netgear stopt de dikste Nighthawk-routers sinds enkele jaren traditiegetrouw in een fantasievolle behuizing, in een vorm waarvan we ons afvragen of die moet lijken op een rog, een ruimteschip uit een scifiserie of een object dat ontstaan is na uren testen in een windtunnel. Er zijn wat kleine wijzigingen aan de behuizing doorgevoerd; een deel is gespoten met hoogglanslak met een glittertje dat in mijn ogen een geslaagde toevoeging is aan het al bestaande design.
Afgezien van wat diagnoselampjes op de bovenzijde geeft de RAXE500 geen rgb-lichtshow, zoals je vaak ziet bij routers in het duurdere segment. De 'flappen' aan de zijkant waarin zich de antennes bevinden, zijn gemonteerd op scharnieren, zodat je ze in- en uit kunt klappen. De antennes zijn niet te richten; de vleugels vergrendelen zichzelf enkel in de uiterste standen. Ze doen dat met een klik die aanvoelt alsof dit mechanisme niet het eeuwige leven heeft, mocht je de behoefte voelen om de router vaak in te vouwen als je 'm niet gebruikt.
In het midden van de bovenzijde bevindt zich een ventilatierooster waarachter een klein ventilatortje de binnenzijde van een koele luchtstroom voorziet als dat nodig is. Verder vinden we centraal geplaatst de knoppen om de alarmlichten het wifinetwerk en de WPS-functie in- en uit te schakelen.
De ventilator aan de bovenzijde is goed te horen als je de router inschakelt, maar stopt na het starten weer met draaien. Als hij continu zou draaien, zou het niet prettig zijn om direct naast het apparaat te werken in een stille ruimte. Bij normaal alledaags gebruik is de router gelukkig geluidarm en staat de ventilator stil.
De achterzijde van de router is gevuld met een schakelaar voor de diagnoseleds, een resetknop, twee USB 3.0-aansluitingen, vijf 1Gbit/s-aansluitingen, een 2,5Gbit/s-aansluiting, een aan-uitschakelaar en een adapteraansluiting. Een van de netwerkaansluitingen is geel gemarkeerd en standaard aangewezen als wan-aansluiting, maar er zijn verschillende opties mogelijk, zoals aggregatie (het combineren van verschillende poorten), waar we dieper induiken in het hoofdstuk over software.
De binnenzijde
Binnen in de RAXE500 vinden we een vrij krachtige set-up. De basis wordt gevormd door de Broadcom BCM49408-chipset, die een 1,8GHz-Arm-processor met vier rekenkernen bevat. Hieraan heeft Netgear 512MB werkgeheugen en 1GB flashgeheugen toegevoegd voor de opslag van de firmware. De chipset biedt naast vijf eigen 1GBit/s-aansluitingen ook ondersteuning voor een extra 2,5Gbit/s-controller, waarvoor de Broadcom BCM54991L is gekozen.
V.l.n.r: de BCM49408 'hoofd'chipset, de BCM54991L voor de 2,5Gbit/s-poort en het flashgeheugen van Winbond
Alle operaties aan de wifizijde worden verzorgd door drie dezelfde radiochipsets die elk hun eigen radioband verzorgen. Hiervoor heeft Netgear gekozen voor de Broadcom BCM43684-chip, die ondersteuning biedt voor maximaal vier streams, 160MHz bandbreedte en uiteraard de 6GHz-band. Welke radio-frontendmodules er zijn gebruikt, wordt niet helemaal duidelijk uit de foto's die de FCC heeft gepubliceerd.
FCC-afbeeldingen grenzen soms aan kunst.
Verder zien we op de foto's dat niet alle combinaties van radiochipsets en frontendmodules (signaalfilters en versterkers) naast elkaar geplaatst zijn. In deze gevallen zijn ze onderling verbonden met coaxkabels en u.fl-antenneconnectors op het pcb.
Wifichipset en kabelspaghetti rondom de frontendmodules. Foto's: FCC
Software
De instellingen in de webinterface van de Netgear Nighthawk RAXE500 zijn verdeeld over twee tabs: 'basic' en 'advanced'. De bedoeling is om hiermee de interface simpel te houden voor wie dat wenst, en aan de andere kant diepte te bieden voor wie dat eist. Die opzet slaagt helaas niet helemaal. Er zijn instellingen aan de 'geavanceerde kant' geplaatst die je ook best aan de basiskant zou wensen. Een voorbeeld is het uitschakelen van de wifiradio’s als je bijvoorbeeld geen gebruik wilt maken van het 2,4GHz-netwerk. Aan de andere kant loop je als gevorderde gebruiker in de praktijk best vaak heen en weer te schakelen doordat instellingen voor onder andere het wifinetwerk over twee pagina’s zijn verdeeld. Dit had waarschijnlijk handiger gekund, bijvoorbeeld door de instellingen op één pagina te houden en de geavanceerde functionaliteit te verbergen of tonen door middel van een schakelaar.
Scrollbalken en witruimte
Het uiterlijk van de interface is rustig gekleurd en komt in eerste instantie overzichtelijk over. Als je wat langer kijkt, vallen er toch wat slordigheidjes en missers op. Statusinformatie wordt gebundeld per onderwerp in een eigen venstertje weergegeven, waarbij er zoveel informatie in gepropt wordt dat er een scrollbalk tevoorschijn komt. Zelfs bij stevige resoluties, zoals 2560x1600 pixels, waarbij meer dan genoeg verticale ruimte beschikbaar is, leidt dit in sommige gevallen tot drie scrollniveaus. Dit is te zien op de screenshots hieronder, die bij deze resolutie zijn gemaakt.
De interface bevat veel witruimte, scrollbalken en afgekapte tekstvakken.
Op pagina’s waarop weinig ruimte voor objecten nodig is, wordt ook heel veel ‘wit’ geclaimed, zodat je in de praktijk nooit van de verticale scrollbalk afkomt en de horizontale scrollbalk in veel gevallen onnodig aan de onderkant verschijnt. Geen halszaken, want ze zitten de werking van de router niet in de weg. Toch mag je voor het aardige bedrag dat deze router kost, wat meer aandacht verwachten voor dit soort details.
De indeling van de interface daargelaten is het niveau van de instellingen prima. Het gaat niet overal even diep als bijvoorbeeld bij de routers van ASUS, maar vergeleken met de TP-Link AXE75, die we vorige week bekeken, zijn in elk geval sommige firewall- en ouderlijke toezichtsfuncties toegankelijk vanuit de webinterface en niet geheel ondergebracht in een smartphoneapplicatie.
Flexibele poorten en aggregatie
We zagen haar al langskomen in het hoofdstuk over hardware: de wan-aansluiting, maar ook sommige lan-aansluitingen van de RAXE500 kun je flexibel naar wens instellen, zoals we eerder hebben gezien op duurdere Netgear-routers. Standaard is de wan-aansluiting ingesteld op de geelgekleurde 1GBit/s-poort, maar je kunt er ook voor kiezen om de 2,5Gbit/s-aansluiting te gebruiken als je beschikt over een internetverbinding die meer doorvoer biedt.
Hiernaast zijn de gele 1Gbit/s- en de naastliggende lan-aansluiting te combineren door middel van aggregatie tot een verbinding met een doorvoer van 2Gbit/s. Hiervoor heb je wel een modem nodig dat dit ondersteunt en natuurlijk een internetverbinding met een doorvoer van meer dan 1Gbit/s, anders win je er niets mee.
Ook twee van de overige lan-aansluitingen zijn via aggregatie te combineren. Zo kun je in combinatie met bijvoorbeeld een switch die aggregatie ondersteunt, meer bandbreedte bieden op het netwerk naar bijvoorbeeld een nas of server die is aangesloten op de 2,5Gbit/s-aansluiting van de RAXE500. Dat biedt vooral voordeel als verschillende netwerkclients tegelijk stevig gebruik willen maken van die apparatuur.
Betaalde abonnementsopties
Netgear heeft, net als de eerdergenoemde TP-Link AXE75, extra (kinder)beveiligingsfuncties waarvoor moet worden betaald. Netgear splitst dit zelfs op in twee losse abonnementen, waarvan je een maand gratis kunt proeven. Extra netwerkbeveiligingsfuncties activeer je door middel van een abonnement op Armor, dat 99,99 euro per jaar kost. De ouderlijke toezichtsfunctionaliteit komt volledig beschikbaar met een abonnement op Netgear Smart Parental Controls, dat 7,99 euro per maand of 69,99 euro per jaar moet kosten. Om alle functies van de router te ontgrendelen, ben je uiteindelijk bijna 170 euro per jaar kwijt. Daarmee beschik je wel over zo'n beetje elke nodige, of misschien overbodige, vorm van beveiliging voor al je apparatuur, letterlijk tot aan je Android-smartwatch toe.
Bij beide abonnementen valt op dat een deel van de functionaliteit op de router is ondergebracht, maar vooral extra beveiliging wordt toegevoegd aan de apparatuur waarop de app zelf draait. Netgear en Bitdefender, het bedrijf waaraan Netgear veel van de Armor-diensten toevertrouwt, hebben beide uitgebreide privacystatements over hoe ze privacyvriendelijk omgaan met de gebruikersdata die deze diensten onvermijdelijk ontvangen. In theorie lijkt alles daarmee in orde, maar in de praktijk verzend je door het gebruik van deze diensten wel een heleboel privacygevoelige informatie naar een commerciële partij.
Testverantwoording
We testen routers in onze wifitestopstelling in het testlab, zoals we eerder uitgebreid hebben besproken. De opstelling die we hebben gebouwd in een kooi van Faraday, stelt ons in staat om de wififunctie van de routers vrij van externe invloeden te testen. In de kooi wordt de router, of het dut, aan de wan- en lanzijde verbonden met de trafficgenerator, de computer waarmee we gesimuleerd netwerkverkeer kunnen verzenden en ontvangen. Op de trafficgenerator draait ook het script dat het hele testproces en de overige apparatuur in de kooi aanstuurt.
Wifitestopstelling met meshvoorbereiding
Die overige apparatuur bestaat uit vier computers, stations, of sta's in wifitestjargon, waarvan er drie voorzien zijn van een Wi-Fi 6E-adapter met twee afzonderlijke radio's. Twee van deze drie Wi-Fi 6-sta's zijn verbonden met een radiosignaaldemper, de Quadatten van Spirent. Hiermee kunnen we het radiosignaalniveau van de twee sta's verminderen, waarmee we demping van het signaal door afstand of muren simuleren. Het vierde sta is voorzien van een Wi-Fi 4-verbinding, 802.11g op 2,4GHz en 802.11a op 5GHz. Dit is de legacyclient, die ten opzichte van de andere sta's meer radiotijd van de router in beslag neemt door zijn lagere overdrachtssnelheid. De vier sta's zijn ondergebracht in een eigen, geïsoleerde omgeving, de Octobox-18 van Spirent, waarmee voorkomen wordt dat ongedempte signalen via een omweg toch de radio in de netwerkkaart van de gedempte sta's weten te bereiken.
Als laatste staat er een radiosignaalgenerator in de kooi, de iGen van Spirent. Hiermee kunnen we eerder opgenomen netwerkverkeer afspelen om een concurrerend netwerk te simuleren. Dit apparaat kan dit uitzenden op verschillende bandbreedten en wifikanalen, en ook de WMM-prioriteiten zijn hierbij instelbaar. Hierdoor kunnen we een heel spectrum aan verschillende soorten storing produceren om te zien hoe de routers hiermee omgaan.
De software die we gebruiken om het netwerkverkeer te genereren tussen de sta's en de trafficgenerator, is iPerf3. Naast de wifiprestaties meten we met deze software hoe de doorvoer is van de lan- naar de wanzijde van de router via de bedrade aansluitingen.
Trafficgenerator
De scenario's die we met deze opstelling doorlopen, resulteren per router in meer dan zesduizend afzonderlijke scores. Sommige hiervan zijn gemiddelde uitkomsten van een complete test; andere scores zijn individuele testwaarden van elke seconde van een test. Al deze scores zomaar publiceren, zou resulteren in een onoverzichtelijk woud aan data, die daarbij in veel gevallen ook lastig te relateren zijn aan scenario's die in de 'echte wereld' optreden.
Doordat de omgeving van grote invloed is op het bereik, presteren wifirouters in iedere omgeving anders. We hebben daarom een reeks tests ontwikkeld, waarmee we de routers in ieder geval onderling een-op-een kunnen vergelijken. Wil je meer weten over de technieken en achtergronden rondom wifi, dan is dit artikel het lezen waard.
Test: maximale doorvoer, multiband en demping
De Netgear Nighthawk RAXE500 is wat specificaties betreft heel vergelijkbaar met een andere router die we in onze testopstelling hebben getest: de ASUS ROG Rapture AXE11000. Deze beschikt onder andere over dezelfde BCM49408-chipset en ook de radiochipset is dezelfde. De ASUS is wel zo'n 80 euro goedkoper. Interessant dus om te zien hoe de prestaties tussen deze twee routers zich verhouden.
Maximale doorvoer
We beginnen met de maximaledoorvoertest. In deze test kijken we welke doorvoersnelheid maximaal haalbaar is op het wifinetwerk van de router. We testen dit in beide richtingen, dus van de router naar de client en vice versa.
Router ➜ client
Client ➜ router
De maximale doorvoer van de twee routers ontloopt elkaar in de downlinkrichting niet veel op 2,4GHz; de bandbreedte van de RAXE500 ligt iets lager dan die van de AXE11000. Dat verschil wordt een stuk groter als je de doorvoer op 5GHz bekijkt. Hier zien we dat de RAXE500 bijna 400Mbit/s minder doorvoert in ideale omstandigheden. Op 6GHz is het wel nek aan nek. Hier is de demping op het signaal in onze opstelling - die op 6GHz al snel veel invloed heeft, zelfs in de vrije lucht - meer van invloed op de maximaal haalbare snelheid dan de limiet van de routers zelf.
In de uplinkrichting, van de client naar de router, zien we dat de RAXE500 op 2,4GHz weer iets lager scoort dan de AXE11000, maar op de overige banden keert dit beeld. Op 5GHz perst de router zo'n 100Mbit/s meer uit de verbinding en op 6GHz zelfs een stevige 350Mbit/s. Wil je veel data kwijt vanaf draadloze clients naar een cloudopslag of nas, dan ben je merkbaar sneller klaar met de Netgear.
Multibandtest
Bij deze test maakt elke client tegelijk verbinding op een aparte band van de router, waarna we tegelijk op elke frequentieband de maximale doorvoer testen. Dit doen we ook weer in twee richtingen: uplink en downlink. Hiermee testen we de interne doorvoer van een router naar de wanpoort. Routerchipsets bevatten een interne switch, waarmee naast de lan- en wanaansluiting ook de radio’s verbonden zijn. Met deze test wordt de doorvoer van deze switch getest en proberen we te identificeren of iets in het communicatiepad de snelheid begrenst.
Router ➜ client
Client ➜ router
De multibandtest laat dit keer een heel interessant resultaat zien in de downlinkrichting. Het is opvallend dat de RAXE500 op alle banden aanmerkelijk lager presteert dan de concurrentie en de totale doorvoer is vrij dramatisch tegenover het totaal van de AXE11000: meer dan 1100Mbit/s lager. Dit is geen hardwaredefect, want in de uplinkrichting presteren beide routers nagenoeg gelijk, er is dus iets in de software dat stevig op de rem trapt als de doorvoer op alle banden hoog wordt. We hebben uiteraard gekeken naar QOS- en firewallinstellingen, waar niets was geactiveerd dat de doorvoer eventueel zou kunnen beperken.
Demping versus doorvoersnelheid
Bij het testen van de maximale doorvoersnelheid bij demping, of de range versus rate, meten we de doorvoer van de wifirouters, terwijl we de demping op de signalen van de client steeds verder opvoeren. Zo krijgen we een beeld van hoe de routers presteren als het bereik slechter wordt door grotere afstanden of muren.
2,4GHz-router ➜ client
2,4GHz-client ➜ router
Op 2,4GHz komt zowel het bereik als de doorvoer van deze router een stuk onder die van de AXE11000 uit. Bij gemiddelde demping kan de bandbreedte al zo’n 60Mbit/s lager uitkomen, wat op deze radioband zo’n 25 procent van de doorvoersnelheid is. Bij 54dB demping van het signaal is de koek echt op. De AXE11000 levert in die omstandigheden nog voldoende doorvoer om bijvoorbeeld zonder problemen een 4k-Netflix-stream te ontvangen.
In de uplinkrichting zien we hetzelfde. De doorvoer van de RAXE500 is beduidend minder dan die van de concurrent en ook het bereik blijft achter. Opnieuw is bij 54dB demping de verbinding zo goed als verloren.
5GHz-router ➜ client
5GHz-client ➜ router
Op 5GHz kantelt het beeld iets. In de downlinkrichting biedt de router steevast meer doorvoer dan de AXE11000 lukt bij dezelfde demping, al zien we dat de AXE11000 aan het einde van het dempingspectrum weer iets langer een verbinding weet te behouden. Over de hele linie levert de RAXE500 zo’n 100Mbit/s meer en dit loopt soms op tot 200Mbit/s. In de uplinkrichting zijn de prestaties nagenoeg hetzelfde, met in de doorvoer een heel klein voordeel voor de RAXE500 en weer een kleine victorie voor de AXE11000, die een minuscuul beter bereik biedt.
6GHz-router ➜ client
6GHz-client ➜ router
Op 6GHz lukt het de RAXE500 in de downlinkrichting opnieuw om consistent een betere doorvoersnelheid te bieden bij dezelfde demping, maar ook op dit spectrum zien we weer het kantelpunt aan het einde van het dempingsbereik. De AXE11000 weet dan weer langer een verbinding te bewaren. Doordat de assen van de grafiek schalen, lijkt het verschil even groot als op 5GHz, maar doordat we op 6GHz testen met de dubbele bandbreedte van 160MHz, scheelt de onderlinge doorvoer zo’n 200Mbit/s en soms meer dan 300Mbit/s. In de uplinkrichting scoren de beide routers nagenoeg gelijk in bereik en doorvoer.
Conclusie demping versus doorvoersnelheid
De Netgear scoort op 5 en 6GHz prima op doorvoergebied, op alle drie de spectra blijft het bereik wel achter ten opzichte van de AXE11000. Als je met je huidige router al vaak op het randje van het bereik balanceert, is het wellicht beter om voorbij deze router te kijken. Hij is het best op zijn plaats in een kleinere woning, appartement of als onderdeel van een meshopstelling. In een situatie waarbij demping geen uitdaging vormt, levert de RAXE500 vooral op de 5- en 6GHz-band een betere doorvoer dan de AXE11000.
Test: multiclient en interferentie
Bij de multiclienttest testen we hoe de Netgear Nighthawk RAXE500 omgaat met verschillende clients in verschillende situaties. We passen diverse scenario's toe op de router, waarbij we een combinatie van gedempte en ongedempte clients gebruiken, en ook een zogenaamde legacyclient laten meedoen. Deze laatste client maakt gebruik van Wireless-G / Wi-Fi 4. Ten opzichte van een Wi-Fi 6-client gebruikt zo'n legacyclient veel radiotijd voor maar weinig bandbreedte.
In elk scenario is het aan de router hoeveel datadoorvoer de clients wordt geboden. In nagenoeg alle scenario's is de beste uitkomst een stabiele verbinding met genoeg doorvoer voor alle clients.
Multiclienttest 1
In dit scenario meten we de maximale doorvoer van twee clients tegelijk. We voeren de tests uit in de uplink- en de downlinkrichting. Op de clients wordt geen demping toegepast, dus in potentie behalen ze beide evenveel bandbreedte; de router bepaalt die verdeling.
2,4GHz downlink
2,4GHz uplink
5GHz downlink
5GHz uplink
Op 2,4GHz zien we in de downlinkrichting dat de bandbreedte keurig gelijk wordt verdeeld tussen de twee clients. Wel valt op dat als er een storing optreedt in de verbinding, dit bijna altijd ten koste gaat van de bandbreedte van de eerste client. Ondanks wat dips voor client 1 behouden beide clients een goede bandbreedte. In de uplinkrichting zien we dat de router even zoekt naar de balans en uiteindelijk de bandbreedte stukken minder netjes verdeelt. Weer gaat de voorkeur naar client 2, die gedurende het grootste gedeelte van de test de meeste bandbreedte toegewezen krijgt. Dat gaat regelmatig ten koste van de bandbreedte van client 1, die daardoor flinke dips ervaart in de verbinding.
Op 5GHz is er geen sprake van een eerlijke verdeling. Client 1 lijkt maar een derde van de radiotijd te krijgen en heeft hiermee de helft van de doorvoer die de tweede client behaalt. Ook de bandbreedte van deze client zwabbert meer. In de uplinkrichting is de bandbreedteverdeling tussen de clients een stuk gelijkmatiger, waarbij de eerste client een iets stabielere bandbreedte heeft, al is dit verschil niet groot.
Multiclienttest 2
In dit scenario meten we de maximale doorvoer van twee clients tegelijk. We voeren de tests uit in de uplink- en downlinkrichting. Op een van de clients passen we nu 38dB demping toe. Die client zal voor dezelfde bandbreedte dus meer radiotijd nodig hebben. Het is aan de router om beide clients een stabiele doorvoer en een fatsoenlijke bandbreedte te bieden.
2,4GHz downlink
2,4GHz uplink
5GHz downlink
5GHz uplink
Met wat demping op een client zien we een goede verdeling in de bandbreedte op 2,4GHz in de downlinkrichting. In de uplinkrichting zien we dat de ongedempte client duidelijk wat voorrang krijgt in de bandbreedte en daardoor nagenoeg dezelfde doorvoersnelheid behoudt als de door de router bevoordeelde client in test 1. De gedempte client houdt maar weinig bandbreedte over en de datadoorvoer stopt zelf op een paar momenten. Wat daarbij niet zal helpen en waarschijnlijk invloed heeft, is het minder goede bereik van de RAXE500, dat we in het vorige testscenario zagen.
Op 5GHz worden de verschillen die we al zagen in test 1, nog groter. De ongedempte client krijgt duidelijk voorrang, hoewel de bandbreedte een stuk meer zwabbert dan bij concurrentie van een ongedempte client. De gedempte client krijgt relatief gezien maar weinig bandbreedte, maar de stabiliteit van de doorvoer is wel in orde en op dat vlak zelfs beter dan die van de ongedempte client. In de uplinkrichting zien we over het algemeen een beter beeld, beide clients hebben een stabiele doorvoer, hoewel er een enorme dip optreedt bij de ongedempte client, die vijf seconden duurt. Wat hier precies gebeurt, is niet helemaal duidelijk, maar het lijkt geen patroon dat om de zoveel seconden terugkeert.
Multiclienttest 3
In dit scenario meten we de maximale doorvoer van twee clients tegelijk. We voeren de tests uit in de uplink- en downlinkrichting. Een van de clients is een legacyclient die met zijn stokoude protocol veel radiotijd vraagt in ruil voor weinig bandbreedte. Het is aan de router om beide clients een stabiele doorvoer te bieden en de legacyclient een relatief fatsoenlijke bandbreedte zonder daarbij de snellere client tekort te doen.
2,4GHz downlink
2,4GHz uplink
5GHz downlink
5GHz uplink
Een legacyclient vreet radiotijd, net als een gedempte client doet. Op 2,4GHz in de downlinkrichting gaat de RAXE500 hier keurig mee om. De client zonder limieten krijgt ongeveer de helft van de radiotijd toegewezen, aangezien de bandbreedte ongeveer gehalveerd is ten opzichte van de bandbreedte die behaald wordt zonder andere clients. Verdere invloed op de verbinding is niet aanwezig; er wordt een keurig strakke doorvoer behaald zonder al te veel pieken en dalen. De legacyclient komt er redelijk vanaf; hij blijft gedurende bijna de hele test de mogelijkheid behouden om data te verzenden en ontvangen. Wel treedt er tweemaal een dipje op waarbij de datadoorvoer even stokt. Dit zien we in deze test liever gebeuren bij deze legacyclient dan andersom, aangezien dat laatste zou betekenen dat verouderde apparatuur binnen het netwerk een stevige invloed heeft op alle overige verbonden clients.
In de uplinkrichting is de verdeling iets minder netjes, maar het voordeel slaat nog steeds uit naar de ongelimiteerde client. Deze krijgt wat meer ruimte op radiogebied dan in de downlinkrichting het geval is, wat ervoor zorgt dat de doorvoersnelheid bijna onaangetast blijft ten opzichte van de situatie zonder legacyclient. Dit gaat uiteraard ten koste van de beperkte client, die nog maar zo’n 1 tot 3Mbit/s bereikt in de doorvoer. Weer blijft de data-uitwisseling met de router gedurende het grootste deel van de test overeind.
Op 5GHz zien we hetzelfde beeld in beide richtingen en weer krijgt de onbeperkte client in de uplinkrichting nauwelijks beperkingen in de bandbreedte opgelegd.
Multiclienttest 4
In dit scenario meten we de maximale doorvoer van drie clients tegelijk. We voeren de tests uit in de uplink- en downlinkrichting. Een van de clients is een legacyclient die met zijn oude protocol veel radiotijd vraagt in ruil voor maar weinig bandbreedte. Op de andere client passen we 38dB demping toe. Die client zal voor dezelfde bandbreedte dus meer radiotijd nodig hebben. De derde client is 'normaal', dus zonder demping of ouderwetse radioprotocollen. Het is aan de router om alle clients een stabiele doorvoer te bieden en een relatief fatsoenlijke bandbreedte te geven aan de legacy- en gedempte clients zonder daarbij de snellere client tekort te doen.
2,4GHz downlink
2,4GHz - uplink
5GHz - downlink
5GHz - uplink
Als we alle handicaps tegelijk combineren, zien we op 2,4GHz in de downlinkrichting een optelsom van het gedrag dat we hebben gezien in de eerdere tests. De ongedempte client krijgt de beste bandbreedte en de stabiliteit van de verbinding is goed. Ook de gedempte en legacyclient behouden een goede verbinding en enkel de legacyclient krijgt te maken met enkele dips waarbij de datadoorvoer even helemaal stokt, maar dan gauw wordt hervat. In de uplinkrichting maakt de RAXE500 er bij dit scenario echter een zootje van. De legacyclient krijgt een heel lage bandbreedte, zoals we al zagen bij de eerdere 2,4GHz-uplinktest, maar verliest na 27 seconden zijn verbinding. De gedempte client krijgt geen stabiele verbinding en heeft meer dan eens te maken met een stop in de datadoorvoer. De ongedempte client krijgt de meeste datadoorvoer, maar deze zwabbert wel erg in bandbreedte. Vreemd is dat het verdwijnen van de legacyclient geen positieve invloed heeft op de verbinding van de overige twee clients. De datadoorvoer en stabiliteit lijken totaal niet te veranderen als deze client, die relatief veel radiotijd claimt, verdwijnt.
Op 5GHz zien we ook een optelsom van het eerdere gedrag.
Multiclienttest 5
In dit scenario meten we de maximale doorvoer van drie clients tegelijk. We voeren de tests uit in de uplink- en downlinkrichting. De clients zijn op geen enkele wijze begrensd in hun bandbreedte. Het is aan de router om alle clients een stabiele doorvoer en ongeveer gelijke bandbreedte aan te bieden.
2,4GHz downlink
2,4GHz - uplink
5GHz - downlink
5GHz - uplink
We zien dat de router de bandbreedte in de downlinkrichting netjes verdeelt op zowel 2,4 als 5GHz. Het verschil tussen de snelste en traagste client is op beide banden niet meer dan zo'n 15Mbit/s. Prima dus. In de uplinkrichting is de verdeling wat minder gelijk, met een verschil van bijna 80Mbit/s in doorvoer van de traagste en snelste client op 2,4GHz. Ook op 5GHz verdeelt de router de radiotijd niet netjes, met een verschil van meer dan 200Mbit/s tussen de traagste en de snelste client.
Interferentietest
In onze interferentietest testen we de datadoorvoer van een wificlient zonder demping, maar zenden we met onze signaalgenerator wifiverkeer uit om een naburig netwerk te simuleren. Dit doen we met twee (WMM-)prioriteitsinstellingen aan de kant van de signaalgenerator: 'best effort' en 'voice'. We doen een test met deze twee instellingen op hetzelfde wifikanaal als de router en op een kanaal waarbij de bandbreedte deels die van de geteste router overlapt. Om rekening te houden met overig netwerkverkeer, moet een router luisteren alvorens te zenden. Zeker bij elkaar overlappende netwerken zien we vaak verschillen in hoe de routers hiermee omgaan.
Ruis: zelfde kanaal
In deze tests activeren we de signaalgenerator en laten we hem netwerkverkeer versturen op hetzelfde kanaal als de router. We kijken vervolgens of de router een goede manier vindt om met de ruis om te gaan, wat kan door de bandbreedte te verlagen, maar ook door slim om te gaan met de verkeersprioriteiten en de agressiviteit van verzenden te verhogen, om zo een weg tussen de ruis door te vinden. De verkeersprioriteit van de signaalgenerator is best effort, waardoor een assertieve router een goede bandbreedte kan behalen.
2,4GHz
5GHz
Met ruis op 2,4GHz gaat de RAXE500 niet goed om. De snelheid zakt tot een schijntje van de mogelijke doorvoer. In het begin van de test wordt er nog een fatsoenlijke doorvoer gehaald, maar de algoritmes besluiten vrij snel dat de snelheid van de verbinding omlaag moet. De stabiliteit van de verbinding lijkt daarbij totaal niet toe te nemen; het algoritme grijpt dus veel te hard in. Op 5GHz zakt de snelheid ook wel wat ten opzichte van een situatie zonder ruis, maar zeker niet in de verhouding die we op 2,4GHz zien.
Ruis: zelfde kanaal, hoge prioriteit
In deze tests herhalen we de voorgaande scenario's, maar zetten we de WMM-prioriteit van het concurrerende netwerkverkeer dat door de signaalgenerator wordt uitgezonden, op 'voice', de hoogste stand. Hiermee zendt het concurrerende netwerk met een stuk minder wachttijd uit. Dat heeft tot gevolg dat de router die we testen, eigenlijk continu te laat is met het starten van zijn transmissies als hij een normale WMM-prioriteit gebruikt. Een router moet hierbij schipperen tussen voorrang geven aan het concurrerende verkeer en voorkomen dat hij de verbinding met de eigen clients verliest.
2,4GHz
5GHz
Bij concurrerend verkeer met hoge prioriteit wordt het beeld dat we in de vorige test hebben gezien versterkt. De doorvoer daalt op 2,4GHz tot het nulpunt. We snijden altijd de eerste vijftien seconden van een test af om de router de kans te geven een stabiele situatie te vinden in het scenario dat hem wordt geboden en we zien hier in de eerste seconden dat in dat stadium nog best een goede doorvoer van meer dan 100Mbit/s mogelijk is. Helaas kiezen de algoritmes opnieuw voor een veel te veilige stand, die de verbinding in de praktijk compleet onmogelijk maakt.
Ruis: overlappend kanaal met hoge prioriteit
In deze tests activeren we de signaalgenerator en laten we hem zodanig netwerkverkeer versturen dat het wifikanaal waarop de router werkt, gedeeltelijk overlapt wordt. Deze situatie is lastig voor routers, omdat ze tijdens het verzenden en ontvangen niet enkel hun wifikanaal in de gaten moeten houden, maar ook naburige kanalen, om goed om deze storing heen te kunnen coördineren.
2,4GHz
5GHz
Met overlappende ruis gaat de RAXE500 op 2,4GHz beter om. De snelheid en stabiliteit van de verbinding gaan wel een klein beetje naar beneden, maar er blijft een prima doorvoer over. Op 5GHz heeft de router wat meer negatieve invloed; de doorvoer ligt nog iets lager dan wanneer er een ruis met hoge prioriteit op hetzelfde kanaal wordt verzonden.
Conclusie interferentietest
De RAXE500 gaat niet lekker om met ruis. De algoritmes die ervoor moeten zorgen dat er rekening wordt gehouden met ruis door de radio-eigenschappen aan te passen, grijpen veel te hard in, waardoor de doorvoer te stevig wordt beperkt en in sommige gevallen zelfs wegvalt. In de praktijk betekent dit dat deze router geen goede keuze is om in een drukke radio-omgeving te worden gebruikt.
Test: opgenomen vermogen
We hebben de Netgear Nighthawk RAXE500 aan de verbruiksmeter gehangen om te kijken wat hij verbruikt als hij aanstaat zonder activiteit en als hij vol aan het werk is.
Het opgenomen vermogen heeft Netgear in de idle stand netjes voor elkaar. De router scoort redelijk in de middenmoot, wat knap is, zeker met deze hardwarespecificaties. De AXE11000 van ASUS, waarvan we eerder hebben gezien dat hij grotendeels dezelfde hardwarecomponenten bevat, verbruikt een stuk meer.
Het feest stopt een klein beetje als we kijken naar het tabblad met de testresultaten onder belasting. Dan blijkt ineens dat die stevige 60W-netspanningsadapter niet helemaal voor de show in de doos zit, want de RAXE500 verbruikt stevig als je de router goed aan het werk zet. In de meeste gevallen zal dit vermogen slechts sporadisch worden opgenomen als je bedenkt dat een router veelal 24/7 aanstaat. In het gemiddelde huishouden doet het apparaat een groot deel van die tijd niets. Zoals traditie begint te worden, maken we in dit hoofdstuk nog even een berekening met de theoretische aanname dat het apparaat altijd idle is. Het kost je dan ruim 26 euro per jaar, zolang je onder het prijsplafond blijft en een kWh-prijs van 0,40 euro betaalt.
De RAXE500 is op dit moment het topstuk in het assortiment van Netgear, maar helaas niet zonder nukken. Het bereik van de router blijft achter op alle frequentiebanden, zelfs in vergelijking met veel minder dure modellen. Ook de doorvoer in de downlinkrichting heeft een limiet bij stevig gebruik die we niet direct terugvonden in de instellingen. Dat een topmodel met zulke onvolkomenheden op de markt is, is niet uniek, zoals we ook hebben gezien bij het Wi-Fi 6E-topmodel van ASUS. Een reden hiervoor kan zijn dat dit soort routers niet bepaald als warme broodjes over de toonbank gaan en er daardoor maar weinig gebruikerservaringen worden teruggekoppeld naar de ontwikkelaars. Hierdoor blijven bugs langer onopgemerkt. Ook is het bijvoorbeeld lastig om hard te maken dat je bereik minder goed is dan bij je oude router zonder exacte, in dezelfde omstandigheden gemeten, gegevens. 'In het wild' blijft het functioneren van wifi een beetje een gok, aangezien veel zaken buiten je macht invloed kunnen hebben op de verbinding.
Het mindere bereik van de RAXE500 kan liggen aan de ontwerpkeuzes, het antennepad naar het pcb gaat door meer connectors dan bij veel andere routers, wat mogelijk verlies oplevert. Het kan ook zijn dat de plaatsing van de antennes in de 'vleugels' minder ideaal is dan het hebben van losse antennes, al blijft dat allemaal speculatie. Niet alle rare wifiverschijnselen van deze router zijn te herleiden naar ontwerpkeuzes. Zeker de doorvoerbeperking van zo'n 1200Mbit/s die optreedt bij downlinkverkeer over verschillende banden, is vreemd, zeker aangezien deze niet in de omgekeerde richting optreedt.
Nemen we daarbij de prijs in acht die Netgear voor het apparaat vraagt, gecombineerd met de abonnementskosten om alle opties te ontgrendelen, dan komen we tot de conclusie dat dit apparaat geen aanrader is. Als je voorop wilt lopen met de techniek, is het vaak normaal dat er een early adoption-premie om de hoek komt kijken. Die kan de vorm hebben van een hoger aankoopbedrag of een product dat nog niet helemaal doet wat het moet doen. De combinatie van beide is echter te veel van het goede, zeker aangezien de concurrentie laat zien dat met dezelfde hardware een goedkoper en prima functionerend apparaat te bouwen is.
Op dit prijspunt zijn er betere alternatieven hoge doorvoer over wifi is geen prio bij de meeste klanten die hebben liever goede dekking met stabiele doorvoer daar komen ap's in beeld.
Een Ruckus R350 zit bijna op dezelfde prijs is in principe geen router maar er zijn opties en waar die echt in uitblinkt is veel clients tegelijk.
[Reactie gewijzigd door Vage_Karel op 22 juli 2024 14:37]
ruckus is bedoeld voor high density implementaties, volkomen nutteloos voor thuisgebruik. Als je dan toch zakelijke hardware thuis wilt gebruiken dan kan je beter voor een ubiquity of tp-link omada setup gaan, dan heb je voor 550 euro een router met poe switch, en een paar ap's. Dan heb je ook 95% van de functionaliteit van een ruckus ap en die overige 5% wordt net als de meeste zakelijke features op al die ap's toch niet gebruikt voor thuisgebruik.
Als je kan kiezen tussen omada of ruckus is de keuze snel gemaakt. Ik ben niet heel erg te spreken over de dekking van omada, daar is ruckus toch echt stabieler zodra het iets lastiger wordt. Ook band steering van de omada vind ik ronduit waardeloos. Veel clients verbinden constant op 2.4ghz en ik vermoed dat de band steering daar niet lekker werkt. Op ruckus eigenlijk nooit last van. Muv 1 client op kantoor met een gare wlan nic.
dat is niet het punt, natuurlijk mag je verwachten dat een ap dat het drievoudige kost beter is, het punt is dat het voor een thuisgebruiker complete overkill is en dat er voor dat geld veel geschiktere consumenten/kleinzakelijke oplossingen zijn.
Ook consumenten en mkb's hebben behoefte aan goed wifi. Ik heb hier ook een ruckus AP hangen, werkt als een zonnetje. En als je als thuisgebruiker cq mkb kan kiezen heeft Ruckus toch wel een beter AP dan omada.
[Reactie gewijzigd door Nox op 22 juli 2024 14:37]
Dat klopt natuurlijk, maar als je in een modern huis 3 verdiepingen wil dekken dan ben je voor een Ruckus opstelling gauw 2000+ euro kwijt. Voor 500 euro heb je ook al een mooie ubiquiti oplossing welke in 99% van de gevallen voldoet. Ik denk dat er maar weinig mensen zijn die ook maar overwegen om 4x zoveel uit te geven voor marginale verbetering.
Als MKB kost het je gauw een veelvoud van dit bedrag als je WiFi er even uit ligt, en moet je ook kosten van beheer meenemen in de vergelijking. Daar kan de afweging dus makkelijk wél richting de ‘dure’ oplossing gaan.
[Reactie gewijzigd door Kevinns op 22 juli 2024 14:37]
Ik ben met je eens dat wifi voor thuisgebruik een ander dingetje is dan bij de MKB. Thuis is echter tegenwoordig vaak ook werk voor velen die in de MKB zitten, vandaar dat je die lijn niet zo keihard kan trekken als je nu doet. Als we het over bedrijfspanden hebben, dan staan er meer daarvan in de buurt en is de dichtheid van mensen die wifi gebruiker niet alleen in jou pand veel groter, maar ook naast je of zelfs boven/onder je. Vaak hebben we het ook over een ander type constructie (ik zag veel staal gebruik).
Wat betreft 3 access points in een huis met drie etages, dat ligt aan het huis, het AP en hoe strategisch je het (kan) plaatsen. Ik heb een krachtige UAP-AC-HD hangen op de overloop op de eerste en ik heb goed genoeg wifi op alle drie de etages. Alleen wifi in de achtertuin is vrij ruk, maar niet echt een issue.
Echter denk ik dat we het er allemaal over eens zijn dat zeker deze Netgear gewoon voor alle situaties vrij ruk is. En dat is mijn ervaring eigenlijk met Netgear APs uit het verleden ook gewoon. Ik ben sowieso geen fan van routers met integrated wifi, hoogstens handig als je een klein appartement hebt, maar dan heb je al geen router van €550 nodig...
Maar ook niet alles wat Ubiquiti maakt is goed spul, ik heb heel wat minder positieve verhalen gelezen/gehoord over de Dreammachine. Synology maakt hele mooie NASen, maar naar wat ik lees zijn de router/wifi oplossingen ook niet super. Een bedrijf kan hele mooie producten hebben in een bepaalde serie/range, maar absolute ruk producten in een andere serie/range.
Daar kan ik het alleen maar volledig mee eens zijn. Ook over ubiquiti trouwens, hoewel het bij mij nu al een paar jaar probleemloos draait met 3 APs, een poe switch en (nog steeds) de router van de provider. De slechte verhalen over de dream machine icm hoge prijs en verouderde USG hebben me tot nu toe tegengehouden.
Een router met WiFi is denk ik in de meeste gevallen meer gemak dan een echt goede oplossing… Dat was prima toen ik nog in een appartement zat van 50m2.
Dream machine is ok hoor , de pro versie toch alleszins. Is natuurlijk geen enterprise niveau maar werkt perfect voor startups/ kleinere bedrijven. Enkel best een rondje of twee achterblijven bij de niet kritieke updates.
Qua initiële setup tijd/moeilijkheid is de dream machine/unify ecosysteem een droom tegenover veel enterprise spul. Je kan letterlijk op een paar uur een volledige omgeving , vanaf nul, up en running hebben met propere netwerksegmentatie en weet ik wat allemaal.
Dat is bij echte enterprise hardware ook al wel veel verbeterd maar toch nog niet hetzelfde.
Het is dus maar wat je wil/moet bereiken. Ik zou geen enkel probleem hebben met het aanraden van een dream machine pro/unify ap's/switches combinatie wanneer het profiel van de klant erbij past.
Jij hebt wellicht thuis een ruckus ap hangen, daarmee ben jij een uitzondering. Hoe veel normale consumenten (dus geen tweakers) ken jij die niet voldoende hebben aan een normale consumentenoplossing of wellicht een instap zakelijke oplossing? Gaat jan alleman iets merken van het feit dat hij 400 cliënts met 1 ap kan verbinden? Of heeft hij een voordeel bij bijvoorbeeld 1500Mbps vs 1200 Mbps als hij een netflix stream kijkt met een bitrate van 11Mbps? Ik denk het niet. En al zou het merkbaar zijn, gaat deze persoon dan 2500 euro neertellen voor een wifi setup die voor zijn toepassing marginaal beter is? En dan hebben we het nog niet eens gehad over cloud management abonnementen a 200 euro per 3 jaar per ap om daadwerkelijk de belangrijkste voordelen van de ruckus ap's te kunnen benutten. Het "beste" product is niet altijd de beste keus. Wat veel die-hard fans zich ook niet realiseren is dat het verschil tussen ruckus en goedkopere merken met de introductie van wifi 6 ook aanzienlijk is gekrompen, waar ruckus voor wifi 5 nog eigen chipsets ontwikkelde zijn ze met wifi 6 overgestapt op exact de zelfde chipsets als de rest van de markt. Het verschil zit hem enkel nog in software en iets betere antennes. Ja ze zijn beter, maar volkomen overkill voor thuis, zelfs voor een kantoor met 100 man is een goedkopere oplossing vaak nog de meest logische keus. Heb je het over universiteiten, stadions en ziekenhuizen dan is ruckus een logische keuze.
Je kan ook kijken voor 2e hands AP's. Dan kan je een stuk goedkoper uit zijn. De R510 is een prima unit, R320 ook. R310 moet je laten liggen, die heeft hardware defects in 2/3 van de exemplaren maar daar kan je met de juiste kennis wel omheen werken. (Als het je lukt heb je er nog een prima ap aan).
En koop ze via via, de retailprijzen zijn erg hoog.
[Reactie gewijzigd door Nox op 22 juli 2024 14:37]
Ik vind de naam een beetje problematisch... Wat voor wifi heb je? Dat van Ruckus. Bedoel je dat je wifi ruk is?
Zelf geen ervaring met Ruckus, maar een aantal jaar geleden gewerkt met Aerohive, een beetje lastig met setup en je heb een profesional nodig om de optimale positie te bepalen, maar daarna draait het eigenlijk bijna perfect. Wat vrij essentieel is als je een MSP bent en je niet veel op locatie komt (APs zijn vaak erg lastig bij te komen, dus effe resetten is niet makkelijk voor een gebruiker). Aerohive is overgenomen door Extreme Networks, dus heb geen idee of dat een negatieve ontwikkeling is. Maar heb jij ervaring met Aerohive en hoe vergelijkt dat met Ruckus?
Geen ervaring met aerohive. Wel met eoa cisco gold partner die alsnog een netwerk om zeep weet te helpen. (Bedenk je eens een bedrijfsverzamelpand in met 15-20 startups, een veel te makkelijk wachtwoord, geen client isolation en de gateway ergens halverwege het subnet waardoor er dhcp exhaustion was. Oh en geen enkele ethernetaansluiting).
Het gaat of staat ook met je configuratie. Mbt posities ben ik vaak wel wat 'simpeler'. We werken in nieuwbouwpanden en dan kan ik vooraf enkel op de tekening aangeven waar ik een AP wil. Mijn tactiek is dan wat meer aansluitingen opgeven dan benodigd en schrappen of vermogen lager zetten. Echt een site survey doen is ook niet makkelijk, de klant betaalt 300-400 euro voor een AP of soms meer, maar de kosten voor een kabeltje kunnen fors hoger zijn, zelfs een meervoud. Dan is het gewoon pragmatisch nadenken.
Ik zou in deze ook gaan voor een goed ap en een goede router (zonder WiFi) de routers verdwijnen vaak in de meterkast of woonkamer terwijl het grootverbruik daar niet altijd zit. Gamen op de puberkamer op zolder bijvoorbeeld.
De WiFI test omgeving is goed doordacht maar mist wel een belangrijk puntje FPL (Free path loss) doorgaans onderzoek/meet je een client op 5-6 meter van de zender.
Misschien gaan we hiermee een beetje off topic (excuses hiervoor!)
Maar hoe vergelijkt een powerline adapter zich qua snelheid met wifi routers van nu?
Wij krijgen op de bovenverdieping geen snellere wifi dan 200mbit/s. kan je hier met een powerline adapter makkelijk overheen gaan of zullen we dan toch een kabel moeten trekken?
200mbit is prima werkbaar, maar toch jammer als je gbit internet hebt (bekabeld) op de begane grond.
[Reactie gewijzigd door Dom op 22 juli 2024 14:37]
powerline kan 1gbit+ leveren.. volgens de specs van sommige van die dingen.
Heb het zelf nooit geprobeerd dus geen persoonlijke ervaring mee.
Het is ook afhankelijk van hoe je elektra installatie eruit ziet.
200mbit terwijl je gigabit internet hebt is in der daad zonde.
Ik zou als ik jou was eens wat reviews van die powerline dingen opzoeken.
Powerline levert alles behalve 1Gbit. Die specs zijn compleet overdreven. Een 1Gbit powerline levert ca 300-400Mbps over 3 aders maar feitelijk kom het uit op 110Mbps daadwerkelijke snelheid.
Heb zelf vorig jaar een Devolo Magic 2 LAN setje gekocht.
In de verschillende reviews op internet zul je zien dat 100Mbps ongeveer de te verwachten snelheid is.
Zoals door @Sw333t ook wordt opgemerkt. Accespoint per verdieping (mesh wifi setje) en wil je het helemaal goed hebben gewoon een kabeltje trekken en die sets bekabeld, onderling verbinden. Perfecte wifi gegarandeerd!
Wij hebben 100mbit internet en trokken met WiFi 60mb. Met de access point vanaf router naar 3 punten allemaal tegelijk 100mb.
Dus voor ons is het 100%. Onderling is de verdeling de router is een 1000av en de rest is 600av en trekken ongeveer 350mb per unit tegelijk aan verkeer.
Dus voor ons is dat prima. Wij gebruiken dan ook geen WiFi maar alles bekabeld de laptops die we gebruiken hebben in het hele huis WiFi net als de telefoons.
Ik heb in een ver (15 jaar) verleden getest met powerlines. Een complete ramp was dat. Continu wegvallende verbindingen, doorvoersnelheden om van te huilen. Uiteindelijk toch maar de knoop doorgehakt en kabels getrokken. Nog geen seconde spijt van gehad.
Mogelijks zijn de huidige generatie powerlines beter van kwaliteit, maar bij mij hebben ze vroeger geen goede indruk achtergelaten...
Gelukkig heeft ons nieuwbouwhuis in elke kamer een CAT6 punt meegeleverd gekregen als onderdeel van een aanvullend elektrapakket. Ik heb 2 MESH KPN superwifi punten opgehangen, 1 op onye slaapkamer en 1 op de zolderkamer Werkt als een malle. Weinig snelheidsverlies en overal een strakke dekking.
Blijft interessant om te zien hoeveel verschil er tussen de routers zit als het aankomt op interferentie. Lijkt me daarom ook wel leuk als er is een keer een zakelijke access point word getest zoals een bijvoorbeeld een Ubiquiti of een TP-Link omada.
Ik ben voor dezelfde oplossing gegaan. Een TP link access point.
Kostte me 75,- en heeft bereik in het hele huis. En je ziet hem niet eens, het is een wit kastje dat aan het witte plafond hangt. Je spaart gewoon € 450,- uit ten opzichte van de Netgear.
Ik heb zelf ook een accesspoint (meterkast waar glasvezel binnenkomt zit min of meer buiten de woning...) maar die besparing is niet helemaal eerlijk. Deze netgear heeft tenslotte Wifi 6E.
Uiteraard kan je discussieren over hoe nuttig het is om 6E te hebben - zeker gezien de huidige meerprijs. Maar als je dat niet hoeft, is er ook geen reden om deze dure router te kopen.
De goedkoopste losse acesspoints met Wifi 6E - voorzover ze bestaan - in de Pricewatch kosten zo'n 300 euro. Daarmee is de besparing al een stuk beperkter, zeker als je de aanschafprijs van een losse router nog meeneemt.
Het voornaamste voordeel van een los accesspoint lijkt me daarom vooral dat ze doorgaans ontworpen zijn om aan plafonds of muren te hangen (en vaak zijn te voeden via PoE) en daardoor op een veel gunstigere plek zijn te plaatsen. Met als bijkomend voordeel dat ze inderdaad ook meestal wit zijn en daardoor veel minder opvallen dan dit apparaat
[Reactie gewijzigd door ACM op 22 juli 2024 14:37]
ik vraag me wel af waarom ik nu al voor wifi 6e (6ghz) zou kiezen..
ja het haalt extreem hoge bitrates, maar tegelijkertijd lukt dat eigenlijk alleen binnen dezelfde ruimte. ga je een muur of een vloer door kun je het wel schudden.
dan is nu dus direct de vraag: waar vind ik een accesspoint die wifi 6e combineert met 10gbit ethernet.
even ter indicatie, zelfs bij wifi ac worden er al snelheden geadverteerd die je over gbit backhauls niet haalt.
en daar komt dan ook nog eens bij dat veel (if not all) van die accesspoints in een of ander vaag ecosystem zitten (zoals ubiquity).
simpel gezegd kan ik dus wel stellen dat:
zelf al kon ik bij al mijn devices: laptops, macbooks, pc's en mac mini's de wifi chip upgraden, dan nog zou er geen fatoenlijke oplossing zijn om de rest van mijn thuisnetwerk te upgraden naar een degelijke, in verhouding zijnde, niveau.
daarvoor zouden dan op zijn minst eerst accespoints moeten komen met een openwrt compatible chipset en minimaal 2,5gbit (maar wellicht beter direct 10gbit) ethernet.
Wifi 6E zit in een gek plekje voor m.n. thuis (maar ook voor de meeste zakelijke omgevingen, zoals kantoren). Niet alleen is er het traditonele kip/ei probleem met ondersteuning door clients en routers, maar het is momenteel ook meer bandbreedte dan de meeste toepassingen nodig hebben.
De toepassingen die wel echt zoveel bandbreedte echt moeten hebben, daar is dan het trekken van een kabeltje plotseling qua kosten een meer efficiente oplossing voor.
Voor thuis is eigenlijk AX ("gewone" Wifi 6) al vaak meer dan nodig, maar dat stroomt intussen langzaam door en blokkeert eigenlijk 6E want terwijl Wifi 5 "goed genoeg" is, is Wifi 6 nu al "meer dan goed genoeg", maar goedkoper dan 6E.
[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 22 juli 2024 14:37]
ik denk dat 6e an sich best waarde kan hebben, bijvoorbeeld wanneer je straks games wilt streamen naar je tv of je tablet of wellicht straks je VR headset.
ik bedoel als de techniek er eenmaal is komen de 'nuttige' implementaties vanzelf, waar het naar mijn idee strookt is de rest van je netwerk...
ga ik kijken naar nasjes van merken als synologie, dan is Gbit nog steeds de defacto standaard met een HEEL enkele uitzondering (maar nog niet genoeg om het een begin van een transitie te noemen).
ga ik kijken naar standaard of zelfs soho modem/routertjes (zelfs de glasvezel varianten van bijvoorbeeld een fritzbox (waar freedom internet mee pronkt), dat je voor je backhaul beperkt wordt tot 1gbit poorten, (uitgaande van het idee dat je de 2gbit voor je nas of thuisservertje gebruikt.
als alternatief zou je misschien een managed 2,5bit switch kunnen kiezen en daar je AP's, je router en je servertje op kunnen aansluiten.. maar dat betekent al weer extra apparaten in je meterkast en dat is zeker niet voor iedereen.
Nou bij mij was de reden om voor 6E te gaan simpel, de laptops en telefoons ondersteunen het al dus ook stukje voorbereid zijn op de toekomst. De accespoints van de meshset staan in de woonkamer en de werkkamer. Daar gebruik ik de meeste data en komt 6Ghz ook tot zijn recht. Daar buiten valt het terug naar de 5Ghz of 2,4Ghz band.
De accespoints hebben allemaal een 2,5Gbit poort dus als ik 2,5Ghz switches zou gaan gebruiken gaat de backhaul ook automatisch omhoog. Maar daar zit voor mij nu even het probleem omdat die switches momenteel veel te duur zijn en erg veel energie slurpen om dat goed te praten.
De laatste reviews lezend van de WiFi6 routers en de prijzen die voor deze routers worden gevraagd vraag ik mij af wie de doelgroep is. Zo een apparaat komt niet tot zijn recht in de meterkast of andere hoek van een huis. Met zo een budget ging ik toch verder kijken naar losse apparaten om dezelfde functionaliteit te realiseren; router in de meterkast en access points in iedere kamer. @OlafWeijers Misschien ook maar eens kijken naar semi-professionele apparatuur?
mensen die gewoon het nieuwste willen hebben met budget op overschot. Als je een paar iphones per jaar kan betalen (voor het gezin), dan is dit ding waarschijnlijk ook geen probleem.
[Reactie gewijzigd door dasiro op 22 juli 2024 14:37]
WiFi 6 is niet 6Ghz. WiFi 6 is AX. En dat doet Apple al een tijdje met de iPhones. iPad volgens mij sinds vorig jaar (die waren 1 jaar later).
6 Gigahertz is WiFi 6E. Hetzelfde als WiFi 6, alleen dus op een andere frequentieband.
WiFi 6 is best nuttig, zeker in een WiFi Mesh setup met meerdere accesspoints in je huis. De snelheid is ca 30% hoger en het werkt weer wat beter in combinatie met naburige WiFi netwerken.
Draai hier alles bekabeld
+ 1 accespoint in de huiskamer van €50,- voor mobiel en tablet
Nooit geen drop outs altijd verbinding en reete stabiel
En voor €541,- kan je heel wat metertjes utp kabel kopen 👍
Liever wel natuurlijk, zeker bij lange afstanden en als je langs stroom of coax kabels komt. Cat6A heeft ook al behoorlijke afscherming (per ader paar zelfs).
Ook zorgen voor connectors met shielding dan, anders heb je er nog weinig aan.
[Reactie gewijzigd door mjl op 22 juli 2024 14:37]
Bij de foto's van de hardware lijkt het er op alsof er niet heel voorzichtig gewerkt is. Als dat het werk is wat ze verkopen zou ik er niet zo veel voor over hebben.
Als je doelt op de derde foto van de eerste galerij in het hardware-artikel (het winbond flashgeheugen met een lekkere lik residu) dan vermoed ik dat dat gebeurd is tijdens het de-solderen door voor de FCC. Vlak erboven zie je de soldeerverbindingen op het PCB zitten waarmee de afscherming van de RF-componenten zit vastgehecht. Op de foto eronder zie je die afscherming nog gemonteerd zitten.
edit: een woordje maakt veel verschil. dank kodak,
[Reactie gewijzigd door OlafWeijers op 22 juli 2024 14:37]
Dat vermoeden had ik eerst ook. Maar de FCC doet het de-solderen niet, ze controleren de keuringsresultaten die de fabrikant ze stuurt. Die keuring moet de fabrikant laten doen door een onafhankelijk keuringsbedrijf dat van de FCC mag keuren. En hoewel het kan zijn dat het keuringsbedrijf de resultaten naar de FCC heeft verzonden, dan lijkt het me sterk dat het bedrijf niet eerst de resultaten heeft gezien of dit is wat je publiek wil tonen over de hardware. Als dit het beste resultaat van het keuringsbedrijf is dan geeft dat me alsnog geen beste indruk van wat ze daar acceptabel vinden.
Daar heb je helemaal gelijk in, dat regelt de fabrikant inderdaad zelf met een keuringsbedrijf, en draagt het aan bij de FCC. Ik was nog niet helemaal wakker ;-)
Wifi testen blijft lastig het zijn moment opnames vooral in flats maar ook oude volksbuurten rond drukke momenten zoals etenstijd die voor zware interferentie zorgen. E zijn buurten waar de wifi dan bijna plat gaat omdat iedereen maar wil streamen via wifi want een lan kabel dat is maar niks. Ik krijg nog wel eens de vraag van goh kunnen al die kabels niet weg? Ben er 1x op in gegaan maar daarna gewoon ja hoor geen probleem.
Zelf gebruik ik een Mikrotik rb960 met een Ruckus R550 centraal in me huis daarmee dek ik alles af speedtest 600 mbit ernaast dat is me abo en buiten in me tuinstoel iets van 50 mbit en is prima.
Voor dit geld heb je bijna een 3 pack u6 pro's van ubiquiti. Geen router, maar dit artikel stipt de routing functie dan ook maar kort aan, DHCP, ipv6, nat doorvoer snelheid en hoeveelheid connecties worden o.a. Niet getest. Logisch, deze imperial shuttle router schreeuwt ook WiFi, en gek genoeg is WiFi synoniem voor router tegenwoordig (ik heb liever losse apparaten).
Met dat 3pack u6en heb je meer bandbreedte, want je kan hun vermogen omlaag zetten en er naast gaan zitten (zeker op 2.4 ghz zou ik willen dat iedereen minder zendvermogen nam want er zijn straten waar zelf ander 2,4ghz verkeer amper bruikbaar is), en heb je alsnog beter bereik. Controller is niet nodig en mocht je echt machosistische trekjes hebben is zelfs een wireless back haul mogelijk (hoewel een kabel voor backhaul altijd beter is en de stroomkabel van een u6 ís ook een data kabel!)
Naast dat ik weinig zie in alles-in-een apparaten (meterkast is altijd een slechte plek en meestal land hij daar, qua nieuwere bouwbesluiten achter een branddeur en dik beton), blijf ik erbij, en deze test laat het weer zien, dat zelfs een oudere Cat5e kabel nog altijd véél beter is
tja de ondoordachtzaamheid van het regulerend orgaan was destijds niet al te hoog, en nu is het veeel te laat er nog iets aan te doen.
men had destijds al moeten zorgen dat wifi 2,4 ghz aan heftige grenzen werd gelegd. 2,4 wordt letterlijk overal maar voor misbruikt en ondertussen staan mensen maat te schreeuwen met hun goedkope sweex-routertjes uit de jaren '00
wat mij betreft zouden we alles 2.4ghz wifi moeten verbieden en het alleen nog open laten voor BLE en dat soort meuk. heel misschien heeft 2.4ghz nog zin voor IoT oplossingen maar dan zouden we misschien een oplossing kunnen zoeken waarbij we met modernere technieken toch nog een 54mbit waar kunnen maken bijvoorbeeld op bandbreedtes van 5mhz in plaats van 20 (destijds). (om zo ruimte te maken naast elkaar en plaats van over elkaar)
In ieder geval niet meer voor consumenten-internetdevices. laat die lekker massaal verhuizen naar de 5 en 6 ghz banden... daar is meer ruimte en minder storing.
[Reactie gewijzigd door i-chat op 22 juli 2024 14:37]
2,4GHz wifi zit ook nog op (heel) veel goedkope hardware. ESP chipjes van van €2 of zo, die ook veelvuldig gebruikt worden in slimme verlichting, stekkers, ... ondersteunen alleen 2,4GHz voor wifi. Dus dan kan een bedrijf als Shelly zijn deuren sluiten, want al hun spul zit deze microcontroller in. En goedkope telefoons van een jaar of 3, 4 zijn ook nog wel eens 2,4GHz only.
Vergeleken met ASUS is het een rare keuze voor betaalde services te kiezen. Bij ASUS krijg je de AiProtection van TrendMicro er zo bij, zonder abonnementskosten.
[Reactie gewijzigd door Wildfire op 22 juli 2024 14:37]
Je geeft dan wel TrendMicro toegang tot je webdata, ik vertrouw dat helaas niet. Tevens wordt elke verbinding gescand, wat weer performance verlies oplevert.
Puur dat er een abonnement aan vast zit laat het maar zitten, ik betaal liever iets meer voor gegarandeerde finctionaliteit. Je zal zien dat ze populaire/veel gebruikte functies steeds meer achter een abonnement gaan stoppen, en maar betalen met je data en je bankrekening!
Dat de router voor zoveel geld slecht presteerd is al bijzonder maar dan je vervolgens ook nog 170 euro in het jaar moet gaan betalen voor alle features is ronduit bizar. Ik hoop dat deze trent snel ophoud.
Zal alleen maar erger worden vrees ik. Ik betaal liever iets meer voor gewoon een werkend product.
Ik hoop dat ASUS dit niet gaat doen, zodra ze op de Pro modellen goede VLAN configuratie implementeren dan komt de eerste WiFi 6e met merlin support meteen in huis! Kan ik er weer een 10 jaar tegenaan. (Mijn eerste ASUS RT-AC68U doet het na bijna 10 jaar nog perfect… en nog steeds support).
[Reactie gewijzigd door mjl op 22 juli 2024 14:37]
Ik heb geen verstand van routers maar als minpunten staat er "lage doorvoersnelheid" en "matig bereik". Met mijn lekenkennis zou ik zeggen dat dat de meest belangrijke punten zijn van een router? Met zon hoge prijs is dat wel gek.
[Reactie gewijzigd door MishaT op 22 juli 2024 14:37]
:strip_exif()/i/2004102034.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2005733378.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2005734008.jpeg?f=imagemedium)
/i/2005734004.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004972388.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004972384.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004102034.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/466863/crop560dc5c3e12e8_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78279/crop5a9fe3f83191c.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/109539/avatar_kerst_still.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/6764/cergorach.jpg?f=community){kind=small}
/u/183362/crop5f5147fe1007b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/53754/crop5f96dc1010e28_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/272466/crop5b71754df3d23_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/538689/crop5df566c940a40_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/637028/crop577c625fec2c7_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1412516/crop625216a99a4ae_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/1830/acm.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140051/BSOD.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/71115/plus222.jpg?f=community){kind=small}
/u/94596/crop643fb12fd4e6d.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/489640/crop67cc85cb59455_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/62384/crop61891f444d6e9.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/656740/php6xqp7C_c2AM.jpg?f=community){kind=small}
/u/217510/crop660db19c1cf7b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1672520/crop61f1e29690ef3.jpg?f=community){kind=small}
/u/175440/crop5b5f0d899a5e8_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/10069/neutron1.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/289675/crop6401bf2c85501_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/436304/14020.jpg?f=community){kind=small}
/u/598892/crop5fbe1cc7c46d5_cropped.png?f=community){kind=small}