Overzicht alle soorten warmtepompen

Kosten, efficiëntie, verschillen én verplichting

Hybride warmtepomp

Een hybride warmtepomp is in feite een reguliere warmtepomp, maar dan een technisch wat uitgeklede variant. Het idee is dat de warmtepomp samenwerkt met een cv-ketel op gas. De ketel wordt nog steeds gebruikt voor het verwarmen van water. Bij een lage buitentemperatuur kan de hybride warmtepomp niet in de warmtevraag voorzien en dan springt de gasketel bij. Maar doordat de warmtepomp op middelkoude dagen voor de verwarming zorgt, wordt veel gas bespaard: circa 50 tot 75 procent.

Een hybride opstelling van een warmtepomp en een cv-ketel (beeld: Nefit Bosch)

Isolatiecijfers

Volgens cijfers uit 2018 was 77 procent van de oppervlakte van bouwdelen van woningen op een bepaalde wijze geïsoleerd. Koopwoningen zijn met een isolatiegraad van 80 procent nog net iets beter geïsoleerd dan huurwoningen (73 procent). Particuliere huurwoningen blijven hierbij met 61 procent achter. De cijfers zijn afkomstig uit een steekproef onder circa 4500 huishoudens (Woononderzoek 2018). Dakisolatie en dubbel glas zijn de meest voorkomende isolatievormen. In 2018 was gemiddeld 86 procent van het dakoppervlak van woningen geïsoleerd, terwijl 85 procent van het glasoppervlak bestond uit dubbel glas. Vloerisolatie ontbreekt vaak bij huizen van voor 1980: slechts iets meer dan 60 procent van de beganegrondoppervlakte in woningen is geïsoleerd.

Er bestaan verschillende soorten hybride warmtepompen. Meestal meldt de fabrikant het totale vermogen, bijvoorbeeld 8kW. Hoe hoger het vermogen, hoe meer warmte de warmtepomp kan produceren - ook als het koud is. Sommige hybride warmtepompen kunnen zelfs blijven verwarmen als de temperatuur buiten onder het nulpunt gedaald is. Wel daalt dan de efficiëntie.

Door de combinatie van beide is een hybride warmtepomp ook geschikt voor huizen die matig geïsoleerd zijn. Volgens Milieu Centraal bespaar je dan alsnog ongeveer 350 euro per jaar op je energierekening, waarbij een deel van je gasverbruik vervangen wordt door stroom, maar je toch goedkoper uit bent. Vooral voor veel oudere huizen is het een uitdaging om goed te isoleren, waardoor deze nog niet geschikt zijn voor een all-electric warmtepomp. Dat type is bedoeld voor lagetemperatuur-verwarming en kan in dat geval niet in de warmtevraag voorzien. Een hybride oplossing is dan een alternatief: je bespaart toch energie en kosten, maar hoeft nog niet voorgoed afscheid te nemen van aardgas.

Ook als er geen ruimte is voor de extra componenten, zoals een boilervat voor tapwater, kan dat een reden zijn om voor een hybride oplossing te kiezen. Het blijft wel nodig om een buitenunit te plaatsen, bijvoorbeeld tegen een buitenmuur, op het dak van een schuur of op het terras. Binnen kan de gasketel vervangen worden door een alles-in-een hybride warmtepomp of kan er een kleinere unit naast gemonteerd worden. Dat laatste komt het meeste voor. Een all-electric warmtepomp is groter, bestaat uit meer componenten en neemt dus meer ruimte in beslag. Ook is hij duurder dan een hybride systeem.

De werking van een hybride warmtepomp (beeld: Nefit Bosch)

All-electric?

Hoewel een hybride warmtepomp op korte termijn waarschijnlijk de meest voor de hand liggende oplossing is voor gemiddelde huizen, kan het geen kwaad om wat verder in de toekomst te kijken. Aardgas wordt uitgefaseerd tot 2050, dus ooit zul je iets anders moeten. Datzelfde geldt voor isolatie: vroeger of later zullen huizen beter geïsoleerd moeten worden: om energie te besparen, de CO₂-uitstoot te verminderen en geld te besparen. Dat moment kan uitgesteld worden, maar ooit zal het alsnog moeten - wellicht alleen historische panden uitgezonderd. Het kan dus interessant zijn om de hybride stap over te slaan en meteen te gaan voor meer isolatie en een all-electric warmtepomp. Het uitgangspunt is: eerst de warmtevraag beperken door goed te isoleren en vervolgens voor de meest duurzame opwek van warmte kiezen.

Is je woning nog betrekkelijk jong, dan is hij waarschijnlijk al goed geïsoleerd. In dat geval is verder isoleren minder kostbaar en ligt het voor de hand om te kiezen voor een all-electric variant. Deze is weliswaar duurder, maar je bent op de langere termijn toch goedkoper uit en je huis is meer futureproof.

• Volgende pagina 5. All-electric: de lucht-lucht- en lucht-waterwarmtepomp