Bibliotheekleden gaan 20 euro extra betalen voor lenen nieuwe e-books - update

Bibliotheken beginnen eind dit jaar met het aanbieden van recente e-books aan leden. Om recente e-books te kunnen lenen is echter wel een 'e-bookplus pakket' noodzakelijk. De leden moeten hiervoor 20 euro per jaar gaan betalen boven op het jaarabonnement.

Bibliotheken bieden leden nu al e-books aan, maar daarbij gaat het om titels die ouder zijn dan drie jaar en om rechtenvrije boeken. Deze kunnen zonder verdere kosten streaming weergegeven worden op systemen van gebruikers. De bibliotheken zijn nu met uitgevers overeengekomen dat ze ook recente titels gaan aanbieden.

Als gebruikers de nieuwe boeken willen lezen, moeten ze wel een extra e-bookplus pakket-abonnement van 20 euro afnemen. "Ook is er een beperking van aantal en een beperking van leeftijd van de boeken die leden streaming kunnen lenen", zegt Francien van Bohemen van de Vereniging van Openbare Bibliotheken. Abonnees kunnen namelijk maximaal achttien boeken per jaar lenen, die bovendien minimaal één jaar oud zijn. Net verschenen boeken gaan dus pas een jaar na de release deel uit maken van de collectie.

"Het is niet ideaal", geeft Van Bohemen toe. "Vooral niet omdat we verwachten dat juist mensen die veel lezen dit abonnement willen afnemen, maar het is het maximale dat we konden bewerkstelligen na de onderhandelingen met de uitgevers. De beperkingen moeten voorkomen dat de koopmarkt verstoord raakt." Volgens Van Bohemen is de start van het platform een evolutie en geen revolutie. "Het is belangrijk dat we een startpunt hebben en de collectie kunnen uitbreiden." Overigens werkt het streaming aanbod van de bibliotheken op basis van Flash en html. Het gaat dus niet om een formaat voor e-readers, maar vooral om weergave op tablets, smartphones en pc's.

De e-bookbestanden die al via bibliotheken beschikbaar zijn, kunnen beveiligd zijn met Adobe-drm of met een watermerk. Verder worden twee formaten ondersteund: epub en pdf. Het aantal titels met Adobe-drm, een relatief restrictieve vorm van beveiliging, zou vrij beperkt zijn doordat steeds meer uitgevers de voorkeur geven aan het toevoegen van 'onzichtbare' watermerken in e-books. Daarnaast zullen er ook titels zonder enige vorm van drm beschikbaar komen.

Update, 17:06: Informatie over gebruikte drm-systemen aan het artikel toegevoegd.

Reacties (46)

[MaffeMaarten]

Het blijft een interresante discussie, bibliotheken in het tijdperk van elektronische boeken...

Persoonlijk zou ik zijn voor een abonnement dat best een beetje duurder mag zijn (50 euro per jaar?, zoiets, maar tot 75 euro zou ik alsog serieus overwegen dit te doen.), maar dan wel alle boeken, altijd beschikbaar, als epub, het liefst zonder drm, downloadbaar op een website die voor de ereader geschikt is. (Dus ook niet "sorry alle exemplaren zijn uitgeleend "). En al helemaal niet "minimaal 1 jaar oud" of "maximaal 18 per jaar".

Een soort spotify, maar dan voor boeken zeg maar.

Zou dit financieel haalbaar zijn, en zouden de uitgevers dat leuk vinden? Ik geef nu geen 50 euro per jaar aan boeken uit, dus wat dat betreft krijgen ze met die regeling waarschijnlijk meer geld van me dan zonder die regeling. Maar goed, ik zal niet de enige gebruiker zijn.

Bovendien is "alle boeken" misschien lastig te realiseren, ik zou het binnen een jaar opzeggen als blijkt dat ik een paar boeken wil lezen die niet te krijgen zijn en alsnog mag gaan betalen.

De uitgevers zullen dit trouwens wel niet willen, omdat ze nog steeds niet snappen dat alle boeken ondertussen toch wel gratis te krijgen zijn, en dat ze dat echt niet tegen houden.

[Reactie gewijzigd door MaffeMaarten op 26 juli 2024 19:42]

[dbzdragon]

Ik zou ook wel zoiets willen en daar een iets hoger bedrag voor willen betalen. Ik vrees alleen dat er ook leden zullen zijn (studenten bijvoorbeeld) die collectief een abonnement gaan afsluiten en alle boeken piraten en gaan delen op internet. Studieboeken zijn duur zat (zeker voor een arm studentje). Nu ben ik iemand die vind dat studie sowieso gratis moet zijn, maar alles drm-vrij betekent wel het nekschot voor auteurs. Waarom zouden ze uberhaupt de moeite nemen een interessant boek te schrijven als ze er geen redelijk bedrag mee kunnen verdienen. Aan de andere kant moeten uitgevers niet zo dom zijn om maar steeds torenhoge prijzen te vragen voor (e)boeken. Hoe vaak heb ik wel niet gezien dat ebooks duurder zijn dan de gedrukte versie (terwijl die al duur genoeg zijn), terwijl de kosten van ebooks minimaal zijn. Dit soort houdingen vraagt gewoon om piraterij.

Trouwens, hoe kun je een ebook een ebook noemen als dit niet op een "echte" ereader te lezen is. Zinloos in mijn optiek. Maar het initiatief biedt wel perspectief voor de toekomst.

[Reactie gewijzigd door dbzdragon op 26 juli 2024 19:42]

[MaffeMaarten]

Ik zie het anders. Je moet er als uitgever, en als schrijver, vanuit gaan dat alles toch wel illigaal te krijgen is, en dat dat vaak makkelijker is als de manier die zij aanbieden.

Dat is nu al zo, en het zal in de toekomst alleen maar makkelijker worden, wat ze ook doen. Het zal nooit moeilijker worden om iets te kopieren als dat het nu is.

De taak die uitgevers nu hebben, is om ervoor te zorgen dat de mensen die er voor willen betalen de kans krijgen om dit te doen, dit makkelijk wordt gemaakt , en dat deze mensen niet worden gestraft door drm en andere dingen die het moeilijker maken om het boek te lezen op de manier die ze zelf willen.

[Virtuozzo]

DRM vrij is echt geen nekschot voor een auteur. In tegendeel. Je hoeft maar een kopie van Publisher's Weekly op te pakken om de onderzoeken in deze te vinden, al helemaal de verslagen van succes door auteurs - en zelfs uitgevers. Maar dan zijn het wel telkens de kleinere uitgevers die juist bezig zijn met innovatie en zakelijke aanpassing.

In Nederland zit de markt gewoon klem. Bewust. En auteurs krijgen hun informatie van hun uitgever.

[tinzarian]

Sympathiek idee, dat vooral zal werken voor die paar do-gooders die er volgens de regels gebruik van maken, en die ene Robin Hood die alles fijn via torrent, usenet enz ter beschikking stelt zodat de rest van de wereld gratis kan meegenieten. Kortom iedereen wint!

[HoppyF]

Wat een flop!
Een veel te beperkt aanbod met een limiet erop plus een formaat wat niet gangbaar is op Ereaders.
Zo werkt je illegaal downloaden wel in de hand.
Mensen willen best wel een abonnement nemen maar dat wel met betere voorwaarden.
De bibliotheken moeten dus terug naar de onderhandeltafel.

[CopyCatz]

De bibliotheken kunnen wel terug naar de onderhandeltafel, maar hebben daar niet veel in te brengen, behalve dan de bibliotheekwet die bibliotheken een aantal rechten biedt. Immers, de uitgevers hebben ze niets te bieden, die zien het alleen maar als concurrentie van overheidswege. De bibliotheekwet zelf wordt op dit moment herzien, waarbij de uitgevers uiteraard niet veel willen weggeven op het gebied van ebooks, en bibliotheken er m.i. weer te veel op inzetten. Het "streamen" en "uitlenen" van ebooks (ik zet het maar ff tussen aanhalingstekens want het zijn volkomen belachelijke principes vanuit technologisch oogpunt, zegt ook iets over bibliotheken) zou het nieuwe bestaansrecht cq. de redding van de bibliotheek moeten worden, maar op deze manier gaat dat nog niet eens lukken.

Overigens zouden beide partijen beter kunnen gaan samenwerken; als je naar een bibliotheekcongres gaat loopt iedereen te mopperen over de uitgevers, ga je naar een uitgeverscongres lopen ze te mopperen over google en consorten...

[Reactie gewijzigd door CopyCatz op 26 juli 2024 19:42]

[Virtuozzo]

Samenwerking zit er gewoon niet in. Om het even heel koud te stellen, de uitgevers hebben de problematiek best wel door. Er zit gewoon een flinke garde die gewoon tevreden is met de boel zo lang mogelijk te vertragen totdat zij zelf met pensioen gaan.
Laten we ook eerlijk zijn, onder de gevestigde uitgevers overheerst de overtuiging dat bibliotheken niets bijdragen aan hun commercieel functioneren, heel vaak ziet men het zelfs als een probleem. Een factor die absoluut niet onderschat mag worden in deze discussie.

In de wereld van de uitgeverij is er ook best wel wil en zakelijk inzicht om aan de slag te gaan, te innoveren en samen te werken. Toch zie je telkens weer dat dit soort elan tegen de lamp aan loopt van gevestigde belangen.

Bibliotheken zijn gewoon geen partij. Die opmerking van "verstoring van de koopmarkt" zegt genoeg. Elk onderzoek beschikbaar geeft aan dat die markt al jarenlang verstoord is.

[Reactie gewijzigd door Virtuozzo op 26 juli 2024 19:42]

[Anoniem: 445817]

Als mensen hun boeken elders halen en het bestaansrecht van bibliotheken daarbij in gevaar komt, waarom willen we dat dan redden? Heeft een bibliotheek dan niet gewoon zijn doel gediend en is het nu overbodig?

Overigens heb ik geen flauw idee hoe goed/slecht het gaat met bibliotheken, maar dat terzijde. Naar mijn inziens moet zo'n instelling een doel dienen. Als dat doel inmiddels op andere manieren bereikt wordt is het tijd om te stoppen en niet om wanhopig een nieuw doel te zoeken of creeeren.

[MneoreJ]

Iedereen die een internetverbinding heeft, goed is met zoeken en het niet erg vindt de copyrightwet te schenden kan inderdaad informatie vergaren gelijkwaardig of beter dan dat je dat kan in een bibliotheek. Maar die beperkingen zijn nogal wat.

Het doel van een bibliotheek is het publiek beschikbaar stellen van literaire werken (en/of multimedia) vanuit het standpunt dat de geïnformeerde burger een betere burger is en dat de maatschappij daar als geheel beter van wordt. Kun je het mee eens zijn of niet, maar dat is het doel, en ik vind niet dat je kunt stellen dat je zonder bibliotheek het doel net zo goed kunt bereiken -- niet zonder hervormingen.

[Cyleo]

Vooral dat het niet leesbaar is op e-readers maakt voor mij dat dit gewoon geen optie is. Het wordt nu wel heel makkelijk om te zeggen: Dan maar piraten. Er is gewoon geen goed, betaalbaar alternatief. Erg jammer en een gemiste kans. Je zou denken dat de boekenindustrie wat leert van de muziekindustrie maar het valt tegen.

[DutchReaper]

Ik vind dit een geweldige stap naar voren. De ebook downloads beginnen nu pas echt op gang te komen en er is al een redelijk legaal alternatief. Daarbij kost het alternatief ook geen bakken met geld omdat je voor iets meer dan 1 euro al een boek kan lenen.
Natuurlijk kan het beter als je er meer boeken in een jaar kan downloaden, maar als begin toch is dit een enorme stap vooruit. En in loop van de tijd zal deze dienst oppakken en zullen ze de regels verzwakken. En misschien heel misschien, doen ze dat op tijd en met een laag bedrag dat het pirate van boeken nooit van de grond komt.

[thunder7]

Meer dan 1 euro per boek, en dan ook nog minimaal een jaar oud? Uitgevers snappen het nog steeds niet, denk ik.

[DutchReaper]

Nu met de komst van ebook krijgen ook de uitgevers problemen met piracy.
Ze zullen dat voor de komende tijd zoveel mogelijk proberen te voorkomen.
Uiteindelijk zal ook voor deze markt een tijd komen dat het makkelijk beschikbaar wordt.

Zover ik kan zien wil de bibliotheek een groot en handig systeem opzetten met honderden boeken, alleen doordat de uitgevers bang zijn voor piracy hebben ze juist deze regels erop gezet.

Er zit een limiet op het aantal boeken dat je kan lenen, zodat jij of iemand met jou account niet zomaar honderden boeken kan downloaden om op het internet te plaatsen.
Ze bieden de boeken niet aan in een e-reader formaat waardoor uploaders eerst de boeken zou moeten aanpassen voordat deze geupload kunnen worden. Jan en alleman hebben niet de technische kennis om dit te doen.

[Virtuozzo]

Piraterij in deze is een trend die de uitgevers zelf gestimuleerd, en in veel aspecten ook zelf geschapen hebben. Als we alles op een rijtje zetten is uitstekend zichtbaar hoe als industrie men innovatie consistent probeert tegen te houden, net zoals men consistent probeert zakelijke ontwikkelingen enkel toe te staan wanneer men het onder eigen filosofie ten uitvoer kan brengen.

Er zijn uitzondering, die zijn er eigenlijk pas echt gekomen toen uitgevers doorkregen dat men in de vorm van verdienmodel onder vuur kwam van concurrentie door Amazon, nog niet eens Google - die vormde een makkelijk punt van afleiding, ondertussen liep Amazon eigenlijk met de marktvorming heen.

[kmf]

Nu? Ik kan me herinneren dat een Harry Potter sneller via internet te lezen valt dan dat amazon het kon leveren. (Harry Potter had dus eigenlijk geen e-versies. Pas na het laatste deel kwamen de ebook-versies uit)

Er zijn gewoon mensen die het hele boek inscannen.

Tuurlijk is het met ebooks nog makkelijker. Maar net als met games/muziek/televisie/films is het gewoon zo dat mensen die initieel downloaden, uberhaupt het fysieke medium niet snel zullen kopen. Maar de kans bestaat wel dat zij fans worden en voor de verzameling wel wat gaan kopen.

[MAX3400]

Dat minimaal een jaar oud, dat ben ik wel met je eens... Maar een boek lezen voor 1 euro; op de gemiddelde rommelmarkt wordt er meer gevraagd voor boeken van hogere leeftijd/mindere kwaliteit.

Persoonlijk vind ik een Euro netjes qua prijsstelling; je zou het kunnen zien als nakomertje zodat uitgevers eerst netjes marge kunnen halen op fysieke verkopen en daarna een keer de laatste financiele restjes eruit persen online.

En hoe is dit eigenlijk anders dan films? Eerst voor een tientje in 3D in de bios, dan voor 20 Euro op BD bij de bol.com en pas weken/maanden/jaren later op de commerciele TV?

[ManiacsHouse]

Hallo we hebben het hier over een bibliotheek waar je voor een vast bedrag redelijk ongelimiteerd mag kon lenen. Dit is al jaren zo. Waarom zou dat met e-books ineens anders moeten? Daarbij is een boek wat je op de rommelmarkt koopt voor een paar euro dan ook meteen in jouw bezit en heeft niemand, behalve jijzelf, er nog wat over te zeggen.

[fdh]

verschil is wel dat ze van die boeken telkens maar een beperkt aantal exemplaren hadden. Hierdoor was het aantal ontleningen (= aantal minder verkopen in de ogen van de uitgevers) per jaar beperkt.
Dit kan zeker bij de nieuwe boeken een impact hebben.

[Anoniem: 445817]

Daarbij verslijten papieren boeken ook nog eens, wat extra verkopen tot gevolg heeft.

[sumac]

Hallo er is niks veranderd in het huidige systeem. Dus "mag" is niet veranderd in "kon". Je kunt nog steeds volgens dezelfde voorwaarden boeken lenen. Alleen is er nu ook een mogelijkheid voor ebooks. Eerst was dat voor boeken ouder dan drie jaar, nu ouder dan een jaar, en nog niet op ereaders. Straks gebeurt dat ook met nieuwe boeken, ook voor ereaders. En die prijs wordt over een tijdje gewoon in het standaard-abonnement verwerkt, want over een aantal jaar zal het aantal uitgeleende ebooks de overhand gaan nemen.

Wanneer wordt alles rechtgetrokken? Geen idee, maar dat zal binnen vijf jaar zo zijn verwacht ik. Gewoon een gokje op basis van de huidige ontwikkelingen, dus ik kan niet naar een bron linken.

Zoals de goede man zegt: het is evolutie. Net zoals KPN VOIP niet tegen kan houden. Ze proberen wel, maar gaandeweg is het onvermijdelijk dat dit soort dingen veranderen. Het heeft tijd nodig.

[Virtuozzo]

Ik vrees dat de uitgevers het pas zullen moeten snappen zodra hier diensten komen zoals Amazone Prime. En dat is iets wat tevens menig probleem zal opleveren voor auteursrechten organisaties. Die zijn gewend op spreekwoordelijke wijze groter te zijn dan de partijen waar ze tegenaan lopen.

[mashell]

Die uitgevers snappen het juist heel goed. Ze snappen dat iemand die een spiksplinter nieuw boek wil lezen deze niet goedkoop via de bibliotheek moet kunnen laden op de e-reader maar dat die klant met zachte dwang "gestimuleerd" moet worden dit boek gewoon te kopen.

[ludonis]

Een domme vraag misschien, maar wat houdt iemand die veel wilt lezen tegen om twee of meerdere abonnementen af te sluiten - buiten het feit dat het minder handig is? OK, er wordt tweemaal betaald, maar kan dan niet gewoon de prijs verhoogd worden op basis van de gelezen hoeveelheid?

Een andere bedenking die ik me hierbij heb is DRM. Wordt het op deze manier niet heel erg eenvoudig om de boeken te "stelen" als ze gewoon in html weergegeven worden?

[sfranken]

Alles wat naar je PC gestreamed word kun je uit je cache pulken. DRM is een oplossing voor mensen zonder technische kennis. Als ik een "beveiligde" pdf lees dan kijk ik vrolijk in /tmp en voila! Daar staat hij dan, kopieeren naar m'n ~ map (/home/sebastiaan) en ik ben klaar. Even renamen naar <boeknaam>.pdf en ik ben klaar.

[sumac]

Alles wat naar je PC gestreamed word kun je uit je cache pulken. DRM is een oplossing voor mensen zonder technische kennis. Als ik een "beveiligde" pdf lees dan kijk ik vrolijk in /tmp en voila! Daar staat hij dan, kopieeren naar m'n ~ map (/home/sebastiaan) en ik ben klaar. Even renamen naar <boeknaam>.pdf en ik ben klaar.

Ehm als ik een PDF open die is opgeslagen in de cache, dan kun je gewoon op de "save as" knop drukken in Acrobat. En als ie echt beveiligd is, dan werkt jouw methode ook niet, tenzij je de DRM gaat kraken, wat weer wel goed mogelijk schijnt te zijn. Ik moet het nog eens uitzoeken, want ik wil de DRM wel van mijn (gekochte) boeken afhalen.

[sjaakwortel]

Ik vind vooral de 18 boeken per jaar nogal een zware restrictie, mensen die veel lezen hebben echt wel meer nodig dan 18. En natuurlijk dat je meer dan een euro per stuk betaald dan is ook niet echt fijn, maar, het verstoord de koop markt niet, en daar ging het om.

[SD2000]

En naast de 18-boeken beperking ook nog eens de beperking tot tablets en pc's. Mensen die veel willen lezen zullen toch liever een ereader gebruiken.

[W4RH34D]

werkt het streaming aanbod van de bibliotheken op basis van Flash en html

Dus ook nog niet eens leesbaar vanaf een e-reader dat is ook weer een tegenpool.
Als meer fans een e-reader kopen en met dit abonnement hier niet eens op kunen lezen is dat ook niet echt de pretigste zaak van de wereld.

[Virtuozzo]

Dat is iets wat uit de koker komt van belangenbehartiging. De angst voor open platforms is enorm. Niet bij de bibliotheken, die hebben eigenlijk weinig positie, maar bij de uitgevers.

[durian]

Hier in Zweden kan je gewoon recente boeken als ebook lenen, ook gratis, net als de rest van de biep. Ze hebben wel een beperkt aantal eboek licenties - soms kan je op het eind van de maand ineens geen eboeken meer lenen omdat ze dan "op" zijn.

De uitgeverswereld heeft het misschien nog niet echt gesnapt, en beschermt, net als de platenindustrie, hardnekkeg een achterhaald model...

[RoloTomassie]

Het echte probleem is het poldermodel. Het is niet de taak van bibliotheken en uitgevers om te onderhandelen en beleid te maken, het is van de regering. In Nederland laat men echte keuzes over aan vakbonden, organisaties e.d. In dit geval,als een minister de taak had om de knoop door te hakken, dan hadden we wellicht een beter uitkomt omdat de tweede Kamer ook ermee zou bemoeien.

Maar goed, dit is Nederland, hier hebben we voor gekozen, dus dan niet gaan klagen.

[Hoppa!]

Hopeloos ouderwets zo'n bibliotheek natuurlijk en op deze manier maken ze het natuurlijk niet beter. 1 euro per boek is gewoon belachelijk.

Wat is dat toch met die uitgevers (in alle sectoren, trouwens. Ook video,muziek,software).

Hebben ze nu echt nog steeds niet door dat hun verdienmodel achterhaald is?

[MaffeMaarten]

1 euro per boek zou ik geweldig vinden, als ik dan wel een epub krijg waar ik gewoon alles mee kan. Nu zijn legale ebooks vaak duurder dan een paperback van hetzelfde boek (zeker na een jaar)

...
Hebben ze nu echt nog steeds niet door dat hun verdienmodel achterhaald is?

Een bibliotheek heeft geen verdienmodel. Het is een gesubsidieerde dienstverlener.
--
Edit: De "ze" sloeg inderdaad op de uitgevers, my bad.

[Reactie gewijzigd door MaffeMaarten op 26 juli 2024 19:42]

[Distael]

Wat is dat toch met die uitgevers (in alle sectoren, trouwens. Ook video,muziek,software).
Hebben ze nu echt nog steeds niet door dat hun verdienmodel achterhaald is?

Als je quote doe het dan wel goed. "ze" verwijst naar de uitgevers, niet de bibliotheken.

ontopic: En dit is precies waarom de consument liever download dan een origineel koopt/huurt....teveel ristricties, te hoge kosten, te omslachtig etc etc. €1,- per boek valt hier trouwens wel mee maar heeft weer restricties: maximaal 18 boeken en niet te lezen op Ereader....

[Virtuozzo]

Hun verdienmodel voldoet prima. Voor hun doeleinden. Zolang men zakelijke innovatie wat tegen momenteel gevestigde structuren en belangen in kan blijven gaan zijn de gevestigde uitgevers in hun nopjes.

Er is best wil, en ook kennis, om tot aanpassing te komen. Dat slaagt er echter gewoon niet in om door te breken binnen de wereld van uitgevers op het niveau waar de markt bepaald wordt. Daar zitten nu eenmaal mensen die geen experimenten willen, geen risico's, totdat zij weg zijn. Tegen die tijd zijn we tien jaar verder.

[Autofan1985]

Hij heeft het dan ook over de uitgevers en niet over de bibliotheken.

Dit model is in ieder geval gedoemt te mislukken. Maximaal 18 (verouderde) boeken per jaar is voor een beetje lezer veel te weinig: net de groep waar ze zich op willen richten! En dan ook nog met een technologie komen die niet e-reader compatible is. Ik heb er een hard hoofd in.

[Hoppa!]

Los inderdaad van het feit dat mijn opmerking op de uitgevers sloeg, kun je hem ook deels betrekken op de bibliotheken zelf. Die worden namelijk wel gesubsidieerd, maar kunnen hun bedrijfsvoering daar niet volledig mee financieren. Sterker nog, de subsidies lopen ook in die sector hard terug (toevallig mijn werk o.a.).

Ook bibliotheken zullen op zoek moeten naar inventieve methodes om inkomsten te genereren en er in ieder geval voor moeten zorgen dat ze ook aantrekkelijk blijven voor nieuwe generaties. Geen verdienmodel, maar ze moeten wel relevant blijven en mij wordt steeds duidelijker dat ze nauwelijks in staat zijn om die rol op te pakken.

[Zidane007nl]

20 euro voor maar 18 boeken per jaar?! En niet voor e-readers?! Dit gaat nu al uitlopen op een flop.