Zalman introduceert fan met 'haaienvinnen'

Zalman heeft een 120mm-fan uitgebracht die is voorzien van 'haaienvinnen'. De vorm van de bladen van de ZM-SF3 moet zorgen voor minder turbulentie en daarmee voor minder trillingen en geluid. Prijzen voor de koeler zijn nog niet bekendgemaakt.

De koeler werd al op de Computex 2010-beurs getoond, maar is nu in Europa uitgebracht. Zalman heeft siliconen vullingen in de hoeken van de ZM-SF3 geplaatst. In combinatie met de rubberen bevestigingspennen moet dit de overdracht van trillingen aan de systeemkast voorkomen.

Zalman claimt een verwachte levensduur van 150.000 uur. De techniek die dit mogelijk maakt noemt het bedrijf 'Ever Lasting Quiet'. De grafische uitleg van de fabrikant wijst op het gebruik van magnetic levitation. De ZM-SF3 beschikt over een driepins connector en kan met een variabele spanning tussen 5V en 12V op 900 tot 1500 toeren per minuut draaien. Het gewicht van de koeler bedraagt 118 gram. Hoeveel lucht de koeler daarbij verplaatst, heeft Zalman niet aangegeven.

Reacties (93)

[Verwijderd]

Begint een beetje overeenkomsten te krijgen met de formule 1 met al die aerodynamica truukjes. Misschien kunnen ze daar bij Zalman nog een paar dingen van afkijken.

[Verwijderd]

De grafische uitleg van de fabrikant wijst op het gebruik van magnetic levitation. De ZM-SF3 beschikt over een driepins connector en kan met een variabele spanning tussen 5V en 12V op 900 tot 1500 toeren per minuut draaien.

Nu is magnetic levitation voor fans niets nieuws daar zijn er al talloze van in de omloop, onder andere in Apple's laptops worden ze al een aantal jaren gebruikt. Ze zijn vrij stil en ze slijten weinig doordat er geen fysiek contact is. Zie hier ook Sunon's uitleg.

De echte nieuwswaarde van dit artikel zit verborgen in het stukje:

driepins connector en kan met een variabele spanning tussen 5V en 12V op 900 tot 1500 toeren per minuut draaien

Daar zijn er volgens mij namelijk niet zo veel van! De meeste maglev fans zullen 'neerstorten'/weigeren op te stijgen als je ze niet van voldoende spanning voorziet. Overigens vermoed ik dat de 'haaienvinnen' er voor moeten zorgen dat de luchtstroom doorklieft wordt zodat er slechts mini vortexjes over de bladen kunnen gaan in plaats van 1 grote waardoor vibratie zou ontstaan. De turbulentie die een blad veroorzaakt wordt gereduceerd waardoor het volgende fan-blad minder vibreert.

EDIT: De 'haaienvinnen' heten overigen 'winglets', ze worden in de vliegtuig industrie toegepast t.b.v. brandstofbesparing.

quote: http://nl.wikipedia.org/wiki/Winglet

Onder een vliegtuigvleugel heerst overdruk, en boven een vleugel heerst onderdruk. Aan de vleugeltip verplaatst de lucht zich van onder de vleugel naar boven de vleugel. Als de vleugel (het vliegtuig) voorbij is, blijft deze beweging doorzetten. Hierdoor ontstaan luchtwervels. Deze tipwervels staan in direct verband met de geïnduceerde weerstand. Hoe sterker de wervel, hoe groter de luchtweerstand. De energie die het kost om deze weerstand te overwinnen gaat ten koste van het brandstofverbruik. Winglets beperken plaatselijk deze wervels, zodat de luchtweerstand afneemt.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 21:56]

[Clubbtraxx]

Heeft niks met winglets te maken, die zitten aan het eind van een vleugeltip.
Volgems mij ben je in de war met de flap actuators die je onder een vliegtuigvleugel ziet zitten. Daar lijken deze coolingfan haaienvinnen wel een beetje op ja.

[Verwijderd]

Ze doen anders ongeveer hetzelfde, ze zorgen nu voor een minder grote vortex over de ander bladen. Dat ze ook in het midden geplaatst zijn betekent niet dat het ineens een ander idee is.

[Eagle Creek]

Winglets zijn die hoekjes aan de rand van een vleugel, die vogels ook hebben (hun vleugels buigen ook aan de rand). Dat lijkt me niet hetzelfde effect als deze haaienvinnen.

(Moet trouwens meteen aan de chinees denken )

[Dr. Donald]

De echte nieuwswaarde van dit artikel zit verborgen in het stukje:
[...]
Daar zijn er volgens mij namelijk niet zo veel van! De meeste maglev fans zullen 'neerstorten'/weigeren op te stijgen als je ze niet van voldoende spanning voorziet.

Ware het niet dat dit geen maglev is. Het magneetje zorgt gewoon voor een aantrekkende kracht waardoor de as van de fan tegen een enkel lagerballetje drukt. Een (fancy) glijlager zorgt ervoor dat de rotor niet omvalt.

Ook zie ik niet direct nut voor de rubbers. Zoals het eruit ziet op de foto's zit de stator gewoon vast (en zo te zien ook voldoende stijf) aan de bevestigingsgaten vast zodat de trillingen gewoon doorgegeven worden.

Heeft niks met winglets te maken, die zitten aan het eind van een vleugeltip.
Volgems mij ben je in de war met de flap actuators die je onder een vliegtuigvleugel ziet zitten. Daar lijken deze coolingfan haaienvinnen wel een beetje op ja.

Er zitten wel degelijk winglets aan, maar niet elke vin is er een. De vinnen niet aan de tip zijn om de radiale luchtstroming tegen te gaan wat het rendement wat kan verhogen, als de extra weerstand daarvan het niet teniet doet.

[Reactie gewijzigd door Dr. Donald op 22 juli 2024 21:56]

[Verwijderd]

1 van de manieren om "geluidshinder" aan te pakken is massa....

M.a.w. dat rubber vergroot de massa van het gehele ding waardoor bepaalde trillingen niet of nauwelijks meer kunnen ontstaan , daarbij helpt rubber het dempen van bepaalde trillingen (frequenties).

[_Erikje_]

zie het meer als gimmick...

[kwinvdv]

Het is denk ik meer marketing, want zo bijzonder zien die vinnen er ook weer niet uit. Maar misschien is er meer dan wat het oog reikt. Maar er zijn ook meerdere fabrikanten voor gegaan die een aanpassing aan de bladen hebben gedaan waardoor turbulente (geluid) wordt tegen gegaan zoals Nocuta met wat inkepingen in de bladen en de Sharkoon Silent Eagle met de golfballen patroon.
Maar bij deze fan zit ook meer extra zoals silicone hoeken en rubberen bevestigingspennen (die je ook los kan kopen), maar wat mij wel wat lijkt is de 'magnetic levitation', waardoor er geen kogellagers nodig zijn (die bij slechte en oude fans ook wel een geluid kunnen gaan maken) waardoor er ook niets kan slijten (behalve als de fan uitgeschakeld wordt) wat voor een langere levens duur zorgt. Maar denk dat al dit extra wel voor redelijke hoge kosten gaan zorgen. Maar er zijn altijd wel mensen die het er voor over hebben (als die tenminste doet wat die moet doen).

[Ackermans1973]

Bijzonder of niet, het gaat dan niet om de looks. Als je het met Formule-1 vergelijkt, daar worden enorme bedragen geinvesteerd om te zien hoe de lucht zo ideaal mogelijk over en onder de wagen kan worden gestuurd.

Deze winglets sturen wel degelijk de wind in een meer gelijk patroon rond in de fan, en zullen daarmee een evenwichtigere verplaatsing ervan creeëren. Niet enkel een fancy ding in mijn optiek, maar iets wat echt wel nut heeft.

[Fireshade]

Deze winglets sturen wel degelijk de wind in een meer gelijk patroon rond in de fan

In dit geval denk ik dat het meer marketing is. Volgens mij leveren deze vinnetjes zelfs meer drag op. Je ziet zulke vinnen ook niet op vliegtuig/bootschroefpropellors.

[Reactie gewijzigd door Fireshade op 22 juli 2024 21:56]

[Her_krunk]

Sterker nog, je ziet ze juist wel op vliegtuigen, de kleine vinnen laten de lucht rechter over de vleugel stromen in plaats van richting de wingtip.
Dit is bevordelijk voor de algehele luchtstroming en dus lift vermogen van de vleugel.

Kijk bijvoorbeeld maar naar deze foto, of deze

[Lawrentium]

Dit is niet nodig op een fan als deze. Vliegtuigen hebben deze winglets omdat er afstroming plaatsvind van een hogedrukgebied (onder de vleugel) naar een lagedrukgebied (boven de vleugel). Dit gaat ten koste van een hele hoop weerstand en heeft dus helemaal niets te maken met turbulentie. Daarnaast zorgt de fan casing er al voor dat er bijna geen afstroming plaats vind.

Turbulentie kan juist wenselijk zijn omdat dit er voor zorgt dat de lucht langer aan de vleugel (fan blad) blijft liggen en zodoende dus niet overtrekt. En juist het overtrekken zorgt voor een lage efficientie.

[Reactie gewijzigd door Lawrentium op 22 juli 2024 21:56]

[Aardwolf]

Een goed voorbeeld van dat vliegtuig, wat zeer waarschijnlijk goed van toepassing is bij dit fantype, is ook te vinden op wikipedia. Het gaat over laminaire en turbulente stromingssituaties, maar daarnaast nog het loslaten en overtrekken (dat staat er onder en heeft betrekking op de weerstand.

Vergelijkende uitleg Wikipedia

@ Lawrentium: Dus wat jij hier noemt is een interessant en nuttig wetenswaardigheidje, wat Zalman wellicht bewust heeft toegepast.

[High-Voltage2]

Bedoel je die opstaande kant op het einde van de vleugels? Dat is énkel op het einde van de vleugel, niet verdeeld over de gehele vleugel...

[Countess]

de russen hebben ze een tijdje gebruikt

http://www.richard-seaman.../Mig17WithAfterBurner.jpg

is een een mig met nog meer van deze vinnen, en hoger ook.
(edit : gevind: mig-15 http://www.wio.ru/korea/mig15.jpg)
maar met snelheden rond mach leverden ze meer nadelen als voordelen op.
maar een fan komt daar niet in de beurt natuurlijk.

[Reactie gewijzigd door Countess op 22 juli 2024 21:56]

[Phoenix_X]

Dat is niet helemaal waar. Op sommige toestellen (Fokker 70/100) bijvoorbeeld zie je wing fences. Die voorkomen zijwaardse stroming van de lucht veroorzaakt door het drukverschil. Afhankelijk van de vorm van de vleugel kan dat de extra wrijving waard zijn (lees: meer opleveren dan het kost).

Maar of dat ook hier geldt.... Dat weet ik niet .

[LooneyTunes]

Begint een beetje overeenkomsten te krijgen met de formule 1 met al die aerodynamica truukjes.

Nu nog een fan van carbon-fibre

[Dakreal]

Als je goed de plaatjes bekijkt, zie je ook dat er meer curving is bij de randen.
Dit zorgt inderdaad voor minder turbulentie, daarnaast zijn de vinnen zoals genoemd goed om de lucht er doorheen te laten glijden ipv te duwen.

Ik hoop stiekum ook dat er een zwarte versie uitkomt, de witte kleur komt niet goed uit in mijn Alienware kast

[Xiphalon]

Tja, een witte ventilator koelt nou eenmaal beter. Een zwarte neemt de lichtstralen op, en wordt daardoor warmer. Hierdoor ontstaat een warmtekussen tussen de ventilatorbladen en de te verplaatsen lucht, wat ervoor zorgt dat er minder lucht verplaatst wordt. Een wit blad weerkaatst alle lichtstralen en blijft daardoor dus koeler. Het effect van de wrijving met de lucht, die met een wit blad iets groter is dan met een zwart blad, vanwege het warmeluchtkussen, is niet genoeg om dat te negeren.

[Dakreal]

Dit geld alleen voor lichtstralen, zwart absorbeert alles, waardoor het warm wordt.
Wit weerkaatst alles zodat het koel blijft, verder staat het los van lucht.

Je zegt het zelf al

Een zwarte neemt de lichtstralen op, en wordt daardoor warmer

dus het klopt wel wat je zegt, alleen het heeft niets te maken met luchtkoeling. Tenzij jij je kast koelt met een gloeilamp.

[Xiphalon]

De zwarte bladen worden warmer ja. Die warmte geven ze af aan de lucht erom heen. En doordat die warmer wordt, ontstaat een warmeluchtkussen op het blad. En dat zorgt ervoor dat er minder effectief geventileerd wordt.

Een mini-effect van hetzelfde effect waarom fata-morgana's en die 'natte plekken' in het asfalt onstaan op een warme dag.

[Verwijderd]

1: In 99% van de gevallen is er een verwaarloosbaar hoeveelheid licht in een case. Het verschil in kleur zal dus geen effect hebben op de opneembaar warmte van de bladen. Slechts ander materiaal, warmtecapaciteit, zou dit teweeg kunnen brengen.
2: Je geeft aan dat als de bladen warmer worden, ze warmte af geven. Dit klopt gedeeltelijk. Hiervoor moet echter de omgevingstemperatuur lager zijn dan van de bladen. Ik vermoed echter dat de bladen een maximaal gelijke temperatuur hebben van de lucht. Dus warmteoverdracht zal er niet of nauwelijks plaatsvinden.
3: Door zowel straling, convectie en conductie zou er warmte afgegeven kunnen worden aan de omgeving. Door de theoretische warmte afgifte aan de omgeving, warmt de lucht op. Je omschrijft dit als een luchtkussen. Echter, warme lucht heeft als eigenschap dat het lichter is dan 'koude' lucht, waardoor het opstijgt. De omschrijving van een luchtkussen door warme klinkt dus niet geheel aannemelijk.
4: De luchtkussen waar jij het over hebt, kan wel gevormd worden door wrijving. De lucht aan het oppervlak zal wrijving ondervinden, waardoor de snelheid op het oppervlak praktisch 0 is. Hierdoor heb je inderdaad een 'stilstaande' laag. De boundary layer (alhoewel dat ook bestaat uit lucht, welke wel een snelheid heeft echter lager dan de omgeving.). Dit is geheel aerodynamisch.
5: Ik neem aan dat je dit alles niet serieus meende en het voornamelijk sarcastisch was.

[Agil1ty]

Meen dat darkmage dit sarcastisch bedoelde...

[Sharky]

Ik heb even een paar minuutjes gegoogled en ik kan nergens vinden dat dat effect zo groot is dat 'je het niet kunt negeren'. Nog sterker, ik betwijfel of het meetbaar is. Ik denk dat er meer dan100 andere factoren te bedenken zijn die meer invloed hebben op de temperatuur van je onderdelen en de prestaties van de fan, dan dit soort marginale en imho onwaarschijnlijke effecten.

[Cheetah_777]

@darkmage, woensdag 11 augustus 2010 15:07
mijn fans zitten in de kast, licht maakt daar niet uit.

[stresstak]

Tja, een witte ventilator koelt nou eenmaal beter.

Helemaal niet. Wit is gladder en zwart zal door zijn microscopisch ruwere oppervlak dus meer moleculen weg duwen en dus beter koeler. Ook in het donker.
Of hij daarmee ook stiller is zal blijken.

[DaTiezl]

Dit ziet er schitterend uit en als ik zo de specs lees brengt hij weer wat revolutie... Ben wel benieuwd hoe het zit met die Ever Lasting Quiet als er een berg stof tussen zit....

[Reactie gewijzigd door DaTiezl op 22 juli 2024 21:56]

[watercoolertje]

Dit ziet er schitterend uit en als ik zo de specs

De belangrijkste specs zoals geluid (dBm) en luchtverplaatsing (CFM) zie ik anders nergens staan, leuk voro de looks en levensduur maar voor mij komt het nog altijd op de 2 niet genoemde specs aan... Daarna pas hoe mooi/lelijk die is

[ElectroDonker]

Bij de beschrijving van de fan in de pricwatch staat een geluidsdruk van 23 dB vermeld, geen idee hoeveel dat is ivm andere fans though

[Verwijderd]

23dB zegt nog steeds niets (is trouwens vrij luid voor een topfan te zijn) als je niet weet hoeveel lucht er verplaatst wordt

Noctua haalt vb zelfs fan's met 7dB geluidsdruk (dus 6x zo'n noctua is even luid of die Zalman). Bij noctua heb je een luchtstroming van +- 55m³/h, wat je dus op totaal 330m³/h doet neerkomen voor dezelfde geluidsruk. Flinke 120mm fan die 330m³/h draait

Prestatie / geluidsopbrengst zal deze fan dus zeker geen topper zijn, maar niet alle cases laten je natuurlijk toe om meerdere fan's te gaan plaatsen.

Zo'n mooie luchtstroomdesign is natuurlijk al goed en wel, maar als je daarna je lucht door zo'n standaard geperforeerde kast stuurt (dus geen volledige opening) is het natuurlijk de grootste BS om je luchtstroom van je fan mooi te geleiden, dan trek je lawaai bij het passeren van je case.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 21:56]

[DaTiezl]

Ik heb het over revolutie die ik lees in de 'specs'. Ze zijn eigenlijk nog niet gedetailleerd maar het lijkt er op dat er wel gebruik wordt gemaakt van techniek die nog niet eerder in dit gebied gebruikt is.

[Verwijderd]

noctua fan's hadden al inkepingen in hun lownoise fan's om zo luchtstroming te geleiden. Dit is gewoon een andere manier van de fanbladen te bewerken om zo de luchtstroming anders te geleiden en stiller te werken.

Evolutie van de manier waarop de geleiding gebeurt (ipv inkeping haaienvinnen), maar zéker geen revolutie.

[DaTiezl]

En wat betreft die 'magnetic levitation' dan?

[Verwijderd]

lol, mooi woord voor iets wat "normaal" is met een rotor in een wikkeling..enkel wordt het hier ook gebruikt om de axiale druk te maken/op te vangen van die rotor

[TheekAzzaBreek]

Zo'n mooie luchtstroomdesign is natuurlijk al goed en wel, maar als je daarna je lucht door zo'n standaard geperforeerde kast stuurt (dus geen volledige opening) is het natuurlijk de grootste BS om je luchtstroom van je fan mooi te geleiden, dan trek je lawaai bij het passeren van je case.

Neuh. De luchtsnelheden zijn bij de fan veel hoger dan bij de uitstroom openingen, en zullen daar dus meer geluid maken.

[MacPoedel]

Jouw berekening van geluidsproductie raakt kant noch wal...

[KompjoeFriek]

Een verdubbeling van de geluidsbron (2 fans) zorgt voor een stijging van zo'n 3dB.
23dB - 7dB = 16
16 / 3dB = 5,33 fans nodig om dezelfde geluidsdruk te produceren. Komt toch wel bij die 6 fans van Athmozz in de buurt.

[Taeke]

Een verdubbeling zorgt voor een stijging van 3dB zoals je zegt. Wat je berekent door 16 door 3dB te delen is dus het aantal verdubbelingen. 5,33 verdubbelingen zorgen voor 2^5,33 = 40 Noctua fans!

[Verwijderd]

dB is nutteloos als je nauwkeurige info wilt. Iets kan 1000dB maken maar zolang we het niet horen, heb je er geen last van.
Sone > decibel.

[kwinvdv]

Eigenlijk hadden het er 51/3 Noctua fans moeten zijn, want voor elke 3dB extra verdubbeld het volume van het geluid ((23-7)/3=51/3) Maar dan moet je ook nog rekening houden met de afstand tot die fans het is ook maar de vraag of deze waarde kloppen.
23dB lijkt mij er veel voor deze fan, maar inderdaad, op de site van Zalman zelf staat: 18 ~ 23dBA ± 10% afhankelijk van het voltage dat er op staat, hoop dat zij dan op een kortere afstand hebben gemeten, want deze gegevens stellen mij wel een beetje teleur.

[Verwijderd]

23dB is zo'n beetje gefluister op 15 meter afstand. Da's dus nauwelijks hoorbaar. Stuk rustiger dan de "stofzuigers" die in mijn 2 computers zitten. Als die uitgaan, heb ik toch wel eens de neiging te zuchten: "Wat een rust!" Met deze fan erin, zou ik me gaan afvragen of ie het nog wel doet aangezien hij dan zwaar overstemd wordt door de herrie van de harddrives.

[Proxx]

dat is het eerst waar ik dus ook aan dacht.

meer haken en ogen waar stof aan blijft hangen: never lasting quiet

[Countess]

ik vraag het me af, als ze lucht er gelijkmatiger overheen stroom is er minder verschil in snelheid, en dus minder kans voor stof om zich op de fan te settelen.

[Twisted]

Het wordt tijd dat Dyson ook CPU koelers gaat bouwen ala de Air Multiplier:

http://zeitgeist.yopi.de/...-dyson-air-multiplier.jpg

[Calamor]

Daar zit wel een fan in alleen dan in de voet. Hoe je dat in een standaard fan formaten wil krijgen gaat volgens mij niet.

[Verwijderd]

ik ben vooral benieuwd hoe stil ze zijn. Zalman is nogal ruim in zijn begrip van de woorden silent en quiet.

[Verwijderd]

Ziet er wel super uit eerlijk gezegd !
Wil wel eerst reviews lezen voordat ik ga roepen wauw dit is echt geweldig.
maar het idee klopt en het ziet er verre van lelijk uit heeft wel iets stoers.

[Engra]

Ik kan me herinneren dat er ook Noctuas waren met van die rare vinnen het enige wat je daar aan had was een vreselijk geluid als die dingen een beetje aan gingen, hopelijk is het hier niet zo, maar dan nog hoeveel lucht verplaatsen ze?

[_Dune_]

Erg grappig ziet er leuk uit, maar het belangrijkste bij een fan wordt dus niet opgegeven door Zalman, met andere woorden de fan maakt niet te veel geluid ziet er strak uit, maar verplaatst geen lucht.

Volgens mij is de luchtverplaatsing nu juist het belangrijkste van een fan.

[Reactie gewijzigd door _Dune_ op 22 juli 2024 21:56]

[Hakker]

23 db @ 900 rpm vind ik anders niet bepaald stil te noemen. kan je nog steeds beter Scythe Gentle Tyfoons hebben of gewoon cheape Yate Loons op 5 volt.

[Reactie gewijzigd door Hakker op 22 juli 2024 21:56]

[wow7]

Juist door het aansturen van de lucht over de fan bladeren kunnen idd turbulenties worden vermeden , als ik het ontwerp zie zorgen de de soort haaien tanden en de boven liggende geleiding stukje dat de lucht juist in de fan blijven in plaats aan de wand kaatsen en voor herrie en turbulenties zorgen, bij deze fan is idd goed gekeken naar de airflow over de bladeren , en het ziet er nog leuk uit ook.