Vijf heatpipe-processorkoelers vergeleken

Xbit Labs heeft een titanenstrijd georganiseerd tussen vijf superkoelers; grote constructies met meerdere heatpipes van de merken Zalman, Scythe en Thermaltake. Deze krijgen de zware taak om een volledig belaste 4GHz Prescott-processor bij een omgevingstemperatuur van 30 graden koel te houden. De eerste deelnemer is de Zalman CNPS9500, die al eerder is getest door de site en daarom als referentiepunt dient. De tweede is de Scythe Shogun, die een 120mm-ventilator aan de zijkant van de grote aluminium heatsink gebruikt om het hoofd koel te houden. De Shogun blijkt moeilijk te installeren; tot twee keer toe loopt het testsysteem vast omdat het simpelweg te warm wordt, en zelfs bij de derde poging heeft men het idee dat de bevestiging niet optimaal is. Het broertje van de Shogun, de Scythe SCNJ-1000 'Ninja', heeft grotendeels dezelfde installatieprocedure. De reviewer vindt hem er wel mooier uit zien; hij is ontworpen met passief gebruik in gedachten en dat is te merken aan het aantal heatpipes. In de test wordt overigens wel een 120mm-fan gebruikt om de resultaten beter vergelijkbaar te maken.

Voor Thermaltake is de Big Typhoon met 120mm-fan en zes heatpipes de eerste deelnemer. Ook deze laat zich niet zo makkelijk op het moederbord bevestigen, met name de kleine schroefjes zijn een probleem. Verder komt de Sonic Tower aan bod, die uit twee torens van aluminium bestaat, waar ieder drie heatpipes door omhoog lopen. Ook met deze koeler is passief gebruik in principe mogelijk, maar net bij de Scythe wordt die optie in de hoofdtest niet benut. Wel probeert de reviewer de twee 'passieve' koelers later nog even apart, maar beide blijken niet in staat te zijn om de overgeklokte Pentium 4 stabiel te houden met niets anders dan casefans om airflow te genereren. De passieve optie is dus alleen bruikbaar voor zuinigere processors

Vlnr: Zalman CNPS9500, Scythe Ninja, Scythe Shogun, Thermaltake Sonic Tower, Thermaltake Big Typhoon

Naast een uitgebreide bespreking van de onderdelen die in de verschillende dozen zijn terug te vinden en het installatiegemak van de koelers worden natuurlijk ook de prestaties ervan besproken. Het best uit de bus komen het model van Zalman en de Ninja van Scythe, maar omdat de Zalman meer geluid produceert dan de andere deelnemers krijgt de Ninja toch een streepje voor bij de reviewer. Het idee dat de Ninja een niet-overgeklokte Athlon 64-processor waarschijnlijk grotendeels passief zou kunnen koelen weegt mee in het oordeel. De moeilijke installatie wordt als eenmalig ongemak afgedaan, en bovendien is geen van de anderen wél heel makkelijk in te bouwen.

De Big Typhoon is iets minder efficiënt, maar wel de stilste van het stel. Nadeel is dat hij eigenlijk alleen normaal geïnstalleerd kan worden op AMD-moederborden, plus het feit dat het contactvlak niet zo mooi gepolijst is als bij andere koelers. De reviewer vermoedt dat een nettere afwerking wel een paar graden had kunnen schelen. De Sonic Tower laat geen goede indruk achter; het vreemde ontwerp wordt niet begrepen en de prestaties zijn ook niet al te best. De Shogun eindigt als laatste, met de kanttekening dat het product wellicht beter zou zijn en presteren als het wel goed bevestigd had kunnen worden.

Reacties (49)

Het idee dat de Ninja een niet-overgeklokte Athlon 64-processor waarschijnlijk grotendeels passief zou kunnen koelen weegt mee in het oordeel.

Op http://www.silentpcreview.com/article251-page5.html kan een Ninja een P4 Prescott @ 3.8GHz wel degelijk passief koelen met 2 casefans op low (met een Antec P180 case). Met 1 casefan moesten ze medium nemen. Vermits die processors veel warmer worden dan AMD kan je AMD dus wel passief koelen met de Ninja. Op het forum van SilentPCReview zijn er mensen die een X2 4400 passief koelen, enkel met de achterste casefan van de P180. Komt ook in mijn volgend PC'tje, geleverd volgende week .

oeps niet goed gelezen
passief koelen met casefanse .. d8 normale fans op heatsink zelf

Lijkt me opzich niet eens zo lastig, want als ik mijn 4400 niet overklok lukt mijn boxed koeler dat al bijna

mijn X2 4400 wordt gekoeld met een zalman 7700-Cu
en die fan draait bijna nooit idle 30 en stressed 40 graden
bij 37 gaat de fan om de min ff 2 tellen draaien

Die scythe ninja cooler heeft dus GEEN fan. Die moet je dus lekker zelf kopen... dus voor de lage geluidsproductie hoef je het niet te doen want dat is dus afhankelijk van je gekochte fan...
(In de test wordt overigens de fan die bij de andere scythe wordt meegeleverd gebruikt. Deze draait tijdens de test op 1600 toeren)

Goedkoopste 12 cm stille fan is rond de elf euro (nexus) en een paps is al rond de 20 dus echt goedkoper als de zalman is ie ook niet.

De zalman komt uiteindelijk kwa gemak beter uit.
Wat betreft prestaties gewoon bijna gelijk.
In prijs dus meestal lager. (moet ook de fan nog kopen)
En geluid is afhankelijk van je gebruikte fan!

Klinkt als gedeelde eerste plek op zn minst.

En dan nog iets in een andere review komt dezelfde reviewer tot de mening dat de zalman 9500 ook minder goed is als de thermaltake big typhoon:
http://www.xbitlabs.com/a...splay/4-cool-comp_15.html

Nu toch wel rigoreus anders zou ik zeggen.
Mijn conclusie zou zijn dat voor de AMD de thermaltake big typhoon ook gewoon ownt.

In deze review zegt die reviewer dat de 9500 waarschijnlijk ook verslagen zou worden door de big typhoon als je de geluidsproductie in de afweging meeneemt.

Daar is in deze review totaal geen aandacht aan geschonken. Wat mij betreft is daardoor de review zinloos geworden. Maar ach, blijkbaar zijn er mensen die geen moeite hebben met straaljager geluid in hun kamer.

lijkt wel alsof iemand bij Xbit mn topic hier @ tweakers heeft gelezen, k had er een gestart om er achter te komen welke stille cpu koeler ik moest kiezen, waarbij heatpipes onontbeerlijk zijn
k had al eerder gezocht op roundups, maar deze had k niet gevonden, hier een mooie . ook mega dat ze wat zeggen over de bevestiging.

Als je een stille en goede koeler wilt hebben dan is de thermalright XP90C de beste keus. Kort gevolgd door gewone XP90 en de de Big Typoon.

Helaas worden in reviews de koelprestaties zelden op een goede manier vergeleken met geluidsnivo.
Gelukkig dat Hardware.fr dat wel goed doet, en dat er een engelse versie is:
http://www.behardware.com.../test-25-cpu-coolers.html

Wel even goed opletten hoe je de grafieken moet lezen want daar blijken veel mensen moeite mee te hebben. Voor de beste prestaties moet je dus de koelers hebben die linksonderaan in de grafiek staan.

Waar is Alpha eigenlijk gebleven? die waren "vroeger" erg goed in ieder geval.

Niet vernieuwend genoeg, denk ik. Zelfs hun koelers voor de huidige Athlon64 en de P4 lijken nog steeds op hun koelers van 4 jaar geleden. Tweakers en overclockers zijn veeleisend geworden Zo zie je maar hoe het kan verkeren. Thermaltake die in dit artikel ook gereviewed wordt, werd in die tijd gemeden. Wie herinnert er zich die orbs nog? Horrorkoelers!
En waar is de tijd van Alpha-coolers en Delta fans? Eigenlijk nog niet zo gek lang geleden:
nieuws: Alpha introduceert PAL8942 voor Pentium 4
nieuws: Alpha PAL8045 heatsink review

Maar dan mis ik wel nog de thermalright koelblokken. Die zijn juist heel populair onder overklokkers, en dat is niet zonder reden.

Scythe en Thermaltake geven mij eigenlijk het gevoel dat ze vooral koelers maken die bedoelt zijn om vooral "stoer" uit te zien en dat prestaties vaak op een 2e plek komen. Het valt me daarom eigenlijk wel mee dat ze toch redelijk goed presteren. Buiten dat vind ik trouwens Scythe en Thermaltake koelers over het algemeen foeilelijk.

Scythe bouwt met de NCU-2000 / 2005 anders wel de volgens èlke review allerbeste passieve koeler. Ik heb hem zelf en kan zonder ook maar één casefan mijn A64 3000+ met Prime95 op 55°c houden. Dat krijgt geen enkel ander bedrijf voor elkaar. Dat hij oer- en oerlelijk is klopt, maar dat vind ik best leuk eigenlijk

Ik heb een Zalman 7700-Cu en die werkt echt perfect, met fanmate kan ik hem extra stil laten draaien en komt de processor niet boven de 42 graden. Als ik een muziekje aan heb hoor ik zowiezo die 20db van een fan niet. Ik erger me meer aan mijn harde schijf.

Alpha bestaat nog steeds. Sinds enige tijd de luide AMD boxed cooler vervangen door een Alpha PAL 8952T met een Papst 2600 rpm fan. Lekker stil en toch wordt mijn A64-3500+ onder vollast maar 55 graden.

Zie anders hier maar eens: Alpha PAL 8952T bij Frozen Silicon

Montage is trouwens zeer simpel: gewoon met twee schroeven op de standaard AMD backplate. MB hoeft dus niet eens uit de kast gehaald te worden.

Ik beweer toch niet dat ze niet meer bestaan? Ik heb zelfs een link naar hun site geplaatst.

Ik vraag me af waarom er in deze koelers nog aluminium wordt verwerkt. Koper geleidt 2 maal zo goed de warmte. Jammer overigens dat er geen geluidsdrukmetingen zijn uitgevoerd.

Omdat koper welliswaar beter gelijd, maar ook veel zwaarder is. En aan een socket kan je niet onbeperkt gewicht hangen.

Plus het feit dat koper beter warmte opneemt, maar aluminium warmte beter afstoot...

Dat is onzin! De drijvende kracht achter warmte-overdracht is temperatuursverschil. Als het metaal beter geleidt, zal het temperatuursverschil met de lucht groter zijn, waardoor de warmte-overdracht groter is.

Q = U*A*dT

met U de warmteoverdrachtscoëfficiënt, A het oppervlak en dT het temperatuursverschil

Wel goed redeneren dan, a.u.b. Als het metaal beter geleidt, betekent het dat het een uniformere temperatuur heeft dan een metaal dat slecht geleidt. Vergelijk het met een smeulend blok hout (bar slechte geleding): dat is aan de ene kant koud en aan te raken; aan de andere kant roodgloeiend. Betere geleiding kan dus tot gevolg hebben dat de maximale dT lager is. Het gaat dan ook om de gemiddelde dT.

Verder spelen natuurlijk ook dichtheid en soortelijke warmte een rol: koper is stukken zwaarder dan aluminium, maar heeft een lagere soortelijke warmte. Als je dat allemaal verdisconteert krijg je de warmtevereffeningscoëfficiënt a, die voor koper en aluminium gelijk is. Spikes in temperatuur bewegen zich dus relatief gezien even snel door beide materialen heen. Punt is wel: per volumeeenheid kan koper meer warmte opslaan dan aluminium, waardoor per saldo de temperatuur lager blijft. Een CPU produceert immers geen constante T, maar zet een constante P om!

De warmteafgifte aan de lucht bij gelijke dT is verder vrijwel gelijk. Die is namelijk afhankelijk van de vorm van de koeler en de aanstroming van de lucht---gelijk bij aluminium en koper---en de emissiecoëfficiënt voor warmtestraling---ook min of meer gelijk bij aluminium en koper, mits beide gepolijst. Anders kunnen er kleine verschillen optreden en omdat warmtestraling evenredig met T^4 (T in Kelvin, dus graden C + 273.15) gaat, kan dat hard gaan.

Maar omdat een aluminium koeler is wat warmer is dan een koperen exemplaar, zal ook de warmteafgifte wat beter gaan. Duidelijk een geval van een proces waar ergens een optimum zit. Omdat iedereen echter zijn componenten zo koel mogelijk houdt in verband met de levensduur, is koper beter. Je kunt je echter afvragen of het niet verstandiger is een goedkope aluminium koeler aan te schaffen, omdat tegen de tijd dat je CPU door hitte kapot is gegaan, je ook een nieuw moederbord/computer zal kopen .

Om het lange verhaal hierboven kort te beantwoorden: ik doel op een stationair systeem en dan hebben de warmtecapaciteit en dichtheid er niks meer mee van doen. En verschil in emissie van straling....dat is verwaaloosbaar uiteraard.

Ik heb een (aluminium) Thermalright XP-120 (waarom mist thermalright in de review?) koeler op mijn Athlon 64 3000+ Venice zitten en ik twijfel er niet eens aan dat die het passief prima af kan. Het koelblok wordt niet eens warm, zelfs niet aan de kant van de socket.

Doordat aluminium veel lichter is dan koper, kun je voor hetzelfde gewicht een veel grotere koeler bouwen en als iets belangrijk is, naast warmtegeleiding, is het wel oppervlak. Koper is alleen leuk aan de processorkant als heatspreader.

De XP-120 had hier zomaar kunnen winnen trouwens: hij valt qua gewicht best wel mee, koelt errug goed en is eenvoudig te bevestigen. Maarja, zoals altijd met reviews is het testveld niet compleet, dat kan ook haast niet

idd erg jammer dat de arctic cooling freezer 64 er niet bij staat kan mijn overgeklockt amd 64 3500+ @2500mhz heerlijk koel houden, met weinig geluid, en hij is spotgoedkoop ten opzichte van vele andere coolers.

Tja, zo geredeneerd kan mijn stock koeler ook nog wel mee, a64 3000+ @ 2400mhz, word onder load niet meer dan 60 graden met fan op 1800 toeren...
Puur om nog iets stiller te worden denk ik erover om een zalman aan te schaffen.
Ik bedoel te zeggen, op een a64 is het al snel goed en is geluid de enige interessante factor, koel blijft hij toch wel.

Niet meer dan 60 graden?
Dat vind ik nogal hoog voor een Athlon 64..volgens mij mag ie volgens de opgave maar 55 worden, maar ben er niet zeker van..Ik zou iig wat lager gaan zitten, met een CPU van 60 graden (en GPU) wordt het op een zolderkamer al gauw warm

Meeste A64's mogen 70 graden worden (volgens de datasheets van AMD). En op welke temperatuur je zit, haalt niets uit voor de warmte op je zolderkamer. Dat wordt puur bepaald door het aantal Watts wat de CPU verstookt. En dat is niet afhankelijk van hoe goed je koelt (tenzij de CPU door oververhitting overlijdt)...

met een CPU van 60 graden (en GPU) wordt het op een zolderkamer al gauw warm

Waar denk jij dat die warmte blijft als je de processor koelt? Precies, in je zolderkamertje.

ik zie anders geen heatpipes in die scyte shogun en waar is de hyper 48 van coolermaster ?

ik zie anders geen heatpipes in die scyte shogun

De Scythe Shogun maakt geen gebruik van de traditionele heatpipes maar van Akachi Heatpipes (Aka Heatlanes).
Zie ook de link in de review naar TS Heatronics.
Op Frosty Tech staat ook het e.e.a. beschreven, ook staat er een link naar een filmpje met een X-ray van een werkende heatlane.

Om welke reden dan ook blijft mijn voorkeur de Zalman. Zalman presteerd altijd prima naar mijn mening, heb ook 3 Zalman coolers in mijn systeem op dit moment en ze zijn fluisterstil en coolen prima.

Scythe en Thermltake vind ik over het algemeen alleen een soort stoerheids gehalte hebben.

Tja, daar hebben we een naam voor: fanboy

waar is de asetek VapoChill Micro??

ik wil wel eens weten war deze doet tegen over de rest
zit er namelijk aan te denken om deze te kopen

ik heb zo'n big typhoon op mijn amd64 venice 3200 zitten, echt een super koeler, en zeker voor die prijs.