Dat hangt af van het gedrag van degenen die de criminaliteit, overlast, misdaad of overtreding plegen en de datasets die je gebruikt. Mensen zijn niet per se statische wezens. Als zij zich aanpassen omdat ze bepaalde activiteiten niet kunnen uitvoeren vanwege de aanwezigheid van politie op straat, is de kans aanwezig dat de criminaliteit zich naar andere buurten/wijken/steden verplaatst. Dit fenomeen staat bekend als het
displacement effect in de criminologie, waarbij criminelen hun activiteiten verplaatsen naar andere gebieden of tijden als reactie op politie-interventies.
Als de misdaadcijfers daar gerapporteerd worden, kan het een 'whack-a-mole'-spel worden. wat het belang van een integrale aanpak van criminaliteitsbestrijding, waarbij naast politie-inzet ook sociale interventies en economische maatregelen noodzakelijk zijn. Je zou dit kunnen voorkomen door strategieën zoals
hot spot policing toe te passen, waarbij de politie zich richt op specifieke probleemgebieden, gecombineerd met gemeenschapsparticipatie en preventieve maatregelen. Die laatste zijn van belang om te voorkomen dat je een self-fulfilling prophecy krijgt.
Wel blijven er altijd bepaalde parameters die niet snel zullen verplaatsen, zoals lage inkomens, die sterk gerelateerd zijn aan meer criminaliteit. Dus de wijken waar CBS-cijfers lagere inkomens tonen, zullen mogelijk wel degelijk extra politie-surveillance krijgen en kan versterkt worden als er in andere wijken helemaal geen surveillance is en ook geen aangiftebereidheid om correcte gegevens in het systeem te krijgen. Waarbij je moet uitkijken dat je per ongeluk bepaalde datasets meeneemt die discriminerende werking kunnen genereren, zoals het geval was bij de Dienst Uitvoering Onderwijs.
Want het PwC-onderzoek concludeert dat de keuzes op basis van het algoritme niet goed zijn onderbouwd en inderdaad hebben geleid tot indirecte discriminatie.
Discriminatie onstond ook door menselijk handelen DUO
'Indirect' wil zeggen dat DUO-studenten met een migratieachtergond niet extra heeft gecontroleerd vanwege hun achtergrond. Maar wel omdat ze vaker verschijnen op niet wetenschappelijk onderbouwde controlelijstjes van de dienst.
[...]
Mbo volgen of dichtbij huis wonen was 'verdacht'
Een voorbeeld is de afstand tussen je kamer en het huis van je ouders. Het blijkt nu dat een kleine afstand volgens DUO - zonder goede onderbouwing - verdacht zou zijn en je dan sneller een huiscontrole kon verwachten. Studenten met een migratieachtergrond blijken relatief vaak dicht bij huis te wonen.
DUO werd bekritiseerd omdat ze
discriminerende criteria gebruikten bij de controle op fraude met de uitwonendenbeurs, waarbij onder andere de afstand tussen de woning van de uitwonende student en het ouderlijk huis werd meegeteld (wat redelijke criteria leken maar er zijn meer MBO instellingen dan universiteiten en die zijn dus vaak ook dichter bij de student). Echter bleek achteraf dat Nederlandse studenten met een migratieachtergrond hierdoor oververtegenwoordigd werden in de controles, omdat zij vaak dichter bij hun ouderlijk huis wonen dan andere studenten. In tegenstelling tot criminaliteit die zich kan verplaatsen bij verhoogde politie-surveillance, was dit verplaatsingseffect bij DUO-controles logischerwijs niet aanwezig. Studenten verhuizen namelijk niet als ze gecontroleerd worden en weten ook niet dat zij of andere student zijn gecontroleerd. Echter moet je zeker bedacht zijn op de parameters die je gebruikt en de neveneffecten die daarbij komen kijken om te voorkomen dat je een self-fulfilling prophecy of discriminerende uitkomst krijgt. Je zult dus altijd een minimale baseline hoeveelheid aan controles moeten hebben en dus nooit ergens niet controleren.
Methoden zoals '
fairness auditing' en '
bias mitigation techniques' kunnen worden ingezet om bias te verminderen. AI-systemen die gericht zijn op straatcriminaliteit en inbraken missen vaak de detectie van verborgen criminaliteit zoals fraude en
witteboordencriminaliteit. Voor witteboordencriminaliteit zijn andere technieken en samenwerkingen met financiële instellingen vaak effectiever. Ook moet je uitkijken dat dit soort systemen niet op een manier gebruikt worden waarvoor ze niet bedoeld zijn waardoor alsnog via function creep fouten in de uitkomsten krijgt.
Edit: zinsbouw en taalfouten weggehaald (en waarschijnlijk toegevoegd) en extra alinea op het einde toegevoegd.
[Reactie gewijzigd door jdh009 op 25 juli 2024 14:06]