.NET commercieel minder ver dan technologisch

Wie het nieuws de laatste jaren ook maar enigszins in de gaten gehouden heeft, moet praktisch wel van Microsoft's veelbesproken .NET-technologie gehoord hebben. Nu webdiensten de toekomst hebben, kon het softwarebedrijf het niet laten om hier een volledige architectuur voor te ontwikkelen, met alles erop en eraan. In de loop van de tijd is er veel positiefs over .NET verschenen, maar ook kritiek deed haar intrede. Al met al spreekt CNet zelfs over een 'marketing hyperbole', waarmee het wil aangeven dat alle publiciteit misschien iets te ver in het voren is begonnen. Ondanks dat er al meer over geschreven is dan over veel andere reeds uitgevoerde ideeën, is het concept eigenlijk nog niet eens volledig ontwikkeld. Bovendien is er van toepassingen nog helemaal niet te spreken.

Belangrijke aspecten van de introductie die voor het najaar gepland staat, zijn volgens vice-president Jim Allchin dan ook nog helemaal niet duidelijk. De belangrijke man in Microsoft's personeelsstructuur geeft zelf ronduit toe dat het bedrijf misschien wel iets te veel op zichzelf vooruitgelopen heeft, en daarbij niet altijd rationeel genoeg heeft nagedacht. Intern is alles dan ook niet altijd even vlekkeloos gelopen; potentiële klanten begrepen weinig van hoe de zaak nu eigenlijk in elkaar zit, een aantal problemen met onderliggende technieken deden zich voor en het hoofd van het project moest opnieuw aangesteld worden. Zelfs nu, bijna een jaar na de officiële aankondiging, is men ook nog niet zeker van hoe het proces van de invoering van .NET commercieel gezien uitgevoerd zal moeten worden. Directeur Steve Ballmer heeft hierbij zelf aangegeven nog niet zeker te weten hoe er geld verdiend moet gaan worden met de technologie.

Het begint erop te lijken dat de commerciële kant van het verhaal een beetje op de achtergrond is geraakt. Microsoft heeft wel allerlei technische deskundigen op het .NET-project gezet, maar geeft achteraf toe dat er iets meer bedrijfskundigen ingezet hadden moeten worden. Ondanks deze negatieve berichten - of misschien zelfs wel juist door deze berichten - zal het bedrijf er uiteraard alles aan blijven doen om het initiatief tot een succes te maken. .NET wordt nog steeds gezien als de toekomst. Ballmer benadrukt daarom nog maar eens dat de webservices een zeer belangrijke schakel zijn in Microsoft's komende jaren en dat een mislukking zeer grote gevolgen kan hebben.

Met dank aan Ainnir voor de tip.

Reacties (50)

[Guardian Angel]

Vreemd genoeg kan ik hieruit niet anders opmaken dat de technologie belangrijker werd gevonden dan de marketing. Dit is wel heel erg opvallend en zou eigenlijk door de tegenstanders van MS luid toegejuicht moeten worden.

Maar ik denk dat de situatie anders is. Het zal zo zijn dat er de komende jaren niet veel belangstelling zal zijn maar op langere termijn wel degelijk. Wat je dan zult krijgen is dat het MS is die ver voorop loopt en services kan aanbieden die anderen dan niet snel kunnen bieden.

Een logische conclusie kan zijn dat MS op termijn de voortrekker zal blijken te zijn en dat de rest van de softwarebakkers (weer) achter de feiten aanloopt.

Ongetwijfeld zal het dan wel weer zo zijn dat men MS weer van een monopolie beticht al vind ik dat "men", nu het nog kan, zelf maar eens wat alternatieven moet laten zien.

[Verwijderd]

Beste Dick, als je de afgelopen tijd echt niet verder hebt gekeken dan alleen het geblaat wat uit de marketing-machine van Microsoft is gekomen, dan zou men je inderdaad gelijk moeten geven.

Helaas is de realiteit anders, en hebben alle andere bedrijven de afgelopen jaren de voortrekkersrol op zich genomen, terwijl MS met behulp van de meest ranzige taktieken die bedrijven wist uit te schakelen en de technologieen over nam om ze zelf uit te buiten.

Dat is nou precies waar al die rechtszaken over gaan, terwijl Microsoft (en jij) het gemiddelde gamertje hier wil laten geloven dat we al dat moois aan MS te danken hebben.

[EfBe]

LOL

sorry hoor. maar welke bedrijven hebben de voortrekkersrol overgenomen dan? RedHat?

MS komt met .NET, met visual studio.net, biztalk server etc. Allemaal dingen die toonaangevend zijn op hun gebied. Ik ken op geen enkel ander platform soortgelijke tools zoals biztalk server en visual studio.net, bij lange na niet.

[Verwijderd]

sorry hoor. maar welke bedrijven hebben de voortrekkersrol overgenomen dan? RedHat?

Red Hat maakt distro's voor Linux. Ik zie niet in wat daar voor baanbrekends aan is, dus waarom haal jij dat als voorbeeld aan ?

Wat zei meneer Gates in de begin-dagen (begin jaren '90) ook al weer over het internet ?

MS komt met .NET, met visual studio.net, biztalk server etc. Allemaal dingen die toonaangevend zijn op hun gebied.

"Hun gebied" is vrij beperkt, namelijk alleen .NET. Veel concurrerende producten zijn er op "hun gebied" ook niet te vinden. En om nou te zeggen dat VS.NET de beste IDE voor alles is gaat me eerlijk gezegd iets te ver.

[RetepV]

[reactie op Jan-Jaap v/d Veen]

...en een half jaar na OS/2 Warp kwam Windows '95a uit, en dat was ook een gigantische klomp ellende van 200Mb of meer.

Overigens zat bij OS/2 ook een pinball-game. En die zit ook bij Windows NT en opvolgers.

[Verwijderd]

> sorry hoor. maar welke bedrijven hebben de
> voortrekkersrol overgenomen dan? RedHat?

Deze hebben het geprobeerd: WordPerfect, Borland, Novell, Netscape, Eudora, dBase, Lotus, Apple.
De volgenden: Real, Yahoo, ICQ, Nero
Op termijn, als de rechtzaak over is: Adobe, meer Apple.

Overigens denk ik wel dat die eerste groep bedrijven ook veel ellende aan zichzelf te danken hebben. Heel veel.

Zie http://www.osnews.com/story.php?news_id=686 voor een aardig stukkie op OSNews over wat te willen en wat te vrezen van .Net.

[roelio]

de naam IBM komt bij me op...

[raptorix]

"Hun gebied" is vrij beperkt, namelijk alleen .NET. Veel concurrerende producten zijn er op "hun gebied" ook niet te vinden. En om nou te zeggen dat VS.NET de beste IDE voor alles is gaat me eerlijk gezegd iets te ver.

MS beperkt? Ze ontwikkelen juist zeer breed, van Games en Entertainment tot en met Operating Systems, van Communicatie Software tot Spelcomputers, van Hardware tot en met Encyclopedieen, noem jij dat beperkt?

[roelio]

plus: Microsoft bedenkt wel produkten die van de technologie gebruik gaan maken, immers anders hebben ze de technologie deels (of helemaal ) voor niets ontwikkeld. Blijft een beetje de hobby van MS: dingen door je strot duwen die je niet kunt uitschakelen

[Verwijderd]

Tis een beetje een open deur maar je hoeft geen Microsoft OS te draaien.

Linux ? Goedkoop en je bent baas in eigen OS.

[roelio]

Het is niet bedoeld om af te geven op MS, voor de meeste mensen maken ze perfecte OS-en en ik kan er ook heel goed gebruik van maken. Post is een beetje gekleurd door het feit dat ik die verd#mde MovieMaker niet uit WinXP kan krijgen, terwijl het voor de rest best een goed OS is.

[RetepV]

Dit is wel heel erg opvallend en zou eigenlijk door de tegenstanders van MS luid toegejuicht moeten worden

Niet helemaal waar. Het feit dat Microsoft oneerlijke praktijken gebruikt wil nog niet zeggen dat ze niet af en toe goede ideeen hebben...

Overigens heeft Microsoft het .NET framework in de public domain gegooid, dus het staat iedereen vrij om zijn eigen implementatie te maken. En dat gebeurt dan ook.

[Tijger]

Heh, het lijkt erop dat zodra de naam MS genoemd wordt bepaalde mensen het altijd afkraken.

.Net omvat veel veel meer dan web services, da's maar een onderdeel ervan, voor diegenen die het framework nader wilen bekijken staat er op Ars Technica een uitstekend artikel.

Ach, dit bericht lijkt me zoiets als de neuzen in een richting zetten bij MS, vergeet ook niet dat het idee van .Net geboren is tijdens de dot com boom dus dat er nu iets harder gekeken moet worden naar de bedijfsmatige (lees: geld verdienen) kant verbaast mij niet.

.Net heeft duidelijk een toekomst maar hoe die toekomst eruit zal zien moeten we nog even afwachten.

[roelio]

Wel ontzettend gaaf om te zien dat een bedrijf met een "grote" nieuwe technologie bezig is, maar ondertussen niet helemaal (helemaal niet ) weet wat ze er mee moeten en vooral hoe ze er geld mee moeten verdienen...

[Verwijderd]

Lijkt op UMTS of XML in jonge jaren... veel nieuwe technologieën lijken volledig nutteloos te zijn in den beginne...

[Verwijderd]

Aangezien XML de opvolger van SGML is, is het nut van XML altijd al duidelijk geweest (namelijk het uitwisselen van gestructureerde informatie, net als bij SGML).

[Budha]

XML is een afgeleide van SGML, maar zeker geen opvolger. SGML is veel complexer en daarom was er behoefte aan een eenvoudigere standaard. Oorspronkelijk was hier HTML voor bedacht, maar dat is ontspoord. XML is weer echt bedoeld voor het sructureren van informatie.

[EfBe]

Het artikel op CNet is typische hot-air om maar visitors te krijgen. Steve weet heel goed hoe hij geld met .NET gaat verdienen. Hij heeft nl. heel goed door dat over een paar jaar men niet meer thick clients gebruikt maar thin clients die gebruik maken van services die overal beschikbaar zijn. Voor geld ja. (soms ook niet) Kocht je vorig jaar nog een library met functionaliteit voor je applicatie, in de toekomst bestel je die functionaliteit bij de webservices van die fabrikant. Hoe MS daar geld aan verdient? Wat maken ze nou, daar bij MS? Juist, OS-en en applicaties. Die applicaties worden opgeknipt in webservices en thin clients en die OS-en worden opgezet zodat ze webservices kunnen gebruiken en draaien.

Mooie webservice waar ik nu al niet op kan wachten: postcode + huisnummer = adres (straatnaam). Voor websites met invulforms een uitkomst. Nu kun je bijna niet aan een volledige postcode tabel komen of je moet een pakketje kopen en het daar uithalen. En zo zijn er legio mogelijkheden. Men wil daar best voor betalen, bedrijven maakt dat nl. niets uit.

Als je nu al in VS.net kijkt welke webservices er zijn en welke je meteen in je applicatie kunt inbakken dan is dat aantal groeiende met de dag. Tuurlijk kost het een paar jaar voor het allemaal van de grond komt, maar zoals in het CNet artikel wordt gesuggereerd is het niet: men weet bij MS nu al waar ze over 5 jaar staan en hoe ze daar moeten komen. Of ze dan nog de grootste zijn betwijfel ik, maar bedrijven die NIET meedoen zijn dan zeker niet de grootste.

[Verwijderd]

Hij heeft nl. heel goed door dat over een paar jaar men niet meer thick clients gebruikt maar thin clients die gebruik maken van services die overal beschikbaar zijn

Wat is die man toch slim !! Ik weet gelijk een goeie slogan voor deze bijzonder innovatieve visie:

"The network is the computer"

Oh nee, wacht ff...

[bille]

Microsoft's .NET is een framework voor tal van toepassingen. De bedoeling is om via en Object Request Broker (zie toelichting hieronder) applicatie's aan te gaan bieden via het web, denk hierbij vooral aan workflow management apps (MS Sharepoint) e.d.

Waar op het moment veel om te doen is binnen het .NET idee zijn SOAP servers hetgeen staat voor Simple Object Access Protocol. SOAP is een protocol waarmee applicatie servers instaat zijn om met programmatuur te verwerken die in modernere objectgeorienteerde programmeertalen ontwikkeld zijn. Het idee is: een object is een object, in welke programmeertaal dan ook. De techniek achter zo'n protocol is echter al lang uitgedacht en zeker niet microsoft's idee, namelijk standaardisering door middel van XML. Als je een object wegschrijft naar XML vanuit JAVA dan is dat object gestandaardiseerd, namelijk in XML. En gezien XML aan allerlei eisen moet voldoen is het ook gemakkelijk, als je die standaarden kent, om de objecten om te zetten naar data die je in je eige applicatie kan gebruiken.

Wat dan ook wel weer leuk is: een dergelijk protocol bestond al zij het niet exact hetzelfde, maar genoeg in dezelfde strekking namelijk: CORBA -> Common Object Request Broker Architecture. Vrij vertaald: Gemeenschappelijk Objecten Verzoek Makelaar Architectuur. Deze architectuur heeft als doen eigelijk hetzelfde als SOAP. Namelijk objecten via XML over het websturen zodat elk willekeurige applicatie die objecten weer kan gebruiken.

En je kan wel raden: CORBA = SUN, SOAP = M$ .. will it ever stop

Morgen een leuk seminar, BXP van M$ .. is kijken wat ze te vertellen hebben over SOAP en ASP en noem de hele roetemetoeter maar op

[ehm] soz voor alle mensen die er meer vanaf weten dan ik, die kunnen vast véél beter uitleggen, maarja... nog geen reactie van die mensen gezien.. dus dan maar een ietwat gebrekkige uitleg, waar de échte pro's lekker op kenne zeiken [/ehm]

[EfBe]

Je moet je klepels wat beter zoeken.

Microsoft's .NET is een framework voor tal van toepassingen. De bedoeling is om via en Object Request Broker (zie toelichting hieronder) applicatie's aan te gaan bieden via het web, denk hierbij vooral aan workflow management apps (MS Sharepoint) e.d.

Nee. De bedoeling is via webservices functionaliteit aan te bieden. En dat hoeft geen website te zijn.

Waar op het moment veel om te doen is binnen het .NET idee zijn SOAP servers hetgeen staat voor Simple Object Access Protocol. SOAP is een protocol waarmee applicatie servers instaat zijn om met programmatuur te verwerken die in modernere objectgeorienteerde programmeertalen ontwikkeld zijn.

Wat heeft OO met SOAP te maken? Het is RPC via http middels XML based data.

Het idee is: een object is een object, in welke programmeertaal dan ook. De techniek achter zo'n protocol is echter al lang uitgedacht en zeker niet microsoft's idee, namelijk standaardisering door middel van XML. Als je een object wegschrijft naar XML vanuit JAVA dan is dat object gestandaardiseerd, namelijk in XML.

Nou, niet echt. SOAP is een protocol om calls uit te voeren naar programmatuur op servers, middels XML streams die gestuurd worden naar poort 80 middels HTTP. Binnen .NET is SOAP een protocol, maar waar het voornamelijk om gaat binnen webservices (want .net is meer) is UDDI. De kolder die je verder opschrijft omtrent soap lijkt me niet commentaar waardig. Kom op zeg, we zijn niet van lotje hier.

Wat dan ook wel weer leuk is: een dergelijk protocol bestond al zij het niet exact hetzelfde, maar genoeg in dezelfde strekking namelijk: CORBA -> Common Object Request Broker Architecture. Vrij vertaald: Gemeenschappelijk Objecten Verzoek Makelaar Architectuur. Deze architectuur heeft als doen eigelijk hetzelfde als SOAP. Namelijk objecten via XML over het websturen zodat elk willekeurige applicatie die objecten weer kan gebruiken.

Corba is een manier van binary object gebruik. Daarvoor heb je een broker nodig. Soap is het aanroepen van functionaliteit op andere servers middels een vaststaand protocol. Ik zou dan eerder DCOM noemen dan CORBA, in je vergelijking, die overigens nauwelijks hout snijdt. (appels/peren etc)

En je kan wel raden: CORBA = SUN, SOAP = M$ .. will it ever stop

Corba is niet door sun bedacht, Soap is niet door MS bedacht (hebben ze wel aan meegewerkt). J2EE is ook op SOAP gebaseerd en niet op Corba. Wat wil je nu eigenlijk bereiken met dit soort onzinopmerkingen?

[mbravenboer]

Een paar kleine zeurpunten :

1) .NET Remoting kan je ook heel goed gebruiken als gedistribueerd object-systeem. Het gebruikt dan ook SOAP als communicatie-protocol. Persoonlijk vind ik dit niet de meeste fraaie toepassing van SOAP, maar het is op dit punt toch wel degelijk ingezet als tegenhanger van Corba en RMI.

2) J2EE (althans, het EJB deel) was tot voor kort wel volledig op Corba gericht. Communicatie vind plaats via RMI over IIOP, het protocol van Corba dus. In theorie kunnen EJBs daarom naadloos samenwerken met Corba applicaties in andere talen. J2EE is in ieder geval nog lang niet op SOAP gebaseerd. Sterker nog: de libraries voor web-services, SOAP, registries en dergelijke zijn voor een groot deel nog in early-access terwijl J2EE al tijden bestaat.. Uiteraard kan je al wel tijden met libraries van derden web-services ontwikkelen in Java.

Zulke ongelofelijk kolder was het dus ook weer niet allemaal denk ik .

3) (uit post van bille) De serializatie van objecten naar XML is heel leuk, maar het is een fabeltje dat op deze manier verschillende implementaties volledig transparant kunnen communiceren. Allereerst verschillen de libraries van beide platformen zo sterk dat de serializatie simpelweg compleet anders is. Een naar XML geserializeerde Java 'List' is niet zomaar om te zetten in een .NET 'List'. Op dit gebied circuleren er dus veel sprookjes. XML is heel interessant en biedt veel oplossingen, maar op dit punt is er toch nog steeds een serieus probleem over.

[Verwijderd]

Allereerst verschillen de libraries van beide platformen zo sterk dat de serializatie simpelweg compleet anders is. Een naar XML geserializeerde Java 'List' is niet zomaar om te zetten in een .NET 'List'.

Ook niet na een XML->XML-transformatie (bijv. XSLT)?

[Verwijderd]

Kom op zeg, we zijn niet van lotje hier.

Spreek voor jezelf

[mrsar]

Van wat ik er van begrepen heb is het gebruik op webpagina's bv via ASP .

stel je vraagt een site op voor een skivakantie in oostenrijk,je vind de info over deze vakantie op de site,maar zou het dan niet makkelijk zijn om ook gelijk alle info te krijgen over de hoeveelheid sneeuw en het weer. en mischien nog de files onderweg? om maar even iets te noemen.

met .net zou het heel makkelijk moeten zijn om verschillende sites(databases) aan elkaar te koppelen en de info te combineren,bij dit voorbeeld de website van het reisburo,de database van de anwb nederland voor de files in nederland etc ,een database in oostenrijk van het weer en een database in oostenrijk met alle sneeuwinfo

normaal had je al deze sites langs moeten gaan of had het reisburo deze gegevens moeten updaten op de site,en nu wordt alles vanzelf overal vandaan getrokken en gecombineerd voor de juiste plek zolang de koppelingen bestaan in 1 opdracht (en als het goed is moet dit SOAP voorstellen)
correct me if i'm wrong,heb me er nog niet echt mee bezig gehouden

[Nielsz]

Jah, daar komt het wel op neer.
Een week of 2 geleden hadden we een demonstratie van microsoft, en er zou een filmpje komen waarin uitgelegd word dat als iemand zijn been breekt en hij belt iets, dat er dan automatisch afspraken bij de dokter gemaakt worden en dat soort gein.
_{helaas had hij geen divx plugin, dus het beeld was mooi zwart. Einde presentatie}

[Verwijderd]

Toch wel interessant dat een klein aantal nederlandse bedrijven serieuse projecten al gestart heeft met de beta (!?!) van .Net uiteraard met support van microbucks....

[Verwijderd]

Microsoft.net-niet zullen we maar zeggen...

Ik ben wel benieuwd naar de technologie erachter. Ik ben nu Tanenbaums uit 1991 daterende boek "Moderne Operating Systems" aan het lezen, en daarin wordt uitgebreid ingegaan op distributed OS'sen. Ik vraag me af of .net net zoiets gaat worden.

[roelio]

In eerste instantie niet denk ik, maar het kan wel heel goed die kant op gaan natuurlijk. Dit is wel een aardig artikel met een toekomstvisie over distributed OSs en waar ook de ideeen van MS (.NET) en Sun aangestipt worden.

[off-topic] Mooi hè, die boeken van Andy Tanenbaum [/off-topic]

edit:
link gefixed

[Verwijderd]

Je link doet het nu wel
<edit>
Jep, hij is kan het echt goed verwoorden. Heb je trouwens z'n kookboek al eens gezien, staat op z'n site http://www.cs.vu.nl/~ast/. Het boek heet "How to prepare your input...
</edit>

[roelio]

[off t.] jazeker, site al eens bekeken, errug leuk. Ik heb hier het OS boek niet maar wel Netwerken en Computer Architecturen en die zijn zo ontzettend duidelijk zonder belangrijke details weg te laten! [/off t.]

[Nielsz]

Het is al een paar weken uit.


edit: was reactie op rave17 dus.

[Robino]

Maar wat is het???

[roelio]

http://www.microsoft.com/net/

voor de overdrijvende opgeblazen ideeën van de makers zelf

[Nielsz]

Wat ik ervan gezien heb ik het een generatie verder dan .PHP (het webgedeelte dus)

Verder kan je programmeren in alle talen die je maar kan verzinnen, zolang er maar een zogenaamde 'vertaler' beschikbaar is. (dus ook 'PHP'taal enzovoort) Hij vertaalt het zelf naar de algemene .NET taal.

De presentator v/d demo wist ook nog te vertellen dat je met .NET alle soorten data en programma's aan elkaar kan koppelen dmv XML+SOAP; maar daar heb ik verder geen ervaring mee.

Maar eigenlijk is het teveel om op te noemen.

[Florimon]

De presentator v/d demo wist ook nog te vertellen dat je met .NET alle soorten data en programma's aan elkaar kan koppelen dmv XML+SOAP; maar daar heb ik verder geen ervaring mee.

SOAP (Simple Object Access Protocol) == XML over HTTP

[mbravenboer]

SOAP == XML over HTTP

Dat is wel heel kort samengevat . In ieder geval is SOAP sowieso al transport-onafhankelijk, wat betekent dat HTTP niet het enige protocol is waarover je je SOAP enveloppen kunt versturen.

[Verwijderd]

ik vindt ook dat veel mensen/bedrijven nog niet weten wat ze met .NET moeten, maar dat is oa een deel van de marketing strategie van MS...

maar het moet wel snel duidelijk worden anders ga ik toch gewoon verder met VS 6.0....

[Nielsz]

Je hebt het zeker nog niet gezien?
Ik heb meteen v6 het raam uit gegooid; die nieuwe versie is echt gewoon heel lekker werken. Alles gaat gewoon een stuk fijner (en sneller).

[Verwijderd]

dat weet ik, maar een licentie kost toch al gauw $999 oid en dan blijf ik voor dat geld toch liever 6.0 gebruiken...

en ik heb er idd wel al even mee gewerkt, maar aangezien ik het professioneel zou willen gaan gebruiken, moet ik het toch echt legaal hebben... 6.0 gebruik ik nu niet voor mijn bedrijf, en .NET zou ik dat misschien wel kunnen gebruiken, maar alleen voor een interface ga ik het niet kopen... dan maar JSP/PHP ipv C# en ASP.NET

[mbravenboer]

Zoals het een goed platform betaamt heeft .NET ook gewoon een geheel gratis .NET Framework SDK .

In combinatie met andere gratis tools zoals Ant en een goede editor kan dat ook uitstekend voldoen . Wellicht geeft het je zelfs meer inzicht in .NET. Zelf gebruik ik niet anders (ook niet voor Java ontwikkeling).

[roelio]

[no flame intended]
Is eigenlijk net zoiets als Windows XP, als een bedrijf draait op 2000 hebben ze ook geen idee wat ze nu met XP moeten En ik geef ze daarin groot gelijk!

[PuzzleSolver]

Heeel Cru gezegd: "Standardisatie voor de webdevelopment kan van microsoft, en de mogelijk om in transparant welke (ms)taal (C#, VB, ASP(VB variant)) web support te kunnen developen"

Ik ben meer een delphi system programming (overblijfsel van het TurboPascal tijdperk ) kind of guy, dus helaas niks voor mij. Mischien als later iemand delphi componenten er voor ontwikkeld dat ik er weer es naar kijk, tot die tijd hou ik mooi m'n eigen (eigenzinnige) kijk op web development.

[Verwijderd]

Delphi en C++ builder zijn in de 2e helft van 2002 compatible met .net

Er is zefls al een pascal.net compiler.