ZX Spectrum-bedenker en uitvinder Clive Sinclair is overleden

De Britse uitvinder en pionier op het gebied van home computing Clive Sinclair is donderdag op 81-jarige leeftijd overleden. Sinclair kreeg voornamelijk bekendheid met de ZX Spectrum, maar was verantwoordelijk voor veel meer uitvindingen.

Sinclairs overlijden donderdag is bekendgemaakt door zijn dochter Belinda Sinclair. De Brit leed al jaren aan kanker. Ze vertelt aan de BBC dat de pionier vorige week nog aan uitvindingen werkte: "Daar hield hij van."

Sinclair Executive
Advertentie voor de Sinclair Executive

Begin jaren zestig van de vorige eeuw startte Clive Sinclair zijn eigen bedrijf, Sinclair Radionics, na enkele jaren als technisch journalist gewerkt te hebben. Hij ontwikkelde kleine en goedkope rekenmachines waaronder de dunne en succesvolle Sinclair Executive.

Later in de jaren zeventig richtte Sinclair zich op de ontwikkeling van homecomputers die zich eveneens moesten onderscheiden met lage kosten en een compact ontwerp. Begin jaren tachtig verscheen de Sinclair ZX80, die in het Verenigd Koninkrijk minder dan honderd pond kostte. In 1982 verscheen de populairste homecomputer van Sinclair Research, zoals het bedrijf inmiddels heette, de ZX Spectrum.

De ZX Spectrum ging mede door zijn lage aanschafprijs meer dan vijf miljoen keer over de toonbank. De computer viel op met zijn rubberen chiclettoetsenbord en opvallend ontwerp van de hand van Rick Dickinson. In 2017 verscheen het project voor de release van een moderne variant in de vorm van de ZX Spectrum Next waar Dickinson wel, maar Sinclair niet bij betrokken was.

Sinclair ZX Spectrum

Niet alle producten die Sinclair uitvond waren even succesvol. De kleine Sinclair TV80 Flat Screen Pocket TV werd geen succes. De elektrisch aangedreven C5-driewieler die het inmiddels opgerichte Sinclair Vehicles halverwege de jaren tachtig uitbracht was zijn tijd te ver vooruit en flopte. In latere jaren bleef de uitvinder zich op vervoer richten, met onder andere de vouwbare Zike-e-bike en de lichtgewicht fiets A-bike als resultaten.

Door Olaf van Miltenburg

Nieuwscoördinator

17-09-2021 • 08:46

154

Submitter: WHiZZi

Reacties (154)

154
154
108
5
0
20
Wijzig sortering
Hier een stukje van The 8-Bit Guy over verschillende Sinclair computers, en hier over de Amerikaanse variant van de ZX Spectrum.

Goedkope thuiscomputers in die tijd, die menig programmeur begin jaren 80 de nodige inspiratie gaf. :)

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 00:28]

Waaronder mij, de ZX spectrum kreeg ik als kind kado van een nerdy oom die hem niet meer gebruikte. Samen met een boek vol basic code. Dus veel overtypen en dan aanpassingen maken om te kijken wat er gebeurde. Zeker een belangrijke invloed in de latere keuzes (na de spectrum mocht ik een lange tijd geen PC/computer hebben omdat mijn moeder er niet in geloofde).
Grappig, ik kreeg van mijn ouders een computer omdat ze er juist wel in geloofden.
Mijn vader zei: "wat moet de mensheid toch met zo'n ding?" (ik wilde de Timex Sinclair 1000, de US versie van de ZX81). Ik antwoordde 'daar kom je nog wel achter'... :)
en hier een stukje over de C5
Uiteraard een Big Car video, zoals verwacht _/-\o_
Gelukkig is de ZX Spectrum nog steeds levend, zie deze kickstarter:
https://www.kickstarter.c.../zx-spectrum-next-issue-2

Nog steeds is de ZX Spectrum de computer waar ik de mooiste spellen op heb gespeeld!
Klopt ja mijn vriend had er een, en had verschillende spellen voor deze sinclair spectrum computer.
Hij had een moidificatie gekocht voor een joystick en het ding was best zijn tijd vooruit.Het was net voor de commodore wanneer ze deze homecomputer uitbrachten.We hebben er uren mee gespeelt en leuke ervaringen ermee gehad, hij had dacht ik 48 k rom geheugen en is daarmee een legandarische computer geworden, hij was betaalbaar en de spellen waren niet te duur toen was de gulden nog een daalder waard.rip mijn vriend.

[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 23 juli 2024 00:28]

Mijn eerste contact met programmeren. Vader had een ZX Spectrum en ik begon met basic overtypen. Dan opzoeken wat he allemaal kon veranderen.

Ik vond de sprites toch wel het meest interessant en teken dan ook tegenwoordig onder andere nog steeds icons voor onze iconenset 😁
Hier een stukje van The 8-Bit Guy over verschillende Sinclair computers, en hier over de Amerikaanse variant van de ZX Spectrum.

Goedkope thuiscomputers in die tijd, die menig programmeur begin jaren 80 de nodige inspiratie gaf. :)
Weer een pioneer dood.

Ik zelf heb nooit een ZX Spectrum gehad, of mij vader om precies te wezen, we hebben altijd Commodore computers gehad, heb ook nooit in mij leven ooit een ZX Spectrum in het echt gezien, nooit bij vrienden of waar dan ook.
Veel commodores waren bij mijn weten eigen aanschaf van enthousiastelingen.Voor de rest was het meestal waar je vader werkte wat er thuis kwam te staan in die tijd.

Werkzaam bij Philips of in het onderwijs werd bijvoorbeeld de MSX gepromoot. Bij de banken/verzekeringsbedrijven was destijds de goedkope optie de SpectrumZX, en de duurdere optie een IBM of kloon.

Wat ik bijna nooit in het wild zag was de Atari 8-bit homecomputer lijn.
Vreemd ik zag juist veel kinderen die Commodore computers hadden, en mij vader had nooit iets te doen met computers toen, dat was niet zijn werk, hij kwam geen eens in de buurt van een computer.
Die was dan ook mogelijk voor de kinderen gekocht.. De situatie die ik omschrijf(84/85 hadden de kinderen ook de computers, omdat na drie keer ernaar kijken en misschien een klassikale cursus via het werk veel ouders van toen er weinig nut inzagen behalve voor de kinderen om spelletjes op te spelen.
Die was dan ook mogelijk voor de kinderen gekocht.. De situatie die ik omschrijf(84/85 hadden de kinderen ook de computers, omdat na drie keer ernaar kijken en misschien een klassikale cursus via het werk veel ouders van toen er weinig nut inzagen behalve voor de kinderen om spelletjes op te spelen.
Ja dat zou kunnen ja, de Commodore was erg populair waar ik woon, ik kon heel veel mensen met eentje, het waren Commodore 64 computers en Commodore Amiga, waren ook heerlijke computers om mee te werken, al wist ik pas op me 6 a 8ste pas hoe me vaders Commodore 128D werkte, en heb zelf met een goede vriend jaren op een Commodore Amiga Club gezeten, waren erg leuke tijden.

En ja er waren een BERG spellen voor die computers.

[Reactie gewijzigd door AmigaWolf op 23 juli 2024 00:28]

Je moet een Amerikaanse Commodore verzamelaar geen recensie laten maken van een Britse Sinclair computer. De beste man kraakt die machines af op specificaties omdat hij er totaal anders tegen aan kijkt dan de Britten, iets dat in de commentaren onder de video's ook tot uiting kwam. Deze minimalistische computers hebben wel een heel (ei)land aan de computer gekregen en een industrie een omheen opgebouwd.

Hoeveel ik David's video's waardeer, in dit geval zat hij er naast.
In 1982 bij een fotozaak een demonstratie gezien van een ZX Spectrum ('s avonds na sluitingstijd, op een beamer) en was meteen verkocht. Omdat ze toch wel wat guldens kostten kreeg ik van m'n vader een ZX81 (of was het een Timex/Sinclair 1000?) maar die was out of the box al kapot: moest op de behuizing duwen om beeld te krijgen. Dus na 2 weken aanmodderen bij de Dixons omgeruild voor een Spectrum 16k.

Nu bijna 40 jaar later staat mijn hobbykamer vol met Spectrums van over de hele wereld: Brazilië, Argentinië, India, USA, Egypte en veel clones uit Oost Europa.

Niet alleen de Engelsen en andere Europeanen zijn Sir Clive dank verschuldigd, maar over de hele wereld heeft hij mensen geïnspireerd om te gaan programmeren!
Ja noemt al Brazilië en Oost Europa. Tot voor een paar jaar was dat volkomen onbekend, in elk geval bij mij.

Sinds de ZX Spectrum Next weet ik pas hoe onwaarschijnlijk populair de ZX Spectrum was in het Oostblok. Daar kwamen westerse computers niet maar vanwege de eenvoud ontstonden aan de andere kan van het ijzeren gordijn echt tientallen clones van de ZX Spectrum. Russische, Tsjechische, Roemeense, Poolse met uiteenlopende namen. en uitgebreidere versies als Pentagon en Scorpion. Doordat inmiddels de oude grenzen van de jaren 80 en 90 zijn weggevallen komt steeds meer informatie over wat daar aan de hand was boven water in het westen.

Dus niet alleen een groot succes in Engeland, Nederland, Spanje en Portugal maar ook daar een niet weg te denken bijdrage aan de ontwikkeling. Overigens ook in Latijns America, met name Brazilië.

Sinclair was een stuk groter dan we in de jaren 80 dachten, hoewel het bedrijf waarschijnlijk niets verdiende aan die clones. Dankzij de clones hebben we nu wel het TBBlue ontwerp dat de basis is voor de ZX Spectrum Next.
Van de Braziliaanse ZX80, ZX81 en ZX Spectrum clones (respectievelijk Microdigital TK82C, TK83/TK85 en TK-90X/TK95) heeft Sinclair geen cent verdient. Sinclair is wel naar de rechtbank gegaan maar ving bot. De machines waren uiterlijk exactly clones maar de ROM was naar het Portugees en Spaans (export naar Uruguay en Argentinië) vertaald en daarom vond de rechter het geen inbreuk op intellectual property. Destijds liet de regering het toe aan Braziliaanse bedrijven om alles te kopiëren en tegelijkertijd buitenlandse bedrijven te beletten de markt te betreden en rechtzaken te winnen.

In Argentinië was er iets heel anders aan de hand: de Falkland oorlog! Dat belette Sinclair om Engelse computers daar te verkopen. Maar via Timex in Portugal werden eerst standaard Spectrums onder de naam Czerweny CZ2000 en CZ Spectrum (alleen motherboard) verkocht, later werd er lokaal een eigen model verkocht (CZ Spectrum Plus), met de vertaalde ROM van de Spaanse Inves Spectrum en een Britse Ferranti ULA.

https://beta.collectorsbridge.com/collections/425
Voor zover ik heb begrepen: als je als internationaal bedrijf ook maar iets in Brazilie wil verkopen, dan verplicht de Braziliaanse regeing dat je daar een fabriek opzet, waar lokale medewerkers je product fabriceren of de aangeleverde onderdelen in elkaar schroeven.

Auto fabrikanten hebben/hadden daar flink last van. De bedrijven die dit uiteindelijk toch maar doen, zorgen er dan voor dat de Braziliaanse fabriek de ondersteuning voor heel Zuid-Amerika levert. De andere landen hebben dat truukje ook door, maar zijn er nooit zo succesvol in geweest als Brazilie.

Als je Brazilie doorkruist via de snelwegen, dan heb je eerder de indruk dat je in een super zonnig Duitsland aan het rondrijden bent, dat ze een rare munt gebruiken bij tankstations en dat het Braziliaanse portugees als een raar Duits accent in de oren klinkt. Dat doet het bij mij in elk geval.
Een beamer in 1982? Zijn die al zo oud?
Misschien was het een overhead projector.

Maar beamers had je toen ook al. Al werd de analoge variant doorgaans een projector genoemd, zoals een filmprojector.
Ik was nieuwsgierig en heb even op je profiel geklikt, mooie verzameling! gallery: barchettanl
Dank je! Hier net boven staat een link naar mijn volledige collectie.
Sinclair BASIC was ook geweldig om mee te programmeren!

Een verademing tov bijv C64.
Grappig, ik had ook een ZX81 met zo'n 16K wobble pack achterop, als je die bewoog sloeg ie vast !
Daarna gevolgd door de 16K spectrum, volgens mij waren die rubber toestjes daarvan een andere tint dan de standaard 48K versie ? Wel snel het geheugen laten uitbreiden naar 48K.
ZX 81 en ZX spectrum gehad 48k en later uit Noord Holland met mijn vader nog een ZX Spectrum 128K gekocht en mijn hele jeugd er mee gespeeld en geprogrammeerd en later er naast nog de MSX (Canon) gehad tot rond mijn twintigste jaar DOS games leuk werden en windows 3.1 er opeens was met wordperfect en was ik al reeds gestopt met programma's maken (simple shit of rekentools)
Waar koop ik zo'n C5, ideaal toch :9
Momenteel restaureer ik een C5 met zelf gedraaide achteras, nieuwe wielen en naafmotor in het voorwiel en een 58V lithium accu, om het een beetje bruikbaar te maken.

Als je een echte originele C5 wilt, tof maar het is een stuk speelgoed.
12v motor met borstels, lood accu, plastiek tandwielen, sturing gebeurd door middel van een relais dus alles of niets, zeer korte pedalen dus je trapt je rot, alles is superlicht gemaakt en het ding wiebelt alle kanten uit.
Er bestaan bijna geen wisselstukken dus als er iets kapot gaat moet je het zelf fabriceren of via de facebook groepen een onderdeel vragen en veel geld voor neertellen.

EDIT

sinds het overlijden van Sir Clive zijn de prijzen verviervoudigd, een niet rijdende half complete kost je nu al €1000.

[Reactie gewijzigd door TNG128MB op 23 juli 2024 00:28]

Zal nog wel meer waard worden. Echt iconisch stuk historie. Ik vind dat ding er echt gaaf uit zien ook nog. :)
Als je dit op de koop toeneemt:
The C5 launched in 1985 and buyers were disappointed with its limited range, slow speed and inability to climb hills.
Als het concept je aanstaat, zou je een naar de Renault Twizy kunnen kijken.

[Reactie gewijzigd door rwa66 op 23 juli 2024 00:28]

De Twizy is wel meteen heel duur (vanaf 12.500€)
Maar een C5 met de huidige technieken zou toch een vrij aardig idee zijn!
2e hands zie ik ze voor <5000 gaan, en waarschijnlijk als je verder kijkt kom je in "nieuwe e-bike" prijzen terecht. Ik geloof ook dat er genoeg zijn die voornamelijk als reclame-auto gebruikt zijn en weinig kilometers hebben.
die van mij op Marktplaats kost maar een paar honderd euro
Één woord: velomobiel!

En ja, die bestaan ook met trapondersteuning, hoewel de meningen van puristen daar niet mals over zijn.

[Reactie gewijzigd door Pathogen op 23 juli 2024 00:28]

Ben ik intussen een halfjaar mee bezig want origineel geraak je niet ver met zon ding en allesbehalve comfortabel :D
onmiddellijk mee stoppen, hoeveel geld je er ook tegenaan gooit comfortabel worden ze nooit :)
heb zelf 2 C5 helemaal kompleet en met alle opties, heerlijk voor een kleine tour op zondag ofzo.

groot voordeel is de jaren tachtig elektronica, alles op 1 ic na is te fixen.
ook veel info te vinden via de forums en plastic onderdelen 3d printen, sommige gasten maken volledige spiegels na in resin of wieldoppen ge-print. Het is een mooie maar dure hobby en je moet ervan houden...
Een gewone elektrische fiets is op alle vlakken beter, maar vind het een leuk ding om te cruisen.
Haha, was er maar iets van een soort electrische fiets he.
Hallo, er staan er enkele op Marktplaats, waaronder eentje van mijzelf
Ter ere ga ik mijn zx81 afstoffen en opstarten ( eerst ff een ouwe t.v. opzoeken)...

Was idd het begin van mijn programmeer werk 😄
Idem hier.
Maar dan wel met <patsermode on>externe geheugen uitbreiding van 1Kb</patsermode off>
Die was toch 16kb? En natuurlijk altijd plakband om wiebelen (en vervolgens crashen) te voorkomen.
16kB om precies te zijn. En inderdaad vastzetten, want een knie tegen de tafel en je kon opnieuw beginnen!
Bijzonder was ook de FAST MODE, dan werd deze machine tweemaal zo snel. Het scherm werd dan wel zwart bij een 'toetsaanslag'. Een aanslag kon je het niet echt noemen want het had een membraantoetsenbord.

Wie hier heeft er ook eindeloos Martian Knock Out gespeeld op het rood-wit-zwarte bandje?
ja lachen, wij hadden thuis de 48 KB variant, en voor dat gigantische verschil in RAM capaciteit moest je in die tijd flink dokken.
Nee, dat was de ZX Spectrum. Die hadden wij ook. Echter, de ZX-81 had 1Kb geheugen en kon je een pack voor kopen om naar een whopping 16Kb te kunnen gaan. De ZX-Spectrum was er in twee uitvoeringen, de 16Kb en de 48Kb. Later kwam er ook nog een 128Kb variant.
dat klopt denk ik helemaal _/-\o_
Dat klopt 1KB met 16KB extensie. Hadden we ook. Basic programeren.
Op de ZX-81 speelde ik hoofdzakelijk Mazogs (https://en.wikipedia.org/wiki/Mazogs). Op de ZX-Spectrum heb ik programmeren geleerd en Engels. De vele text-adventures gespeeld zoals The Hobbit, Sherlock en vele anderen.
Jaaa! Geweldige game was dat. Ook uuuren gespeeld.
Mijn broer had de zx81 met een filghtsimulator als ik mij goed herinner. Vond het geweldig interessant. Uiteindelijk zelf de C64 gekocht met wel 16 kleuren!
Ik kan me geen flightsimulator herinneren op de ZX81, wel op de Spectrum. Verschillende zelfs. Ja, de kleuren waren een makke van de Spectrum en de ZX81 was gewoon zwart/wit. Op de Spectrum kon je elk blokje (tekstblokje) twee kleuren geven. Een voor de voorgrond (bijvoorbeeld de tekst) en een voor de achtergrond. Vandaar dat het altijd blokkerig was mbt de kleuren. Daarom zijn ook veel spelen spaarzaam met kleuren, maar de gameplay van de spellen van toen waren wel vaak super.
[leest zwaar onder de indruk en in grote ogen modus]

Fuck, man! Wel 1 hele kilobyte!!! Impressive!

[/leest zwaar onder de indruk en in grote ogen modus]

:+

OT: RIP, Sir Clive!
De originele ZX81 had maar 1kB maar dat zagen sommigen juist als een uitdaging.

Zoals de maker van dit 1 kB schaakspel.

https://www.chessprogramming.org/1K_ZX_Chess
<patsermode on>1 Kb? Ha! Wij hadden die van 16Kb!</patsermode off>
Ik had de Timex 1000 als eerste computer van hem, die had standaard al 2x zoveel geheugen als de ZX-81 :) Heel wat listings op ingetikt als je dat zo kunt noemen met dat membraam toetsenbord.
Ik denk dat er heel wat mensen zo zijn begonnen...
Ah ja.. De Spectrum.

Elke zaterdag achter de radio met het tapedeck in de aanslag, wachtend op het minuutje 'programma uitzenden'. Dat kon je daarna dan weer in de Spectrum laden als programma. Mega high tech voor die tijd :D
Veel leuke uren aan besteed.

RIP Sir Clive. Interessante man met een nog interessanter leven ;)
Was dat ooit specifiek voor de Spectrum? Voor zover ik weet was dat Basicode, en dat was op meerdere platformen bruikbaar. Dat maakte dat je niet eerst 1 uurtje MSX meuk op de radio had, dan 1 uur C64 enzo, maar alles 'universeel' was
Hobbyscoop zond dat toen uit. Dat was, samen met 'De Wondere Wereld' wel de 2 programma's waar je als computer/gadgetfreak blij van werd :)
Hans G. Jansen en Chriet Titulaer. Mooie tijd. Ik heb nog een tijdje met Hans samengewerkt in stichting Scoop, waar die Basicode CD's en andere zaken beheerd werden. Die CD's waren volgende de officiele standaard hardstikke illegaal, want op het linker kanaal stond andere informatie dan op het rechter kanaal. :+
Dergelijke cd-s met circelzaag geluiden waren volgens mij de eerste cd-roms als je ze zo kan/mag/wilt noemen: De eerste cd-s met computer programmatuur er op en ze voldeden volgens mij geheel aan de toenmalige cd standaard volgens het red-book.

Voor de msx (mijn hobby computer) was er vanuit de philips thuis computer club ook zo'n ontwikkeling speciaal voor de msx: het eerste 'nummer' was een programma met de index van de rest en een klein programmaatje dat de baudrate verhoogde. Dat kon omdat de geluidskwaliteit iets (veel?) beter was dan bij audio-tape. Daarna op je audio-cdspeler het juiste kanaal selecteren en de balans naar links of rechts voor het juiste signaal.
Ik had op mijn MSX volgens mij, idd met wat truukjes, 3600 of 4800 baud, ipv de standaard 1200/2400 (uit mn hoofd).

Als puber toen nog 100m kabel gegraven tussen mijn huis en dat van een vriend, aan beide kanten een audioversterker gebouwd en zo een P2P 'netwerk' gedaan. Hij had geen diskdrive, ik wel. En met een zelfgebouwd programmatje kon hij via dat netwerkje spellen van mijn floppy's laden.
(En konden we 'chatten')
Met een (voor de msx) goede tape-recorder en goede tapes was 4k8 inderdaad haalbaar. Daarbij moest je wel goed letten op de dolby instellingen (0, 1, 2 of 3) en tape-formaat (normaal/chrome/metal): Bij opnemen de zelfde als bij afspelen.

De circelzaag-cd werkte voor zover ik weet met 9600 baud. Natuurlijk voor de snelheid maar ook als kopieer beveiliging.
Volgens mij was dat MS basic code en werkte het op meerdere micro computers met MS basic erop. Maar zeker weet ik het niet meer… Het is een tijdje terug… :+
Basicode was voor die tijd innovatief en heel bijzonder. Enerzijds waren basicode programma's uniek omdat die kon werken ieder homecomputer (MSX, IBM PC, ZxSpectrum, C64 etc), anderzijds de distributie daarvan via de radio.

Je had twee varianten: Basicode 2 en 3. De versie 1 weet ik niet veel van. Basicode 2 was de "simpele" tekstbased variant en versie 3 was een uitbreiding daarop met meer grafische mogelijkheden, kleuren en geluid.

De NOS deed mee met de Basicode 2 variant via het programma Hobbyscoop. De TROS (toen nog niet gefuseerd met de AVRO) deed een tijd mee met Basicode 3 programma's.
Basicode-1: gestandaardiseerd modulatieformaat (1200 baud)
Basicode-2: standaard subroutines voor tekstgebruik
Basicode-3: uitbreiding met geluid, grafisch scherm (zwart-wit) en bestandsbeheer
Basicode-3C: kleur, helaas nauwelijks toegepast.

Uiteindelijk stopte alles in 1992 toen zo'n beetje iedereen een PC had. Maar de meeste programma's zijn bewaard gebleven: https://github.com/janbredenbeek/ZXSpectrum-Basicode
Kan me nog herinneren dat we op de MTS (rond '89) moesten leren programmeren met zo'n ZX80. Ik vond het toen al vreselijk achterhaald en totaal niet leuk om te doen. Te weinig mogelijkheden maar altijd ook dat rekening houden met geheugen staat me bij.

Op zich wel gek dat ik het niet leuk vond, want nog geen 2 jaar daarbij kocht ik op mijn stageplek een Psion model 2, en ontdekte dat ik dat ding zelf kon programmeren. En dát vond ik net wel heel leuk om te doen, dat apparaat vond ik toen veel geavanceerder wat op zich niet zo gek was omdat deze toen hagelnieuw was. Maar de programmeertalen weken nou ook weer niet zoveel af, behalve dat geheugen totaal geen rol meer speelde :)
LOL, rond die tijd leerde ik een beetje te programmeren in Turbo Pascal, op een Prime netwerk computer, met een stuk of dertig terminals. Moest je -ter beoordeling- de listing en de uitvoering van de geschreven routine uitprinten op een daisy wheel printer (die in een aparte ruimte stond, vanwege de herrie). Tussen het geven van het print commando en het ontvangen van de print zat voldoende tijd om twee etages lager een kop koffie te halen in de kantine, deze op te drinken en dan weer naar boven te komen. (HTS Zwolle, aan de Grasdorpstraat, iemand?)

Die programmeerkennis heb ik later nog wel kunnen gebruiken om tijdens een stage m'n eerste macro's te schrijven in (eveneens prehistorische) CAD software.
LOL, rond die tijd leerde ik een beetje te programmeren in Turbo Pascal, op een Prime netwerk computer,
Bij ons was dat Sheffield Pascal op de Prime (HLO), Turbo pascal was toen volgens mij alleen op cp/m beschikbaar.
CP/M en MS-DOS, vanaf versie 4 alleen MS-DOS.
Hier wat ervaring van de HTS in Alkmaar. Daar volgens mij ook een Prime computer, of spelde je dat 'Pr1me'?

Over het afdrukken van listings (en ander behang): De printers stonden aan de vloer vast geschroefd omdat ze anders omvielen. En wij listings maken waarbij de kop zodanig heen en weer ging dat de printer zichzelf toch los wrikte en alsnog omviel.
Kan me nog herinneren dat we op de MTS (rond '89) moesten leren programmeren met zo'n ZX80. Ik vond het toen al vreselijk achterhaald en totaal niet leuk om te doen. Te weinig mogelijkheden maar altijd ook dat rekening houden met geheugen staat me bij.
In die tijd was ie ook al flink achterhaald. De Sinclairs associeer ik vooral met de periode van begin jaren 80 en speciaal de ZX80 was daarvan een van de eerste types (gelanceerd in 1980 las ik zojuist). Eind jaren 80 hoorde je niemand meer over Sinclair. Evengoed was het misschien nog steeds wel een geschikte machine om de basisprincipes van het programmeren mee te leren.
Zelfde ervaring op de MTS. Bij het vak digitale techniek hadden we praktijk- en theorielessen. In de praktijklessen met de Z80 in aassembly programmeren, in de theorielessen met Pascal aan de slag. En OrCAD voor het ontwerpen van schakelingen en printplaten voor electrotechniek lessen.

Had net voor ik nar de MTS ging genoeg geld gespaard voor een Amiga 1000 (met extra geheugen bord), waar ik enigzins succesvol een PC emulator op kon laten draaien. Had daarvoor een Commodore 64.

Bij familie was ik al blootgesteld aan de Vic-20 en de ZX Spectrum, maar die konden me niet zo bekoren. Die Commodore 64 was echter een leuk ding, zeker nadat ik er een floppy drive aan had gekoppeld en in combinatie met de GEOS cartridge via een muis kon besturen. Door die ervaringen was de Amiga de gedoodverfde oplvolger.

Goede oude tijd, zullen we maar zeggen.
Ja, precies, dat was het, in assembly! Daarom vond ik het niet echt leuk. Met geheugenregisters enzo volgens mij. Zo ontzettend saai. Pascal was al wat prettiger.

Uiteindelijk wel programmeur geworden maar dat kwam zeker niet door die lessen.... :z
Ik (scholier) zat toen zelf meer in de hoek van Apple 2, TI 99/4a en eerder de Pet-2001 - ik vond die Sinclair ZX80/81 en Spectrum geinig maar niet handig. De Acorn BBC (zelfde tijd) vond ik bv veel prettiger werken maar kon ik niet betalen.

De Sinclair computertjes waren veruit het best betaalbaar en openden daarmee de markt voor bv de Commodore-64 etc en een hele rits MSX-computers en nog wat home-computers in hun kielzog als de Acorn Electron. En ikzelf? Heb toendertijd mijn eigen Apple-kloon in elkaar gesoldeerd.
De computers van Sinclair waren in technisch opzicht niet de beste... bij Z80/81 bijvoorbeeld dat ze geen videochip hadden en dat de processor dan ook alle beeldopbouw moest doen, waardoor de toch al trage Z80 ook nog eens 90% van zijn tijd met het beeldscherm bezig was.

Dat doet Sinclair evenwel te kort, want hij wist zijn computers in een prijsgebied te krijgen waar andere merken tot dan toe niet actief waren. Een PET was in zijn tijd een prijsrevolutie, maar de ZX80/Z81 doken daar nog ruimschoots onder. De computers van Sinclair waren daardoor bereikbaar voor een groot publiek.

Met name de vergelijking met een Acorn BBC gaat volledig mank, dat was in die tijd een behoorlijk prijzige computer en zat wat rekenkracht en uitbreidbaarheid betreft een redelijk high-end 8-bit computer. De vergelijking met de andere computers is minder scheef, maar ook elk met hun eigen handicaps: De PET2001 was verouderd toen de ZX80 op de markt verscheen, zij het nog steeds superieur. De Apple 2 was een veruit superieure computer, maar in Europa niet echt praktisch omdat het ding van NTSC-artefacten gebruik maakte voor kleur. De TI/99A was een computer waarvan het potentieel (16-bit processor, krachtige videochip) geheel om zeep geholpen werd door kostenbesparing die nodig waren om het prijsniveau afgedwongen door Commodore en Atari te kunnen halen.
In de Sinclair QL zat de 68008: https://nl.wikipedia.org/wiki/Motorola_68008
Dat is een 32 bit CPU met een 8 bits databus.

[Reactie gewijzigd door Brechtje op 23 juli 2024 00:28]

TI 99/4a
TI 99/4A, eerste computer waar ik een buffer overflow voor elkaar kreeg en daarmee toegang kreeg tot de extended basic mogelijkheden die officieel alleen met de cartridge "toegevoegd" werd aan de computer
De ZX81 was de inspiratie ooit voor de Kilo-liner... programma's proppen in 1KB
Goede herinneringen aan de ZX-81. Aangestoken door een vriendje, heb ik er toen ook een gekocht. We hadden ook het bouwen van (illegale) FM zenders als hobby. We stuurden elkaar programma's over de radio. Dat was erg makkelijk, gezien je de programma's op kon slaan op cassetteband. Je speelde het bandje af, en de andere nam het op. En dat ging best wel goed. Een leuke tijd.
Ja dat weet ik nog! Zelf ooit eens 1 gemaakt die zelfs in de KIJK heeft gestaan. (Iets met rijstekorrels op schaakbord) Zou het nu niet meer kunnen, ben een totaal andere richting op gegaan.
Op een site als Tweakers had de MK14 computer kit ook wel genoemd mogen worden. Dat was de eerste computer die Sir Clive voor 'gewone' mensen verkocht.
Voor wie deze niet kent,is het leuk om op te zoeken.
De grap is dat Chris Curry deze bedacht en gemaakt heeft. Clive vond het maar niets en heeft eigenlijk nooit wat met computers gehad. Chris wilde een opvolger maken, maar Clive wilde dat niet. Chris heeft Sinclair verlaten en Acorn opgericht en Clive zag dat computers toch wel leuk verkochten en heeft de ZX80 gemaakt.
Zoals boven al genoemd: iedereen moet Micromen zien.
Inderdaad wel wat jammer. Maar op weinig sites staat het genoemd. Gelukkig vertellen we het verhaal wel in het HomeComputerMuseum
In 2009 bracht de BBC een prachtige tv film 'Micro Men' uit over de 'excentrieke' Sir Clive Sinclair en z'n rivaliteit met Chris Curry, die met de BBC Micro dé grote concurrent was van de ZX Spectrum op de Britse home computermarkt in de (vroege) jaren tachtig.

De film is als geheel op YouTube gezet: https://www.youtube.com/watch?v=XXBxV6-zamM

=edit= m.i.een 'must see' voor elke it'er

[Reactie gewijzigd door RRRobert op 23 juli 2024 00:28]

Ach ja, de BBC Micro!

Op de basisschool hadden we er eentje in Acorn uitvoering. Ééntje ja, voor de hele school. Niemand wist hoe het ding werkte en hij stond te verstoffen in de opslag.

Later (~'88?) kwam er nog één Philips MSX2 bij (ja, ook ééntje voor de hele school), waar ook vrijwel niemand interesse in had (behalve ik en mijn beste vriend in die tijd). Ik vond het maar een raar ding in vergelijking met de C64 die we thuis hadden.

[Reactie gewijzigd door TMDC op 23 juli 2024 00:28]

ah, de Acorn,

ooit, ergens in '86 kwam ik dat ding tegen voor de besturing van dia shows. Ik durf te wedden dat dat systeem vandaag de dag nog zou werken, super robuust
Wij hadden op school een stel heel vreemde computers -- Grundy Newbrains met Comal -- waar we op moesten leren programmeren. In het begin deded the leraren wiskunde de les, maar die raakten er gauw op uitgekeken, en het werd pas echt leuk toen de leraren Nederlands het computerlokaal overnamen.

Maar ik had toen al een paar jaar een Spectrum, en vond dat ik heel wat kon. Had ik immers niet al een heleboel listings overgetypt!
Dat vond ik ook. Die BBC Micro Acorn vond ik maar een rare “ouderwetse” computer vergeleken de C64 van mij! :)

De Speccie vond ik altijd een leuke kleine computer, doch de meeste tijd bracht ik door op mijn C64 broodtrommel.

[Reactie gewijzigd door Jittikmieger op 23 juli 2024 00:28]

De BBC Micro was een meer zakelijke computer dan de C64. De videochip was knudde vergeleken met de grafische mogelijkheden van de C64, en voor geluid had hij enkel maar een biepertje. Hij kon wel 80 kolomsmode aan wat voor zakelijke toepassingen essentieel was en was met zijn 2MHz één van de snellere 8-bit computers. Het BASIC was krachtiger en efficiënter dan dat van de C64 en het "Econet" maakte dat je netwerken van BBC's kon bouwen, de tijd ver vooruit.

Kortom, de C64 en BBC waren elk op hun eigen manier geavanceerd.
Ach ja, de BBC Micro!

Op de basisschool hadden we er eentje in Acorn uitvoering. Ééntje ja, voor de hele school. Niemand wist hoe het ding werkte en hij stond te verstoffen in de opslag.

Later (~'88?) kwam er nog één Philips MSX2 bij (ja, ook ééntje voor de hele school), waar ook vrijwel niemand interesse in had (behalve ik en mijn beste vriend in die tijd). Ik vond het maar een raar ding in vergelijking met de C64 die we thuis hadden.
Rare computers waren haast de norm, in die dagen :P Nu kijkt niemand meer op van een Medion die je bij de Aldi koopt, maar in de jaren tachtig kocht mijn vader zo een Sharp MZ-800 bij de Kwantum(!). Technisch liep dat ding in een aantal opzichten vóór op bijv. de C64, maar qua support was er in den beginne hoegenaamd niks. Gelukkig waren er al snel de HCC Gebruikersgroepen. Elke maand een bijeenkomst in Houten, floppy's (2¾" formaat!!!) kopen en de wereld aan veelal eigen geschreven (of gekopieerde) software scoren.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.