'Overheid heeft onvoldoende geregeld hoe zij omgaat met data na inbeslagname'

Het Openbaar Ministerie en de politie hebben onvoldoende bepaald hoe zij omgaan met gegevens die opgeslagen zijn op voorwerpen die ze van burgers in beslag hebben genomen. De Nationale Ombudsman roept de overheid op regels vast te stellen.

Volgens Nationale ombudsman Reinier van Zutphen is er een toenemend risico dat gegevens van in beslag genomen goederen in handen van derden komen, omdat steeds meer voorwerpen en voertuigen data opslaan. Het Openbaar Ministerie en Domeinen Roerende Zaken zijn namens het ministerie van Financiën belast met het bewaren en verkopen van in beslag genomen goederen.

De Nationale ombudsman verwacht dat de politie, het OM en Domeinen Roerende Zaken samen verantwoordelijkheid nemen en in overleg met elkaar passende maatregelen treffen over de omgang met en verantwoordelijkheid voor datadragende voorwerpen. Daarnaast roept de ombudsman de instanties op heldere afspraken te maken over hoe zij burgers hierover informeren en wat burgers zelf kunnen doen om hun gegevens te beschermen. Bij dit alles zou de Autoriteit Persoonsgegevens als gesprekspartner moeten dienen, volgens de ombudsman.

De Nationale Ombudsman komt tot de oproep na een klacht van een vrouw van wie de auto in beslag werd genomen. Die auto werd door Domeinen Roerende Zaken verkocht. De vrouw werd vervolgens door een koper op haar werk gebeld met vragen over de auto. Hij bleek haar adres en werkadres via de boordcomputer van de auto gevonden te hebben. De vrouw was van mening dat haar privacy geschonden was en dat Domeinen de auto naar de fabrieksinstellingen had moeten instellen, dan wel de data moeten wissen.

Domeinen stelde slechts bewaarder te zijn en voor het wissen van gegevens geen werkinstructie te hebben, waarbij de instantie verder aangaf verschillende auto's met verschillende systemen binnen te krijgen waarbij het soms ook niet mogelijk is om de data te wissen. Bovendien noemt de instantie het wissen een 'extra service'. De ombudsman noemt het gedrag van de dienst niet behoorlijk. "De Nationale ombudsman is van oordeel dat Domeinen en het OM zich bewust moeten zijn van een mogelijke privacyschending als gegevens niet kunnen worden gewist en het voorwerp desondanks wordt verkocht."

Reacties (49)

[supersnathan94]

Het feit dat dingen verkocht worden voor er goed en wel een uitspraak is gedaan over de zaak is natuurlijk al belachelijk.

“Ja maar anders is het minder waard en kunnen we het niet verkopen” is natuurlijk geen rede. Het is namelijk al “winst”

[dr.joep]

ken er iemand die zijn pc's, laptops en telefoons nooit terugzag, nooit vervolgt is, maar devices wel online zijn gekomen door willekeurige vreemden die ze zijn gaan herinstalleren vermoedelijk voor eigen gebruik.

er klopt wel meer niet bij de politie.
in de volksmond gaat men er vanuit dat je nooit terugziet wat ze van je in beslag nemen.

[Reactie gewijzigd door dr.joep op 24 juli 2024 00:20]

[downtime]

ken er iemand die zijn pc's, laptops en telefoons nooit terugzag, nooit vervolgt is, maar devices wel online zijn gekomen door willekeurige vreemden die ze zijn gaan herinstalleren vermoedelijk voor eigen gebruik.

Heeft ie wel een schadevergoeding gekregen voor de spullen die ten onrechte in beslag zijn genomen?

[RoestVrijStaal]

Want de waarde van foto's van bijzondere momenten in je leven, je eigen creatieve schrijfsels, e.d. zijn keurig uit te drukken in geld?

[Expresso]

Ja. Rechters en advocaten kunnen daar heel goed een waarde aan hangen.

[lezzmeister]

En die waarde is exact wat het papier waard is en meer niet. En als je al een karige vergoeding voor immateriële schade krijgt, dan zie je geen cent er van, geloof dat.

[Greeg]

Ik raad je aan het boek 'Onder de tap' van W. Pol te lezen, staat vol met flaters op het gebied van afluisteren.

[Tjoekie]

"Domeinen stelde slechts bewaarder te zijn en voor het wissen van gegevens geen werkinstructie te hebben"

En dit is helaas hoe ik van binnen uit de overheid ken inderdaad. Over het algemeen wordt er bijzonder weinig zelfstandig nagedacht door de gemiddelde werknemer. Het je kunnen verschuilen achter (al dan niet ontbrekende) procedures is helaas schering en inslag. Menigeen vind het ook wel prettig, want dan kun je het in ieder geval zelf nooit fout hebben gedaan.

[spacy]

Ik werk zelf voor overheid, maar vind dit ook slordig idd. Op mij komt het echter vooral over als dat een verouderde werkwijze is ingehaald door realiteit, en goederen zoals auto's dus ook data kunnen bevatten.
Want ik vermoed dat er voor in beslag genomen computers wel een formatteer dan wel vernietig instructie van opslag bestaat. Maar misschien dat iemand met meer kennis van domeinen hier iets over weet.

[Somoghi]

Toch wel kwalijk dat ze mogelijk persoonsgegevens doorverkopen, gaan ze nu geen protocol schrijven en voeren, doen ze dit dus willens en wetens. Volgens mij mag dat van de AVG niet

[jeroen79]

Maar is de AVG van toepassing?
Domeinen verwerkt immers geen gegevens maar verkoopt slechts een object waarop gegevens zouden kunnen staan.

[ocf81]

Het doorverkopen van een gegevensdrager (al dan niet met een auto eraan) met persoonlijke gegevens is gewoon een datalek.

[StefanDingenout]

Je mag geen data hebben, laat staan met derden delen zonder dat dit nodig is voor jouw bedrijfsvoering / je toestemming hebt. Je bent dus verantwoordelijk om, als je die data toch krijgt ongeacht hoe, deze gelijk van je systemen te verwijderen. En je systemen houd dus ook in de systemen waarop je die data ontvangen hebt, want die zijn op dat moment in jouw beheer.

[Somoghi]

Ja volgens mij wel, maar ik kan het mishebben.
Even een leesbaar stuk op Wikipedia, de officiële teksten liggen mij altijd zwaar op de maag.
https://nl.m.wikipedia.or...ening_gegevensbescherming

[adje123]

hahaha, ik hoorde laatst het volgende in een interview,(van een tweede kamerlid).
Toeslagen affaire:
Belastingdienst heeft instanties ingelicht over de mensen die verdacht werden van fraude, bij naam en toenaam gemeld bij de desbetreffende instanties(lang niet allemaal overheidsinstanties).
Nu willen de gemeentes de mensen helpen die waarschijnlijk onterecht als fraudeurs zijn aangemerkt, maar om de mensen te helpen moeten ze wel de namen van die personen hebben. Wat zegt de belastingdienst? Die gegevens mogen we niet geven i.v.m. AVG.

Overheid - Privacy - AVG?
Een groot ramp!

[BeosBeing]

hahaha, ik hoorde laatst het volgende in een interview,(van een tweede kamerlid).
Toeslagen affaire:

Tja, en vanmorgen zag ik in het nieuws dat ze in de toeslagaffaire eind dit jaar 500 mensen "gecompenseerd" zullen hebben. Er zijn naar schatting 29.000 gedupeerden, en dus kwam de tweede kamer al tot de conclusie dat ze zo tot 2050 nodig hebben. (die mensen in de kamer zijn niet dom, ze mogen alleen niets van de partijleiding)

Zoals boven ook aangemerkt, door @dr.joep, de spullen die in beslag worden genomen, zijn bewijsmateriaal, en moeten tot een eventuele rechtszaak bewaard blijven. Komt er geen rechtszaak, wordt de betrokkene vrijgesproken of wordt die wel veroordeeld, maar de in beslag genomen spullen blijken daar geen enkel verband in te hebben (ze zijn niet verkregen door criminele activiteiten, maar gewoon met in loondienst verkregen salaris betaald én ze bevatten geen bewijsmateriaal) dan komen die spullen dus niet terug. Op het moment dat er beslag op gelegd wordt, ongeacht de reden, dan wordt de overheid de bezitter én de eigenaar.

Zoals @RoestVrijStaal ook aangeeft, sommige spullen hebben emotionele of intellectuele waarde (muziekstukken, teksten, octrooien, merken) maar zoals @lezzmeister aangeeft wordt de waarde daarvan in Nederland altijd zeer laag ingeschat ... tenzij je een bedrijf bent met rechtspersoonlijkheid (NV, BV) én de waarde daarvan juridisch kunt aantonen. Als natuurlijke persoon wordt echter die waarde al heel snel betwijfeld.

Onze Nederhollandse overheidsorganisaties interesseren zich niet zo voor de burger. Ze hebben een taak uit te voeren, en die doen ze. Voor de belastingdienst is dat geld innen, en bij de dienst toeslagen komt daar dan nog bij dat ze toeslagen moeten uitvoeren. Ze doen dat precies volgens de letter van de wet, en iedere menselijkheid moet daarbij verbannen worden.

[adje123]

Voor de belastingdienst is dat geld innen, en bij de dienst toeslagen komt daar dan nog bij dat ze toeslagen moeten uitvoeren. Ze doen dat precies volgens de letter van de wet, en iedere menselijkheid moet daarbij verbannen worden.

Dat moet nog blijken, er zijn twee ambtenaren van de belastingdienst aangeklaagd voor de toeslagenaffaire.

[BeosBeing]

https://wetten.overheid.nl/BWBR0012299/2001-03-07

Klopt https://www.volkskrant.nl...%3A%2F%2Fwww.google.nl%2F
Zo hebben ambtenaren in hun gegevensbestanden specifiek gezocht naar toeslagontvangers met de Ghanese en Roemeense nationaliteit.
ze hebben daarmee dus de interne procedures overschreden. Dat maakt dat ze misschien toch vervolgd kunnen worden.
Het Openbaar Ministerie zal nu een onderzoek instellen naar de manier van werken van twee fraudeteams en de directie van de afdeling Toeslagen tussen 2013 en 2017. Op basis van dat onderzoek kan het OM eventueel besluiten individuele ambtenaren strafrechtelijk te vervolgen.

Echter als ze zich hielden aan de letter van de procedures, dan kan ze niets gemaakt worden. Ze zijn onschendbaar. Lees dit maar:
https://www.montesquieu-i...gdienst_achter_de_tralies
https://www.montesquieu-i...arij_en_de_vervolging_van

[ELD]

Dit toont het belang van encryptie. Ongeacht of je vind dat je niks te verbergen hebt of omdat je denkt dat je nooit in aanraking komt met de politie is het zeer verstandig om alles te versleutelen. Dwalingen van de Politie en het OM komen zeer vaak voor, zowel privé als via een werkgever kun je met inbeslagname te maken krijgen.

Bitlocker, SED, LUKS etc. Zeer verstandig om dit te gaan gebruiken.

[87Dave]

Inderdaad. En dan gaat het niet eens alleen over inbeslagname in kader van crimineel onderzoek.
Ook bij onbetaalde schulden van jezelf, werkgever, inwonende partner of zelfs een vorige huurder kan je als het verkeerd gaat met inbeslagname geconfronteerd worden. Je kan wel gelijk hebben en het uiteindelijk ook kunnen bewijzen, maar ondertussen is je laptop al lang aan een derde verkocht.

[kodak]

Alleen hoef je bij je auto of de meeste andere datadragers dus niet te verwachten dat er encryprie is, er lijkt zelfs niet altijd een mogelijkheid te wissen te zijn. En zolang het merendeel van de markt er geen belang in ziet om dit te eisen (terwijl veel bedrijven en zzpers net zo goed klantgegevens op die apparaten in autos enz blijven verwerken) zal het niet snel beter worden.
Natuurlijk wil dat niet zeggen dat verkopers dan geen plicht hebben om er ook zorgvuldig mee om te gaan.

[MartinoLatino]

Ik denk dat er op dit onderwerp sowieso nog te weinig beleving zit bij de Overheid. Maar je ziet dit ook terug bij een Curator, die maar wat graag zaken van failliete bedrijven z.s.m. ten gelde maakt, zonder dat er altijd even integer/conform de wet wordt omgegaan met persoonsgegevens die ook binnen de boedel kunnen vallen.

Op het moment dat zaken verbeurt worden verklaart, gaat het 'eigenaarschap' over aan de Overheid en in mijn beleving hebben zij vanaf dat moment de plicht om te voldoen aan hun eigen AVG- en privacywetgeving.

Zover ik weet, zal je niet eenvoudig nog data aantreffen in de voormalige politievoertuigen die eveneens via de domeinen wordt verkocht, dus het kan schijnbaar wel.

[BeosBeing]

Op het moment dat zaken verbeurt worden verklaart, gaat het 'eigenaarschap' over aan de Overheid en in mijn beleving hebben zij vanaf dat moment de plicht om te voldoen aan hun eigen AVG- en privacywetgeving.

De overheid heeft enkele jaren geleden echter een wetje aangenomen dat overheidsorganisaties en hun ambtenaren niet vervolgd kunnen worden voor het overtreden van die wetten.
Als jij de afgewerkte olie van je auto in het riool gooit en betrapt wordt krijg je een forse boete, echter als bij vuilnisophaaldienst of de plantsoenendienst een leidinggevende hiertoe opdracht zou geven, en een werknemer zou dat ook uitvoeren, en dit zou door derden geconstateerd worden, dan is er geen juridische vervolging mogelijk en gaan zowel de werknemer als de leidinggevende vrijuit.

Je kunt wel als burger via (Europese) rechters afdwingen dat men stopt met jouw (AVG) rechten te schenden, maar veroordeling voor wat ze al gedaan hebben is er niet bij.

[7ven]

De overheid heeft I(C)T sowieso crap geregeld. Nog losstaand van rare regelgeving omtrent eigendomsrecht blijkt keer op keer dat de overheid niet in staat is om IT infrastructuur goed te regelen, te beveiligen, te ontwikkelen.

[Reactie gewijzigd door 7ven op 24 juli 2024 00:20]

[er0mess]

Dit heeft meer te maken met beleid en mentaliteit dan met ict-systemen.

[walteij]

Pure arrogantie is dit.
Het in beslag nemen van materialen en er dan niet voor zorgen dat er geen herleidbare gegevens naar de oorspronkelijke eigenaar meer terug te vinden zijn.
Je zult maar per ongeluk een papieren belasting aanslag in de auto die in beslag genomen is hebben liggen.

En zoals anderen hieronder ook al melden, hoe zit dit in verhouding met de AVG?

[cracking cloud]

De overheid en IT is geen gelukkige combinatie. Kijk naar de het OM dat al een aantal keer NAW gegevens/foto's heeft gelekt van kroongetuigen.

[BeosBeing]

De overheid en IT is geen gelukkige combinatie. Kijk naar de het OM dat al een aantal keer NAW gegevens/foto's heeft gelekt van kroongetuigen.

Oh, maar daar zit een doel achter.

[ErikT738]

Ik vind inbeslagname en doorverkoop sowieso niet meer van deze tijd als het niet om zware criminaliteit gaat. Voor mij is het een beetje vergelijkbaar met het in gijzeling nemen wegens niet betaalde boetes, een ouderwetse regel die in de prullenbak thuishoort.

Wat gebeurt er overigens als de overheid een voorwerp in beslag neemt waar kinderporno op blijkt te staan? Als ze dat niet netjes wissen zijn zowel de verkopende als lopende partij naar mijn weten strafbaar.

[FilipSP]

Afgezien van je mening, maar hoe zo ouderwets ?

Goederen en data, zoals gegevensdragers, worden in beslag genomen voor waarheidsvinding of om wederrechtelijk gekregen voordeel aan te tonen. Een PC of een auto wordt, anders dan bij gijzeling, in eerste instantie niet in beslag genomen om betaling of nakoming van een straf af te dwingen, maar omdat iets vermoedelijk gestolen is, er onderzoek naar moet worden gedaan (denk aan forensisch bewijs) of gebruikt is ten tijde van een misdrijf.

Het zou toch heel raar zijn als iemand een gestolen telefoon zou mogen houden, terwijl hij ondertussen vrolijk een aantal dagen in de gevangenis zit, want dat impliceert je stelling.

Daarnaast is het ook niet echt ouderwets, integendeel. Naast de inbeslagname ter onderzoek is er de laatste jaren zowel toenemende maatschappelijke steun en aandacht van de strafketen voor het ontnemen van crimineel vermogen (ondermijning).

Voor wat betreft de kinderporno dat zou natuurlijk niet mogen gebeuren, zoals waar de ombudsman nu tegen in het verweer komt, maar je kunt er niets mee. Ten eerste vrijwaart de dienst die zich hiermee bezig in de alg. voorwaarden voor tal van gebreken, maar daarnaast heeft de staat voor dit soort activiteiten Strafrechtelijke immuniteit.

[Reactie gewijzigd door FilipSP op 24 juli 2024 00:20]

[ErikT738]

Als de artikelen worden doorverkocht ga ik er niet van uit dat deze voorwerpen voor forensisch onderzoek in beslag worden genomen, maar om eventuele schulden af te betalen of iets in die richting. Ik kan me niet voorstellen dat het veel geld oplevert en het kan mensen een hoop problemen geven. Dat de Porsche van een drugsdealer in beslag wordt genomen is een ander verhaal en wat mij betreft prima, maar bijvoorbeeld zijn laptop (die mogelijk met drugsgeld is gekocht) waar ook voor tien jaar aan vakantiefoto's op staan vind ik weer te ver gaan. Leg dan een boete voor het verwachte verkoopbedrag op en laat mensen zelf uitzoeken hoe ze dat bij elkaar sprokkelen.

[FilipSP]

In mijn ongeveer 15 jaar als fiscalist heb ik nog nooit meegemaakt dat de Belastingdienst beslag legde op roerende zaken met zulke geringe waarde. Het kan eventueel, maar dan na zoveel procedurele en materiële waarborgen (van bezwaar tot en met betaling ter opheffing) dat er in principe voldoende tijd is om emotionele of zelfs waardevolle data naar een ander medium over te brengen.

Dus als er dit soort producten worden aangeboden dan zijn ze afkomstig uit het zakelijke circuit of in het kader van strafrechtelijk onderzoek. In dat laatste geval krijgt de verdachte de mogelijkheid om afstand te doen van het voorwerp en dat kan uiteindelijk verkocht worden.

Overigens zijn er in principe altijd mogelijkheden om emotionele data over te brengen, maar niet geheel valt uit te sluiten dat dit in ' the Heat of the moment' uit het oog wordt verloren.

[ErikT738]

Goed, misschien is mijn reactie meer toepasselijk op deurwaarders (die je huisdier nog mee zouden nemen als ze denken dat het wat oplevert) dan op de overheid.

[MrMonkE]

Bij huurauto's speelt dit ook. Ik had er laats een daar stonden 3 telefoons gekoppeld. De routeplanner zal ook wel history hebben gehad maar die had ik niet nodig en het was een dag-huur dus ik heb niet echt de moeite genomen te leren hoe die auto werkt. Bij het inleveren ben ook ik vergeten mijn telefoon te ontkoppelen en met de mijne erbij zaten er op dat moment dus 4 nummers in.
Zou eigenlijk ook een soort van beleid voor moeten zijn.

[erwn]

Zouden ze bij inbeslagname zo'n Amazon retour-regel moeten opnemen:

Verwijder of wis eventuele persoonlijke gegevens van elektronische apparaten voordat je ze retourneert.

Maar serieus, het beschouwen van wissen als extra service getuigt natuurlijk niet van begrip hierover. Goed dat de ombudsman dit aankaart! Jammer dat de overheid dit niet zelf heeft gedaan. Ik snap dat niet elke afdeling of bestuursorgaan hiervan op de hoogte is, maar je zou toch hopen dat de overheid intern zichzelf hierop aanspreekt en adviseert?

[Reactie gewijzigd door erwn op 24 juli 2024 00:20]

[Verwijderd]

Als je dit als retailer doet ben je gewoon de lul. Zoals het hoort. Maar blijkbaar mag de overheid dit wel zelf doen? Mag hopen dat hier strenge maatregelen op worden getroffen.