De mens is al tienduizend jaar bezig de omgeving naar zijn hand te zetten. Dat zie ik niet enkel als negatief. Als je naar het Europese landschap kijkt dan zie je dat de mens die in de loop van duizenden jaren ook heeft verrijkt. Vroeger waren boeren ook landschapsbeheerders die verrijking brachten.
Ik ben niet tegen een verder gaande technologische ontwikkeling. De veranderingen gaan echter niet op een ordelijke manier maar exponentieel door ongeremde zucht en dat is gevaarlijk en niet in goede banen te leiden. De nieuwe generatie schijnt dat niet te interesseren. Ze zijn opgegroeid met "instant satisfaction".
Volgens mij onderschatten wij de mate van verandering die de mens in korte tijd, met name de laatste eeuw, teweeg heeft gebracht. Iemand die daar een interessant boek over geschreven heeft is Elizabeth Kolbert: "
The Sixth Extinction". Het uisterven dat de mens veroorzaakt is vergelijkbaar met
massa-uitsterven dat veroorzaakt werd door de asteroïde die de dinosauriërs uitroeide. Het is maar zeer de vraag wij de negatieve gevolgen daarvan kunnen overleven, nog afgezien van de vraag wat het met onze kwaliteit van leven doet. Wij kijken op de hele korte termijn, maar in de evolutie is de menselijke beschaving een oogwenk, en misschien wel een afsluiting.
De moderne mens vindt zich zelf geweldig, maar nog nooit heeft de mens zo op korte termijn gedacht. Wij zijn kampioen kortzichtig denken. De recente financiele crisis hebben we daar ook aan te danken. De huidige generatie wil in het "hier en nu" leven. Dat klinkt verheven maar is ook een egocentrische kijk. De Zonnekoning Lodewijk de X1V die voortdurend grote feesten hield in Versaille leefde ook sterk in het hier en nu, zijn motto was: Apres moi, le deluge (na mij mag de wereld vergaan). Als wij nog maar even dat tripje naar de maan mogen meemenen en kunnen rondzweven bij lage zwaartekracht, dan kan de rest stikken. Een generatie die zo denkt die gedraagt zich als een hopenloos verslaafde die afstevend op zijn eigen ondergang.
Er bestaat wel degelijk natuurlijk evenwicht. Dat de mens die niet meer heeft is dan ook een teken dat de mensheid niet langer gezond is. Zo passen bijvoorbeeld leeuwen hun vruchtbaarheid aan aan de populatie van hun prooidieren. Het is zelfs bewezen dat de populaties van prooidieren groter zijn in de aanwezigheid grote roofdieren als zonder. Het zijn juist de lagere levensvormen zoals planten die onbegrensd groeien en daarmee weer voldoende voedsel geven voor de hogere dieren.
De mens is van nature ook geen roofdier. Apen zijn geen roofdieren. Mensen zijn sociale primaten, alleseters maar primair herbivoren, waarvan de alfamannetjes het gedrag van roofdieren zijn gaan aanmeten. Het is een minderheid van de mensen die dat in hoge mate is gaan doen. Sommige overheersen daardoor, anderen zakken naar de onderlaag van de samenleving. Zulke mensen predateren op hun eigen soort, iets wat roofdieren zelden doen. Dit ontaarde gedrag is heel recent ontwikkeld.
Ik heb er niets op tegen dat de mens andere planeten gaat koloniseren of zich verbreidt in het universum. Lijkt me zeer interessant en moeten we zeker doen. Ik denk dat we dat ook sneller zouden doen als we niet zo bezeten waren van commercieel belang, want dat is er nauwelijks, en aandeelhouders willen steeds kortere terugverdientijden. Ik zie Musk dan ook vooral reisjes op eigen kosten organiseren, want een verdienmodel is er in de verste verten niet.
Waar ik iets op tegen heb is dat planetaire migratie voorgesteld wordt als een oplossing voor de problematiek die wij hier op Aarde scheppen. Dat is echt een illusie. De moderne mens graaft zich steeds dieper in in zijn fantasie. Ik zien jongeren als zombies voorover gebogen naar hun schermpjes. Nog nooit waren mensen zo weinig origineel als de app-generatie. Zo is aangetoond dat popmuziek steeds verder versimpeld is,
In zekere zin is virtuele realiteit een latere fase in de verslaving. De realiteit is niet meer voldoende om de moderne mens nog te bevredigen. De laatste fase is de hersenen direct te prikkelen tot genot. Er zijn proeven gedaan met aapjes die met een knop zichzelf zo steeds even konden bevredigen. Die bleven drukken tot ze dood gingen.
Ik wil mensen het genoegen van eindeloze, steeds heftigere zelfbevrediging niet ontzeggen, ik vind alleen niet dat de hele planeet meegesleept moet worden in hun val. Waarom is de Franse revolutie uitgebroken? Omdat in Versaille een kwart van het nationaal inkomen werd opgemaakt en de mensen in Parijs stierven de honger. Zo zijn wij bezig de Aarde kaal te slaan en zien niet dat de rest van de Natuur er zwaar aan onder door gaat. Verslaafden aanvaarden pas hun verslaving als ze een keiharde rekening gepresenteerd krijgen.
De onbalans overleven is inderdaad wat een verslaafde doet. Maar een gezond mens wil niet overleven, die wil gewoon prettig leven. Als wij met al onze technologie in overleven zitten, zijn we eerder achteruit geboerd. Afgezien van oorlogen en wat natuurrampen leefden mensen vroeger lang niet slecht hoor. Somige natuurrampen (droogtes, ziekteverspreiding) werden daarbij door de mens zelf veroorzaakt. Als wij de Natuur blijven ontregelen wordt het inderdaad overleven voor de grote massa op Aarde. Hoeveel schat jij dat Musk er kan redden met zijn Mars migratie? En wat voor leven is dat op Mars? Dat mag je met recht overleven noemen. Een paar onvoorziene tegenvallers en iedereen crepeert.
Zou het door de computerspelletjes komen dat mensen denken dat dit een gezellige picknick wordt? Ga eens een uur in zo een pak rondlopen en zweten als een otter. Of dagenlang naar die deprimerende dode omgeving kijken. Hoe lang duurt het voor je tegen de muren oploopt? Wat ga je doen als sommige van de medebewoners waarmee je opgesloten zit in een beperkte ruimte labiel of ziek worden? De luchtsluis uitzetten? Wat als het verblijf tot allerlei progressieve afwijkingen leidt, bijvoorbeeld door de lagere zwaartekracht? Wat als kinderen zich niet normaal ontwikkelen. Volgens mij heeft de mensheid meer kans de inval van een astroide te overleven in een schuilplaats dan een verblijf op mars. Als we dan toch zo paranoide zijn laten we dan meer tunnels gaan graven.
Maar zouden we niet even wachten met de Aarde afschrijven?