Het is woensdag precies tien jaar geleden dat Microsoft de Xbox 360 in Nederland, België en de rest van Europa uitbracht. Met de console wist Microsoft zich een stevige positie naast de PlayStation van Sony te verwerven, onder andere met exclusieve titels.
Met de Xbox zette Microsoft in 2001 zijn eerste stappen op de consolemarkt, maar het was de opvolger, de Xbox 360, waar het grote succes in deze lucratieve branche mee werd behaald. De Xbox 360 werd begin 2005 aangekondigd en verscheen eind november in de VS, gevolgd door een release op 2 december in Europa, waaronder Nederland en België.
Dat de console populair was bleek direct. "De Xbox 360 is sinds hedenochtend half elf officieel uitverkocht", schreef Tweakers op de introductiedag. Gamers stonden letterlijk in de rij voor winkels om het systeem aan te kunnen schaffen. De timing van Microsoft was hier cruciaal: Sony en Nintendo zouden hun nieuwe generatie consoles, respectievelijk de PlayStation 3 en de Wii, pas een jaar later uitbrengen. De fabrikant wist er echter niet optimaal van te profiteren omdat er aanvankelijk ernstige tekorten waren, Microsoft wist vooral in de eerste maanden bij lange na niet genoeg exemplaren van de Xbox 360 te produceren.
De specificaties waren voor die tijd bijzonder aantrekkelijk, vooral ten opzichte van de gevestigde consoles van die tijd, zoals de PlayStation 2. De Xbox 360 had een IBM PowerPC-processor met drie 3,2GHz cores, waarbij elke core over een VMX-128 vectorprocessor beschikte. De gpu was een model van destijds nog ATi, met 48 pipelines, kloksnelheid van 500MHz en 512MB gddr3-geheugen op 700MHz, die over 10MB dram als framebuffer kon beschikken. De console ondersteunde middels een optionele adapter wifi-a/b/g, had drie usb-poorten, twee geheugenuitbreidingslots, ethernet, en een verwisselbare harde schijf.
Microsoft kwam aanvankelijk met twee versies op de markt: een Core-versie als instapsysteem, die geen hdd bevatte, met een composietkabel en een controller met draad in de doos geleverd werd. Daarnaast was er de Xbox 360 Premium die wel een hdd had en met draadloze controller op de markt kwam. De beide versies kregen in de loop der jaren meerdere opvolgers, zoals de Arcade, de Elite en de S-versies. Daarnaast ging de interface regelmatig op de schop, onder andere met de komst van de New Xbox Experience in 2008. In dat jaar maakte Microsoft bekend 25 miljoen exemplaren van de Xbox 360 in Europa verkocht te hebben.
Voor het grote publiek waren de draadloze controllers de blikvanger. De draadloze controllers kwamen uit voor bluetooth hier goed voor was doorontwikkeld, claimt Marc Whitten, destijds product officer voor Xbox, nu werkzaam bij Sonos. Het team moest daarom een oude standaard voor draadloze telefonie aanpassen voor de controllers. Daarnaast worden de online mogelijkheden als eigenschappen gezien die vanaf de Xbox 360 gemeengoed zijn geworden bij consoles.
De hardware was echter alles behalve vrij van problemen. Berucht waren de problemen die tot een Red Ring of Death, of RRoD, leidden. Die benaming was afgeleid van de drie rode leds van de homeknop, die oplichtten bij een general hardware failure. Microsoft zag zich genoodzaakt systemen kosteloos om te ruilen, iets waar misbruik van gemaakt werd door mensen die de kans zagen hun systeem te laten oververhitten en een gloednieuwe te krijgen. Daarnaast klaagden veel gebruikers over bekraste schijfjes, iets waar zelfs de Europese Commissie zich nog mee ging bemoeien.
Die problemen wist Microsoft het hoofd te bieden in de loop der jaren en de verkoop ging gestaag door. De goede verkopen kwamen mede door de exclusieve titels die het concern in huis wist te halen. Daaronder vallen bijvoorbeeld de games uit de Halo-, Gears of War- en Fable-series. Microsoft probeerde munt te slaan uit de hoge verkoopcijfers van de Xbox 360 door een groot aantal accessoires voor de spelcomputer uit te brengen, waarvan de hd-dvd-drive inmiddels vergeten is en Kinect de bekendste is. Dit onderdeel was bedoeld om een graantje mee te pikken van het succes van de Wii, met zijn bewegingscontrollers. De Kinect zou zelfs een centraal onderdeel worden van de Xbox One, maar het publiek liep er niet warm voor en Microsoft zag zich genoodzaakt zijn plannen flink terug te schroeven.
Inmiddels is de Xbox 360 opgevolgd door de Xbox One, die nog niet het succes van de 360 lijkt te evenaren. Ook na tien jaar wordt de Xbox 360 nog in veel huiskamers en slaapkamers aangezet en is er een levendige handel in de spelcomputers en de bijbehorende games.