Nationale overheden moeten zich niet te veel bemoeien met het internet. Daarvoor pleit de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Volgens de WRR is het internet een 'mondiaal publiek goed' dat moet worden beschermd.
Nationaal beleid van overheden is een risico voor de integriteit van het internet, zo blijkt uit het rapport van de WRR, dat dinsdagmorgen aan het kabinet wordt overhandigd. De WRR is een adviesorgaan van het kabinet. Volgens het adviesorgaan moeten overheden daarom terughoudend optreden met ingrijpen in het internet. Gebeurt dat niet, dan heeft dat een 'uiterst schadelijk effect'. Ook bedrijven die een belangrijke rol spelen in het internet, zoals backboneproviders, moeten terughoudend handelen.
"We zien steeds meer nationaal beleid waarbij inbreuk wordt gemaakt op de kernprotocollen van het internet", zegt Dennis Broeders, de hoofdauteur van het rapport. Een voorbeeld daarvan zijn dns-blokkades van websites. Ook Nederland gebruikte het dns-systeem enige tijd om de website The Pirate Bay te blokkeren, tot de rechter die blokkade uiteindelijk terugdraaide - een hoger beroep loopt echter nog, waardoor de website opnieuw zou kunnen worden geblokkeerd.
Ook inlichtingendiensten vormen een risico voor het internet, aldus het adviesorgaan. Daarbij is onder meer spionage een reden tot zorg. Ook de praktijk dat inlichtingendiensten kwetsbaarheden in software achterhouden om die te gebruiken voor spionage, in plaats van ze op te laten lossen door de ontwikkelaar, is volgens de WRR een slecht idee. Onder meer de Amerikaanse geheime dienst doet dat, maar ook het Nederlandse kabinet sluit niet uit dat de AIVD en MIVD kwetsbaarheden voor zichzelf houden.
Ook het afschermen van delen van het internet is volgens de onderzoekers een slecht idee. Dat is onder meer populair in autoritaire regimes als Iran en China, maar ook in Westerse landen als Groot-Brittannië en Australië bestaan systemen om bijvoorbeeld websites met aanstootgevende content te blokkeren. De onderzoekers doen dat af als 'datanationalisme'.
"Het is geen goed idee als nationale overheden met het internet rommelen", zegt Broeders. "Dat kan het vertrouwen in het internet beschadigen. Als je er niet meer op kunt vertrouwen dat zaken vindbaar zijn of dat je communicatie wordt verstuurd, is dat slecht voor het vertrouwen." Dat kan ook economische gevolgen hebben, aldus de onderzoekers.
Volgens de WRR is het daarom hoog tijd dat het internet internationaal wordt beschermd. Nederland kan daarbij een belangrijke rol in spelen, aldus de onderzoekers: bescherming van het internet moet een 'speerpunt' worden van het buitenlandbeleid van het kabinet. Of dat gebeurt, is nog niet bekend: het kabinet moet nog op het rapport reageren.