Inleiding
De geruchten over Windows Mobile 7 doen letterlijk al jaren de ronde. Microsoft is inderdaad al minstens twee jaar bezig aan zijn nieuwe, van de grond af nieuw opgebouwde mobiele besturingssysteem: in januari 2008 lekten voor het eerst screenshots uit.
Toch is het nog altijd een raadsel wat Windows Mobile 7 te bieden heeft. Slechts weinig mensen hebben de gelegenheid gekregen om er al mee te experimenteren, en waar Windows Mobile 6.5-roms lang voor de release al aan de lopende band opdoken, is er van Windows Mobile 7 nog niets bekend.
Dat is opvallend, want Microsoft maakt bijzonder veel werk van het nieuwe mobiele OS. Windows Mobile 7 moet Microsoft met radicale veranderingen weer aan de top van de smartphonemarkt brengen.
Tweakers.net heeft de afgelopen tijd kunnen praten met diverse mensen die dicht bij de ontwikkeling van Windows Mobile 7 staan. Daardoor kunnen we ons redelijk voorstellen hoe de software in elkaar steekt en wat Microsoft ermee van plan is.
Ook Tweakers.net heeft overigens nog geen screenshots of foto's van toestellen weten te bemachtigen, waardoor we bij deze preview geen officieel beeldmateriaal kunnen plaatsen. De screenshots die op telefoons getoond worden, zijn daar met Photoshop in gemonteerd, en over de authenticiteit van de screenshots zelf is geen enkele zekerheid.

De gedachte achter het OS
Tot nu toe was Windows Mobile gericht op de zakelijke gebruiker, met functies als ondersteuning voor Exchange en Office. Toen Microsoft het Exchange-protocol moest vrijgeven, verdween een deel van het unieke van de functionaliteit. Andere smartphone-OS'en kunnen inmiddels zonder uitzondering synchroniseren met Exchange, waardoor de bedrijfskalender en -e-mailtjes en zakelijke contacten ook in Android-telefoons of Symbian-toestellen verschijnen. Ook is er steeds meer Office-software voor de diverse platformen beschikbaar.

Het is daarom niet zo gek dat Microsoft de focus op de zakelijke markt in Windows Mobile 7 laat varen. Het wordt een OS voor consumenten: zakelijke klanten die met Windows Mobile werken, kunnen de komende paar jaar nog toestellen met Windows Mobile 6.5 gebruiken. Overigens betekent dat niet dat er geen Exchange- en Office-functionaliteit in Windows Mobile 7 zit, maar Microsoft lijkt meer te geloven in het succes op de consumentenmarkt.
De belangrijkste wijziging ten opzichte van eerdere Windows Mobile-versies is verbeterde integratie met andere Microsoft-producten. De eerste aanwijzing daarvoor kregen we afgelopen oktober, toen Microsoft ineens de naam Windows Phone hanteerde als naam voor Windows Mobile-smartphones. De reden om het merk Windows in combinatie met Windows Mobile te gebruiken, was een publicitaire: Windows heeft bij veel 'gewone' consumenten een goede naam en in elk geval veel naamsbekendheid.
Naast Windows worden voor WM7 nog twee bekende merknamen van Microsoft uit de kast getrokken: Xbox voor gaming en Zune voor multimedia. Ondersteuning voor multimedia is altiijd een zwak punt van Windows Mobile geweest; ook de Windows Media Player in versie 6.5 was niet erg bruikbaar. Daarom is Windows Mobile 7 uitgerust met een Zune-player.
Daarnaast besteedt Microsoft in versie 7 aandacht aan de andere entertainmentmarkt waar het bedrijf groot in is: gaming. Windows Mobile 7 kan daarom draadloos gegevens, multimedia en games met de Xbox 360 uitwisselen.
Door het gebruiken van bekende merknamen hoopt Microsoft Windows Mobile 7 in een klap bekend te maken bij het grote publiek. Hoe het besturingssysteem zelf in de markt wordt gezet, is overigens nog niet duidelijk: het gerucht ging dat Microsoft de naam 'Seven' wilde gebruiken, maar dat is vooralsnog door niemand bevestigd.
Als naam lijkt 'Windows 7 Mobile' op dit moment de meest voor de hand liggende kandidaat: Microsoft wil Windows Mobile graag aan Windows koppelen, en Windows 7 heeft een positief imago. Zaken als de eenvoudige synchronisatie tussen Windows en Windows Mobile zouden daarbij prima als marketingargument gebruikt kunnen worden. Maar nogmaals: niemand weet al zeker hoe de naam zal luiden.
De grote lancering
Microsoft weet dat het een grote comeback moet maken op de smartphonemarkt. Daarom heeft de Redmondse softwaregigant voor de lancering het heft in eigen handen genomen.
De eerste toestellen met Windows Mobile 7 verschijnen tegelijk met het besturingssysteem, dat in september gelanceerd wordt. Microsoft houdt de regie voor die lancering strak in eigen handen. De toestellen zullen weliswaar van elkaar verschillen - er worden bijvoorbeeld telefoons met alleen een touchscreen verwacht, maar ook met een uitschuifbaar qwerty-toetsenbord - maar ze zullen allemaal de dezelfde chipset en dezelfde grafische mogelijkheden hebben. Waarschijnlijk zal de schermresolutie ook gestandaardiseerd zijn.
Een aantal toestelfabrikanten werkt op dit moment aan die eerste serie toestellen. Waarschijnlijk zijn dat HTC, Samsung, LG en Sony Ericsson, maar ook deze informatie is nog niet bevestigd. De fabrikanten mogen in eerste instantie niets aan de interface van Windows Mobile 7 wijzigen: Microsoft wil dat alle toestellen dezelfde standaardinterface krijgen. Zo mag er bijvoorbeeld geen Opera Mobile worden toegevoegd, wat nu bijna altijd gebeurt.
Pas bij de tweede serie toestellen, die tegen het einde van 2010 op de markt moet komen, mogen fabrikanten wel kleine veranderingen in de interface doorvoeren: vermoedelijk gaat het dan om kleurstellingen en wellicht om het toevoegen van eigen applicaties.
Pas vanaf de derde lichting, die op zijn vroegst in het voorjaar van 2011 op de markt komt, mogen fabrikanten hun eigen interfaces implementeren. HTC zal dat doen met Sense, terwijl Sony Ericsson voor Windows Mobile de eigen Panel-interface heeft. Samsung zal TouchWiz toevoegen en LG heeft zijn eigen S-Class-look voor smartphones.
Hoewel het bijna onvermijdelijk is dat toestellen vroegtijdig uitlekken, worden de toestellen op zijn vroegst enkele weken voor de lancering van Windows Mobile 7 aangekondigd. Na het verschijnen van Windows Mobile 7 kunnen fabrikanten nog altijd smartphones maken met Windows Mobile 6. De nog aan te kondigen versie voor capacitieve schermen, versie 6.5.3, zal echter de laatste grote update voor het 'oude' OS zijn. Het is dan ook de vraag hoeveel tijd en geld de fabrikanten nog in Windows Mobile 6 zullen investeren.

De hardware
Zoals gezegd moeten de fabrikanten gestandaardiseerde hardware gebruiken. Het gaat in elk geval om een chipset met een minimale kloksnelheid van 1GHz. Dat is vermoedelijk de Qualcomm Snapdragon: die chipset zit al in de HD2, waarschijnlijk het enige 'oude' toestel dat Windows Mobile 7 aankan.
Naast eisen aan de chipset vraagt Microsoft ook van fabrikanten om een grote hoeveelheid werkgeheugen in te bouwen. Hoewel dat niet duidelijk is, gaat het waarschijnlijk om minimaal iets van 384MB werkgeheugen en wellicht 512MB. OpenGL ES 2.0 is eveneens een vereiste om Windows Mobile 7 te draaien.
Daarnaast worden er eisen gesteld aan het scherm: schermen moeten een resolutie hebben van 800x480 beeldpunten. Ook wil Microsoft relatief grote schermen: het gerucht over een minimale schermgrootte van 3,5" klopt vermoedelijk.
Voor zover bekend is een touchscreen eveneens een vereiste. Van eerdere Windows Mobile-edities was er een Standard-versie, die op touchscreenloze toestellen als de HTC Snap draaide, maar het valt te betwijfelen of dergelijke toestellen met Windows Mobile 7 zullen verschijnen.
De afgelopen weken verschenen er namen en specificaties van twee toestellen op internet. De LG Apollo zou een 3,8"-scherm hebben en een schermresolutie van 720p. Daarnaast zou dit toestel zijn uitgerust met een 1GHz-chipset en een 10-megapixelcamera die ook weer 720p-video kan leveren.
De HTC Obsession zou nog het meest op een Windows Mobile-versie van de Nexus One lijken: dit toestel zou beschikken over een 3,7" groot amoled-scherm, dezelfde Snapdragon-chipset als de Apollo en de Nexus One, en 512MB werkgeheugen en 512MB flashgeheugen.
Tijdens onze gesprekken bleek niemand de informatie en namen over deze toestellen te willen bevestigen, maar het bestaan ervan werd ook niet uitgesloten. De geruchten over een HTC HD3 met Windows Mobile 7 en een 4,5"-scherm werden wel resoluut naar het rijk der fabelen verwezen.
De interface
Niemand die Tweakers.net voor dit verhaal sprak, was van mening dat de user interface van Windows Mobile 7 een revolutie gaat veroorzaken. Het zal een sterk verbeterde versie zijn van de huidige interface, maar er zullen geen radicale vernieuwingen worden gebracht.
Een van de geïnterviewden beschreef de interface als erg 'iPhone-achtig': WM7 kan immers met gebaren bediend worden en het moet veel intuïtiever werken dan Windows Mobile 6.5. Bovendien is er standaard multitouchondersteuning en werkt het OS uitsluitend met capacitieve schermen.
Het is onduidelijk of de eerder uitgelekte screenshots authentiek zijn, maar de kans daarop lijkt klein: vermoedelijk ging het om een concept waar sindsdien nog veel aan vertimmerd is. Screendumps uit de final-versie zijn momenteel natuurlijk ook te veel gevraagd: bij Windows Mobile 6.5 verdween tussen de aankondiging en de release de honingraat uit het menu, en het duurt nog maanden voordat WM7 wordt aangekondigd.
Waar de muziekspeler dankzij de Zune-invloeden stevig verbeterd is, is dat met de browser niet het geval. De browser is iets beter dan die van Windows Mobile 6.5, maar zou nog altijd lang niet de beste mobiele browser op de markt zijn. Verder is inmiddels duidelijk dat Microsoft zijn diensten Marketplace en MyPhone naar het nieuwe OS gaat porten.
De meningen over de software lopen uiteen. Waar de een zegt dat het veel sneller werkt dan bijvoorbeeld de iPhone 3GS, heeft de ander het over hickups en het trage opstarten van applicaties.
De interface wordt een mengeling van elementen van iPhone OS, Android en de Zune HD. Een van de zaken die van de iPhone is afgekeken is organisatie van de homescreens, die van links naar rechts gesorteerd staan. Bij Android staat het centrale homescreen in het midden. Wel kunnen de homescreens dynamische informatie weergeven, zoals dat al jaren in het Today-screen gebeurt.
De gallery hieronder geeft een beeld van wat de afgelopen jaren aan screenshots van Windows Mobile 7 is opgedoken. Veel van deze beelden zijn ongetwijfeld authentiek, maar in de loop van de jaren is vrijwel alles aan de interface veranderd, waardoor het nog altijd niet te zeggen is hoe Windows Mobile 7 er uiteindelijk uit zal zien.
Apps
Oude applicaties zijn in principe niet compatibel met het nieuwe Windows Mobile 7. Daardoor gaan ruim twintigduizend bestaande Windows Mobile-applicaties een onzeker lot tegemoet.
Het is niet uitgesloten dat het huidige platform op de een of andere manier geëmuleerd gaat worden. Toch zal dat niet de belangrijkste weg zijn die Microsoft gaat bewandelen. Het ligt veel meer voor de hand om ontwikkelaars te stimuleren om applicaties te porten. Microsoft zal vermoedelijk op MIX 2010, dat vanaf 15 maart in Las Vegas wordt gehouden, bekendmaken hoe dat in de praktijk zal werken.
/i/1264690426.jpeg?f=imagenormal)
Een van de meest voor de hand liggende mogelijkheden is een wizard in Visual Studio 2010, waarmee Visual Studio 2008-applicaties omgezet en opnieuw gecompileerd kunnen worden. Als de sdk voor Windows Mobile 7 inderdaad tijdens de MIX wordt vrijgegeven, hebben ontwikkelaars nog een half jaar de tijd om applicaties te porten.
De ondersteunde talen zijn vermoedelijk C#, VB.NET en eventueel managed code voor Silverlight. Het is onduidelijk of er ook ondersteuning is voor .NET Compact Framework 3.5, maar de kans daarop lijkt groot.
Distributie van applicaties zal plaatsvinden via Windows Mobile Marketplace, de downloadwinkel die nu ook actief is voor software die draait op Windows Mobile 6.1 en 6.5.
/i/1235568238.jpeg?f=imagenormal)
Tot besluit
Microsoft moet íets doen: hoewel het in Nederland nog redelijk gaat, holt het marktaandeel wereldwijd achteruit en concurrenten als Android, iPhone en Blackberry varen daar wel bij. Om Windows Mobile populairder te maken, is dan ook voor een radicale koerswijziging gekozen: in tegenstelling tot zijn voorgangers is Windows Mobile 7 primair gericht op consumenten in plaats van op zakelijke gebruikers. Bovendien houdt de softwaregigant alles rondom de grote lancering in september zelf in de hand.
De eerste stap naar de lancering zal volgende week maandag worden gezet, als Microsoft om drie uur een persconferentie geeft op het Mobile World Congress in Barcelona. Wie daar niets van wil missen, kan natuurlijk de frontpage van Tweakers.net in de gaten houden of de gebeurtenissen volgen via Twitter.
Er zal veel afhangen van de presentatie en de marketing: met de 'Windows Phone'-campagne van afgelopen najaar zaaide de softwaremaker louter verwarring, en door de diep geïntegreerde interfaces van HTC en Samsung zullen veel consumenten nauwelijks geweten hebben dat ze een toestel met Windows Mobile hadden gekocht.
Microsoft zet ditmaal dan ook alles op alles. Het bedrijf uit Redmond heeft voor het nieuwe platform al zijn prominente merken - Windows, Xbox en Zune - in de software geprobeerd te integreren, zodat een WM7-toestel een echte 'Windows Phone' wordt. Daarnaast moeten toestellen voldoen aan hoge eisen op het gebied van scherm, chipset en geheugen. Het resultaat moet een gebruiksvriendelijker en intuïtiever systeem zijn dan welk ander mobiel OS ook.
Als Microsoft zo zwaar op een OS inzet, dan spreekt daar veel vertrouwen uit; als het bedrijf slaagt, dan krijgen Apple, Google en Blackberry-maker RIM er een geduchte concurrent bij. Een mislukking kan echter betekenen dat Microsoft snel van de smartphonemarkt verdwijnt. Hoe het ook uitpakt: met een nieuwe iPhone, een vernieuwde Symbian, een sterk verbeterd Maemo, de constante ontwikkelingen aan Android en het totaal nieuwe Windows Mobile 7 gaat de smartphonemarkt een roerig half jaar tegemoet.