Op zoek naar de kern - deel 3: Klaar voor de toekomst - IT Pro - Video's

Het derde en laatste deel van de CERN-serie pakt de draad op waar deel twee stopte: bij de data en de software. Daarvoor gaan we ook nog even naar Amsterdam naar het computercentrum van SURFsara. Daar leren we ook dat de toekomst van grid-achtige structuren sterk aan het veranderen is.

En er moet meer veranderen in die toekomst om al die high energy physics te kunnen blijven uitvoeren met steeds nieuwere hardware. Maar niet alleen de computerhardware wordt constant geupgrade. Ook de hardware van de Large Hadron Collider krijgt nog in ieder geval twee keer een grote upgrade. Eerst een upgraderonde van twee jaar die rond 2020 afgerond moet zijn en daarna een upgrade naar de al eerder aangehaalde High Luminosity LHC.

Dat laatste duurt nog ten minste tot 2023 voordat die upgrades gaan beginnen, maar we mochten in het CMS Tracker-laboratorium filmen waar al begonnen is aan het ontwikkelen van trackers voor de HL-LHC. We zagen daar onder andere dat alles begint met goede modellen maken.

Deel een of twee gemist? Geen probleem:

Deel 1: Op zoek naar de kern - De deeltjesversneller van CERN

Deel 2: Op zoek naar de kern - Ontelbaar veel botsingen en data

IT-banen

Reacties (83)

Mastadont 13 september 2015 07:05

Ongelofelijk om te zien... Goed gemaakt Tweakers! Gaat wel volledig boven m'n pet, maar ben volledig geboeid.

aliberto @Mastadont • 13 september 2015 07:55

Ik heb ook alle 3 de delen bekeken maar het klinkt als een duur project waarbij men hoopt op mooie "sprookjes" die uit gaan komen. Ondanks dat deze documentaire mij te hoog is gegrepen, had ik het fijner gevonden dat het nog meer in Jip en Janneke begrijpelijke straattaal werd uitgelegd. Nu zit ik nog steeds met wat moet ik nou van deze documentaire denken. Ik wil het begrijpen maar snap het niet. Hoe breng je dan de boodschap over naar de kijker als deze het niet begrijpt? Misschien dat iemand de 3 documentaires in 1 begrijpelijk verhaal kan samenvatten.
Wat ik begrijp is ze willen zoeken naar het mogelijk ontstaan van materie en verdere bouwstenen hiervan maar ze weten niet waar of welke deeltjes ze moeten zoeken.
Maar wat ik niet begrijp is het volgende: hoe komt men dan aan die deeltjes die ze loslaten en hoe bepaal jij dat deze deeltjes de juiste zijn?

[Reactie gewijzigd door aliberto op 24 juli 2024 12:29]

ATS @aliberto • 13 september 2015 09:38

Van mij had het juist veel technischer gemogen. Op een tech site vol ICT-ers hoef je je niet te excuseren dat je gaat praten over multi-threading, SIMD of datalocaliteit lijkt me.

Sebazzz

@ATS • 13 september 2015 13:56

De doelgroep van Tweakers is nu breder; en dat betekent dat je gaat inleveren op in-depth artikelen op dat front.

Hoe je in vredesnaam uit je toetsenbord krijgt dat je met deze videoserie inlevert op 'in depth' is me een raadsel. Dit is drie kwartier videomateriaal die veel en veel te ingewikkeld is voor op NPO 1 of RTL 4, en die in Nederland echt alleen op Tweakers kan.

Het is een prachtige videoserie, je zal mij dat niet horen ontkennen. Echter, het punt is dat technische diepte, en dan bedoelen we technische diepte ala wat Tweakers zou moeten zijn (imo) mist. Hoe werkt het grid? Welke problemen kwamen ze tegen? En inderdaad wat degene boven mij zegt: Op een tech-site hoef je geen termen zoals SIMD en datalocaliteit weg te laten.

[Reactie gewijzigd door Sebazzz op 24 juli 2024 12:29]

ATS @Sebazzz • 13 september 2015 17:20

Maar afzakken naar het niveau 'Quest' hoeft ook weer niet toch? Anders loop je het risico dat de wel technisch onderlegde leden gaan wegblijven, en daarmee een belangrijk deel van de waarde van de site. Immers: vaak staan er in de reacties zeer waardevolle toevoegingen uit de community.

arnoudwokke Redacteur Tweakers @Sebazzz • 14 september 2015 22:41

De doelgroep van Tweakers is nu breder; en dat betekent dat je gaat inleveren op in-depth artikelen op dat front.

Het is een beetje laat (maar vanwege de Moam enzo heb ik deze video nu pas gekeken), en ik wilde hier toch even op reageren.

In mijn ervaring gaat het ongeveer zo: iemand praat vaak en veel over zijn vak met leken (op verjaardagen enzo) en misschien tegen media. Succes met het uitleggen van multithreading en datalocaliteit tegen de Telegraaf, of tegen je hele familie op een feestje. Toch floepen ze dat er af en toe uit, omdat ze nu eenmaal zo denken, met als gevolg dat ze vaak zeggen 'sorry, dat is een beetje tecnisch'.

Gevolg is dat mensen een soort automatische reactie in hun hoofd krijgen om zich gelijk te excuseren als ze praten met meer technische termen tegen eenieder behalve hun collega's - en dus nu ook in dit interview.

Kan dat stukje dan niet opnieuw opgenomen worden? Ja, natuurlijk kan dat - maar dan raakt diegene uit zijn flow bij het uitleggen en dan kost het meer tijd en moeite om dat weer op te pakken.

Hoe je in vredesnaam uit je toetsenbord krijgt dat je met deze videoserie inlevert op 'in depth' is me een raadsel. Dit is drie kwartier videomateriaal die veel en veel te ingewikkeld is voor op NPO 1 of RTL 4, en die in Nederland echt alleen op Tweakers kan.

Trouwens, een van de mooie lagen van deze serie vind ik - naast de natuurkunde en the Grid etc etc - zijn de (Nederlandstalige) mensen die erin figureren. Hun manier van uitleggen, de manier waarop ze met hun manier van communiceren en hun lichaamstaal hun passie en toewijding voor natuurkunde tentoon spreiden vind ik fenomenaal.

GateKeaper @ATS • 13 september 2015 18:12

Het niveau is inderdaad een beetje treurig aan het worden. "een foto ter grootte van een iPhone foto".

Moet ik nu serieus gaan opzoeken op hoeveel megapixel de iPhone zijn foto's schiet? En zoja. Om welke versie gaat het hier?

aadje93 @GateKeaper • 14 september 2015 19:57

de megapixels maakt niet uit, het gaat meer om de megabytes

, maar je hebt gelijk, het zakt wel heel erg af wat dat betreft, ik snap dat tweakers wat breder publiek wil bedienen ( $$$? ) maar "40 miljoen iphone foto's" is niet echt een meetbare SI eenheid

EthirNandor3 @aliberto • 13 september 2015 08:46

Cern heeft de afgelopen decennia al heel wat opgeleverd, het heeft grote invloed gehad op het ontwikkelen van bijvoorbeeld het internet en MRI scanners. Grensverleggende technologie leidt tot nieuwe kennis en mogelijkheden.

Wat betreft je vraag: Het korte antwoord is E=MC²

Versimpeld gezegd: massa en energie is hetzelfde. Door kleine 'normale' deeltjes (protonen) met deze enorme snelheden te laten botsen wordt hun massa omgezet naar energie. Die energie vervalt dan weer in deeltjes, maar dat kunnen van allerlei soorten deeltjes zijn - niet per se de deeltjes die er in gingen. De rest komt neer op het fotograferen en analyseren van die nieuwe deeltjes.
Daarom wordt het ook steeds vergeleken met een mini-big bang: uit het 'niets' (energie) ontstaat massa/materie.

Ik ben geen fysicus, en er is vast van alles mis met deze uitleg, maar ik hoop dat het helpt.

Zo duur vindt ik het experiment overigens niet: het geld is in 25 jaar door 80 landen ingezameld. De Olympische spelen in Londen alleen al was 2x duurder, en dit is toch wel nuttiger besteed.

[Reactie gewijzigd door EthirNandor3 op 24 juli 2024 12:29]

Anoniem: 249623 @EthirNandor3 • 13 september 2015 22:10

Versimpeld gezegd: massa en energie is hetzelfde. Door kleine 'normale' deeltjes (protonen) met deze enorme snelheden te laten botsen wordt hun massa omgezet naar energie.

En hier heb je het fout; massa en energie zijn vergelijkbaar, en er wordt niets omgezet in energie, de deeltjes behouden hun energie en vervallen in andere deeltjes. Dit heb ik ook al eerder aangekaart, Anoniem: 249623 in 'video: Op zoek naar de kern - Deel 1: De deeltjesversneller van CERN'

Er komt nergens energie vandaan, de energie zit vooral in de sterke- en elektromagnetische kernkracht die de deeltjes bij elkaar houden als een elastiek (zeer slechte vergelijking maar het kan als analogie worden gebruikt). Breek je deze verbinding, dan schiet de boel helemaal los. En daar hebben ze 7 TeV voor nodig, want de fundamentele natuurkrachten schend je niet zomaar.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 249623 op 24 juli 2024 12:29]

EthirNandor3 @Anoniem: 249623 • 14 september 2015 08:25

Weet ik, maar de vraag was om het simpel uit te leggen, zoals ik zelf ook al aangaf ga je dan al snel te kort door de bocht.
Maar je moet ergens beginnen: de geïnteresseerden kunnen zich daarna in de exacte werking verdiepen via docu's en Wikipedia.

Anoniem: 249623 @EthirNandor3 • 14 september 2015 11:10

Simpel uitleggen is betekend natuurlijk niet het versimpelen van de stof zelf. Het is heel belangrijk, en vooral met deeltjesfysica, om een passende analogie of metafoor te bedenken, lees ook dit. Het beste begin is de wetenschapsgeschiedenis van deeltjesfysica, alleen op die manier kun je ze inleiden in de complexiteit van het Standaard Model en de natuurkundige werking hierachter.

Maar om nou zo ver te gaan dat het onjuist wordt is natuurlijk geen optie, dan breng je ze enkel later in verwarring, en schept dus precies het tegenovergestelde effect van wat je wil. Massa en energie zijn niet hetzelfde, en er komt geen energie vanuit het niets. Men heeft vaak al geleerd dat de tweede wet van de thermodynamica behoud van energie inhoudt, en dat er nergens energie vandaan kan komen.

jessesteinen @Anoniem: 249623 • 17 september 2015 23:20

Dat is de eerste wet dan toch?

SED @Anoniem: 249623 • 30 september 2015 10:31

Feitelijk: de massa is een maatstaf voor de aanwezige energie in een object of systeem.
Als je vermogen aan een object toevoegt dan neemt ook de massa toe.

Voor een redelijk simpele uitleg verwijs ik hier naar: https://en.wikipedia.org/...2%80%93energy_equivalence

sprankel @aliberto • 14 september 2015 01:33

"maar het klinkt als een duur project waarbij men hoopt op mooie "sprookjes" die uit gaan komen"

Dat is dezelfde opmerking die Einstein kreeg in zijn beginjaren. Einstein leverde niets bruikbaar op, alleen maar theorie. LHC is vergelijkbaar, levert geen kant en klaar product op maar theorie.

Echter die theorie word later in praktijk gezet. GPS werkt vanwege Einstein zijn relativiteitstheorie, zonder is het werkelijk nutteloos. En zo zijn er zat andere voorbeelden te vinden. In de toekomst kunnen we dan zat voorbeelden opnoemen die we dan te danken hebben aan het LHC project. Wat dat juist zal zijn zal de tijd ons wel vertellen.

.oisyn Moderator Devschuur®

Wetenschap
R&d

@sprankel • 14 september 2015 02:00

GPS werkt vanwege Einstein zijn relativiteitstheorie

Waar is de relativiteitstheorie dan voor nodig voor GPS? Het zou met klassieke mechanica ook prima werken. Punt is wel dat we nou eenmaal de theorie nodig hebben om te compenseren voor de afwijking van de verloop van tijd in de satellieten (hun klokken tikken sneller), maar het is niet dat dit essentieel is voor de werking ervan. GPS is namelijk gewoon gebaseerd op trilateratie - locatiebepaling op basis van gemeten afstanden tot bekende vaste punten.

sprankel @.oisyn • 14 september 2015 14:49

Niet enkel de satellieten moeten continu bijgesteld worden ook de ontvanger voert een correctie uit. Het probleem met GPS is dat tijd gigantisch belangrijk is en dat iedere afwijking een ramp vormt. De correctie die nodig is best complex om het te laten werken.

https://en.wikipedia.org/...Global_Positioning_System

Relativity is een van de problemen maar dat maakt het daarom niet minder belangrijk. Rechtstreekse copy paste:

A number of sources of error exist due to relativistic effects[14] that would render the system useless if uncorrected. Three relativistic effects are the time dilation, gravitational frequency shift, and eccentricity effects.

[Reactie gewijzigd door sprankel op 24 juli 2024 12:29]

.oisyn Moderator Devschuur®

Wetenschap
R&d

@sprankel • 14 september 2015 17:43

Je kan er zo gedetailleerd op in gaan als je wilt, maar dat maakt je eerdere statement dat GPS werkt vanwege relativisme niet meer waar.

sprankel @.oisyn • 14 september 2015 20:18

GPS is nutteloos zonder rekening te houden met relativisme en dat is ook wat ik bedoelde met GPS werkt vanwege de relativiteitstheorie van Einstein. Zoals jij het stelt klinkt het alsof relativisme de basis is van GPS wat inderdaad onjuist is.

When combining the time dilation and gravitational frequency shift, the discrepancy is about 38 microseconds per day, a difference of 4.465 parts in 1010.[15] Without correction, errors in the initial pseudorange of roughly 10 km/day would accumulate

Harm_H @aliberto • 13 september 2015 08:40

Een begrijpelijke introductie van 5 minuten bij de eerste video had inderdaad niet misstaan. Desondanks wel fijn dat ze echt de inhoud ingaan. Je kan niet op de oppervlakte blijven. Vraagje: Weet je bijvoorbeeld wel hoe elektriciteit werkt (scheikundig gezien)? Of werkt het 'gewoon'?

Daarnaast noem je 'duur project' en gaan bij mij de haren overeind staan. Er is weinig meer nuttig dan dit. Als de mensheid vooruit wil gaan zijn dit soort projecten essentieel. We zouden juist als samenleving meer van dit soort projecten moeten steunen... nu is het volgens mij echt 0,0001% van de begroting. (of nog minder, en veel privaat; en een schijntje vergeleken met het Amerikaanse NASA)

In ieder geval, top initiatief & documentaire tweakers! (ook al begrijp ik ook niet elk detail wat genoemd wordt).

Ps. Om antwoord te geven op je vraag - de bron van de protonen - zo te zien gaan ze uit van een 'simpele' tank met waterstofgas (video: Hier). Hieruit worden dan de protonen genomen, waterstofgas =H2. Oftewel 2 deeltjes H die dan worden losgetrokken (?) en als los -> H deeltje (met een positieve lading van +1=proton) worden gebruikt.

[Reactie gewijzigd door Harm_H op 24 juli 2024 12:29]

aliberto @Harm_H • 13 september 2015 09:15

Misschien komt het grappig over maar wel serieus bedoeld. Dit zijn mijn weetjes over stroom.

Ik weet dat als jij niet de stoppen uitschakeld bij een stopcontact en verkeerde pool beetpakt tijdens klussen dat je een schokkende ervaring krijgt en snel je handen terug trekt. Of de + en - draden tegen elkaar houdt vonken ziet en stoppen eruit springen in meterlast.

Je trekt jouw sportshirt uit en je ziet in het donker vonken en je hoort het knetteren en shirt voelt statisch/plakkerig aan.

Vocht geleidt stroom, houdt maar eens een 9 volt batterij op je tong. Dit tintelt of nog erger....
Plas maar eens tegen schrikdraad. Je stopt gelijk met plassen.

Stroom kan ook nuttig gebruikt worden voor apparatuur.

Stroom kan nooit opgeslagen worden moet altijd in beweging zijn of er is anders verlies.

Hoge voltage hoeft niet persé dodelijk te zijn. Het omgekeerde kan ook al dodelijk zijn.

Rubber geleid geen stroom. Daarom verstandig altijd met (hand) schoenen te werken. Zodra je in contact staat met de grond kan je al geleidend zijn maar rubber kan dit tegen houden.
Vogels zitten ook vaak op hoogspanningskabels en deze worden niet gefrituurd i.v.m. ontbreken grondcontact .

Energie kan bij ineffectief gebruik warmte creëeren. Maar Energie kan ook omgezet worden in licht of data.
Energie halen we ook uit voedsel. Planten halen weer uit licht energie. Laatst was er nog een documentaire op tweakers over planten en schone manier van stroom opwekken.
Gevonden : video: Van plantenbak naar brandstofcel: elektriciteit uit organisch materiaal

Door warmte kunnen we energie opwekken denk maar eens aan zonnepanelen.

De zon is 1 grote bron van (nucleaire) energie waar wij ons levensbestaan en warmte aan te danken hebben. Maar in de aarde hebben we ook de middenkern die voor warmte zorgt. Te denken aan magma/lava. Soms hoopt dit zich op en dan heb je een uitbarsting met groe explosie als gevolg. Maar op sommige plekken op de aarde blijft de lava altijd stromen (in zee). Daar is zelf nog micro organisch lecend materiaal te vinden.

In Ijsland halen ze door thermo energie d.m.v. geisers hun energie uit de grond. Maar andere landen wekken weer energie op door stuwdammen, afval verbranding of nucleaire energie.

Tot zo ver mijn noemenswaardigheden over stroom en energie.

Dus met andere woorden ik ben meer een eindgebruiker dan een wetenschapper

[Reactie gewijzigd door aliberto op 24 juli 2024 12:29]

kzin

@aliberto • 13 september 2015 12:48

Ik zou je willen aanraden om eens wat te gaan lezen over de onderwerpen die je het meest interesseren. Je kunt er op googelen, maar ook wikipedia is een goede bron. Een aantal voorstellen:
- waaruit bestaat materie
- waaruit bestaan atomen, en zijn atomen deelbaar?
- zijn de delen waaruit atomen bestaan nog weer deelbaar?
- misschien: waarom geleidt metaal wel elektriciteit, maar andere materialen niet (wat is geleiding)

Je zult een hoop nieuwe termen tegenkomen, zoals protonen, quarks. Als je iets niet begrijpt, ga je daarop verder zoeken (of je accepteert het eerst, anders wordt het zo'n doolhof).

Je hoeft niet alles te snappen, als je maar begrijpt wat er bedoeld wordt. Daarna zeggen de documentaires je ook meer. (snappen = ik snap dat 1 + 1 gelijk is aan 2, begrijpen = ik weet wat er met een electron bedoeld wordt, al heb ik er nooit een gezien)

Cranzai @aliberto • 13 september 2015 08:48

Ze zijn meestal opzoek naar bewijs voor voorspellingen. Die voorspellingen zijn gebaseerd op een batterij berekeningen. Uit die berekeningen kunnen bepaalde verwachte "symptomen" van zo'n nieuw deeltje bepaald worden. Daar komt bij dat ze simpel begonnen zijn en dus al heel vaak elektronen, protonen etc. gezien hebben dus kunnen ze die filteren. Als er dan iets afwijkends is kunnen ze die botsing herhalen om te kijken of de afwijking zich vaker voordoet. En als iets zich herhaalt zou je kunnen concluderen dat het iets nieuws is. Daarna wordt onderzocht of het bij de voorspelling past.

Dat is zo ongeveer wat ik ervan begrepen heb maar goed ik kan het natuurlijk ook compleet bij het verkeerde eind hebben.

devlaam @aliberto • 13 september 2015 09:08

Het basisprincipe van de LHC is heel erg simpel. Als je deeltjes wil maken moet je veel energie op één punt concentreren (omdat massa en energie equivalent zijn via E=mc^2). Dat doe je door deeltjes die je voorhanden hebt met hoge snelheid op elkaar te laten botsen. In feite maakt het niets uit welke deeltjes je neemt. Twee zaken zijn belangrijk: de snelheid waarmee ze botsen en de massa die ze hebben. Sneller = beter, zwaarder = beter. Echter, een zwaarder deeltje is weer lastiger te versnellen (omdat je 'm in zijn baan moet houden). Daarom werden in CERN eerst electronen gebruikt (LEP) en nu protonen. Je zou ook met anderen kernen kunnen werken, bv lood kernen (en dat is ook gedaan). Die deeltjes worden verkregen door uit te gaan van het basismateriaal (voor protonen waterstof) en dit te ioniseren (beroven van het electron). Doordat ze dan geladen zijn kun je ze versnellen in een elektrisch veld en sturen met magnetische velden. Ze stippen dit in de reportage heel even aan.

[Reactie gewijzigd door devlaam op 24 juli 2024 12:29]

Aristo @aliberto • 13 september 2015 12:33

Er staat op wikipedia best al het een en ander uitgelegt:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Large_Hadron_Collider

Wat ik tot nu toe begrijp, gebaseerd op de informatie van Wikipedia en deze mooie serie van Tweakers, is dat men waterstofatomen of eigenlijk de protonen daarvan op elkaar laat botsen. Bij de botsing kunnen ze de deeltjes detecteren aan de hand van de richting waarin ze afbuigen en de energie die elk deeltje met zich meedraagt. De energie van de bekende deeltjes van het waterstof proton zijn bekend in de natuurkunde/scheikunde en zijn er al uit te filteren, alle andere gedetecteerde vrijgekomen energie/deeltjes kunnen mogelijk in de natuurkunde tot nu toe onbekende deeltjes zijn. Volgens Wikipedia bestaat er ook een plan om in plaats van waterstofdeeltjes, zwaardere looddeeltjes te gaan toepassen bij de botsingen, die mogelijk nog meer resultaten opleveren.

De LHC wordt gebruikt om de huidige natuurkundige theoriën te bevestigen en om nieuwe dingen te ontdekken over de samenstelling van de deeltjes. Men 'weet' dat er nog meer moet zijn dat tot nu toe bekend is om de deeltjes te laten zijn zoals ze zijn, ze weten alleen nog niet precies wat er nog meer is en dat proberen ze te onderzoeken.

Nogmaals, dit is wat ik ervan begrijp, 'correct me if I'm wrong'.

[Reactie gewijzigd door Aristo op 24 juli 2024 12:29]

Devata @aliberto • 13 september 2015 14:30

Ik vond juist dat het nog wel wat dieper mocht gaan, wat meten ze nou precies, hoe meten ze dat, welke informatie halen ze vervolgens uit die data en op welke manier. Is die informatie ook openlijk toegankelijk? Waarom is het 3GB per core?

Dat soort zaken. Wat er nu is verteld is toch nog redelijk abstract.. we botsen deeltjes en meten iets (pulsen) dat vrij komt bij die botsing. Die metingen genereren heel veel data, het kost moeite dat allemaal te verwerken en veel wordt op het grid opgeslagen om van daaraf (later) bekeken te worden.

Dat je dingen niet begrijpt is imho niet omdat ze er zo diep op in gaan maar juist doordat het zo abstract blijft.

pepF @aliberto • 13 september 2015 20:41

Een prima documentaire die dit soort algemene "why" vragen van CERN en de LHC beantwoordt vind ik "particle fever", zeker de moeite moeite waard en bevat een aantal goede aninaties om de boel te verduidelijken

Netflix: http://movi.es/BWXqt?s=a

lappro @aliberto • 14 september 2015 22:57

Als je daadwerkelijk interesse hebt in de materie (op hobby niveau) dan kan ik je de Through The Wormhole serie aanraden. Is wel breder dan alleen LHC, met een groot deel aan astronomische zaken. Veel overlap zit er wel met de deeltjeswetenschap.
Doordat die +-1 uur per aflevering zijn is er ook meer tijd om de zaken beter uit te leggen.
De afleveringen bouwen wel een beetje uit op elkaar, maar het is niet zo'n probleem als je skipt naar afleveringen met relevantere onderwerpen.

[Reactie gewijzigd door lappro op 24 juli 2024 12:29]

BezurK @aliberto • 15 september 2015 18:06

Ik postte naar aanleiding van de vorige video juist het tegenovergestelde. In de Quest, NewScientist en op NGC of Discovery is al genoeg in jip en janneke taal over de LHC geschreven en verteld. Eindelijk een docu waarin wat dieper ingegaan wordt op de techniek! Super blij mee, juist. Ik denk dat Tweakers de spijker op z'n kop slaat qua doelgroep. Uitzonderingen daargelaten.

Even los van hoe "in-depth" het is, vind ik de serie ook gewoon geweldig goed gemaakt. Goede interviews, mooie VO teksten, vette animaties en shots. Het klopt gewoon. Zulke docu series zou ik ook wel willen maken!

Anoniem: 419371 @aliberto • 1 oktober 2015 11:27

als dit echt interesant vind kun je het gewoon opzoeken op het net,er zal vast wel ergens om een site het zo beschreven staan dat het ook voor jou te begrijpen! mij is het ook iets te technische en het boeit mij niet genoeg om me er in te gaan verdiepen! heb zou wie zo al te veel hobby's modelbouw(HO) gaming auto's koi's.

Menesis 13 september 2015 10:27

ik weet weinig van algoritmes maar zouden ze er niet een GPU gebaseerd algoritme van kunnen maken? Die CUDA berekeningen lijken altijd een stuk sneller te gaan.
Of meteen maar aan de quantum computing

[Reactie gewijzigd door Menesis op 24 juli 2024 12:29]

mercotui @Menesis • 13 september 2015 12:13

cuda(core) berekeningen zijn dus naar mijn weten (ook geen expert) allemaal parallel, als er zon ~3000 cuda cores op een gpu zitten, nemen die allemaal een klein stuk van bijv. het te renderen scherm op zich. Dus lost dit hun multithreading probleem niet op. als het zou werken zou het wel snel zijn ja

NotLikeTheOther @Menesis • 13 september 2015 14:24

Afhankelijk van wat ze moeten doen (GPU cores) kan het inderdaad een enorme boost opleveren. Maar de heren can CERN zijn alles behalve gek dus die hebben daar wel over nagedacht

Mijn gok is dat er CPU's worden gebruikt omdat die allerlei complexe berekeningen kunnen doen terwijl een GPU redelijk gebonden is aan"dom" werk.

bobsquad @Menesis • 13 september 2015 18:49

Probleem en juist bij dit is dat CUDA berekeningen niet nauwkeurig zijn normaal gesproken. Mocht dat beter zijn dan neem maar aan dat ze hier mee bezig zijn/gaan.

Deze grid kun je vergelijken met wat Dutch Power Cows bijvoorbeeld bij een aantal projecten doet. Een aantal zijn CPU only (exacte berekeningen) en GPU only ( precieze berekeningen) Je hebt ook combinatie projecten om data te valideren.

kh65 13 september 2015 16:39

Toch wel heel vreemd eigenlijk dat ze wel in staat zijn het higgs deeltje te vinden en het nog niet gelukt is om een algoritme geschikt te maken voor parallelle verwerking op meerdere CPU cores.
Als IT-er zou ik dit een uitdaging vinden...

Zomaar een idee: Maak er een prijsvraag van --> Het algoritme is toch neem ik aan geen geheim?
Dus --> Algoritme plus was test data --> Wie kan een parallelle versie maken?

janwillemCA @kh65 • 13 september 2015 18:34

Zoals in de docu verteld werd, de meeste mensen die aan de software werken zijn physici, en geen informatici.

Bensimpel @janwillemCA • 14 september 2015 14:23

Slinger de prijsvraag gewoon het internet op, vast wel iemand/iemanden die kan helpen

kh65 @janwillemCA • 14 september 2015 16:27

Ja, dat heb ik ook wel gehoord in de documentaire..
Maar toch blijf ik het vreemd vinden dat ze er nog geen effectieve oplossing voor gevonden hebben.
Ze kunnen toch ook zelf informatici aanhaken?
Ze bouwen de tunnel onder de grond in Geneve vast ook niet zelf.
En ook niet alle koelsystemen of specifieke detectoren neem ik aan?.

Maar misschien was het ook nog niet genoeg 'nodig' tot nu toe...
Ze kunnen nu wel de detectie uitvoeren, en meer hardware is inderdaad soms goedkoper
dan 'slimmere algoritmes'.

NaliXL @kh65 • 14 september 2015 22:36

Die prijsvraag lijkt me een heel leuk idee, en bij uitstek geschikt voor tweakers. Lijkt me bovendien een leuke manier voor tweakers om in de spotlights te komen van diverse andere nieuwskanalen. Ook diverse sponsors zouden hier leuk aan mee kunnen doen door bijv. prijzen te sponsoren...

Sand0rf 13 september 2015 09:02

Tweakers: Bedankt voor deze prachtige serie! Hopelijk is er de mogelijkheid om vaker dit soort documentaires te maken

3GB per core is toch niet zo extreem veel? Met een octacore zou je 24GB nodig hebben...

ATS @Sand0rf • 13 september 2015 09:35

Maar als je had opgelet, dan had je geweten dat ze zo'n 350000 cores hebben... Dat is dan wel een boel geheugen. Bovendien weet elke programmeur: geheugen is traag. Er minder van gebruiken (en vooral het beter gebruiken) is sneller.

Menesis @ATS • 13 september 2015 10:29

wat voor cores en wat voor geheugen? Als je geld en ondersteuning hebt voor 350000 Intel cores van tussen de 100-900€ dan heb je toch ook wel geld voor een reepje ram per code lijkt me?

Aham brahmasmi

@Menesis • 13 september 2015 11:42

Ik denk dat het niet zozeer om geld gaat, maar om snel resultaten van botsingen te kunnen berekenen. Dat is namelijk nodig om de vondst van (nieuwe) zeldzame deeltjes met zekerheid vast te kunnen stellen zonder experimenten jarenlang te hoeven doen.

engibenchi @Sand0rf • 14 september 2015 13:13

En als je dan beseft dat die 350000 cores maal 4 GB nu al wat krap begint te worden. En dan vervolgens beseft dat met een komende upgrade (het verdubbelen van de botsingen) de data die vrij komt, bijna kwadratisch toeneemt.
Eer vervolgens 122500000000 cores maal 4 GB nodig zijn om de data stroom bij te houden.
Dan lijkt het wel duidelijk dat verdere optimalisatie nuttig kan zijn.

[Reactie gewijzigd door engibenchi op 24 juli 2024 12:29]

joo5ty 13 september 2015 07:57

Mooi gemaakt, was erg interessant. Lijkt me ook leuk om zelf een keer langs te gaan.. https://outreach.web.cern.ch/outreach/

semicon 13 september 2015 08:08

Ik vond het zelf ook erg boeiend. Maar wat ook gezegd mag worden is dat de video en montage steeds beter wordt. Tweakers begint hier echt volwassen in te worden, dat is echt te merken. Dus het hele team hierachter; goed werk, bedankt!

Mindfree 13 september 2015 11:18

Prachtige afleveringen...net alle 3 achter elkaar gekeken.

Persoonlijk is het heel goed dat men dit aan het onderzoeken is...puur toekomst gericht.
Door steeds meer deeltjes te ontdekken met hun eigenschappen komen we verder er achter hoe dat alle elementaire delen in elkaar zitten.

Wellicht is het oneindig deelbaar...immers is grootte net als tijd relatief...en is er simpelweg geen eind.

Maar voor bijvoorbeeld toekomstige ruimtereizen is het natuurlijk van belang te weten hoe donkere materie en energie werken...het kan goed zijn dat onder bepaalde omstandigheden je daar uiteindelijk last van kan hebben...iets wat je bv met grote snelheid niet kan gebruiken...

Wat mij wel een beetje tegenvalt is dat men niet in staat is meer uit te lezen per event...en onderscheid maakt tussen welke ze behouden en welke ze weggooien...hiermee loop je gevaar dat je nieuwe delen misloopt...ook doordat we mogelijk nog niet alles kunnen detecteren met de huidige detectors...

Spannend en reuze interessant als je het mij vraagt...helaas vroeger mijzelf nooit in de fysica verdiept...maar het blijven ontdekken is wel het mooiste wat er is.

Ook voor mensen die er zich geen beeld van kunnen vormen heeft het toch nut dat dit soort zaken onderzocht worden.

Waarbij nu bv bij supergeleiding nog veel energie nodig is om dat voor elkaar te krijgen, is het misschien wel mogelijk dat er deeltjes kunnen bestaan die supergeleidend zijn, en uiteindelijk gebruikt kunnen worden, waardoor veel energie gewonnen kan worden.

Top mini docu van Tweakers! Hopelijk dat men meer van dit soort docu's kunnen maken...en niet alleen van Cern...maar van meerdere site's...en wellicht ook van de nasa en esa

$_/-\o_$

Alxndr

13 september 2015 11:40

Thnx voor weer een pareltje in jullie videocollectie! Blijf toch iedere keer hopen op Tweakers TV, I want more! Keep up the good work!

johanneslol 13 september 2015 12:01

Prachtige serie!!

echt geweldig om te zien! Tis goed te volgen, ik vind het echt leuk dat ze juist zo de diepte in gaan. Eindelijk eens geen Jip en janike taal! Hopelijk komen er snel meer van deze documentaires !

Tricq 14 september 2015 00:48

Voor de mensen die twijfelen wat hier nou de exacte toegevoegde waarde van de LHC is: dat weten ze zelf ook niet. Maar bedenk je: toen radiogolven ontdekt werden, wisten ze ook niet precies wat ze er mee aanmoesten.

Erg leuk om te zien allemaal!

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

Op zoek naar de kern - deel 3: Klaar voor de toekomst

Lees meer

CERN: grotere ring of lineair?

Datavloedgolf LHC op komst

IT-banen

Reacties (83)

Sorteer op:

Weergave: