Custom roms voor Android

Hoe zijn installatie en gebruik anno nu?

Tot slot

Custom roms hebben een lange historie op Android. Het begon op de eerste Android-telefoon, de HTC Dream/T-Mobile G1, en nog steeds is de community rond custom roms springlevend. Een doorbraak naar het grote publiek is uitgebleven, maar wie goed zoekt en bereid is wat tijd te investeren, kan genoeg pareltjes vinden. Het verhaal rond custom roms op Android begon met CyanogenMod en nog steeds staat opvolger LineageOS centraal in het ecosysteem. Veel andere roms zijn ervan afgeleid en pas als LineageOS een nieuwe versie heeft, kan de rest dus volgen.

Er zijn nog veel zaken onbesproken gebleven. Een van de elementen die we nog willen aanstippen, is letten op custom roms bij aankoop van een telefoon. Vlak na de release is het lastig te schatten of een telefoon veel ondersteuning zal krijgen vanuit de customromcommunity, maar enige tijd na de release is dat wel het geval. Het is iets waar wij op proberen te letten bij reviews, maar omdat die vaak rond release zijn, is dat niet altijd makkelijk. Het niet kunnen ontgrendelen van de bootloader is in onze ogen altijd een gebruiksonvriendelijke keuze en een nadeel voor een telefoon.

Daarnaast hebben we aandacht voor custom roms bij nieuws; we volgen bijvoorbeeld de releases van LineageOS op de voet. Ook op het forum wordt het nodige besproken over custom roms. Met roms die de focus hebben op gebruiksvriendelijkheid, makkelijke installatie, beveiliging en privacy is er anno 2021 nog steeds genoeg te kiezen. Dat is uiteindelijk waar het om draait bij custom roms; jouw apparaat is van jou en daar mag je op draaien wat je wilt, iets dat werkt volgens jouw wensen en eruit ziet zoals jij dat graag ziet. Het gaat om vrijheid en gelukkig is die vrijheid bij Android nog volop te vinden.

Reacties (153)

[InflatableMouse]

Tof artikel! Als een van de Tweakers die wel eens klaagt dat er (te) weinig aandacht is voor unlocken, rooten en custom roms kan ik dit artikel alleen maar toejuichen. Dank en kudos voor een mooi artikel!!

Voor wat betreft privacy en rooten zou ik graag het volgende willen bijdragen. Ik unlock en root mijn telefoons sinds ongeveer 2012 voornamelijk om twee redenen: Ik wil zelf baas zijn over een apparaat wat ik heb gekocht (en wat in vrijwel elk opzicht mijn eigendom is), en daarnaast om mijn privacy voor zover mogelijk te beschermen van apps en diensten die (veel) meer gegevens opvragen en opslaan dan nodig voor de werking van de app of de dienst die ze aanbieden. Verreweg de meeste apps zijn veel te onduidelijk over welke informatie ze opvragen en met welk doel.

Op mijn huidige Oneplus 7T Pro heb ik er voor gekozen om geen custom rom te installeren omdat Oneplus op zich een goede ROM levert en deze goed en regelmatig van (security) updates voorziet. Ik heb daarom alleen voor een unlock en root met Magisk gekozen. Hierdoor kan ik vooraf geinstalleerde (en in system geintegreerde) apps en services van Oneplus, Google en 3rd parties verwijderen (ook wel debloat genoemd). Root geeft mij tevens de mogelijkheid apps te draaien die root vereisen zoals TitaniumBackup, AFWall+ en Adaway.

Root met Magisk biedt een aantal voordelen, waaronder systemless hosts (nieuwe /etc/hosts file in een overlay filesystem, dus zonder de oorspronkelijke file aan te passen en je boot/system partitie ongewijzigd en read only te laten), Magisk Hide, MagiskHide en module support. De eerstgenoemde 'verstopt' Magisk voor geselecteerde apps zodat deze Magisk lastiger kunnen detecteren. Sommige apps weten hieromheen te werken (maar ook daar is een oplossing voor: riru isolated storage). De tweede optie hernoemd de app van zijn oorspronkelijke naam (laten voor het gemak even de .EXE zeggen) naar een random gegenreerde naam, waardoor apps die daarnaar kijken niet meer kunnen detecteren dat Magisk geinstalleerd is (en dus geroot). Met modules biedt Magisk de mogelijkheid om vroeg in het boot proces modules te laden die extra functionaliteit bieden. Een van de meest bekende hier is het Xposed framework.

Door apps aan te vinken met MagiskHide en Magisk te hernoemen zijn verreweg de meeste apps tevreden; ik heb nog nooit issues gehad met banking apps van Triodos, Rabo, ING of ABN. Revolut deed lastig echter is dat op te lossen met Riru Isolated storage (alleen nodig tijdens de installatie en eerste opstart van Revolut).

Voor wat betreft privacy wordt het wat ingewikkelder. Verreweg (in mijn optiek tenminste) is PrivacyLua Pro de beste optie. Hiervoor is Magisk vereist met een Xposed framework. Persoonlijk gebruik ik LSPosed. Dit wordt actief ontwikkeld en ondersteund en werkt met Android 11. De basis hiervoor wordt gelegd met 2 Magisk modules: Riru (v26) en 'Riru - LSPosed' (v1.5.2). Met LSPosed komt er een app beschikbaar waarmee Xposed modules geinstalleerd en beheerd kunnen worden.

Xposed modules welke ik op dit moment gebruik zijn bijvoorbeeld AFWall+, welke een aantal fixes doorvoert die met alleen de app en root niet mogelijk zijn; BubbleUPnP Audio Cast, welke mij audio uit de meeste apps op kernel niveau laat streamen naar een uPnP device; Riru Isolated Storage, welke apps "sandboxed" draait zodat deze niets anders zien dan files en directories welke ik selecteer; en XPrivacyLUA welke mij de mogelijkheid biedt verschillende onderdelen per app af te schermen danwel te vervangen voor fake waarden (lees hieronder).

XPrivacyLUA bestaat uit een gratis versie en een Pro (donate) versie. Met de PRO versie worden de volgende onderdelen globaal afgeschermd voor alle apps en vervangen voor random waarden:

• Serial number
• Android ID
• IMEI
• MEID
• Phone Number
• Email address uit Google Account name
• Contact list
• Location

XPrivacyLUA zelf beschermd (selectie door de gebruiker) de volgende onderdelen per applicatie:

• Determine activity (fake unknown activity, see here)
• Get applications (hide installed apps and widgets)
• Get calendars (hide calendars)
• Get call log (hide call log)
• Get contacts (hide contacts with the pro option to allow (non) starred contacts, hide blocked numbers)
• Get location (fake location, hide NMEA messages)
• Get messages (hide MMS, SMS, SIM, voicemail)
• Get sensors (hide all available sensors)
• Read account name (fake name, mostly e-mail address)
• Read clipboard (fake paste)
• Read identifiers (fake build serial number, Android ID, advertising ID, GSF ID)
• Read notifications (fake status bar notifications)
• Read network data (hide cell info, Wi-Fi networks, fake Wi-Fi network name)
• Read sync data (hide sync data)
• Read telephony data (fake IMEI, MEI, SIM serial number, voicemail number, etc)
• Record audio (prevent recording)
• Record video (prevent recording)
• Send messages (prevent sending MMS, SMS, data)
• Use analytics (Fabric/Crashlytics, Facebook app events, Firebase Analytics, Google Analytic, Mixpanel, Segment)
• Use camera (fake camera not available and/or hide cameras)
• Use tracking (fake user agent for WebView only, Build properties, network/SIM country/operator)

Op het moment dat een app actief afgeschermd wordt door PrivacyLUA, en onderdelen hierboven aangevinkt zijn (afgeschermd dus), komt er een datum en tijd voor het afgeschermde onderdeel te staan indien de app dit onderdeel heeft getracht op te vragen. Zo zie ik bijvoorbeeld dat BuienRadar het volgende opvraagt:

• Applications
• Location
• Sensors
• Identifiers
• Analytics
• Tracking

Ik wil hier niet ingaan over de zin of onzin van deze onderdelen, ik vind alleen wel dat ik er iets over te zeggen heb. Geen enkele van deze onderdelen zijn strikt noodzakelijk voor de werking van de app, ook je locatie niet. Dit gedrag verandert niet als je doneert, enige dat dat doet is geen advertenties meer weergeven.

Lang verhaal kort....

Magisk root biedt:

• Root functionaliteit voor apps zoals Adaway, TitaniumBackup, AFWall+
• Systemless host functionaliteit voor Adaway waarmee advertenties, malware en andere malafide zaken geblokt kunnen worden door domeinen naar 127.0.0.1 te resolven.
• Hide functie om Magisk te "verstoppen" voor apps
• Modules voor Xposed framework

Xposed Framework in de vorm van LSPosed biedt modules om privacy te beschermen van apps die te veel vragen. Voor mij zijn dat:

• AFWall+ is een applicatie firewall waarmee toegang tot netwerk en internet per applicatie afgeschermd kunnen worden. Zo kan je een app wel toegang geven tot internet via wifi, maar niet via mobiel data. Ook kan je local netwerk afschermen zodat lokale apparaten zoals een uPnP device, je TV of PC's niet gevonden of benaderd kunnen worden.
• XPrivacyLUA met Pro om veel privacy gerelateerde zaken af te schermen voor geselecteerde apps

Keerzijde van al deze maatregelen is dat uitgevers van "gratis" apps "leven" van inkomsten uit advertenties en verzamelen (en doorverkopen) van jouw informatie. Om developers van apps welke ik waardeer en veel gebruik te steunen ga ik vaak voor een donatie of betaalde variant.

[Reactie gewijzigd door InflatableMouse op 22 juli 2024 21:39]

[GekkePrutser]

Je hebt helemaal gelijk. Maar ik heb uit beveiligingsoverwegingen wel weer een beetje huiver om zoveel ingrijpende (want root) tools te installeren vanuit redelijk schimmige bronnen. Want vertrouw je de developers van Magisk en Xposed modules volkomen? En wie zitten hier eigenlijk achter?

Ik heb net zo goed bedenkingen bij het uitmelken van onze data. Ik probeer het meer te ondervangen met open source apps in plaats van commerciele alternatieven, en software als TrackerControl die toegang tot ad services via een fake VPN verbiedt. Daardoor hoef ik mijn telefoon niet te rooten. Dit vind ik toch wel een behoorlijk grote stap.

Ook zet ik de commerciele datahongerige apps waar ik echt niet zonder kan (zoals outlook voor werk, en whatsapp) in een "work profile" wat een standaard functie van android is. Hierdoor kunnen ze niet bij mijn contactpersonen en foto's.

Op zich zou ik heel graag zelf root access tot mijn telefoon willen hebben, maar ik heb gewoon niet zo heel veel vertrouwen in de tools die dit mogelijk maken.

[InflatableMouse]

Ik begrijp die terughoudendheid wel, die heb ik zelf zeker ook en daarom installeer ik sowieso niet zomaar iets.

Alle apps en modules die ik noem zijn volgens mij allemaal open source en ik zou die bronnen zeker niet schimmig noemen. Magisk is open source op github met meer dan 200 ontwikkelaars. LSPosed is ook open source en met bijna 40 ontwikkelaars ook niet echt obscuur te noemen. Neem daarbij in overweging dat het gebaseerd is op andere open source waar nog veel meer developers aan hebben gewerkt.

De modules zijn kleiner, maar de belangrijkste is wel XprivacyLua. Dit komt van een Nederlandse ontwikkeaar, Marcel Bokhorst (misschien ook wel hier op Tweakers ) en hij maakt open source software gericht op privacy en veiligheid, bijvoorbeeld FairEmail (android email app). Hij staat op XDA en Android developers community best hoog aangeschreven.

AFWall+ is eveneens open source en een relatief grote groep ontwikkelaars welke daaraan werken.

Als je deze tools niet durft te vertrouwen, wat is dan je basis om andere open source apps waar je het over hebt wel te vertrouwen? Wat is daar anders, vraag ik mij af dat je die wel wilt gebruiken?

Ik weet het natuurlijk niet, maar ik denk dat de meeste terughoudendheid te herleiden is naar onwetendheid over hoe de tools precies werken, met het idee dat root access door elk proces zomaar verkregen kan worden (dat is niet zo).

Iedereen roept altijd maar dat rooten onveilig zou zijn, maar niemand kan praktisch aantonen waar het gevaar zit (zonder puur theoretisch geneuzel, ik snap de theoretische gevaren). Totdat iemand mij kan laten zien of laten lezen dat mijn telefoon in zijn huidige staat relatief gemakkelijk te unlocken/decrypten is (en dan heb ik het niet over Pegasus malware uit Israel), of dat processen buiten mijn weten om root permissies kunnen verkrijgen door een zwakheid in Magisk, geloof ik niet dat ik onveiliger ben dan een niet-gerootte telefoon. Ik denk zelfs serieus dat het andersom is, en dat al die ongerootte telefoons zoveel meer persoonlijke informatie lekken dat het niet eens meer nodig is om ze te hacken ....

[snsgn]

Ik heb FairEmail van Marcel Bokhorst ook sinds een aantal maanden in gebruik en het is echt fantastisch wat je daar mee kunt! Het is erg geavanceerd en daardoor even wennen, maar ik wil nooit meer wat anders. Heb een flink bedrag gedoneerd en hoop dat hij nog lang zal blijven ontwikkelen.

Eveneens van Marcel gebruik ik ook zijn app NetGuard voor het blokkeren van internettoegang aan apps. Ik ken AFWall+ niet, maar zo te horen doet het hetzelfde. Ook bij NetGuard kun je toegang beperken via wifi en/of mobiele data, maar óók nog aangeven dat de app alleen internettoegang heeft wanneer je scherm aan staat.

Ik heb een Oneplus 7 Pro en zou me alleen nog moeten verdiepen in het verwijderen van Google-spullen (die grotendeels nu disabled zijn) en installeren van MicroG op de originele ROM van Oneplus, gezien ik die ook erg goed vind.

[InflatableMouse]

Cool! Ik wil ook zeker zelf een keer naar Netguard kijken, over wanneer alleen het scherm aan staat wist ik niet, kan je dat per app instellen? Dat is wel interessant.

Zoek overigens wel goed uit of je MicroG wel kan gebruiken op OOS, Ik weet het niet zeker of je uit OOS wel alles van Google verwijderen, disablen is (vermoed ik althans) niet genoeg om geen conflict met MicroG te krijgen? Ik heb zelf alleen MicroG gebruikt op mijn oude 3T met een google-vrije custom ROM.

[snah001]

De historie over het waarom van custom roms is niet geweest het verlengen van de levensduur (dat is er pas sinds een jaar of 2-3 bijgekomen) maar vooral de bestaande roms van fabrikanten sneller te maken en veel meer instellingen en mogelijkheden mee te geven dan dat fabrikanten de standaard roms meegaven.
Ben jarenlang (sinds 2006 tot 3-4 jaar geleden) erg actief geweest in de dev community voor HTC toestellen beginnend bij de HD-2 (met Win-CE).
Heb lang in het team Viper voor HTC gezeten (met Jan Duong) en heb daar het beta test team tijdje aangevoerd en het doel was vooral de rom wat sneller te maken (was wel nodig want de toenmalige SOC's waren nu eenmaal geen snelheidswonder) en vooral veel meer instel- en personalisatie mogelijkheden mee te geven. De ontwikkeling werd dan voortgezet met het uitkomen van een nieuw HTC toestel en is enkele jaren geleden gestopt omdat fabrikanten veel van de instel- en personalisatie mogelijkheden goed hadden afgekeken en de SOC's sneller werden.
Dat ook HTC als een van de grootste fabrikanten niet meer luisterden naar wat klanten wilden en toestellen gingen fabriceren waar niemand blij mee was (laatste goede was de HTC 11) droeg ook bij aan het teloor gaan van het merk.
De noodzaak voor custom roms is eigenlijk voor nieuwe toestellen verdwenen en overgebleven is dat na 2 of 3 jaar een custom rom wel interessant is vanwege de langere ondersteuning op voornamelijk security gebied.
Een standaard rom is eigenlijk heden ten dage zo goed dat als je die toestellen kunt rooten je deze alsnog naar eigen wensen kunt aanpassen en vooral de-bloaten en ont-Googlen en complete backups kunt maken van apps inclusief alle data. Laatste biedt Google nog steeds niet!!
Wat al is aangegeven is het feit dat vaak de standaard camera apps en andere zaken het dan laten afweten en je dan clone's moet gaan flashen die het net niet halen bij de standaard app.
En steeds meer fabrikanten gaan het rooten beperken of geheel onmogelijk maken of functionele beperkingen invoeren zoals al is aangegeven bij de laatste Samsung toestellen zoals de Fold 3.
Was een leuke tijd waar veel internationale vriendschappen uit zijn ontstaan (heb nog steeds contact met de Russische dev LlabTooFeR) maar de echte noodzaak waaruit destijds de custom rom community is ontstaan is nu wel verdwenen.
Blijft over het eventueel verlengen van de levensduur van je telefoon maar dat is niet voor iedereen weggelegd want velen wagen zich er niet aan of hebben er nog nooit van gehoord.

[thomas_n]

Een standaard rom is eigenlijk heden ten dage zo goed dat als je die toestellen kunt rooten je deze alsnog naar eigen wensen kunt aanpassen en vooral de-bloaten en ont-Googlen en complete backups kunt maken van apps inclusief alle data. Laatste biedt Google nog steeds niet!!

Nog steeds is ont-Googlen wel degelijk een reden voor custom roms, want een custom rom flashen is op veel toestellen veel makkelijker en sneller dan rooten, ont-Googlen/debloaten en evt. root weer ongedaan maken. Bovendien weet je bij een vertrouwde custom rom zeker dat je niet een of andere kleine app van Google of de fabrikant over het hoofd ziet.

[Jan1337]

De historie over het waarom van custom roms is niet geweest het verlengen van de levensduur (dat is er pas sinds een jaar of 2-3 bijgekomen)

Spreek voor jezelf want dat is zeker niet voor iedereen pas sinds 2018 relevant geworden. Het voorbeeld in mijn geval is een HTC Desire HD die in 2010 uitkwam en ondanks beloftes officieel nooit verder dan Android 2.3 is gekomen. Destijds was de stap naar KitKat enorm en later kon er zelfs Android 5.0 op gedraaid worden, wat voor enkele apps in de jaren erna de minimale versie werd. Dankzij die roms heb ik 4,5 jaar met die telefoon gedaan wat anders misschien de helft was geweest.

Edit: sterker nog, ik durf wel te beweren dat dankzij Project Treble en steeds meer updates die Google tegenwoordig zelf kan pushen via Play Services het tegenwoordig juist mínder om de levensduur gaat bij custom roms, omdat je dankzij deze maatregelen minder achterloopt qua software op een telefoon die geen updates van de fabrikant zelf meer ontvangt.

[Reactie gewijzigd door Jan1337 op 22 juli 2024 21:39]

[GekkePrutser]

De historie over het waarom van custom roms is niet geweest het verlengen van de levensduur (dat is er pas sinds een jaar of 2-3 bijgekomen) maar vooral de bestaande roms van fabrikanten sneller te maken en veel meer instellingen en mogelijkheden mee te geven dan dat fabrikanten de standaard roms meegaven.
Ben jarenlang (sinds 2006 tot 3-4 jaar geleden) erg actief geweest in de dev community voor HTC toestellen beginnend bij de HD-2 (met Win-CE).

Nou inderdaad, ik had destijds de HTC Touch Pro 2 van mijn werk en dat was me toch een afschuwelijk toestel. De slechtste telefoon die ik ooit heb gehad.

Er zat een grafische schil op ("TouchFlo") met heel erg veel "animaties" (in de praktijk slideshows), overdreven glossy 3D effecten en dergelijk die de SoC helemaal niet aan kon waardoor hij totaal niet vooruit te branden was. Ook was het maar halfbakken geschreven bovenop Windows CE waardoor steeds de originele interface er weer tussendoor kwam. Er zat een hardware toetsenbordje in en die toetsen werkten zo zwaar dat ze amper te gebruiken waren. Het touchscreen was er nog zo eentje met resistieve bediening en ook niet vooruit te branden. Echt alles waar je op drukte duurde een paar seconden.

Dat HTC ooit heeft gedacht dat dit produkt op die manier verkoopbaar was, heeft me het vertrouwen in HTC voorgoed doen verliezen. Een custom rom met schone Windows CE had hem wel gefixt. Win CE blijft natuurlijk een ruk OS met een rare desktop bediening voor mobiele apparaten maar in elk geval was het wel snel geweest.

Ik wilde eigenlijk een iPhone 3GS die we ook konden krijgen maar dat mocht niet omdat die officieel geen tether functie had... Terwijl je die met een simpele hack aan kon doen.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 21:39]

[JJS78]

Vanaf de Samsung Galaxy S(1) tot de S6 heb ik altijd custom roms gedraaid. En dat was, zoals @snah001 al aangeeft, niet om de levensduur te verlengen, maar om meer uit je toestel te krijgen. Naast de snelheidsverbeteringen, waren veel handige opties van andere fabrikanten niet beschikbaar. Door te flashen kon je het meeste uit je toestel halen.
Het flashen ging soms meer om als eerste de laatste versie sofware te hebben uit Korea of de hoogste benchmark score, dan om je telefoon beter te maken. In de loop van de tijd zijn de meest gangbare opties ook verwerkt in Android en/of de UI skin. De nadelen van niet werkende apps en de tijd om te flashen wogen op een gegeven moment voor mij niet meer op, tegen die paar extra functionaliteiten en minimale snelheidsverbetering. Maar het was leuk zolang het duurde met een zeer levendige en leuke community op Tweakers en XDA.

[blackSP]

Wat ik in het artikel mis is de werking van de camera. Je raakt met de moderne AI ondersteunde cameras een groot deel van de functionaliteit kwijt. Voor mij een belangrijk aspect bij telefoon keuze.

[DutchieSmokah]

Inderdaad, dit is ook een onderdeel wat ik mis. In sommige gevallen (zoals vroeger bij Sony) verloor je bij het unlocken van de bootloader zelfs de mogelijkheid om bepaalde camera features zelfs na het terugdraaien nog terug te krijgen (tenzij je natuurlijk een backup had gemaakt van de nodige sleutels verborgen op een partitie).

Verder ben ik ook benieuwd in hoeverre Widevine (DRM) support tegenwoordig nog aanwezig is na het unlocken. Netflix kunnen draaien is bijvoorbeeld leuk maar niet echt als deze vervolgens op 480p is gelockt.

[Reactie gewijzigd door DutchieSmokah op 22 juli 2024 21:39]

[W00fer]

Netflix heeft hetzelfde. De sleutels zitten op een partitie. Plus het widevine certificaat werkt niet (meer) na rooten. Of je wel weer Netflix hebt na ontrooten weet ik niet.

[Grannd]

De reden dat Xiaomi het unlocken van de bootloader zo moeilijk maakt, of iig vroeger maakte, is om Chinese handelaren tegen te werken.
Toen Xiaomitelefoons, zeker in Europa, nog niet makkelijk verkrijgbaar waren was er een relatief grote markt aan grijze import. De telefoons waren zo scherp geprijsd dat het heel rendabel was ze opnieuw te flashen en dan in Europa en Amerika met een leuke marge door te verkopen.
Daarbij flashten ze vaak de telefoons met custom roms voor de verkoop met verschillende redenen. Om talen toe te voegen, ontvangstbanden te ontgrendelen of in het ergste geval hun eigen software/spyware/malware mee te flashen.
Door het unlocken zo lastig te maken werd het een stuk lastiger om enorme batches telefoons aan te passen en door te verkopen. Zo hebben ze veel meer controle gekregen, hoewel het nu veel minder relevant is nu je ook bij de kruidvat een Redmi telefoon voor 9 tientjes op kan halen.

[GekkePrutser]

In elk geval kan het nog gewoon. Ik blijf het vreemd vinden dat Huawei het nog niet biedt, hoewel dit de uitkomst zou zijn om alsnog play services te installeren.

Niet dat ik play services zou willen maar ik denk dat veel mensen in de EU dit wel zouden doen.

Sowieso was het een uitkomst geweest als ze zelf zich helemaal op privacy gebied gericht hadden. Dat is op Android gebied echt een gat in de markt. In plaats daarvan hebben ze een ander closed-source "OS" gebouwd dat ze geen Android noemen maar stiekem gewoon weer een AOSP kloontje is en waar weer dezelfde ingebouwde reclame en trackingshit zit.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 21:39]

[Knoose]

Jammer dat de test van e/ os niet representabel is. Als men een ander model toestel had gekozen had men al op een stabiele android 10 kunnen zitten en testen...

Ik draai al maanden 10 op mijn poco f1

Het zou sowieso beter zijn geweest een toestel te kiezen waar de meeste zoniet alle 4 de roms op kunnen draaien

Edit: verduidelijking van de laatste zin

[Reactie gewijzigd door Knoose op 22 juli 2024 21:39]

[lodu]

Het zou sowieso beter zijn geweest een toestel te kiezen waar de meeste zoniet alle roms op kunnen draaien

Dat bestaat niet. Er zijn zoveel custom ROMs specifiek voor bepaalde toestellen, dat er geen een toestel is die ze allemaal draait.

[Knoose]

Ik snap je interpretatie van de zin echter bedoel ik deze niet zo. Ik kan mij niet voorstellen dat er geen toestel is waar alle 4 roms niet op draaien.

Het ging mij dus om de 4 roms die getest zijn, niet alle roms

[Theswitch]

Misschien nog een tip al je je stock rom toch wilt debloaten zonder te willen rooten of je boatloader te unlocken. Weg met de facebook of andere rare apps.

* Eerst USB debugging aanzetten
* platform-tools downloaden zoda je adb kan gebruiken
* Gebruik ADB om met je telefoon te verbinden

adb shell
pm list packages

Daar zie je b.v. de.axelspringer.yana.zeropage staan (upday op samsung telefoons)

Die kan je normaal niet uitzetten, dan gebruik je

pm uninstall --user 0 de.axelspringer.yana.zeropage

Mocht je een uninstalled package weer alsnog willen aanzetten kan dat met

pm list packages -d
pm enable --user 0 de.axelspringer.yana.zeropage

Als laatste tip: USB debugging kan je daarna weer uitzetten,

[Reactie gewijzigd door Theswitch op 22 juli 2024 21:39]

[W00fer]

Disablen is niet uninstallen / removen

[Theswitch]

thnx aangepast in de tekst.
Als je een app disabled zie je 'm niet meer en draait deze ook niet op de achtergrond, dus effectief gelijk aan uninstallen / removen

[Reactie gewijzigd door Theswitch op 22 juli 2024 21:39]

[W00fer]

Neen, want hij neemt nog steeds ruimte in op je opslag. Zelfs als hij disabled is. Systemapps kun je ook niet naar de microSD kaart verplaatsen.

[thatent]

Een Samsung Galaxy S4 mini, die vanuit Samsung op KitKat is blijven steken, draait hier feilloos Android 11. Ik ervaar totaal geen issues. Ik kan er soms niet over uit hoe soepel, snel en stabiel de telefoon is. Geen probleem met banken / SafetyNet - maar heb ook geen root-rechten.
Ik gebruik deze rom.

[ATIradeon8500]

Heb je de play store ook aan de gang gekregen? Dat heeft me nl altijd tegengehouden om een custom ROM te installeren.

[jeroenk13]

Playstore etc. werkt gewoon feilloos zolang je maar MicroG flasht of Opengapps (bevat o.a play services)

[Probook8979]

Wat is het verschil tussen Microg of Opengapps?

https://opengapps.org/ is dat dezelfde als Microg? Daar kun je ook Microg selecteren of is dat anders?

[samari]

Opengapps bevat een implementatie van Google Play Services. Je bent daarom met je account bij Google bekend.
Met microG vindt een anonimisatieproces plaats. Bijvoorbeeld: een aanvraag bij de Google Playstore wordt wel uitgevoerd, maar met een anoniem account, zodat de vraag niet naar jou herleidbaar is. microG vereist spoofing. Dat is de reden dat Lineageos dat zelf niet toe wil passen (er is overigens ook een versie van Lineageos mét microG te krijgen).

[Reactie gewijzigd door samari op 22 juli 2024 21:39]

[thomas_n]

Opengapps zijn in feite gewoon dezelfde Google Services die op een standaard Android telefoon zitten. Als je Googles gesloten diensten en bedenkelijke reputatie op het gebied van privacy wilt vermijden, moet je die dus zeker niet nemen.

MicroG doet tegenover de apps die het nodig hebben net alsof het Google Services is, om te zorgen dat de apps werken, zonder daadwerkelijk Google Services te hoeven gebruiken. Je kan ook hier wel bezwaren tegen hebben, want dit soort spoofing is niet echt een nette manier van ontwikkelen. Bovendien blijf je met MicroG het ecosysteem steunen waarin het vanzelfsprekend is dat apps gebaseerd worden op Google Services.

[GekkePrutser]

MicroG doet tegenover de apps die het nodig hebben net alsof het Google Services is, om te zorgen dat de apps werken, zonder daadwerkelijk Google Services te hoeven gebruiken. Je kan ook hier wel bezwaren tegen hebben, want dit soort spoofing is niet echt een nette manier van ontwikkelen. Bovendien blijf je met MicroG het ecosysteem steunen waarin het vanzelfsprekend is dat apps gebaseerd worden op Google Services.

Spoofing vind ik niet heel erg een probleem, immers is het google die die signing vereist en zonder dat kan je er gewoon niet mee werken. Het alternatief is het niet doen maar dan werken de apps helemaal niet.

En de meeste functies van MicroG werken helemaal zonder play services! Zo kan je bijvoorbeeld WiFi/4G locatie gebruiken op basis van compleet andere lokatiediensten. Je kan lokale databases bijhouden of die van Mozilla of Apple online gebruiken. Het enige waar het wel echt Play voor nodig heeft is pushberichten. Want de backend van de apps praat gewoon alleen met google dus daar kom je niet omheen.

Uiteraard is het wel jammer dat er geen echt open alternatief is, maar daar kan je als enkele gebruiker niet veel aan doen. Ik vind dat MicroG je toch een hoop mogelijkheden biedt binnen deze Google wereld.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 21:39]

[FitTiv]

Je kunt, voor meer privacy, ook fdroid installeren en vanuit daar de Aurora store. Hoef je alsnog geen google services aan te spreken.

[GekkePrutser]

Dit is niet helemaal waar, helaas. Aurora gebruikt wel degelijk de play store. Daarom gebruikt hij in "anonymous" mode ook wel degelijk een play account maar dan eentje uit een lijstje van de app developer zelf.

Je hebt geen play services nodig op je toestel maar Aurora praat wel met de servers van de google play store.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 22 juli 2024 21:39]

[thatent]

Absoluut! Tijdje zonder geprobeerd maar dat was we heel karig - sommige apps (ook al kun je ze prima downloaden via bijv. Aurora) klagen dan dat ze niet willen starten.
Zoals @jeroenk13 ook al aangeeft heb ik OpenGapps (pico, de lichtste versie) gebruikt.

[Reactie gewijzigd door thatent op 22 juli 2024 21:39]

[Biodiv]

Dan kun je beter microG gebruiken, of zo'n oplossing als Graphene.

[Jan1337]

De Google Play Store kun je samen met andere services gewoon bovenop een custom rom flashen. Bijv OpenGapps is hiervoor erg fijn omdat je redelijk nauwkeurig kunt kiezen hoe uitgebreid je het pakket wil hebben.

[michielRB]

Als je per se apps uit de playstore nodig hebt, kan je ook Aurora store installeren (bijvoorbeeld vanuit F-droid store). Dan kan je zowel met je eigen account (als je betaalde apps wilt installeren) als met een anoniem account apps downloaden.
Noodgedwongen heb ik de Aurora store app moeten gebruiken om bijvoorbeeld de ASN bankieren app te kunnen installeren. Deze is nl niet buiten de playstore te downloaden.

Ik heb overigens een Xiaomi mi 5 telefoon (6+ jaar oud) en gebruik LineageOS 18.1 (android 11) zonder GAPPS. Als appstore gebruik ik F-droid.

Wat ik overigens mis in het overzicht is de backup/restore opties in de diverse roms. In LineageOS 18.1 zit SeedVault ingebakken als backup mogelijkheid. Deze heb ik ingesteld met mijn persoonlijke NextCloud instance als target voor de versleutelde backup.
Ik heb de restore ook getest en liep daar wel tegen wat uitdagingen aan: https://github.com/seedvault-app/seedvault/issues/251
Uiteindelijk wel een werkende procedure die helaas niet heel gebruiksvriendelijk is.

[Bart_Smith]

De meeste ROMS hebben gewoon de playstore en anders haal je hem hier op https://opengapps.org/

[Uchy]

De aurorastore is ook een goed alternatief op de playstore. Het put uit dezelfde bron, maar heeft geen eigen account van jou als gebruiker nodig.
Mar ook prima ervaringen met opengapps inderdaad.

Enige nadeel (althans in mijn config) is dat ie niet automatisch update. Moet ik zelf zo af en toe even refreshen.

[brain75]

Herkenbaar. Hier heeft mijn jongste dochter een Sony Xperia Z3 Compact (geintroduceerd in september 2014) op LineAgeOS 18.1 draaien. Draait redelijk soepel en krijgt elke twee weken een update.

Ik heb zelf LineAgeOS 18.1 op een Xperia XZ2 Compact: en dat draait echt soepeler dan de rom van Sony zelf ooit heeft gedaan. En met Open Camera maak ik kwalitatief net zulke goede foto's als de Sony-app. Uitzondering zijn situaties met minder daglicht: dan mis je de Sony-algoritmes.

Appstores zijn hier Aurorastore en F-Droid: die combi bevalt mij uitstekend.

[Jper]

Bedankt voor het fijne artikel,

Wat ik een beetje mis in dit artikel is het vervolg. Het is niet omdat je nu een custom ROM hebt geïnstalleerd dat het hiermee af is. Ik weet uit ervaring dat als je toch Google Apps of de Play Store wilt, omdat je bv. naar custom ROM gaat voor een telefoon die niet langer nieuwe Android versies of updates krijgt, je deze dan ook moet flashen vooraleer je telefoon opstart.
Over deze zaken wordt niet veel vermeld? Er staat een klein stukje in erover. Maar had best wel wat meer diepgang gemogen hierover, meer details over wel of niet meegeleverd, hoe dan zelf te flashen, voor- en nadelen, alternatieve Stores...
En voor de echte tweaker die hier frequent mee bezig is, vraag ik me af of hier nog handige tips te vinden. Ik heb het gevoel dat het over veel zaken nogal licht overgaat zonder veel technische background. Ik vond wel fijn om de ROMs eens op een rijtje te zien, maar zijn veel afgeleiden eigenlijk van LineageOS als ik het goed begrijp?

[Reactie gewijzigd door Jper op 22 juli 2024 21:39]

[SirLenncelot]

Mijn herinnering is misschien gedateerd maar moet je niet ook een custom bootloader zoals TWRP flashen voordat je een custom rom erop kunt plaatsen? Lees ik in het artikel niets meer over.

Er waren in het verleden genoeg telefoons waarbij dat - voor de beginner - al een groot obstakel was.

[Reactie gewijzigd door SirLenncelot op 22 juli 2024 21:39]

[Beerebeest]

Het staat ergens in het artikel wel vermeld, maar er wordt inderdaad niet uitgebreid op ingegaan en dat was misschien wel fijn geweest, een hoofdstukje met (als die er zijn) de verschillende custom bootloaders en de voor en nadelen ervan.

[kiang]

LineageOS heeft een eigen custom recovery en die moet je eerste flashen, en dat staat in de handleiding van lineageos zelf.

De meeste grote custom roms volgen dat patroon, enkel de kleiere projecten beginnen eigenlijk nog met 'flash eerst zelf twrp, zoek zelf uit hoe'

[candyman]

Voor lineage gebruik ik ook twrp.
Dat vind ik persoonlijk de fijnste recovery.

[theduke1989]

TWRP is de meest gebruikte custom ROM installer. En dat zal voorlopig ook zo wel zijn.

lineageOS heeft een eigen installer ja. Maar je moet alsnog eerst met TWRP installeren op een telefoon wil je LineageOS hebben. Daarna kan je via de ingebouwde updated updates krijgen.

[Reactie gewijzigd door theduke1989 op 22 juli 2024 21:39]

[RCFProd]

Waarom kun je de installer van LineageOS niet via fastboot installeren in plaats van via TWRP?

[i-chat]

das niet helemaal waar, twrp is niet persé nodig voor lineage of iig niet toe ik het laatste keer (+/- 3 jaar geleden) probeerde,

Lineage had toen (en heeft mogelijk nog steeds) ook een eigen bootloader ontwikkeld die in veel gevallen voldoet (namelijk: het laat lineage installeren en booten). veel van de extra's die twrp biedt zul je er niet in vinden (clear cache), (repartition), (reformat system) etc

het hoe en wat van flashen daarvan staat vrij duidelijk uitgelegd als:

doe dit op je telefoon, download dit bestand en dit programmatje, voer deze commandows uit of installeer TWRP en zoek zelf maar uit hoe,

vervolgens doe je dit en dat weer via de CLI of of open het bootmenu en kies als laatste of je wel of geen google services wilt flashen.

al en al is het punt dat ik het meeste mis aan dit hele artikel dit:

welke telefoon moet ik vandaag kopen, en hoe lang kan ik er dan op rekenen dat de maintainer van een gegegeven rom zin heeft op updates en bugfixes te blijven pushen.

Als je telefoon te nieuw is kun je er later achter komen dat er helemaal geen roms voor gaan komen,
Als je toestel te oud is dan heeft de betreffende rombuilder inmiddels een ander leuk toestel waar hij/zij aan wil werken.

persoonlijk vond ik het idee van /e/ heel tof google-loze software en je eigen cloud runnen om ook daar vrij van te zijn maar dan zie je dat er te weinig support is, dat grote hostingproviders geen intresse hebben in het hosten of aanbieden van die personal cloud oplossingen. en merk je dat mircroG echt verre van voldoende is om gegarandeerd te zijn van stabiele (of uberhaubt beschikbare) apps op je non-google-android device. - zie maar naar het android-versie nummer, en het feit dat het op behoorlijke oude (achterhaalde) hardware draait.

[Antonius]

al en al is het punt dat ik het meeste mis aan dit hele artikel dit:

welke telefoon moet ik vandaag kopen, en hoe lang kan ik er dan op rekenen dat de maintainer van een gegegeven rom zin heeft op updates en bugfixes te blijven pushen.

Als je telefoon te nieuw is kun je er later achter komen dat er helemaal geen roms voor gaan komen,
Als je toestel te oud is dan heeft de betreffende rombuilder inmiddels een ander leuk toestel waar hij/zij aan wil werken.

Ja deels wel met je eens, in de zin dat ik dat ook graag zou willen weten. Maar dat is moeilijk te vangen in een artikel om twee redenen:

• het verandert vrij snel (er komen bijna dagelijks nieuwe telefoons op de markt)
• het is niet op voorhand te zeggen of en hoe lang een rombuilder zijn ding blijft doen voor een bepaald model

Ik gebruik nu LineageOS (geheel zonder g diensten) op een Motorola van een of twee series terug. Goede prijs/kwaliteit, eenvoudiger rooten dan Xiaomi en relatief goede camera voor een instap toestel. Nieuwere Motorola modellen hebben geen officiële Lineage ondersteuning, komt vast wel maar nu nog ff niet. En ik heb geen idee hoe lang deze ondersteund gaat worden. Fingers crossed dat de maintainer van deze Lineage rom nog een heel tijdje doorgaat. Je kunt mazzel hebben. Bijvoorbeeld de Xiaomi Redmi Note 4 (2016) is al een jaar of drie uit de officiële ondersteuning. Daar kun je met Lineage nu nog steeds Android 11 op draaien, met security updates. Maar zoiets weet je op voorhand gewoon niet. Ik denk dat de schrijver van dit artikel daar dus ook geen uitspraken over kan doen.

[kiang]

Dat klopt niet: Lineage heeft een eigen (erg beperkte) recovery. Je hebt helemaal geen TWRP nodig.

[Jper]

Exact, maar daar wordt niet echt dieper op ingegaan.

[Vallaquenta]

Het is niet per se nodig, ligt er een beetje aan hoe je het installeert.
Je kunt ook alle images via Fastboot flashen voor Android 11 installaties, maar dat is wel wat extra werk.

[thomas_n]

Veel zijn inderdaad afgeleid van LineageOS. Vaak zitten er dan extra functies bij, zoals MicroG en meegeleverde appstores, die je anders zelf zou moeten installeren. Vooral voor functies die je alleen bij installatie mee kan flashen (zoals MicroG) kan het handig zijn als je het zo als alles-in-één-pakket kan flashen. Soms zijn er ook andere wijzigingen gedaan, bijvoorbeeld om zoveel mogelijk binary blobs uit LineageOS te halen om een "puurdere" open source ervaring te krijgen.

Volledige Google Services (inc Play Store) kan je ook bij installatie meeflashen. Ik ken geen roms die dat standaard bij zich hebben, misschien omdat ze dan een brief van de advocaten van Google zouden krijgen (Google Services zijn geen FOSS). Edit: Pixel Experience, zoals @mailis aangeeft, is zo'n rom.
Ik heb geen ervaring met het flashen van Google Apps, omdat ik juist kies voor een custom rom om zo min mogelijk met Google te maken te hebben. Ik gebruik zelfs geen MicroG omdat ik het niet wil aanmoedigen dat ontwikkelaars gebruik maken van Google's niet-vrije api's.

[Reactie gewijzigd door thomas_n op 22 juli 2024 21:39]

[Biodiv]

Goed punt over microG en het nie aanmoedigen van ontwikkelaars, al is het natuurlijk maar een kleine schare mensen die microG neemt. Hetzelfde geldt voor Graphene.

Installeer jij dan apps via Aurora en/of F-Droid?

[thomas_n]

Ik gebruik zelf alleen maar apps uit F-Droid, dus die werken altijd gewoon. Als ik de tabel in het artikel bekijk zouden veel apps uit Aurora ook wel moeten werken op LineageOS zonder microG.

[Uchy]

Inderdaad, dat werkt prima - weet ik uit eigen ervaring.
Enig nadeel is dat de pushnotificaties van dingen als marktplaats en protonmail het niet doen zonder google services/microG. Die moet ik zelf refreshen om te zien of er updates zijn.

[mailis]

Ik ken geen roms die dat standaard bij zich hebben, misschien omdat ze dan een brief van de advocaten van Google zouden krijgen (Google Services zijn geen FOSS).

Op XDA zijn wel diverse roms te vinden waar Play Store standaard op staat. De in het artikel genoemde PixelExperience geeft bijvoorbeeld dat dan met hoofdletters aan. Mogelijk dat Google ze wel wil weg hebben, maar dit soort roms komen als paddestoelen op (en weer weg), dus waarschijnlijk niet de moeite.

[thomas_n]

Je hebt gelijk inderdaad! Ik kende ze denk ik vooral niet omdat ik dat soort roms zelf niet interessant vind.

[mailis]

Ik kwam er zelf ook pas achter nadat ik alsnog MicroG of Gapps installeerde, met allerlei errors tot gevolg

[Jper]

Ik ben vooral geïnteresseerd om een custom ROM te installeren op mijn Pixel 2 die nog perfect werkt maar geen nieuwe versies meer krijgt. Kan ik dan daar pixel experience op flashen? Of beter gezegd, als ik de pixel experience gebruik is dat eigenlijk LineageOS waar ik dan zelf niet meer de Google apps en pixel loader moet bij opzetten?
Interessant

[Reactie gewijzigd door Jper op 22 juli 2024 21:39]

[mailis]

PixelExperience is een custom Rom die probeert zo dicht mogelijk bij Vanilla Android met de Pixel toevoegingen te komen. Zelf heb ik geen Pixel, maar het kan zijn dat je alsnog wat dingen anders hebt dan je nu gewend bent. LineageOS kan ook, maar dat kan wellicht wat ruwer overkomen. Lees altijd het forum topic op XDA van een rom door of de Telegram groep van PixelExperience zelf.

Persoonlijk gebruik ik meestal de Plus variant, omdat je dan nog wat extra opties krijgt. Je bent dan weer bij met de Augustus patch, maar je kan ook wachten tot ze Android 12 uitbrengen. Kijkend naar Android 11 is dat waarschijnlijk wel pas begin volgend jaar ipv. oktober. Overigens heeft PixelExperience wel weer zijn eigen recovery en geen TWRP, wat het wisselen tussen roms om uit te proberen wat lastig maakt. Wees dan dus voorbereid op het nodige knutselen en uitproberen met een dos prompt zoals in het artikel ook al staat.

[Jper]

Thanks!

[theduke1989]

PixelExpierence is een stabiele goed onderhouden ROM met gapps geïnstalleerd. En wel redelijk veel devices worden supported.

[Bart_Smith]

Vaak staat de installatie informatie gewoon in de tekst, zoals:

Download latest build of Fresh, and chosen addons.
Reboot to custom recovery of choice (TWRP/OrangeFox).
Flash downloaded Fresh build. This may take a while.
Download and Flash Open GApps.
Flash the addons you have downloaded.
Flash any other stuff you want (Magisk modules, etc.)
Reboot to System.
Set-up your device.
Enjoy the No-frills Samsung Experience!

Wat Tweakers heeft gedaan is meer:
We installeren Windows lite, en zetten er Linux op.

[DutchMuffin]

Apps zoals Netflix werken wel in custom roms, maar in lagere kwaliteit. Dat komt omdat dan Widevine L1 (DRM) wordt "gebroken." Dan krijg je Widevine L3. Waardoor de kwaliteit van je videos op die service maar tot 480p gaat. Ik merk het zelf niet echt op zo'n formaat scherm. Maar het kan zeker als een nadeel worden gezien.

[RedNas74]

Dat hangt er van af. Ik draai Lineageos op mijn xiaomi mi 9t en widevine is gewoon l1. Netflix draait ook gewoonop 1080p.

[DutchMuffin]

Oh serieus? Ik meende namelijk dat een vereiste van L1 was dat je bootloader vergrendeld moet zijn.

[dec0de]

Die kun je gewoon locken na het flashen

[F.U.B.A.R]

Maar als je dat doet bij een Xiaomi, moet je eerst een Xiaomi ROM installeren anders hard brick je je device blijkbaar.

Kun je bij andere merken wel unlock > install custom ROM > lock > gebruik custom ROM doen?

[dec0de]

ik heb zelf een xiaomi, in hoeverre ik weet kan je je bootloader gewoon locken, maar dat heb ik niet gedaan tot nu toe

[F.U.B.A.R]

Mijn Xiaomi is ook unlocked, zodat ik er LOS op kan draaien. En naar aanleiding van je voorgaande post had ik opgezocht hoe je de bootloader weer kon locken.

Je kunt de telefoon opnieuw locken, maar als je dat doet terwijl er niet-originele files of recoveries op staan, wil de telefoon niet meer booten.

Ik ga het alleszins niet uitproberen.

[Sando]

Heb jij toevallig ook MicroG aan de praat gekregen?

[RedNas74]

Zelf gebruik ik MicroG niet. Ik heb een unofficiele lineageos build draaien met Google apps. Ik wilde gewoon van de miui bloadware af zijn. Maar de build zonder gapps werkt zo ver ik weet met MicroG. Overigens is het lineage 18.1 op Android 11 basis. Bootloader is nog steeds unlocked, anders Brick je het toestel zo ver ik weet.

[Sando]

offtopic:
Welke build gebruik jij? Werkt encryptie? Je hebt zover ik weet twee onofficiële builds - XDA: LineageOS 18.1 (1) en XDA: LineageOS 18.1 (2). Ik kreeg twee maanden terug nog geen LineageOS met encryptie aan de praat.

[RedNas74]

Ik heb de gewone mi 9t (davinci) en niet de mi 9t pro. Ik gebruik de build van Arian. Deze is helaas alleen via telegram te krijgen is geen topic van op xda. Encryptie werkt er prima op.

[SirLenncelot]

Zo zou je te maken krijgen met een minder goed werkende camera.

Hier ben ik wel benieuwd naar hoor, is dat ook als je een alternatieve camera app installeert? Zijn er geen goede open-source drivers voor diverse camera’s?

[thomas_n]

Open-source drivers voor camera's zijn ingewikkeld, omdat camerasoftware vol zit met patenten e.d. Er zijn voor veel toestellen wel ports van Google's GCam, die met de juiste instellingen vaak goed schijnen te werken.

Ik neem zelf gewoon genoegen met een iets mindere camera. Ik ben toch geen professioneel fotograaf of zo, dus voor mijn kiekjes werkt de camera met standaard open source drivers goed genoeg.

[brain75]

Als je een toestel hebt met een enkele lens (heb zelf een Xperia XZ2 Compact) is Open Camera uitstekend. Ope Camera deed het niet lekker bij mij op een Xperia 10II met 3 lenzen.

Op de Compact mis je alleen met minder licht de camera-app van Sony. Met daglicht is Open Camera misschien wel beter dan de originele app van Sony.