Wat betreft de voordelen tijdens transport is het belangrijk om eerst te kijken naar de formaten. Iedereen kan zien dat doosjes zonder adapters dunner zijn, maar uiteraard hebben we de doosjes erbij gepakt in ons testlab en vergeleken.
Daarbij moeten we aantekenen dat de telefoons zelf ook niet helemaal even groot zijn. Dat is goed te zien bij de iPhone 12: die is 4mm minder hoog en minder breed dan de iPhone 11 en dat zie je rechtstreeks terug in het formaat van de doos: 16,9x9,2cm voor de iPhone 11 en 16,5x8,9cm bij de iPhone 12. Bij de Galaxy's is dat verband minder sterk.
Telefoondoosje | Vergeleken met | Verschil in dikte doosje | Verschil in volume |
Galaxy S21 | Galaxy S20 | -47,5 procent | -47,6 procent |
Galaxy S21 Ultra | Galaxy S20 Ultra | -47 procent | -48,7 procent |
iPhone 12 | iPhone 11 | -44,2 procent | -47,3 procent |
Daarom hebben we ook het verschil in dikte van het doosje erbij gezet; bij dezelfde lengte en breedte zou het iPhone 12-doosje nog altijd 44,2 procent minder volume innemen dan een iPhone 11-doosje. Dat is in elk geval behoorlijk.
Apple beweerde dat de CO₂-uitstoot tijdens vervoer omlaag kan, omdat er minder ruimte nodig is in de doosjes en dus minder transport nodig is om dezelfde hoeveelheid iPhone-doosjes te vervoeren. Maar klopt dat ook? Ken Zschocke, docent logistiek aan de Fontys Hogeschool in Venlo, onderzoekt de transportketen van goederen en volgens hem klopt het verhaal dat Apple vertelt grotendeels.
Hoe groot de besparingen zijn, hangt af van naar welk deel van het transport je kijkt. Het eerste deel van de reis gaat van de fabriek, veelal in China, naar een depot in Europa. "Dat gaat naar alle waarschijnlijkheid per vliegtuig. Die vliegtuigen zitten altijd tot de nok toe gevuld. Als doosjes 44 procent minder groot zijn, dan kun je dat vrijwel 1 op 1 doorvertalen naar hoeveel iPhones er extra per vlucht meekunnen." Gewicht is bovendien geen beperkende factor; ruimte is dat wel.
Als Apple of Samsung het milieu echt minder zouden willen belasten, zouden de telefoons per boot of per trein naar Europa moeten komen. "Daar kleven weer andere nadelen aan. Het duurt langer en al die tijd zit de hoge waarde van die telefoons vast in een boot of trein. Bovendien kunnen fabrikanten dan minder goed inspelen op veranderingen in de vraag; als een telefoon minder populair blijkt, dan zitten ze toch met een groot schip vol telefoons die ze dan vermoedelijk voor lagere prijzen moeten verkopen."
Een andere optie is productie verplaatsen naar een plek dichterbij. Zo maakt Apple in India bepaalde modellen iPhones daar. Die hoeven minder afstand af te leggen voordat ze bij een klant op de deurmat belanden.
In de tweede stap gaat een iPhone van het depot naar een hub van een vervoerder, zoals PostNL, DHL of UPS. Daar wordt het al complexer. "Daar heb je te maken met cut-off-tijden. Een bezorgdienst heeft een bezorgdag afgesproken en webwinkels beloven die ook vaak. Dan moet een vrachtwagen gaan rijden, zelfs als hij niet vol is."
In de praktijk komt dat niet vaak voor, zo weet Zschocke. "We hebben onderzoek gedaan naar dat gedeelte van de logistiek en volgens de vervoerders zit het vervoer naar de lokale depots eigenlijk altijd wel vol. Kleinere doosjes zorgen er ook daar dus voor dat er meer doosjes mee kunnen." Desondanks zijn er ook andere factoren om rekening mee te houden. "Telefoons zijn vaak goed stapelbaar, dus die zullen redelijk efficiënt in een vrachtwagen kunnen. Desondanks schat ik in dat kleinere doosjes daar net iets minder voordeel zullen opleveren dan in het vliegtuig."
Waar de kleinere doosjes weinig voordeel zullen opleveren, is in het laatste stuk. "De last mile van het lokale depot naar een winkel of een huis. Bezorgers hebben de bestelbusjes zelden helemaal vol. De beperkende factor is hoeveel pakketjes een bezorger kan bezorgen, niet de ruimte in het busje."
Alles bij elkaar genomen denkt Zschocke dat 70 tot 80 procent van de ruimtebesparing van de doosjes leidt tot ruimtebesparing in het transport en dus tot vermindering van CO₂-uitstoot. "Maar wat je dan niet meeweegt, zijn de andere dingen die mensen kopen, zoals adapters. Als iedereen alsnog een adapter koopt, dan ziet de som er heel anders uit."
De vraag is dus hoeveel mensen door het ontbreken van oortjes en adapters in de doos alsnog een extra product erbij bestellen. Want die moeten immers ook, en apart, worden vervoerd. Bovendien hebben die ook eigen verpakkingsmateriaal. Een antwoord daarop is er niet, want het is onbekend hóeveel mensen een lader bijbestellen. En dan kom je op een volgend vraagstuk: e-waste.