Inleiding
Inleiding
Veel mensen hebben het verleden nodig om de toekomst te snappen. De duidelijkste uiting hiervan was het skeuomorfisme van interfaces op computers, smartphones en tablets. Het gaat bij computers nog steeds over een bureaublad, met daarop ook een prullenbakje voor bestanden die niet meer nodig zijn. De smartphone en tablet hebben dat ook lang gehad. De kaarten-app op iOS had lang een ezelsoor om weer te geven dat je de kaart kon 'optillen' om daarachter een menu met opties te zien. De applade van Android 1.0 was zichtbaar via een lipje in beeld waaraan je kon trekken om hem te openen. De gedachte is dat als je weet hoe het analoog werkt, je dat ook digitaal kunt gebruiken.
In die zin zou je de renaissance van de klaptelefoon kunnen zien als hardwarematig skeuomorfisme. De Galaxy Fold van vorig jaar liet de mogelijkheden van vouwbare schermen zien, maar het was duidelijk voor veel mensen een vreemd apparaat. De klaptelefoon is voor telefoongebruikers boven de 30 of 35 in elk geval geen vreemde; je kent hem wellicht nog van vroeger.
Hoewel renaissance… Samsung heeft altijd klaptelefoons in zijn assortiment gehouden. De W-serie was bedoeld voor rijke Chinezen, want de telefoons kosten vaak meer dan 1500 euro. En deze telefoon? Ook die kost bij release 1500 euro. Voor deze review konden we de telefoon een week lenen van Samsung. Dat is genereus, want veel Amerikaanse media moesten het doen met 24 uur. Aan de andere kant: wij konden hem niet rechtstreeks vergelijken met die andere klaptelefoon: de Motorola Razr. Die komt pas over een paar maanden uit en hebben we dus nog niet kunnen testen.
Klapperdeklap
De gedachte van de Z Flip is inherent anders dan die van de Fold. De Fold is een smartphone met een piepklein scherm aan de buitenkant en een tabletscherm aan de binnenkant; de Z Flip is een smartphone met een redelijk regulier scherm aan de binnenkant.
Dat heeft grote gevolgen voor het formaat. Opengeklapt is het een serieus lange telefoon, bijna 16,8cm, en in de breedte is hij met 73,6mm ongeveer gemiddeld voor een hedendaagse smartphone.
Samsung |
Z Flip - open |
Z Flip - dicht |
Razr - open |
Razr - dicht |
Fold - open |
Fold - dicht |
Galaxy S10 |
Lengte |
167,9mm |
87,4mm |
172mm |
94mm |
160,9mm |
160,9mm |
149,9mm |
Breedte |
73,6mm |
73,6mm |
72mm |
72mm |
117,9mm |
62,9mm |
70,4mm |
Dikte |
7,2mm |
17,3mm |
6,9mm |
14mm |
6,9mm |
15,5mm |
7,8mm |
Gewicht |
183g |
183g |
205g |
205g |
263g |
263g |
157g |
Het voordeel van het vouwbare scherm is dus dat de telefoon minder lang is als je hem niet gebruikt. Dat ziet er vooral cool uit natuurlijk, maar in praktische zin is het voordeel beperkt. Als je geregeld te kleine zakken hebt voor je telefoon, dan is het een uitkomst. Het heeft wel zijn prijs, want met 17,3mm is hij veel dikker dan andere telefoons. Dat is iets om rekening mee te houden, want als te kleine broekzakken je primaire reden zijn om naar deze telefoon te kijken, dan zal de dikte ook meespelen.
Dan moeten we het uiteraard hebben over het materiaal van het scherm, want Samsung heeft daarmee iedereen een beetje zand in de ogen gestrooid. Het scherm gebruikt een plastic substraat voor de pixels. Boven die pixels zit een dunne glaslaag van leverancier Schott. Die glaslaag is zo dun, dat vermoedelijk elke kras hem kan verbrijzelen. Daarom zit daar weer een beschermende laag van plastic overheen. Het nadeel van deze constructie is dat de toplaag in elk geval gemakkelijk krast. Samsung waarschuwt dan ook voor de kwetsbaarheid, al is de display in gesloten stand redelijk beschermd. Er is dan wel een opening zichtbaar, vooral bij de vouw. Die is echter minder prominent aanwezig dan bij de Galaxy Fold van vorig jaar.
Het oppervlak is niet zo vlak als glas. Dat kun je onder het juiste licht zien en je kunt het voelen. Het voelt aan als plastic als je eroverheen gaat. Het is duidelijk dat de ondergrond iets meer rigide is dan bij de Fold, maar iedereen die hem voor het eerst vastheeft, zal merken dat hij anders aanvoelt dan een reguliere smartphone. Is dat erg? Na een paar dagen voelde een glasplaat van een gewone smartphone juist weer een beetje gek aan, dus het went snel.
Het scharnier is redelijk stroef; het kan in elke stand open blijven staan. Dat zorgt er ook voor dat je de telefoon lastig met één hand kunt openen. Het kan wel, maar dan moet je de nodige druk uitoefenen op het scherm en vervolgens hard schudden. Het is gemakkelijker om hem vast te houden met één hand en te openen met de andere.
/i/2003409654.jpeg?f=imagearticlefull)
Als je hem dicht hebt, zit er aan de buitenkant nog een klein scherm met afgeronde hoekjes. Dat gebruik je in de praktijk vooral voor het aflezen van de tijd en of er nog meldingen zijn. De meldingen zelf kun je er vaak niet op aflezen; er past te weinig tekst op. Je kunt het ook gebruiken als viewfinder voor selfies, maar dan zie je natuurlijk lang niet het hele beeld. Dat wordt tot het middelste gedeelte gecropt. Foto's zijn 4:3, maar het scherm is ongeveer 8:3 en je mist dus de helft van de foto als je naar het scherm kijkt. Bovendien is het priegelig klein, waardoor je alleen kunt zien of je in beeld staat. Als je wilt weten of de Sagrada Familia of een andere toeristische hotspot wel in beeld staat, is dat niet goed te zien.
Dat werpt de vraag op waarom Samsung het scherm zo klein heeft gemaakt. De tijd kun je misschien aflezen, maar voor alle andere primaire functies die je zou willen uitvoeren zonder de telefoon open te klappen, kijken wat voor meldingen je hebt en selfies maken met de beste camera die op de telefoon zit, is het schermpje verre van ideaal.
/i/2003409652.jpeg?f=imagenormal)
Scherm en accuduur
Bij deze telefoon draait het natuurlijk om het scherm aan de binnenkant. Het is een oledscherm, uiteraard, met een schermverhouding van 22:9. Laat je niet afleiden door het schermformaat van 6,7"; schermdiagonalen zijn algemeen in gebruik, maar zeggen vrij weinig over de grootte van het scherm of de telefoon. De Z Flip is niet zo groot als je misschien denkt.
Schermen |
Z Flip - binnen |
Z Flip - buiten |
Razr - binnen |
Razr - buiten |
Fold - binnen |
Fold - buiten |
Galaxy S10 |
Schermlengte |
15,8cm |
2,51cm |
14,6cm |
5,5cm |
15,1cm |
10,9cm |
14,0cm |
Schermbreedte |
6,5cm |
0,97cm |
6cm |
4,1cm |
10,7cm |
4,7cm |
6,6cm |
Oppervlakte |
102cm² |
2,5cm² |
87cm² |
23cm² |
162cm² |
51cm² |
93cm² |
Diagonaal |
6,7" |
1,06" |
6,2" |
2,7" |
7,3" |
4,6" |
6,1" |
Resolutie |
2636x1080 |
300x116 |
2142x876 |
800x600 |
2152x1536 |
1960x840 |
3040x1440 |
Het scherm is dus vooral lang. Een 16:9-video met deze breedte heeft een diagonaal van nog geen 5,2", ongeveer zoals het scherm van een Galaxy S7 dus. De resolutie is een verlengde versie van 1080p; inmiddels zitten we dus op 2636x1080 pixels. Dat leidt tot een pixeldichtheid van 425 en dus nog altijd dik voldoende.
/i/2003409658.jpeg?f=imagearticlefull)
Het scherm aan de buitenkant hebben we niet kunnen meten, het is te klein, maar het grote scherm natuurlijk wel. We hebben het natuurlijk ook doorgemeten met onze SpectraCal C6-colorimeter en CalMAN 5-software.
- Max. helderheid
- Min. helderheid
- Grijswaardenfout
- Kleurfout
Samsung levert al jaren uitstekende oledschermen af voor zijn eigen telefoons en de Z Flip is geen uitzondering. Met een helderheid boven 900cd/m² in de boostmodus kom je ver. Met de slider kom je met handmatige helderheid een stuk lager uit, maar het is handig om te weten dat je ook in de zon op een terras je telefoon kunt openklappen en alles kunt aflezen. De minimale helderheid is ook in orde, voor wie graag zijn telefoon openklapt in het duister van bijvoorbeeld de slaapkamer.
Accuduur
De Z Flip heeft een 3300mAh-accu. Om een beeld te geven: de Galaxy S10e moet het doen met 3100mAh, de S10 heeft 3400mAh en de S20 4000mAh. Kortom: het is lang niet slecht als je in aanmerking neemt dat het scharnier de nodige ruimte inneemt.
/i/2003409656.jpeg?f=imagenormal)
Opladen kan met een 15W-lader in de doos of met een draadloze lader. Dat is anno 2020 voor een high-end telefoon allemaal niet zo spectaculair, maar het zal voor de meeste mensen voldoen, al kun je dus telefoons met grotere accu's en snellere laders krijgen. Voor deze prijs verwachten we wel een snellere lader, zeker omdat er twee accu's inzitten: een van 930mAh en een van 2370mAh. De grootste accu zit in het onderste gedeelte van de behuizing. Samsung levert zelf al 25W- en 45W-laders voor andere dure Galaxy-telefoons en dat laadt een stuk sneller op.
De capaciteit van de accu is vergelijkbaar met die van de S10 en S10e. De Z Flip zit daar met de browsetest op wifi ook niet ver vandaan. Met iets meer dan 10 uur scoort de Z Flip iets ondergemiddeld - een gemiddelde smartphone houdt het nu tussen 10,5 en 11 uur vol - maar het is wel een uur langer dan de Fold en dat is pure winst. Het buigbare scherm lijkt dus weinig invloed uit te oefenen op de accuduur, want dit is wat je ongeveer kunt verwachten van een telefoon met deze componenten.
Ook op de 4g-test en de videotest zien we resultaten die in de lijn liggen van de verwachtingen; met video's afspelen houdt hij het bijna 20 uur vol en dat is bij benadering evenveel als de Galaxy S10-telefoons.
- Procent vol na 30 minuten
- Browsetijd na half uur laden
- Laadtijd
Opladen gaat dus met maximaal 15W en dan kom je uit rond 44 procent in een half uur. Bij de Z Flip betekent het dat je met een half uur laden weer ongeveer 4,5 uur kunt browsen en dat is een ondergemiddelde score, maar het is goed om te weten dat je er dan weer tegenaan kunt.
Draadloos laden kan met maximaal 12W, maar daarvoor zul je apart een lader moeten kopen. Ook kan hij omgekeerd draadloos laden, voor als je oortjes die draadloos laden ondersteunen per ongeluk leeg zijn. Het is een leuke functie die we op steeds meer telefoons zien, maar iedereen moet voor zichzelf afwegen of het veel nut heeft.
Hardware, software en camera's
De Z Flip ziet er misschien anders uit, maar het is wel degelijk familie van de Fold. Sterker nog: veel elementen komen overeen. Zo heeft de Flip ook een vingerafdrukscanner aan de zijkant zitten, in een knop. De soc is vrijwel dezelfde; de Fold heeft een Snapdragon 855 en de Flip een 855+. Dat is wel een veel krachtigere soc dan de Snapdragon 730 in de Motorola Razr, maar het is er een van vorig jaar. Samsung doet daar 8GB werkgeheugen en 256GB ufs 3.0-opslag bij, een configuratie die we vorig jaar ook zagen.
In tegenstelling tot de S20-serie heeft de Z Flip geen 5g aan boord. Je moet het doen met 4g, met 2x2 MiMo en lte cat 16, voor een maximale downloadsnelheid van 1Gbit/s en een uploadsnelheid van maximaal 150Mbit/s. Dat is aan de lage kant voor een high-end smartphone anno nu. Ter vergelijking: de S20 heeft lte cat 20 met 4x4 MiMo voor 2Gbit/s down én 5g.
De vingerafdrukscanner is een ET516A van het Taiwanese Egis; die zit ook in de Galaxy Fold en S10e. Hij zit in de knop aan de zijkant. Dat is de minst slechte oplossing, maar het is wel lastig om de telefoon tegelijk te openen en te ontgrendelen. In de praktijk deed ik hem vaak eerst open en ontgrendelde dan. Dat duurt langer dan bij een reguliere smartphone.
De camera's bieden hetzelfde beeld. In het gat van het scherm zit een 10-megapixelfrontcamera, dezelfde als op de Galaxy S10, Note 10 en Fold. De primaire camera aan de achterkant is een 12-megapixelcamera, bijgestaan door een camera met ultragroothoeklens met dezelfde resolutie. De primaire camera heeft een sensor met 1,4 micron grote pixels en een lens met f/1.8-diafragma. De camera met ultragroothoeklens heeft een f/2.2-diafragma en 1,12 micron pixels; een kleinere sensor dus. De set-up ziet eruit als in de onderstaande tabel.
Camera's |
1 |
2 |
Front |
Functie |
Primair |
Ultragroothoek |
Selfies met scherm open |
Sensor |
Samsung SAK2L4SX |
Samsung S5K3L6 |
Sony IMX374 |
Resolutie |
12Mp |
16Mp |
10Mp |
Sensorgrootte |
5,5x4,1mm 24mm² 1/2,6" |
4,6x3,5mm 16mm² 1/3,1" |
4,5x3,4mm 15mm² 1/3,2" |
Pixelgrootte |
1,4 micron |
1,12 micron |
1,22 micron |
Brandpunt |
4,25mm |
1,74mm |
3,3mm |
Brandpunt in 35mm-equivalent |
26mm |
13mm |
25mm |
Diafragma |
f/1.8 |
f/2.2 |
f/1.9 |
Video |
4k @ 60fps |
4k @ 30fps |
4k @ 60fps |
Wie 1500 euro neerlegt, verwacht het beste van het beste en dat is dit niet. Zo heeft de camera met ultragroothoeklens geen autofocus, waardoor je geen foto's en video's van heel dichtbij kunt maken, zoals met veel andere telefoons. Zoomen kan ook al niet; hij heeft geen camera met telelens.
De resultaten zijn onvoldoende voor deze prijsklasse. De camera met ultragroothoeklens heeft standaard veel vervorming en bij weinig licht stellen de resultaten teleur. De primaire camera houdt het bij minder licht wel iets beter vol, maar de lens lijkt ook niet de beste die we ooit hebben gezien; je ziet veel reflecties van lichtbronnen.
Als je nagaat dat Samsung voor dit geld ook een Galaxy S20 Ultra in het assortiment zal hebben, met een op papier veel indrukwekkendere set-up, dan kun je op je vingers natellen dat de camera niet de focus had van Samsung. Het benadert het niveau van topmodellen van 2018 ongeveer, maar voor 2020 is dat aan de magere kant.
Software
Voor de software is niets spannends nodig, zoals bij de Fold. De Flip draait op Android 10 met One UI 2. Het scherm van 22:9 is aan de lange kant, maar alle apps kunnen inmiddels met verschillende schermverhoudingen omgaan.
Het spannendste in de software is de Flex-modus. Diverse apps maken gebruik van de mogelijkheid om een andere interface te laten zien als de gebruiker de Flip rechtop zet, met de vouw als breuklijn in het midden. Daarbij wordt de bovenste helft van het scherm gebruikt voor visuele informatie en de onderste vooral voor knoppen en input. Google Duo en YouTube doen dat onder meer. Veel meer apps die Flex ondersteunen, zijn er vooralsnog niet. Ja, Samsungs eigen camera-app en de galerij. Het is een aardigheidje, maar het maakt geen heel ander gebruik van de telefoon mogelijk.
Het aardigste daarbij is het maken van een selfie met de telefoon in half open stand op een oppervlak; dan kun je verder weg gaan staan, al biedt de camera die door een gat in het scherm heenkijkt met 25mm in 35mm-equivalent al een redelijk brede kijkhoek.
Bij Samsung-telefoons is het ontgrendelen van de bootloader relatief gemakkelijk en vanwege de Qualcomm-soc bestaat er een kans dat er customroms komen. De Zuid-Koreaanse fabrikant garandeert twee jaar ondersteuning met updates en upgrades. In de praktijk krijgen veel high-end modellen drie of zelfs vier jaar updates. Bovendien komen upgrades sneller dan voorheen.
Specificaties
Product |
Samsung Galaxy Z Flip |
Mobiel besturingssysteem |
Google Android 10.0 |
Schermdiagonaal |
6,7" |
Resolutie |
2636x1080 |
Dots per inch |
425dpi |
Relatieve schermgrootte |
82,5% |
Schermtype |
Oled |
Scherm uiterlijk |
Opvouwbaar |
Invoermethode |
Touchscreen |
Secundair scherm |
Ja |
Cpu/soc |
Qualcomm Snapdragon 855 Plus |
Aantal cores |
8 |
Processorsnelheid |
2,95GHz |
Werkgeheugen |
8GB |
Opslagcapaciteit |
256GB |
Aantal sims |
Dual |
Simkaartslot 1 |
ESim |
Simkaartslot 2 |
Nanosim |
Aantal camera's achter |
2 |
Aantal camera's voor |
1 |
Cameraresolutie |
12Mp |
Diafragma |
1,8 |
Cameraresolutie (voor) |
10Mp |
Opmerkingen camera's |
Camera achter: wide-angle 12Mp, f/1.8, 1,4μm. Ultrawide: 12Mp, f/2.2, 1,12μm Camera voor: 10Mp, f/2.4, 1,22μm |
Camera-autofocus |
Ja |
Stabilisatie |
Optische stabilisatie |
Mobiele netwerk |
2g - edge, 2g - gprs, 3g - hsdpa, 3g - hspa, 3g - hspa+, 3g - hsupa, 3g - umts, 4g - lte, 4g - lte-a |
5GHz-ondersteuning |
Ja |
Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11ac (wifi 5), 802.11b, 802.11g, 802.11n (wifi 4) |
Verbinding (bluetooth) |
Bluetooth 5.0 |
Gsm-connector |
Usb 2.0 type-c |
Gsm-functies |
Barometer, bewegingssensor (g-sensor), gezichtsherkenning, gyrosensor, vingerafdrukscanner |
Accucapaciteit (mAh) |
3300mAh |
Snellaadtechniek |
Fast wireless charging 2.0 |
Meegeleverde gsm-accessoires |
Datakabel, headset bedraad, oplader |
Telefoonmodel |
Clam |
Lengte |
167,3mm |
Breedte |
73,6mm |
Dikte |
7,2mm |
Gewicht |
183g |
Conclusie
Het beste kun je de Z Flip beschouwen als een doorontwikkeling van de Galaxy S10, maar dan als variant die je kunt dubbelvouwen. Het heeft een scherm met vrijwel dezelfde breedte, een accu met bijna dezelfde capaciteit en een cameraset-up met bijna dezelfde camerasensors. Maar dat is de papieren benadering. In de praktijk heeft het vouwbare ontwerp duidelijke voor- en nadelen. Het grote voordeel is dat de Z Flip in opgevouwen stand de kleinste high-end telefoon is die je kunt kopen. Daarbij is het scherm in opengevouwen stand juist vrij groot.
Het nadeel is natuurlijk dat de constructie, hoewel die meer vertrouwen wekt dan andere vouwbare smartphones, nog altijd kwetsbaarder is dan die van reguliere smartphones. Het scherm is gemakkelijk te bekrassen, de rand rond het scherm is redelijk dik, de vingerafdrukscanner zit niet op een ideale plek en een scharnier is een bewegend mechanisch onderdeel dat uiteindelijk stuk kan gaan. Daarnaast is er door het vouwbare ontwerp minder ruimte voor componenten en dus is de accu van ondergemiddeld formaat, is de cameraset-up niet heel 2020, en heb je slechts een enkele luidspreker en geen 3,5mm-jack.
Uiteindelijk maakt dat niet heel veel uit. De Z Flip toont vooral aan dat er nog rek zit in de ontwikkeling van smartphones met flexibele schermen. De Z Flip is een paar stappen dichter bij een reguliere smartphone dan de Fold was.
Is de Z Flip een smartphone die je zou moeten kopen? Tegenover reguliere smartphones is hij zijn prijs bij lange na niet waard, heeft hij meer nadelen en biedt hij minder dan andere high-end telefoons. Maar je kunt hem opvouwen en als dat iets is waar je warm van wordt, en je hebt het geld ervoor over, is er geen dringende reden om de Z Flip te laten liggen. Deze telefoon laat vooral zien dat de vouwbare smartphone als alternatief voor de reguliere telefoon eraan komt, eindelijk.
/i/2003409650.jpeg?f=imagenormal)