Door Sim Kranenburg

Panasonics toekomstvisie op de IFA

Doorzichtige oleds en de beste lcdtv ooit

07-09-2019 • 06:00

102

De toekomstvisie van Panasonic

Nadat Samsung vorig jaar op de IFA een complete 8ktv-line-up toonde was de geest uit de fles; de toekomst van tv ligt bij 8k, en alle televisiefabrikanten volgden op de volgende grote beurs, CES, met 8k-televisies. Zelfs LG, dat op de CES de show stal met de eerste oprolbare oled-televisie, toonde een 8k-model. Als 's werelds grootste televisiefabrikant met 8k komt, kan je als zichzelf respecterend televisiemerk niet achterblijven toch? Of toch wel, want Panasonic ging als enige grote televisiemerk niet mee in de 8k-gekte.

Volgens het merk zal 8k in de toekomst wel degelijk belangrijk zijn, maar op dit moment heeft het kopen van een 8k-tv nog nauwelijks zin, want het zal nog vele jaren duren voordat er voldoende 8k-content beschikbaar is om de aanschaf van een dergelijke tv te rechtvaardigen. Hier zijn we het hartgrondig mee eens want voordat we echt aan 8k toe zijn valt er nog zoveel meer uit 4k te halen dan tot nu toe het geval is. We waren dan ook blij verrast toen Panasonic op een tv-evenement een toekomstvisie met ons deelde in de vorm van twee prototypes.

De doorzichtige tv

Het eerste prototype dat werd getoond betrof een doorzichtige televisie. Dit idee is niet nieuw en toch ook weer wel. Dat zit zo: al sinds de komst van oled-televisies zien we op beurzen prototypes van doorzichtige schermen. Doordat oleds zelf licht opwekken is er geen backlight nodig en dus is het relatief eenvoudig om een doorzichtig scherm te maken. De substraten waarop de oleds worden aangebracht zijn immers al doorzichtig. Dit soort schermen wordt dan ook al jaren voor de b2b-markt geproduceerd, maar voor in de huiskamer zijn ze niet geschikt.

Doorzichtige Panasonic-tv
Doorzichtige Panasonic-tvDoorzichtige Panasonic-tvDoorzichtige Panasonic-tv

Het grote probleem zit hem in de weergave van zwart, want oleds kunnen alleen licht opwekken en geen licht wegnemen. Voor een goede zwartweergave zal je dus het licht dat door het scherm zichtbaar is moeten tegenhouden, maar daarmee maak je de doorzichtigheid van het scherm gelijk ongedaan. Panasonic heeft daar nu iets op gevonden dat het licht achter het scherm kan tegenhoudt, op het moment dat je tv wilt kijken. Als je de tv uitschakelt wordt het scherm doorzichtig zodat de tv mooi opgaat in zijn omgeving.

Hoe het licht precies wordt tegengehouden wil Panasonic niet vertellen, maar waarschijnlijk wordt dezelfde techniek gebruikt die we ook kennen van elektrisch dimbare binnenspiegels uit auto's en de dimbare ramen in de Boeing 787-Dreamliner. Die maken gebruik van een speciale gel die zich tussen twee glasplaten bevindt. De gel wordt in een paar seconden donkerder als er een spanning op wordt gezet, en lichter als de spanning weer wordt weggenomen.

Goed beeld met het dimsysteem aan

Het prototype dat we op de IFA te zien kregen leverde een prima beeldkwaliteit met het dimsysteem ingeschakeld, en in de doorzichtige stand waren alleen de lichte delen van het beeld zichtbaar. Het scherm was gemonteerd in een houten frame waarin bovenaan, achter het scherm, verlichting was aangebracht om het doorzichtige effect te benadrukken. Panasonic is van plan om het getoonde prototype door te ontwikkelen tot een product dat ergens in 2020 te koop zal moeten zijn. Die tijd zullen ze voornamelijk nodig hebben om na te denken over de weergave van geluid, want het getoonde prototype was niet uitgerust met luidsprekers. Het lijkt ons nog een hele opgave om speakers te verstoppen in een houten frame dus we zijn erg benieuwd naar de oplossing van dit probleem.

Codenaam: MegaCon

Op de afgelopen CES, in Las Vegas, zagen we bij Hisense een prototype van een tv die gebruik maakte van twee lcd's achter elkaar. De voorste lcd was voorzien van de gebruikelijke kleurenfilters en had een resolute van 3840x2160 pixels. Het achterste paneel was monochroom, en dus niet voorzien van kleurenfilters, en had een resolutie van 1920x1080 pixels. Het idee hierbij is dat het achterste lcd gebruikt wordt als lichtmodulator voor de backlight waardoor er een soort full array local dimming backlight ontstaat met meer dan twee miljoen zones.

Panasonic MegaCon

Panasonic toonde op deze IFA een prototype dat gebaseerd is op het zelfde idee. Het werd gepresenteerd onder de spannende codenaam MegaCon. Mega staat zoals we weten voor miljoen en waar Con voor staat laat zich ook makkelijk raden. De MegaCon maakt dus net als bij het prototype van Hisense gebruik van twee lcd's, maar in dit geval heeft het tweede monochrome paneel een resolutie van 3840x2160 pixels. Hierdoor zijn alle pixels voorzien van een soort eigen dimbare backlight. Het resultaat is een adembenemend mooi beeld dat door het enorme contrast sterk aan dat van oled doet denken.

Panasonic MegaCon

Panasonic maakt voor dit scherm gebruik van ips-panelen. Dit soort lcd's heeft over het algemeen een contrastratio van om en nabij de 1000:1. Dit betekent dat het licht van de backlight met een factor duizend kan worden verminderd door de achterste lcd. De voorste lcd kan op zijn beurt het licht ook met een factor duizend verzwakken waardoor de uiteindelijke contrastratio op zo'n 1.000.000:1 uitkomt. Op papier misschien niet zo goed als bij oled, want bij een oled-scherm kunnen de pixels volledig worden uitgeschakeld, maar in de praktijk is het contrast natuurlijk net zo goed en is er geen enkel verschil qua contrast te zien.

Nu zul je wellicht denken; leuk dat het beeld van een oled na te maken is met twee lcd's, maar waarom zou je dat willen? Oled-televisies worden namelijk steeds goedkoper en dit is natuurlijk geen goedkope constructie. De belangrijkste reden om voor deze, relatief dure, oplossing te kiezen zit hem in de helderheid. Een oled-tv heeft een piekhelderheid van, in het gunstigste geval, 1000cd/m². Het MegaCon-scherm heeft dezelfde piekhelderheid, maar deze helderheid kan zonder beperkingen en onder alle omstandigheden worden gehaald. Dat kan niet bij televisies met een oled-paneel, want die hebben een automatic brightness limiter die voorkomt dat het paneel teveel stroom opneemt. Hierdoor zakt de maximale helderheid in tot ongeveer 160 à 170cd/m² bij het weergeven van een volledig wit scherm.

Ook gebruiken de huidige oled-tv's, naast rode, groene en blauwe, ook witte subpixels om de piekhelderheid te kunnen halen. Daar merk je meestal niet veel van, maar bij de lichtste delen van het scherm kan de kleurverzadiging hierdoor afnemen. Het scherm van Panasonic gebruikt gewone rgb-pixels waardoor de kleuren ook in de hooglichten perfect worden weergegeven. De nauwkeurigheid is zelfs zo groot dat Panasonic claimt dat het MegaCon-scherm als referentiemonitor bij film- en televisieproductie gebruikt kan worden.

Panasonic MegaCon

Het merkt zegt dan ook in gesprek te zijn met professionals uit Hollywood om te achterhalen aan wat voor eisen het scherm zal moeten voldoen voor deze toepassing. Op dit moment worden er al schermen met een dubbele lcd gebruikt voor film- en tv-productie. Sony maakt bijvoorbeeld de BVM-HX310; dit is een broadcast-monitor met een diagonaal van 31" en een prijskaartje van zo'n dertigduizend euro. Panasonic heeft nog niet gezegd wanneer de MegaCon-tv te koop zal zijn. Ook weten we nog niet wat het scherm moet gaan kosten. Laten we hopen dat deze techniek een beetje betaalbaar zal zijn, want het MegaCon-scherm leverde met afstand het mooiste beeld van de hele IFA.

Reacties (102)

102
101
55
13
2
33
Wijzig sortering
De Megacon is een dual layer LCD monitor voor de pro markt die zo'n €60,000 gaat kosten. Zal niet veel beter zijn als die andere dual layer LCD monitors die in de handel zijn. Het belangrijste verschil is dat deze monitor een stuk groter is en dat ie betere off axis performance heeft.

Hisense heeft een 65'' dual layer LCD die al in China te koop is voor zo''n €2,600...wordt volgend jaar in 3 maten aangeboden, waarschijnlijk ook in Europa en de USA...zal ook wel op de IFA te zien zijn.
8k in general is behoorlijk nutteloos.
Het menselihk oog heeft gewoon niet de mogelijkheid dat te zien, tenzij het je hele gezichtsveld beslaat.

Heeft het nut op een grote videowall,
Sure, als monitor heel mischien (gezien de fov op een monitor over het algemeen groter is aangezien je dichterbij zit)
Maar op een tv... tenzij je er een halve meter vanaf zit, geen nut.

Ik heb ze gezien, heb me neus er tegenaan gedrukt, kan het verschil niet zien tov een 4k tv op minder dan 50cm afstand.

Nope.

We hebben veel meer aan hogere refreshrates, als je op 4k ook maar minimale beweging hebt, is de motiob blur al 3-4 pixels breed, en dat is een super trage pan.

Kijk maar eens naar de raw footage op 4k van een random beeld, bijna alles heeft motion blur.

Vandaar dat alle demo shots super stabiel zijn met super trage bewegingen.

Nee eerst eens HFR, HDR goed oplossen, dat met low persistence,
En dan kunnen we eens na gaan denken over 8k.

Zonder 120fps+ is 8k compleet nutteloos

[Reactie gewijzigd door freaq op 22 juli 2024 13:34]

Weer iemand die wil beweren dat je het verschil niet ziet. Het verschil is wel degelijk aanwezig en goed te zien. Alleen al de diepte die ontstaat door de hogere resolutie is het al waard om voor mij te wachten op 8K en nog geen nieuwe 4K tv te kopen.

Misschien wat meerdere televisies testen voordat je gaat roepen dat je geen verschil ziet?
Weer iemand die wil beweren dat je het verschil niet ziet.
Hoe bedoel je "wil beweren"? Het is gewoon een fysieke limitatie van het menselijk oog:
https://en.wikipedia.org/...22Normal%22_visual_acuity

Alles hoger dan 350dpi op een afstand van 25cm is voor de gemiddelde mens niet zichtbaar beter.

Als jij een verschil ziet tussen meerdere 4K en 8K televisies heb je er óf onrealistisch dichtbij gestaan, óf is jouw oordeel op basis van een andere eigenschap van de tv of het beeldmateriaal geweest. Zoals bijvoorbeeld gedeelde subpixels of een 8K tv waar 1080p video op werd afgespeeld.
Alles hoger dan 350dpi op een afstand van 25cm is voor de gemiddelde mens niet zichtbaar beter.
Dan kom ik voor 8K uit op een schermdiameter van 25".Niet heel onrealistisch lijkt me.! Goed, dan heb je het over een monitor, maar voor een afstand van 2m geldt 90 dpi, dan kom ik uit op 98". Dat is best groot maar dan is de standaard ook geschikt voor consumenten met een projector of een megatv.


berekening
8K --> 7680x4320
A2 + B2 + C2 met A = 7680, B = 432, C is de diagonaal
25 cm afstand/350 dpi:C/350 = 25"
2 m afstand/90 dpi: C/=350 = 98"

[Reactie gewijzigd door necessaryevil op 22 juli 2024 13:34]

Ok en dat is voor een stationair beeld, met hoog contrast, aka 1 witte pixel op een zwart achtergrond...

Nu eens een gewone foto, wordt elal een stuk lastiger.

Nu bewegende beelden, op 24fps, heb je dus nu met dezelfde beweging nit 3-4 pixel maar 6-8 pixels aan motion blur, wat heb je dus aan winst?

Niets, nada, noppes.

En voor je gaat protesteren,
Ik werk al jaren in visual effects, en games als 3d artist, en dit is letterlijk een van de dingen waarmee ik dagelijks te maken heb,

Hogere resolutie met lage framerate heeft absoluut geen zin, tenzij je de shutterspeed heel hoog zet, maar dat is het enorm stotterend.

Kijk eens hiernaar, ik zou willen dat ik een raw 4k frame hier kan posten zodat je eens in kan zoomen en kan zien dat er altijd bewegings onscherpte is op 24fps, maar dat mag niet.

Maar kijk hier eens naar het verschil op 1080P
Ja dit probleem bestaat zelfs daar al.
https://youtu.be/WyvUIA7KUjc

Pauzeer een frame, als de ballen halverwege zijn, en zie hoe enorm onscherp dat is.
Des te hoger de resolutie des te kleiner de beweging hoeft te zijn om dat te krijgen.

Om een 2-3 pixel motion blur te krijgen op 4k hoef je maar 1 ding te doen, de camera vast houden. De kleinste beweging doet het al.
Waarom denk je dat all die tv promo’s die je ziet in de winkel, enorm trage shots zijn.
Omdat sneller bewegen motion blur introduceert. En die demo’s gaan zo snel als ze kunnen.

Een normale film heeft enorm snelle shots in vergelijking en is gewoon een blur festijn.

Anyways long story short.
Zonder hogere framerate heb je absoluut niets aan 8k
Al zit je er 3cm vanaf. Motion blur is motion blur of je dat nou met 3-4 of 6-8 pixels breed laat

Edit, na veel zoeken toch wat gevonden:
http://archimago.blogspot...uhd-blu-ray-does.html?m=1
Kijk eens naar de 2e foto, laat 4k versus 1080p zien van de “teacher” met een native crop.
het is een practisch stationair beeld, best mogelijke case voor scherp 4k.

Zoom eens helemaal in, hoeveel pixels breed is de transitie?
Nooit 1, nergends in het hele beeld is er een 1 pixel transitie.
Ik zie, 2-3 3-4 pixels brede edges overal, haar shirt, huid op achtergrond, alles.

En dit is best case scenario, (exclusief die promo video’s)

Er zijn meer foto’s op die site,
Leef je uit, ik garandeer, dat je geen beeld kan vinden met een 1 pixel scherpte.

[Reactie gewijzigd door freaq op 22 juli 2024 13:34]

Waarom denk je dat all die tv promo’s die je ziet in de winkel, enorm trage shots zijn.
Omdat sneller bewegen motion blur introduceert. En die demo’s gaan zo snel als ze kunnen.
Ha. Dit is precies wat ik altijd al dacht. Leuk om dat een keer bevestigd te zien door iemand anders :)

1 van de redenen dat ik jaren geleden heb afgezien van het kopen van een lekker grote TV is precies wat je hier betoogt: de verschrikkelijke motion blur.
98" standaard voor consumenten? Dat past bij de meeste mensen niet eens in de huiskamer! Dat ding is meer dan 2 meter breed! 8)7

En dan heb ik het nog niet over dat je op dat formaat op die afstand je hoofd moet bewegen om alles goed te kunnen zien, en dat een panel van dat formaat duizenden euro's gaat kosten...

8K is gewoon objectief een nutteloze standaard in de context van televisie voor gemiddelde consumenten. Fijn dat je daar zelf ook op uit komt.
A^2 + B^2 = C^2 volgens Pytagoras zo'n 2500 jaar geleden...

[Reactie gewijzigd door taaiewillem op 22 juli 2024 13:34]

@Anoniem: 951889
Ach, je moet toch wat speling hebben met je standaarden? Toegeven, het is inderdaad wat overdreven, maar er zullen nu al een kleine hoeveelheid Tweakers/Prosumers/Rijken zijn met een projectiescherm van die afmetingen.

@taaiewillem
typefoutje. Kan mijn post niet meer wijzigen.
Lees ook even de context in welke hij dat beweert. Dat 8k nutteloos is, is een beetje kort door de bocht, maar hij heeft weldegelijk gelijk dat dat niet prio 1 zou moeten zijn. Bij 4k valt nog zo veel winst te halen met andere technieken welke wel zoden aan de dijk zetten.

Die megapixelrace is vergelijkbaar met de GHz race in de jaren 90/00. men staart zich blind op dat ééne, maar vergeet de rest.
Die megapixel race is alleen nodig voor groter en groter. Met een 8K kun je een groter scherm maken dan een 4k scherm op dezelfde scherpte. Zou mooi zijn om een 2 meter scherm aan je muur te hangen, heb je ook geen beamers e.d. meer nodig.
Verschil tussen 4k en 8k is alleen zichtbaar als je op ongeveer 1m afstand van be TV gaat zitten. Dat doet niemand. Nutteloze ontwikkeling dus. Meeste mensen zitten al veel te ver van hun 4k scherm af om verschil met 1080p überhaupt te zien.

De HDR op 4k schermen is natuurlijk wel toegevoegde waarde.
Buiten dat ik 8K voor mijzelf niet nodig acht (en ik projecteer op 120"... nu helaas nog op 1080p), is het persoonlijk of je het verschil ziet of niet.

Mensen vergeten nogal eens dat ogen niet universeel zijn en ook verschillen. Ik heb, met correctie, een visus van 140% (gezichtsscherpte). Simpel uitgelegd voor diegene die geen bril dragen (of er 0,0 interesse in hebben) zie ik 40% scherper dan gemiddeld. Dat wat mijn vrouw niet ziet (en daarmee niet boeit), valt mij (vrijwel direct) op...

Ik liep laatst in de winkel vanaf een meter of 3 voorbij een rij TV's, waar we niet voor kwamen overigens, en één scherm viel bij mij direct op. Wat bleek? Juist(!), het was een 8K scherm dat tussen 4K schermen stond met allemaal dezelfde video (synchroon).

Dus alleen zichtbaar op 1 meter? Nee. Nutteloos? Mijn inziens niet. Heel zinvol en de meerprijs waard? Voor mij niet echter drukt het de prijs van 4K wellicht wel weer.

Persoonlijk wacht ik nog tot er een betaalbare (liefste laser) projector met native 4K op de markt komt. Ik heb alleen nog een TV op de slaapkamer (en dat ook alleen maar omdat ik het zonde vond om mijn nog altijd goed functionerende high end 50" FHD Plasma de deur uit te doen...).

Maar dat je het niet kan zien... een discussie die helaas voorbij blijft komen, is en blijft persoonlijk en geen feit...

[Reactie gewijzigd door Thalaron op 22 juli 2024 13:34]

Onzin verhaal. De ideale kijkafstand om onderscheid te maken bij 8K is in alle gevallen minder dan 1m. Dit is zo bij schermen van 55" tot maar liefst 85", uitgaande van 20/20 visie.

Bij het nemen van meer afstand neemt de benodigde schermgrootte om nog onderscheid te maken expontentieel toe. Als je dus op 3m staat dien je al een scherm te hebben van enkele honderden inches diagonaal.

Nee, met je iets beter dan gemiddelde zicht zie je dat onderscheid niet. Je hebt het in je hoofd gehaald of denkt dat je superman bent. Waarschijnlijk sprong het scherm er uit om een andere reden (contrast, kleurdiepte, whatever).
Wat een botte reactie.
Alsof jij op afstand zijn ogen of mijn oren (ook veel beter dan gemiddeld) kan beoordelen.
Graag wat meer respect voor de medemens.
Anoniem: 457607 @pe0mot7 september 2019 15:08
Ik kan niet op afstand zijn ogen beoordelen, ik kan wel op afstand onzin beoordelen.

Want dat is wat het is. Zoals ik al zei, om 8K te onderscheiden wanneer je vanaf 1 meter achteruit stapt heb je naar mate je verder afstand neemt >>>exponentieel<<< grotere schermen nodig of >>>exponentieel<<< betere ogen.

Op de gegeven afstand, 3 meter, betekent dat een scherm van honderden inches aan diameter of ogen waar zelfs een slechtvalk jaloers op is.

Mensen met dergelijke ogen bestaan niet. Subtiel beter zien dan een ander is niet genoeg. Je dient exponentieel veel beter te zien en die mensen bestaan simpelweg niet.

En nee, ook jouw super oren neem ik niet serieus. Iedereen met super gehoor valt genadeloos door de mand bij iedere echt objectieve test. Het is een beetje als heel Nederland die zichzelf bovengemiddeld chauffeur vind. Niet serieus te nemen.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 457607 op 22 juli 2024 13:34]

Het is voor iedereen persoonlijk (kijkafstand v.s. 'resolutiebeleving'). Alleen voor 80%+ is het wel van toepassing, daarom vermoed ik dat het zo vaak stellig als de waarheid wordt gebracht. Maar wat volgens mij wel voor iedereen geldt is dat (ook van toepassing op het bericht van dmantione hieronder) de winkel probeert te verkopen. Hadden de TV's dezelfde afstelling? En exact dezelfde bron? e.t.c.

En in welke zin viel het scherm je op? Is het beter / fijner om naar te kijken? Had dat te maken met de 8k of andere eigenschappen?

Ik heb thuis een 4k LCD TV en een full HD plasma. Het zachte (niet super scherp) natuurlijke beeld van de plasma geeft me nog altijd de voorkeur :) . Zelfs m'n laatste (15 jaar geleden) Panasonic CRT Tv gaf een betere weergave dan m'n 4k LCD. Alleen het formaat viel tegen en ik kon hem niet ophangen ;)
De schermen waren allemaal kansloos ingesteld met dynamisch bereik. Het is even geleden maar het was het dieptebeeld wat mij opmerkte.

@Sjaak2k Het was iets van 70-75 inch.
Dat waren 80" tv's dan?
Dat het 8K scherm je opviel is alleen relevant als het behalve de resolutie 100% technisch gelijk was aan de andere panelen. Spoiler: dat was niet zo.
Hoe dan ook, ik zag zonder er op te letten verschil. Zoals ik al aangaf kwam ik niet eens voor een TV kijken.

Indien jij geen verschil ziet tussen 4K en 8K, serieus, fijn voor jou. Ik pak mijn bril met een kwart sterkte extra omdat ik last krijg van mijn ogen zodra ik 1/8e verschil in sterkte op heb (als in, te weinig sterkte).

Ik kan met lenzen in scherp zien wanneer ik mijn bril met -5 op zet, met wat moeite wellicht.. punt is: mijn vrouw ziet niets door mijn bril...

Maar goed, los van of er verschil in zit is resolutie zoals meerdere mensen hier al hebben aangegeven niet hét belangrijkste.
Klopt idd, ik zie ook duidelijk het verschil tussen 4k en 8k. Krijg ook vaak te horen onzin menselijk oog kan het niet zien.
Maar ik kan scherp en ver zien.
Als ik bijv een kamer instap zie ik gelijk de oneffenheden, zelfs de kleinste.

Maar idd 8k Tv's zijn voor nu overbodig er is nauwelijks content. Ik wacht wel een paar jaar.

[Reactie gewijzigd door Jay47 op 22 juli 2024 13:34]

Ik ben benieuwd hoeveel van de mensen, die het met ons oneens zijn, bij de opticien langs moeten gaan en/of een lage visus hebben..

》 ik zie verschil!
《 nee dat kan niet, want ik zie het niet en ik ben niet alleen :+

Al zou er 0,000 verschil zijn, maakt het 4K goedkoper. Mooi want dat is voor mij, ondanks dat ik het onmogelijke waar beweer te maken, voldoende 8-)
Een veel gemaakte fout; 20/20 (in voet) of 6/6 (in m) is geen gemiddelde! Het is een minimale richtlijn waarbij een arts het zicht als normaal beschouwt en geen verder onderzoek hoeft te doen om erachter te komen of er iets mis is met je ogen. Jouw zicht is gemiddeld.

"In young humans, the average visual acuity of a healthy, emmetropic eye (or ametropic eye with correction) is approximately 6/5 to 6/4"
https://en.wikipedia.org/...22Normal%22_visual_acuity

Verder staat een verschil kunnen zien als je je best doet om het verschil te zien niet gelijk aan een verschil zien als je relaxed op je bank twee uur naar een film aan het staren bent, en dat staat weer niet gelijk aan een verschil in kijkgenot hebben. Twee dingetje die heel veel mensen vergeten als ze te rationeel gaan denken over aankoopkeuzes.

[Reactie gewijzigd door ADR3 op 22 juli 2024 13:34]

Klopt natuurlijk niets van. Snap dan ook de +2 niet. Je denkt overduidelijk vanuit de beperkingen die we nu hebben, zoals schermgroottes van 55, 65, maximaal 75 of 85 inch. Maar het zou natuurlijk maar zo kunnen dat we (mede door 8K) over een aantal jaar gewoon over de 100 inch kunnen gaan. Dan zie je het verschil tussen 4K en 8K een stukje sneller dan je beweert.

De wereld zit niet stil. Vroeger was een 65 inch televisie onbetaalbaar, nu kun je ze soms al voor € 1.500,- kopen inclusief OLED-paneel. Ik merk bij mijzelf dat ik de 55 inch al te klein vind en door wil pakken, maar 65 inch voegt te weinig toe om twee OLED tv’s van nog geen twee jaar oud te vervangen.
Is het niet zo dat een 4K beeld toch beter is, omdat de pixels niet meer op elkaar zitten? (Zelfs al zou er 1080P beeld vertoont worden)
Dat zei men ook over 4k btw
Toen men dat zei waren televisies een heel kleiner dan vandaag de dag, maar ook nu behoort 4K nog steeds tot de minst nuttige functies van de televisies. Bedenk evenwel dat we overstappen van 1080i, SDR, REC.609 en H.264 naar 4K, HDR, REC.2020 en H.265. Het is de combinatie ervan die televisie weer een stap hoger zet.
Tja, ook dat is niet echt boeiend aangezien de kwaliteit van panelen echt te triest voor woorden is tegenwoordig, tenzij je voor het allerduurste model gaat.

Een goede middag ranger tegenwoordig heeft ook nog steeds moeite om te performen boven SDR, en de strijd wordt met name op nits gevoerd ipv kleurbereik.
Ik zag het ook, er is een verschil. Voor mijn gevoel zou iedereen met een "blinde" :P test het verschil kunnen zien, ook op normale kijkafstanden van 2,5-3m.

Ik vind het vooral de vraag of dat het nu zoveel uitmaakt dat het nóg een tandje scherper is. Mijn 4k TV doet het prima met 1080p.

Ik kaarte vorige week ook al aan dat een video op een 4k scherm niet 4k resolutie haalt. Foto's ook niet, bij overgangen is zelden de ene pixel helemaal zwart en de volgende helemaal wit (of een andere kleur). Er zit altijd een beetje een overgang in dus de effectieve resolutie die op een 4k scherm wordt weergegeven is nooit 4k. Bij games misschien.

Maar dan kom je ook bij het volgende punt, camera en lenzen. Hoe moeilijk is het om op 8k nog scherpe beelden op te nemen, of anders gezegd, hoeveel studio's gaan hiervoor apparatuur kopen en de tijd die nodig is om dit voor elkaar te krijgen? Lijkt me eerder dat ze de boel gewoon allemaal laten upscalen.

Laatste punt: kwaliteit van het materiaal hangt eigenlijk altijd af van alles behalve de beeldkwaliteit. Vroeg of laat zit je in de film/serie en sleept het verhaal je mee, het lijkt me sterk dat iemand die naar een 8k beeld blijer wordt van de film/serie dan iemand die 4k of 1080p kijkt. Bij DVDs is de onscherpte wat mij betreft inmiddels al redelijk storend, maar het kan ermee door.
Ik vond het weinig uitmaken. Op de IBC hebben ze een bioscoopscherm, en het is inderdaad indrukwekkend om daar op 2 meter afstand van te gaan zitten (scherm was 6 meter breed denk ik). Maar nuttig voor thuis is dat niet.
Vergis je ook niet - als ik twee FHD schermen neerzet, waarvan eentje met iets betere kleur, helderheid, curves, beeldverbetering en contrast, dan is dat een heel zichtbaar verschil. Net als met audio speaker A ietsie harder zetten dan speaker B.
Nou doen hifi-verkopers dat truukje. Zouden videoverkopers eerlijker zijn? Of zouden ze ook geld willen verdienen?
Ik zou dus niet zomaar op mijn ogen vertrouwen.
Bij de meeste AV verkopers staat de TV waar de meeste marge op wordt gemaakt het best afgesteld en geeft het helderste beeld ;)
Yep, het is jammer dat ook op Tweakers mensen dat soort dingen klakkeloos geloven. Dat de tijd niet rijp is voor 8k kan natuurlijk kloppen - maar het idee dat je het verschil niet waar kunt nemen is gewoon aantoonbaar onjuist.

De content is er nog niet, de schermen staan nog in de kinderschoenen, de camera's, lenzen en render pipelines hebben er nog de grootste moeite mee. Maar je ogen kunnen het wel degelijk aan.
Het is aantoonbaar onjuist dat je het verschil kunt waarnemen vanaf een bepaalde afstand. De meesten zitten toch zeker 2 meter van een tv. Dan is het fysiek onmogelijk om het verschil te zien. Ook al heb je de beste ogen.

Andersom moet het nog maar eens aangetoond worden met een blinde test. 100% zeker dat niemand het verschil gaat zien vanaf een normale kijkafstand voor een tv. Wat wel kan is dat een 4k signaal gecomprimeerd binnenkomt en dus een bepaald verlies aan detail heeft bij weergave op de tv. Bij een 8k signaal kun je ook verlies aan detail hebben, maar dit verlies aan detail zie je niet meer. Tevens kan een 8k tv zodanig zijn afgesteld dat deze er positief uitspringt tussen 4k tv's. Marketing.

[Reactie gewijzigd door KoffieAnanas op 22 juli 2024 13:34]

Het is aantoonbaar onjuist dat je het verschil kunt waarnemen vanaf een bepaalde afstand.
Nou toon maar aan dan.

Er is veel onderzoek dat zegt dat ondanks dat pixels al veel eerder niet meer individueel worden waargenomen, dat het gevoel van realisme op hogere resoluties nog verder toeneemt.
Bijv.:
https://www.researchgate....igh-Definition_8K_Display

Feit is dat je twee ogen hebt, die ieder individuele fotonen kunnen waarnemen, het is heel moeilijk om precies te zeggen waar de grens van het menselijke oog ligt wat betreft resolutie en snelheid.
Andersom moet het nog maar eens aangetoond worden met een blinde test. 100% zeker dat niemand het verschil gaat zien vanaf een normale kijkafstand voor een tv.
Misschien moet je je nog eens in het onderzoek verdiepen, want die onderzoeken zijn er geweest en wat je zegt klopt niet.

Ik zeg trouwens absoluut niet dat het nu de moeite waard is een 8k scherm aan te schaffen, maar als jij het verschil niet ziet tussen een echt object en een object dat wordt weergegeven op een 4k scherm moet je misschien eens langs een arts. Dat ligt niet alleen aan resolutie, maar het is kort door de bocht om te zeggen dat het helemaal niet aan resolutie ligt.

Wat je zegt over coderingen, tja, zelfs uit full HD wordt in de verte niet het maximale gehaald als je even iets op Netflix of Youtube bekijkt. Maar om verbetering dan maar op te geven...

[Reactie gewijzigd door kftnl op 22 juli 2024 13:34]

Toon maar aan dan!
Niet alle ogen zijn het zelfde, ik zie duidelijk het verschil en ik ben niet de enige!
Toen ik in april in Japan was heb ik daar in een winkel eens de nodige televisies bekeken en ik ben het niet met je eens. Als je er direct voor staat zie je het, maar neem je enige afstand dan waren de 4K's niet van de 8K's te onderscheiden. De 8K's waren zonder uitzondering wel lekker groot.
Dat is het het voordeel, je kunt grotere schermen maken. ;)
ik ben al blij dat ik de ondertiteling kan lezen op normale kijkafstand, als ik erg moe ben kan het niet. Ik hoef het niet te testen.
8k in general is behoorlijk nutteloos.
Wat een saaie instelling! Er zijn verschillende toepassingen en scenarios voor verschillende resoluties. Nu gaat het om televisies, maar het druppelt door naar kleinere beeldschermformaten.
Naar mijn mening; iedereen kijkt anders:
  • 1280x720 vind ik bij een snel computerspel prima.
  • Maar een brief zal ik uitprinten op 1200dpi of op z'n minst 600dpi op mijn laserprinter (met een inkjet zal ik niet zou snel zoveel inkt gebruiken).
  • Interface en CJK tekst op een 24" monitor 1920x1080 gaat goed op Windows, aangepaste Linux, maar persoonlijk liever niet op macOS 10.14+.
  • Interface en CJK tekst op een 24" monitor 4K is netjes op Windows en aangepaste Linux, en gaat goed op macOS 10.14+.
  • Wellicht in de toekomst ziet interface en CJK tekst er op 8K papierachtig uit op een beeldscherm?
Natuurlijk is dat mijn mening, maar ik juich de technologische vooruitgang tegemoet!
1200 dpi bij printers dient vooral omdat het binair is: Een dot is of bedekt met toner of niet. Anders gezegd: Grijstinten bestaan niet. Om ze na te bootsen is dithering nodig.

Op een beeldscherm kunnen pixels wel alle kleuren aannemen en daardoor kunnen beeldschermen met minder dpi toe dan een printer.
Inderdaad, om de steeltjes van letters goed in verhouding te kunnen maken, en om bijna-haakse lijnen zonder aliasing te kunnen tekenen.
Als de punten analoog aanstuurbaar zijn is het voldoende als er zoveel punten zijn als de maximale resolutie van het oog.
Met het verschil dat je het nauwelijks nog technologische vooruitgang kan noemen.

Het is een beetje zijwaarts aanmodderen en koste wat kost zorgen dat de vervangingsvraag bij de consument aanwezig blijft. Maar of je daar aan mee moet doen...
8k in general is behoorlijk nutteloos.
Het menselihk oog heeft gewoon niet de mogelijkheid dat te zien, tenzij het je hele gezichtsveld beslaat.
Dit is een bewering die ik bij elk 4k 8k bericht terug komt. Werd mij 4k ook al gezegd, terwijl mensen eenvoudig op een grotere afstand 4k content van 1080p content kunnen onderscheiden. Ik zou weleens een geblindeerd onderzoek willen zien naar 8k. Wanneer wordt het verschil nog opgemerkt.

Je visueel systeem reduceren tot een grafiekje met oplossend vermogen is een benadering. Het is veel complexer dan dat. Bij HiFi waren er ook altijd hele volksstammen die de afkap waarde van 20kHz voor het menselijk oor te laag vonden. Hogere tonen kunnen we niet horen maar kunnen lagere tonen beïnvloeden. Echt svp niet nog een keer zo'n bericht plaatsen op basis van een grafiekje. Kom met geblindeerd vergelijkend onderzoek.

Misschien iets voor tweakers om te organiseren.
We hebben veel meer aan hogere refreshrates, als je op 4k ook maar minimale beweging hebt, is de motiob blur al 3-4 pixels breed, en dat is een super trage pan.

Kijk maar eens naar de raw footage op 4k van een random beeld, bijna alles heeft motion blur.

Vandaar dat alle demo shots super stabiel zijn met super trage bewegingen.

Nee eerst eens HFR, HDR goed oplossen, dat met low persistence,
En dan kunnen we eens na gaan denken over 8k.

Zonder 120fps+ is 8k compleet nutteloos
Hogere refresh rates hebben als belangrijk nadeel dat ze een soap opera effect induceren bij het gros van de mensen. Ik vind het ook spuug lelijk. Ik zie die niet heel snel main stream worden. Misschien voor sport.

Zelf zweer ik al een jaar of 5 bij black frame inserton (BFI). Deze reduceert de motion blurr enorm en geeft geen soap opera effect.
Verschil opmerken en echt toegevoegde waarde is wel iets anders. De stap van PAL naar full HD was vrij groot en goed merkbaar. De stap van full HD naar 4k is kleiner maar merkbaar, voor TV-gebruik. De stap van 4k naar 8k is erg klein en nog maar een beetje merkbaar en dan waarschijnlijk voor sommigen al niet meer (bij normale kijkafstand).

Maw, de toegevoegde waarde van louter hogere resolutie wordt kleiner en daarmee vinden veel mensen het niet waard om daarvoor wat nieuws te kopen. Je kan t vast merken, maar tis niet dat de meeste mensen denken: wauw, dit is zoveel beter en daarom koop ik het! Dat hadden ze bij de overstap van PAL naar full hd nog wel.
Anoniem: 1092407 @TerraGuy7 september 2019 22:07
Eerlijk gezegd zie ik de stap naar 4k nog maar amper. Voor tv kijken dan. Ik heb een 4k monitor op m'n bureau staan en daar is het wel echt revolutionair omdat je ineens 4 keer zoveel werkruimte krijgt. Maar 4k op een paar meter afstand is in ieder geval voor mij vrijwel nutteloos. Dan vind ik 10 bit HDR een veel nuttigere toevoeging. Maar inderdaad, de stap van PAL naar full HD was pas echt revolutionair. Niet alleen omdat we flink omhoog gingen in resolutie maar eigenlijk vooral omdat we ineens progressive beeld ter beschikking kregen en een veel groter kleurenpalet. En natuurlijk omdat we het analoge dus imperfecte beeld los konden laten en over konden gaan van een rasterbeeld naar een pixelbeeld.
Anoniem: 1092407 @freaq7 september 2019 21:36
We hebben veel meer aan hogere refreshrates, als je op 4k ook maar minimale beweging hebt, is de motiob blur al 3-4 pixels breed, en dat is een super trage pan.
Misschien is het verstandig om eens te gaan kijken naar dynamische refresh rate a la Gsync/Freesync maar dan voor films/series/tv. Codecs kunnen dan afhankelijk van de hoeveelheid beweging niet alleen de bitrate maar ook de framerate aanpassen zodat wij het altijd als beeld ervaren zonder motion blur. Bij streaming kan rekening gehouden worden met de beschikbare bandbreedte zodat de gemiddelde framerate verlaagd kan worden voordat de compressiekwaliteit wordt verlaagd. Daar zijn vast wel slimme algoritmes voor te bedenken.

Ik begrijp dat 8k makkelijker te marketen valt dan iets als dynamische framerate maar daar moeten ze dan maar een catchy naam voor bedenken. Real motion of zoiets en dan een mooi logo dat even in beeld komt als de tv naar deze modus schakelt.

8k is misschien leuk over 10 jaar. 4k is nog niet eens gemeengoed in het filmaanbod. Vaak zijn films zelfs nog gemastered in 2k (full hd) omdat de CGI anders veel en veel te lang moet renderen. Met 2k duurt dat vaak al tot een jaar. Met 4k heb je het dan al over 4 jaar en 8k zou dan bij dezelfde kwaliteit 16 jaar duren. Dat is natuurlijk onzinnig lang en dus wordt CGI vaak slechts op 2k gerendered en achteraf geupscaled. Er landen misschien wel eerder mensen op Mars dan dat The Lion King in 8k verschijnt. :P
Panasonic kennende zal MegaCon voorlopig niet voordelig zijn maar het is hoopvol dat er iets onderweg is wat de concurrentie met OLED aan kan en meer lichtopbrengst heeft.
Op dit moment worden er al schermen met een dubbele lcd gebruikt voor film- en tv-productie. Sony maakt bijvoorbeeld de BVM-HX310; dit is een broadcast-monitor met een diagonaal van 31" en een prijskaartje van zo'n dertigduizend euro.
Al zou de Panasonic de helft van de helft van de helft kosten, is het nog steeds een gigantisch bedrag. :+
Ik heb de techniek zelf nog niet gezien, maar ben nu al fan! In theorie een mooi staaltje innovatie.
Voor mij blijven de Pana's sowieso één van de betere tv's op de markt.
Je moet je denk ik niet op de prijs van een broadcast monitor verkijken, dat is niet echt relevant voor een indicatie van wat de scherm techniek kost. Een Sony OLED broadcast monitor van 30" kost je ook zo'n 34k namelijk. De prijs van die dingen is gebaseerd op een veel kleinere afzetmarkt en er zit vaak ook nog een hele hoop extra meetweergaves in. Het enige wat je hieruit kan concluderen is dat broadcast apparatuur gewoon heel duur is. Misschien dat je heel voorzichtig kan zeggend dat de scherm techniek niet duurder dan OLED is, maar zelf dat is lastig te zeggen zonder de prijsmarges te kennen.
De techniek is relatief simpel: achter een LCD wordt nog een LCD-panel geplaatst met 1 extra polarizer (een LCD werkt met polarizers aan weerskanten). Het extra panel heeft geen kleurfilters en ook een lagere resolutie (zelfs als het allebei 4k-panels zijn is het extra panel een monchroom panel).
Qua fabricagekosten zal het dus wel meevallen (zeker geen verdubbeling) maar omdat het een speciaal product is kan de prijs wel tegenvallen.
Overigens moet je wel een duistere kamer hebben willen die gigacontrasten nut hebben.
Het is in ieder geval echte innovatie. Hulde! Vele, vele malen beter dan simpelweg het aantal pixels verdubbelen. De Panasonic vernieuwing heeft ook geen infrastructuur aanpassingen nodig en geeft dan dus ook onmiddellijk merkbare kwaliteitsverbeteringen op het moment dat deze in massa productie gaat. Kan niet wachten.
Zal interessant worden: Megacon of Microled.
Toch wel echt mooie ontwikkelingen. Dit spreekt mij meer aan dan de 8k-hype. Soort van ‘the frame tv’, maar met een enorme helderheid en perfect zwart. Het niet doorzichtbaar maken lijkt wel op een Lc-filmlaag wat je ziet bij ruiten.

https://m.youtube.com/watch?v=jIwxvBmQatM

[Reactie gewijzigd door no_way_today op 22 juli 2024 13:34]

8K-hetze? Niemand probeert haat op te wekken tegen 8K volgens mij.
De ondertitel van dit artikel, "doorzichtige oleds", was veelbelovend. Jammer dat in de Tweakers video de overgang van doorzichtig naar ondoorzichtig nauwelijks is te zien. In plaats daarvan krijgen we voortdurend strandbeelden en heen en weer pannende shots van de kast voorgeschoteld.
Dan heb je zo'n mooie, doorzichtige TV, en dan zetten ze er een houten frame van de bouwmarkt omheen? Ik vraag me af of ze het frame niet geheel weg kunnen laten? Lijkt me super qua design: doorzichtig, en geen frame.
Tsja, het is wel handig als je het toestel ziet staan ;)

Een frame is ook nodig voor mechanische stijfheid. Je zou het vrij zwakke laminaat van een LCD-paneel opzich nog wel kunnen steunen met wat dikker vensterglas, geen idee of dat technisch handig is.
Mega staat zoals we weten voor miljoen en waar Con voor staat laat zich ook makkelijk raden.
Misschien ben ik heel erg slecht in raden?
In eerste instantie klinkt het als een convention, zoals ComicCon, maar dat lijkt me niet van toepassing... Een con is ook een zwendel, maar het lijkt me sterk dat Panasonic bedoelt dat hun nieuwe techniek een miljoenenzwendel is...
Constrict of zo? Als in 'the monochrome screen constricts light coming through'? Klinkt wat vergezocht, mis ik nou echt iets compleet voor de hand liggends?

edit: Oh het zal wel contrast zijn natuurlijk... toch niet heel erg duidelijk eigenlijk, maar misschien vooral omdat wij de klemtoon op de tweede lettergreep leggen.

[Reactie gewijzigd door Finraziel op 22 juli 2024 13:34]

Haha, heel herkenbaar! Ik moest ook flink nadenken. Ik dacht dat het zou staan voor ‘concept’, als in nieuw concept. Maar ik denk dat ‘contrast’ logischer is :+.
Of anders console 🤷‍♂️
Kijk nou, een tv in een kistje en eentje met een voet waardoor ie haast voor op de rand van je kast moet komen te staan. Hoe het ook zij, beide zijn niks voor mij.

Jammer dat er weer niet ingezet wordt op wallpaper tv's. Zijn er dan echt zo weinig mensen die hun tv aan de muur willen hangen, en dan ook nog zo plat mogelijk?

Zijn er wel mensen dan die een achterover gekanteld raam op hun kast willen zetten?
Jammer dat er weer niet ingezet wordt op wallpaper tv's. Zijn er dan echt zo weinig mensen die hun tv aan de muur willen hangen, en dan ook nog zo plat mogelijk?
Ja hoor, wij kopen gewoon een beamer 8-)
LG had een demo van flexibele OLEDs. 4 panelen die samen 8k deden. Die waren erg, erg plat.
Misschien geen behang-tv, maar 4 mm dik moet kunnen. Als je de kabels kan aansluiten (lijkt mij wel haalbaar).
Het boeit Panasonic niet bepaald hoe dik een tv vandaag de dag mag zijn. Ik snap ook niet helemaal waarom je een transparant scherm als particulier koopt, aangezien de tv zo goed als altijd aan de hangt of net ervoor. Ik ben nog nooit bij iemand thuis geweest waar er iets achter de tv staat, behalve behang..... totaal nutteloze feature dus
Daar zou nu dus verandering in kunnen komen... ;)
Zet 'm voor het raam met uitzicht naar buiten, of zet er bijv. een schilderij achter zodat het ding als 'design-venster' naar het schilderij of buiten kan fungeren als deze uitstaat.

[Reactie gewijzigd door BBM op 22 juli 2024 13:34]

Die grote schermen worden steeds moeilijker te plaatsen in bepaalde ruimtes. Mijn tv staat min of meer noodgedwongen voor een raam dus zou ik een doorzichtige tv wel leuk vinden. Voor mij dus niet nutteloos.
Edit: BBM typt sneller, GMTA.

[Reactie gewijzigd door Cluefull op 22 juli 2024 13:34]

Wij hebben een lamp achter de TV staan. Dat kijkt wat rustiger.

Ik denk dat er zeker wel mensen zijn die een TV willen die er niet als TV uitziet, dus niet die grote black mirror. Een TV vermomd als schilderij (door er een echt schilderij achter te hangen), daar kan denk ik echt wel een markt voor zijn.
Je mist het punt een beetje precies. Niet iedereen vindt zo'n grote zwarte rechthoek tegen z'n muur of in z'n huis mooi. Deze tv's kunnen op termijn waarschijnlijk volledig verdwijnen uit het zicht als je ze uitzet (op voorwaarde dat ze bezel-less worden).

Het gaat er dus niet echt over om te kunnen zien wat er achter de tv staat, maar om de tv te laten verdwijnen in je huiskamer.
Jammer dat Samsung de TV markt zo richting 8K push't, in mijn ogen doen ze dit voornamelijk om de OLED techniek van de concurrent zand in de raderen te gooien.
Met Samsungs eigen QLED is nu eenmaal makkelijker om 8K schermen te produceren in ten opzichte van LG's OLED techniek.

Met de push richting 8K maken ze het zichzelf het ontwikkelen van MicroLED echter weer een stuk moeilijker,
Samsung heeft nu al moeite om MicroLED's der mate klein te maken voor maten die aantrekkelijk zijn voor thuis gebruik.
die "The Wall" van Samsung is ook al zo'n leuke marketingtruc.
Ze krijgen het niet voor elkaar om MicroLED schermen in kleine formaten te maken dus gooit de marketing afdeling van Samsung er maar een term tegenaan alsof het heel indrukwekkend is hoe groot ze een scherm wel niet kunnen maken terwijl het in werkelijkheid veel indrukwekkender zou zijn als ze juist kleinere 4K schermen zouden kunnen maken met MicroLED techniek.

Nu ze het met 8K zichzelf nog moeilijker maken doet mij vermoeden dat ze enigszins de bal laten vallen qua MircoLED voor toepassing voor consumenten TV's, net als dat ze destijds de bal hebben laten vallen met hun eigen OLED techniek.
Die tijd zullen ze voornamelijk nodig hebben om na te denken over de weergave van geluid, want het getoonde prototype was niet uitgerust met luidsprekers.
Dan mogen ze van mij alvast de versie uitbrengen zoals die nu is, ik gebruik toch niet de luidsprekers van een scherm :P
Wel een mooi ding hoor, eindelijk geen zwart vlak als de tv uit is.
Wat gaaf die doorzichtige! Ik ben benieuwd naar de audio die er nog in vverwerkt moet worden. Ook is kabelmanagement een ding bij deze tv. Als dat me bevalt en de prijs is te doen is dit wel een tv die op mijn wensenlijstje staat hoor. Ik vind die houten frames er gaaf!
Mijn eerste gevoel bij het zien van die houten frames was dat er het nu al gedateerd uitziet als een jaren '80 ontwerp.
Wellicht dat de 'designers' bij Panasonic doelen op mensen die opgegroeid zijn in dit tijdperk en daarmee wellicht een 'positieve'-associatie willen leggen ermee.
Bij mij werkte het in ieder geval niet positief. Maar wellicht zullen de frames wel met een verschillend wrapje beschikbaar komen zodat ze in meerdere (huiskamer)-omgevingen in zullen 'blenden'.
Volgens mij ging de demo niet over de esthetiek van het hout, maar over de techniek van het scherm. Ik vermoed dus ook dat er verschillende lijsten beschikbaar komen, misschien wel eentje in Barok stijl? ;)
Als de verpakking afleidt van de inhoud, dan kan er iets mis zijn met de verpakking :)
Ik denk dat een simpele, neutrale zwart, wit of licht grijs/zilver omlijsting een betere keus was geweest voor een nieuw product.
Het is geen product, het is een demo, een prototype.
Is misschien maar goed dat we niet allemaal hetzelfde mooi vinden.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.