De ZG9 is Sony's eerste 8k-tv. Later komt er ook een 98"-versie, maar wij bekeken het 85"-model, dat maar liefst 17.000 euro moet opbrengen. Voor dat bedrag krijg je naast een groot 8k-scherm met meer dan 33 miljoen pixels ook een uniek audiosysteem met zestien luidsprekers, waardoor het geluid uit het scherm lijkt te komen. Door de hoge maximale helderheid van bijna 4000cd/m² kun je ook overdag prima naar hdr kijken. Daar staat wel een hoog verbruik tegenover. Ook het contrast en de inputlag vallen tegen, zeker voor een tv in deze prijsklasse.
Nu uhd-televisies met 4k-resolutie die hdr kunnen weergeven al behoorlijk zijn ingeburgerd, zijn de eerste fabrikanten begonnen met de verkoop van 8k-modellen. Na Sharp en Samsung is ook Sony overgegaan tot de verkoop van televisies met meer dan 33 miljoen afzonderlijke pixels. In deze review bekijken we Sony's eerste 8k-tv: de ZG9. Sony heeft goed begrepen dat het weinig zin heeft om televisies met bescheiden afmetingen te voorzien van een 8k-paneel, want alleen op grote schermen is het verschil ten opzichte van 4k goed te zien. De ZG9 is dan ook alleen verkrijgbaar in een 85"- en een 98"-uitvoering.
Naast een heel groot scherm met heel veel pixels heeft de ZG9 ook veel luidsprekers. Bij Sony's oledtelevisies komt het geluid letterlijk uit het scherm doordat het beeldpaneel door spreekspoelen in trilling wordt gebracht. Deze constructie is niet mogelijk bij lcd-panelen, doordat deze uit meer lagen zijn opgebouwd. Dit maakt de panelen dikker en zwaarder, en daarmee ongeschikt om als luidspreker te worden gebruikt. Om het toch te laten lijken alsof het geluid uit het scherm komt, heeft Sony zowel boven als onder het scherm luidsprekers in de randen aangebracht. Bovendien zijn aan de achterkant de nodige woofers aangebracht voor een stevige laagweergave, die past bij een tv van deze afmetingen.
Net als de eerdere modellen in Sony's Z-serie is het lcd-paneel voorzien van een full array local dimming backlight die een hoge piekhelderheid mogelijk maakt. Dit heeft voordelen bij het kijken bij veel omgevingslicht en maakt een indrukwekkende hdr-weergave mogelijk. Zoals gewoonlijk draait de ZG9 op Android TV van Google. Ook is de spraakassistent beschikbaar, die opgeroepen kan worden via microfoons in de afstandsbediening en de behuizing van de tv. Al dit moois is helaas allesbehalve goedkoop; ons 85"-testmodel was op het moment van schrijven van deze review in onze Pricewatch te vinden voor zo'n 17.000 euro.
Uiterlijk en aansluitingen
Het uiterlijk van de ZG9 is opvallend; niet alleen is deze televisie groot, ook de gebruikte materialen maken indruk. Rond het scherm zijn aluminium profielen gebruikt die van ribbels zijn voorzien en zwart zijn afgewerkt. Waar de meeste moderne televisies vrij plat zijn, is de ZG9 een flink stuk dikker; de kast is in het midden zo'n 12cm diep en de profielen aan de zijkant zijn half zo diep. De bezels zijn aan de zijkanten 2cm breed, maar aan de boven- en onderkant zijn de profielen dubbel zo hoog uitgevoerd om de vier naar voren gerichte luidsprekers te kunnen herbergen.
Midden onder het scherm is een Sony-logo aangebracht. Daaronder zit een led-indicator in de vorm van een horizontale balk, zoals die in de afgelopen jaren op de meeste Sony-televisies te zien was. In deze balk zijn ook twee microfoons aangebracht voor spraakopdrachten. Als je geen gebruik wenst te maken van de microfoons, kun je ze in het menu uitschakelen. Een duidelijk zichtbaar oranje ledje geeft de status van de microfoons aan.
De 85"-versie van de ZG9 weegt bijna 75kg en dus staat de tv op een paar zwaar uitgevoerde voeten. Deze passen goed bij het wat 'industriële' uiterlijk. Ze steken aan zowel de voor als de achterkant zo'n 17cm uit. Optioneel zijn er ook hoge poten verkrijgbaar, waarmee de tv op de grond is te plaatsen. Bij het grote 98"-model krijg je deze er gratis bij. De poten zijn aan de achterkant voorzien van handige kabelgeleiders die kunnen worden afgesloten met een plastic klepje.
Aansluitingen
Het netsnoer van de ZG9 is 1,8 meter lang en afneembaar, zodat je het eenvoudig kunt vervangen door een langer snoer. Alle aansluitingen zijn verstopt achter afneembare klepjes, waardoor ook de achterzijde een verzorgd uiterlijk heeft. Van achteren gezien treffen we aan de rechterkant, van boven naar beneden, de volgende aansluitingen aan: een CI+-slot, een 3,5mm-composietvideoaansluiting, een 3,5mm-koptelefoonaansluiting, twee usb-aansluitingen en een hdmi-aansluiting.
Onderaan zitten van links naar rechts: een luidsprekeraansluiting waarmee de tv met een av-receiver als centerspeaker is te gebruiken, een hdmi-aansluiting die geschikt is voor 8k-beelden, een antenneaansluiting voor kabel of Digitenne, twee aansluitingen voor satelliet, een rj45-netwerkaansluiting, een toslink- optische digitale audio-uitgang, twee hdmi-aansluitingen, waarvan er een is voorzien van arc en earc, en een usb 3-aansluiting voor een harde schijf, waarmee tv-programma's kunnen worden opgenomen.
Hdmi 2.1?
Er zitten dus vier hdmi-aansluitingen op de ZG9, waarvan er een geschikt is voor 8k-beelden. Dan zou je denken dat het een hdmi 2.1-aansluiting is, maar zo mogen we het volgens Sony niet noemen. Dat komt volgens de fabrikant doordat adverteren met hdmi-versienummers niet mag van het bedrijf dat hdmi-licenties verleent. In ieder geval is de aansluiting geschikt om 8k-beelden met 60fps de tv in te krijgen, tenminste als gebruik wordt gemaakt van een 10bit-kleurdiepte en 4:2:0 chroma subsampling. Daarvoor is overigens ook nog een firmware-update nodig, die later dit jaar komt, maar op ons testmodel werkte de ingang al keurig met 8k-beelden op 60fps. Hiervoor was een speciale 8k-speler met demomateriaal meegeleverd.
Andere hdmi 2.1-features zoals vrr, allm en qft worden niet ondersteund. Deze zijn vooral interessant voor gamers. Qms, waarmee naadloos kan worden geschakeld tussen verschillende framerates, is evenmin aanwezig. De meeste mensen kunnen voorlopig best zonder deze zaken, maar het zou kunnen dat de volgende generatie gameconsoles deze features allemaal wel gaan ondersteunen. Via de huidige aansluiting kunnen al wel 4k-beelden tot en met 120fps worden weergegeven.
Android TV en afstandsbediening
Alle high-end televisies van Sony draaien Android TV van Google. Dit jaar worden de televisies geleverd met versie 8 Oreo van dit besturingssysteem. Als het op de soc aankomt waarop de interface en het smart-tv-platform draaien, maakt geen enkele fabrikant gebruik van chips uit het topsegment. Bij zeer dure televisies zoals de ZG9 mag je verwachten dat uitsluitend gebruik wordt gemaakt van de beste onderdelen, maar tv-makers willen zo min mogelijk verschillende chipsets om te ondersteunen. Helaas zit er dus een simpele MT5893 van MediaTek in, die is voorzien van vier Cortex-A73 cpu-cores die op maximaal 1,5GHz draaien.
Er is 2,5GB werkgeheugen aanwezig naast 8GB flashopslag, waarvan ongeveer 4,5GB beschikbaar is voor de gebruiker om eigen apps te installeren. De gpu is een Mali-G71. Deze is in principe geschikt om 4k-beelden te renderen, maar helaas draait de interface van de tv nog altijd op 1920x1080 pixels. We vinden het eigenlijk niet kunnen dat alle 8k-televisies die nu te koop zijn, niet eens over een 4k-interface beschikken. Het werkt verder prima en waarschijnlijk kan Sony er niets aan doen dat Google nog geen hogere resolutie aanbiedt voor Android TV, maar het komt wat sullig over dat de letters van de interface er op zo'n grote, dure televisie niet wat scherper uitzien.
Google geeft televisiefabrikanten nauwelijks speelruimte om de look & feel van het homescreen aan te passen en dus zien alle Android-tv's er bijna hetzelfde uit. Met de komst van Android 8 Oreo is het thuisscherm wat strakker vormgegeven. Ook is het voor de gebruiker wat makkelijker geworden om aan te passen wat erop wordt weergegeven.
Bij het raadplegen van de elektronische programmagids blijft het huidige programma doorlopen achter de gids, waardoor het niet goed meer te volgen is. Wij prefereren een epg waarbij het lopende programma in een bovenhoek verkleind zichtbaar blijft. Wel handig is het nieuwe 'Snelle instellingen'-menu, onder in het scherm. Hierin zijn, net als als bij het pull-downmenu op Android-telefoons, de meestgebruikte instellingen te plaatsen.
Afstandsbediening
De meegeleverde afstandsbediening is prachtig vormgegeven en is aan de bovenkant afgewerkt met geborsteld metaal voor een luxe uitstraling. De onderkant is vervaardigd van plastic waarin een structuur is aangebracht die veel grip oplevert, waardoor je hem niet snel uit je vingers zult laten glijden. Door de afgeronde onderkant ligt hij prettig in de hand en door de duidelijke lay-out van de toetsen werkt hij ook nog eens prettig.
Het 23 centimeter lange apparaatje wordt gevoed door twee AAA-batterijen, waarmee het totale gewicht op zo'n 140 gram uitkomt. Er is een ingebouwde microfoon voor spraakopdrachten door middel van de Assistent van Google. Ook zitten er uitschakelbare microfoons in de televisie zelf, die reageren op: 'OK Google'. De spraakzoekfunctie is handig om content te zoeken op bijvoorbeeld YouTube en Netflix, maar voor het bedienen van een tv gaat er wat ons betreft niets boven de gebruikservaring die een goede afstandsbediening zoals deze biedt.
Inputlag en chroma subsampling
De tijd die een tv nodig heeft om beelden die via hdmi worden aangeboden daadwerkelijk weer te geven, noemen we inputlag. Bij het kijken naar video doet het er niet zoveel toe hoe hoog die is, maar als je gamet op de tv, maakt de lag wel veel uit. We hebben in de afgelopen jaren wat inputlag betreft een duidelijke trend naar beneden waargenomen, maar helaas doet de ZG9 het op dit punt ronduit slecht. Waar de meeste high-end televisies tegenwoordig onder de 20ms zitten, doet Sony's eerste 8ktv er twee keer zo lang over. Bij zowel 1080p60- als 2160p60-beelden kwam de inputlag uit op 39ms. Daarbij maakt het niet uit of het hdr- of sdr-materiaal is. Waarschijnlijk leidt het opschalen naar 8k tot de nodige vertraging. Zeker weten doen we dat niet, want op een 8k-lagtester moeten we waarschijnlijk nog jaren wachten. Het is hoe dan ook een teleurstellend resultaat, zeker als je bedenkt dat Sony 's werelds grootste gameconsolefabrikant is.
Chroma subsampling
Het menselijk oog is veel beter in het waarnemen van kleine helderheidsverschillen dan van kleurdetail. Deze eigenschap wordt al sinds de begintijd van kleurentelevisie gebruikt om bandbreedte te besparen. Ook nu nog maken alle codecs die worden gebruikt voor videodistributie, gebruik van chroma subsampling, waarbij voor de kleurinformatie een lagere resolutie wordt gebruikt dan voor de helderheid. Ook 4k-tv's maken vrijwel allemaal gebruik van chroma subsampling om bandbreedte te besparen bij de interne verwerking van 2160p60-beelden.
Bij het kijken naar video heb je daar geen last van, maar als je de tv inzet als monitor bij een pc of als je in het bezit bent van een gameconsole die 2160p60-beelden genereert, krijg je kleurartefacten te zien in het beeld. Bijvoorbeeld bij kleine, zwarte letters op een witte ondergrond zie je dan valse kleuren bij pixels die kleurloos horen te zijn. Bij de Sony ZG9 kun je de volledige kleurresolutie behouden door in het menu te navigeren naar 'Externe ingangen' > 'Indeling HDMI-signaal'. Hier kun je bij alle vier de hdmi-ingangen kiezen voor 'Verbeterde indeling'. Hierna worden 2160p60-beelden in hun volle glorie vertoond.
Bij het kijken naar 8k-beelden met 60fps kom je helemaal niet onder 4:2:0-subsampling uit. De ZG9 ondersteunt namelijk geen display stream compression waarmee bandbreedte kan worden bespaard op de hdmi-kabel. Voor het kijken naar videobeelden is dat alweer geen probleem, maar bij het kijken naar beelden uit een computer of gameconsole gaat er kleurdetail verloren. De 8k-hdmi-ingang van de ZG9 beschikt bij 24 of 30 beelden per seconde wel over genoeg bandbreedte, zo'n 40Gbit/s, om beelden zonder chroma subsampling te accepteren.
Energiegebruik en geluid
Sony's ZG9 doet het wat energiegebruik betreft niet zo best; zo'n beetje alle keuzes die bij het ontwerp zijn gemaakt, pakken negatief uit voor het verbruik. Bij een lcd-tv wordt het licht van de backlight door het beeldpaneel in meer of mindere mate tegengehouden om zo het beeld te vormen. Van de twee lcd-technieken die bij tv's worden gebruikt, in-plane switching en vertical alignment, levert va meer contrast in beeld op, maar deze panelen laten ook minder licht van de backlight door. Ook laten panelen met een hogere pixeldichtheid minder licht door, waardoor 8k-panelen duidelijk in het nadeel zijn. Daarbij is de ZG9 voorzien van een extra diffusielaag om de kijkhoeken te verbeteren en een dergelijke laag heeft als belangrijkste nadeel dat, je raadt het al, er minder licht wordt doorgelaten.
Om te compenseren voor de mindere lichttransmissie van het paneel, moet er een fellere backlight worden toegepast. Hiervoor gebruikt Sony bij de ZG9 een full array local dimming backlight die, naast belangrijke voordelen voor de beeldkwaliteit, als belangrijkste nadeel een lagere efficiëntie heeft. Dit komt door de veel complexere aanstuurelektronica en de noodzaak om extra diffusielagen toe te passen om de overgangen tussen zones minder duidelijk te maken. Dit alles bij elkaar levert een zeer stevig verbruik op, waardoor de ZG9 in energieklasse D valt.
In de standaardmodus, zoals de tv uit de nogal grote doos komt, verbruikt de 85"-ZG9 maar liefst 751W gemiddeld. Daarbij levert hij wel een zeer helder beeld van 1080cd/m², veel feller dan de meeste andere tv's dus. Door het flinke verbruik wordt de tv na een tijdje ook behoorlijk warm. Het zou ons dan ook niet verbazen als Sony voor aluminium profielen voor de randen van de tv heeft gekozen om de warmte beter af te voeren zonder dat er actieve koeling nodig is. Zet je de backlight op 250cd/m², een waarde die alle normale moderne televisies kunnen halen, dan zakt het verbruik naar 297W gemiddeld. Bij 120cd/m², waarbij je in een redelijk donkere kamer nog goed beeld hebt, zakt het naar 244W. Het toestel is uitgerust met een lichtsensor voor automatische aanpassing aan het omgevingslicht.
Geluid
Zo weinig aandacht als de ontwerpers van de ZD9 hadden voor het energiegebruik, zoveel hebben ze besteed aan het audiosysteem. Het eindresultaat is een luidsprekersysteem met maar liefst zestien afzonderlijke drivers. Aan de voorkant zitten boven en onder het scherm, en aan zowel de linker- als de rechterkant vier tweeters. Deze worden vergezeld door acht midweergevers en voor de laagweergave zitten er aan de achterkant ook nog eens vier woofers. De vier groepen luidsprekers aan de voorkant hebben elk hun eigen 10W-versterker en ook de vier woofers hebben elk zo'n versterker, waarmee het totale vermogen op een stevige 80W uitkomt.
Het eindresultaat is een schitterend geluid, dat prachtig aansluit bij het mooie beeld. Hoewel de vier woofers aan de achterkant bescheiden afmetingen hebben, weten ze een overtuigend laag op te wekken doordat ze zijn voorzien van lange baspoorten. Door de grote afmetingen van de behuizing was hiervoor ruimte te over. Doordat de luidsprekers rondom het scherm zijn gemonteerd, lijken stemmen uit het scherm te komen, waardoor dialoogscènes in films en series veel realistischer overkomen. Ook is de ZG9 door middel van een luidsprekeringang te gebruiken als centerspeaker in een surroundopstelling met een av-receiver. Al met al een zeer goed audiosysteem dus, dat zowel solo als in combinatie met andere luidsprekers zeer goed klinkt.
8k-weergave en beeldverwerking
De ZG9 is een 8ktv, maar het valt ernstig te betwijfelen of je veel aan deze eigenschap hebt. Het belangrijkste probleem zal voor de komende jaren bestaan uit de beschikbaarheid van 8k-beeldmateriaal. Er is op dit moment voor consumenten, op een paar demofilmpjes na, zo goed als niets te vinden. Daarin zal ook niet snel verandering komen. Reguliere televisie-uitzendingen in 4k moeten nog op gang komen en over 8k wordt door verreweg de meeste televisiestations en distributeurs nog niet eens nagedacht. Ook in de filmwereld zal de volledige overschakeling naar 4k nog vele jaren duren en worden de meeste films nog altijd in 2k gemasterd; zelfs bij de allerduurste producties is dit vaak het geval, omdat vooral special effects veel meer rendertijd vereisen in 4k.
Onlinevideodiensten kunnen veel sneller schakelen en op diensten als Netflix en Amazon Prime Video is al een redelijk aanbod in 4k en hdr te vinden. Op YouTube zijn zelfs al wat 8k-filmpjes te vinden. Toch zullen deze diensten in de komende jaren niet zitten te springen om met 8k aan de slag te gaan, omdat de daarvoor benodigde bandbreedte te groot en dus te duur is. Pas als er een opvolger voor de huidige hevc-codec is en de kosten voor bandbreedte nog wat meer zijn afgenomen, kan het interessant zijn om dingen met 8k te gaan doen. En dan alleen als de benodigde investeringen terug te verdienen zijn.
YouTube 8k
Dat neemt allemaal niet weg dat 8k er op de ZG9 fantastisch uitziet. We hebben wat demofilmpjes van Sony en deze zijn werkelijk schitterend, als je tenminste een beetje dicht bij het scherm zit. De meeste mensen die het grote 85"-scherm voor het eerst zien, gaan namelijk vanzelf wat te ver weg staan om alle details in beeld te kunnen zien. Om het demomateriaal af te kunnen spelen, hebben we overigens een speciale videospeler van Sony geleend met vier 4k-hdmi-uiitgangen die elk een kwart van het 8k-beeld voor hun rekening nemen. Deze vier signalen worden in een los kastje samengevoegd tot een 8k-signaal, dat via een enkele kabel aan de ZG9 wordt gevoerd.
Deze omslachtige oplossing is op dit moment de enige manier om 8k-beeld uit de ZG9 te krijgen; de interne mediaspeler kan namelijk geen 8k-beelden weergeven. Ook de ingebouwde YouTube-app ondersteunt geen 8k-weergave. Het bijkomende probleem is dat er nog geen videobronnen te krijgen zijn die 8k via een enkele hdmi-uitgang kunnen uitsturen. Dit alles maakt het voor de gemiddelde consument zo goed als onmogelijk om naar 8k-beelden te kijken na aanschaf van deze tv.
Upscaling
Voorlopig moet je het dus doen met opgeschaalde beelden van een lagere resolutie. Volgens Sony is de upscaling die de ZG9 toepast, dusdanig goed dat de beeldkwaliteit bij het bekijken van 4k-materiaal die van 8k behoorlijk moet benaderen. Hiervoor zou gebruik worden gemaakt van een dubbele database en kunstmatige intelligentie. Het marketingverhaal doet ons terugdenken aan de tijd dat 4k-televisies hun intrede deden en er nog nauwelijks 4k-beeldmateriaal beschikbaar was. In de praktijk ziet de upscaling er goed uit en worden 4k-beelden prachtig weergegeven, maar naar ons idee zien beelden er niet mooier uit dan op een 4ktv met vergelijkbare afmetingen.
We hebben de nodige demonstraties gezien van televisiefabrikanten die wilden laten zien dat beelden er door upscaling beter uit gaan zien, maar dergelijke demo's wisten nooit echt te overtuigen. Meestal wordt op het opgeschaalde beeldmateriaal wat extra sharpening toegepast en soms, als de fabrikanten het punt extra duidelijk willen maken, worden ook nog wat extra kleur en helderheid toegevoegd. Dit soort trucs zijn natuurlijk ook toe te passen zonder dat de resolutie wordt verhoogd en de daarvoor nodige instellingen zijn op zo'n beetje alle moderne televisies aanwezig.
Beeldverwerking
Uiteraard is de ZG9 rijkelijk voorzien van allerlei beeldverbeteringsalgoritmes. Zoals altijd raden we je aan om de meeste uit te schakelen. Ze hebben vrijwel allemaal een negatief effect op de beeldkwaliteit en hebben alleen enig nut als je naar slecht bronmateriaal kijkt. Wat ons betreft de grote uitzondering hierop is Motionflow, Sony's beeldinterpolatie die bedoeld is om beweging er soepeler en scherper uit laten zien. Wij zijn geen voorstander van beeldinterpolatie, want als je het gebruikt bij filmbeelden die op een lage framerate zijn gemaakt, kun je last krijgen van het soap-opera-effect. Daar is niet iedereen even gevoelig voor, maar los daarvan veroorzaken interpolatiealgoritmen altijd fouten in het beeld. Vooral bij complexe scènes waarbij objecten in beeld achter andere vandaan komen, is perfect interpoleren zo goed als onmogelijk.
Toch kan Motionflow van pas komen bij het bekijken van snelle actiebeelden, zoals bij sport. In de stand Gebruikerkun je namelijk de beeldinterpolatie uitzetten door Soepelheid op de laagste stand te zetten. Vervolgens kun je met Helderheid op Hoog een speciale versie van 'Black frame insertion' aanzetten, waarbij de afzonderlijke zones van de backlight na elkaar en synchroon met de verversing van het beeld, van boven naar beneden knipperen. Hierdoor worden snel bewegende beelden duidelijk scherper weergegeven ten koste van wat helderheid. Doordat niet het hele beeld tegelijk knippert, maar de zones na elkaar worden aan- en uitgezet, valt het knipperen nauwelijks op. Een prima functie voor sportliefhebbers dus.
Beeldeigenschappen
Televisies die zijn uitgerust met een lcd-paneel, bieden het mooiste beeld als je er recht voor zit bij het kijken. Kijk je onder een hoek, dan krijg je meestal een duidelijk minder mooi beeld te zien. Modellen met een ips-paneel zijn over het algemeen wat beter op dit vlak dan tv's met een va-paneel, maar de goede kijkhoeken als die van een oledtelevisie worden door bijna geen enkele lcd-tv gehaald. Sony heeft dit probleem bij de duurste en grootse lcd-modellen aangepakt door een extra diffusielaag aan te brengen, waardoor het beeld onder een hoek heel veel beter wordt.
Dit is goed te zien op bovenstaande foto's, die zijn gemaakt met identieke belichting, waarbij de rechter onder een hoek van 45 graden genomen is. Normaal worden de kleuren onder een hoek flink minder verzadigd weergegeven, maar daar heeft de ZG9 geen last van. Wel zien we dat de helderheid een tikje afneemt als je onder een hoek kijkt, maar dat is zo weinig dat het met het blote oog nauwelijks opvalt.
Een belangrijke uitdaging bij het maken van een groot scherm op basis van lcd-techniek zit hem in het uniform maken van de backlight. Oledschermen maken geen gebruik van een backlight, waardoor het beeld een veel gelijkmatigere helderheid heeft. De foto's zijn belicht voor middengrijs om eventuele helderheidsverschillen te benadrukken. Het beeld is zeer uniform wat helderheid betreft en ook onder een hoek ziet het er zeer uniform uit. Wel is op de foto's opnieuw te zien dat de helderheid een tikje lager uitvalt als je niet recht voor het scherm zit.
Duurdere lcd-televisies, zoals de ZG9, zijn meestal uitgerust met een full array local dimming-backlight om de zwartweergave te verbeteren. Dit helpt een hoop en levert een duidelijk beter contrast in beeld op, maar op zeer lokaal niveau helpt een fald-backlight niet en blijft het contrast achter bij dat van een oled. Ook is het aan- en uitspringen van de verschillende zones goed te zien bij het bekijken van een donkere film met ondertitels. Om de fald-backlight zo onopvallend mogelijk te laten werken, stuurt Sony de zones minder fel aan als er slechts weinig wit in beeld te zien is, zoals op de foto's hierboven. Hierdoor wordt de witte tekst niet mooi wit, maar een beetje grijs weergegeven. Ook witte sterren op een donkere achtergrond zijn hierdoor aan de donkere kant. Wel is op de foto's goed te zien dat er bijna geen backlightbleeding is. Wat zwartweergave betreft is de ZG9 dus niet zo goed als een oled, maar wat uniformiteit en kijkhoeken betreft is deze tv net zo goed, en dat vinden we een knappe prestatie.
Metingen en hdr
Het contrast is erg belangrijk als het om de ervaren beeldkwaliteit gaat. Dit is ook de reden dat dure lcd-tv's, zoals de ZG9, worden voorzien van een backlight met full array local dimming. Hoe meer dimmingzones er zijn, hoe beter. Wij telden 35 horizontale en 19 verticale zones voor een totaal van 665. Dat zijn er relatief veel, maar alsnog valt het aantal een beetje tegen voor een tv in deze prijsklasse. Dat blijkt ook uit de contrastmeting die we volgens de ansi-methode uitvoeren. Hierbij nemen we het gemiddelde van acht witte en acht zwarte vlakken van een grof schaakbordpatroon. Dit leverde bij de ZG9 een contrastverhouding van 1586:1 op en dat is voor een tv geen goede waarde. Sony had deze waarde overigens makkelijk veel beter kunnen krijgen door de afzondelijke zones van de fald agressiever aan te sturen, maar dat heeft weer tot gevolg dat de werking ervan meer opvalt. Een groter aantal dimmingzones was dus een betere oplossing geweest, maar daar staan hogere productiekosten tegenover.
We hebben de kleurweergave van de ZG9 gemeten met onze SpectraCal C6-colorimeter, die we in CalMAN hebben voorzien van een meterprofiel door middel van een X-Rite i1Pro 2-spectrometer. Van alle beeldpresets levert Bioscoop de nauwkeurigste weergave op.
Het scherm is een tikkeltje te blauw, maar de afwijking is klein. De gemiddelde ΔΕ2000 komt uit op slechts 1,9. Een dergelijke afwijking is met het blote oog eigenlijk niet meer te zien. Ook het gammaverloop is strak, waardoor er nauwelijks details in beeld verloren gaan, maar komt met een gemiddelde van 2,1 net wat te laag uit. Hierdoor worden grijstinten een tikje te licht weergegeven. Dat is geen ramp als je met wat omgevingslicht kijkt, maar in een verduisterde ruimte kun je de gammaregeling beter een tikje terugzetten voor het beste resultaat.
Ook de meting van de primaire en secundaire kleuren levert een net resultaat op. De afwijkingen zijn klein, al valt hier alweer op dat er een tikje te veel blauw in beeld zit. Met een kalibratie is dat weg te krijgen, maar erg zichtbaar zal het verschil niet zijn. Mocht je de ZG9 toch willen kalibreren, dan kan dat automatisch dankzij de samenwerking met Portrait Displays, de maker van CalMAN, mits je over deze software en een ondersteunde meter beschikt. Dat levert in het tijdsbestek van een kwartiertje een perfect gekalibreerde tv op.
Hdr
De ZG9 kan hdr weergeven in de formaten hdr10, hlg en Dolby Vision, waarmee de belangrijkste formaten van dit moment allemaal worden ondersteund. Er is geen ondersteuning voor hdr10+, een formaat dat net als Dolby Vision in dynamische metadata voorziet. Dit is geen grote ramp, want hdr10+-beelden kunnen gewoon worden weergegeven, met een groot dynamisch bereik, doordat kan worden teruggevallen op de hdr10-standaard.
Hdr-beelden op de ZG9 zien er spectaculair uit dankzij de enorme maximale helderheid van 3900cd/m². Hiermee behoort deze tv tot de felste televisies die je maar kunt kopen. Het kijken naar hdr in een verlichte kamer gaat dan ook erg goed; veel beter dan bij een oled-tv. Als je in het donker naar hdr kijkt, is het effect nog veel sterker en weet de ZG9 nog meer te imponeren. Afhankelijk van het getoonde beeldmateriaal is het soms zelfs wat veel van het goede. Dat is in de praktijk natuurlijk geen probleem, want de helderheid terugdraaien kan altijd.
Dat de fald-zones redelijk behoudend worden aangestuurd, zien we terug bij de meting van de maximale helderheid met verschillende maten witte vlakken op een zwarte achtergrond. Bij een wit vlak dat twee procent van het beeldoppervlak beslaat, krijgen we net iets meer dan 3200cd/m² te zien en pas bij een vlak van tien procent wordt de piekhelderheid van 3900cd/m² gehaald. Om ervoor te zorgen dat het energiegebruik en de ontwikkeling van warmte binnen de perken blijven, zakt de helderheid terug bij nog grotere witte vlakken. Bij een volledig wit scherm is er nog altijd meer dan 800cd/m² over; makkelijk vier keer zoveel als bij een oled-tv.
Ook bij het weergeven van hdr-beelden levert de beeldmodus Bioscoop de beste resultaten op. De afwijkingen drukken we bij het meten niet meer uit in ΔΕ2000, maar in plaats daarvan gebruiken we voor hdr ΔΕICtCp. Dit is omdat ΔΕ2000 nooit ontworpen was om afwijkingen van, licht uitstralende, beeldschermen uit te drukken en er bij de hogere helderheden grote afwijkingen optreden. Meer over dit onderwerp lees je hier en hier.
Bij het weergeven moeten hdr-beeldschermen helderheidspieken die boven het maximaal mogelijke liggen, afkappen en weergeven met de piekhelderheid van het scherm zelf. Daarbij gaan dus details in de hooglichten verloren. Om wat meer detail in de helderste delen van het scherm te behouden, passen de televisiefabrikanten een bepaalde mate van roll-off toe bij het knikpunt in de electro-optical transfer function. Dat is de functie, vergelijkbaar met gamma bij sdr-beelden, die bepaalt hoe fel een bepaalde signaalwaarde daadwerkelijk moet worden weergegeven.
Door deze roll-off van de helderheid ontstaan er wat grotere afwijkingen rond het kantelpunt. Dit zie je terug in de middelste grafiek. Met een gemiddelde ΔΕICtCp van 9,66 lijken de afwijkingen flink, maar dat komt vooral doordat de grijstinten, net als bij de weergave van sdr-beelden, wat te helder worden weergegeven. Ook dat is geen ramp als je in een verlichte kamer kijkt. In een volledig donkere kamer gaan de afwijkingen meer opvallen en kun je de helderheid beter een tikje terugschroeven.
In de bovenste grafiek zie je de afwijkingen waarbij de helderheidsfout buiten beschouwing is gelaten. Door de schaal van de grafiek lijken deze afwijkingen flink, maar het tegendeel is waar; er is een zeer kleine kleurafwijking, wat resulteert in een gemiddelde ΔΕICtCp van slechts 1,6. Al met al is de ZG9 in de fabriek dus best nauwkeurig afgesteld en zal een kalibratie niet veel zichtbare winst opleveren. Door de helderheid ietsje lager te zetten is een kalibratie eigenlijk zo goed als overbodig. Net als op de eerdere televisies in Sony's master series is er weer een Netflix-modus aanwezig; deze is vergelijkbaar met de Bioscoop-modus en heeft de meeste beeldverwerking uitgeschakeld, zodat de films en series worden weergegeven zoals ze bedoeld zijn.
Conclusie
Sony's ZG9 is een grote, opvallende televisie die op diverse manieren indruk weet te maken. Allereerst is het 85"-scherm flink groter dan dat van de gemiddelde tv. Aangezien de beeldmaat zo'n beetje de belangrijkste eigenschap is als het op de beleving van beeld aankomt, doet deze tv het direct erg goed. Ook de bouwkwaliteit is indrukwekkend; zeker als die zich laat uitdrukken in gewicht, want met zo'n 75kg is deze televisie makkelijk twee keer zo zwaar als andere televisies met deze beeldmaat. Dit gevaarte een trap op tillen moet je dan ook niet willen.
Wat beeld betreft weet deze televisie eveneens te imponeren, dankzij een enorm hoge maximale helderheid. Hierdoor kun je overdag prima naar hdr-beelden kijken en als je de ruimte verduistert, wordt het beeld alleen maar indrukwekkender. De 8k-resolutie maakt een geweldige detailweergave mogelijk, maar daarvoor mag de kijkafstand niet al te groot zijn. 85"-schermen mogen dan flink groter zijn dan de gemiddelde tv, maar voor 8k-begrippen is het geen overdreven grote maat. De scherpte is namelijk te vergelijken met die van een 4k-tv met de halve beeldmaat, in dit geval dus een 42,5"-4k-tv.
Ook het geluid is imposant dankzij het 80W-audiosysteem met niet minder dan zestien luidsprekers. Door de plaatsing van de luidsprekers, in de randen van het scherm, lijkt het of stemmen uit het scherm komen. Ook de laagweergave is krachtig en strak; perfect dus om te genieten van flims, series en concerten. Eventueel kun je de weergave naar een nog hoger plan tillen door de ZG9 als centerspeaker te laten fungeren in een surroundopstelling met een av-receiver.
Helaas heeft deze tv ook mindere kanten. De interface wordt nog altijd op 2k gerenderd, waardoor deze er niet zo scherp uitziet op het grote scherm. Ook is de inputlag hoog, waardoor het geen prettige tv is om op te gamen. Ook het contrast is zeker voor een tv in deze prijsklasse niet zo best, al staan daar wel prettig goede kijkhoeken tegenover. Het energiegebruik maakt eveneens indruk, en niet op een goede manier, maar het allergrootste minpunt van deze tv is natuurlijk de al even enorme prijs van zo'n 17.000 euro. Hiermee is deze tv voor verreweg de meesten volledig onbetaalbaar. Maar ook als je deze of een andere 8ktv wel kunt betalen, raden we je voorlopig af om er een te kopen; wacht eerst een fatsoenlijk aanbod van 8k-materiaal af. Zolang dat er niet is, bieden dure 8k-televisies geen waar voor hun geld en ben je beter af met een goedkoper 4k-model.
8k is gewoon zware overkill voor normale kijkafstanden lijkt me. Veel mensen hebben al last om 4k van 1080p te onderscheiden op kijkafstanden in de meeste woonkamers (3+ meter), tenzij het 65+ inch diameters zijn. Dit is een gevalletje 'because we can'. Als je er bij de MediaMarkt op een meter voor staat is de wow factor ongetwijfeld aanwezig, maar als hij thuishangt ben je dat kwijt, zeker als je 4k gewend bent.
Dit grafiekje is inmiddels wat oud aan het worden, maar het geeft wel een indicatie van het probleem. Het loopt tot 4k maar je kan er uit afleiden dat je voor 8k minimale benefit visibility op 85 inch op max 1,5m moet staan. Max benefit is niet afleesbaar maar afleidbaar rond de 1 meter max. Is je TV kleiner, of wordt de afstand groter, dan zit je dus als meteen in het gebied waar 8k nutteloos is.
Het punt van de grafiek is natuurlijk dat de curve bij hogere resoluties steeds meer horizontaal loopt, hetgeen logisch is omdat het onderscheidend vermogen van onze ogen beperkt is. En bij dergelijke resoluties op normale afstanden lopen we daar nu tegen aan.
Overigens heeft 8k wel degelijk nut voor presentatiedoeleinden, bioscopen e.d. Echter niet voor doorsnee consumentengebruik lijkt me.
[Reactie gewijzigd door Dr. Strangelove op 22 juli 2024 13:34]
Eens, sterker nog, ik sta eenzijdig negatief tegenover 8K.
8K betekent exponentieel veel meer tijd, energie en geld steken om beelden te produceren, bewerken, renderen, versturen, voor wat? Voor een meerwaarde van nul of zo marginaal klein dat het absurd is.
Ik vind dat een mentaliteitsprobleem. Het is nog steeds die houding van lang leve de lol, alles is oneindig en niets kan op.
Uhh vgm is 8K steeds sneller de cinematography standard te worden. En als op de de olympische spelen we 8K tv krijgen dan gaat het waarschijnlijk nog sneller!
8k blijft voorlopig voorlopig een formaat dat tijdens de productie wordt gebruikt.
Meeste VFX werk wordt gedaan op 4K resoluties en vaak zelfs op 2K om later voor 4K en 3D releases ge-upscaled te worden.
Meer pixels is al enige tijd niet meer de belangrijkste maatstaaf die beeldkwaliteit bepaalt. Filmmakers beseffen dit en kiezen nog steeds vaak (wanneer er digitaal geschoten wordt) voor cinemacamera's waarvan de pixelresolutie door de gemiddelde telefooncamera wordt overtroffen. Kijk naar de Arri line-up. Peperdure camera's die schieten op 2,8K tot max 3,4K.
Dit beeld wordt uiteindelijk gemasterd naar een 2K of ge-upscaled naar 4K.
Daarnaast zullen de meeste bioscopen voorlopig nog grotendeels 2K DLP projecties blijven gebruiken.
Het mooie is dat op de optimale kijkafstand deze resolutie in combinatie met de hoge bitrate en wijde colorgamut van een goeie DLP projector zorgt voor een vrijwel perfecte vertoning van de visie van de makers,vzonder dat men pixels kan onderscheiden of compressieartefacten kan waarnemen.
Punt is, de push voor hogere resoluties is een mooie doorontwikkeling van de technologie en gaat op veel aspecten digitale technologie verder pushen. (Meer hardware eisen dus meer ontwikkelingen op alle onderdelen van productie tot weergave en distributie.)
Echter is het niet zo dat 8k een wereld van verschil zal maken voor filmproductie, weergave/distributie en de ervaring ervan. Het zal in het begin vooral een Gimmick/techdemo zijn die weinig kaarten in zijn hand heeft om mensen te overtuigen te investeren in een dure upgrade.
De doorontwikkeling en het optimaliseren van de productiekosten zal er wel voor zorgen dat er weer een nieuw marketinglabel is dat op de TV's geplakt kan worden of gebruikt kan worden om mensen meer geld te laten betalen voor een bioscoop kaartje.
De realiteit is echter dat vrijwel alle films, onafhankelijk van welke camera's zijn gebruikt, worden teruggeschaald naar een 2K tussenformaat. Hierop worden dan de special effects e.d. toegepast. Daarna maken ze er voor bijv een 4K blu-ray weer een hogere resolutie van, met geavanceerde algoritmes. Zelfs bij gerenderde animatie en CGI wordt meestal geen 4K gebruikt, omdat dit 4x zoveel rekenkracht nodig heeft als HD en wanneer je al 3-4 uur per frame bezig bent met je supercomputer, dan heb je geen zin om de productie nog langer te laten duren, terwijl bijna niemand het opvalt.
4K is dus al vaak niet echt 4K en van 8K hoef je al helemaal niet te verwachten dat er veel te zien is op dat formaat.
Bijna alle films worden nog op 2K gefilmd en bewerkt, dus ik weet niet waar je het over hebt. De laatste spiderman was volgensmij de eerste grote film die een 4K intermediate had, maar zelfs die is op 2K gerenderd.
Zwaar ongenunanceerd. Er is een onderscheid tussen zinnige vooruitgang en onzinnige vooruitgang. Tevens, vooruitgang kan kosten hebben in de vorm van sociale kosten, milieuvervuiling, etc.
Per vooruitgang kun je deze balans opmaken, dus het is absurd om te stellen dat ik tegen iedere vorm van vooruitgang ben.
In dit voorbeeld slaat die balans sterk negatief uit. Er is factoren meer rekenkracht, bandbreedte, energie nodig over uiteindelijk miljarden apparaten om iets mogelijk te maken waar je niets, maar dan ook helemaal niets aan hebt.
Het menselijk oog kan 8K simpelweg niet onderscheiden tenzij je op 1m gaat zitten of een scherm hebt van enkele meters groot. Zelfs 4K is twijfelachtig in veel scenarios, maar daar kun je nog het voordeel van de twijfel schenken. Bij 8K niet.
Dus ja, in een wereld geplaagd door een klimaat- en ecologische crisis zal ik wel die gekkie zijn die vraagtekens zet bij deze ontwikkelingen.
In dit voorbeeld slaat die balans sterk negatief uit.
Dat is 'n mening.
Er is factoren meer rekenkracht, bandbreedte, energie nodig over uiteindelijk miljarden apparaten om iets mogelijk te maken waar je niets, maar dan ook helemaal niets aan hebt.
Dat je vindt dat je daar niets aan hebt, is een mening.
Het menselijk oog kan 8K simpelweg niet onderscheiden tenzij je op 1m gaat zitten of een scherm hebt van enkele meters groot.
Daar ben ik het met je eens en wil daar de vraag aan toevoegen "wat als mensen het fijn vinden om zo dicht bij een TV te zitten?" Dan hebben ze er volgens jou dus baat bij?
Zelf wil ik een TV met de kwaliteit alsof ik door een groot raam kijk. Dus alle artifacten worden veroorzaakt door mijn ogen en niet door wat ik zie door/in dat raam/tv. Om de kwaliteit van dat raam te benaderen is o.a. een zo hoog mogelijke resolutie i.c.m. zo hoog mogelijk ververssnelheid nodig. Tevens wens ik een ontwikkeling toe waarbij we niet voor iedere functie de TV/hardware anders dienen in te stellen (denk aan PC-mode, Game-mode, Film-mode et cetera).
Zelfs 4K is twijfelachtig in veel scenarios, maar daar kun je nog het voordeel van de twijfel schenken. Bij 8K niet.
Dat jij 4K het voordeel van de twijfel geeft, is aan jou. Dat je 8K dat voordeel niet geeft, is ook aan jou. Ik vind (mijn mening) dat de vooruitgang bij TV's verder moet gaan zodat bij mensen als jou die twijfel wordt weggenomen...
Dus ja, in een wereld geplaagd door een klimaat- en ecologische crisis zal ik wel die gekkie zijn die vraagtekens zet bij deze ontwikkelingen.
In een wereld die geplaagd wordt door de problemen die je noemt, zijn we gebaat bij verdergaande ontwikkelingen (daar ben je het al mee eens, behalve qua grootte TV's).
De vooruitgang zorgt ervoor dat alles zuiniger wordt. Het grootste probleem voor de wereld is de overbevolking:
niet al die 8K-tv's die worden verkocht, maar al die mensen die die 8K-tv's kopen. Wil je echt een verschil maken, begin dan bijvoorbeeld niet aan kinderen...
Ik begrijp verder wel je punt m.b.t afwegingen voor milieu et cetera. Met paar meer zonnepannelen dek je dat extrra verbruik van die TV. Hopelijk ontwikkelen de accu's zich ook door.
Je vindt dingen al snel absurd zie ik. En dat is een feit.
8K niet kunnen onderscheiden is geen mening, maar een feit.
ow, vind je?
Niemand gaat op 1m van een paar meter grote TV zitten. Als je dat moet aangrijpen om 8K "nuttig" te vinden, dan bevestig je alleen maar het punt.
Ik haak slechts in op jouw eigen woorden:
"Het menselijk oog kan 8K simpelweg niet onderscheiden tenzij je op 1m gaat zitten of een scherm hebt van enkele meters groot."
Mijn punt daarbij is dat het ieders eigen voorkeur is. Je kunt het verschil dus volgens jouw eigen woorden dus wel degelijk zien. Ik heb onlangs overigens een 4K 65" TV aangeschaft en sta in de toekomst open voor 77" 8K. Maar dan moet de techniek zich nog wel stuk verder doorontwikkelen.
Dat het factoren meer energie kost wimpel je weg onder het motto, dan maar minder mensen. Zie je niet in hoe slap dat argument is? Het punt is makkelijk onderuit te halen: ongeacht de omvang van de bevolking is 8K in alle gevallen een achteruitgang voor het milieu.
Zie je in dat de mens in het algemeen een achteruitgang is voor het milieu? Zonder de mens geen 8K tv, maar ook geen 4K, 1080p, 720p of die extreem energie-vretende CRT-tv's uit de beginjaren...
Voor mij gaat het er om begrip te creëren voor mensen die die ontwikkeling qua grootte wel zien zitten en snappen dat de vooruitgang ervoor zorgt dat alles zuiniger wordt en de techniek steeds beter. Vanwege de technologische vooruitgang is het een kwestie van tijd dat 8K en op termijn zelfs 16K er in combinatie met hoge refresh rates et cetera ervoor gaat zorgen dat het is alsof je door een raam kijkt: Super scherp beeld met super vloeiende beelden.
En dat alles plug-en-play zonder dat je allerlei toeren moet uithalen qua instellingen: denk aan MadVR, yCbCr 4:4:4 tov 4:2:2, HDMI Deep Color et cetera.
OT: T.o.v. de discussie m.b.t. de beeldkwaliteit zie ik die ook bij de geluidskwaliteit:
Er zijn mensen die willen het beste van het beste en nemen de extra opslagruimte, bitrate, bandbreedte die het in beslag neemt voor lief.
En er zijn mensen die willen zo efficiënt en klein mogelijke bestand/data maken en zoeken bewuster de grenzen op wat mensen nog kunnen waarnemen. En passen daar hun hard-en software op aan.
Ik begrijp beide groepen en respecteer beide keuzes, maar ik val in de eerste categorie.
Mijn oren en ogen moeten de zwakste schakel zijn en niet de software en hardware. Daarom wil ik de beste kwaliteit qua software i.c.m. relatief de beste hardware. Qua hardware zit ik aan een budget gebonden maar qua software is het financieel nog wel makkelijk te behappen.
PS: Ik moet hierbij overigens denken aan the Matrix, waarbij Cypher een steak aan het eten is aan tafel bij Agent Smith. Cypher weet dat de steak nep is, maar 'vindt 'm desondanks net zo lekker'. Daar tegenover staat Neo die onbewust wist dat er iets niet klopte aan the Matrix. Hij kon er niet de vinger op leggen, maar iets was niet helemaal zoals het zou moeten zijn. Door die anomalie kwam er een onbalans die zich steeds meer opstapelde en uiteindelijk escaleerde.
De mensen die genoegen nemen met goed genoeg, waarbij niet onomstreden bewezen is dat meer bits etc ook daadwerkelijk een betere ervaring opleveren, zijn zoals Cypher.
De mensen die niet genoegen nemen met goed genoeg, en toch voor nog beter gaan omdat ze onbewust weten dat het niet helemaal klopt zoals het zou moeten zijn, zijn zoals Neo.
[Reactie gewijzigd door Ruben26 op 22 juli 2024 13:34]
8K niet kunnen onderscheiden is geen mening, maar een feit.
Niet zo overdrijven.
Op een klein scherm, zoals een telefoon of 55 inch TV lijkt 8K mij ook enorm verkill. Nog steeds een mening, geen feit.
Maar op 80 tot 100 inch? Dan hoef je echt niet op 1 meter te gaan zitten.
Maar de content moet er wel zijn. Want als we alles alleen maar gaan upscalen, dan is het waarschijnlijk minder boeiend.
Mijns inziens zorgt het er vooral voor dat materiaal op giga grootte (ik vind 100 inch best groot) scherp blijft. Ga je niet groot, dan is het minder relevant. Maar laat ieder dan voor zich bepalen. Als ze het uberhaupt al kunnen betalen. Maar niet dat geneuzel over mijn mening is feit en thats it.
Nee dat is het niet, telefoons hebben de laatste 4 jaar geen hogere resolutie schermen gekregen, er waren een paar tests met 4k, en het is mogelijk. Maar het word niet gedaan. Waarom? Omdat onze ogen gewoon niet goed genoeg zijn om het verschil te kunnen zien bij een hogere resolutie. En dat terwijl er genoeg dingen zijn waar je het verschil wel van kan zien, zoals contrast, helderheid en refreshrate.
het ergste is nog dat de meeste bronnen zoals netflix of youtube een lage bandbreedte hebben. Dus dat betekend dat als je 1080p of 4k hebt, de 4k er beter uitziet omdat deze een hogere bandbreedte is. Zou je dezelfde bandbreedte toepassen op 1080p, zou dat er ook beter uit zien.
Als je een 1080p blu ray met een 4k blu ray gaat vergelijken is het pas een goede vergelijking, laat staan dat veel films eigenlijk nu pas echt op 4k gemaakt worden. een film als black panther is gemastered op 2.8k (incl alle special effects) en dr strange is gemastered op 2k. Maar er zullen vast genoeg mensen zijn die die films op 4k hebben gekocht.
We zullen zeker een keer naar 8k gaan, omdat het kan en waarschijnlijk voor marketing. Als je 3 meter van je tv zit, zal je een 280" scherm nodig hebben om daadwerkelijk effect te hebben van 8k.
(Oh en voor VR zal 8K zeker wel effect hebben, dan kan de resolutie zelfs nog wel wat hoger, dus ik ben er niet op tegen om media op een hogere resolutie te hebben.)
[Reactie gewijzigd door Nutral op 22 juli 2024 13:34]
Fledder2000 heeft gewoon een punt. De pixel race is wel een beetje klaar nu..
Volgend jaar 16k en het jaar erop 32??
Ik wil gewoon beeldverbeteraars die mij de wow factor geven..
De nadruk ligt in mijn ogen teveel op de pixels zodat jan en truus dit begrijpen en het daarom kopen, terwijl er veel belangrijkere dingen het beeld mooier maken.
Mijn ouders hebben een Panasonic 4K tv maar die komt 0,0 in de buurt van mijn Panasonic 1080p tv die bij mij aan de muur hangt..
Uiteraard zijn de pixels vooral een goed ingrediënt voor de vrijdag middag borrel, dat dan weer wel..
[Reactie gewijzigd door Audione0 op 22 juli 2024 13:34]
Zo snel gaat het (helaas) niet, maar we zullen er wel heen gaan.
Natuurlijk zal dat niet meer puur "tv" zijn, maar dan ga je naar het lang gedroomde scenario van "behang" wat feitelijk een scherm is. Met het nog steeds dunner worden van schermen, oprolbare schermen etc, is dat een zeer gave ontwikkeling. Stel je voor, met een druk op een knop zit je in de bergen, strand, etc en zelfs als je op 10 cm van de muur staat is het nog scherp.
Dan volgende halte, de scene renderen in vanuit 48 hoeken tegelijk per scherm, waarbij je een beeld ziet afhankelijk van je hoek. Oh jee, dat is dan 48 x 32k.
Gaat aan jou natuurlijk voorbij want je kijkt liever op je analoge ruisende 576i scherm, want goed genoeg he?
Elke zoveel jaar weer dezelfde argumenten. Dit is gewoon een positieve ontwikkeling. Duidelijk dat dit niet voor jan modaal is op dit specifieke moment. Meerwaarde van 4K was er zogenaamd ook niet, ik zou niet meer terug kunnen. Over een paar jaar zijn jouw argumenten compleet weg en behoud je alle voordelen overigens. En al is jouw huis te klein voor deze niche case, genoeg mensen zijn bereid en hebben de ruimte en kijkafstand om er wel voordeel aan te beleven. Beetje een zure en beperkte kijk op de positieve aspecten / vooruitgang die dit biedt.
[Reactie gewijzigd door Joppiesaus2 op 22 juli 2024 13:34]
Ja of jij beseft niet dat 4K televisieschermpjes echt nog niet het eindstation zijn ;-). Denk je nou echt dat dat de eindhalte is van entertainment? Blijf bij mijn punt. Argumenten worden wel gegeven. Dat jij denkt dat het 'nulpunt'nu bereikt is getuigd in mijn optiek van weinig visie.
Totaal mee eens. Ik ben altijd een "resolutie-freak" geweest, zeker toen we van SD naar HD en full HD gingen maar zelfs als early adopter kan ik geen extra geld spenderen voor een 8k scherm, gezien ik in mijn livingroom op 3 meter aftsand van een 55 inch OLED geen verschil zie tussen 4k en 1080p.
In mijn gameroom speel ik heel dichtbij een 43 inch 4k scherm en daar is het benefiet wel te zien en die tv kostte mij 400 eur..
Ik zie op een 60 inch LCD een behoorlijk verschil tussen full HD en 4k, en dat op zo'n 3,5 meter afstand. Maar ik kan ook heel goed op grote afstand tekst lezen (bijv de bestemming van een aankomende bus) die veel andere mensen vaak niet kunnen lezen.
Tegelijkertijd vind ik 4k niets toevoegen aan het kijkplezier. HDR wel maar dat heeft niets met resolutie te maken. HD en later full HD waren een enorme revolutie in het PAL/NTSC tijdperk. Niet alleen vanwege resolutie maar ook het veel grotere kleurbereik. HDR heeft in iets mindere mate ook bijgedragen aan het kijkplezier maar dan qua bereik in helderheid.
Op hele grote tv's is 4k nog wel uit te leggen maar daarna houdt het voor huiskamers simpelweg op. Ik kan me ook niet voorstellen dat streamingdiensten zoals Netflix bandbreedte gaan verspillen aan 8k. Dat kost namelijk 4 keer zoveel data die veel beter in de kwaliteit van 4k gestopt kan worden als bandbreedtes thuis in de toekomst toenemen.
Wees je wel bewust dat niet alle verbetering door resolutie is. HD wordt vaak uitgezonden in 1080i50 en H264-compressie. 4K wordt vaak uitgezonden in 2160p50 en H265-compressie. Je hebt dan drie verbeteringen:
Resolutie
Interlace weg
Geavanceerdere compressie
Het gevolg is dat veel mensen geneigd zijn deze verbeteringen aan de 4K toe te schrijven, terwijl op een HD-scherm 2 van de 3 verbeteringen ook zichtbaar zijn. Ik zou zeggen dat 3,5m zo'n beetje de grens is van wat iemand met goede ogen nog kan waarnemen. Als je een verschil ziet, dan zou het subtiel moeten zijn. Bij een behoorlijk verschil ben ik geneigd te denken dat er iets anders meespeelt.
TV als in NPO1 bijv kijk ik niet maar het zou mij zeker niet verbazen als in die wereld nog interlacing wordt toegepast. Overigens overschat encoders van nieuwe compressie standaarden niet want wat inherent in hun nadeel werkt is dat ze nog jong zijn. Zo is er bijv ver na 2000 aan de gangbare MPEG2 encoders nog flink gesleuteld waardoor zelfs DVD beeld er tegenwoordig ook erg goed uit kan zien. H.264 levert ook vandaag de dag nog steeds beeld op met meer detail dan H.265 (bij een vergelijkbare kwaliteits setting in de encoder). Uiteraard wordt dat verschil steeds kleiner maar ook de x264 encoder is nog volop in ontwikkeling. Geavanceerde compressie levert dus zeker niet per definitie mooier beeld op. Het enige echte voordeel is de beperktere bandbreedte van de videostream waardoor je bij vergelijkbare kwaliteit een hogere resolutie kunt doorsturen.
Daar komt overigens nog bij dat veel films gewoon in 2K worden gemasterd. 4K is leuk maar in de praktijk zijn dat bijna altijd geupscalede beelden. Zeker een beetje actiefilm met wat CGI zal niet snel in 4K worden gemasterd omdat het dan alleen al simpelweg 4 keer zo lang duurt om de computerbeelden te renderen. Tijd is geld en dus kiezen ze in feite altijd voor 2K. Echte 4K duurt nog wel een paar jaar en voordat 8K is ingeburgerd (als het al gebeurt want dan hebben we het over 16 keer full HD dus 16 keer zo lang renderen!) dan zijn we wel 10 jaar verder.
Het heeft idd alles te maken met grote van het scherm en kijkafstand. Met 8k heb je op tv thuis al hogere resolutie dan in de bio. On de bios is scherm natuurlijk veel groter maar je kijkafstand ook veel verder weg.
8k leuk maar er zijn amper 4k uitzendingen dus wat moet je met 8k. Leuk om te laten zien maar niet interessant.
Men doet er beter aan het kleurgamma te verhogen om meer realistische kleuren te geven. Zelf op 1080 en 4k zo dat al heel veel meer beleving geven.
Schijnt niet helemaal waar te zijn. Ja je kan je pixels al eerder niet van elkaar onderscheiden maar met een hogere resolutie schijn je toch meer diepte te ervaren.
Ik kan zelf niet wachten om deze set een keer in het echt te zien en te vergelijken met mijn 940E.
Edit:
Mensen die mij op irrelevant modden. Bedenk je even dat heel weinig mensen nog maar 8K tv's met 8K content gezien hebben. Hoe kan je dan op voorhand al zeggen dat dat niets gaat toevoegen of dat je niet inderdaad meer diepte lijkt te zien als je echt native 8K content op zo'n toestel bekijkt?
Ik denk dat 90% van de mensen als niet meer die mij als irrelevant modden het nog nooit met eigen ogen hebben kunnen ervaren en dus ook niet weten of dit wel of niet zo is.
Houd dat dus even in je achterhoofd en ik zou zeggen ga een keer een demo opzoeken zodat je een mening kan vormen. Probeer niet te veel te oordelen zonder het zelf gezien te hebben en op voorhand al te zeggen dat het niet zo is.
[Reactie gewijzigd door Astennu op 22 juli 2024 13:34]
Scherper kan in theorie alleen maar beter zijn. Het is dus zeker interessant.
Ik maak mij echter meer zorgen bij de opmerking "matig contrast".
Op dit moment is een 4K oled duidelijk de betere keuze (naar mijn mening), maar dat wil inderdaad niet zeggen dat we 8K direct moeten afschrijven.
Een dvd is op een HD tv met goede upscaler immers ook mooier dan op een SD tv.
Matig moet je zien als in niet zo goed als eerdere Samsung TV's of de ZD9 en 940E die de layer niet hadden en een native contrast van 1:8000 - 1:15.000 konden halen. Deze zitten dan weer eerder richting de 4-5K dat is nog steeds beter dan IPS maar niet zo goed als voorheen je krijgt er wel goede kijkhoeken voor terug. HDTVtest was wel heel erg te spreken ondanks het lagere contrast andere dingen vond hij wel heel erg goed waardoor de HDR evaring wat hem betreft (hij gaf wel toe dat hij een brightness wh*re was) OLED kon evenaren.
Dus het is wat je wilt of mooiere peak highlights of betere zwartwaardes / contrast. Ik hoop toch dat het contrast van de FALD tv's weer beter gaat worden of er versies komen zonder die XWide laag.
88" OLED lijkt mij ook wel wat echter is 900 nits een beetje mager gezien ik nu al 1200 heb met mijn 940e. En ik zie de meerwaarde wel tov de C8 OLED van mijn broer. Maar andersom zie ik de meerwaarde van OLED ook.
Dus nu maar hopen dat die MicoLED schermen de oplossing zijn voor beide problemen
Ik heb meerdere 4K films in de kast. Sommige UHD films komen met zowel de 4K als "HD" versie in dezelfde doos (2 schijfjes dus), met als enig onderscheid een "UHD", "4K" en/of "HDR" label erop.
Toen ik de 4K+HDR versie van Planet Earth 2 wilde laten zien aan een familielid, zag ik snel dat er iets raars aan de hand was: Het beeld was minder scherp dan ik me kan herinneren, en kleuren waren niet zo knallend als ik me kon herinneren. Ik dacht dat ik gek was en dat ik het me gewoon rooskleurig herinnerde, maar toen ik het schijfje weer uit mijn speler haalde en ik deze terug in de doos wilde prikken, merkte ik op dat aan de andere kant de "4K+HDR" schijf nog in het doosje zat.
Ik heb daarna meerdere HD & 4K+HDR films na elkaar gewisseld (HD versie in de playstation 4, 4K+HDR in de speler, beide tegelijk starten en dan wisselen) en in de enkele voorbeelden die ik had getest was er aantoonbaar verschil in scherpte & kleur.
UHD/4K + HDR is zeker een meerwaarde en is naar mijn mening de dubbele prijs per schijfje het helemaal waard.
Voordat ik mijn 4K TV had, was ik zeer sceptisch dat ik uberhaupt verschil zou gaan zien, maar ik ben toch aangenaam verrast dat je zelfs zonder proberen verschil kan zien.
Ga ik dit opnieuw meemaken met 8K vs 4K? Wie weet, maar ik sluit niets meer uit.
[Reactie gewijzigd door Gamebuster op 22 juli 2024 13:34]
En hoeveel van dat verschil is HDR en hoeveel is de 4K en hoeveel is de 2x zo veel data op de schijf? Die komen allemaal tegelijk. Daarnaast is 4K naar 8K niet hetzelfde als van 2K naar 4K. En tenslotte zijn er op dit moment nog helemaal geen 8K bronnen.
Het grafiekje geeft echter niet aan dat de extra resolutie verschilt tussen makkelijke scenes en moeilijke scenes. In moeilijke scenes, wat hier scenes zijn met veel lijnen die in ene hele kleine hoek lopen, heb je veel meer pixels nodig voor een mooi beeld.
Je kunt dus misschien beter zeggen dat in 90% van alle scenes 4K genoeg is voor 65" en 2 a 3 meter kijkafstand, en dan voor die 10% je hogere resoluties nodig hebt. (percentages zijn verzonnen, maar om even een voorbeeld te geven)
8K geeft je dus een zekere overcapaciteit, die toch aan de totale beleving kan bijdragen.
Tuurlijk blijft het stoer om te zeggen dat X totale onzin is, en is een een favoriet tijdverdrijf van Tweakers van alle generaties.
De 100Mhz CPU was totale onzin. De dual core was helemaal onzin. Sata was onzin. DVDs waren onzin, blu-rays natuurlijk al helemaal onzin. SSDs waren onzin, 3MP foto's waren onzin. Hi-dpi schermen (grofweg 200+ DPI voor mobiels) waren onzin. 64 bits was onzin, even iets verder terug was 32 bits onzin. 512MB memory was onzin, iets langer terug was 8MB onzin, en de mythische 640K die genoeg zou zijn natuurlijk.
Je maakt hier wat mij betreft een aantal denkfouten.
Het probleem van het grafiekje is dat er over 'full benefit' wordt gesproken waarmee het eigenlijk direct een triviale grafiek wordt. Blijkbaar is er al eerder een ander voordeel.
Maar los van de discussie over die kijkafstand is er nog iets heel anders dat mee speeld. Op zo'n full hd tv kun je namelijk bijvoorbeeld geen 4K netflix stream ontvangen. Laat die 4K stream nu net op 16 Mbit lopen in plaats van de 6.9 Mbit van de full hd stream. Beide bitrates zitten nog ver onder de 40 Mbit van een full hd blueray. Dus ja dat zie je wel. (De overhead van de hogere resolutie zelf is overigens niet bestaand tot nihil). Met 8K zal dat ongetwijfeld hetzelfde verlopen.
Zelf heb ik in 2015 gekozen tussen een Full HD en een 4K tv waarbij die laatste circa 400 euro duurder was. Het argument van de netflix stream was voor mij doorslaggevend. Ondertussen is youtube ook flink hogere bitrates gaan doorgeven.
Wat betreft het wel of niet zien van 4K en full hd kan ik ook mijn mening wel over delen. Op mijn TV is een gaming pc aangesloten. Als die per ongeluk op full hd staat dan valt mij dat altijd direct op. Loop ik langs de tv, hangt aan de muur, dan vind ik het zelfs echt blokkig ogen. Dan praten we over circa 1m30. Dat is verder ook niet vreemd. Immers 49 inch met full HD wordt 44 PPI (pixel per inch), een oudere 32 inch full hd tv zit op 68 PPI.
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 22 juli 2024 13:34]
Je hebt zeker een grotere kans op dode pixels, omdat je simpelweg 4x zoveel pixels hebt dan bij 4k en 16x zoveel pixels dan bij FullHD.
Echter is het ook zo dat de productieprocessen verbeteren en je een dode pixel ook al slechter gaat zien op een ietwat normale kijkafstand. Je zult dus bijna met vergrootglas voor je scherm moeten gaan zitten om de dode pixels te vinden. Dat is dan dus weer het grote voordeel.
Prima dat ze een dergelijke TV een review geven; het gaat wat mij betreft om de balans:
- Betaalbare techniek zodat reviews echt helpen om tweakers een keuze te maken voor hun betaalbare TV
- Nieuwe techniek, want daar is Tweakers natuurlijk ook gewoon voor!
Volgens mij is de balans op dit moment gewoon nog goed.
Buzz. Mensen zien dat Sony er snel bij is dus wordt in hun hoofd de merknaam Sony positiever. Dit gaat dan waarschijnlijk wel wat extra PS5's verkopen.
Ik denk dat je gelijk hebt. Alleen is het wel een slecht voorbeeld. PS5 gaat hoogstwaarschijnlijk de "8K gaming promise" niet kunnen leveren. In iedergeval netzoveel als de PS4 4K gaming kan leveren. Daar zullen ze simpelweg niet de hardware voor hebben/of gekozen worden voor een goedkopere oplossing ben ik bang voor.
Een snel los voorbeeld: Als je een videokaart los zou kopen die native 8K gaming confortabel zou kunnen renderen kom je meteen al aan de prijs van een nieuwe PS5 console.
Al zullen er misschien wel verassende titels voor uitkomen. Zoals bijv. een Horizon Zero Dawn of God of War mij aangenaam verrast had op de PS4. Toch wordt de belofte van 4K gaming nogsteeds niet hellemaal waargemaakt. Deze titels waren niet 4K native, maar gedaan in 2K checkerboard rendering. En ik denk dat voor de PS5 een soortgelijke techniek toegepast gaat worden.
Het ziet er natuurlijk allemaal prachtig uit, dat wel, maar het is niet native. Ik prik ook zo door die marketing termen heen en als tweaker en geek snap ik ook volkomen dat dit gewoon niet gaat gebeuren. Sony maakt met deze nieuwe console een apparaat voor de massa, niet een cutting edge gaming machine.
[Reactie gewijzigd door Muna34 op 22 juli 2024 13:34]
PS5 is helemaal geen slecht voorbeeld.
Alle dingen zijn goed om de merknaam positief te beïnvloeden op er winst uit te halen.
Waarom denk je dat ze "Porsche design" op prullen plakken zoals bv een externe harde schijf?
Dat is puur omdat veel mensen Porsche met exclusief / kwaliteit / luxe associëren en het dan kopen, hoewel de harde schijf op zich uiteraard niets met Porsche te maken heeft.
Dergelijke zaken spelen zich immers af in ons onderbewustzijn. Mensen zijn veel beïnvloedbaarder dan ze zelf denken.
"Sony zegt toch dat hij 8K kan, waarom zouden ze er over liegen" - gemiddelde gamer.
Ja er zijn er genoeg die het geloven, dit komt vooral omdat maar een klein gedeelte zich echt verdiept in hardware. Buzz-woorden werken gewoon goed op deze mensen omdat ze letterlijk niet beter weten.
Maar ook jij bent op dezelfde manier beinvloedbaar. Misschien niet op dit vlak, maar dan wel op een ander vlak. Mensen denken vaak dat zij niet beinvloedbaar zijn wat betreft marketing e.d. maar het tegendeel is waar: iedereen is beinvloedbaar. Het gebied waarop en de mate waarin verschillen per persoon, maar iedereen is hier vatbaar voor.
8K is de logische volgende stap. Waar we nog niet zo lang geleden het nut van 4K niet in zagen, zullen we dat de komende tijd ook neit van 8K zien, maar de toekomst is het wel! Als fabrikant wil je laten zien wat je in je mars hebt. Daarnaast denk ik dat de tv meer leuks laat zien dan enkel een hogere resolutie. Vooral de helderheid springt eruit. Dat deze nieuwkomer en bijna prototype nog wat verbeterpuntjes heeft (inputlag bv:S ) is niet heel vreemd lijkt me.
Ikzelf zal voorlopig echt niet meer van OLED af stappen. Ik ben stapelgek op mijn LG OLED van 2,5 jaar oud. Wanneer deze over een aantal jaar aan vervanging toe is hoop ik dat de oled's met 8K goed verkrijgbaar zijn en verder ontwikkeld zijn. Lijkt me een prima vooruitgang.
Dat is nog niet eens het grootste probleem. Het echte probleem (als je over probleem kan spreken) is het feit dat er niet in 8K gefilmd wordt. Er wordt niet eens in 4K gefilmd. Er zijn amper camera's die dat kunnen en de verwerking wordt over het algemeen in 1K of 2K gedaan. Het renderen van CGI gaat dan nog wel. Ga je naar 4K rendering dan duurt het berekenen echt veel te lang.
Wat je koopt als 4K materiaal is dus in 99% van de gevallen upscaled van 1K of 2K. Dat upscalen gaat dan weer met heel geavanceerde technieken en niet realtime. Maar toch, het wordt geupscaled.
Bijna alle nieuwe content word in 4-6k geschoten. Alleen word dat gedownscaled. Dit om te besparen op render kosten bij gebruik van special effects en dergelijke.
Arri’s zijn pas zeer recent in hoge resoluties uitgekomen. Vrijwel alle Arris die daadwerkelijk gebruikt worden hebben schieten video 2880 breed. Dat is nog niet eens 4K, het is in feite gewoon 2K met wat marge zodat je een beetje kan croppen.
That was the point.
[Reactie gewijzigd door Jasper Janssen op 22 juli 2024 13:34]
Dat klopt inderdaad, maar niemand gebruikt de Arri 65. Vrijwel iedereen gebruikt een van de normale modellen. Zoals de naam al zegt vinden ze dat ding het equivalent van op 70mm filmen. En hoe hoog je de scannerinstellingen kan zetten op 35mm heeft weinig te naken met *en* de kwaliteit van de film (op 2K zie je de filmgrein meestal al) *en* met resoluties van digitaal filmen.
Toch zijn er wel prijswinnende shows met die camera's gefilmd. Maar het mag allemaal wel sneller. Gelukkig dat de streaming diensten er goed aan mee werken. De Netflix approved camera's bijvoorbeeld.
MKBHD is een youtuber die overal erg vroeg bij is. Wat fijn is want toen ik een 4k scherm kocht was zijn content de enige in 4k. Deze jongeman filmt in 6k en downscalled dit naar 4k en youtube maakt er volgens mij mindere opties bij. Dit beeld is echter wel echt near perfection en ziet er prachtig uit.
Als je de bijgevoegde video gekeken had was je antwoord anders geweest.
Het probleem van 4K is dat de hoeveelheid te verwerken data verveelvoudigd tov 1k. Ook de rendertijd gaat van enkele uren per frame naar enkele dagen. En aangezien bijna iedere film gebruik maakt van CGI is dat een factor van betekenis.
Youtube en Netflix hebben 4K ondersteuning. De vraag is hoeveel data je verstookt tijdens het kijken. Dan weet je hoeveel compressie erop zit.
Kijk please eerst een video van hem, ik weet dat youtube veel dingen toepast om video's te comprimeren, maar zelfs dan is het beeld wat MKBHD in video's produceert echt haarscherp.
Een TV als dit is ook niet bedoeld voor de grote verkopen. Het is om indruk te maken, stukje marketing (immers hebben we het nier nu mooi wel allemaal over het merk Sony: dus het werkt!). Daarnaast is er altijd een groep mensen met diepe zakken die het gewoon wil hebben omdat het kan. En om mee te showen bij vrienden/familie. Waarschijnlijk zullen er nog bedrijven zijn die het aanschaffen (eveneens om mee te showen).
Dus: waarschijnlijk gaan deze schermen niet veel verkocht worden, maar is het alsnog een groot succes voor Sony.
Met die redenatie kan je beter ook nooit een 8k speler uitbrengen, er zijn tenslotte geen schermen die het af kunnen spelen!
En als je daar dus aan vast houd komen we niet verder - als iemand hier 17k voor over heeft dan levert Sony. Vergeet ook niet de PR die sony gratis heeft.
Voor ons geen Sony meer. De Bravia toestellen zijn traag, moeten om de haverklap herstart worden omdat Netflix anders blijft hangen. Frame drops. Het scherm is niet slecht, maar het Smart gedeelte is bagger.
Same here... Hij is vrij dom, maar dat beeld; geniaal! Hoef voorlopig ook nog niets nieuws. Als 8K ingeburgerd is, dan ga ik pas kijken voor iets nieuws. En als dan de ingebouwde Android TV interfaces even snel zijn als een Nvidia Shield en TV's alle DTS en Dolby formaten door kunnen geven via ARC... Dan doe ik m'n Shield misschien zelfs weg.
Same here... Hij is vrij dom, maar dat beeld; geniaal! Hoef voorlopig ook nog niets nieuws. Als 8K ingeburgerd is, dan ga ik pas kijken voor iets nieuws. En als dan de ingebouwde Android TV interfaces even snel zijn als een Nvidia Shield en TV's alle DTS en Dolby formaten door kunnen geven via ARC... Dan doe ik m'n Shield misschien zelfs weg.
Een quote van een eigenaar (van een Sony met nieuwe SoC):
"Have either of you actually used an 850G/950G/Shield TV? If you haven't then please don't comment until you have. My first experience with Android TV was the Nvidia Shield TV and I LOVED it so I could never understand why people seemed to be so against it while I, literally won't buy any TV without it now. Then I got the 850G and was blown away by the fact that it is as fast as the Shield TV which is heralded as the best Android TV box there is, four the last 4 years running on the same processor all this time. Both the 850G and the Shield TV are a joy to use, they don't get in the way of anything, they don't annoy/frustrate/take away from the whole experience.
Then we got the 800G and.... NOW I understand why people weren't as pleased initially with Android TV as we are, now I understand where the hate is coming from and frankly, if this is the first experience people have had for Android TV, on older Sony TV's and the 900F, I get it. It's slow and clunky and even though when we first started with the Shield TV it also had Android TV 7 that was later updated to 8 (that the 850G already has), the 7 on the 800G now just feels extremely dated. I was thinking about getting a 900F for the longest time thinking, how bad could it actually be and now, based on my 800G experience, I'll absolutely 100%, no hesitation, no doubt, pay whatever the extra is to get the 950G instead, it's THAT worth it."
800G zat nog op Nougat, Oreo zou al een aardige verbetering moeten geven maar de firmware upgrade daarnaar is nog steeds niet vrijgegeven in Amerika (tijdelijk teruggetrokken een paar maanden terug).
800G = XG80 hier, 850G = XG85, etc.
[Reactie gewijzigd door apis29 op 22 juli 2024 13:34]
Hier nog 2 oude Bravia's staan, EX720 en HX800 even uit mijn hoofd. 8 a 9 jaar oud (eerste modellen met led). Doen het nog prima en ik verwacht er nog wel paar jaar plezier van te hebben. Ze zijn wel traag en niet smart te noemen maar dat is grotendeels opgelost met een chromecast.
Hier exact hetzelfde. 4k, groter formaat en vooral HDR zou leuk zijn, maar verder is de oude Bravia nog steeds helemaal relevant door er simpelweg een chromecast in te prikken.
Klopt. Ik kan wel echt een Nvidia Shield aanraden ter vervanging van het smart gedeelte. Is een stuk sneller en heeft geen vreemde bugs zoals jij beschrijft. Ik gebruik het smart gedeelte van mijn Sony tv nooit meer en ben toch tevreden met mijn TV
Zoals eerder aangegeven hier is het upgraden naar de nieuwe Android versie een hele verbetering. Ook de Sony services uitzetten is een aantader. Om je tv optimaal te laten draaien moet je dit eens nalopen. Alsof je een nieuw toestel hebt.
Voor mij ook niet meer. Het bekende Netflix probleem met de b-serie. Vanuit Sony zelf wordt er geen update meer gedaan die dit geheugen probleem oplost. Helaas is de tv nog maar 5 jaar oud, vind ik persoonlijk nog iets te vroeg om te vervangen.
Net een Sony 4K gekocht (modeljaar 2018) en ik hoop toch echt dat ie het vele jaren blijft doen. In het smartgedeelte ben ik niet geïnteresseerd want dat zal over een tijdje én te traag én niet meer ondersteund worden. Zo leert tenminste mijn ervaring met mijn vorige tv. Dus als het beeld maar goed is en blijft ben ik tevreden en het smartgedeelte kan altijd via externe bronnen.
Dat geldt misschien voor jou, maar de twee keer dat ik Sony service nodig had in de afgelopen 25 jaar was deze perfect. Een keer zelfs buiten de garantie om. Voor mij dus voorlopig nog steeds Sony.
Voor garantie moet je (in Europa in ieder geval) ook niet bij de producent zijn maar bij de winkel van aankoop.... (zelfs al zegt de winkel in kwestie dat het anders is!). Echter: zodra je eenmaal bij de producent aanklopt hoeft de winkel niks meer te doen. En de producent? Tja, die hoeft niet hard voor je te lopen. Zij zijn immers eigenlijk niet verantwoordelijk voor jouw aankoop. Dus bij andere merken is dat weinig anders...
Dat is niet de theorie maar gewoon consumentenrecht.... En als een wikel daar niet aan mee werkt dan is die winkel in overtreding en kun je dat niet de fabrikant gaan aanrekenen!
Heb zelf overigens al vele Sony artikelen gehad. Nooit iets kapot anders dan door eigen schuld. En in dat laatste geval waren onderdelen zonder enig probleem te bestellen (via een erkend reparateur) voor zeer redelijke prijzen.
Je bent hier gewoon een merk aan het zwartmaken door onzin te verkopen (en nee, ik ben geen Sony fan. Op dit moment naast de Playstation toevallig zelfs helemaal niks van Sony in huis).
Dat je zelf zo stom geweest bent bij een fabrikant (toevallig Sony) aan te kloppen i.p.v. bij de winkelier is nog geen reden om mede-Tweakers te gaan lopen trollen wanneer ze je er terecht op wijzen dat jij ten onrechte een merk zwart zit te maken (en voor de volledigheid, dat had ik bij dezelfde reactie in relatie tot ieder ander willekeurig merk niet anders gedaan).
[Reactie gewijzigd door kazz1980 op 22 juli 2024 13:34]
Ik begrijp het aantal speakers niet helemaal. Mij lijkt dat je in deze prijsklasse er een heel stevige surroundset bij plaatst voor optimaal beeld en geluid....
Dat en geen smart, daar is de chromecast voor uitgevonden. Het is erg jammer dat er niet gewoon een mooi dun 4k/HDR paneel is van een mooi formaat zonder smart en speakers (of dat je er meer voor betaalt dan een paneel met al die zooi).
Maar wat in deze TV zit is hoogstwaarschijnlijk een stuk beter dan jouw soundbar. Ook de positionering van het geluid is enorm belangrijk (hoewel je snel went aan stemmen die van een andere plek lijken te komen als waar je de mond ziet).
Je kan nog 7 externe speakers aansluiten overigens voor surround. Als ik het goed begrepen heb bij een demo zit er een STR-ZA5000ES in. Dat is een 2000 euro 9.2 versterker die hier alleen voor audio gebruikt word. Aardig high end.
Ik had het niet specifiek over deze tv, maar over tv's in het algemeen. Ook een tuner hoeft er wat mij betreft niet meer in. Als op die manier weer wat van de prijs af gaat, dan is dat mooi meegenomen.
Dat kan ook bij deze TV, een surroundset toevoegen. En dan fungeert het scherm als een héél uitgebreide center speaker. Vind het wel een mooi systeem. Een externe center speaker kun je niet achter het scherm plaatsen.
Dan zit je alleen met je klankkleur te tobben wanneer je bijvoorbeeld muziek luistert, al dan niet via concertregistraties op schijf. Of je moet iedere keer in je versterker expliciet zeggen dat de "center speaker" genegeerd moet worden.
Mijn ervaring een aantal jaren terug was dat het prettiger was om geen eens een center te hebben omdat het vooral het stereobeeld verstoorde. Maar wellicht dat dat met modernere AV-receivers minder een probleem is en middels calibratie afgevangen kan worden.
Zo ik het begrijp heeft deze TV een volledige versterker al ingebouwd. Dus die zal daar rekening mee houden. Je sluit enkel externe speakers aan op de TV en voila.
Net zoiets als een Rolls Royce kopen en dan een apart Tomtom-kastje moeten kopen?
Voor dit soort eerste modellen wordt juist alles uit de kast getrokken en goed geluid is echt wat ontbreekt bij de meeste platte tv's van nu.
Op zich wel leuk hoor dit soort reviews, maar is het echt de moeite waard, kunnen we niet beter "normale" tvs reviewen die mensen hier misschien ook ooit daadwerkelijk kopen? Een beetje als de nieuwe ferrari reviewen. Leuk voor de clicks, maar of het nou iemand echt uitmaakt wat de specs zijn.
Same here, ik heb ook liever dat ze bijvoorbeeld 4K OLED TVs reviewen die nu langzaam in het betaalbare segment komen. Ik vind het irritant dat TV fabrikanten nu al op 8K springen. Het leidt af van het innoveren op hun 4K lijn. Focus enz..
Als een kunstje op 8k werkt heeft het ook een goeie kans om op 4k te werken, en andersom. Zie 8k als een extra feature van fabrikanten, ongeveer net zoals 3D dat was. Daarnaast maakt dit 4k niet meer het 'nieuwste' en 'beste' en kan de prijs daarmee omlaag, want het halo-effect is eraf.
Tweakers reviewt een ruime selectie, en daar ben ik juist blij om, want dat geeft een aardig beeld van wat er op de markt is, en eraan komt.
Ik geef zelf makkelijk een half maandsalaris uit aan een tv, dus reken maar uit. Waarschijnlijk dezelfde mensen die EUR 200.000 voor een auto kunnen betalen.
Mensen voor wie geld geen rol speelt, voornamelijk de nouveau riche. Denk aan NBA/NFL sterren, hiphop-artiesten etc. Maar prima, zij zorgen voor de initiële investering die dat soort techniek ook mogelijk maakt om op grotere schaal te produceren.
Van NBA/NFL sterren kan ik het me nog voorstellen (die hebben genoeg geld om niet naar de Tweakers review te hoeven kijken ), maar van bedrijven zou ik iets meer kritisch overwogen aankopen verwachten.
Voor een televisie die je niet kunt gebruiken (op 8K), de andere nadelen en dan deze prijs, ik vind het nog erg hoog. Een 6 zou ik beter hebben gevonden, max.
Je beoordeelt een sportauto ook niet op hoeveel boodschappen je mee kunt nemen, dat je er in Nederland nergens harder dan 130 mee mag en toch meer dan EUR 100,000 kost. Of het een verstandige aankoop is is een heel ander spectrum dan of iets goed is.
Ik vind dat het gebrek aan 8K aanbod inderdaad niet meegerekend zou moeten worden in de review. Dat de smart software ingebouwd in het scherm zelf slechts 4K is daarentegen is wel weer een flinke min (in vergelijk met de sportauto: een ingebouwde snelheidsbegrenzer die voorkomt dat de auto harder kan dan 130 km/h en die niet uit te schakelen valt. Reken maar dat niemand dan die auto nog koopt!).
Maar een apparaat van deze prijs met zoveel lag en matig contrast? Dan vind ik een 7 nog erg hoog. En dan telt die prijs toch wel een beetje mee... Voor dat geld moet het gewoon perfect zijn!
Als ik het goed begrijp is het alleen de interface die geen 8K doet, de beeldweergave is wel 8K (een Fiat snelheidsmeter in Ferrari mag idd een minpunt zijn, maar hij gaat wel harder )
Maar inderdaad, ongeacht het eindcijfer en de prijs: met lag, matig contrast en gebrek aan aanbod is de slotopmerking niet voor niets:
"Maar ook als je deze of een andere 8ktv wel kunt betalen, raden we je voorlopig af om er een te kopen; wacht eerst een fatsoenlijk aanbod van 8k-materiaal af."
Er staat dat ook de 8K content op Youtube NIET wordt weergegeven... Dat is wat mij betreft niet acceptabel.... En wees eerlijk: een Ferrari met een Fiat snelheidsmetertje? Daar zou je toch ook niet de volle nieuwprijs voor neertellen?
Een sportauto koop je nog voor de sier, daar hoef je niet eens in te rijden. Ik denk toch echt dat het uiterlijk niet de meest belangrijke eigenschap is van een televisie. Hoewel er geen boodschappen in een sportauto in hoeven, kun je er wel mee rijden.
Wezenlijk verschil is dat (bepaalde) sportwagens, mits goed onderhouden, hun waarde redelijk behouden, of zelfs meer waard kunnen worden. Dat geld voor deze, of elke andere tv, zeker niet.
Bij games wordt over het algemeen een schaal van 5.5 tot 10 gehanteerd. Een 7 is in feite een onvoldoende zonder de uitgever (fabrikant in dit geval) te zwaar af te willen vallen.
Ik vind een 7 nogal hoog voor een scherm van déze prijs waar dan alsnog bezuinigd wordt op zaken als de chip die de hele boel aan moet sturen. Daarnaast staat de 8k implementatie dus nog in der kinderschoenen, omdat je niet de volledige kwaliteit kunt krijgen maar met chroma subsampling te doen hebt, dan dien je als consument daarvoor gewaarschuwd te worden en de eerste indicatie is dus gewoon een lager eindcijfer te geven.
Het enige juiste advies voor serieus geïnteresseerden is om hetzelfde geld in een 4k TV van de helft van het geld te investeren en de overige €8.500,- te investeren in een geluidsinstallatie die alle 16 speakers uit dit apparaat doet rammelen.
Deze tv heeft een hoog energie-verbruik. Ik vraag mij af hoeveel daarvan is te wijten aan de luidsprekers. Klein of niet, 16 luidsprekers vragen eenmaal vermogen. Tel daarbij op dat de reviewer kennelijk onder de indruk is van het geluid geproduceerde geluid, dan hebben wij het hier niet over een run-of-the-mill geluidsinstallatie.
Ik vraag mij af of dit is uit te schakelen en, zo ja, hoeveel verbruik dat dan scheelt.
Meet maar eens ter referentie wat een home-cinema-set/surroundset verbruikt tijdens het bekijken van een film. Dat zou je in een eventueel vergelijk moeten meenemen.
Mijn receiver staat namelijk altijd aan. En dat is in mijn huis denk ik wel de grootste kostenpost.
[Reactie gewijzigd door Die Bruine op 22 juli 2024 13:34]
:fill(white):strip_exif()/i/2002573886.jpeg?f=thumblarge)
/i/2002842700.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2002842702.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842704.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842726.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842724.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842730.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842728.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842732.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842734.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842736.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842760.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842762.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002842802.jpeg?f=imagenormal)
/i/2002842804.jpeg?f=imagenormal)
/i/2002842808.jpeg?f=imagenormal)
/i/2002842806.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2002640420.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002640424.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002640422.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002843526.jpeg?f=thumblarge)
Waar de meeste high-end televisies tegenwoordig onder de 20ms zitten, doet Sony's eerste 8ktv er twee keer zo lang over. Bij zowel 1080p60- als 2160p60-beelden kwam de inputlag uit op 39ms. Daarbij maakt het niet uit of het hdr- of sdr-materiaal is. Waarschijnlijk leidt het opschalen naar 8k tot de nodige vertraging. Zeker weten doen we dat niet, want op een 8k-lagtester moeten we waarschijnlijk nog jaren wachten. Het is hoe dan ook een teleurstellend resultaat, zeker als je bedenkt dat Sony 's werelds grootste gameconsolefabrikant is./i/2002843634.jpeg?f=thumblarge)
Het zou ons dan ook niet verbazen als Sony voor aluminium profielen voor de randen van de tv heeft gekozen om de warmte beter af te voeren zonder dat er actieve koeling nodig is. Zet je de backlight op 250cd/m², een waarde die alle normale moderne televisies kunnen halen, dan zakt het verbruik naar 297W gemiddeld. Bij 120cd/m², waarbij je in een redelijk donkere kamer nog goed beeld hebt, zakt het naar 244W. Het toestel is uitgerust met een lichtsensor voor automatische aanpassing aan het omgevingslicht.:strip_exif()/i/2002843636.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002843638.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002843640.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002666580.jpeg?f=thumblarge)
Toch kan Motionflow van pas komen bij het bekijken van snelle actiebeelden, zoals bij sport. In de stand Gebruiker kun je namelijk de beeldinterpolatie uitzetten door Soepelheid op de laagste stand te zetten. Vervolgens kun je met Helderheid op Hoog een speciale versie van 'Black frame insertion' aanzetten, waarbij de afzonderlijke zones van de backlight na elkaar en synchroon met de verversing van het beeld, van boven naar beneden knipperen. Hierdoor worden snel bewegende beelden duidelijk scherper weergegeven ten koste van wat helderheid. Doordat niet het hele beeld tegelijk knippert, maar de zones na elkaar worden aan- en uitgezet, valt het knipperen nauwelijks op. Een prima functie voor sportliefhebbers dus.:strip_exif()/i/2002842670.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842668.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842674.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842672.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842678.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2002842676.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2002573886.jpeg?f=thumbmedium)
/i/2002904894.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2002843456.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/442865/crop57a3d4c98c7db.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/23145/dr.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/581217/crop561138f7472d5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/3174/crop5f1e2a4facc1b.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/241618/crop5628ac183aa12_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/92525/me.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/51314/crop65e716f8e88b9_cropped.jpg?f=community){kind=small}
Ik moet hierbij overigens denken aan the Matrix, waarbij Cypher een steak aan het eten is aan tafel bij Agent Smith. Cypher weet dat de steak nep is, maar 'vindt 'm desondanks net zo lekker'. Daar tegenover staat Neo die onbewust wist dat er iets niet klopte aan the Matrix. Hij kon er niet de vinger op leggen, maar iets was niet helemaal zoals het zou moeten zijn. Door die anomalie kwam er een onbalans die zich steeds meer opstapelde en uiteindelijk escaleerde./u/664291/crop55c885bd3122a_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/144385/wallpaper-556.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/297932/Untitled.jpg?f=community){kind=small}
/u/34200/crop6554f56fe2075_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/18149/catfish60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/226826/aardblij-60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/91615/hann1bal.gif?f=community){kind=small}
/u/182977/crop65f9e5220f264_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/450484/crop5db05062083ff_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/408258/crop682f7e14b01a9_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/38542/Scrat1ani.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/24584/tuaudjat1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/459792/crop5d711255ea9da_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/105978/IMG_0188.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/28090/doek-iggythumb.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/622980/crop65df427dc4093_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/428264/t6vldloofbntjgsxehen.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1109053/crop5b83a84c70123_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/131974/crop5c18c83bc8f30_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35767/images.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/495/crop5746fdb9e3594_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/174878/SCKnightMicro.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/389966/crop5dc6881f2c282_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
), maar van bedrijven zou ik iets meer kritisch overwogen aankopen verwachten.
:strip_icc():strip_exif()/u/305231/crop5db483f8e5c32_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/64465/crop5db09addab56c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/28892/flo.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1184902/crop63aa73e38ea33_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/33305/crop60893dfd18ede_cropped.png?f=community){kind=small}
