Xbox One X Review

De beste graphics op een console

Hardware en architectuur

Volgens Microsoft is de Xbox One X de krachtigste console ooit gemaakt en als je naar de hardware kijkt, dan klopt dat ook. De grote concurrent is natuurlijk de PlayStation 4 Pro en de nieuwste console van Microsoft heeft tot veertig procent meer rekenkracht. Dat zit hem vooral in een betere gpu, maar de Xbox heeft ook veel meer geheugen. Op papier is de Xbox One X ruim vier keer zo krachtig als de Xbox One S.

Net als bij eerdere versies van de Xbox One en de varianten van de PlayStation 4, is de hardware afkomstig van AMD en gaat het om een op maat gemaakte chip. Microsoft noemt die chip de Scorpio Engine. Daaronder schaart de consolebouwer de soc die onder andere de cpu, gpu en geheugencontroller bevat. Het is een chip met zeven miljard transistors die gemaakt is op het 16nm-finfetprocedé van TSMC.

De gedetailleerde technische details van de Xbox One X zijn bekend geworden doordat Microsoft de informatie heeft gedeeld met Digital Foundry. De technische afdeling van Eurogamer schreef aan de hand daarvan een artikel over de hardwarearchitectuur en een stuk over de componenten in de console.

Console	Xbox One X	Xbox One S	PlayStation 4 Pro	PlayStation 4 Slim
Cpu	8 custom Jaguar-cores	8 custom Jaguar-cores	8 Jaguar-cores	8 Jaguar-cores
Cpu-kloksnelheid	2,3GHz	1,75GHz	2,1GHz	1,6GHz
Gpu	40 custom compute-units	12 GCN compute-units	36 improved GCN compute-units	18 GCN compute-units
Gpu-kloksnelheid	1172MHz	914MHz	911MHz	800MHz
Rekenkracht	6Tflops	1,4Tflops	4,2Tflops	1,84Tflops
Geheugen	12GB gddr5	8GB ddr3 en 32MB esram	8GB gddr5	8GB gddr5
Geheugen­bandbreedte	326GB/s	68GB/s (ddr3), 219GB/s (esram)	218GB/s	176GB/s
Hdd	1TB	500GB/1TB/2TB	1TB	500GB/1TB
Odd	Blu-ray (4k-uhd)	Blu-ray (4k-uhd)	Blu-ray	Blu-ray
Voeding	245W	120W	289W	165W

Processor

Net als de Xbox One, de PlayStation 4 en de PlayStation 4 Pro heeft de processor acht Jaguar-cores. Hoewel de processor dus nog steeds gebaseerd is op de oude architectuur uit 2013, zijn er volgens Microsoft verschillende aanpassingen gemaakt en gaat het nu om 'custom' cores. De belangrijkste verandering is de verhoging van de kloksnelheid naar 2,3GHz. Dat is een winst van 31 procent ten opzichte van de Xbox One S en ook iets hoger dan de cpu-snelheid van de PS4 Pro.

Gpu

De toegenomen rekenkracht is voornamelijk te danken aan de gpu. De Xbox One X heeft een gpu met 40 compute-units op een kloksnelheid van 1172MHz. Dat is een enorme verbetering ten opzichte van de Xbox One S, die over 12 cu's met een kloksnelheid van 914MHz beschikt. Ook heeft de One X meer grafische rekenkracht dan de PlayStation 4 Pro, die is uitgerust met 36 vergelijkbare cu's op een lagere snelheid van 911MHz.

Het grafische gedeelte van de Xbox One X is gebaseerd op AMD's Polaris-gpu; dezelfde die ook in de RX 580- en 480-videokaarten zit. Het exemplaar in de Xbox One X heeft echter meer cu's, want de videokaarten hebben er 36, net als de PS4 Pro. De videokaarten voor pc's zijn met een snelheid van 1266MHz dan weer hoger geklokt.

Een directe vergelijking in rekenkracht tussen de videokaarten en de gpu in de Xbox is niet te maken, omdat er specifiek voor de console veel aanpassingen zijn gemaakt. Zo is volgens Microsoft aan de command-processor van de gpu hardwarematige DirectX 12-implementatie toegevoegd. Dat moet ertoe leiden dat DX12-games veel efficiënter draaien. Draw-calls die nu duizenden instructies kosten, kunnen met de nieuwe implementatie in elf instructies worden afgehandeld. Dat zou in Battlefield 1, Gears of War 4 en nieuwe Forza-games tot uiting moeten komen.

Verder zijn er volgens Microsoft zestig gamespecifieke aanpassingen gemaakt aan de gpu-pipeline. De hardware is aangepast en geoptimaliseerd voor populaire game-engines. Dat heeft Microsoft gedaan door te kijken wat de bottlenecks zijn op de huidige Xbox One-console. De fabrikant claimt dat ontwikkelaars daardoor bestaande games makkelijk kunnen optimaliseren voor de nieuwe console.

Geheugen

Microsoft stopt 12GB gddr5-geheugen met een snelheid van 6,8Gbit/s in de Xbox One X. Dankzij de 384bit brede bus is dat goed voor een totale geheugenbandbreedte van 326GB/s. Daarmee heeft de console van Microsoft een flinke voorsprong ten opzichte van de PlayStation 4 Pro, die over 8GB gddr5 beschikt met een bandbreedte van 218GB/s. Het extra geheugen en de hogere bandbreedte van de Xbox One X vormen een belangrijke troef, want het maakt de console beter geschikt voor het weergeven van 4k-textures. In dit opzicht is de console van Microsoft duidelijk in het voordeel ten opzichte van de PS4 Pro.

Aanvankelijk maakte Microsoft bekend dat 8GB van het geheugen beschikbaar zou komen voor games. Het plan was om 3GB geheugen te reserveren voor achtergrondprocessen en nog eens 1GB vrij te maken voor het weergeven van de interface in 4k-resolutie. Die plannen zijn bijgesteld, ontwikkelaars hebben de beschikking over 9GB van het gddr5-geheugen. De 4k-resolutie voor de interface is daardoor echter komen te vervallen. De menu's van de Xbox worden in 1080p-resolutie gerenderd en bij gebruik van een uhd-tv opgeschaald.

In de Xbox One X zit niet langer esram. Daarvan was 32MB te vinden in de Xbox One en One S. Dat zeer snelle geheugen werd ingezet als cache en daarmee kon gecompenseerd worden voor het gebruik van ddr3-geheugen in plaats van gddr5. Nu de Xbox One X ook gddr5 gebruikt, zijn de consoles van Microsoft en Sony wat opbouw en architectuur betreft nog meer gelijk aan elkaar.

Opslag en blu-ray

Voor de opslag van games wordt nog altijd een traditionele harde schijf gebruikt, Microsoft levert de Xbox One X voorlopig alleen met een 1TB-hdd en het is maar goed ook dat dit de minimale opslagcapaciteit is. Sommige games die een patch met 4k-textures hebben gekregen, zijn nu al zo'n 100GB groot, dus de schijf zit snel vol. Wie extra schrijfruimte nodig heeft, kan een externe hdd of ssd aansluiten via usb 3.0.

De Xbox One X heeft net als de One S een blu-rayspeler met ondersteuning voor uhd-blu-rays en hdr. Daarmee heeft hij een streepje voor op de PlayStation 4 Pro, die wel blu-rays kan afspelen, maar niet de uhd-varianten. Omdat losse uhd-blu-rayspelers nog altijd een paar honderd euro kosten, kan het een goed argument zijn om de Xbox aan te schaffen als je toch al zo'n speler op je verlanglijstje hebt staan. In het tijdperk waarin streaming video de markt grotendeels heeft overgenomen, vermoeden we echter dat het voor veel mensen geen al te belangrijke functie is.

Hdr-ondersteuning

Net als de Xbox One S, kan de Xbox One X hdr-inhoud afspelen volgens de hdr10-standaard, zowel games als video's. Om dat te doen heb je uiteraard een tv of monitor nodig die hdr kan weergeven en ook moet het spel of de film voorzien zijn van hdr. Bij games werkt hdr eenvoudig; heb je een hdr-tv en een hdr-game, dan staat het aan. Games bieden vaak ook specifieke instelopties om bijvoorbeeld de maximale helderheid van de hdr-weergave aan te passen.

Bij het afspelen van media ben je afhankelijk van de gebruikte app. Uiteraard ondersteunt de ingebouwde mediaspeler hdr-weergave voor het weergeven van uhd-blu-rays, maar de YouTube- een Amazon Prime Video-apps doen dat bijvoorbeeld niet. Dat is een gemiste kans, want op beide streamingplatforms zijn hdr-video's te vinden. De Netflix-app heeft op de Xbox One X wel hdr-ondersteuning.

Voorlopig geen virtual reality

Toen Microsoft de Xbox One X in juni 2016 tijdens de E3-gamebeurs aankondigde, werd de console gepresenteerd als een apparaat voor 4k- en vr-gaming. Uitgever Bethesda maakte tegelijk bekend dat de vr-versie van Fallout 4 naar de Xbox One zou komen. Duidelijkheid over de vr-functionaliteit van de console gaf Microsoft niet. Er werd bijvoorbeeld geen vr-bril getoond.

Na die eerste aankondiging heeft Microsoft alle verwijzingen naar vr-gaming op de Xbox One X laten vallen. Bij de officiële aankondiging van de console en de definitieve release werd helemaal niet meer gerept over virtual reality. Het is niet duidelijk of Microsoft vr op de Xbox heeft opgegeven of dat dit in een later stadium wordt toegevoegd. Het is denkbaar dat Microsoft bijvoorbeeld de vr-brillen van het Windows Mixed Reality-platform compatibel maakt met de Xbox, maar het bedrijf heeft zich daar niet over uitgesproken.

Vr-bril voor het Windows Mixed Reality-platform van Windows 10

• Volgende pagina 3. Xbox One X vs. PlayStation 4 Pro