Inleiding
Gamen in 4k is de toekomst, daar is iedereen het wel over eens. Bij pc-games is die optie er al geruime tijd, maar consoles blijven een beetje achter in die ontwikkeling. Sony bracht met dat doel een jaar geleden de PlayStation 4 Pro op de markt, een verbeterde versie van de PS4. Na de aankondiging van de Pro kon Microsoft niet achterblijven. De Amerikaanse grootmacht heeft een flinke achterstand in de consoleoorlog, dus kan het bedrijf het zich niet veroorloven nog een slag te verliezen. Vandaar dat het al voordat de PS4 Pro op de markt kwam, liet doorschemeren dat het werkt aan Project Scorpio, een verbeterde versie van de Xbox One die het antwoord op de PS4 Pro moet vormen.
Sinds de E3 van dit jaar weten we dat de Scorpio is omgedoopt in Xbox One X en onder die naam ligt de console nu in de winkel. Maar is het de moeite waard om een Xbox One X aan te schaffen? Dat hangt af van de kracht van de console en hoe de prestaties zich verhouden tot die van de Xbox One S en, misschien nog interessanter, tot die van de grote concurrent, de PlayStation 4 Pro.
Uiterlijk is er weinig verschil tussen beide Xbox-modellen. Beide edities hebben dezelfde vorm en zeer vergelijkbare afmetingen. De X is iets dieper dan de S, maar ook net iets minder hoog. De X is bovendien iets breder, wat maakt dat het volume vrijwel gelijk is. Ook de aansluitingen van de X zijn vrijwel gelijk aan die van de S. Wie de achterkanten van beide apparaten bekijkt, ziet dat eigenlijk alleen het Kensington-slot is vervallen op de X. De voorkant heeft iets meer wijzigingen ondergaan: de usb-poort is van plaats gewisseld met de infraroodontvanger. Opvallender is dat de blu-raydrive wat naar beneden is verplaatst. Die zit niet meer in het wat naar voren stekende deel, maar in het deel daaronder, dat iets naar binnen valt. De dvd-sleuf valt daardoor minder op, wat de console een veel strakker voorkomen geeft.
Xbox One X (zwart) en Xbox One S
Er zijn nog twee opmerkelijke verschillen tussen de S en de X. Waar de Xbox One S ongeveer 2,9kg weegt, is de Xbox One X met 3,7kg een flink stuk zwaarder. Het verschil in gewicht wordt veroorzaakt door een andere koeltechniek. Waar de S vertrouwt op luchtkoeling, maakt Microsoft bij de X gebruik van een koelblok met een vapor-chamber, wat flink wat extra metaal in het binnenste van de behuizing oplevert. Het leidt echter tegelijk tot het grootste uiterlijke verschil tussen beide consoles. Waar de S in de bovenkant een flinke opening heeft waar de ventilator lucht doorheen blaast, maakt de vapor-chamber dat de X dat niet langer nodig heeft. Dat draagt flink bij aan het strakke uiterlijk van de nieuwe console.
Hardware en architectuur
Volgens Microsoft is de Xbox One X de krachtigste console ooit gemaakt en als je naar de hardware kijkt, dan klopt dat ook. De grote concurrent is natuurlijk de PlayStation 4 Pro en de nieuwste console van Microsoft heeft tot veertig procent meer rekenkracht. Dat zit hem vooral in een betere gpu, maar de Xbox heeft ook veel meer geheugen. Op papier is de Xbox One X ruim vier keer zo krachtig als de Xbox One S.
Net als bij eerdere versies van de Xbox One en de varianten van de PlayStation 4, is de hardware afkomstig van AMD en gaat het om een op maat gemaakte chip. Microsoft noemt die chip de Scorpio Engine. Daaronder schaart de consolebouwer de soc die onder andere de cpu, gpu en geheugencontroller bevat. Het is een chip met zeven miljard transistors die gemaakt is op het 16nm-finfetprocedé van TSMC.
De gedetailleerde technische details van de Xbox One X zijn bekend geworden doordat Microsoft de informatie heeft gedeeld met Digital Foundry. De technische afdeling van Eurogamer schreef aan de hand daarvan een artikel over de hardwarearchitectuur en een stuk over de componenten in de console.
| Console |
Xbox One X |
Xbox One S |
PlayStation 4 Pro |
PlayStation 4 Slim |
| Cpu |
8 custom Jaguar-cores |
8 custom Jaguar-cores |
8 Jaguar-cores |
8 Jaguar-cores |
| Cpu-kloksnelheid |
2,3GHz |
1,75GHz |
2,1GHz |
1,6GHz |
| Gpu |
40 custom compute-units |
12 GCN compute-units |
36 improved GCN compute-units |
18 GCN compute-units |
| Gpu-kloksnelheid |
1172MHz |
914MHz |
911MHz |
800MHz |
| Rekenkracht |
6Tflops |
1,4Tflops |
4,2Tflops |
1,84Tflops |
| Geheugen |
12GB gddr5 |
8GB ddr3 en 32MB esram |
8GB gddr5 |
8GB gddr5 |
| Geheugenbandbreedte |
326GB/s |
68GB/s (ddr3), 219GB/s (esram) |
218GB/s |
176GB/s |
| Hdd |
1TB |
500GB/1TB/2TB |
1TB |
500GB/1TB |
| Odd |
Blu-ray (4k-uhd) |
Blu-ray (4k-uhd) |
Blu-ray |
Blu-ray |
| Voeding |
245W |
120W |
289W |
165W |
Processor
Net als de Xbox One, de PlayStation 4 en de PlayStation 4 Pro heeft de processor acht Jaguar-cores. Hoewel de processor dus nog steeds gebaseerd is op de oude architectuur uit 2013, zijn er volgens Microsoft verschillende aanpassingen gemaakt en gaat het nu om 'custom' cores. De belangrijkste verandering is de verhoging van de kloksnelheid naar 2,3GHz. Dat is een winst van 31 procent ten opzichte van de Xbox One S en ook iets hoger dan de cpu-snelheid van de PS4 Pro.
Gpu
De toegenomen rekenkracht is voornamelijk te danken aan de gpu. De Xbox One X heeft een gpu met 40 compute-units op een kloksnelheid van 1172MHz. Dat is een enorme verbetering ten opzichte van de Xbox One S, die over 12 cu's met een kloksnelheid van 914MHz beschikt. Ook heeft de One X meer grafische rekenkracht dan de PlayStation 4 Pro, die is uitgerust met 36 vergelijkbare cu's op een lagere snelheid van 911MHz.
Het grafische gedeelte van de Xbox One X is gebaseerd op AMD's Polaris-gpu; dezelfde die ook in de RX 580- en 480-videokaarten zit. Het exemplaar in de Xbox One X heeft echter meer cu's, want de videokaarten hebben er 36, net als de PS4 Pro. De videokaarten voor pc's zijn met een snelheid van 1266MHz dan weer hoger geklokt.
Een directe vergelijking in rekenkracht tussen de videokaarten en de gpu in de Xbox is niet te maken, omdat er specifiek voor de console veel aanpassingen zijn gemaakt. Zo is volgens Microsoft aan de command-processor van de gpu hardwarematige DirectX 12-implementatie toegevoegd. Dat moet ertoe leiden dat DX12-games veel efficiënter draaien. Draw-calls die nu duizenden instructies kosten, kunnen met de nieuwe implementatie in elf instructies worden afgehandeld. Dat zou in Battlefield 1, Gears of War 4 en nieuwe Forza-games tot uiting moeten komen.
Verder zijn er volgens Microsoft zestig gamespecifieke aanpassingen gemaakt aan de gpu-pipeline. De hardware is aangepast en geoptimaliseerd voor populaire game-engines. Dat heeft Microsoft gedaan door te kijken wat de bottlenecks zijn op de huidige Xbox One-console. De fabrikant claimt dat ontwikkelaars daardoor bestaande games makkelijk kunnen optimaliseren voor de nieuwe console.
Geheugen
Microsoft stopt 12GB gddr5-geheugen met een snelheid van 6,8Gbit/s in de Xbox One X. Dankzij de 384bit brede bus is dat goed voor een totale geheugenbandbreedte van 326GB/s. Daarmee heeft de console van Microsoft een flinke voorsprong ten opzichte van de PlayStation 4 Pro, die over 8GB gddr5 beschikt met een bandbreedte van 218GB/s. Het extra geheugen en de hogere bandbreedte van de Xbox One X vormen een belangrijke troef, want het maakt de console beter geschikt voor het weergeven van 4k-textures. In dit opzicht is de console van Microsoft duidelijk in het voordeel ten opzichte van de PS4 Pro.
Aanvankelijk maakte Microsoft bekend dat 8GB van het geheugen beschikbaar zou komen voor games. Het plan was om 3GB geheugen te reserveren voor achtergrondprocessen en nog eens 1GB vrij te maken voor het weergeven van de interface in 4k-resolutie. Die plannen zijn bijgesteld, ontwikkelaars hebben de beschikking over 9GB van het gddr5-geheugen. De 4k-resolutie voor de interface is daardoor echter komen te vervallen. De menu's van de Xbox worden in 1080p-resolutie gerenderd en bij gebruik van een uhd-tv opgeschaald.
In de Xbox One X zit niet langer esram. Daarvan was 32MB te vinden in de Xbox One en One S. Dat zeer snelle geheugen werd ingezet als cache en daarmee kon gecompenseerd worden voor het gebruik van ddr3-geheugen in plaats van gddr5. Nu de Xbox One X ook gddr5 gebruikt, zijn de consoles van Microsoft en Sony wat opbouw en architectuur betreft nog meer gelijk aan elkaar.
Opslag en blu-ray
Voor de opslag van games wordt nog altijd een traditionele harde schijf gebruikt, Microsoft levert de Xbox One X voorlopig alleen met een 1TB-hdd en het is maar goed ook dat dit de minimale opslagcapaciteit is. Sommige games die een patch met 4k-textures hebben gekregen, zijn nu al zo'n 100GB groot, dus de schijf zit snel vol. Wie extra schrijfruimte nodig heeft, kan een externe hdd of ssd aansluiten via usb 3.0.
De Xbox One X heeft net als de One S een blu-rayspeler met ondersteuning voor uhd-blu-rays en hdr. Daarmee heeft hij een streepje voor op de PlayStation 4 Pro, die wel blu-rays kan afspelen, maar niet de uhd-varianten. Omdat losse uhd-blu-rayspelers nog altijd een paar honderd euro kosten, kan het een goed argument zijn om de Xbox aan te schaffen als je toch al zo'n speler op je verlanglijstje hebt staan. In het tijdperk waarin streaming video de markt grotendeels heeft overgenomen, vermoeden we echter dat het voor veel mensen geen al te belangrijke functie is.
Hdr-ondersteuning
Net als de Xbox One S, kan de Xbox One X hdr-inhoud afspelen volgens de hdr10-standaard, zowel games als video's. Om dat te doen heb je uiteraard een tv of monitor nodig die hdr kan weergeven en ook moet het spel of de film voorzien zijn van hdr. Bij games werkt hdr eenvoudig; heb je een hdr-tv en een hdr-game, dan staat het aan. Games bieden vaak ook specifieke instelopties om bijvoorbeeld de maximale helderheid van de hdr-weergave aan te passen.
Bij het afspelen van media ben je afhankelijk van de gebruikte app. Uiteraard ondersteunt de ingebouwde mediaspeler hdr-weergave voor het weergeven van uhd-blu-rays, maar de YouTube- een Amazon Prime Video-apps doen dat bijvoorbeeld niet. Dat is een gemiste kans, want op beide streamingplatforms zijn hdr-video's te vinden. De Netflix-app heeft op de Xbox One X wel hdr-ondersteuning.
Voorlopig geen virtual reality
Toen Microsoft de Xbox One X in juni 2016 tijdens de E3-gamebeurs aankondigde, werd de console gepresenteerd als een apparaat voor 4k- en vr-gaming. Uitgever Bethesda maakte tegelijk bekend dat de vr-versie van Fallout 4 naar de Xbox One zou komen. Duidelijkheid over de vr-functionaliteit van de console gaf Microsoft niet. Er werd bijvoorbeeld geen vr-bril getoond.
Na die eerste aankondiging heeft Microsoft alle verwijzingen naar vr-gaming op de Xbox One X laten vallen. Bij de officiële aankondiging van de console en de definitieve release werd helemaal niet meer gerept over virtual reality. Het is niet duidelijk of Microsoft vr op de Xbox heeft opgegeven of dat dit in een later stadium wordt toegevoegd. Het is denkbaar dat Microsoft bijvoorbeeld de vr-brillen van het Windows Mixed Reality-platform compatibel maakt met de Xbox, maar het bedrijf heeft zich daar niet over uitgesproken.
/i/2001523317.jpeg?f=imagenormal)
Vr-bril voor het Windows Mixed Reality-platform van Windows 10
Xbox One X vs. PlayStation 4 Pro
Ontwikkelaars kunnen de extra rekenkracht van de Xbox One X op verschillende manieren inzetten. Bijvoorbeeld voor meer grafische pracht, een hogere framerate of een combinatie van beide. Bestaande Xbox One-games moeten een patch krijgen van de ontwikkelaar om optimaal te profiteren. Microsoft houdt een lijst bij van games die specifieke verbeteringen krijgen en games die deze al hebben.
Sommige games bieden in het menu een insteloptie. Het is niet zoals bij pc-games dat je een uitgebreid menu krijgt met grafische instellingen; in de meeste gevallen kies je uit een prioriteit voor snelheid of een voorkeur voor grafische pracht. In de praktijk komt dat vaak neer op 1080p-weergave met 60fps, of een hogere 4k-resolutie met 30fps. De standaardinstelling is vrijwel altijd die waarbij de voorkeur naar betere beeldkwaliteit gaat.
Om te kijken hoe de Xbox One X zich verhoudt tot de PlayStation 4 Pro en om te zien of de extra rekenkracht ook daadwerkelijk tot uiting komt in beeldkwaliteit, hebben we drie games vergeleken die op beide consoles beschikbaar zijn en op beide consoles een patch hebben gekregen om optimaal te profiteren van de hardware. Op beide consoles hebben we hdr-weergave uitgeschakeld, omdat het capturen hiervan geen resultaat oplevert dat goed is te bekijken op een gewone monitor.
Rise of the Tomb Raider
We beginnen met Rise of the Tomb Raider. Dat is niet de nieuwste game, maar wel een die grafisch dik in orde is en op beide consoles een uitgebreide patch heeft gehad, met drie verschillende grafische instellingen. Er is keuze uit verhoogde prestaties, verhoogde kwaliteit en native 4k-resolutie. Kies je de eerste optie, dan draait de game in 1080p-resolutie met een verhoogde framerate met een target van 60fps. In de modus voor verhoogde kwaliteit wordt er een checkerboard 4k-resolutie gebruikt en wordt de grafische pracht van de game opgeschroefd. Zo wordt betere anti-aliasing toegepast, wordt de textureresolutie verhoogd en zijn betere lichteffecten en gedetailleerdere schaduwen aanwezig. Ook is er meer gebladerte te zien in de omgeving. De framerate houdt een target van 30fps aan. Tot slot er is er een native 4k-modus, waarin het spel op 3840x2160 pixels gerenderd wordt met een target van 30fps. Op deze stand zijn de extra grafische opties echter niet aanwezig, alleen de resolutie is hoger.
Onderstaande galerij toont eerst een aantal uitsneden op honderdprocentweergave. Daarna volgen de volledige screenshots, die te bekijken zijn in de originele resolutie. Alle beelden zijn waar nodig geschaald naar de 4k-resolutie van 3840x2160 pixels om te kunnen vergelijken.
De modus 'verhoogde kwaliteit' biedt wat ons betreft de beste middenweg tussen resolutie en beeldkwaliteit. In bovenstaande foto's is bijvoorbeeld te zien dat deze modus in de achtergrond rotsblokken minder hoekig weergeeft en ook zijn er schaduwen zichtbaar die in de native 4k-modus ontbreken. Textures in de voorgrond tonen ondanks de lagere resolutie juist meer details, omdat er betere anisotropic filtering wordt toegepast. Ook wordt er anti-aliasing gebruikt, waardoor vrijwel geen scherpe kartelrandjes zichtbaar zijn. In de Native 4k-stand is de game op zijn scherpst, maar als je een klein beetje van die scherpte inruilt, krijg je daar meer grafische pracht voor terug.
Rise of the Tomb Raider heeft op de PlayStation 4 Pro dezelfde grafische instelopties als de Xbox One X, maar in de modus 'verhoogde kwaliteit' draait de PS4-versie op 1080p. De Xbox One X is in staat om de grafische pracht met checkerboard 4k-resolutie op het scherm te toveren en dat verschil is aanzienlijk. Ook is de 4k-stand op de Xbox beduidend scherper dan diezelfde stand op de PS4 Pro, omdat de PlayStation daar een checkerboard 4k-resolutie gebruikt en niet daadwerkelijk 3840x2160 pixels rendert.
In de hfr-modus, waarin de games op beide consoles in een 1080p-resolutie draaien met een target van 60fps, lijkt juist de PS4 Pro-versie meer details in de achtergrond te tonen. Ook heeft de Xbox One X-versie scherpere kartelranden in sommige delen van het beeld. Op zowel de Xbox One X als de PlayStation 4 Pro draait de game soepel en worden de streefwaarden voor de framerate vrijwel continu gehaald.
Middle-earth: Shadow of War
De game Middle-earth: Shadow of War biedt spelers de keuze uit een prioriteit voor kwaliteit of voor resolutie. In beide gevallen gaat de game op de Xbox One X uit van een 4k-resolutie, maar het is een dynamische resolutie, die omlaag schaalt als de framerate onder de target van 30fps dreigt te zakken.
Kies je voor kwaliteit, dan zijn de schaduwen gedetailleerder, zijn er meer geometrische details en is de draw distance groter. In onze screenshots is dat zichtbaar in de vormen van de rotsen en de schaduwen van de boompjes in de achtergrond. Als gekozen wordt voor resolutievoorkeur is het beeld net iets scherper, maar dat gaat ten koste van de extra details.
Op de PlayStation 4 Pro is de game beduidend minder scherp en zijn de grafische instellingen lager. De modus kwaliteit staat wat grafische details betreft gelijk aan de resolutiemodus op de Xbox One X. De boompjes op de achtergrond hebben bijvoorbeeld geen schaduw en ook de vormen van de rotsblokken op de voorgrond zijn beperkt en minder afgerond dan in de kwaliteitsstand op de Xbox. Geef je op de PS4 Pro de voorkeur aan resolutie, dan wordt de draw distance flink ingekort, waardoor de details in de verte flink afnemen.
Bovenstaande galerij geeft een goed beeld van de verschillen op het gebied van resolutie en details, zoals geometrie en schaduwen, maar het grootste verschil in Shadow of War zijn de textures. De Xbox One X gebruikt in beide standen 4k-textures, terwijl de PlayStation 4 Pro het ongeacht de instelling moet doen met textures van een veel lagere kwaliteit. In onderstaande screenshots is dat verschil duidelijk te zien.
De Xbox One X profiteert in Shadow of Mordor duidelijk van de grote hoeveelheid beschikbaar gddr5-geheugen. Waarschijnlijk is de beschikbare geheugenhoeveelheid op de PlayStation 4 Pro niet genoeg om textures van hogere kwaliteit te gebruiken. Ook op andere vlakken is de Xbox One X-versie beduidend mooier dan de PS4 Pro-versie.
Assassin's Creed Origins
De nieuwste game in de Assassin's Creed-serie kwam vlak voor de release van de Xbox One X uit en snel nadat de console beschikbaar kwam, heeft Ubisoft ook een patch uitgegeven die de game laat profiteren van de krachtige hardware. Spelers hoeven daar niets voor in te stellen.
Het spel maakt gebruik van een dynamische resolutie die zoveel mogelijk in de buurt van 4k moet komen, mits de nagestreefde framerate van 30fps dat toelaat. Ook de PlayStation 4 Pro-versie gebruikt die techniek, maar in de vergelijkingen is duidelijk zichtbaar dat de Xbox One X in de praktijk een hogere resolutie heeft en dus minder vaak hoeft terug te schroeven naar minder pixels.
Directe vergelijkingen zijn in Assassin's Creed Origins moeilijk te maken, omdat de omstandigheden zoals het licht continu veranderen. Lichteffecten en schaduwen zijn daardoor lastig te beoordelen, maar het verschil in scherpte is duidelijk zichtbaar. Textures zien er op de Xbox One X beter uit, de console lijkt een hogere instelling voor texture filtering te gebruiken. Het verschil in beeldkwaliteit is niet zo groot als bij Shadow of War en in de praktijk valt het ook minder snel op, maar de Xbox One X doet het desondanks beter.
De framerate blijft behoorlijk stabiel rond de target van 30fps, maar tijdens gevechten en de momenten waarin het hoofdpersonage in een vogel verandert, zijn kleine schommelingen zichtbaar. Dat geldt zowel voor de Xbox One X als voor de PlayStation 4 Pro.
Altijd beter dan PlayStation 4 Pro?
Op papier is de Xbox One X een stuk krachtiger dan de PlayStation 4 Pro en in de games die we getest hebben, zagen we ook in de praktijk een betere beeldkwaliteit. Om het onderste uit de kan te halen moeten ontwikkelaars hun game wel goed optimaliseren. Respawn Entertainment slaagde daar met Titanfall in eerste instantie niet in, ontdekte Digital Foundry.
Uit een uitgebreide analyse van de technische afdeling van Eurogamer bleek dat de game er op de Xbox One X in sommige situaties minder fraai uitzag en minder soepel draaide dan op de PlayStation 4 Pro. Een paar weken na de analyse kwam Respawn Entertainment met een nieuwe patch, die opnieuw onder de loep is genomen door Digital Foundry. De tweede update zorgt ervoor dat de Xbox One X-versie van Titanfall 2 juist op een betere resolutie draait dan de PlayStation 4 Pro-versie en ook zijn de framerateproblemen opgelost.
Al met al laat dit zien dat Xbox One X-games niet per definitie beter presteren dan hun tegenhangers op de PlayStation 4 Pro. In dit specifieke voorval heeft ontwikkelaar Respawn Entertainment snel gehandeld en na de eerste kritiek een betere patch uitgebracht, maar het zou kunnen gebeuren dat andere ontwikkelaars minder snel of helemaal niet handelen in een vergelijkbare situatie.
Xbox One X vs. Xbox One S
We hebben laten zien hoe de Xbox One X zich verhoudt tot de PlayStation 4 Pro. Dat is een relevante vergelijking als je nog geen console hebt en er een wilt aanschaffen. Heb je al een Xbox One of een One S met een lading games, dan stap je waarschijnlijk niet snel over naar het andere kamp. De vraag is dan of een Xbox One X genoeg meerwaarde biedt om een upgrade te rechtvaardigen.
Om dat uit te zoeken bekijken we twee first-party-titels: Gears of War 4 en Forza Motorsports 7. De games die door de studio's van Microsoft zelf worden gemaakt, moeten aantonen dat de console in staat is om games in een native 4k-resolutie te draaien en doen dat ook. Forza draait zelfs in 60fps op de uhd-resolutie.
Gears of War 4
Gears of War 4 heeft twee instelopties: Visuals en Performance. Kies je voor Visuals, dan draaien de singleplayercampagne en de Horde-modus in 4k-resolutie met een target van 30fps en worden er ultra quality-textures gebruikt. Kies je voor Performance, dan is dat een 1080p-resolutie met een target van 60fps. Ook in deze stand zijn er volgens de ontwikkelaars grafische verbeteringen ten opzichte van de Xbox One-versie, maar dat is minder duidelijk te zien dan in de Visuals-stand.
Bij de Versus-multiplayermodus draait de game ongeacht de instelling in een 4k-resolutie met een 60fps-target. Daarbij wordt gebruikgemaakt van adaptive resolution scaling om de framerate hoog te houden. Dat betekent dat de resolutie daalt op het moment dat de framerate dreigt te zakken. Wij hebben naar de singleplayermodus gekeken, omdat hierin de verschillen tussen de Xbox One X en de One S duidelijk zichtbaar zijn.
Gears of War 4 draait in zijn 4k-modus ook daadwerkelijk op een native 4k-resolutie van 3840x2160 pixels en dat is te zien als je de game speelt. Het beeld is véél scherper en er worden ook textures gebruikt van hogere kwaliteit, wat eveneens een groot verschil maakt. In de Visuals-modus moet je zoals gezegd genoegen nemen met 30fps. Dat is ook de snelheid waarin de game op de Xbox One draait en als je dat gewend bent, is dat prima. Het spel weet de framerate goed vast te houden en in de praktijk zagen we geen storende haperingen.
Als je de Performance-stand aanzet, maak je kennis met de vloeiende weergave van gamen op 60fps. Ook dat is een merkbare verbetering ten opzichte van 30fps, maar je moet dan genoegen nemen met mindere graphics.
Forza Motorsport 7
Toen de Xbox One X nog een prototype was en bekendstond onder de naam Project Scorpio, toonde Microsoft met een demo van Forza Motorsport 6 aan dat de console in staat is om games in een native 4k-resolutie te draaien met een stabiele framerate van 60fps. Nu is de console uitgebracht en is ook Forza Motorsport 7 op de markt. Microsoft en Turn 10 Studios hebben de beloften waargemaakt; de game draait in een resolutie van 3840x2160 pixels en doet dat met 60fps. In de praktijk is die framerate erg constant; onregelmatigheden zijn we niet tegengekomen.
De game biedt geen instelmogelijkheden; kiezen voor prestaties of visuele kwaliteit hoeft niet, de game draait altijd in 4k. Ten opzichte van de Xbox One-versie, die in 1080p-resolutie met 60fps draait, is niet alleen de resolutie hoger, de One X-versie heeft ook een hogere texturekwaliteit en de omgeving is gedetailleerder. Dat uit zich bijvoorbeeld in scherpere omgevingen, een complexere geometrie bij voorwerpen op de achtergrond en een hogere schaduwresolutie.
Forza 7 is een game die er op de Xbox One X uitstekend uitziet en aantoont dat de console echt in staat is om games in een 4k-resolutie te draaien met 60fps. Een racegame is ook een type game dat zich daar goed voor leent, omdat de omgevingen afgebakend zijn. Een openwereldgame in 4k-resolutie met 60fps is met dergelijke graphics waarschijnlijk niet haalbaar.
Xbox One X en 1080p-tv's
Het grote speerpunt van de Xbox One X is 4k-weergave en hoewel de meeste nieuwe tv's tegenwoordig die uhd-resolutie ondersteunen, heeft lang niet iedereen een uhd-tv in huis staan. Je zou daardoor kunnen denken dat je weinig merkt van de verbeteringen van de Xbox One X als je geen uhd-tv hebt, maar ook op een full-hd-tv zien games er beter uit als je ze speelt op de Xbox One X. Bij alle games die een Xbox One X-patch hebben gehad, past de console namelijk supersampling toe als je hem aansluit op een full-hd-tv. Dat betekent dat de 4k-resolutie gedownsampled wordt naar 1920x1080 pixels, wat een beeld met veel details oplevert met weinig of geen storende kartelrandjes. In feite is dit een kwalitatief zeer hoogwaardige vorm van anti-aliasing. Natuurlijk profiteer je op een 1080p-tv ook van andere verbeteringen die Xbox One X-games kunnen hebben, zoals betere grafische instellingen of een hogere framerate.
Om het effect van supersampling aan te tonen hebben we een aantal 4k-screenshots gemaakt in Forza 7 en Gears of War 4 op de Xbox One X. Die tonen we in 1080p-resolutie naast screenshots van dezelfde scènes die we in 1080p hebben gemaakt op de Xbox One S. Het verschil is duidelijk zichtbaar als je de foto's op ware grootte bekijkt.
Xbox One-games zonder patch
Ook als Xbox One-games geen patch hebben gekregen van de ontwikkelaar, profiteren ze van de extra rekenkracht als je de games op de One X speelt. Alle games krijgen een verbeterde weergave van textures door de toepassing van 16x anisotropic filtering. Ook zal de resolutie van games die een dynamische resolutie gebruiken, vaak hoger zijn en zullen games die op de Xbox One hun framerate van 30 of 60fps niet altijd halen, daartoe beter in staat zijn op de One X. Daarnaast wordt v-sync toegepast op alle games, wat een vloeiender beeld moet opleveren.
Gebruikers hoeven niets in te stellen om te profiteren van deze verbeteringen in games zonder patch. De instellingen worden automatisch doorgevoerd zodra een game wordt gestart. Sommige games voor de Xbox One zijn gemaakt met een vaste 720p- of 900p-resolutie, de Xbox One X kan daar zelf niets aan veranderen. Om dergelijke games in een hogere resolutie te spelen, zal de ontwikkelaar een patch moeten uitbrengen.
Xbox 360-games in (bijna) 4k
Microsoft zet flink in op backward compatibility. Er zijn inmiddels honderden Xbox 360-games die op een Xbox One gespeeld kunnen worden en tijdens de E3 in juni kondigde het bedrijf aan dat het ook mogelijk wordt om originele Xbox-games op de Xbox One te spelen. Eind oktober maakte Microsoft bekend dat een select aantal Xbox 360-games op de Xbox One X in een hogere resolutie zal draaien. Momenteel zijn dat vier games: Halo 3, Assassin's Creed, Fallout 3 en The Elder Scrolls IV: Oblivion. Later komen daar ook Skate 3, Mirror's Edge en Gears of War 3 bij. Of en wanneer er meer games volgen, is nog niet bekend.
Spelers hoeven de games niet opnieuw te kopen en ook geen update te downloaden om de verbeterde versie te spelen. De games draaien in een hogere resolutie op de emulator die Microsoft gebruikt om de Xbox 360-games te laten afspelen. De games maken daarbij gebruik van de originele assets; er zijn dus geen textures met een hogere resolutie toegevoegd.
Microsoft zegt niet in welke resolutie de games draaien, maar spreekt van een resolutie die tot negen keer zo hoog is als op de Xbox 360. Een game die op die console in 1280x720 pixels zou draaien, doet dat op de Xbox One X dus in de 4k-resolutie van 3840x2160 pixels. In de praktijk draait Halo 3 op de Xbox 360 op 1138x640 pixels en in de emulator op de One X is dat negen keer zo hoog: 3413x1920 pixels. Die bijna-4k-resolutie levert in de praktijk een zeer scherp beeld op.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Microsoft toont de verschillen tussen Halo 3 op de Xbox 360 en op de Xbox One X
Verbruik, warmte en laadtijden
Het verschil in specificaties tussen de One X en zijn voorgangers leidt niet alleen tot verschillen op grafisch vlak. Zoals te verwachten vraagt de extra rekenkracht van de One X ook meer vermogen. Flink meer zelfs, ten opzichte van zowel de One S als de oorspronkelijke versie van de Xbox One. Ruwweg verbruikt de One X in het menu en tijdens gamen ongeveer twee keer zoveel als de One S. De oorspronkelijke Xbox zit daar wat opgenomen vermogen betreft ongeveer tussenin.
| Stroomverbruik |
Xbox One |
Xbox One S |
Xbox One X |
| Uit |
1,0W |
0,3W |
0,6W |
| Start (piek) |
68W |
38W |
110W |
| Menu |
46W |
26W |
53W |
| Game (piek) |
102W |
68W |
165W |
Ondanks het ruime verschil in stroomverbruik is er weinig verschil merkbaar in de temperatuur die de drie varianten bereiken. Als we de temperatuur meten die de bovenkant van de drie consoles bereikt tijdens stevige belasting, blijkt dat ze ongeveer even warm worden. Het is vooral opvallend dat de One X, die verreweg de meeste stroom verbruikt, relatief koel blijft. Naar alle waarschijnlijkheid ligt de verklaring daarvoor in de koeling die Microsoft gebruikt voor de One X. De koeling van de One en de One S is traditioneel, met een flinke ventilator die koude lucht langs de heetste onderdelen van de console voert. Het verklaart het luchtrooster in de bovenkant van beide varianten. Bij de One X ontbreekt dat luchtrooster. Bij die console is wel degelijk een ventilator ingebouwd, een exemplaar van 120mm, maar een grote opening bovenin is kennelijk niet nodig.
:strip_exif()/i/2001720101.jpeg?f=imagearticlefull)
De verklaring daarvoor is te vinden in het koelblok dat onder de ventilator is geplaatst, waaronder de soc en het gddr5-geheugen schuilgaan. Het blok bestaat uit traditionele koelvinnen. Onder de vinnen bevindt zich echter ook nog een stevige koperen plaat die in verbinding staat met wat buisjes die met vloeistof zijn gevuld. Het geheel vormt een vapor chamber. De techniek is niet nieuw en wordt vooral in grafische kaarten al langer toegepast. In consoles echter niet. Het is ongetwijfeld duurder om een vapor chamber in te bouwen, maar blijkt hier uitstekend te werken. Het maakt dat de One X niet alleen weinig warmte afgeeft, maar ook heerlijk stil is. De One S maakt al weinig geluid, de One X is helemaal nauwelijks hoorbaar. De One maakt met afstand het meeste geluid.
| Temperatuur (behuizing) |
Xbox One |
Xbox One S |
Xbox One X |
| Piek |
42°C |
38°C |
40°C |
Een opvallend verschil in prestatie is merkbaar bij het laden van games. We hebben bij vijf games de tijd gemeten die nodig is om een savegame te laden. We keken daarbij enkel naar de One S en de One X. De resultaten lopen flink uiteen. In grote lijnen kan gesteld worden dat de One X games iets sneller weet te laden, maar daar zijn de nodige kanttekeningen bij te plaatsen. Zo maakt het erg uit welke savegame we laden. Zoals te verwachten maakt het bij games met een campagne veel uit welke omgeving geladen moet worden. De verschillen tussen de vijf games zeggen in dit geval dus weinig. Enkel uit de verschillen tussen de consoles is iets af te leiden.
Verder was er een duidelijk verschil merkbaar voor- en nadat de One X in de winkel verscheen. We hadden de One X al een paar dagen voor de release in huis, toen de One X-patch van de meeste games nog moest verschijnen. Het beeld was toen vrij uniform; de One S deed er doorgaans twee keer zo lang over om een game te laden. Dat beeld veranderde toen de patches voor verschillende games verschenen. Toen had de One X opeens beduidend meer tijd nodig om dezelfde savegames te laden. Dat zijn de tijden die in de tabel te vinden zijn. Het is uiteraard niet vreemd dat de One X meer tijd nodig heeft nu de meeste games een patch hebben gekregen. De patch moet er doorgaans voor zorgen dat de meerwaarde van de One X benut wordt. De meeste games hebben textures van een hogere resolutie gekregen en het duurt langer om die te laden. Het opvallendst daarbij is Rise of the Tomb Raider. Voordat de game gepatched werd, wist de One X een level sneller te laden dan erna. Het verschil is zo groot dat de One X na de patch langzamer is dan de One S.
| Laadtijden |
Xbox One S |
Xbox One X |
| Forza Motorsport 7 |
44,70 |
37,90 |
| Middle-earth: Shadow of War |
1:31,75 |
1:10,02 |
| Gears of War 4 |
38,27 |
39,55 |
| Rise of the Tomb Raider |
18,91 |
44,73 |
| Assassin's Creed Origins |
47,55 |
44,13 |
Conclusie
De Xbox One X is een indrukwekkende console. De hardware is beduidend krachtiger dan die van de PlayStation 4 Pro en in games die voor beide consoles verschenen, is dat verschil in veel gevallen goed te zien. Games draaien op de Xbox in een hogere resolutie. Niet alle games draaien in een native 4k-resolutie, maar games die dat niet doen en een dynamische resolutie gebruiken, komen daar vaak wel bij in de buurt. Ook de grote hoeveelheid van 12GB gddr5-geheugen betaalt zich uit. Dat blijkt nu voornamelijk in Middle-earth: Shadow of War; die game heeft op de Xbox One X textures van beduidend betere kwaliteit dan op de PS4 Pro.
Niet alleen als je een uhd-tv hebt, biedt de Xbox One X voordelen, ook op een full-hd-tv draaien games beter en zien ze er fraaier uit. Alle games profiteren van verbeteringen, ook als er geen patch is geweest. De snellere hardware levert simpelweg hogere framerates of een scherper beeld op, omdat games met een dynamische resolutie minder hoeven in te boeten.
Het uiterlijk van de console wijkt niet veel af van dat van zijn voorganger, maar aan de binnenkant is het ontwerp flink aangepast. Dat is vooral de koeling ten goede gekomen. De krachtige hardware in de Xbox One X heeft een hoger verbruik en produceert dus meer warmte, maar in gebruik is de console vrijwel onhoorbaar en de behuizing zelf wordt niet of nauwelijks warmer dan een Xbox One of Xbox One S.
Voor al dat moois betaal je wel een flinke prijs. De Xbox One X ligt voor zo'n 500 euro in de winkels en is daarmee zo'n 120 euro duurder dan de PlayStation 4 Pro. Wil je de beste graphics, dan is de Xbox zijn meerprijs waard. Ook de ingebouwde uhd-blu-rayspeler in de Xbox kan een aanschafargument zijn. De PS4 Pro speelt wel blu-rays af, maar niet de uhd-varianten.
Op het gebied van beeldkwaliteit en prestaties wint Microsoft het met de Xbox One X van de concurrentie. Kijken we naar de games, dan zijn we minder overtuigd. De release van de Xbox One X ging niet gepaard met de komst van veel spectaculaire exclusives. Forza Motorsport 7 is wellicht de belangrijkste launchtitel die niet op andere consoles beschikbaar is. Die game verscheen een maand voor de release van de nieuwe console. Overigens heeft Microsoft onlangs aangegeven meer te willen investeren in de ontwikkeling van eigen games, dus wellicht is er verbetering op komst. Daar komt bij dat Microsoft zijn games tegenwoordig ook voor Windows 10 beschikbaar maakt. Wie al een dikke game-pc heeft staan en daarnaast een console overweegt, hoeft voor de games geen Xbox aan te schaffen. Wat exclusives betreft heeft Sony op dit moment meer te bieden en meer in ontwikkeling.
Als het om hardware en prestaties gaat, is Microsoft duidelijk de winnaar van de tweede ronde in de consoleoorlog van deze generatie. Daarmee zijn de rollen omgedraaid ten opzichte van de originele Xbox One en de PlayStation 4. Destijds was het Sony die de winst pakte, met een iets snellere console. Die 'winst' uitte zich toen vooral in de verkoopcijfers; wereldwijd zijn er tot nu 67,5 miljoen PlayStation 4-consoles geleverd. Microsoft maakt geen exacte cijfers bekend, maar volgens schattingen zijn er zo'n 31 miljoen Xbox One-consoles verkocht.
Het verschil in hardware en prestaties is dit keer groter en nu dus in het voordeel van Microsoft, maar het is de vraag of de achterstand in verkopen ingehaald kan worden. Lang niet alle gamers staan te springen om geld neer te leggen voor een verbeterde versie van een console, terwijl je de games ook op een huidig model kunt spelen. Bovendien is de Xbox One X voor een console behoorlijk aan de prijs. Die hoge prijs is hij echter zeker waard als je dat overhebt voor de beste beeldkwaliteit die met een console mogelijk is.
:strip_exif()/i/2001709207.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001720091.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001734035.jpeg?f=imagearticlefull)
/i/2001523317.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001720919.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001721093.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001721069.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001733245.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001733305.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001732935.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001732949.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2001246817.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2001671247.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1339661894.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2001733981.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/373500/Concept%2520Icon.jpg?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2001123101.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
. Puur vanuit die koeltechniek vind ik de oplossingen zoals deze mooi door het kunst en vliegwerk dat is uitgehaald om maximale warmteafdracht uit die kleine ruimte te persen. Het zou mij niet verbazen als de warmteweerstand van een dergelijke koeler vergelijkbaar is of misschien zelfs lager dan die van towerkoelers. Dat op zich zegt nog niet zoveel over het koelvermogen, daarin is de towerkoeler wel koning, is mijn verwachting tenminste.:strip_icc():strip_exif()/u/229579/crop5b1e67590d92c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/388658/crop68b98a9751c48_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/234769/tweakersavatar.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/341250/004.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/33907/avatar8642_1.gif?f=community){kind=avatar}
/u/1982/crop5a048313062a4_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/2702/crop677196e62502f_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/461729/crop599f421965b1d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/295228/cortana.gif?f=community){kind=small}
Het zal te zien zijn in de verkoop cijfers he. Als ik me niet vergis doen de PS4 en de Switch het tot nu toe beter, maar wie weet wat voor verandering de X daarin gaat brengen.
:strip_icc():strip_exif()/u/129411/therapieklein1.jpg?f=community){kind=small}
/u/9258/killbill.png?f=community){kind=small}
/u/269449/crop5f3cdfa201d6b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/208430/3f5a00acf72df93528b6bb7cd0a4fd0c.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/418610/crop57bbf79ba626a.jpeg?f=community){kind=small}
/u/197561/Tweak%2520Avatar.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/226826/aardblij-60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/16181/images.jpg?f=community){kind=small}
/u/238475/crop5db01b7054bdf_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/677/crop5e62ccc026e5a_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/155825/crop561540c825458_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/148738/crop56ff7585390b7_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/404704/animal_muppet_60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/457219/crop5a2d33fe39bb5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/664291/crop55c885bd3122a_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/549548/crop5f71a5df02179_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/404455/Alien-Reaching-icon.png?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/364397/1331.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/428264/t6vldloofbntjgsxehen.jpg?f=community){kind=small}
/u/285957/fZJd8Gc.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/337655/crop5dd667841110f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/57010/goku-mini.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/897689/crop59858667cdfe6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/411081/crop62fd038e12a38_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/102837/Windows%25208%2520logo.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/452253/crop6432e4afa5c59_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/413944/crop56e149ce8600c.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/269321/crop60dec0d47c918_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/279592/crop561258ca2dd6e_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/123078/crop64c636609040d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140411/crop6099a6822994b_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/540180/crop5b192685f2311.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/615369/crop65ccab0536af6_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/256738/544efd5152ba4cc51ec9a48b44e1ad87cb76511e_full%2520-%2520klein.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/141382/tweakjerommeke.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/750853/crop56efa7ee44a1c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/34200/crop6554f56fe2075_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/92615/icon.jpg?f=community){kind=icon}