Sony PlayStation 4 Pro 1TB Zwart

Inleiding

Met het begin van een nieuwe generatie consoles in zicht wachten velen af op de aankondigingen die zullen plaatsvinden in de komende weken en maanden. De meeste personen die van plan waren een PS4 aan te schaffen hebben dat inmiddels al wel gedaan maar toch leek het me interessant een throwback review te gaan schrijven voor de kleinere groep voor wie dat nu pas aan het overwegen zijn. De meeste mensen kopen consoles niet bij een launch, de piek vindt vaak pas na 3 jaar plaats en met een stuk lagere prijs is het voor anderen tegen het einde van de generatie pas interessant. De PS5 komt op launchdag thuis binnen maar tot dan geniet ik volop van de PS4 Pro en haar games.

Waarom nog een PS4 Pro in 2020

Op 7 september 2016 bracht Sony de PS4 slim en PS4 Pro uit. De Pro variant werd omschreven als de eerste 4K console en in bepaalde games klopt zo'n statement volledig. We zijn nu bijna 3.5 jaar maar voor sommigen zonder PS4 kan het toch interessant zijn om pas zo laat in de cyclus te beginnen.

Goedkopere hardware en games

De PS4 Pro kwam uit voor een prijs van 399 euro. Een officiële prijsverlaging is er van Sony's kant nooit geweest buiten tijdelijke kortingen of actieperiodes. Voor Sony was er niet echt een reden om de prijs te verlagen gezien de aantallen die over de toonbank vlogen. In een aantal landen weten we zelfs dat 1 op 3 verkochte exemplaren een Pro versie betreft. Sporadisch tikt het zelfs de helft aan.

Echter heeft afgelopen Black Friday en Kerst laten zien dat de prijs daar ver onder gaat, vaak inclusief een game. Zo waren er Modern Warfare / Death Stranding PS4 Pro bundels aan 299. Refurbished of tweedehands zul je de consoles zeker in het najaar veel sneller tegenkomen aan relatief lage prijzen wegens de PS5 backwards compatibility.

Ook zijn er op dit moment vele topgames voor een paar tientjes te verkrijgen. Games als Horizon Zero Dawn, Uncharted 4 en Gran Turismo Sport zitten inmiddels in de budgetbak net zoals meer Japans georienteerde exclusives.

Nieuwe Features sinds release

De PS4 Pro is in het hart nog steeds dezelfde console. De CPU en GPU hebben hogere kloksnelheid gekregen en ten opzichte van de gewone PS4 zijn er 2x zoveel grafische compute units beschikbaar. Op de achterkant vinden we een extra USB 3.0 poort terug (handig voor PS VR of een schijf uit het zicht). De PS4 PRO heeft ook 1GB DDR3 geheugen voor OS gerelateerde taken waardoor er meer GDDR5 geheugen beschikbaar is voor games. Op vlak van hardware zijn er zo nog een paar verschillen.

Het OS en bijkomende features zijn nagenoeg identiek aan de reguliere PS4. 1080p Remote Play en non pro enhanced games net iets beter draaien (bijv. als een game een unlocked framerate of variable resolutie heeft) zijn onder andere voorbeelden van verbeteringen.

De PS4 Pro kwam uit met firmware versie 3.5 maar het is vanaf versie 4.0 dat we vele nieuwe features zagen, een week na release. Onder andere HDR ondersteuning, 1080p remote play, het gebruik maken van folders op de home screen kwamen uit. Deze features zien we buiten 1080p remote play ook terug op de gewone PS4. Een half jaar later in maart 2017 zagen we feature update 4.5 terug met o.a. external hard disk support, UI updates (notificaties en quick menu) en 3D Blu-Ray support voor de PS VR. Veel grote features zagen we niet terug in release 5.0 in oktober 2017. Vooral meer instellingen voor het beheren van je PS account en een boel extra talen. In maart 2018 kwam update 5.5 uit met Supersampling als grote feature voor de Pro. Vanaf dat moment was het mogelijk om ook bij een output van 1080p games te laten renderen in een hogere resolutie. Dit kwam vooral AA ten goede waardoor de PS4 Pro momenteel ook interessant is bij een 1080p scherm indien de hogere framerates bij sommige spellen niet voldoende incentive was. Ook is het sindsdien mogelijk om timers voor je kinderen in te stellen.

Na maart 2018 zagen we vooral kleinere verbeteringen of features waaronder 16 player party support, remote play op bijna alle recente iOS en Android devices en algemene performance verbeteringen.

Sinds de PS4 release brengt Sony systematisch een major release uit iedere half jaar met vooral nieuwe features en UI verbeteringen. Dat er nog weinig rek meer beschikbaar is lijkt me wel duidelijk maar de meest belangrijke features die je mag verwachten op een console zijn inmiddels aanwezig.

Hardware revisies

Alhoewel je de PS4 Pro of slim als een hardware revisie kan zien lanceert Sony ook wel eens kleine revisies met interne verbeteringen. De meest recente PS4 Pro met modelnummer CUH-7200 is relatief stiller en wordt minder warm in vergelijking de CUH-7100. Deze hoor je soms wel blazen bij grafisch intensieve scenes of in menu's zonder frameratecap (snap niet dat dat nog bestaat). Indien je dus een nieuwe versie koopt krijg je hoogstwaarschijnlijk de CUH-7200 maar bij een 2dehands exemplaar kan het zijn dat je daar misschien op wilt letten. Alhoewel het allemaal best meevalt heb ik zelf uit voorzorg mijn PS4 op voetjes geplaatst van een receiver.

Specificaties

Games

(audio)visueel

Aangezien de architectuur het een stuk simpeler maakt om voor te ontwikkelen in tegen stelling tot een PS3 zagen we al snel prachtige games op visueel vlak of met hoge framerates. De PS4 Pro moest daar een schepje bovenop doen en naar mijn mening is dat ook gelukt.

Op dit moment zijn er 250 games waarbij er officieel ondersteuning werd toegevoegd in de vorm van een hogere resolutie, hogere framerate en/of betere graphics. (zie lijst). Dat is zo'n 10% van alle uitgekomen PS4 games. De meesten die in 2013 - 2015 uitgekomen zijn hebben geen update gekregen maar sommige studio's namen toch de moeite zoals Naughty Dog voor The Last of Us Remastered.

Resolutie en Framerate

De PS4 Pro output in 2160p maar het renderen van games gebeurt vaker op een resolutie tussen 1080p en 2160p of in een checkerboard 4K variant. Dat laatste is een vorm waarbij de meest simpele versie slechts de helft van de pixels laat renderen in een frame en vervolgens In de volgende frame de andere helft. Nadien volgt er een geëxtrapoleerd beeld dat getoond wordt alsof het native 4K is. Zie de reddit hierover voor meer details. Persoonlijk heb ik nooit ervaren bij Sony games dat de resolutie laag is of dat het er niet scherp uitzag waardoor ik vermoed dat deze vorm in combinatie met hogere framedates bij de volgende generatie consoles eerder standaard zal worden. Dit is eigenlijk nu al het geval bij games zoals Battlefield, Call of Duty en Gran Turismo die op standaard 60fps draaien en een vorm van (dynamische) checkerboard 4K rendering gebruiken. Bij CoD kan het tot native 4K gaan bijv en bij GT Sport tot 1800p. Dynamische resoluties kun je soms wel herkennen maar op 55" en een afstand van 3 meter valt dat mee bij de meeste games.

_{Horizon Zero Dawn in-game photomode @Levikraker}

Voor de games die niet standaard gebruik maken van de extra 18 compute units is er boost mode. Wanneer boost mode is afgevinkt dan draait de game op de settings van de PS4. Dat betekent slechts 18 CU's en een lagere CPU + GPU snelheid. De PS4 PRo emuleert als het ware een PS4. Indien je Boost mode aanvinkt in de instellingen dan zullen games gebruik maken van de extra kracht. Dit zie je terug in games waarbij framerate en resolutie niet gelocked zijn wat zeker voor sommige oudere games een aangenamere ervaring biedt. Bloodborne zit vaak aan een locked 30fps in plaats van rond de 25, 26 en hetzelfde komen we terug tegen bij Batman Arkham Knight en Assassin's Creed Unity.

Sony WorldWide Studios

Met 12 studio's heeft Sony zich tijdens de huidige generatie bewezen dat ze meer dan genoeg topgames kunnen leveren met de nodige ondersteuning en kwaliteit. De meeste games van deze studio's heb ik inmiddels binnen gehaald en eigenlijk met zeer veel plezier gespeeld. Wat opvalt is dat je ook een bepaalde hoeveelheid support mag verwachten, zeker als de review in het begin wat minder zijn. DriveClub (waarvan de studio jammergenoeg gesloten is) heeft veel content nadien gekregen. Gran Turismo Sport zit aan bijna 350 wagens inmiddels waar het bij release wat minder was. Days Gone heeft vele updates gekregen om problemen en de bestandsgrootte te verbeteren. Als ik kijk naar allerlei andere games zoals Horizon Zero Dawn, Gravity Rush 2, Uncharted 4, Spider-Man, God of War, Astro Bot, Ratchet & Clank, Infamous Second Son, Tearaway Unfolded of zelfs the PlayLink games waren allemaal perfect speelbaar met niet noemenswaardige issues of bugs op releasedag. Bij veel third party games is het anders geweest de afgelopen paar jaar. De kwaliteitscontrole en het polijsten van zulke ervaringen zorgen ervoor dat je helemaal wordt meegenomen en maakt het hebben van een Playstation console het helemaal waard.

Audio

Op vlak van audio kan de PS4 Pro max lossless 7.1 audio doorsturen naar een televisie of receiver middels HDMI of max compressed surround via Toslink. Ondersteuning voor 360 surround formaten zijn voorbehouden voor de PS5. Echter zul je bij de meeste 5.1 sets daar weinig hinder van onder vinden aangezien de output zeer zuiver is bij het bijvoorbeeld afspelen van een Blu-ray film met referentiemateriaal.

Ook bij gaming merk ik een groot verschil tussen LPCM en Bitstreams. LPCM's hebben een groter bereik en zuiverder geluid. Aangezien de televisie geen eArc ondersteuning heeft en er geen poorten op mijn soundbar zijn ben ik momenteel terug op Bitstream aan het gamen maar dan in Bitstream Dolby surround.

Bibliotheek

Werp een kleine blik op de wikipedia lijst met alle uitgekomen PS4 games en een uitgebreide bibliotheek is wat je zult tegenkomen. De lijst is een bevesting van Sony's motto; The Best Place to Play.

Waar de games een beetje traag op gang kwamen bij het begin van de nieuwe generatie ging het vanaf de release van Uncharted 4 in sneltempo, zowel op vlak van exclusives als third party support.

• Uitstekende remasters / reimaginings zoals The Last of Us, Ratchet & Clank, Resident Evil 2
• Vervolgen die het waarmaken: God of War, The Witcher 3, Persona 5, Monster Hunter World
• Geweldige originele ervaringen waaronder Horizon Zero Dawn, Spider-Man, Detroit: Become Human, Astro Bot, Firewall Zero Hour

Dat er topgames aanwezig zijn in zowat ieder genre maakt dat de console een uitstekende toevoeging is op de game ervaring. Zelfs als het niet je primaire platform keuze zal worden. Het moet wel gezegd worden dat je voor de multiplayer ervaring wel een Playstation Plus abonnement nodig hebt. Daar komen dan ook 2 a 3 PS4 games per maand en 100GB aan online Save Data incl. auto sync. Free to Play games en de meeste MMO's kunnen zonder PS plus online gespeeld worden.
En meer interessante video's op de Playstation support pagina voor de echte beginner
Indien je kiest om een abonnement te nemen op Playstation Now aan ook 60 euro per jaar dan heb je geen Plus nodig om met 1 van de 700 games online te spelen. Indien je niet veel geld wilt uitgeven is een PS Now abo een interessante keuze. PS4 games kunnen dan ook offline gedownload worden wat nog altijd een veel betere ervaring is dan een videostream. Let wel op dat savegames binnen PS now gescheiden zijn. Sommige games verlaten wel eens de bibliotheek en als je dan een eigen exemplaar hebt aangekocht dien je de save file eerst naar je online storage te verplaatsen waar je weer een Plus abo nodig hebt.

Een andere goede reden om toch nog een goedkope PS4 te vinden in 2020 zijn aankomende exclusives. Sony gaat liever out met een bang bij iedere console generatie en met de PS4 is dat niet anders. The Last of Us II en Ghosts of Tsushima zullen beide eind Q2 begin Q3 van dit jaar uitkomen net voor de PS5 zijn intrede zal doen.

Accessoires

De PS4 heeft een overvloed aan accessoires gekregen in de loop van de generatie. Van controllers (+laadstations), headsets tot zelfs een volledige VR headset.

Playstation VR

Met een prijs dat vaak tegen de 199 euro zit is dit een ideale instap VR ervaring waarbij zeker in combinatie met een PS4 Pro de graphics nog best meevallen. Buiten de native resolutie dat relatief laag is is het draagcomfort en gebruiksgemak dik in orde. Ik verwijs graag naar mijn [url="Met een prijs dat vaak tegen de 199 euro zit is dit een ideale instap VR ervaring waarbij zeker in combinatie met een PS4 Pro de graphics nog best meevallen. Buiten de native resolutie dat relatief laag is is het draagcomfort en gebruiksgemak dik in orde. "Zie mijn andere review voor meer informatie hierover.

Headsets en Controllers

De Dualshock 4 is mijn primaire controller op een PS4. Het zit fijn in de hand terwijl de knoppen en triggers responsief zijn. Helaas wordt Micro USB nog steeds hiervoor gebruikt. derde partijen hebben officieel gelicenseerde accessoires uitgebracht om toch ook daarin opties tegen te komen. Controllers met een gelijkaardige pasvorm / layout als de Xbox One Controller, iets groter, kleiner of toch maar een Arcade stick zijn verschillende mogelijke opties. Sony heeft zelf geen Pro controller uitgebracht maar Sony licht op de Playstation website wel de Razer Raiju en de Nacon Revolution als uitstekende opties.

Wat Sony wel heeft uitgebracht is een back button attachment voor de Dualshock 4 waarbij je 2 bestaande knoppen kan toewijzen op de back button locatie. Indien beide duimen in gebruik zijn kan het bijvoorbeeld handig zijn om bijv. de X toets naar achteren te verplaatsen om zo meer tegelijk te doen. Zelf heb ik de accessoire niet kunnen testen maar er zijn veel positieve reacties en review al over te vinden. (Misschien een voorbode voor de Dualshock 5?)

Met een PS4 krijg je ook standaard een headset (eigenlijk een mono oortje met microfoon) meegeleverd maar het is fijn om elke bedrade headset direct op de controller aan te sluiten als je toch iets meer wilt. Draadloze opties zijn ook mogelijk. Sony heeft zelf verschillende headsets inmiddels uitgebracht waaronder de Wireless Gold en Platinum headsets met virtuele surround. De meest recente Gold uitvoering heb ik zelf. De Microfoon alhoewel in de schelp werkt redelijk goed en de geluidskwaliteit is ook in orde voor die prijsklasse. Als je toch wat meer wilt is de ondersteuning van derde partijen een oplossing.

Conclusie en PS5

Met nog 10 maanden te gaan voordat de PS5 zal uitkomen nadert de PS4 het einde van een mooie generatie zonder al te veel poespas maar wel met veel uitstekende games. Je kan verwachten dat in het eerste jaar van PS5 release vele third party games op beide generaties zullen uitkomen maar nadien zal je het vooral moeten doen met hetgeen al reeds is uitgekomen. Weliswaar kan dat ook op de PS5 aangezien die volledig backwards compatible is met PS4 software en hardware.

Indien je een PS4 Pro op dit moment voor een goede prijs tegenkomt en je nooit direct een nieuwe generatie instapt dan is de console nog steeds interessant. Heb je al een gewone PS4 dan lijkt het me beter toch nog even te wachten op de PS5.