Inleiding: groot, kleiner, grootst
Samengevat
Be quiet heeft al twee eerdere behuizingen gemaakt die een glimp lieten zien van Deutsche Gründlichkeit. De Dark Base Pro 900 is echter de overtreffende trap daarvan en is wat ontwerp en afwerking betreft een staaltje vakmanschap. Het bedrijf heeft stevige, luxe en mooie materialen gecombineerd tot een behuizing die de gebruiker ook nog eens alle mogelijke vrijheid en mogelijkheden biedt. Daar staat natuurlijk een pittige prijs tegenover, maar de helft daarvan is al verantwoord door accessoires als drie dure en zeer stille ventilators, een Qi-lader en een fancontroller. Heb je geen behoefte aan die telefoonlader of een getemperd glazen zijpaneel, dan kun je beter voor de iets goedkopere Dark Base 900 gaan.
Eindoordeel
Het Duitse be quiet heeft een kleine twee jaar geleden zijn eerste computerbehuizing uitgebracht, in de vorm van de Silent Base 800. Iets minder dan een jaar later volgde een iets kleinere variant van de behuizing, waarmee de fabrikant enkele pijnpunten oppakte, maar er ook een paar onveranderd liet. De prijs was wel een stuk lager. Dat geldt niet voor de derde behuizing uit de stal van het bedrijf, dat voor alles bekendstaat om zijn stille en kwalitatief goede producten. De Dark Base Pro is namelijk een behuizing uit het absolute topsegment, met een prijs die daarbij hoort.
De behuizing werd tijdens de Computex in Taipei voor het eerst aan het publiek getoond, aan het begin van de zomer dus. Inmiddels hebben we de behuizing kunnen testen en er ons testsysteem in kunnen bouwen. Daarbij hebben we naar het zwarte Dark Base Pro 900-model gekeken; dat moet ongeveer 250 euro kosten. Er zijn twee andere varianten van de fulltower-behuizing verkrijgbaar: een zwarte versie met zilveren accenten en een versie met oranje accenten, een kenmerk dat de Silent Base-behuizingen ook hebben.
Wie overigens meer dan 200 euro een beetje te gortig vindt voor een behuizing, kan ook een Dark Base 900 voor ongeveer 180 euro kopen. Die versie mist twee onderdelen van de Pro-variant: een Qi-charger om mobiele telefoons draadloos op te laden en verlichting met rgb-leds. Bovendien heeft de Pro-versie een zijpaneel van getemperd glas, wat flink aan de kosten bijdraagt. De gewone versie heeft dat niet en heeft een gesloten zijpaneel, waarin wel een afsluitbaar rooster voor een ventilator zit. Ten slotte is ook de ingebouwde fancontroller niet helemaal identiek. Wij bekeken in ieder geval het duurste model en proberen te ontdekken of drie keer scheepsrecht is voor de oosterburen.
/i/2001205175.jpeg?f=imagenormal)
Uiterlijk: bekend terrein
De Dark Base Pro 900 borduurt voort op het uiterlijk van de twee Silent Base-behuizingen waarmee be quiet van start is gegaan. Dat betekent strakke behuizingen, een mix van aluminium, staal en plastic, en afgeschuinde hoeken. De voet van de Dark Base is wel behoorlijk afwijkend; weg zijn de brede beugels waarop de SB800 stond, terwijl de voetjes ook weinig weghebben van de SB600-voetjes. Ze lijken nog het meest op een kleine beugel, zoals die bij de SB800 gebruikt werd. Het meest valt echter nog de grootte op; de Dark Base Pro is een fulltower-behuizing en flink uit de kluiten gewassen.
Aan de voorkant is de behuizing lekker strak. Op het 45 graden naar boven gebogen bovenste randje van het front zitten de frontpanelconnectrors en powerbuttons. Die bestaan van links naar rechts uit twee usb 3.0-poorten, die met een 20-pinsconnector worden aangesloten, daarnaast audiopoorten en in het midden een grote, centrale powerbutton met ledverlichting. Daarnaast, symmetrisch met de audiopoorten, vind je een resetknop en activity-led, en rechts ten slotte zitten twee usb 2.0-poorten.
Het frontje is bijna geheel een deurtje, dat met een kliksluiting bovenin vastzit. Zo hoef je alleen bovenin tegen het deurtje te drukken om het te openen. Het hele deurtje is omkeerbaar en is ongeveer twee centimeter dik. Dat is voor een flink deel te danken aan het geluiddempende materiaal dat aan de binnenkant zit. Het is immers een be quiet-behuizing, dus ontworpen om stil te zijn. Achter het deurtje zitten twee 5,25"-drivebays met klepjes ervoor en daarboven zit een schuifregelaar voor de ingebouwde fancontroller, met ernaast een schakelaar voor de interne verlichting. Eronder vinden we een verwijderbaar stoffilter, waarachter twee inlaatventilators schuilgaan. En daar weer onder zit een filter dat de onderkant tegen stof beschermt. De afgeschuinde hoeken, compleet met metalen rooster, flankeren het deurtje.
Het linkerzijpaneel bestaat vrijwel geheel uit een donkere, van getemperd glas gemaakte ruit, die met kartelbouten op zijn plaats wordt gehouden. Het metalen rooster dat we links en rechts van het deurtje vonden, zit ook boven en onder het glas. Het rechterpaneel is een metalen paneel, met in het midden een plastic cover voor een extra ventilatierooster, goed voor twee 140mm-ventilators. Heb je het venster liever rechts, dan kun je de twee zijpanelen gewoon omwisselen; de schroeven voor het glazen paneel kun je makkelijk losdraaien en rechts monteren.
De bovenkant van de Dark Base Pro bestaat uit geborsteld aluminium met drie luchtsleuven aan de achterkant. Aan de voorkant, net achter de frontpanelconnectors, zit een rechthoekig plastic vlak waarop je je telefoon kunt leggen zodat die opgeladen wordt. Eronder gaat namelijk een Qi-lader schuil. De behuizing staat op voetjes die als beugels zijn vormgegeven en voorzien zijn van rubberen antislipdoppen. De onderkant is verder geheel gesloten en gemaakt van geborsteld aluminium.
Aan de onderkant vinden we onderin eerst een rooster voor de voeding. Dat is geen uitsparing, maar de voeding wordt onderin gelegd en met een verlengkabel aangesloten op de euroconnector aan de buitenkant. Erboven heeft be quiet een rooster voor extra warmteafvoer aangebracht, met ernaast de slotplaatjes die acht uitbreidingsslots afdekken. Verder naar boven komen we de uitsparing voor het i/o-shield tegen en ernaast een rooster met daarachter een 140mm-ventilator.
Het interieur: modulariteit troef
Het uiterlijk van de Silent Base Pro 900 laat nog weinig van zijn modulariteit laat zien, op het omkeerbare deurtje en de verwisselbare zijpanelen na. Het interieur schittert juist van de modulariteit; het idee achter deze behuizing is namelijk dat je zelf bepaalt hoe je je componenten monteert. Dat is niet beperkt tot wat verwijderbare drivecages, maar je krijgt volledige vrijheid. Zo kun je je moederbord op de klassieke manier monteren of 180 graden gedraaid, dus aan de andere kant van de behuizing. Je kunt de moederbordtray naar wens hoger of lager in de behuizing vastschroeven, zodat je boven meer ruimte hebt voor dikke radiators. Je kunt de hele moederbordtray ook uit de behuizing halen en deze gebruiken als testbench, handig voor tijdelijke set-ups of troubleshooting.
Dat trucje kun je ook met de voeding uithalen. Het traytje waarin die geschoven wordt, kan omhoog en omlaag. Twee roosterplaatjes met variabele montagepunten vullen de gaten die deze flexibiliteit mogelijk maken. Verder kan elke drivebay individueel verwijderd worden, maar het hele frame voor de drivebays kan ook 180 graden gedraaid worden, zodat je meer ruimte voorin overhoudt voor waterkoeling. De 5,25"-drivebays kun je eveneens weghalen, zodat je meer ruimte overhoudt. Dat geldt natuurlijk ook voor de 3,5"-drivebays, voor het geval je aan één 2,5"-ssd, en misschien nog m2-drives op je moederbord, voldoende hebt. Ten slotte kun je de voetjes losklikken, zodat de behuizing op de gladde onderkant rust. Koele lucht voor onder meer de voeding kan dan nog altijd worden aangezogen via de ventilatie aan de zijkanten.
We hebben de complete behuizing gestript om alle modulaire mogelijkheden te bekijken. We hebben de Dark Base Pro echter alleen getest in de standaardconfiguratie, zoals deze uit de doos komt. Dat betekent met de twee ventilators voorin, erachter de 3,5"-drivebays, en het moederbord en de voeding op hun standaardlocaties. Het viel overigens op dat de stevigheid met de behuizing gestript tot op het kale geraamte nog steeds dik in orde is. Veel behuizingen worden instabiel als de zijpanelen en front-, boven- en onderpanelen verwijderd zijn. De combinatie van extra dik staal - de Dark Base gebruikt secc van 0,8 tot 1,0mm dik - en een solide constructie maakt dat het kale frame nauwelijks getordeerd kan worden.
De moederbordplaat, met ventilator, i/o-uitsparing en uitbreidingsslots, wordt met zes schroeven aan het frame bevestigd. Tussen de twee metalen onderdelen zitten rubberen ringen om contactgeluid te beperken. Om vibraties van de voeding te isoleren wordt eveneens rubber gebruikt en natuurlijk worden de harde schijven in rubberen ophangingen bevestigd. Om de behuizing nog stiller te maken zijn de boven- en onderplaten voorzien van zware geluiddempende materialen, net als het deurtje van het frontje en het rechterzijpaneel. Het glazen paneel kan uiteraard niet van dit materiaal voorzien worden.
/i/2001200757.jpeg?f=imagenormal)
De schijven monteer je in drivelades in een grote, verwijderbare drivecage, die je kunt omdraaien of gespiegeld kunt monteren. Daarin worden harde schijven, maximaal zeven stuks, via rubberen montageringen vastgezet en met drie kartelschroeven wordt de lade vervolgens gezekerd. Ssd's kun je in een tray achter het moederbord kwijt, maar wil je er meer dan één kwijt, dan fungeren de drivetrays als inbouwlocatie voor twee ssd's per stuk.
Koeling en kabelmanagement
Standaard levert be quiet drie ventilators mee om de componenten van koele lucht te voorzien. In de Dark Base Pro en de gewone Dark Base 900 zijn dat drie Silent Wings 3-ventilators van 140mm. Dat zijn splinternieuwe ventilators die vooralsnog geen prijs hebben, maar hun voorgangers, de Silent Wings 2 van 140mm kosten al twintig euro per stuk. Dat verklaart deels de forse prijs die je voor de behuizing betaalt; er zit al voor zo'n zestig euro koeling in. Om nog een stukje 'prijsverklaring' toe te voegen: een Qi-lader voor mobieltjes kost al gauw drie tientjes. Dat verklaart deels het prijsverschil tussen de Dark Base 900 en de Dark Base Pro 900.
Terug naar de koeling: twee 140mm-Silent Wings worden achter het frontje gemonteerd en de derde ventilator zit op de moederbordtray op de achterkant. De ventilators zijn aangesloten op een meegeleverde fancontroller, die enerzijds met een traploze schuifweerstand ingesteld kan worden, maar ook via een pwm-header op het moederbord kan worden aangesloten. Zo kun je met een enkele door pwm gestuurde moederbord-header al je ventilators regelen. Met 'al je ventilators' bedoelen we maximaal acht exemplaren, waarvan vier via vierpinsheaders en vier door middel van driepinsheaders. De fancontroller van de Dark Base 900 heeft drie headers van ieder type en kan niet op een moederbord-pwm-header worden aangesloten. Ook ontbreken op die kleinere fancontroller headers voor leds en natuurlijk de aansluiting voor de Qi-lader. Alle aangesloten apparatuur wordt gevoed door een sata-voedingsconnector.
De meegeleverde koeling kan worden uitgebreid met een extra inlaat aan de voorkant. Dan moet de kooi voor optische drives verwijderd worden en kun je gebruikmaken van een meegeleverde adapter om de koeler te monteren. Zo kun je voorin dus maximaal drie 140mm-ventilators monteren. Aan de bovenkant is ook plaats voor drie 140mm-ventilators, of desgewenst vier 120mm-ventilators of een enkele van 180mm. Ook op de bodem passen ventilators; daar kun je een enkele 120mm-ventilator of twee 140mm-exemplaren kwijt. De meegeleverde koelers zijn bevestigd met rubber tussen de schroeven en het chassis om geluidsontwikkeling te beperken.
Natuurlijk kun je ook waterkoeling inbouwen. Als je niet voor closed-loopsetjes gaat, kun je in de drivecage een pomp en reservoir neerzetten. Daarvoor wordt een plaat meegeleverd om die aan de cage te bevestigen. Aan radiators kun je achterop een 120mm- of 140mm-exemplaar kwijt. Onderin is plaats voor een 120mm-, 140mm- of 280mm-radiator en zowel voorin als bovenin kun je radiators van 120mm tot 420mm kwijt. Daarbij kun je voorin nog als extra een 180mm-radiator inbouwen, mits die met mounting-gaten van 154mm werkt. Door met de moederbordtray in hoogte te schuiven kun je voldoende ruimte bovenin vrijmaken om koeling in te bouwen.
Kabelmanagement
Standaard beschik je over voldoende ruimte achter het moederbord om je kabels weg te werken; er is zo'n twee centimeter ruimte tussen de moederbordtray en de zijkant. Toch is dat minder dan je zou verwachten gezien de afmetingen van de behuizing en is het eigenlijk een beetje krap. Je fancontroller zit namelijk ook achter de tray en ernaast zit een ssd-bracket. Daarmee hou je niet veel ruimte over, zeker omdat de fancontroller aardig wat kabels heeft. Ook zijn de doorvoergaten van voeding naar moederbord niet bijzonder ruim bemeten en daarmee komen we aan een groter minpunt van de Dark Base: de voeding.
Die is dankzij de flexibele inbouwmogelijkheden wat lastig te monteren, maar dat is een kleine, eenmalige stap. Vervelender is het dat de bekabeling van de voeding niet makkelijk weg te werken is. Er is geen compartiment, maar ook geen meegeleverde omkapping beschikbaar om de kabels aan het oog te onttrekken. Dat zou met de gewone Dark Base niet zo erg zijn, maar met het glazen paneel van de Pro is dat wel een beetje jammer. Je kunt extra kabels wel aan de zijkant van de voeding of onder de drivecages wegmoffelen, maar optimaal is het niet. Veel andere minpunten kunnen we niet vinden. Er is ruimte voor voedingen van 150mm tot 284mm, de processorkoeler mag 185mm hoog zijn en videokaarten tot een lengte van 470mm passen in de behuizing. Daarvan blijft 325mm over als je de drivetrays op hun plek laat zitten.
Prestaties
We hebben naast het inbouwen, dat meetelt in de beoordeling, ons testsysteem ingeschakeld om de koelprestaties en geluidsproductie te testen. Dat testsysteem bestaat uit een op Intel-gebaseerd systeem, met een Haswell-processor en een Z97-moederbord. De Core i7-4790K hebben we in MSI's Z97 MPower Max AC-moederbord gestoken en koelen we met een compacte Noctua NH-U9B SE2. Als videokaart hebben we Nvidia's GTX 980 gekozen. Windows 8.1 installeerden we op een Force LX-ssd en we zetten daar een Samsung Spinpoint- harde schijf naast.
Net als bij het oude systeem lieten we alle ventilators in de behuizing in eerste instantie onbelast op lage snelheid draaien. De processorkoeler draaide op 1000rpm en de casefans op 50 procent volgens MSI's Command Center. Nog steeds zonder belasting zetten we vervolgens de systeemventilators op de hoogste stand, met de processorkoeler nog op 1000rpm. Ten slotte zetten we ook de processorkoeler vol aan en belastten we het systeem met Furmark voor de videokaart en Prime95 voor de processor. We noteerden steeds de processor-, systeem- en gpu-temperatuur, zoals uitgelezen door Command Center en gpuz. Verder hebben we de geluidsproductie in de drie scenario's op 20cm van de voorkant van de behuizing gemeten.
Temperaturen
We hebben als vergelijkingsmateriaal behuizingen geselecteerd die in het bovensegment van de behuizingen zitten en vanzelfsprekend alleen die gekozen, waar we ons laatste testprotocol op hebben toegepast.
De Dark Base is zeker niet de koelste van de behuizingen in de vergelijking, maar een enkel graadje hier en daar kan geen kwaad.
Ook met de casefans op de hoge stand blijft het een graadje warmer in de Pro 900. De drie SilentWing 3-ventilators gingen hierbij van ongeveer 250 naar 1000rpm.
De temperaturen van cpu en gpu zijn onder belasting keurig in lijn met de overige behuizingen, en ook de systeemtemperatuur zit keurig in het midden. Een mogelijk verbeterpunt, als je voor de standaardconfiguratie kiest, zou het verwijderen van enkele hardeschijftrays kunnen zijn; die blokkeren de luchtstroom van de twee frontventilators enigszins.
Geluidsproductie
Tijd om het geluid te meten en te zien of be quiet zijn naam eer aandoet. De geluidsmetingen zijn uitgevoerd tijdens bovenstaande temperatuurmetingen bij een omgevingsgeluidsdruk van 30dB(A).
- Idle. casefans laag
- Idle, casefans hoog
- Load, casefans hoog
Idle is de Dark Base 900 niet de stilste behuizing die we getest hebben, maar met nog geen 35dB(A) nauwelijks hoorbaar. Pas als we de casefans opendraaien, imponeert de behuizing, of het geluiddempende vermogen ervan, pas echt. Onder belasting is de Pro 900 veruit de stilste behuizing en maakt deze zelfs minder geluid dan sommige behuizingen idle maken.
Specificaties en fotogalerij
Categorie |
Behuizingen |
Merk |
Be quiet! |
Serie |
Dark Base |
Product |
Be quiet! Dark Base Pro 900 |
Uitvoering |
Zwart |
Laagste prijs |
€ 215,50 Vergelijk prijzen |
Aantal aanbieders |
3 winkels |
Eerste prijsvermelding |
Dinsdag 5 juli 2016 |
Beoordeling |
Score: 5 (1 review) |
Behuizingtype |
Tower |
Formfactor |
Atx (standard), eatx (extended atx), micro-atx (µatx), mini-itx, xl-atx |
Behuizingpaneel |
Window |
Materialen |
Aluminium, kunststof, secc |
Grafische kaart maximumlengte |
323mm |
Cpu-koeler maximumhoogte |
185mm |
Kleuren |
Zwart |
Behuizingbay intern |
15x 2,5", 7x 3,5", 2x 5,25" |
Behuizingbay extern |
2x 5,25" |
Aansluitingen voorzijde |
3,5mm, microfoon, 2x USB 2.0, 2x USB 3.0 |
Inclusief voeding |
Nee |
Fan-poorten |
10x |
Meegeleverde fans |
3x |
Hoogte |
585mm |
Breedte |
247mm |
Diepte |
577mm |
Volume |
83,37 liter |
Gewicht |
16,52kg |
Meegeleverde extra's |
Voor: 2x SilentWings-3 140mm @ 1000rpm achter: 1x SilentWings-3 140mm @ 1000rpm 3x 4-pins- + 3x 3-pinscontroller, handmatig 5-12V |
Fabrieksgarantie |
3 jaar carry in |
Bijzonderheden |
In elke 3,5"-hdd-bay kunnen 2x 2,5"-drives geïnstalleerd worden, met een maximum van 15 stuks. Maximale lengte grafische kaart wordt 470mm zonder de hdd-trays ingebouwd. |
Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
Conclusie: zoeken naar puntjes
We verwachten niet anders dan een uitstekende behuizing als de adviesprijs ruim boven de tweehonderd euro ligt en die heeft be quiet dan ook geleverd. Natuurlijk kun je discussiëren over de vormgeving en of je dat mooi vindt, maar de Dark Base 900 is een verzorgde, strakke behuizing, die netjes in de serie Silent Base-behuizingen past en daar ook nog eens letterlijk en figuurlijk boven uitsteekt. De bouwkwaliteit is zonder meer uitstekend en getuige het feit dat zelfs het lege geraamte nog superstijf is, heeft het Duitse bedrijf de Deutsche Gründligkeit eer aangedaan.
De prestaties zijn dik in orde; je kunt een stille behuizing verwachten die prima koelt en legio uitbreidingsopties voor koeling biedt. Daar zit ook de troef van de Dark Base; je kunt alles naar je hand zetten, van positie en hoogte van je moederbord tot de plaats van je voeding. Een paar grote radiators voor waterkoeling, zeven harde schijven, een veelvoud aan ssd's en zelfs nog optische drives: je kunt alles kwijt. De fancontroller om de meegeleverde, prijzige fans aan te sturen is doordacht, met plaats voor zowel pwm-fans als ventilators met drie aansluitingen. Die hub dient ook om de Qi-lader aan te sluiten en de twee meegeleverde ledstrips sluit je er eveneens op aan. Die kun je overigens schakelen in zes standen, zeven met de uit-stand meegerekend, via de knop naast de toerentalregelaar.
Bij een behuizing waaraan alles dik in orde is, moeten we echt zoeken naar minpunten en bestaat het risico dat we een ongezonde liefde voor mieren tentoonstellen. Dat gezegd hebbende, is het jammer, maar logisch gezien de werking van een voeding, dat de Qi-lader alleen werkt als het systeem aanstaat. Ook het lampje voor de hdd-activiteit had misschien iets minder fel gemogen. En bij het losschroeven van alle onderdelen viel op dat er nogal wat verschillende schroeven gebruikt worden. Enige consolidatie was makkelijker geweest, zeker omdat de verschillen in sommige gevallen klein zijn.
Kortom, je kunt je geen buil vallen aan deze behuizing. Alles wat je eventueel niet zou bevallen, kun je aanpassen. Het is maar de vraag of je voor de Pro of voor de reguliere versie moet kiezen. De Pro heeft weliswaar een uitgebreidere fancontroller en een mooi glazen zijpaneel, maar als je geen telefoon met Qi-capaciteit hebt of geen behoefte hebt aan vensters of ledverlichting, dan is de reguliere versie misschien interessanter én goedkoper. Welke van de twee je kiest, is een kwestie van smaak, maar je koopt in elk geval een mooi afgewerkte, strak ogende en veelzijdige behuizing.
Eindoordeel