Blue screen of insomnia

Blijven we wakker van blauw licht?

Inleiding

Hand opsteken: wie gebruikt er flux of een soortgelijk tooltje om het beeldscherm van de monitor, laptop, tablet of telefoon na zonsondergang wat roder te maken? Zeker onder tweakers zullen er een hoop mensen zijn die dat inderdaad doen. De gedachte dat het beter is om het beeld wat roder te maken als de avond is gevallen zit diep. Sterker nog: Tweakers heeft sinds enige jaren de optie om de kleurtint van de witte achtergrond op de site aan te passen aan de tijd van de dag.

Niet alleen onder tweakers, maar ook op veel andere plekken zagen we de stelling dat blauw licht ons wakker houdt terugkomen, maar klopt die gedachte eigenlijk wel? Blijven we inderdaad langer wakker van blauw licht? Tweakers ging op zoek naar het antwoord op die vraag, in misschien wel het meest slaapverwekkende verhaal dat we tot nu toe publiceerden.

De theorie

Het was een rare ervaring. Daar stonden we dan, om half drie 's nachts lokale tijd, in het Venetian-hotel in Las Vegas, met de crew van Tweakers die naar de CES was afgereisd. Het Venetian heeft op de vierde verdieping een winkelcentrum dat de indruk moet wekken van een Italiaanse stad, met geveltjes, bruggetjes, een gracht en een blauwe hemel.

Die blauwe hemel had een raar effect; je lichaam denkt even dat het midden overdag is, terwijl je zelf weet dat het midden in de nacht is. Je kunt duidelijk zien dat de blauwe hemel en het zonlicht nep zijn, en toch trapt je lichaam erin.

Je hoeft niet naar het Venetian te gaan om te experimenteren met de invloed van blauw licht op jouw slaap. Elke telefoon, tablet, laptop of desktopmonitor straalt een boel blauw licht uit en veel schermen kun je zo aanpassen dat er nog meer blauw licht uit komt. Wie dus zelf wil ervaren wat blauw licht, of een gebrek daaraan, doet met de slaap, kan dat thuis proberen.

Die thuisexperimenten zijn leuk, maar er is ook wel degelijk onderzoek naar hoe het blauwe licht de slaap en de alertheid beïnvloedt. Dat zou mede komen door de aanmaak van het hormoon melatonine. Deze lichaamseigen stof wordt in verband gebracht met inslapen en het slaap-waakritme van mensen. Daarom is het ook een medicijn voor veel mensen met slaapproblemen.

Hoewel melatonine in verband gebracht wordt met beter in slaap kunnen komen, is het onbekend hoe en waarom dat precies werkt. Bovendien verschilt het effect van persoon tot persoon, waardoor eigenlijk niet goed bekend is welke factoren meespelen bij het in slaap vallen.

Onderzoek uit de jaren negentig toonde aan dat blauw licht het best werkte om de aanmaak van melatonine bij mensen te remmen. Blauw licht is volop aanwezig in bijvoorbeeld zonlicht, behalve als de zon opkomt of ondergaat.

Blauw licht verhindert niet alleen het in slaap komen, het helpt daadwerkelijk de alertheid te vergroten. In een onderzoek naar de relatie tussen alertheid en blootstelling aan diverse soorten licht kwam naar voren dat mensen die langdurig blauw licht hadden gezien, alerter waren dan mensen die blootgesteld waren aan groen licht. Dat effect treedt ook op bij blootstelling aan een computerscherm, bleek bij een onderzoek onder Zwitserse mannen uit 2011.

Al dat onderzoek, leidt dat inderdaad tot de conclusie dat we minder slapen van het blauw in schermen? Chronobioloog Domien Beersma, die zich bij de Rijksuniversiteit Groningen heeft gespecialiseerd in de 'aspecten van fysiologie en gedrag die afhangen van de tijd van de dag en de tijd van het jaar', zegt dat het niet zo eenvoudig ligt. "Er is voldoende bewijs dat er onder blauw licht minder tot geen nachtelijke melatonine wordt aangemaakt. De mate van onderdrukking van de melatonineconcentratie is afhankelijk van de lichtintensiteit."

Het een leidt echter niet automatisch tot het ander. "Dit staat in principe tamelijk los van de invloed van blauw licht op in slaap vallen. Melatonine is namelijk geen slaapmiddel. Het geeft hoogstens aan het lichaam door dat het verstandig zou zijn om nu te gaan slapen. Toch is er voldoende bewijs dat blauw licht in de avond leidt tot een verhoging van de alertheid en dat na blauw licht langere tijd nodig is om in slaap te vallen."

Bovendien, zo betoogt chronobioloog Beersma, zijn mensen zich er niet altijd van bewust dat ze problemen hebben met slaap. "Slaapproblemen kunnen pas naar voren worden gebracht als men zich bewust is van het feit dat er iets aan de hand is. Mensen zonder slaapproblemen zijn dus mensen zonder bewuste slaapproblemen. Het zou best kunnen dat ze overdag beter functioneren als ze 's avonds blauw licht vermijden."

Tot 80 procent van de mensen zou onbewust een slaapprobleem kunnen hebben, zegt Thomas Kantermann, eveneens chronobioloog verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Een teken dat iemand een onbewust slaapprobleem heeft, is volgens Kantermann dat hij of zij elke dag een wekker nodig heeft om op tijd wakker te zijn om bijvoorbeeld naar school of werk te gaan. "Maar deze slaapproblemen liggen veel minder voor de hand, omdat de meesten van ons opgroeien op met dergelijk gedrag, zonder dat ze hun beweegredenen in twijfel trekken."

Helpt flux?

Dit alles zijn geen nieuwe inzichten. Er zijn dan ook al veel tooltjes om het blauwe licht vanuit schermen van elektronica te verminderen. Voor Windows, Linux en OS X zijn er onder meer tools als f.lux en g.lux, en voor Windows en Linux is er bovendien Redshift. Op Windows kun je daarnaast nog kiezen voor iBrightness Tray en op OS X voor Nocturne.

Op iOS bestaat f.lux ook, maar daarvoor is het nodig om de iPhone of iPad te jailbreaken, een stap die niet iedereen zal willen nemen. Op Android gelden de beperkingen van Apple niet en in de Play Store staan dan ook veel apps die het blauwe licht verminderen. Op Windows Phone zijn dat soort apps niet aanwezig, maar veel Lumia's hebben wel een ingebouwde mogelijkheid om zelf de kleurtemperatuur in te stellen, waardoor gebruikers de hoeveelheid blauw licht kunnen verminderen. Op onze frontpage is er een instelling om de achtergrondkleur aan te passen aan het moment van de dag.

Er zijn aanwijzingen dat die tools inderdaad een gunstig effect hebben op het in slaap kunnen komen. Desondanks is er voor mensen met problemen om 's avonds in slaap te komen een nog rigoreuzere oplossing denkbaar: schermen van elektronica helemaal niet meer inschakelen. Er zijn namelijk redenen om aan te nemen dat smartphones, tablets en laptops meer doen om de slaap te remmen dan alleen blauw licht uitstralen.

Immers, als je iets doet op die schermen, dan moet je daarover nadenken en je erop concentreren, ook al bekijk je een filmpje of ben je alleen aan het chatten. "Alles wat je prikkelt voordat je wil slapen is van invloed op de slaap", aldus Kantermann. "De boodschap hier is dat je speelt met je elektronica in bed en daardoor je slaap uitstelt. Dit verkort je slaap al, omdat je de wekker niet uitstelt. Daardoor gaat de kwaliteit van de slaap achteruit. Dat alles treedt extremer op als je meer met je brein doet. Relaxen en kalmeren is het beste voordat je naar bed gaat."

Iedereen is anders

Slaap is een vreemd iets; eigenlijk zijn we er niet helemaal over uit waardoor we heel snel of juist pas na een tijdje in slaap vallen. Omdat we in slaap komen niet helemaal begrijpen, weten we ook niet welke factoren op welke manieren van invloed zijn op die slaap.

Desondanks zijn er veel aanwijzingen dat blauw licht, aanwezig in de vele schermen in ons leven, onze slaap wel degelijk negatief beïnvloedt. Het is dus niet voor niets dat er zoveel tooltjes bestaan om de kleurtemperatuur van het scherm aan te passen als de avond valt.

Dus wat luidt het advies? Inderdaad, gebruik geen laptop, tablet of smartphone vlak voor het slapengaan. "Net zo als het af te raden is om vlak voor het slapengaan te gaan sporten of een maaltijd te verorberen, is het ook af te raden om je aan blauw licht bloot te stellen", aldus Beersma.

Wij mensen verschillen echter onderling veel en dat er een effect blijkt te bestaan betekent niet dat iedereen er last van heeft. Dus zullen er altijd mensen zijn die in bed op hun tablet naar een film als Sleepless in Seattle kunnen kijken, anderhalf uur lang vol met hun gezicht in blauw licht zitten en vervolgens zonder problemen twee minuten later liggen te ronken.

Reacties (231)

[julianbos]

Wat ik al tijden zocht was een programma dat automatisch de helderheid van een desktop monitor (zonder ambient light sensor) kan dimmen. Dat je specifieke tijden met bijbehorende dimwaarden kunt instellen. Na lang zoeken bleek die er niet (echt) te zijn... Toen heb ik contact op genomen met een Bulgaarse ontwikkelaar; of 'ie deze functie in z'n bestaande programma kon implementeren. Na een paar mailtjes werd het gerealiseerd, een nieuwe versie van Iristech kwam online!
Dit gebruik ik nu al enkele maanden en het werkt perfect

Snap niet dat dit nog niet eerder is ontwikkeld (een simpel programma'tje om automatisch te dimmen)..

Had ook naar gemaild f.lux, maar die antwoordden niet.....

Download linkje + instructies voor Iristech: http://iristech.co/new-version-0-2-6/

Voor m'n Android smartphone gebruik ik trouwens Twilight (automatische dim en kleurtemperatuur). Deze app bied zeer veel functies en super customizeable!

[Reactie gewijzigd door julianbos op 22 juli 2024 14:59]

[edmunt]

Kun je met dit programma het beelscherm volledig uitzetten tussen bepaalde uren? Dus niet alleen dimmen, maar effectief uitzetten.

[WhizzKid-Eddy]

Dat kan ook gewoon met je aan/uit knop op je monitor... Ik zie het nut er niet van in.

[edmunt]

Ik zou dit gebruiken voor de monitor van de bewakingscamera's. We hebben in verschillende kamers een monitor staan waar de beelden op te zien zijn. Maar s'nachts geven ze, ondanks dat er een automatische ambient ligth inzit, teveel licht.

De camera's runnnen in een webbased programma op Windows.

[Fireshade]

Sommige monitoren (bijv. van BenQ) hebben een proximity sensor. Als er binnen 50cm niets beweegt gedurende x tijd (zelf in te stellen) gaat ie uit.

[edmunt]

Dat is interessant! Eens onmiddellijk wat meer over opzoeken.

[WhizzKid-Eddy]

Meer info hierover is hier te vinden: http://csr.benq.com/webpa.../green_view_01_03_en.aspx

[Geronimous]

Wat een minder technische oplossing is, is een kleurfilter kopen voor de monitor. Deze komen in verschillende gradaties / kleurtemperaturen. Je zou heteens kunnen proberen als je monitoren minder goed of niet softwarematig zijn in te stellen.

Google op lichtfilters / kleurenfilters (professionele filters kunnen duur zijn, gewoon ergens een goedkoop setje vinden)

[papa_san]

Toch wel!!

f.lux doet zijn werk op basis van je locatie en de tijd.

Ik vind dat het prima werkt :-)

[azerty]

F.lux verandert de kleurtemperatuur, niet de helderheid

Edit: nog eens dubbel gecheckt: de kleurtemperatuur is automatisch, helderheid is in F.lux met sneltoetsen manueel bij te werken...

/me is al jaren een trots f.lux gebruiker

[Reactie gewijzigd door azerty op 22 juli 2024 14:59]

[born4trance]

47 MB voor Iristech?

[Anoniem: 400359]

Iristech gooit nogal wat libraries bij de installer, namelijk quicktime (video), ffmpeg (ook video) en het ICU project (voor unicode blijkbaar). Wat het er mee moet weet ik echter niet.

[Henk Poley]

Twilight voor Android werkt alleen niet. Gemeten met een spectrometer door de makers van F.lux: https://twitter.com/justgetflux/status/602170996183801858

[Reactie gewijzigd door Henk Poley op 22 juli 2024 14:59]

[mohf]

Twilight, en alle andere flux kopies op android, werken allemaal niet (goed).

Flux doet het volgende: het trekt voor elke pixel x % van de blauwe kleur af.

Twilight & de overige kopies doen dit: ze verlagen de helderheid (R, G, B omlaag), en voegen een constante waarde x rood toe aan het scherm.

Proheer eens een 100% zwart beeld op je scherm te toveren. Hij is 100% zwart. Schakel twilight (of een van de andere apps) in. Het scherm is niet meer zwart, maar rood.

[mithras]

Onder Linux was het mogelijk geweest met redshift

Je hebt daar namelijk drie parameters: kleurtemperatuur, helderheid en gamma.

temp-day=5700
temp-night=3500
brightness-day=0.7
brightness-night=0.4
gamma-day=0.8:0.7:0.8
gamma-night=0.6

De kleurtemperatuur heb ik bij mij minimaal staan en gaat geleidelijk samen op met het iets verminderen van de helderheid, gamma kom ik niet aan. Ideaal

[Reactie gewijzigd door mithras op 22 juli 2024 14:59]

[harlekein]

Dank voor de tip. Ik gebruik Redshift ook, maar wist niet dat je ook de helderheid daarmee kon aanpassen.

[Dekar]

Klopt het dat in iris de auto brightness niet werkt? in brightnessconfig.txt heb ik het volgende staan:

08 17 100
17 18 90
18 19 80
19 20 70
20 21 60
21 08 50

maar hij doet eigenlijk niets met de brightness van mijn scherm.

[jerrixbe]

En f.lux? wat doet dit dan? ik gebruik dit voor m'n nachtelijke uren op de pc. Multi platform
Er werd al melding gebracht van F.lux.

[Reactie gewijzigd door jerrixbe op 22 juli 2024 14:59]

[PizzaMan79]

Grappig, ik heb een vergelijkbaar verhaal met Lux voor Android. Daar kun je nu direct vanaf de system tray de night mode aan zetten door op de sterretjes te tappen. Dat was op mijn verzoek (^,^)

[hilbren]

Foutje in de tekst; 555 nm is groen licht. (dicht de golflengte van de wel bekende groene laserpointers, die zijn 532 nm)
Dit is de golflengte waar je ogen bij daglicht het meest gevoelig zijn, Fotopisch zicht. Bij nacht gebruik je scotopisch zicht 505 nm, cyan groen-blauwig van kleur. (leuk om te weten; de kleur waarvan bij witte led's precies een dip in het spectrum zit) Ik dwaal af...

De correcte golflengte is 459–485 nm:
the peak sensitivity of the melanopsin receptors appears to span 459–485 nm

[arnoudwokke]

Scherp! Omdat het geen essentiële rol speelde, heb ik se verwijzing naar nm's maar even weggehaald Dank je wel voor de waardevolle opmerking!

[johanneslol]

Er is wel degelijk een nacht modus op IOS ! Het zit alleen diep verborgen.
http://www.iculture.nl/ti...cherm-dimmen-iphone-ipad/
Zelf gebruik ik al jaren f.lux en sinds kort twilight. Ik merk dat dit heel goed helpt ! Veel rustiger voor je ogen!

[Reactie gewijzigd door johanneslol op 22 juli 2024 14:59]

[arnoudwokke]

Die vermindert de helderheid, die verandert niets aan blauw licht

[Thijsiez]

In plaats van te compenseren met extra geel op 't scherm gebruik ik al jaren Gunnar Optiks, computerbrillen met gele lenzen die speciaal zijn ontworpen om klachten van computergebruikers te verminderen. Denk hierbij aan verminderde slaap door blauw licht en droge ogen door verminderd knipperen als je achter een scherm zit.

http://www.gunnars.com/how-they-work/

[Donvermicelli]

IK heb eens op de link gekeken en ik heb best wel interesse gekregen in deze brillen (heb zelf veel last van vermoeide ogen als programmeur) Weet je of er toevallig een winkel is in Nederland waar je verschillende modellen kunt proberen of is het alleen web order?

[bammette]

Heb je ook al gekeken naar het ver verlagen van je brightness? Ik werk zelf altijd op zeer lage brightness (ik heb mijn monitor hier ook op uitgekozen), dat is volgens mij belangrijker dan de bril. Het is wel even wennen, maar je kan op zeer lage brightness nog goed werken, zeker met programmeren. Als je daarnaast nog een brill gebruikt is het effect nog sterker. Ik gebruik zelf een fietsbril met oranje glazen van de decathlon. Is niet zo comfortabel, maar wel goed om erachter te komen of het voor jou uberhaupt zin heeft.
http://www.decathlon.nl/arenberg-cat-1-id_8118519.html

Deze helpt mij goed, maar zoals gezegd is de echte boosdoener een fel scherm. En voor mij zelf zijn de TL-buizen de eerstvolgende vermoeiers.

[Thijsiez]

Ik weet precies wat je bedoelt (ook programmeur), maar zover ik weet kan je Gunnars in de Benelux alleen kopen bij GameGear http://www.gamegear.be/gunnar-optiks
Zelf heb ik mijn RPG's 3 of 4 jaar geleden tijdens een iBood Hunt kunnen pakken voor 50 euro maar dat was echt een unieke deal

[BartDG]

En wat als je al een bril draagt? Is er dan ook een mogelijkheid om deze te gebruiken? Kan je deze op sterkte krijgen?

[Dizzy]

Er bestaan speciale coatingen die op glazen gezet kunnen worden die het blauwe licht grotendeels onderdrukken.

Hoya heeft bijvoorbeeld blue control, zie ook: http://www.bluecontrol.eu/en/home/

In principe kan je deze glazen bij elke goede opticien gewoon bestellen.

[Thijsiez]

Het is mogelijk om deze op sterkte te krijgen (Rx prescription) maar omdat ik zelf geen normale bril heb zou ik niet weten waar. Ik weet wel dat een vriend van mij ook op zoek is naar een Gunnar op sterkte en zijn vader heeft een optiek. Misschien kan je dus ooit via zijn vader er een te pakken krijgen http://www.sturingoptiek.nl/

[Tom.Gerritse]

Zoals Dizzy hierboven beschrijft (hier spreekt een opticien vanuit de Betuwe), glasleverancier Hoya heeft in zijn assortiment een coating voor op zijn glazen die Blue Control heten. Zij filteren het storende blauwe licht en zorgen voor meer rust, minder vermoeidheid en minder verstoring van het natuurlijke dag- en nachtritme.

Zeker de moeite waard om eens uit te proberen, zeker voor de mensen die veel met schermen werken tijdens hun werk. Ook voor glazen zonder sterkte is dit te bestellen, al moet je dan wel afwegen of je een bril op gaat zetten, alleen voor het blauwe licht. Ik zou eens moeten informeren of er niet al contactlenzen zijn/aan komen met dit soort functies!

[LongBowNL]

Ik vind het alleen zo jammer dat er zo'n hoge prijs wordt gevraagd. Ik kan een veiligheidsbril met gele glazen kopen voor een tientje.

[spyro]

Deze zijn goedkoper (30 euro); http://slaapbril.nl/slaapproblemen/
Mijn vrouw gebruikt hem en zegt dat ie werkt.

[LongBowNL]

Lijkt verdacht veel op deze bril Uvex S1933X voor $9.

[spyro]

Damn! genaaid!

[Thijsiez]

Het verschil is dat er een hele bak wetenschap en R&D zit achter de Gunnars en je met een plastic bril je gewoon niet hetzelfde effect krijgt

[LongBowNL]

Het enige verschil dat ik zou kunnen zien, is dat ze van glas zijn dus helderder dan plastic. Verder is het gewoon geel glas.

[BartOtten]

Mijn Android telefoon (custom build) heeft het ook ingebakken zitten. Maybe Android 5.1 feature?

[Ghost Dog]

Wat ik nog mis in dit artikel is uitleg over regulering van het circadiëne ritme zoals ik dat bij biopsychologie heb geleerd.
Dit wordt in zoogdieren namelijk voor een groot deel gereguleerd door een kleine groep (~20.000) neuronen in de hypothalamus, de Nucleus suprachiasmaticus (suprachiasmatic nucleus - SCN).
De SCN genereert op zichzelf een ritme van ongeveer 24 uur en stuurt via neuronale en hormonale activiteit de lichamelijke activiteitscycli aan. Lang niet alleen het slaap-waakritme wordt hierdoor beïnvloed, maar het gehele lichaam, waaronder lichaamstemperatuur, hormoonniveaus en spijsvertering.
Omdat de cyclus van de SCN nooit perfect gelijk is aan die van de zon wordt deze bijgestuurd door gespecialiseerde ganglioncellen in het netvlies die gevoelig zijn voor blauw licht, maar veel trager reageren dan gewone staafjes en kegeltjes.

Niet alleen melatonineproductie kan dus ontregeld worden door blootstelling aan blauw licht op onnatuurlijke tijden, maar ook je slaap-waakritme in zijn geheel.

[Reactie gewijzigd door Ghost Dog op 22 juli 2024 14:59]

[bouwfraude]

Ik heb F.lux getest maar vond het irritant dat de kleuren niet meer kloppen.
De helderheid van het scherm gaat wel omlaag.

[PdeBie]

De kleurtemperatuur wordt aangepast, dus is het logisch dat de kleuren anders worden weergegeven.

Het is bij F.lux (en andere kleurtemperatuur applicaties) overigens gewoon een kwestie van wennen.
In het begin dacht ik ook 'jemig wat rood? ', maar na verloop van tijd (en dan praat ik over enkele dagen achter elkaar) wen je er aan en valt het je niet eens meer op. Je kan F.lux ook zo instellen dat hij langzaam overgaat in de warmere kleuren gedurende de avond. Dan valt het al helemaal niet meer op!

Ik heb met name 's avonds vele afleveringen Naruto gekeken met F.lux aan en had het niet eens door dat de kleuren niet klopte. Later keek ik een keer een aflevering overdag en zag ik ineens pas het verschil

Wanneer ik foto's ga bewerken zet ik F.lux overigens uit. Dan geeft mijn monitor weer de juiste kleuren weer.

[Reactie gewijzigd door PdeBie op 22 juli 2024 14:59]

[ro8in]

Je moet je scherm eens calibreren met een echte calibrator in het begin denk je ook van wow dit is veel te geel, maar na verloop van tijd wen je eraan en begint het je op te vallen dat de meeste schermen eigenlijk veel te blauwig zijn. Ik had ergens gelezen dat veel fabrikanten dit expres doen, omdat dat blauwig een veel meer wow effect heeft dan wanneer een scherm echt natuurgetrouw staat gecalibreerd. In de winkel ervaren mensen de tv die heel blauw staat afgesteld als veel mooiere kleuren waardoor ze eerder voor die kiezen dan een tv die echt natuur getrouw staat afgesteld.
Het zelfde zie je vaak bij smartphones met oled schermen, de meeste mensen ervaren dat als veel mooier een vellere kleuren, maar over het algemeen zijn oled schermen niet goed gecalibreerd en is het wit bijna zichtbaar blauw..

Een makkelijk truukje voor de mensen.. Vergelijk het wit op je scherm eens met een witte muur in je kamer. Het wit van je muur is eigenlijk hoe wit eruit hoort te zien. Wit gaat in het echt veel meer richting geel dan dat het richting blauw gaat.

Film makers, designers etc maken hun content allemaal uitgaande van dat het getoond word op een goed gecalibreerd scherm. Wanneer je dus de content bekijkt op zo een blauwig wit scherm, bekijk je het eigenlijk niet zoals de maker het bedoeld heeft..

Ik vind inmiddels al die blauwe schermen niet meer om aan te zien..

[Reactie gewijzigd door ro8in op 22 juli 2024 14:59]

[goarilla]

Je moet je scherm eens calibreren met een echte calibrator in het begin denk je ook van wow dit is veel te geel, maar na verloop van tijd wen je eraan en begint het je op te vallen dat de meeste schermen eigenlijk veel te blauwig zijn.

Heb jij goeie info hoe je dit goed moet doen ?

[chickpoint]

Je kan je scherm heel makkelijk zelf kalibreren met een tool die daarvoor bedoeld is. Niet op het blote oog en met een test schermpje, maar echt een tool die de waarde meet die je nodig hebt.

Houd er rekening mee dat niet alle schermen gekalibreerd kunnen worden, oudere schermen hebben bijvoorbeeld meestal niet genoeg helderheid om goed gekalibreerd te worden ten opzichte van het omgevingslicht.

Wij gebruiken de Spyder van Datacolor om te kalibreren.

http://spyder.datacolor.com/display-calibration/

[ApexAlpha]

Thx ik ga er vanavond zondag als ik weer thuis ben eens mee aan de slag! Ik gebruik Flux met veel plezier, nu zet ik het niet eens meer uit tijdens het gamen zo normaal ben ik het gaan vinden.

Al is het wel vervelend dat flux met je locatie en zonsondergang werkt, want dat is nu pas rond half 11 dus dan heb je er alsnog weinig aan...

Maar van dat extra-blauw kalibreren door fabrikanten wist ik niet eens, en ik denk meerdere met mij ook niet. Dus hier, heb een +2

[Reactie gewijzigd door ApexAlpha op 22 juli 2024 14:59]

[carpcatcher]

[quote]Al is het wel vervelend dat flux met je locatie en zonsondergang werkt, want dat is nu pas rond half 11 dus dan heb je er alsnog weinig aan... [/qoute]

je kan zelf je locatie aanpassen in f.lux.
Amsterdam +1
Turkey +2
Moscow +3

[GekkePrutser]

Ja en moderne schermen hebben vaak weer hele irritante dingen zoals dynamische helderheid om de specs op papier te verhogen, waardoor je calibratie ook wel kan vergeten.

Bijvoorbeeld het display van de Dell XPS 13.

[fifnih]

Zelf heb ik een Spyder 4 van Datacolor. Geweldig om je kleuren te calibreren maar die kan de helderheid van de monitor helaas niet dynamisch aanpassen aan de hoeveelheid omgevingslicht. De duurdere uitvoeringen van Xrite kunnen dat wel. Of de Spyder 5 dat kan is mij nog niet duidelijk.

[ro8in]

Je hebt daar apparaatjes voor. Ik heb zelf de Spyder Pro

http://spyder.datacolor.com/portfolio-view/spyder5pro/

Je kan daar ook een TV addon voor kopen, dan kan je ook tv's en andere monitoren die niet aan een PC hangen mee doen.

[LopendeVogel]

Ja klopt, het beeld oogt dan mooier, mijn LG TV heeft de standaard modussen zoals bioscoop en dan merk je gelijk dat het ''witte'' de ''gele'' kant op gaat, en dat oogt zeer goed tijdens films kijken, met gamen weer niet en daar heeft die een game modus voor.
Uiteraard zal het allemaal nog veel beter kunnen maar met de standaard mogelijkheden kan je veel verschil zien met dat gene wat je wilt doen op je tv.

Echter niet om in slaap te vallen ( dus dat rood achtige effect ). Maar goed ik sluit altijd ong 10 min voordat ik naar bed ga de tv af, dan roken we een sigaret en gaan we naar bed. In bed gebruik ik ook vrijwel nooit mijn telefoon anders houd dat licht me inderdaad wakker. Maar goed ik ga dat met de rode setup niet eens proberen, zie het nut er persoonlijk niet van in wanneer we in bed liggen om met de telefoon te spelen -.-..

[Bjorn89]

Geen last van de stimuletende Nicotine? Heeft ook invloed op slaap,

[PdeBie]

Je moet je scherm eens calibreren met een echte calibrator in het begin denk je ook van wow dit is veel te geel, maar na verloop van tijd wen je eraan en begint het je op te vallen dat de meeste schermen eigenlijk veel te blauwig zijn.

Ik heb mijn schermen gecalibreerd met een DataColor Spyder, maar ik gebruik F.lux nog wel gewoon. Vind het gewoon prettiger 's avonds

[GekkePrutser]

Een makkelijk truukje voor de mensen.. Vergelijk het wit op je scherm eens met een witte muur in je kamer. Het wit van je muur is eigenlijk hoe wit eruit hoort te zien. Wit gaat in het echt veel meer richting geel dan dat het richting blauw gaat.

Een witte muur bij daglicht bedoel je Als je het 's avonds doet bij gloeilamplicht is het weer een heel andere kleur.

[ro8in]

Hahaha ja inderdaad..

[Geronimous]

Vergelijken met wit op je muren vind ik wat arbitrair: De meeste mensen hebben namelijk RAL9001 opd e uur, wat creme-wit is. Bovendien worden muren indirect verlicht door (indirect) daglicht en/of kunstlicht. Oftewel: elke minuut van de dag zie je je witte muur in een andere kleurtemperatuur. Dat maakt het niet bepaald een goede graadmeter om mee te vergelijken.

Beter is het om je monitoren goed te calibreren inderdaad.

[BartOtten]

Daarom kan je als designer (behalve print) ook beter met een wat minder perfect gekalibreerd scherm werken. Zien de consumenten tenminste wat je (letterlijk) voor ogen had.

[Pepperoni]

Inderdaad, het is even wennen maar het went zeker. Wat helemaal apart is dat als ik 's avonds even de kleuren weer terug zet om bijvoorbeeld een foto te kunnen beoordelen dan is dat extra blauw zo ontzettend fel aan je ogen! Ik gebruik flux nu zo'n half jaar en voor mijn gevoel helpt het wel, even achter de laptop vlak voor het slapen heeft niet meer dat wakker makende effect, maar is subtiel. Gewoon eens proberen voor degenen die twijfelen.

[Anoniem: 249623]

Misschien handig voor jou:
https://en.wikipedia.org/wiki/Adaptation_(eye)
https://en.wikipedia.org/wiki/Purkinje_effect

[goarilla]

Ja maar in het begin lijkt het wel alsof je scherm radioactief is. Ik gebruik zelf redlight (linux), twilight (android) en .flux (mac os x). Voor hele donkere films/tv-shows (Falling Skies) zet ik het wel eens af omdat ik zwart niet goed van zwart kan onderscheiden.

[PdeBie]

Ja maar in het begin lijkt het wel alsof je scherm radioactief is.

Kwestie van wennen

[papa_san]

Je kan dat binnen f.lux afzetten voor een bepaalde tijd als je bijvoorbeeld iets doet wat correcte kleuren vereist.

[Sjarelke]

Je kunt deze ook in filmmodus zetten!

[ikt]

Persoonlijk calibreer ik f.lux op de lichten in mijn kamer. Sowieso is het een goed idee om wat lichten aan te hebben, enkel een scherm in een donkere kamer schijnt niet goed te zijn voor je ogen.

Het doel van f.lux is ook meer om het scherm 's avonds aangenamer te maken. In mijn kamer heb ik twee 2700K LED lampen, echter is 3400K al veel te rood. Een trucje is dan om een perfect wit vel papier te gebruiken. Bij daglicht (weinig bewolking, zon schijnt, blauwe lucht) heeft dat papier min of meer dezelfde tint als mijn scherm. 's Avonds, met de lampen aan, zit bij mij 4000K het dichtste bij dat vel papier. Het resultaat is dan een kleurtemperatuur dat wel laag is, maar niet zodanig laag dat het af leidt.

[Godjira]

Heb hier zelf, zo lijkt het, helemaal geen last van. Ik kijk 's avonds voor ik ga slapen altijd nog een aflevering van een van de series die ik volg op mijn iPad. Direct na het kijken hiervan leg ik de tablet weg en ga ik op m'n zij liggen. Ik ben dan ook zo weg, binnen 2-5 minuten lig ik doorgaans in een heerlijke diepe slaap.
Soms ga ik direct na het gamen naar bed en dan geldt 9 van de 10 keer hetzelfde, binnen 2-5 minuten ben ik weg.

Warmte heeft op mijn slaap meer invloed. Als het snikheet is, of nog erger, heel erg benauwd, dan heb ik vaker problemen met in slaap komen of om aan een stuk door te kunnen slapen. In de winter slaap ik doorgaans vaster dan in de zomer periode. Volg dit tegenwoordig m.b.v. een stappenteller die ook slaap analyseert. Erg leuk, daarmee krijg je hierin zelf meer inzicht.

[NLsandman]

Het belangrijkste is dat je overdag genoeg zon licht ziet, ik zie zelf weinig zon licht, ik werk
in ploegen en zit veel binnen, ik heb dus slaap problemen en los dit op doormiddel
van melatonine tabletten.

Een quote uit een studie van harvard uit 2012:

Study after study has linked working the night shift and exposure to light at night to several types of cancer (breast, prostate), diabetes, heart disease, and obesity. It’s not exactly clear why nighttime light exposure seems to be so bad for us. But we do know that exposure to light suppresses the secretion of melatonin, a hormone that influences circadian rhythms, and there’s some experimental evidence (it’s very preliminary) that lower melatonin levels might explain the association with cancer.

A Harvard study shed a little bit of light on the possible connection to diabetes and possibly obesity. The researchers put 10 people on a schedule that gradually shifted the timing of their circadian rhythms. Their blood sugar levels increased, throwing them into a prediabetic state, and levels of leptin, a hormone that leaves people feeling full after a meal, went down.

Even dim light can interfere with a person’s circadian rhythm and melatonin secretion. A mere eight lux—a level of brightness exceeded by most table lamps and about twice that of a night light—has an effect, notes Stephen Lockley, a Harvard sleep researcher. Light at night is part of the reason so many people don’t get enough sleep, says Lockley, and researchers have linked short sleep to increased risk for depression, as well as diabetes and cardiovascular problems.

[HallonRubus]

In theorie klinkt het heel logisch om geen schermen meer te bekijken een uur vooor je gaat slapen, maar heden ten dag krijg je bijna niks (productiefs) meer gedaan zonder iets op een scherm te doen.

Misschien nuttig om ereader schermen ook nog te noemen in het artikel?

[Niemand_Anders]

In plaats van op social media websites te hangen, kun je natuurlijk ook gewoon eens met je vriend/vriendin/huisgenoten praten, bel je moeder eens op, doe de afwas, haal eens een stofzuiger door het huis, maak je bureau schoon, al met het stofdoekje de tafels en kasten schoongemaakt?

Je kunt een uur voor het slapen best productief zijn zonder naar een scherm te staren. De mensheid heeft dat namelijk eeuwen lang gedaan. Een ander voordeel van fysieke arbeid is dat je extra energie verbrand en dus nog gemakkelijk in slaap zal vallen..

Wat ook helpt is voor het slapen gaan niet al te koud douchen..

[engessa]

Mijn moeder zal blij met mij zijn als ik haar vlak voor het slapen gaan nog even bel om half 2 's nachts

Daarnaast is dit wel een boeiend artikel over slapen zoals de mensheid al eeuwen doet: http://www.bbc.com/news/magazine-16964783 Dat ging namelijk anders dan veel mensen denken.

[Reactie gewijzigd door engessa op 22 juli 2024 14:59]

[Calamor]

Het stukje in het Nederlands verstaalt staat hier : http://www.grenswetenschap.nl/permalink.asp?i=8667

[Anoniem: 24417]

Bedankt voor die link, leerzaam artikel!
Volgende keer als ik weer eens wakker word midden in de nacht ga ik gewoon lekker wat tekenen Kijken hoe 'et bevalt!

[HallonRubus]

In plaats van op social media websites te hangen

Wie zegt dat ik dat doe? Er is bijna geen hooggeschoold werk waarbij je niet minimaal een paar uur per dag achter de computer zit. Of je nou wil of niet. En als ik nou eenmaal zoveel werk op een dag wil doen, dan is het meestal niet handig om dat laatste uur van de dag maar te besteden aan opvulklusjes (schoonmaken doe ik liever bij daglicht ). Niemand is succesvol geworden van alleen van 9 tot 5 werken. Dat beetje minder slaap haal ik wel tijdens de vakantie in.

[WimOBL]

In principe geven ereader schermen geen licht af, (zie epaper)
Uitzondering op deze regel vormen de duurdere modellen van bijvoorbeeld Kindle/Kobo en dergelijke. Hierbij wordt het display verlicht van achteren middels een led/ afhankelijk van het type heb je dan wel iets blauw licht. De exacte golflengte en intensiteit weet ik niet maar zal afhangen van de hoek waarop de led is gemonteerd + het toegepaste type en filter.

[Bbfreak]

Ik zou dit graag toch wel verder uitgewerkt willen zien. Ik heb veel digitaal leesvoer liggen waar ik niet aan toekom omdat ik 's avonds laat niet met mijn iPad wil lezen vanwege deze slaapproblemen. Een ereader zou het perfecte alternatief zijn.
Mijn voorkeur gaat uit naar de Kindle Paperwhite maar als deze mijn probleem niet oplost pak ik de gewone Kindle.

Die Kindle Paperwhite zou geen backlight hebben inderdaad maar er zijn toch verhalen (wel oud bericht) te vinden van mensen met slaapproblemen en hoofdpijn.

Ik ben benieuwd!

[WimOBL]

Uitgewerkt. hmm als ik tijd heb zal ik het oppakken in de review die ik aan het voorbereiden ben over de Kobo glow HD

Ik merk zelf echter wel dat ik na de overstap van m'n tablets (Surface RT + BB Playbook) naar m'n huidige e-reader Kobo Glo HD geen problemen meer heb om in slaap te vallen. De verlichting gebruik ik alleen als ik in het ov zit s'avonds of op bed nog wat wil lezen met het grote licht uit.
Ik vindt het heerlijk

[Henk Poley]

Stomme is dat het frontlicht van de Kobo blauw is. In ieder geval op m'n Aura HD.

[Bbfreak]

Ik heb een Paperwhite besteld en ga het beleven. Het merendeel van de reacties die ik gehad heb geeft aan geen last te hebben van het licht wat de PW genereerd. Ik hoop het :-)

[LongBowNL]

Hier is een onderzoek die dat ondersteund: http://www.pnas.org/content/112/4/1232.full.pdf (wel op basis van een lichtgevende e-reader en een normaal boek)

[Rinzwind]

Het is ook juist de bedoeling dat je niets productiefs meer doet savonds voor het slapen... Daarbij is gamen facebook twitter sowieso nutteloos tijd vretende bezigheid.

[HollowGamer]

Op Android gebruik ik de app Screen Filter. Deze verminderd de helderheid door er een donkere laag overheen te leggen. Daardoor kan ik toch nog even T.net checken, zonder wakker te blijven.

[tweakertjee]

Geweldige app, mis dit altijd nog op iOS !

[Kimi777]

Zit gewoon in ios ingebouwd hoor bij accesability instellingen kan je dit aanzetten. (Drie vingers tikken op scherm)

[g1de0n]

Deze gebruik ik s'nachts, zeer handige app. Absolute aanrader voor de Android gebruiker.

[Jazco2nd]

BlueLight Filter is ook een handige, doet hetzelfde maar je kan kiezen voor een roder beeld naarmate je de helderheid verminderd. Fijn voor het slapen gaan.

[Titan_Fox]

Zelf heb ik een blauw filter in mijn brillenglazen. Ik heb geen idee of het daadwerkelijk iets doet, maar het was niet duur en je kunt nu eenmaal geen prijs op gemoedstoestand plakken.

http://www.hansanders.nl/informatie/7831-blue-filter/

Tegenwoordig slaap ik 7 - 8 uur per nacht en wordt s' ochtends uitgerust wakker. Vroeger was dat wel anders. Sinds een half jaar heb ik een heerlijk matras en bijbehorend kussen gekocht. Sindsdien slaap ik als een marmot.

Matras : http://jysk.nl/slaapkamer...140x200-gold-f120-wellpur
Kussen : http://jysk.nl/slaapkamer...sen-wellpur-dale-40x60x12

Het kost wel wat, maar een goede nachtrust heeft wat mij betreft geen prijskaartje. Daarbij zit er 25 jaar garantie op het matras, waardoor de jaarlijkse investering niet meer is dan € 30,- Met een molton-hoes er omheen blijft ze lang schoon en fris.

Wel valt me op dat ik sinds een jaar of twee de behoefte heb om op vrije dagen een dutje te doen s' middags; meestal van een uurtje tot anderhalf. Ik ben "pas" 32 en vind het daarom wel apart. Het heeft verder geen noemenswaardige invloed op het inslapen s' avonds. Meestal kijk ik voor het slapen gaan nog een serie op mijn iPad; ongeveer 15 - 30 minuten. Als ik ze dan uit zet ben ik binnen een minuut of 10 in dromenland.

Bij mij staat het slaapkamerraam overdag en s' nachts (mits ik dan thuis ben natuurlijk) altijd helemaal open gedurende de warme maanden. Wel heb ik er een horgaas in geknutseld om vliegend gespuis buiten te houden. Frisse lucht wordt zo ondergewaardeerd ...

En ja; het zal niet ieders ding zijn, maar zonder deze doe ik sowieso geen oog dicht :
https://www.galeria-kaufh.../1000055815?v=1000126829&

[stresstak]

Zelf heb ik een blauw filter in mijn brillenglazen. Ik heb geen idee of het daadwerkelijk iets doet,

Is dat filter blauw of filtert het blauw ? Dat zijn twee verschillende dingen.

Ik slaap en kan de kwaliteit verder niet beoordelen. Veelal heb ik nog net tijd om mijn bril af te zetten. Ik ben al mijn hele leven een avond/nachtmens en dat is voornamelijk vervelend als je 's morgens iets moet. Het resulteert in zo'n geval in slaaptekort.
Als het aan mij ligt slaap ik automatisch een uur of acht zonder verdere wekkers. En sinds er schermen zijn zit ik er achter tot ik naar mijn bed ga. Fel licht (en puntlichtjes zoals ledjes) heb ik altijd al vervelend gevonden maar dat kun je gelukkig (laten) temperen.
Extra slaapstimulans is het bekijken of zelfs beluisteren van voetbalwedstrijden op tv. Tijdstip maakt niet uit, na tien minuten ben ik weg. Heerlijk.!

[Titan_Fox]

Het filtert blauw licht (deels). Ik zie het duidelijk als ik naar het beeld van mijn iPad Mini 2 (retina) kijk. Zonder bril is het koud wit, terwijl het scherm ietwat geliger is zodra ik de bril opzet. Als er onder een bepaalde hoek licht op mijn brillenglazen valt zie je een blauwe reflectie. Dat is dus het licht dat door het filter wordt weerkaatst.

[stresstak]

Als er onder een bepaalde hoek licht op mijn brillenglazen valt zie je een blauwe reflectie. Dat is dus het licht dat door het filter wordt weerkaatst.

Of het is een blauwgekleurde coating die niet per se blauw licht filtert. Dat zou door oranje-geel moeten gebeuren.
Het is mooi dat je meent dat het werkt, maar ik hoop dat het geen placebo is.
Maar als het helpt, helpt het.

[Henk Poley]

8-9.5 uur slaap is dan ook het beste. Daarnaast ook 'veel' bewegen. Ongeveer gelijk aan een klein uur wandelen, of meer natuurlijk.

Ref: https://jawbone.com/blog/what-makes-people-happy/

[Reactie gewijzigd door Henk Poley op 22 juli 2024 14:59]

[LongBowNL]

Ik vind het zelf maar raar dat een "Blue Filter" bril, heldere glazen heeft. Hoe kan het "zichtbare" blauwe licht worden tegengehouden. Je moet oranje glazen hebben om zoiets te kunnen bereiken.

[Durandal]

Ik denk dat dat een UV filter bril is.

[LongBowNL]

Dan lijkt het mij, dat ze het dan ook zo moeten noemen.

[Henk Poley]

Of de arme frontend developer heeft geen plaatje gekregen en heeft toen maar een plaatje van een montuur zonder het glas online gezet.

[BartOtten]

28, same issue in het weekene. Mijn zoontje heeft ook een slaapje nodig dus dat combineert prima.

We worden oud

[MadEgg]

Volgens het artikel heb ik ernstige slaapproblemen, maar ben mij daar zelf onbewust van. Ik ben een extreem avond/nachtmens (ook in de afwezigheid van schermen overigens) en zonder wekker krijg ik niets gedaan. Als ik geen wekker zet zou ik elke dag tot minstens 12:00 in bed liggen. Nooit problemen met in slaap komen, ogen dicht na het in bed gaan liggen en weg. En ook zelden last van vermoeidheid overdag. Toch een bijzondere conclusie dan, die ik niet geheel kan onderstrepen. Gebruik in ieder geval zelf ook geen apps als F.lux of andere maatregelen om blauw licht te reduceren.

[jemson]

De conclusie is volgens mij dan ook dat mensen zicht niet altijd bewust zijn van slaapproblemen en de symptomen die beschreven worden kunnen wijzen op problemen. Oftewel zonder specialistische kennis kun je dat niet aan de hand van dit artikel concluderen, daarnaast wordt meerdere malen in het artikel aangegeven dat mensen verschillen en het dus niet eenduidig vast te stellen is.

10 / 20 minuutjes kijken op 9gag is voor mij bijvoorbeeld zeer slaapverwekkend ;-)

[MadEgg]

10 / 20 minuutjes kijken op 9gag is voor mij bijvoorbeeld zeer slaapverwekkend ;-)

Er zijn inderdaad bepaalde omstandigheden die wel aardig slaapverwekkend zijn ja ;-) In mijn studententijd viel ook het bijwonen van college's daar wel onder

[Inspector]

Volgens het artikel is er geen pijl op te trekken en is iedereen anders. De conclusie is niet voor niets "Dus zullen er altijd mensen zijn die in bed op hun tablet naar een film als Sleepless in Seattle kunnen kijken, anderhalf uur lang vol met hun gezicht in blauw licht zitten en vervolgens zonder problemen twee minuten later liggen te ronken." Er staat wel dat er een hoop mensen met problemen zijn die onderkent worden, maar ik zie nergens dat dat zou duiden op jou

[warzaw]

In CyanogenMod zit een instelling LiveDisplay waarmee het mogelijk is de kleurtemperatuur 's avonds (automatisch) aan te (laten) passen. Deze past de kleurtemperatuur aan, bijvoorbeeld 4500K ipv 6500K. Wellicht is het een soort placebo effect, maar ik heb op zijn minst het idee dat het rustiger is aan je ogen. Ik heb nog geen noemenswaardige effecten op slaap gemerkt, maar stop meestal ook vóór 22:00 met schermpjes turen.

[Nakebod]

Placebo of niet, ik vind het voornamelijk veel fijner kijken als ik in het donker even op mijn telefoon of tablet iets wil doen.
Zonder dit soort tools heb ik echt het gevoel dat ik in een bouwlamp kijk, en ik ga niet voor mijn plezier in een bouwlamp kijken

[dominition]

Dat werkt inderdaad ideaal, ook zet ik de helderheid altijd op zn laagst in de avond anders word ik helemaal gek van die bak licht in een donkere ruimte