Uiterlijk en aansluitingen
Samengevat
De Toshiba Click Mini is een kleine 2-in-1-machine van 17,1cm bij 23,5cm met Windows 8.1 with Bing, die voor een schappelijke prijs een toetsenborddock en een scherm met een resolutie van 1920x1200 pixels biedt. De bouwkwaliteit is redelijk voor deze prijsklasse, er zijn voldoende poorten en de accutijd is goed omdat er in het toetsenbord een extra accu zit. Nadelen heeft de Click Mini echter ook. Er is slechts 32GB opslaggeheugen, waar niet zoveel van overblijft, en het opladen van de accu duurt erg lang. Grootste nadeel is dat het toetsenbord dermate krap bemeten is dat lang typen geen pretje is. De Click Mini is vanwege zijn omvang een relatief unieke 2-in-1, maar ook alleen interessant voor mensen die af en toe typen en erg graag Windows op handtasformaat willen.
Eindoordeel
Tijdens de hoogtijdagen van de netbook zag je ze nog wel: minilaptops met 8,9"-schermen. Het waren de tijden dat de resoluties nog op 1024x600 pixels lagen, Microsoft Windows XP in leven liet en we bijzonder blij mochten zijn met een accuduur van vijf uur, zelfs bij de beperkte rekenkracht van de gebruikte Atoms. Die tijden liggen ver achter ons en de echt kleine laptops zijn verdrongen door tablets.
Bijna allemaal, want Toshiba haalt met de Satellite Click Mini weer een dergelijk minimodel uit de kast. Helemaal gaat de vergelijking met de netbook natuurlijk niet op. Anno 2015 gaat het bij 8,9"- en 10"-laptops steevast over 2-in-1-modellen, kruisingen tussen laptops en tablets. Dat is ook bij de Click Mini het geval. Het gaat om een model waarbij het scherm los te klikken is van het toetsenbord.
/i/2000630501.jpeg?f=imagenormal)
Van compacte hybrides hebben we in de afgelopen tijden genoeg 10"-modellen getest, maar een 8,9"-variant was toch een hele tijd geleden. Toshiba probeert zich te onderscheiden met een relatief hoge resolutie van 1920x1200 pixels en een lange accuduur, onder andere doordat er een tweede accu in het toetsenbord zit. We keken of er op de volle tablet- en laptopmarkt nog plek is voor de Click Mini.
We schreven in de inleiding dat de vergelijking met een netbook niet helemaal opgaat, maar wat uiterlijk betreft is dat zeker wel het geval. Op het eerste gezicht lijken we echt een netbook uit 2008 voor ons te hebben. De Click Mini is van wit plastic gemaakt, met een zwart toetsenbord en een glasplaat voor het scherm, dat brede randen heeft.
Het touchscreen zit stevig in een scharnier, met in het midden een knop voor het loskoppelen. Twee houders in het scharnier moeten in inkepingen van de tablet gestoken worden en tussen de houders zit een door Toshiba ontwikkelde interface, die de communicatie tussen toetsenbord en tablet verzorgt. Ontkoppelen en verwijderen van het tabletdeel gaat eenvoudig. Ook het terugzetten gaat redelijk, al zijn we nooit fan geweest van dergelijke koppelscharnieren; het blijft soms behelpen met het juist positioneren bij het inklikken.
De Click Mini rust aan de achterkant op het scharnier, waardoor hij iets schuin op een oppervlak staat. Het scherm kan iets minder dan 135 graden gekanteld worden, wat voldoende is. Naar achteren vallen, zoals bij sommige 2-in-1-modellen makkelijk gebeurt, is er niet zo snel bij, tenzij je het scherm nog een flink eind naar achteren duwt. Het tabletdeel weegt 465 gram, het toetsenbord 502 gram.
Toetsenbord en trackpad
Het toetsenbord van de Click Mini is klein, erg klein. De aanslag is nog redelijk, maar de beperkte grootte van de toetsen maakt dat het niet fijn typen is op het toetsenbord, vooral niet bij lange lappen tekst. Wat hierbij meespeelt, is dat het toetsenbord meeveert in het midden. Toshiba heeft geen rij fn-toetsen gebruikt, maar deze met reguliere qwerty-toetsen gecombineerd, wat ook even wennen is.
De trackpad is een smalle strook. Ervoor zit een klein rubberen uitsteeksel dat de cover bij het dichtklappen beschermt. Omdat je bij het bedienen van de pointer al gauw de onderkant van de trackpad bereikt, kom je met je vinger steeds tegen het uitsteeksel aan, wat op den duur flink gaat irriteren. De trackpad voelt wat dun en goedkoop aan, maar met de werking is verder niets mis.
/i/2000630503.jpeg?f=imagenormal)
Aansluitingen
Het toetsenbord van de Click Mini beschikt over een sd-kaartlezer en een usb 2.0-aansluiting. Het tabletdeel bevat een micro-usb 2.0-aansluiting, micro-hdmi en een micro-sd-kaartlezer. Verder is er een gecombineerde audio-in- en -uitgang. Alle aansluitingen zitten links van de tablet en hier zit ook de knop om het Windows-startmenu op te roepen. Rechts zitten de powerknop en de volumeregeling.
Software
Helaas beschik je vaak niet over een kale Windows-installatie na de aanschaf van een laptop en ook bij de Click Mini is dat niet het geval. Bij de eerste keer starten zie je standaard links Booking.com en eBay op het bureaublad en op de taakbalk zijn Symbaloo en Spotify al direct aanwezig. Verder is standaard een proefversie van McAfee Livesafe geïnstalleerd en heeft Toshiba wat eigen programma's toegevoegd. Daaronder valt het Service Station, dat de gebruiker een snelkeuzemenu voor de schaal van de tekst biedt. Standaard staat deze op 180 procent, maar wie kleinere letters prefereert, kan voor 150 of zelfs 100 procent kiezen.
Omdat Windows 8.1 with Bing aanwezig is, is ook een eenjarig abonnement op Office 365 Personal inbegrepen.
De hardware
Bij minilaptops als deze verwachten we geen krachtige processor; hij zal vooral zuinig moeten zijn. De Click Mini beschikt dan ook over de Atom Z3735F. Dit is een op 22nm geproduceerde quadcore, die op 1,33GHz werkt, met een Burst-snelheid van maximaal 1,83GHz. De gpu is de HD Graphics. Inmiddels beginnen de eerste tablets met Cherry Trail-socs beschikbaar te komen, zoals de Atom x5- en x7-modellen. Die bieden verbeteringen op het gebied van verbruik en grafische prestaties, maar kwamen te laat om door Toshiba te worden gebruikt.
We kennen de Atom Z3735F als een niet al te krachtige processor, die voldoende prestaties biedt voor eenvoudige computertaken, maar niet veel meer. De sdp van de soc is 2 watt en daarmee gaat het om een zuinige chip. De Click Mini wordt dan ook niet warm en we horen de ventilator niet.
De hybride beschikt over 2GB geheugen en 32GB opslaggeheugen, afkomstig van een emmc-module. Dit is natuurlijk erg weinig opslag en dat heeft te maken met de aanwezigheid van Windows 8.1 with Bing. Laptopfabrikanten mogen deze Windows-versie tegen zeer weinig geld op producten zetten als ze standaard toegang bieden tot Microsoft-diensten.
Ze moeten bijvoorbeeld Bing als standaardzoekmachine instellen en naast het eerder genoemde Office 365-jaarabonnement is ook toegang tot 1TB OneDrive-opslag onderdeel van de regeling. De bedoeling is dus dat de gebruiker data niet zozeer op het apparaat, als wel bij Microsoft OneDrive stalt. Overigens blijft er volgens Windows van de geadverteerde opslag van 32GB maar 18,2GB beschikbaar voor de gebruiker.
De Click Mini ondersteunt wifi-n en bluetooth met zijn Realtek RTL873BS-netwerkmodule.
| |
Toshiba Click Mini |
| Processor |
Intel Atom Z3735F |
| Cores/threads |
4/4 |
| Klokfrequentie (turbo) |
1,33GHz (1,83GHz) |
| Gpu |
Intel HD Graphics (Bay Trail) |
| Werkgeheugen |
2GB ddr3-1333 |
| Opslag |
32GB eMMC |
| WiFi |
802.11 a/b/g/n |
| Schermpaneel |
8,9", ips, 1920x1200 pixels, 16:10 |
| Besturingssysteem |
Windows 8.1 with Bing |
We hebben de Atom Z3735F al eens eerder aan de tand gevoeld, maar kijken nog even hoe de soc presteert ten opzichte van andere chips van enigszins vergelijkbare laptops en hybrides.
Het model is geen snelheidsmonster en zelfs binnen de Bay Trail-serie Atom-quadcores voor tablets en hybrides gaat het om de langzaamste soc.
Luidsprekers
In de zijkanten van de tablet, onderaan, zitten aan weerszijden de luidsprekers. Dit levert een goed stereobeeld op, maar daarmee nog geen goed geluid. De luidsprekers klinken iel en blikkerig; de ondersteuning voor Dolby Digital Plus verandert daar weinig aan.
Camera
Aan de voorzijde zit een 2-megapixelcamera en aan de achterkant heeft Toshiba een 5-megapixelcamera geplaatst. De Asus T100 Chi heeft bijvoorbeeld dezelfde cameraset-up. Je zou toch denken dat de frontcam belangrijker is voor gebruikers van een hybride, bijvoorbeeld voor Skype. Bovendien hebben veel mensen tegenwoordig een aanzienlijk betere camera op hun smartphone.
Accuduur en scherm
In tegenstelling tot sommige andere fabrikanten van 2-in-1-laptops heeft Toshiba een extra accu in het toetsenbord geplaatst. De accu in de tablet heeft een waargenomen capaciteit van 17944mWh; in het toetsenbord zit nog een accu met een capaciteit van 18353mWh. Samen komt de waargenomen capaciteit bij volledig opladen op iets meer dan 36Wh, een stuk minder dan de geadverteerde 39Wh. De tijd om het apparaat op te laden bedraagt 204 minuten voor de tablet en 215 minuten voor het toetsenbord, in totaal dus 419 minuten of bijna 7 uur! Laden verloopt via een kleine micro-usb-voeding. De dock begint overigens pas met laden als de tablet vol is.
/i/2000630502.jpeg?f=imagenormal)
We hebben gekeken hoe lang de Click Mini het uithoudt in onze browse- en videotests.
Inclusief dock blijft de minihybride meer dan 8 uur werken, zowel bij webbrowsen als bij het kijken naar video. Dat zijn goede tijden, vooral gezien de resolutie. Gebruik je alleen de tablet, dan worden deze tijden gehalveerd, wat een minder indrukwekkende score oplevert. De Asus Transformer T100 Chi doet het wat dat betreft beter, met een vergelijkbare score, maar een lagere capaciteit voor de tablet alleen.
Beeldkwaliteit
Het 8,9"-scherm met ips-paneel van de Click Mini heeft een resolutie van 1920x1200 pixels, wat een mooie pixel-per-inch-waarde van 254 oplevert. Bij high-end tablets als de iPad Mini, die 264ppi op 7,9 inch heeft, of de Nexus 9, met 287ppi op 8,9", is de resolutie nog iets hoger, maar het verschil zie je niet en voor een 2-in-1 met deze prijs, biedt de Click Mini een lekker scherp beeld. Zoals gezegd staat de tekengrootte standaard op 180 procent, waardoor tekst niet te klein, maar wel scherp is. Overigens zijn de schermranden wel wat dik.
De helderheid bereikt niet de 300cd/m² die we graag zien bij producten die we ook bij fel zonlicht moeten kunnen gebruiken. Met zijn helderheid van 277cd/m² zit de Click Mini daar ook weer niet zo heel ver vandaan. Het contrast bij maximale helderheid is wel heel goed. De gemiddelde afwijking in de rgb-balans komt uit op 10,7 en dat is niet zo goed. Vooral rood is ondervertegenwoordigd, waardoor het beeld koel overkomt. Wat het kleurenpalet betreft lopen vooral blauw en magenta uit de pas. Voor een 2-in-1-hybride in deze prijsklasse zijn de scores echter niet slecht.
Conclusie
De Toshiba Click Mini is een vrij uniek product; er zijn maar weinig Windows-2-in-1-laptops met een beelddiagonaal van 8,9". Wie een 10"-apparaat te groot vindt en een compactere Windows-machine zoekt, komt dan ook bijna automatisch bij dit product uit. Nu zal die groep niet zo groot zijn, maar zijn er misschien anderen voor wie het systeem een serieuze overweging waard is?
Toshiba heeft een aantal dingen goed gedaan. Het scherm is lekker scherp en de bouwkwaliteit is prima. Tablet en dock zijn stevig met elkaar verbonden. Ook is de Click Mini ondanks zijn afmetingen ruim bemeten wat aansluitingen en interfaces betreft, met onder andere zowel een micro- als een reguliere sd-kaartlezer. De accuduur is goed voor een dergelijk klein systeem met een hoge resolutie, al moet hiervoor wel de extra accu in de dock te hulp schieten en duurt het erg lang voordat beide accu's volledig zijn opgeladen.
/i/2000630500.jpeg?f=imagenormal)
De Atom-soc is niet al te krachtig, maar maakt dat de Click Mini in ieder geval passief gekoeld kan worden. Het toetsenbord is minuscuul en typt onprettig, niet alleen vanwege de kleine toetsen, maar ook omdat het oppervlak in het midden doorveert. Dat maakt het aanbod van een jaar gratis Office 365 een beetje vreemd. Wie verwacht veel te gaan typen kan beter zijn heil elders zoeken.
Om de beginvraag te beantwoorden: wie een goede tablet zoekt en af en toe teksten wil typen, is beter af met een Android- of Apple-tablet met extern toetsenbord. Er zijn genoeg alternatieven die krachtiger, dunner en lichter zijn, met een volwassener app-platform. Voor die combinatie ben je dan wel meer geld kwijt. De Click Mini is goed betaalbaar en biedt een hoge resolutie. We kunnen ons voorstellen dat er een groep mensen is die de voorkeur geeft aan Windows op een compact systeem, waarbij tablet en toetsenbordje goed op elkaar aansluiten.
Eindoordeel
:fill(white):strip_exif()/i/2000581209.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white)/i/2000630501.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630495.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630494.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630493.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000630503.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630499.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630498.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630514.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000630497.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000630502.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000630500.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2000581209.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1282562328.jpeg?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/140051/BSOD.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/492949/crop627d0c893ea0e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/581562/crop59e6560247e24_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
/u/602366/crop6478e12ac629b.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
), dan had de laptop er anders uitgezien en was ze door de extra hoogte binnen de beperkte afmetingen een stuk functioneler geworden. Over een merk als Blackberry bijvoorbeeld is genoeg gezegd en geschreven, maar het heeft in ieder geval het lef om met een Passport uit te komen, puur redenerend vanuit de functionaliteit. Toshiba is ook een merk met een sterke bias naar zakelijke gebruikers, zij had met dit apparaat ook een patroon kunnen doorbreken. Niet omdat het kan, maar omdat het bijna niet anders kan.:strip_icc():strip_exif()/u/129891/crop643c37678244d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/10340/bender2.png?f=community){kind=small}
/u/323186/crop5aba3ab8159f8_cropped.png?f=community){kind=small}
.
:strip_exif()/u/27216/bosmonster_dropdown.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/161314/1285883144966.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/233767/crop5db03cbc075aa.jpeg?f=community){kind=small}
/u/199524/axva.png?f=community){kind=small}
