Een beetje slordig was het wel. Nog geen twee jaar nadat het ‘cookieverbod’ in werking trad, vergaderde de Tweede Kamer alweer over een wijziging van de cookiewet. Websites klaagden dat ze ook om toestemming moesten vragen voordat ze het gedrag van gebruikers konden analyseren om hun website beter te maken, waarop het kabinet besloot om de cookiewet af te zwakken. Vanaf dan zou enkel nog om toestemming moeten worden gevraagd voor tracking-cookies, was de gedachte. Essentiële cookies, waarin bijvoorbeeld loginsessies worden opgeslagen, waren immers al toegestaan.
Voor veel, vooral commerciële websites maakt dat in de praktijk weinig uit, omdat ze naast analytische cookies tracking-cookies van advertentienetwerken serveren. Toch heeft de wetswijziging gevolgen voor ze; totdat de wetswijziging erdoor kwam, deed marktwaakhond ACM het rustig aan met de handhaving. Nu alle onduidelijkheid over welke cookies wel en welke niet door de beugel kunnen, is weggenomen, is het afgelopen met de zachte behandeling en gaat de ACM de strijd aan met illegaal geplaatste tracking-cookies.
Onder meer GeenStijl kan dat beamen. Die website ontving een brief van de ACM waarin de marktwaakhond opmerkte dat het bedrijf zich samen met zustersites Glamorama en DasKapital niet aan de regels hield. Hoewel de ACM in de brief enkel om informatie over de geplaatste cookies vroeg en niet meteen met maatregelen dreigde, zag het bedrijf de bui al hangen en voerde het uit voorzorg een cookiemuur in, gevestigd op het domein ‘kudtcookiewet.nl’.
“We vinden de cookiewet een overbodig stuk wetgeving dat het beoogde doel compleet mist. Je valt bezoekers lastig in plaats van dat je ze beschermt”, laat ‘Joris von Loghausen’ van GeenStijl weten. “Sinds deze wet is ingevoerd is er geen cookie minder gezet, maar zijn miljoenen consumenten weer een stukje beter getraind in het klakkeloos oké-klikken.”
Ook het moederbedrijf van Tweakers, De Persgroep, heeft een brief ontvangen van de ACM. Daarop heeft de uitgever naar eigen zeggen met tegenzin besloten om weer een cookiemuur in te voeren. “We vinden het extreem belangrijk om consumenten op de hoogte te stellen over wat er met hun gegevens gebeurt”, zegt Sander van den Hout, directeur van de divisie van De Persgroep waar Tweakers onder valt. Daarbij is de cookiewet geen goede oplossing. “Het is niet de goede manier. We bereiken hiermee niet wat we willen bereiken, maar ik ken geen betere oplossing.”
Geen tracking?
Nu kunnen websites er natuurlijk voor kiezen om bij de eerste pageview geen tracking-cookies te serveren, maar dat zou in de praktijk neerkomen op het uitschakelen van alle of de meeste advertenties, iets waarop de meeste websites die leunen op advertenties niet zitten te wachten. Door de manier waarop het web werkt, kan een website technisch niet voorkomen dat externe content die wordt ingeladen leidt tot tracking-cookies.
Telegraaf: willen gebruikers
Je kunt het echter wel proberen. De Telegraaf heeft daarvoor gekozen. Dat bedrijf heeft wel een cookiemuur, maar laat gebruikers zelf kiezen welke cookies ze willen accepteren. Willen gebruikers geen tracking-cookies, dan krijgen ze die niet. “Dan serveren we alleen advertenties die rechtstreeks bij ons zijn ingekocht”, laat Yoon Sterkenburg, hoofd digitaal van de Telegraaf Media Groep, weten. Advertenties die geautomatiseerd zijn verkocht en waarvan de website niet kan garanderen of er wel of geen cookies worden geplaatst, worden dan niet getoond.
geen tracking-cookies,
dan krijgen ze die niet
Ook dan kan niet worden gegarandeerd dat er geen tracking-cookies worden geplaatst. “Maar we doen ons best en we gebruiken de zakelijke versie van Ghostery om te monitoren of adverteerders niet toch stiekem tracking-cookies plaatsen als gebruikers dat niet willen”, aldus Sterkenburg. Gebruikers kunnen dan overigens ook geen social-mediabuttons gebruiken, omdat die voor tracking zorgen.
Overigens biedt ook Nu.nl de mogelijkheid om tracking-cookies uit te schakelen. Die website plaatst echter wel al dergelijke cookies bij het eerste website-bezoek, waarmee het bedrijf alsnog de wet overtreedt. Bovendien blijken in de praktijk toch nog tracking-cookies te worden geserveerd, zelfs als een gebruiker aangeeft die niet te willen ontvangen.
Een ander veelgehoord bezwaar is dat websites ‘onmogelijk’ alle user-content kunnen controleren op het plaatsen van cookies. Websites van overheden laten echter zien dat dat best anders kan. Zo laadt de website van de Gemeente Amsterdam geen Google Maps-kaartjes in als een gebruiker geen cookies wil krijgen. Websites zouden user-content dus gewoon click-to-play kunnen maken als een gebruiker geen tracking-cookies wil.
Veel websites lijken dan ook bewust te kiezen voor een ‘alles of niets’-oplossing. Ze zouden ervoor kunnen kiezen om geautomatiseerde advertenties niet meer te tonen aan gebruikers die geen tracking willen, maar dan lopen ze geld mis.