Inleiding
Ooit werkten ze aan het mobiele besturingssysteem dat de opvolger moest worden van Symbian, het OS van Nokia van bekende toestellen als de Communicator-serie, de N95 en N73. Die opvolger, Maemo, kwam eerst uit op internettablets, later op een smartphone in de vorm van de experimentele N900 en ging uiteindelijk op in MeeGo. Totdat toenmalig Nokia-directeur Stephen Elop de stekker eruit trok en besloot alle smartphones van Nokia met Windows Phone uit te rusten.
/i/2000584547.jpeg?f=imagenormal)
Plotseling stonden veel technici die hard gewerkt hadden aan het op Linux gestoelde mobiele besturingssysteem op straat, maar het verhaal hield daar niet op. Veel van die technici vonden emplooi bij Jolla, een start-up die, zo gaat het hardnekkige gerucht, in het begin financiële steun kreeg van Nokia.
Jolla maakte Sailfish en een telefoon die de naam van het bedrijf droeg: de Jolla. Die kwam eind 2013 uit. De review op Tweakers bleek razend populair en ook in thuisland Finland was het toestel in trek, maar daarna viel het stil. De Jolla bleef updates krijgen, maar cijfers over verkopen kwamen er niet en ook voor de rest bleef het stil vanuit Finland.
Tot aan november, toen Jolla zijn nieuwste project op Indiegogo plaatste. Dat betreft een kleine tablet, volgens het bedrijf zelf omdat dat makkelijker op de markt te brengen is dan een telefoon. Op telecombeurs Mobile World Congress kondigde het bovendien Sailfish OS 2.0 aan. Jolla hoopt zijn besturingssysteem in licentie te kunnen slijten aan andere fabrikanten. Op de beurs gaat bovendien het gerucht dat er een tweede Jolla-smartphone komt, deze keer met Intel Atom-soc. Dat zou ons niet verbazen: Sailfish OS 2.0 bevat ondersteuning voor Intel-processors.
Hoewel de Jolla Tablet pas over enkele maanden uitkomt, kregen we op de stand van Jolla op de beurs voor het eerst de kans om ermee te spelen.
Sailfish OS 2.0
Sailfish OS 2.0 is anders dan versie 1.0 en toch ook weer niet. De styling van het besturingssysteem en de elementen is hetzelfde gebleven. Zo zien de iconen er grofweg hetzelfde uit en ook de kenmerkende menu's, die je ziet als gloed boven in het scherm en die je naar beneden kunt trekken om een optie te selecteren, zitten er nog steeds in.
Nieuw is dat 2.0 niet langer verticaal georiënteerd is. Bij versie 1.0 zitten alle schermen 'onder' elkaar, nu is dat 'naast' elkaar. Er zijn drie 'homescreens'. Het eerste toont vensters van openstaande applicaties. Dat zijn geen iconen of thumbnails, maar aparte vensters die voor dit scherm zijn gemaakt. Uiteindelijk moeten die ook weer acties kunnen uitvoeren, zoals muziek pauzeren in de muziekspeler. In de huidige versie van Sailfish 2.0 werkt die functie nog niet.
/i/2000584553.jpeg?f=imagenormal)
Links naast het scherm met de vensters zit een notificatiemenu. Dat is verrassend vergelijkbaar met het scherm zoals Nokia dat maakte voor zijn N9-smartphone in 2011. Het is een opsomming van notificaties per app, met daarnaast diverse andere opties, zoals de knop 'Waar ben ik?' en de knop 'Herinner mij'. Ook zitten daar snelkoppelingen naar bijvoorbeeld de wekker. Het is een handig scherm, dat werkt als notificatiecentrum en als plek voor veelgebruikte functies.
Aan de andere kant zit het meest opmerkelijke homescreen. Het heet 'partner spaces' en is een plek waar fabrikanten of providers een grote widget kunnen neerzetten van een sponsor of bedrijf waarmee ze een overeenkomst hebben. In het geval van het demomodel stond er een groot venster van muziekdienst Deezer.
Die partner space kan zich ook aanpassen aan de ambiance, de geavanceerde thema's die nu in te stellen zijn met dezelfde beweging als waarmee je in Android, iOS en Windows Phone de balk met notificaties naar beneden trekt. Op het demomodel stonden diverse ambiances voor overdag, 's avonds en sport. De bedoeling is dat gebruikers in de partner space bijvoorbeeld een app van een sports-tracker krijgen voorgeschoteld als ze de sport-ambiance selecteren.
Het menu met apps is bereikbaar met een veegbeweging vanaf de onderkant van het scherm naar boven, een beetje zoals het was in Android 1.0. Dat werkt niet alleen op homescreens, maar ook binnen apps. Daardoor is het overzicht met apps altijd snel bereikbaar en dat is een slimme vinding.
/i/2000584551.jpeg?f=imagenormal)
Vanaf apps teruggaan naar de homescreens kan via veegbewegingen vanaf de zijkant. In de huidige versie werkt dat vanaf beide kanten, maar of dat zo blijft, lieten medewerkers in het midden.
Sailfish OS 2.0 is vooralsnog echt in ontwikkeling. Het besturingssysteem werkte op de tablet en telefoon af en toe niet al te vlot en sommige belangrijke functies ontbreken. Zo werken sommige apps in het hoofdmenu nog niet en is bovendien de functionaliteit om Android-apps te draaien afwezig.
De tablet
De Jolla Tablet zelf is een fijn ding. Het bedrijf heeft The Other Half, de afneembare achterkant van de Jolla-smartphone, weggelaten. Daardoor kan de tablet een stuk dunner zijn. De behuizing is gemaakt van een mat soort kunststof en is fijn om vast te houden, terwijl er weinig vingerafdrukken op te zien zijn.
De tablet heeft een ips-lcd met een diagonaal van 7,85" en een resolutie van 2048x1536 pixels. Ken je dat ergens van? Dat kan heel goed, want die karakteristieken komen overeen met die van Apples recente iPad mini-modellen. Vermoedelijk haalt Jolla zijn schermen bij dezelfde leverancier.
Het scherm ziet er op het oog prima uit, hoewel de helderheid onder het felle beurslicht wat tekortschiet. Veel tablets hebben minder felle schermen dan smartphones en de Jolla Tablet lijkt ook in die categorie te vallen. Dat is jammer, maar het ligt in lijn met wat de concurrentie doet.
De tablet weegt 384 gram en ligt niet zwaar in de hand, hoewel Sony inmiddels een tablet met hetzelfde gewicht heeft waar een veel groter scherm in zit. Het gewicht is goed verdeeld, waardoor hij prima met één hand vast te houden is.
Jolla heeft de tablet uitgerust met een quadcore-soc van Intel, met een maximale kloksnelheid van 1,8GHz. Het gaat om een Z3735F, een soc uit Intels Bay Trail-serie mobiele processors. Die is op papier krachtig genoeg om minstens de prestaties te evenaren van de Jolla-smartphone, die draait op een Qualcomm Snapdragon 400. De Jolla Tablet is al met al een fijne tablet om vast te houden en te gebruiken.
Tot slot
Jolla slaat met de Tablet en Sailfish OS 2.0 een nieuwe weg in. Het bedrijf leurt met de tablet niet bij providers, maar slijt hem via crowdfunding op Indiegogo. Het probeert bovendien Sailfish in licentie te geven bij andere fabrikanten. Nokia, dat na de overname van de telefoontak door Microsoft tot eind dit jaar geen smartphones mag uitbrengen, lijkt een logische kandidaat om Sailfish te gaan gebruiken. Het zou ultieme ironie zijn.
Sailfish 2.0 is nog verre van af en Jolla zal nog hard aan de slag moeten om het in de komende maanden klaar te krijgen voor release. De ideeën van de interface blijven, net als bij versie 1.0, in orde. Het ziet er mooi en modern uit.
De Tablet is een mooi stukje hardware. Hij draait nog lang niet zo goed als zou moeten, maar het ontwerp is prima en het scherm ziet er goed uit. Jolla wil van Sailfish een volledige Android-concurrent maken, maar zover is het nog niet. Toch blijft het interessant om de Finnen te volgen, want ze zitten vol goede ideeën en hebben met hun eerste telefoon al bewezen dat ze die ook in de praktijk kunnen brengen.
/i/2000584555.jpeg?f=imagenormal)
/i/2000584547.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000584553.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000584551.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000584550.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000584551.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000584546.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000584545.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000584555.jpeg?f=imagegallery)
/i/1366984055.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/1361183294.jpeg?f=fpa)
Wat zouden jullie kiezen en waarom?
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/406519/crop5db091c8edf3d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/350932/crop56fec4a56d096_cropped.png?f=community){kind=small}
Je kan waarschijnlijk gewoon multibooten als je daar zin in hebt. Een touch versie van Grub en gaan! 
:strip_icc():strip_exif()/u/607138/tweakersav.jpg?f=community){kind=small}
/u/3813/100_8985_ICON2.JPG?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/41306/web_anim.gif?f=community){kind=small}
/u/8613/crop5c49ddc5d1f47_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/72391/Pinky_and_the_Brain_-_Brain.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/581035/crop566b3a4ca043d_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/211605/Cat.jpg?f=community){kind=small}
