Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

Een einde aan blikkerig bellen

Hd-voice en bellen over 4g getest

02-08-2014 • 08:00

145

Multipage-opmaak

Inleiding: erwtensoep

Tussen pak 'm beet 1995 en 2012 gebeurde er een hoop in de telecomindustrie: waar destijds veel mensen mobiele telefoons nog overbodig achtten, ging al snel iedereen aan een mobieltje. Sms kwam op en raakte over zijn hoogtepunt heen, mobiel internet via 3g kwam op en 4g was al live in delen van de wereld.

Maar wat er niet veranderde was de basis van mobiele telefonie: het bellen. Dat klonk en klinkt veelal nog altijd alsof je twee lege blikken erwtensoep met een touwtje aan elkaar verbindt en gaat praten. Dat is leuk als experiment voor kinderen, maar in tijden waarin veel mensen Skype of andere vormen van voip gebruiken, en daarbij een betere geluidskwaliteit horen, wel hopeloos ouderwets. In tegenstelling tot de blikken erwtensoep duurt het met bellen wel lang voordat je iemand aan de telefoon krijgt.

Bij Tweakers besteden we niet veel aandacht aan de belkwaliteit van telefoons: er zit vaak maar weinig verschil tussen en bovendien zijn veel lezers er nauwelijks in geïnteresseerd, omdat de app met de groene hoorn een van de minst gebruikte applicaties op hun telefoon is.

Maar zo af en toe komt er een technologie langs waardoor we onze oren spitsen en wel weer aandacht hebben voor mobiel bellen. In dit verhaal testen we twee van zulke technologieën: adaptive multi-rate wideband en voice over long term evolution. Misschien ken je het beter als hd-voice en bellen over 4g. Omdat we de kans kregen om beide technologieën uit te proberen, besloten we er een achtergrondverhaal aan op te hangen. Krijg je met deze twee technologieën eindelijk de belkwaliteit die je zou verwachten anno 2014?

De technologie en wie hem gaat gebruiken

Hd-voice en bellen over 4g, VoLTE, zijn twee verschillende dingen en toch deels hetzelfde. Als je het zou vergelijken met het versturen van een pakket met de post dan is hd-voice het doosje, terwijl VoLTE een andere manier van bezorging is.

Hd-voice, de commerciële naam voor amr-wb en G.722.2, is de oudste technologie van de twee - het stamt al uit 2002 (!) - en is een set standaarden voor bellen, met bijbehorende codecs voor het versturen van de spraak over de netwerken. Hd-voice maakt het mogelijk om een groter gedeelte van het hoorbare geluid dat de microfoon van een telefoon registreert te versturen. Onderstaande illustratie laat dat duidelijk zien.

HD Vocie

Het groene gedeelte links en het groen-blauwe gedeelte rechts is wat hd-voice toevoegt. Telefoongesprekken zonder hd-voice hebben een frequentiebereik van 300 tot ongeveer 3400Hz, bij hd-voice gaat dat van 50 tot 7000Hz. Veel mensen horen overigens nog veel hogere frequenties, van 15.000 tot 25.000Hz; het is dus niet zo dat hd-voice alle hoorbare geluiden doorstuurt.

Het gaat niet louter om een beter geluid: het hogere frequentiebereik zorgt er ook voor dat je mensen aan de andere kant van de lijn beter kunt verstaan. Als je belt met iemand met een zwaar accent, is het in theorie makkelijker om die te verstaan. Daarnaast is het vermoedelijk makkelijker om subtiele signalen op te pakken in spraak, zoals veranderingen van toonhoogtes die bijvoorbeeld aangeven dat iemand iets ironisch bedoelt.

Hd-voice is niet voorbehouden aan een bepaalde netwerktechologie: providers kunnen het gebruiken op 2g, 3g en 4g. Er is louter een 16Kbit/s-verbinding nodig, iets wat alle verbindingstypes kunnen bieden.

Hd-voice in Nederland

KPN heeft hd-voice al enkele jaren aanstaan op zijn netwerk voor alle klanten. Vodafone deed dat ook deze zomer en T-Mobile zal snel volgen. Daarbij is het afhankelijk van de netwerkvernieuwing die het tegelijk met de uitrol van zijn 4g-netwerk doorvoert; bij het plaatsen van 4g-masten zijn de 2g- en 3g-netwerken ook gelijk klaar voor hd-voice.

Veel telefoons anno 2014 zijn geschikt voor hd-voice. Vrijwel alle midrange- en high-end modellen kunnen ermee overweg. Bij geïmporteerde toestellen kan het nog wel eens verschillen, maar in principe ondersteunen alle toestellen die de providers verkopen het.

In de praktijk is er helaas nog een forse beperking: het werkt alleen bij gesprekken tussen twee telefoons op hetzelfde netwerk. Wie als KPN-klant belt naar een Vodafone-gebruiker, heeft voorlopig dus nog een blik erwtensoep aan zijn oor. Hopelijk lossen de providers dat euvel snel op.

Bellen over 4g

Bellen over 4g, oftewel VoLTE is een veel nieuwere technologie. Sterker nog: het is nog niet eens een afgeronde standaard die providers wereldwijd toepassen. Iedere netwerkbeheerder en provider lijkt er iets anders mee om te gaan.

Screenshot S4 met VoLTE

Het doel is wel altijd hetzelfde: het mogelijk maken van bellen over 4g via een ip-verbinding. VoLTE is dus gewoon een mobiele voip-variant. Dat verschilt van bellen over 2g en 3g, zelfs via hd-voice, omdat het geen circuitgeschakelde - beter bekend onder de Engelse term circuit switched - verbinding is.

Het grote verschil tussen circuitgeschakeld en ip-gebaseerd is de manier waarop de verbinding loopt: in een circuitgeschakelde verbinding zetten twee telefoons een verbinding op die op een vast kanaal werkt, terwijl een VoLTE-verbinding gebruik maakt van het versturen van kleine pakketjes over verschillende kanalen om de woorden van een spreker aan de andere kant van de lijn te krijgen.

Circuitgeschakeld bellen over 4g is lastig te implementeren, omdat het in de basis een ip-gebaseerd netwerk is. Daarom werkt bellen via 4g nog bij geen enkele provider. Wel is er een fallback: gebruikers gaan momenteel terug naar 3g of 2g om via dat netwerk te bellen.

Dat heeft diverse nadelen: soms is er wel een 4g-verbinding, waar 3g of 2g wellicht minder bereik hebben door het gebruik van andere frequenties. Bovendien valt de dataverbinding weg: wie dus even iets moet downloaden tijdens het gesprek, bijvoorbeeld omdat het in een gesprek onderdeel van de conversatie is, moet even ophangen.

Bellen over 4g moet dat oplossen. Omdat het over 4g gaat en niet zoveel bandbreedte vereist, is er ruimte over voor andere datapakketjes: gebruikers kunnen dus gewoon hun internetverbinding blijven gebruiken. Minder bekend voordeel: de tijd die het duurt om een verbinding op te zetten - de tijd tussen het indrukken van de knop om te bellen en dat hij overgaat - is veel, veel korter.

VoLTE is nog geen algemeen ondersteunde technologie. Tele2 zal het activeren op zijn 4g-netwerk, maar T-Mobile zal dat voorlopig niet doen. Vodafone gaat ook dit jaar testen en wil het over een jaar introduceren. KPN houdt momenteel een vooral interne test met tientallen mensen - het is met het netwerk, simkaarten en telefoons van KPN dat we VoLTE hebben kunnen testen.

Telefoons zijn bovendien veelal ongeschikt voor VoLTE. KPN heeft een Android 4.3-firmware voor de Galaxy S4 aangepast om VoLTE te laten werken, maar deze build kan niet over-the-air gepusht worden. De provider hoopt dat als het VoLTE uitrolt, telefoons wel over-the-air een update kunnen krijgen om VoLTE mogelijk te maken, maar als dat niet kan, zullen gebruikers een nieuwe telefoon nodig hebben om te kunnen bellen over 4g.

Getest: hoe klinkt het nu echt?

Het uitproberen van hd-voice is allesbehalve lastig: het vergt alleen twee niet al te lang geleden uitgebrachte telefoons en een verbinding die loopt via KPN of Vodafone. Door een 3,5mm-audiokabeltje vanaf de telefoon aan te sluiten op de line-in van een pc, konden we gesprekken opnemen en daardoor het resultaat horen. We gebruikten daarvoor twee moderne toestellen die we eerst op 2g-forceerden, zodat hd-voice niet gebruikt werd, en vervolgens forceerden op 3g, zodat hd-voice wel ingeschakeld werd. Het resultaat kun je via onderstaande player beluisteren.

Het verschil is duidelijk hoorbaar in zowel stemgeluid als achtergrondgeluid: het geheel klinkt duidelijker en natuurlijker: de nuances in de stem van Wout zijn veel duidelijker hoorbaar met hd-voice. De geluidskwaliteit van hd-voice over 3g is volgens onze oren hetzelfde als bij hd-voice over 4g. Dat mag niet verbazen, want KPN gebruikt voor VoLTE dezelfde codecs; wel kan de bitrate afwijken, maar dat verschil hebben wij niet kunnen waarnemen.

Natuurlijk hadden we de geluidsopname het liefst over 4g gedaan, maar dat ging niet. De testtelefoons van KPN, aangepaste Galaxy S4's, raakten in de war zodra we ze via een 3,5mm-audiokabel met een geluidskaart verbonden, en wilden dan geen audio doorgeven. Vervolgens hebben we verschillende call recording-apps geprobeerd, waarvan geen enkele goed werkte en ook opnemen via mhl of Miracast bleek geen oplossing. We hadden ervoor kunnen kiezen om ouderwets met de speakerfunctie en een microfoon aan de slag te gaan, maar dat leek ons weinig accuraat. Daarom hebben we uiteindelijk hd-voice over 3g opgenomen, omdat het in onze beleving dezelfde kwaliteit levert als hd-voice over 4g.

Sneller bellen

Om de tijd te meten tussen het indrukken van de bel-knop en dat de telefoon overgaat - de call-setup-time - zijn we met een stopwatch aan de gang gegaan.

Beide waarden zijn uiteraard benaderingen: de exacte tijd verschilt per keer en kan ook per situatie, netwerk en wellicht zelfs telefoon verschillen: over VoLTE viel het op dat het bereik van veel invloed bleek te zijn. Hoewel we bij bovenstaande test uitkwamen op een gemiddelde van 3,22 seconden, hebben we ook meerdere malen meegemaakt dat het gesprek in nog geen seconde werd opgezet. Die fluctuaties zijn waarschijnlijk het gevolg van het feit dat dit een vroege test van KPN betreft.

Het is duidelijk dat VoLTE de tijd die zit tussen het indrukken van bel-knop en het overgaan van de telefoon drastisch vermindert; wie veel belt, zal op VoLTE dus veel minder tijd kwijt zijn aan het wachten op de verbinding. Aan de andere kant: een verkeerde druk op de knop zorgt er direct voor dat je iemand belt, wat misschien niet iedereen een voordeel vindt: er is immers geen tijd meer om te annuleren.

Tot slot: langzaamaan vooruit

Het is ronduit vreemd dat telefoons de afgelopen twintig jaar van bellende bakstenen zijn getransformeerd naar digitale Zwitserse zakmessen, maar dat de belkwaliteit zo goed als hetzelfde bleef. Het is goed dat met hd-voice en VoLTE er eindelijk de kans is om mobiel bellen uit hun 'middeleeuwen' te halen en vooruit te helpen.

Hd-voice en VoLTE helpen echt om de twee pijnpunten van mobiel bellen te verhelpen: de lage geluidskwaliteit en de lange tijd die je moet wachten voordat een verbinding tot stand komt. De geluidskwaliteit zal voor veel mensen het belangrijkste zijn, en het is daarom goed te zien dat alle providers bezig zijn met hd-voice.

Er zijn nog wel hobbels te overwinnen. Het is nauwelijks uit te leggen dat hd-voice alleen werkt als beller en ontvanger op hetzelfde netwerk zitten. Er zijn technisch ongetwijfeld goede redenen voor, maar dat mag geen belemmering zijn om de betere geluidskwaliteit voor alle gesprekken tussen alle klanten van alle providers mogelijk te maken.

VoLTE staat sowieso nog in de kinderschoenen, maar het is duidelijk dat bellen over ip voordelen heeft boven ouderwets mobiel bellen. KPN weet nog niet of het bellen over 4g zal invoeren - momenteel is het systeem nog heel beperkt en werkt het allesbehalve foutloos, maar dat zal ook liggen aan de testfase.

Mobiel bellen krijgt met hd-voice en VoLTE eindelijk de aandacht die het verdient. Want ondanks dat het ondergesneeuwd is bij alle andere functies die smartphones inmiddels kunnen uitvoeren, is het voor veel mensen nog altijd een belangrijke functie - en daarom de moeite waard om de kwaliteit fors van te verbeteren.

Hd-voice en bellen over 4g

Reacties (145)

145
144
89
21
1
36
Wijzig sortering
Voor de duidelijkheid HD Voice kan zowel met 2G en 3G gebruikt worden.

Vodafone gaat ook beginnen met VoLTE http://www.telecompaper.c...-door-naar-volte--1020603

Hier nog een uitleg waarom het lastig is om HD Voice of VoLTE tussen providers te regelen:
http://www.techzone360.co...alling-next-challenge.htm
VoLTE tussen providers is eigenlijk onzin. (VoLTE is alleen iets tussen toestel en LTE netwerk - en maakt gebruik van een bepaalde codec). Het gaat dus om de gebruikte codecs, en als je end-to-end dezelfde codecs gebruikt is er geen probleem. In het verhaaltje spreekt men over transcoding .. maar als toestellen dezelfde codecs gebruiken dan is dat helemaal niet relevant.
Lees het nog eens, er staat zo ongeveer dat iedereen zijn eigen internetje bouwt en dat dat nu nog gekeken moet worden op welke manier dat allemaal gaat praten met elkaar. Transcoden gaat zeker wel nodig zijn aangezien Sprint in de VS al een andere codec heeft gekozen.
"en als je end-to-end dezelfde codecs gebruikt is er geen probleem"

Da's nu net wat bedoeld werd met "HD Voice of VoLTE tussen providers" en is dus lastig om te regelen.
Niet veel lastiger dan hoe men nu het uitwisselen van roaming verkeer heeft geregeld. Maar voor de GSMa is alles lastig en als het niet lastig is dan MAKEN ze het wel lastig.
GSMA? De GSMA is meer een marketing organizatie dus voor hun is alles mogelijk en makkelijk.

De meeste interconnecties zijn nog G711 PCM vaak over traditionele fixed netwerken.
Zeker tussen de verschillende nationale mobiele netwerken is het technisch simpel genoeg om een IP SIP/RTP verbinding te maken die alle protocollen ondersteund en om dan HD voice te sturen als de bellende telefoon dat ondersteund. (Van de gebelde telefoon in een ander netwerk is niet bekend wat die ondersteund). Maar het moet wel geregeld worden inclusief contracten, QoS, support, interconnect kosten, interconnectie testen, enz.
Internationaal zal het nog wel even duren.
3GPP maakt de dingen eerder eenvoudiger dan moeilijker.
ZZ
Ik vind dat er wel degelijk verschil is in kwaliteit tussen telefoons. Ik heb nu een Sony Z1 Compact, had hiervoor een Galaxy S2. De Sony heeft veel betere kwaliteit, waarschijnlijk door noise cancelling, maar ook door een betere luidspreker. Ik vind dit geluid vergelijkbaar met de vaste lijn, en dan een van goede kwaliteit, want ook daar zit verschil. En ik geloof best dat de kwaliteit nog veel beter kan.

Maar de stelling dat er nauwelijks verschil in de geluidskwaliteit van smartphones is, dat is onzin.
Anoniem: 572916 @sumac2 augustus 2014 10:47
Juist met HD-voice gaan de volgende zaken heel veel meespelen in de gesprekservaring.
  • Kwaliteit van de ruisonderdrukking.
  • Kwaliteit en plaatsing van de gebruikte microfoons.
  • Kwaliteit van de speaker.
Zo heb je telefoons, die zo goedkoop mogelijk gebouwd zijn,waardoor je als je belt het klinkt alsof je onderwaterbent. Of telefoons die door HD-voice icm slechte geluidsdemping ook al het achtergrond geluid (de lagere en hogere tonen in het bereik) meesturen.
Ben ik helemaal met je eens. Het hele artikel is ook net alsof we met 3G nog geen HD Voice hadden. Uberhaupt de term is niet volledig. Want vroeger werd de term HD Voice ook al gebruikt. Is het een vastgelegde technische term of een marketing naam? Het Tell Sell niveau van spreken erbij geeft deze video ook niet bepaald glans. Uberhaupt of bellen met ieder toestel al gelijk is. Not.
Tweakers.net zou bijvoorbeeld eens met een Nokia Lumia met 3 en/of mic's testen.
Of zelfs een oude Samsung Omnia7 met 3G HD Audio. En uiteraard kunnen bellen en data allang met 3G kan al een tijd. Zolang maar niet geswitched wordt naar Edge of HSDPA.

Verder vergeet Tweakers.net een nadeel te noemen: met HD voice is de kwaliteit zo goed, dat je door het ontbreken van de achtergrond geluiden of ruis, geen feedback krijgt of je de ander nog aan de lijn hebt. Dan heb ik bij gespekken soms van : ben je er nog?

Ik hoop dus dat het geluid in de fimpjes niet representatief is, want dan ga ik wat betreft geluid er op achteruit. Lumia+KPN. Het snel opnemen is dus eigenlijk het enige nieuwe voordeel. Al gaat het nu in de meeste gevallen ook al heel snel.

[Reactie gewijzigd door Tweaker1234 op 22 juli 2024 16:43]

Ik mis een heel stuk ontwikkeling in het artikel:

In juli 1994, het begin van GSM (2G), was de HR (=half rate) codec standaard, die was zo slecht dat iederen verkouden klonk. Maar het was al een stuk beter dan ATF3 (1G). Dit was nog de analoge generatie en daar hoorde je letterlijk ruis als de verbinding slechter werd. Ook de signalering van de hand-over van mast naar mast werd over het zelfde spraak kanaal gedaan waardoor je regelmatig even een kort digitaal riedeltje door je gesprek hoorde. Ik weet niet meer wat de bandbreedte was maar het was zeker niet de standaard 3.1 kHz.

Al snel werd de HR codec vervangen voor de FR (=full rate) codec, dit was al een stuk beter verstaanbaar al is het nog lang niet vergelijkbaar met een telefoongesprek over een analoge vaste lijn. De FR codec wordt momenteel nog steeds toegepast als HD-Voice niet kan.

Echter... in juni 1998 introduceerde Libertel (tegenwoordig Vodafone) de EFR (= enchanced full rate) codec op GSM. Ook hier ondersteunde lang niet alle toestellen deze codec, alleen de topmodellen (Nokia 6110 bijvoorbeeld). Het duurde even maar na een tijdje (rond 2000) werd het standaard bij alle toestellen en de andere aanbieders gingen het ook aanbieden, inclusief interconnectie tussen de netwerken. Net zoals we nu duidelijk erkennen dat er een verschil is in kwaliteit, hadden we dat toen ook al.

Maar ergens in de tijd is enhanced full rate weer stilletjes verdwenen, vermoedelijk vanwege netwerkcapaciteit. Full Rate werd weer standaard en bij bepaalde cellen werd zelfs Half Rate geactiveerd om nog meer gesprekken gelijktijdig te kunnen afhandelen.

[Reactie gewijzigd door robertwebbe op 22 juli 2024 16:43]

In juli 1994, het begin van GSM (2G), was de HR (=half rate) codec standaard, die was zo slecht dat iederen verkouden klonk. Maar het was al een stuk beter dan ATF3 (1G). Dit was nog de analoge generatie en daar hoorde je letterlijk ruis als de verbinding slechter werd. Ook de signalering van de hand-over van mast naar mast werd over het zelfde spraak kanaal gedaan waardoor je regelmatig even een kort digitaal riedeltje door je gesprek hoorde. Ik weet niet meer wat de bandbreedte was maar het was zeker niet de standaard 3.1 kHz.
Je hele verhaal klopt qua techniek hoor, maar het grootste nadeel van het overstappen van AFT3 naar GSM vond ik toch wel de *achteruitgang* van de geluidskwaliteit (ATF2 klonk ook al zo royaal ten opzichte van GSM, natuurlijk zelfde techniek als AFT3 maar dan op 450 MHz ipv 900).

Met een goede handsfree-set was het geluid perfect, en met een dakantenne op de auto kan ik me geen flutteren herinneren, laat staan ruis (tenzij je vanaf de ring om Antwerpen ingelogd was op het KPN netwerk) en ik heb het destijds toch veel gebruikt. Het digitale riedeltje bij de handover was er inderdaad, maar dat was absoluut niet storend.

Dat het niet de standaard 3.1 kHz klopt, naar mijn idee was het eerder iets van 5-6 kHz, dat zou ook makkelijk kunnen omdat er kanalen van 25 kHz waren.

Uiteindelijk zijn we toen in de laatste week dat AFT3 in de lucht was overgeschakeld naar Nokia 6081's :)
Jij vond de overstap van analoog naar digitaal een achteruitgang? Ben je vergeten hoe gesprekken op ATF3 begonnen te faden naarmate een handover stond te gebeuren (lees: als je uit dekking van een cell begon te raken)? Ben je de standaard ruis die harder of zachter was naar gelang omstandigheden vergeten? Digitaal is zeker niet altijd beter, maar om nou te zeggen dat ATF3 altijd zo lekker helder en duidelijk was... Nee..
Anoniem: 567735 @Odie3 augustus 2014 12:58
Een hoop vragen, maar ik kan kort zijn: we hadden destijds goede spullen, vast ingebouwd in de auto (Peiker zwanehals microfoon), met antenne op het dak (ik meen met 5 dBi versterking, de zend/ontvangunit zat ook achterin om de kabelverliezen te beperken), eerst een Cetelco en daarna een Motorola. Overal in het noorden hadden we daarmee een prima signaal. Toen zag je vooral van die plakantennes, dat was sowieso al minder optimaal, dat hadden wij dus niet.

Fading kan ik me absoluut niet herinneren (behalve toen we eens op de ring van Antwerpen zagen dat er al dekking was) en een grondruis ook niet. Misschien luisterde je toen anders, maar dat raspige geluid van GSM vond ik inderdaad geen vooruitgang nee.

En misschien was het net in noorden ook anders opgebouwd (minder capaciteit nodig, minder handovers/grotere cellen) of was het noorden de proeftuin net zoals dat Zuid-Limburg voor Vodafone wel eens is (toen zat het hoofdkantoor van PTT Telecom/KPN op papier nog in Groningen).
. Iedere netwerkbeheerder en provider lijkt er iets anders mee om te gaan.
Hier word ik toch altijd zo ongelooflijk moe van... bij ondersteuning van dit soort technieken wordt het tijd dat de bedrijven de handen in één slaan zodat het vanaf dag één bij elke provider hetzelfde werkt.
Helaas. Netwerken mogen juist niet met elkaar overleggen om hier afspraken over te maken. De marktwerking zal hier voor moeten zorgen.
Waarom zouden ze dat niet mogen? Er zijn genoeg overleggen tussen alle netwerken over van alles en nogwat. Wat niet mag is prijsafspraken maken, etc. Maar operators mogen volgens mij best bij elkaar zitten en praten "hey, wij gaan dit doen, als jullie dat ook gaan doen dan is het handig als we eens praten hoe we de technische implementatie kunnen stroomlijnen".
Dit.
Natuurlijk wordt het door betreffende telco ook als USP ingezet waardoor er geen commerciele incentive is om zo'n samenwerking te doen.
Niet uniek, kijk maar naar het WiMax/LTE/CDMA drama in de VS.
Dit klinkt als een hele grote verbetering, helaas zal het nog wel even duren voordat ik er gebruik van kan maken. Mijn iphone 4 en mijn zus haar 4S ondersteunen het niet.....

Hier is trouwens een lijst met de telefoons die het wel ondersteunen :

http://en.wikipedia.org/w...martphones_using_HD_Voice
Top! Dat zocht ik nou net.

Ik niet helemaal wijs worden welke telefoons dit nu wel ondersteunden.
Misschien leuk om de lijst in dit stukje te verwerken.
In dit interessante artikel wordt VoLTE voorgesteld als een technologie die exclusief bedoelt is voor 4G bandbreedte. Niet gehinderd door enige kennis op dit vlak vroeg ik mijzelf af waarom dit niet ook zou kunnen werken voor 2G, of in ieder geval 3G. Ik kwam op deze vraag omdat ik me realiseerde dat de exclusiviteit van VoLTE voor het 4G netwerk een rem kan betekenen voor de implementatie van de technologie. Wat als een telefoon geen 4G verbinding tot stand kan brengen/in stand kan houden?

Bovenin de reacties werd al aangegeven dat voor bijvoorbeeld Hd-voice in praktijk echt wel 3G nodig zou zijn. Als ik het goed begrijp zou dit door de inflexibiliteit komen van het circuit geschakelde bellen, waarmee een open verbinding in stand gehouden moet worden. In die zin lijkt mij een VoLTE achtige manier van bellen juist vriendelijker en flexibeler voor 2G en 3G netwerken, omdat de benodigde bandbreedte flexibel kan worden verkregen. Als ik hierbij aanneem dat die bandbreedte in de orde van grootte van 64 kb/s is (Hd-voice), met misschien een toegift van 10 procent voor de definitie van de pakketjes, dan zou VoLTE voor 2G en 3G geen probleem moeten zijn.

In deze bron op 4G Masten blijkt ook dat het wegvallen van het 4G netwerk bij trials van de KPN problematisch is en de fallbak naar 2G/3G niet goed werkt: resultaat: wegvallende gesprekken. Het wordt in de bron niet expliciet genoemd, maar bij een fallback lijkt weer een gewoon circuit geschakeld gesprek te worden opgestart. switchen van netwerktype gestapeld op switchen van communicatieprotocol en het bufferen van de laatste gespreksdata om de overgang vloeiend te maken lijkt me complex en faalgevoelig. Misschien is het vloeken in de kerk, maar is het geen verstandiger benadering on VoLTE in ieder geval ook in 3G, en misschien zelfs 2G te gaan aanbieden?

Die reden kan een technische zijn, maar ook een marketing drive hebben. Als ik kijk naar de LTE wiki dan worden beiden wel genoemd:
Marketing:
Although marketed as a 4G wireless service, LTE (as specified in the 3GPP Release 8 and 9 document series) does not satisfy the technical requirements the 3GPP consortium has adopted for its new standard generation, and which were originally set forth by the ITU-R organization in its IMT-Advanced specification. However, due to marketing pressures and the significant advancements that WiMAX, HSPA+ and LTE bring to the original 3G technologies, ITU later decided that LTE together with the aforementioned technologies can be called 4G technologies. The LTE Advanced standard formally satisfies the ITU-R requirements to be considered IMT-Advanced. And to differentiate LTE Advanced and WiMAX-Advanced from current 4G technologies, ITU has defined them as "True 4G".
De technische reden heeft nog minder diepgang:
LTE is a standard for wireless data communications technology and an evolution of the GSM/UMTS standards. The goal of LTE was to increase the capacity and speed of wireless data networks using new DSP (digital signal processing) techniques and modulations that were developed around the turn of the millennium. A further goal was the redesign and simplification of the network architecture to an IP-based system with significantly reduced transfer latency compared to the 3G architecture. The LTE wireless interface is incompatible with 2G and 3G networks, so that it must be operated on a separate wireless spectrum.
Een concrete reden die ik hieruit afleid is gevoeligheid van LTE voor transfer latency. Die is in 3G lager hoger, en dus 3G valt af. Case closed en de wiki keert er niet meer op terug. Nu is mijn definitie van moderne software juist software die minder kwetsbaar is voor invloeden als trage latency. Met LTE wordt een protocol geïntroduceerd wiens gevoeligheid op dit vlak juist lijkt toe te nemen. Dat vind ik raar. Software die snelle 4G netwerken maximaal kan gebruiken vindt ik nog heel wat anders als software die niet zonder 4G netwerken kan functioneren. Zou niet juist de tolerantie van LTE, als nieuw protocol met de flexibiliteit door packet-transfer, juist groter moeten kunnen zijn in plaats van kleiner? Hierdoor is compatibiliteit naar 3G geen onmogelijkheid en kan dit de drempel voor de uitrol van dit protocol wat verlagen.

[Reactie gewijzigd door teacup op 22 juli 2024 16:43]

Leuk en informatief verhaal. Blijf wel met een paar vragen zitten.

grappig dat je wel met 100mbps kunt downloaden, maar dat fatsoenlijk bellen er nog steeds niet helemaal inzit.

Hoeveel bandbreedte gebruikt dat HDvoice/VoLTE? Het is blijkbaar erg lastig dit allemaal te implementeren?

Wat ik me tijdens het lezen afvroeg: hoe zit dit bij vaste telefonie, heeft dat ook een HD voice achtige kwaliteit?

[Reactie gewijzigd door -BaJo- op 22 juli 2024 16:43]

Auteurarnoudwokke Redacteur Tweakers @-BaJo-2 augustus 2014 08:44
Voor de bandbreedte moet je denken aan maximaal rond 64Kbit/s. Vandaar ook dat het kan over alle netwerken, ook het oude 2g. Punt van circuitgeschakeld is dat je weliswaar bandbreedte overhoudt op bijvoorbeeld 3g, maar die niet kan gebruiken omdat het gesprek als het ware de hele verbinding bezet houdt.
In de tekst staat:
"We gebruikten daarvoor twee moderne toestellen die we eerst op 2g-forceerden, zodat hd-voice niet gebruikt werd, en vervolgens forceerden op 3g, zodat hd-voice wel ingeschakeld werd."

Hangt dat af van het toestel of het werkt op 2G?
Terwijl 2G natuurlijk in theorie genoeg bandbreedte lever voor HDvoice lijkt me dat lang niet altijd het geval. De buffer is waarschijnlijk te klein en om te voorkomen dat er contstant van kwaliteit veranderdt moet worden heeft KPN HDV op 2G denk ik uitgeschakelt.
Auteurarnoudwokke Redacteur Tweakers @Darkstriker2 augustus 2014 12:53
Exact, het kan werken, maar doet het in de praktijk niet of zelden :)
Niet zo vreemd, want 2G is eigenlijk een spraaktechnologie (acht gesprekskanalen per 'kanaal') die later met truuks is aangepast voor data (GPRS, EDGE). Eerst had je de Full Rate en Half rate codecs (met half rate kon je 16 gesprekken kwijt op een 'kanaal'). Men vond het geluid niet zo best en kwam daarom met de Enhanced Full Rate codec. Dat is wat je nu vrijwel altijd toepast op 2G. KPN noemt het gebruik van de HD dan ook als voordeel van het uitrollen van 3G in de 900 MHz band, naast de dekking natuurlijk. Nokia levert inmiddels goedkope mobieltjes die ook 3G ondersteunen. De operators hebben liever dat hun klanten 3G gebruiken dan 2G, omdat hun kosten dan lager zijn. Reken dus maar niet op HD via 2G :-)
2G en het werkte niet: ik neem aan dat jullie GPRS-verbinding hadden en geen EDGE?
HD Voice heeft eigenlijk niets te maken met het verhaal GPRS vs EDGE. Het maakt namelijk geen gebruik van de data-verbinding. Dat kan ook niet, want spraak en data/IP kunnen niet tegenlijk bij 2G. Dat is nu net een van de grote beperkingen van 2G.

Bij 3G heb je twee logische verbindingen. Eentje voor IP/data en een andere voor spraak. Daar kun je dus wel tegelijk bellen en downloaden. De beschikbare bandbreedte op je data kanaal heeft echter ook hier weinig/niets te maken met beschikbaarheid van HD Voice. (Signaal sterkte kan wel van invloed zijn.)

Bij 4G/LTE heb je weer slechst een kanaal. Namleijk enkel het daat kanaal. Spraak is dan een logisceh verbinding over je data kanaal. Precies zoasl Tweakers aangeeft net zoals Skype een spraakverbindingen over bijvooprbeeld je WiFi is.
Dat is niet waar. LTE is ontworpen om verschillende datakakanalen of "bearers" op te zetten. Voor VoLTE zal een aparte bearer met bepaalde Quality of Service garanties worden opgezet. Het verkeer gaat zelfs via een eigen APN lopen. In dat opzicht is het heel wat anders als andere Over The Top diensten als Skype of een willekeurige SIP softphone.
In dat opzicht is het heel wat anders als andere Over The Top diensten als Skype of een willekeurige SIP softphone.

Onder de kap is ern blijft er maar een kanaal, daar waar 3G data (alle vormen van) en vocie wel degelijk twee verschillende kanalen zijn.

Het opzetten van verschillende APN doet daar niets aan af. Dat is namelijk bij 3G ook al zo waar MMS, gewone data, WiFi-HotSpot en bijsommige providers Store-data bijvoorbeeld over verschillende APN's gaat.
Nee, het is niet maar een kanaal. Zoals ik zei is er sprake van verschillende bearers. Elke bearer kan z'n eigen QoS hebben en dit zal ook door de MAC scheduler zo worden afgehandeld. Een bearer is niet hetzelfde als een APN, je kunt op 1 APN meerdere bearers hebben met elk hun eigen QoS. Aan de hand van Traffic Flow Templates (TFT's) is verkeer te matchen aan een bearer en kan zo voorrang worden gegeven op ander verkeer.
Volgens mij is het vooral spraakverwarring. Wat jij beschrijft blijft allemaal logsiche indelingen. Het is en blijft een enkel fysiek kanaal, waar bij 3G er fysiek via modulatie twee kanalen waren.

Bearers zijn zoals je zelf aangeeft een logische laag, die voorkomen dat je fysieke Ip adressen moet toewijzen aan verschillende functies. In feite is de QoS qua logische functie van een bearer niet anders dan de QoS zoals gewone netwerk-IP dat ook heeft. (Overigens bestaat de Traffic Flow Template als concept ook al in UMTS). Het blijft echter een enkele fysieke verbinding.
Ok, als je het zo bekijkt heb je inderdaad gelijk (ook al spreek je jezelf in een eerdere comment een beetje tegen met "Bij 3G heb je twee logische verbindingen").

Overigens is het toegestaan om meerdere default-bearers te activeren en elke DB krijgt zijn eigen IP adres. Alleen dedicated bearers liften mee op de default-bearer. Voor zover ik het nu kan zien (ik heb nog geen handson ervaring met VoLTE) krijg je in een dergelijke implementatie te maken met twee defaults (IMS en SGi traffic) en een dedicated bearer (IMS). Dat zijn minstens dus twee gescheiden paden, ook IP-wise. Maar ja, het gaat uiteindelijk over hetzelfde radio pad, hetzij wel anders afgehandeld in de packet scheduler. Zijn dat dan separate kanalen of niet? Ligt eraan of je tegen een RAN of Core man praat denk ik :)
Krijgen we dan ook HD-Voice-Ready telefoons? En Full-HD-Voice?
Waarschijnlijk niet wel UHD-Voice, met 5.1 ;)
HD-Voice kan wel over 2G alleen zijn er maar heel weinig toestellen die dit ondersteunen.
Bij vaste telefonie is HD Voice al langer beschikbaar (en dan doorgaans bij gebruik van IP telefonie).

Overigens was de spraakkwaliteit (bandbreedte) in het verleden eigenlijk al veel beter, totdat men naar PCM telefonie overstapte met een beperkte bandbreedte van doorgaasn 64kbit/s.
Circuit switched is eigenlijk geen goede benaming voor de huidige telefonie, dat was het wel in de tijd dat er echt nog circuits werden geschakeld (met een prima bandbreedte :-) ).
"Overigens was de spraakkwaliteit (bandbreedte) in het verleden eigenlijk al veel beter, totdat men naar PCM telefonie overstapte"

Ben je de echo, het zacht horen van andere gesprekken, brom en andere ongemakken van analoge telefonie vergeten?

De bandbreedte werdt trouwens analoog ook al beperkt door filters (waarschijnlijk om al die bijgeluiden te verminderen). De PCM sample frequentie (8KHz) gaat maar tot 4KHz maar analoog werden alle hogere frequenties er ook uitgefilterd.

In de huidige telefonie worden nog steeds circuits geschakeld, al neemt nu paket geschekeld zijn intrede (IP) waarover de circuitschakeling gesimuleerd word.
Dankzij je post herinner me spontaan de hele oude tijd, dat je met een T65 toestel hoorn aan de ene kant van je oor en zo'n meeluister speaker aan je ander oor, soms wel eens heeeeel zachtjes een ander gesprek kon horen, met als hoogte punt van geluk, iemand die zo'n 'duur' 06 (sex)lijn belde. :+
Als je nagaat dat op het mobiele GSM netwerk enkele jaren na de bouw als extra "EFR" oftewel "enhanced full rate" is ingeschakeld om een betere mobiele verstaanbaarheid te krijgen, dan weet je hoe mobiel bellen in de begintijd klonk. Anderzijds: als je wel eens met het oude mobiele NMT net belde dan moet je wel 3 paar wollen sokken om je huidige telefoon wikkelen om die " ervaring" op de huidige digitale netwerken opnieuw te beleven....

Vaste telefonie gaat steeds vaker over het internet. Thuis en op het werk zijn alle vaste telefoons waar ik mee bel geschikt voor HD voice. Helaas ontbreekt in veel gevallen de HD voice ondersteuning naar buiten toe en tussen de netwerken. Intern bellen klinkt nu al glashelder, naar buiten bellen is even dof als altijd.

Aanbieders moeten het in ieder geval op het eigen netwerk kunnen aanbieden door de codec te ondersteunen. Ik weet echter niet wat nodig is om tussen providers onderling deze kwaliteit te kunnen bieden. Wie van jullie kan het ons wel vertellen?
Heeft deze techniek ook nog invloed op de vertraging tussen verzender/ontvanger? Ik heb nu nog wel eens dat het lijkt alsof er net teveel vertraging zit, waardoor je allebei op hetzelfde moment gaat spreken omdat je denkt dat de ander niks zegt.
Je doelt op de latency, dat zit hem niet zozeer in de codec maar in het netwerk. Bij 2G is de latency het grootst, bij 4G het kleinst. Als je dan naast elkaar staat en je belt elkaar zal er bij 4G nauwelijks nog vertraging zijn, dat is bij 2G wel anders.
Thanks voor de info. Daar wachten we dan maar op!
Naast elkaar staan om te bellen heeft geen invloed op de latency, het signaal gaat sowieso via de mast en nooit direct van telefoon naar telefoon. Als je beiden op de zelfde mast zit heeft wel effect maar de verbindingen van mast naar mast zijn zo snel dat de latency ertussen te verwaarlozen is. Latency in het geval van naar het buitenland bellen is weer een ander verhaal maar hier in Nederland zijn de afstanden vaak te klein om de latency van mast naar mast op te merken.
De huidige beperking van HD Voice waar ze het over hebben, dat het provider afhankelijk is... praat je dan over het netwerk? of is dat echt provider afhankelijk?

Ik kan me voorstellen dat HD Voice van een KPN netwerk naar een Vodafone netwerk wat technische obstakels kan opleveren. Maar ik zou verwachten dat Hi klanten geen problemen zouden moeten hebben om een HD Voice verbinding op te zetten met een KPN klant (hetzelfde netwerk dus)
Het is inderdaad tussen netwerken, niet tussen providers. Daar is de zogenaamde interconnectie voor nodig, die is nu alleen geregeld voor de "oude" codecs.
Thx voor de duidelijkheid :Y)
Is leuk dat HD Voice over 4G, maar dan mogen ze wel zorgen dat de dekking optimaal gaat worden want het komt bij mij zelfs met 3G te vaak voor dat ik niet op een 3G netwerk zit maar op het tragere HSDPA GPRS . Weg voordeel....

[Reactie gewijzigd door Guumuus op 22 juli 2024 16:43]

KPN en T-Mobile bouwen op dit moment naast het 4G netwerk ook aan een 3G-900 netwerk. Tot nu toe zat 3G in Nederland door de licentie bepalingen van de mobiele frequenties alleen op de 2100 mHz band. In de laatste frequentieveiling zijn deze bepalingen versoepeld en mag de 900 mHz frequentie nu ook voor 3G gebruikt gaan worden. T-Mobile en KPN doenbdat dus ook werkelijk in de praktijk. De 900 band heeft een betere reikwijdte, dus je kan bij deze providers er vanuit gaan dat 3G op een paar witte vlekjes na landelijk dekkend zal worden op de 900 band en ook binnen gebouwen beter doordringt.

3G900 is nu in de hele randstad en Noord Brabant beschikbaar. Dat betekent dus ook direct dat bijna al je gesprekken over het 3G net zullen gaan met HD voice als gratis extraatje erbij.
HSDPA is juist een snellere variant van 3G.
Ik ben hier in de omgeving Oldenzaal op T-Mobile blij wanneer ik de H zie verdwijnen en 3G er voor in de plaats zie verschijnen op mijn telefoon, anders is het allemaal echt niet vooruit te branden. Snap werkelijk waar niet hoe T-Mobile het zo brak kan implementeren.
Mag je blij zijn. Bij mij thuis is 3G al heel goed en binnenshuis is E standaard.
Anoniem: 572916 @Athome2 augustus 2014 10:14
Mag je blij zijn. Bij mij thuis is 3G al heel goed en binnenshuis is E standaard.
Telefoonbereik, is uiteindelijk natuurlijk een vorm van 2-richting radiocommunicatie.
Waarbij of je bereik hebt, niet alleen ligt aan de afstand en kwaliteit van masten in de buurt, maar is in sterke mate ook betaald, aan je eigen zender/ontvanger waarmee je wilt bellen.

Het probleem dat jij hebt, is een probleem als je mobiel wilt internetten in je huis, of ook daar HD-voice over 3G/4G wilt gebruiken.
En je kan dat op verschillende manieren oplossen:
  • Klagen (samen met buren) bij de telefoonprovider.
  • Kiezen voor in inhouse oplossing als signaalplus
  • Een mobiele provider kiezen, die je telefoon laat bellen via wifi.
  • Zelf een 2G/3G versterker maken.
  • Veranderen van de radio-software in de rom die je draait
  • Wisselen van telefoonprovider.
  • Maar de makkelijkste oplossing is kiezen voor een telefoon, met een betere antenne:
1.Hoe werkt een antenne?
Een antenne kan op twee manieren 'verbeterd' worden.
Door de antenne te verlengen, waardoor je een groter gedeelte van een radiogolf opvangt, of de zender uitgang optimaliseren met antenne tuning. Door dat te goed af te stellen, laat je de resonerende antenne denken, dat de ontvangende antenne 'optimaal' is. Waardoor je dus beter bereikt hebt.
Ideaal zijn antennes even lang als de resonerende golflengte. Door een tuner, kun je een antenne korter maken. Dit gaat wel ten koste van de signaalsterkte die je meet in decibel met als isotoop 0 decibel. door de tuner kun je een antenne van 40 meter ook verkleinen naar een antenne van 1 meter. Zo'n kleine antenne extrapoleert dan het signaal dan alsof het een hele antenne is.
Hoe beter je die antenne tuning doet, hoe nauwkeuriger je het signaal kan herconstrueren. Dus hoe beter bereik je hebt.
Door de smd techniek heeft men de laatste 15 jaar antennes erg compact kunnen maken, dit zolang de golflengte niet te laag is. Je kan hierdoor een vrij kleine antenne toch goed laten functioneren, door de in- en uit-gangstrap te laten denken dat de antenne goed functioneert.
Dus niet 'betere' antennes, maar vooral betere 'tuning' van de antenne zorgt dat antennes beter functioneren.

2. Waarom kun je bij slecht bereik het beste kiezen voor een paratek antenne?
Omdat je door technologie >20 decibel meer bereik hebt, (dus ook kan belllen met 4x zo zwak signaal)
Als je kijkt naar Paratek, zie je dat zij twee revolutionaire manieren hebben van RF-tuning, ipv 'dom' tunen op de dichtstbijzijnde zendmast gebruiken ze hun eigen AIMM en RAFT technieken, om adaptief maar ook reflectief het beste signaal op te pikken.
Daarnaast gebruikt paratek ook para-scan/tune technologie voor nauwkeuriger tunen en opvangen van het radio signaal en het optimaliseren van de antenne. Welke eigenschappen die technologie en materiaal precies hebben, weet ik niet. Maar paratek geeft aan dat dit nauwkeuriger ontvangst mogelijk maakt.
3. Maakt een betere antenne echt een verschil?

De gebruikers van een paratek antenne ervaarden dit:
  • All running on same network and in same place, the others calls ok but data speeds half that of Z30, and call quality of Z30 is exceptional (ref. aan Z10 & Nokia920)
  • Weird. I get reception in the basement of one of my university buildings (which is all concrete and bricks) with my Z30, while my Z10 had problems keeping up.
  • I can dismiss all the claims that paratek does not make a difference. I went back home where there is poor coverage with my 9780 and a friends S3. The coverage meter went to full bars when looking on the Internet and no dropped calls when I was on the phone for a hour and 20 mins. It seriously makes a difference.
  • Amazing difference for me, it's the first phone where I can call from my house and the calls don't drop. My Z10 I had to walk upstairs or outside. I don't know about data I'm always on wifi at home.
In de praktijk merken mensen met een betere antenne in hun telefoon dus dat ze beter signaal hebben.PCmagazine heeft het ook officieel in New York gemeten, en die kwam tot de volgende resultaten
At the street location with poor service, the Z30 showed an average signal level around -52dBm (closer to zero is better) and network speeds around 0.7Mbps down and 0.5Mbps up. At the same location, a Galaxy Note 3 showed -94dBm, 0.15Mbps down, and 0.15Mbps up

In the area with good service, the advantage was less dramatic, though. The Z30 showed -42dBm, 2.66Mbps down, and 0.89Mbps up, where the Note 3 showed -73dBm, 2.24Mbps down, and 1.3Mbps up.

In our basement location, the Z30's signal strength fluctuated from anywhere as good as -73dBm to -107dBm, but it was able to actually make a call on the first attempt without ever dropping out.
The Note 3 showed around -108dBm, but was unable to make a call from the basement.
Dus niet alleen de kwaliteit, sterkte en dichtheid van de zendmasten maken een verschil. Ook een fijne en adaptieve tuner voor je antenne in je telefoon kan een significant verschil maken. En makkelijk leiden tot 4x zoveel bereik onder dezelfde omstandigheden. Waardoor jij wel kan HD kan bellen, waar andere telefoons dat niet kunnen, of meer data snelheid hebt.

Als je kijkt naar modellen, is de Blackberry z30, helaas nog de enige telefoon die een betere antenne heeft. Maar er zijn ook alternatieven, volgens een australische provider, die telefoons heeft geselecteerd met beter bereik voor klanten in rurale gebieden
Here is the list of current phones which have the Telstra Blue Tick, according to the Telstra web site:
Apple iPhone 4S, Apple iPhone 4, Blackberry Z10, Blackberry Torch 9800, Blackberry Torch 9810, HTC OneXL, LG Optimus Spirit, Motorola DEFY+, Nokia Lumia 800, Nokia N9
Samsung Galaxy Y, Sony Xperia Z, Telstra ACTIVE TOUCH.
Het verschil van die telefoons tegenover een gewone antenne zal kleiner zijn dan met een paratek antenne, maar kan net het verschil betekenen tussen wel of geen bereik, of wel of géén 3G/4G in je huis. Waardoor je met HD-voice kan bellen.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 572916 op 22 juli 2024 16:43]

@kastjes
Wat is jouw belang is Paratek? Iedere keer plaats je exact dit artikel onder dergelijke nieuwsberichten.
Geen, het punt dat ik wil maken, is dat je voor slecht bereik niet alleen afhankelijk bent van derden, maar je dus zelf ook keuzes kunt maken of actie kunt ondernemen.

Mede-consumenten of tweakers weten weinig van de verschillende opties, en ik zie men hier wel aangeven dat ze een probleem ervaren. Als je het probleem hebt, is het mooi dat een van deze genoemde oplossingen het probleem voor je kan verhelpen.
  • Klagen (samen met buren) bij de telefoonprovider.
  • Kiezen voor in inhouse oplossing als signaalplus
  • Een mobiele provider kiezen, die je telefoon laat bellen via wifi.
  • Zelf een 2G/3G versterker maken.
  • Veranderen van de radio-software in de rom die je draait
  • Wisselen van telefoonprovider.
  • Kiezen voor een telefoon met beter bereik.
Mede-consumenten of tweakers weten weinig van de verschillende opties,

Intereseert ze ook niet. De iPhone bijvoorbeeld is vanaf dag 1 een van de slechtste geweest betreft signaal kwaliteit. De geschiedenis leert echter dat dat geen belemmering was om marktaandeel te krijgen.

Vandaar ook dat signaakwaliteit weinig tot geen prioriteit is bij het maken van smartphones.

In de meeste gevallen geeft men bovendien toch de provider de schuld. O-)
weet je ergens waar er zinnige dingen worden gezegd over de signaalkwaliteit van verschillende telefoons? Ik zit de Moto E te overwegen, maar over signaalsterkte lees ik eigenlijk nooit wat.
Misschien ook gewoon om aan te geven dat een nieuwere/snellere telefoon met 'weer' een beter scherm en snellere processor niet alles is als er gewoon brakke wifi/bel- antennes inzitten.
Eerlijk is eerlijk, het verhaal is correcter dan de vorige keer dat het mij opviel.

Het volgende concept dat ik kastjes zou willen aanraden, is het concept van de eigen impedantie van een antenne en in-/uitgangsimpedantie van een ontvanger en eindtrap.

Daarbij is het ook interessant om te weten dat de resonantie eigenlijk niets doet voor het stralen, je kunt een breinaald aanpassen op middengolf maar dat zal niet beter stralen dan 10 meter uitgerolde draad met een SWR van 1:5.
Bijzonder: juist met mijn Blackberry Z10 ervaar ik al een betere dekking dan met bijvoorbeeld een Samsung Galaxy S4. Mijn verbindingen zijn stabieler en het toestel schakelt niet continu tussen 2G en 4G, maar blijft steady op 4G staan.

Ik ben het er helemaal mee eens dat moderne smartphones alles hebben behalve een goede signaal ontvangst. Er komen natuurlijk steeds meer zenders/ontvangers bij die zoveel mogelijk op 1 chip moeten. Daarnaast: waar laat je de antennes?

Streepjes ontvangst zegt niet veel. Wie bepaalt hoeveel streepjes een toestel aangeeft? Mijn oude SonyEricsson T68i had na een update opeens topontvangst in streepjes. Kwam je in een gebied met mindere dekking, dan ging de ontvangstbar gewoon van maximum naar 0 binnen enkele honderden meters. Volgens mij deed Apple datzelfde truukje op Iphones: de signaalsterkte gewoon hoger weergeven. Je merkt het echte verschil alleen in de grensgebieden van de dekking en wie heeft dan meerdere toestellen op zak om te vergelijken? Ook is het netwerk zo goed, dat je op zoek moet naar mindere dekking. Een toestel met brakke ontvangst zal er hierdoor bij velen als goed worden opgemerkt.

Nog een factor: bij de motorola Timeport L7089 die ik had, had ik nog GSM ontvangst, terwijl er op de toestellen van anderen al lang "geen netwerk" stond. Dat had sowieso met de goede ontvangst en zendkwaliteit van dit toestel te maken. Wat je op dat toestel echter ook kon instellen is hoe snel het toestel ging zoeken naar een andere mast. Bij netwerk/geen netwerk merk je de ontvangst en zendkwaliteit. Is er echter een andere mast te ontvangen, dan zal een toestel wat snel zoekt en wisselt ook snel op een alternatieve mast over springen. Misschien wisselen Samsung toestellen dus ook gewoon wel eerder van 4G naar3G dan een Blackberry dat doet. En misschien is er bij Blackberry wel meer aandacht geweest voor antenneontwerp en software. Dat kan verklaren dat ik ook met de Blackberry Z10 goede resultaten haal.
Ter aanvulling. Met de Z10 heb ik via 4G met hd voice kunnen bellen in de randstad. Ik hoop dat in Eindhoven ook snel 4G overal beschikbaar is.
Via BBM met WiFi en 3G of H+ kan ik wel HD voice calls plegen met anderen in ieder geval.

Over het bereik kan ik inderdaad ook niet klagen. En de Z30 doet het nóg beter. :)
Weet je zeker dat dit op 4G was en niet op 3G? Volgens mij wordt VoLTE nog niet door toestellen ondersteund namelijk. Je toestel schakelt heel snel van 4G naar 3G als je gaat bellen enndoorgaans binnen 2 seconden weer terug naar 4G als je klaar bent met bellen.
Wie bepaalt hoeveel streepjes een toestel aangeeft?

Volgens mij deed Apple datzelfde truukje op Iphones: de signaalsterkte gewoon hoger weergeven

Precies, het zijn vaak ook vereisten van de provider. Zo kan een telefoon X gekocht via T Mobile bijvoorbeeld een andere mapping signaalkwaliteit vs streepjes hebben dat X gekocht bij Vodafone.

In de meeste gevallen hebben die streepjes een hele lange '5' als je begrijpt wat ik bedoel.

Daarnaast is sterkte vs kwaliteit (signaal-ruis-verhouding) ook iets waar bij de streepjes-mapping bewust weinig rekening mee gehouden wordt. Heb vaak gehad dat men 2 streepjes gaan proberen te bellen instantaan terugviel tot 0/verbroken verbinding.
Klinkt eerder als een toestelprobleem. Zoals gezegd is HSDPA juist sneller. Maar mogelijk heb je een instelling of firmware probleem waardoor HSDPA niet goed op je toestel werkt.
Het kan zijn dat zijn HSDPA connectie slecht is en dus minder data kan doorvoeren dan een langzamere connectie. Zit bijv. nu in de middle of nowhere in Italie en het is beter om mijn mobiel op 2g te laten dan te proberen iets via 3g te doen.
Het probleem is niet 2G of 3G, maar dat iemand met de HSDPA variant problemen heeft tegenover de 3G variant, en dat is vreemd.
HSDPA is een 3G variant ... :)

Maar HSDPA heeft verder niets te maken met bellen. HSDPA is het daat-kanaal, en spraak gaat bij 3G over het andere logische kanaal.
Uhm, jij bent blij als je H ziet verdwijnen? :?

H is de snellere uitbreiding op 3g hoor. Je moet juist blijzijn als, op het moment dat je dataverkeer gaat genereren, je een H krijgt.
HSDPA is juist een snellere variant van 3G

Vergeleken met de eerste 3G versies (WCDMA) wel, maar tegenwoordig niet meer. HSDPA is onderdeel van HSPA, terwijl we nu met HSPA+ al 4 releases van de 3GPP standaard verder zijn.
Het fijne van LTE is juist dat de "coverage" er door zal verbeteren. Het is maakt gebruik van technieken die 3G niet heeft waardoor het bijvoorbeeld minder last heeft van interferentie en verstoringen. Daarbij mogen de operators nu LTE op de oude 2G frequenties uitrollen (wat met 3G destijds niet mocht). Dit zullen ze gemixt met hogere frequenties doen: lage frequenties voor betere dekking en hogere frequenties voor de "hotspots" in stedelijke gebieden waar meer capaciteit nodig is. Hierdoor zul je met LTE al met al uiteindelijk een beter "signaal" ervaren dan voorheen met 3G.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.