Inleiding
Inleiding
Vroeger deden mensen nog drie jaar of langer met een telefoon, maar tegenwoordig is het normaal om elke twee jaar te wisselen. Sommige mensen wisselen zelfs jaarlijks en Vodafone besloot in deze zomer nog om daarop in te springen. Voor telefoonfabrikanten is het dus belangrijk dat ze elk jaar met een nieuw model komen: Apple doet dat, Samsung doet het en bijvoorbeeld HTC doet het ook.
Sony komt dit jaar met twee topmodellen, net als het in 2012 deed met de Xperia S en de Xperia T. In het eerste kwartaal van dit jaar bracht het bedrijf de Xperia Z uit, de eerste van een nieuwe generatie 5"-smartphones met een schermresolutie van 1920x1080 pixels. Later deze maand ligt de Xperia Z1 in de winkelschappen. Deze kan gezien worden als een soort refresh van de Z: geen drastische wijzingen, maar wel vernieuwde hardware en enkele verbeteringen die ertoe moeten leiden dat Sony nog een tijdje mee kan komen op de markt voor high-end smartphones.
Voorafgaand aan de IFA-beurs in Berlijn, waar het toestel werd aangekondigd, konden we al een bezoekje aan Sony brengen om de Z1 voor het eerst te proberen. In deze hands-on lees je wat er allemaal nieuw is en of dat genoeg is om weer even vooruit te kunnen.
Behuizing en camera
Als je de Xperia Z1 vluchtig bekijkt, zou je bijna denken met een normale Xperia Z te maken te hebben. Het design, de lijnen, de details: het komt grotendeels overeen. Toch zijn er ook kleine wijzigingen aangebracht. Allereerst zijn de randen van de Z1 wat meer afgerond dan die van de Z en daarnaast valt op dat er aan de zijkant twee kleine contactpuntjes zitten. Die hebben alles te maken met de waterdichtheid van de telefoon.
/i/1377945431.jpeg?f=imagenormal)
Een veelgehoord kritiekpunt van de Xperia Z is namelijk dat het in de praktijk niet handig is dat alle aansluitingen achter klepjes zitten, hoewel dat vanwege de bestandheid tegen water en stof wel te begrijpen is. De audioaansluiting is bijvoorbeeld met een klepje afgedekt en als je de micro-usb-poort zoekt om je telefoon op te laden, moet je ook eerst een klepje losfriemelen. Dat er een klepje voor de micro-usb-poort zit, daar kan Sony in verband met de waterdichtheid weinig aan doen, maar bij de Z1 is ook een tweede laadaansluiting gemaakt in de vorm van de twee contactjes aan de zijkant.

Die kan gebruikt worden om een optionele laadaccessoire op aan te sluiten, vergelijkbaar met de laders van Apples Macbooks en Microsofts Surface-tablets. Deze lader wordt magnetisch bevestigd aan de zijkant van de Z1 en laadt de accu via de contactpunten. Dat moet een deel van de frustratie met de klepjes wegnemen. De aansluiting is echter alleen voor laden, als je je telefoon met een computer wil verbinden, moet je toch echt bij de micro-usb-poort zijn. Een andere verbetering is dat de koptelefooningang nu niet meer afgesloten is met een klepje.
Update, 6 september: De optionele lader blijkt onderdeel uit te maken van een dock, net als bij de Xperia Z. Het gaat dus niet om een losse lader met een kabeltje; die indruk was er tijdens het schrijven van deze hands-on nog wel.
Nog een uiterlijke wijziging is de lengte van de telefoon; hij is langer dan de Xperia Z, omdat dat behuizing aan de bovenkant van het scherm langer doorloopt. Dat komt hoogstwaarschijnlijk door de nieuwe camera. Deze heeft een grotere sensor en neemt daardoor fysiek meer ruimte in. Omdat het scherm gewoon nog steeds 5" is, merk je van de extra paar millimeter lengte nauwelijks wat als je de telefoon gebruikt.
:fill(white)/i/1377944085.jpeg?f=thumb)
De nieuwe camera met 20 megapixels
De camera heeft een resolutie van maar liefst 20 megapixels en in onze ogen is dat voor een smartphone echt overkill, of het moet gaan om een sensor zoals in Nokia's Lumia 1020, die aan oversampling doet. Er zullen maar heel weinig mensen zijn die foto's op groot formaat afdrukken en we zien liever dat fabrikanten zich richten op de beeldkwaliteit dan op extra resolutie. Gelukkig is de sensor in de Z1 ook wat groter dan in de Z, waardoor de pixels ten opzichte van de Xperia Z niet drastisch gekrompen zijn.
We hebben een paar kiekjes kunnen nemen, maar voor een goede beoordeling hebben we meer tijd nodig. Het model dat we in handen hadden was overigens nog een testsample, waardoor ook niet duidelijk is of de beeldkwaliteit representatief is voor de uiteindelijke versie. Wel kunnen we zeggen dat de camera-interface vlot werkt en dat het dankzij de cameraknop aan de zijkant makkelijk is om een foto te nemen. Druk je hem half in, dan wordt scherpgesteld en om een foto te maken moet je doordrukken. Net als bij een echte camera.
Hardware, scherm en software
Toen de Xperia Z dit voorjaar uitkwam was het op specificatievlak een topper met zijn krachtige Snapdragon S4 Pro-soc. Al snel werd hij van de troon gestoten door de HTC One en Galaxy S4, die met hun Snapdragon 600 een chip hebben die net even een tandje beter is, al maakte dat nog geen traag toestel van de Xperia Z.
Voor de Z1 heeft Sony opnieuw bij chipbedrijf Qualcomm aangeklopt en ditmaal is gekozen voor de Snapdragon 800-soc. Ten opzichte van de chip uit de Xperia Z is hij flink hoger geklokt: op 2,2GHz in plaats van 1,5GHz. Daarnaast heeft hij meer geheugenbandbreedte en een snellere gpu. In gebruik voelde de Z1 dan ook heel snel aan. Het verzekert Sony er in ieder geval van dat ze de komende tijd wat processorkracht betreft mee kunnen komen met de top.
Wie bang is dat de Z1 door die extra rekenkracht minder lang meegaat op een acculading, kan waarschijnlijk opgelucht ademhalen. Sony heeft de accucapaciteit ten opzichte van de Z vergroot met bijna dertig procent en we vermoeden dat een iets minder zuinige soc daarmee wel gecompenseerd wordt.
Scherm
Het scherm is op het eerste gezicht ongewijzigd ten opzichte van dat van de Xperia Z. De beelddiagonaal is nog steeds 5" en de resolutie bedraagt 1920x1080 pixels. Volgens Sony gaat het technisch gezien wel om een nieuw paneel, dat aangeduid wordt als een Triluminous display. Volgens de fabrikant betekent het dat er een groter kleurenpalet weergegeven kan worden. Op het oog viel dat eerlijk gezegd niet op, maar wellicht kunnen we het verschil meten als we een reviewsample in handen krijgen.
Wat in ieder geval niet anders is, zijn de kijkhoeken. Net als bij de Xperia Z zijn die simpelweg niet zo goed als we gewend zijn van andere high-end smartphones. Als je het scherm onder een hoek bekijkt, dan zie je een enigszins flets beeld met een laag contrast. Dat is tijdens het gebruik van de telefoon vaak geen probleem, je bekijkt het scherm immers bijna altijd van voren, maar het doet wel een beetje afbreuk aan het high-end karakter van het toestel.
Software
Het preproductie-sample dat wij in handen hadden, was voorzien van Android 4.2.2. Opvallend is dat Sony ervoor gekozen heeft om het in Android 4.2 geïntroduceerde scherm met snelkoppelingen, dat zich in het notificatiescherm bevindt, niet over te nemen. Concurrenten als Samsung en HTC hebben dat wel gedaan. In plaats daarvan zitten er wat kleinere snelkoppelingknopjes boven het normale notificatiescherm. Wij geven de voorkeur aan de implementatie van Google. Verder leek de skin functioneel op wat we gewend zijn van de Xperia Z en Tablet Z, al is de achtergrondkleur van het instellingenmenu nu zwart in plaats van wit en worden enkele nieuwe apps meegeleverd.
Tot slot
De Z1 lijkt een kleine update van de Xperia Z te worden, die een aantal interessante verbeteringen met zich meebrengt. Dat je nu geen klepje meer hoeft los te halen als je muziek wilt beluisteren en de mogelijkheid hebt om de telefoon, via een accessoire, eenvoudiger op te laden, zijn welkome veranderingen. Ook zijn we blij met de terugkeer van de fysieke cameraknop.
Of de nieuwe 20-megapixelcamera in de praktijk significant mooiere plaatjes oplevert, weten we nog niet. De ervaring leert dat als je met conventionele technologie extra pixels op een kleine sensor stopt, dat niet per se mooiere beelden oplevert. We zullen dat voor de uitgebreide review in ieder geval uitzoeken. Dat de behuizing een beetje langer is geworden vinden we niet zo'n probleem, omdat je er bij de bediening van het scherm geen erg in hebt.
Dankzij de Snapdragon 800-soc kan de Z1 op prestatiegebied opboksen tegen de toestellen die in de komende tijd door de concurrentie worden uitgebracht, zoals LG's G2. Voor het volledige plaatje hadden we het liefst ook verbeteringen aan het scherm gezien, maar desalniettemin is het scherm van de Z1 geen straf om naar te kijken.
Revolutionair is de Z1 niet, maar Sony heeft wel genoeg zaken verbeterd om in de komende maanden weer mee te draaien in het absolute high-end segment.