Inleiding: nee, ik heb de grootste
Inleiding: nee, ik heb de grootste
Het is nu lastig voor te stellen, maar er was een tijd dat mobieltjesmakers elkaar de loef af probeerden te steken met het maken van de kleinste telefoon. Toen het niet echt kleiner meer kon, werden telefoons dunner, tot op het punt waarop ze fragiel werden.
Net toen de race om de dunste op zijn einde liep, begon de grote smartphone-revolutie. Mensen bleken steeds grotere schermen op hun telefoon te willen. Waar daarvoor alleen pda's voor een kleine nichemarkt grotere schermen hadden, werden nu modellen voor de mainstream voorzien van grotere schermen en dus grotere behuizingen. De iPhone stelde heel even de standaard op 3,5", maar HTC verlegde die grens snel naar 4,3". Toen iedereen dat geaccepteerd had, ging Samsung een behoorlijke stap verder: 5,3" bij de eerste Galaxy Note. Toen dit jaar bleek dat iedereen het nog groter vond kunnen, verlegde opnieuw Samsung de grens, naar 6,3".
Sony doet er nu een schepje bovenop: de Xperia Z Ultra heeft een 6,44"-scherm. Het werpt oprecht de vraag op waar de grens ligt tussen telefoon en tablet. Is een 7"-tablet met belfunctie, zoals enkele Galaxy Tabs van Samsung en de Fonepad van Asus, een telefoon? Bij Tweakers hanteren we de stelregel dat naast de mogelijkheid om te bellen via 2g en 3g het bewuste toestel ook in een hand en in de broekzak moet passen om als telefoon behandeld te worden. Dat is geen harde grens, maar het lijkt te liggen in de breedte en het gewicht: die maken dat het comfortabel is om met telefoons te bellen. De Xperia Z Ultra is bijvoorbeeld 92mm breed, terwijl de 7"-tablets Nexus 7 en Asus Fonepad al 120mm breed zijn. Ook is de Z Ultra 212 gram zwaar, terwijl 7"-tablets beginnen bij ongeveer 300 gram.
Het lijkt erop dat op termijn de twee genres simpelweg naar elkaar toe groeien en uiteindelijk niet meer uit elkaar te houden zijn. En dat maakt ook niet uit. Want of het nu een telefoon of een tablet heet, het apparaat dient hetzelfde doel en kan hetzelfde. Maar hoe goed is een telefoon met zo'n scherm vast te houden?
/i/1372163506.jpeg?f=imagenormal)
Afmeting en design: een grote Xperia Z
De Xperia Z Ultra is misschien wel de grootste telefoon die Sony ooit heeft gemaakt. De afmetingen zijn ook fors ten opzichte van andere telefoons, al is hij wel dun.
Scherm | Xperia Z Ultra | Ascend Mate | Note II | Mega 6.3 | Optimus G Pro | Galaxy S4 |
Lengte |
179mm |
164mm |
151mm |
168mm |
150mm |
137mm |
Breedte |
92mm |
86mm |
81mm |
88mm |
76mm |
70mm |
Dikte |
6,5mm |
9,9mm |
9,4mm |
8mm |
9,4mm |
7,9mm |
Gewicht |
212g |
198g |
183g |
199g |
160g |
130g |
Scherm |
6,4" |
6,1" |
5,5" |
6,3" |
5,5" |
5,0" |
De Xperia Z Ultra is zelfs groter dan de Huawei Ascend Mate en Samsung Galaxy Mega 6.3. Dat geldt zowel voor de lengte als voor de breedte: met 92mm is hij bijvoorbeeld fors breder en langer dan de Ascend Mate.
Hoewel het scherm op zich al 143x80mm is, neemt het nog geen 70 procent van het oppervlak van de telefoon in. Dat is weinig: bij de Galaxy S4 zit dat bijvoorbeeld ver boven de 70 procent. Aangezien de relatieve ruimte bij grotere telefoons ook groter is, zou je verwachten dat de Xperia Z Ultra kleiner had kunnen zijn.
Sony heeft echter vooral ingezet op het maken van een dunne telefoon: hij meet 6,5mm en dat is ontzettend dun. De Alcatel Idol Ultra en net aangekondigde Huawei Ascend P6 zijn nog net iets dunner, maar het scheelt een stuk met veel andere telefoons. Veel mensen hadden misschien liever gezien dat Sony de telefoon wat dikker had gemaakt om er een enorme accu in te zetten. De accu is met 3000mAh voor zijn afmeting bescheiden. Ter vergelijking: de Ascend Mate heeft een accu met een capaciteit van meer dan 4000mAh, al is dat toestel ook een stuk dikker.
De telefoon is uiteraard in een hand te houden om te bellen, maar het voelt wel een beetje raar om hem tegen je gezicht aan te houden. De telefoon is veel langer dan een gezicht, waardoor de telefoon naar voren uitsteekt als je belt. Hij is bovendien heel breed voor een telefoon, waardoor het ondanks de geringe dikte niet lekker voelt om vast te houden tijdens het bellen.
Bij het browsen verloopt het vasthouden redelijk: je hoeft je vingers echt niet te overstrekken om de telefoon in je hand te kunnen houden, maar heel comfortabel is het ook weer niet. Wellicht is het slechts wennen, maar het zou ook kunnen dat de telefoon het beste in de palm kan worden gelegd en niet aan beide zijden met vingers wordt omklemd.
De telefoon weegt 212 gram en dat is zwaar voor een telefoon, maar door de grootte voelt dat niet zo. Het gewicht is prima verdeeld, waardoor hij even zwaar of zelfs lichter voelt dan een Xperia Z. Dat is een knappe prestatie.
:fill(white)/i/1372163504.jpeg?f=thumb)
Design
Op gebied van design is de Z Ultra op het oog een grotere Xperia Z. De gebruikte materialen voor de voor- en achterkant zijn dezelfde: gehard glas voor de voor- en achterkant. Het skelet van kunststof van de Xperia Z is vervangen door een van metaal. Dat voelt steviger aan en ziet er bovendien mooi uit.
Om te beginnen met de overeenkomsten: het is wederom een telefoon met scherpe hoeken en een glazen voor- en achterkant. Het gaat om gehard glas om breuken bij een val te voorkomen. Wat we ook terugzien, is de voor Sony's actuele mobiele apparaten kenmerkende aan-/uit-knop, een ronde knop die uitsteekt en gemaakt is van metaal.
Het ontwerp maakt dat de telefoon even groot voelt als hij eruit ziet: Sony smokkelt niet met afrondingen en gebogen elementen, zoals de ronde hoeken van Samsungs smartphones en de gebolde achterkant van HTC-modellen. Met een dikte van 6,5mm was dat ook lastig geweest.
Een grote verbetering is dat de 3,5mm-jack voor headsets geen klepje heeft: hij is gewoon open. Dat de telefoon waterdicht is, komt door de coating binnenin. Helaas ontbreekt ook op de Z Ultra de fysieke cameraknop, een onderdeel dat Sony op veel andere toestellen wel zet. De camera heeft een Exmor RS-sensor met een resolutie van maximaal 8MP. Bij een korte test blijkt dat de camera snel werkt en dat is indrukwekkend doordat het beeld fullscreen wordt weergegeven, achter de interface van de camera langs.
De gemaakte foto's bleken prima van kwaliteit, maar de ruis die foto's van eerdere Xperia's kenmerken blijkt ook hier aanwezig. De Xperia Z Ultra heeft geen flitser - geen xenon-flitser maar ook geen ledje. Dat is een rare keuze voor zo'n dure telefoon.
/i/1372163511.jpeg?f=imagenormal)
Hardware, scherm en software
Hardware
De Xperia Z Ultra is de eerste telefoon die we in handen hebben gehad met de Qualcomm Snapdragon 800. Dat is een nieuwe processor die we dit najaar vermoedelijk in veel, heel veel telefoons en tablets gaan terugzien.
De Snapdragon 800 is de krachtigste soc in de line-up van Qualcomm. Hij heeft vier Krait 400-processorkernen op 2,2GHz. Krait 400 is een nieuwere versie dan de Krait 300, die de basis van de Snapdragon 600 vormt. Die laatste is de soc van onder meer de HTC One en Samsung Galaxy S4. Er is geen verschil tussen de twee soc's, behalve dat dankzij gebruik van het High Performance-procedé van TSMC de kloksnelheid kan worden opgeschroefd. Dat is ook gebeurd: de Snapdragon 600 loopt namelijk maximaal op 1,9GHz.
De gpu is een Adreno 330 en die is eveneens nieuw. De gpu moet volgens Qualcomm ook forse grafische verbeteringen bieden. Daarmee moeten zelfs de meest zware games op grafisch gebied op de Z Ultra vloeiend kunnen lopen. Dat viel bij de korte test helaas nog niet uit te proberen. Omdat games ook te besturen zijn via een PS3-controller, komt die nieuwe gpu voor veel mensen wellicht goed van pas.
Het werkgeheugen heeft een grootte van 2GB, net als alle dure modellen met Android de afgelopen tijd. Het opslaggeheugen is 16GB groot, maar het is uitbreidbaar via een geheugenkaart. De telefoon is bovendien voorzien van bluetooth 4.0, wifi via de b/g/n/ac-standaarden en 4g.
Scherm
Sony maakt er een sport van om consumenten te bombarderen met marketingtermen voor hun schermen, maar faalde tot nu toe opzichtig bij de uitvoering: alle marketingtermen kunnen niet verhullen dat Sony's schermen minder mooi zijn dan die van de concurrentie. De schermen van voorgaande Xperia's schieten tekort op het gebied van onder meer contrast en kijkhoeken.
We houden nog even een slag om de arm, maar op de prototypes van de Xperia Z Ultra leken de kijkhoeken een stukje beter. Het is nog altijd niet op het niveau van de concurrentie, zoals de schermen in dure telefoons van HTC, Apple en tegenwoordig zelfs Samsungs amoled-schermen, maar het scherm lijkt beter dan dat van de Xperia Z.
Sony zegt dat het een 6,4"-scherm is, maar de beelddiagonaal is zelfs nog iets groter: 6,44". Dankzij de full-hd-resolutie van 1920x1080 pixels komt de dichtheid uit op 342 pixels per inch, ongeveer rond dat van de Xperia S met zijn 4,3" 720p-scherm. Dat is uiteraard niet zo scherp als de kleinere full-hd-schermen zoals die van de Xperia Z, maar voor veel mensen is het meer dan voldoende.
De marketingtermen die Sony deze keer van stal haalt zijn 'Triluminos' en 'X-Reality'. Triluminos is Sony's naam voor een display met 'quantum dots'. De backlight is standaard blauw, maar zou andere quantum dots activeren om rood en groen uit te stralen. Er is geen witte backlight aanwezig. Het scherm kan daardoor volgens Sony veel meer kleurtinten weergeven dan andere schermen.
X-Reality is een manier om via software beelden op het scherm van meer verzadigde kleuren te voorzien en beelden te verscherpen. Hoewel het mooi zou zijn als dit goed werkt, hebben we het nog niet goed aan het werk kunnen zien. Bovendien zit het verschil volgens Sony in details en het is de vraag of mensen die gaan zien.
/i/1372161529.jpeg?f=imagenormal)
Het scherm is bovendien voorzien van een aparte laag om de invoer van willekeurige objecten, zoals stylussen en potloden, mogelijk te maken. Daarvoor is ook de app Sketch toegevoegd, waarmee kan worden getekend. Het scherm is erg gevoelig: er wordt snel invoer gedetecteerd. Hoe dit werkt, is niet duidelijk, maar vermoedelijk gaat het net als bij de Xperia Sola van vorig jaar om een tweede, gevoeligere capacitieve laag op het scherm.
Software
De Xperia Z Ultra loopt op Android 4.2.2, maar daar zie je niets van: de skin van Sony is nagenoeg onveranderd sinds die van Android 4.1. De skin van Sony is vooral bedoeld om de diensten van Sony naar voren te brengen en enkele apps te vervangen. Zo is de Galerij vervangen door Album, de muziekspeler door - uiteraard - Walkman en zijn diensten toegevoegd, onder meer om andere Sony-apparaten via nfc te koppelen.
De skin heeft dezelfde look als voorheen en voelt ook hetzelfde aan. Dat betekent dat veel elementen overeenkomen met een onaangepaste Android-installatie. Sony heeft vooral de styling aangepast. De weergave vertoont veel overeenkomsten met de binnenkort uit te komen update voor de Xperia Z.
Een van de meest opvallende wijzigingen is dat het hoofdmenu een optiemenu heeft gekregen, die net zoals bij de Facebook-app vanaf de linkerzijkant met een veegbeweging geopend kan worden.
Ook Sony's toevoegingen aan de Xperia Z zijn hier terug te vinden, zoals de Stamina-modus om de accu te sparen door alleen bepaalde apps toegang te geven tot de internetverbinding in standby-modus. Met de aanwezigheid van een 3000mAh-accu is dat misschien maar beter ook.
Sony gebruikt de schermgrootte om het weergeven van meer iconen op het homescreen en in het hoofdmenu mogelijk te maken. Ook in apps heeft de fabrikant ervoor gekozen om interface-elementen even groot te laten als op veel kleinere telefoons, waardoor er meer ruimte is voor content. Dat maakt dat het er enigszins priegelig uitziet, simpelweg omdat de iconen ten opzichte van het scherm zoveel kleiner ogen. Het werkt echter prima en in tegenstelling tot sommige andere grote telefoons wekt de Xperia Z Ultra geen moment het idee dat het een seniorentelefoon is met extra grote schermelementen.
Een groot voordeel van de software op de Z Ultra is dat hij standaard ook in landscape-modus werkt. Alle elementen van de interface, homescreen, apps en menu's, kunnen allemaal gedraaid worden. Dat is een veelgevraagde functie voor elke telefoon en het is goed om te zien dat deze grote telefoon dat heeft.
/i/1372163505.jpeg?f=imagenormal)
Tijdens de korte hands-on liep het toestel als een zonnetje. Hij werkte op het oog vlotter dan de Xperia Z. Dat zal ongetwijfeld te maken hebben met de Snapdragon 800 en het feit dat de telefoon al een tijdje in ontwikkeling is.
Tot slot: eindelijk de eerste
De Xperia Z Ultra komt niet uit de lucht vallen. Sterker nog: met de Galaxy Note II, Galaxy Mega 6.3 en Huawei Ascend Mate is er al het nodige te kiezen op de markt voor grote telefoons en dit najaar zal het nog drukker worden op die markt.
De Sony-telefoon is wel de meest krachtige tot nu toe - en met een adviesprijs van - schrik niet - 719 euro ook de duurste trouwens. Met de snelle Snapdragon weet Sony zich flink te onderscheiden ten opzichte van de concurrentie. Wel zijn er nog wat minpunten aan te wijzen: Sony maakt nog altijd niet de beste schermen en de accu had wat ons betreft ook wat groter gemogen: de Snapdragon 800 is weliswaar sneller dan de 600, maar we hebben geen reden om aan te nemen dat de soc zuiniger is.
Bovenal is er de vraag of je zit te wachten op een telefoon als deze. Met een lengte van 18cm en een breedte van bijna 10cm schuurt de Xperia Z Ultra dicht tegen tablet-afmetingen aan. Zo'n groot scherm is fijn, maar zo'n grote telefoon kan problematisch zijn met kleine handen, kleine broekzakken of een gebrek aan wil om eraan te wennen. Net zoals met alle grote telefoons geldt dat de Xperia Z Ultra niet voor iedereen is. Maar de Xperia Z Ultra lijkt een groot, krachtig beest te worden.
En ondertussen heeft zich een interessant proces voltrokken: waar Sony afgelopen jaren steevast achter de meute aanhobbelde, is de Xperia Z Ultra op gebied van schermgrootte en processor een koploper. Dat is iets wat Sony op de mobiele markt lang niet is geweest.
