Inleiding
Met de introductie van Windows 8 is de vraag gerechtvaardigd of Microsoft behalve voor een fraaie nieuwe interface ook voor goede prestaties heeft gezorgd. In het verleden waren er flinke verschillen tussen de opvolgende besturingssystemen.
Met name de stap van Windows XP naar Windows Vista bleek groot: een pc met 2GB werkgeheugen voelde aanzienlijker langzamer aan in Vista dan in XP. Bij de overstap van Vista naar Windows 7 zagen we echter bijna geen verandering in prestaties. Met Windows 8 zouden er weer wat grotere verschillen kunnen zijn, zo claimt Microsoft dat het nieuwe besturingssysteem bestanden sneller kan kopiëren. We hebben dus de prestaties van Windows 8 en de verschillen met zijn voorganger onder de loep genomen, en in dit artikel lees je daar meer over.
/i/1351205358.jpeg?f=imagenormal)
Testsystemen
Om Windows 8 te testen hebben we een aantal systemen op basis van zowel Intel- als AMD-processors in elkaar gezet. Het Intel-systeem werd opgetrokken rond de Core i5 3470, een high-end chip. Deze cpu werd bijgestaan door 4GB geheugen en een 80GB-ssd. Het AMD-systeem werd voorzien van een A8-3870K of een A10-5800K, respectievelijk een low-end en een midrange-chip, beide met redelijk snelle onboard graphics. Ook deze systemen waren voorzien van 4GB geheugen en een ssd. We installeerden om beurten Windows 7 en Windows 8, en draaiden een aantal van onze gebruikelijke cpu- en gpu-benchmarks.
Voor de grafische benchmarks hebben we gebruik gemaakt van ons testsysteem voor videokaarten. Dat systeem bestaat uit een Core i7 3960X, 8GB geheugen, een 240GB sata-600 ssd, terwijl de dienstdoende videokaart een HD 7870 of GTX 670 is. Voor de HD 7870 gebruikten we bij zowel Windows 7 als Windows 8 de 12.11-drivers van AMD en voor de GTX 670 gebruikten we Nvidia's 306.97-drivers.
/i/1318244083.jpeg?f=imagenormal)
Windows 7 vs. Windows 8
Om te beginnen kijken we hoe lang de diverse standaardhandelingen in Windows 8 duren. Zo is een kortere opstarttijd mooi meegenomen als je je pc vaak uitzet. Om te beginnen bekeken we hoe lang het duurt om Windows te installeren en daarvoor gebruikten we een systeem op basis van een A10-5800K, met 4GB geheugen en een ssd. We installeerden Windows 7 en Windows 8 vanaf een 16GB usb 3.0-thumbstick.
Bij Windows 7 moet er nog behoorlijk geklungeld worden om de usb 3.0-poorten te kunnen gebruiken, maar het is mogelijk. De installatieprocedure van Windows 8 is usb 3.0-vriendelijker; de poorten worden meteen herkend en kunnen voor de installatie gebruikt worden. De usb 3.0-drivers zitten namelijk standaard in Windows 8 ingebouwd. We meten de tijd vanaf het daadwerkelijk installeren, tot het moment waarop een gebruikersnaam en wachtwoord ingevoerd kan worden.
Installatietijd |
| Seconden |
Windows 8 |
********
320 |
Windows 7 |
**********
395 |
Het installeren van Windows 8 kost iets minder tijd dan het installeren van Windows 7 - al doet de combinatie van een usb 3.0-stick en een ssd natuurlijk ook al wonderen voor de installatietijd.
Om de opstarttijd te meten, gebruikten we naast het A10-5800K-systeem nog een tweede systeem, op basis van de A8-3870K. De opstarttijd maten we vanaf het moment dat de pc aangaat, tot het moment dat de desktop in Windows 7 of de Windows 8-interface wordt weergeven.
Opstarttijd |
| Seconden |
Windows 8 - A8 |
***
5,27 |
Windows 8 - A10 |
*******
10,55 |
Windows 7 - A8 |
**********
15,56 |
Windows 7 - A10 |
**********
16,1 |
Windows 8 start een stuk sneller op dan Windows 7. Let wel: het gaat hier om een kaal systeem, zonder additionele hardware en software. Het is echter duidelijk dat Windows 8 potentie heeft: met een opstarttijd van iets meer dan 5 seconden is het nieuwe OS razendsnel. Voor mensen met een goed beheerd systeem is het niet meer nodig om tijdens het opstarten even koffie te halen.
USB 3.0
Om de doorvoersnelheid van usb 3.0 te meten, stopten we een Samsung 830 128GB in een externe usb 3.0-behuizing met een sata-600-interface. Vervolgens hingen we de externe ssd aan het moederbord en draaiden we er AS-SSD op. De resultaten zijn nogal verrassend.
Het Intel-systeem is opgetrokken rondom de Core i5 3470 en het AMD-systeem heeft de A8-3870K aan boord.
Usb 3.0 - sequential read |
| MB/s |
Win 8 - Intel |
**********
393,62 |
Win 8 - AMD |
********
312,78 |
Win 7 - Intel |
********
298,52 |
Win 7 - AMD |
******
233,44 |
Usb 3.0 - sequential write |
| MB/s |
Win 8 - Intel |
**********
290,98 |
Win 8 - AMD |
********
239,86 |
Win 7 - Intel |
********
239,38 |
Win 7 - AMD |
*******
195,41 |
Usb 3.0 - random read |
| MB/s |
Win 7 - Intel |
**********
17,9 |
Win 8 - Intel |
********
14,52 |
Win 7 - AMD |
*******
13,08 |
Win 8 - AMD |
*******
12,23 |
Usb 3.0 - random write |
| MB/s |
Win 7 - Intel |
**********
44,77 |
Win 7 - AMD |
******
27,29 |
Win 8 - Intel |
******
25,00 |
Win 8 - AMD |
*****
20,40 |
De sequentiële lees- en schrijfsnelheden liggen in Windows 8 hoger dan in Windows 7, zowel bij het AMD- als bij het Intel-systeem. Daar staat tegenover dat de random lees- en schrijfsnelheden bij beide systemen onder Windows 8 juist lager liggen.
We hebben de resultaten gecontroleerd met een ander systeem en een andere sata-600-ssd, maar er veranderde vrijwel niets aan de verhoudingen: de sequentiële doorvoersnelheden liggen hoger in Windows 8, maar de random reads en writes kosten juist beduidend meer tijd.
IE9 vs. IE10
Om Internet Explorer 9 en 10 te vergelijken maakten we gebruik van vier tests. Met Peacekeeper en Browsermark worden verschillende kenmerken van een browser getest; de html5-test kijkt uiteraard naar de html5-prestaties en met Sunspider worden de javascript-prestaties gemeten.
HTML 5 |
| Punten, hoger is beter |
IE 10 |
**********
326 |
IE 9 |
****
143 |
Browsermark |
| Punten, hoger is beter |
IE 10 |
**********
447914 |
IE 9 |
*********
402775 |
Peacekeeper |
| Punten, hoger is beter |
IE 10 |
**********
2843 |
IE 9 |
*********
2447 |
Sunspider |
| Miliseconden, lager is beter |
IE 10 |
*******
93,4 |
IE 9 |
**********
143,1 |
We kunnen er kort over zijn: Internet Explorer 10 verslaat zijn voorganger in elke benchmark.
Cpu-benchmarks
We beginnen met de cpu-benchmarks. Die zijn zo ontworpen dat ze bijna volledig afhankelijk zijn van het aantal beschikbare cpu-cycli. Als een OS een minder zware wissel trekt op de cpu, zouden andere programma's daar baat bij moeten hebben.
In Handbrake zien we alleen bij het AMD-systeem een klein verschil tussen Win 7 en Win 8. Handbrake maakt waar mogelijk gebruik van OpenCL en misschien is de OpenCL-implementatie in Windows 8 nog niet optimaal.
In Photoshop zien we bij beide systemen nagenoeg geen verschil. Ook in de zwaardere variant zijn de verschillen zo klein dat we niet echt van een winnaar kunnen spreken, ook al zijn de prestaties onder Windows 7 een fractie beter.
Ook Premiere, dat de cpu wederom intensief belast, presteert vrijwel hetzelfde onder Windows 7 en Windows 8.
Multipar heeft ook geen voorkeur voor Windows 7 of Windows 8.
Beide systemen presteren hetzelfde in Lightroom, ongeacht de versie van Windows.
Gpu-benchmarks
Om de gpu-prestaties te testen kozen we voor Nvidia's GTX 670 en AMD's HD 7870. Dit tweetal is representatief voor de midrange- tot high-end videokaarten, en als Windows 7 en 8 verschillend presteren, dan zal dat bij snelle kaarten eerder opvallen.
We beginnen met een synthetische benchmark, 3DMark11. In deze benchmark doet Windows 7 niet onder voor Windows 8, ongeacht de videokaart.
In Sleeping Dogs maakt het gebruik van Windows 7 of 8 geen enkel verschil.
In AvP zien we ook dat het OS geen invloed heeft op de prestaties van de videokaarten.
Battlefield 3 laat eveneens geen enkel verschil zien.
Conclusie
Zoals we eigenlijk wel verwachtten, zijn de veranderingen in Windows 8 niet wereldschokkend. Programma's, of ze nu vooral op de cpu of op de gpu leunen, presteren in Windows 8 vrijwel hetzelfde als in Windows 7. Het enige programma dat onder Windows 8 beter presteert is Internet Explorer 10, maar dat is dan ook een nieuwe versie, terwijl voor Windows 7 nog enkel IE9 te krijgen is.
Er zijn echter wel degelijk verschillen, maar dan gaat het om de prestaties van Windows zelf. Met name de zeer korte opstarttijden zijn indrukwekkend. Opvallend aan de usb 3.0-prestaties is dat er blijkbaar is gekozen voor hogere sequentiële doorvoersnelheden, goed voor het overzetten van grote bestanden als films. De random lees- en schrijfprestaties zijn daarentegen afgenomen.
Windows 8 is in ieder geval geen stap achteruit. Veel fabrikanten hebben hun drivers al lang en breed op orde, en degenen die willen overstappen, zouden geen hinder mogen ondervinden in de applicaties die ze gebruiken en de games die ze spelen.