Inleiding
We hebben inmiddels de GTX 650 Ti en de GTX 660 al besproken, en dit keer kijken we naar de GTX 660 Ti. Deze videokaart is een snellere variant van de GTX 660 en wij mikten er vijf op de testbank om te zien welke het beste is.
Voor degenen die de verschillen tussen 650, 650 Ti, 660 en 660 Ti nog niet helemaal helder op het netvlies hebben, hebben we een overzicht van de kenmerken van de diverse kaarten gemaakt.
De GTX 660 Ti is de duurste variant van de geteste kaarten, maar ook de snelste. Dat betekent uiteraard dat de videokaart wat meer energie verbruikt, waardoor de koelers ook weer meer warmte moeten afvoeren./i/1350477625.jpeg?f=imagenormal)
Even voorstellen
Van Asus ontvingen we een GTX 660 Ti die, net als de GTX 650 Ti en de GTX 660 van deze fabrikant, was voorzien van een DirectCU II-koeler. Ook bij deze kaart werd de gpu stevig door de fabrikant overgeklokt: de gpu draait op 1059MHz in plaats van op 915MHz en de boost clock staat op 1137MHz ingesteld, 157MHz hoger dan bij een standaard GTX 660 Ti.
Zoals wellicht bekend is, heeft Asus diverse varianten van de DirectCU II-koeler. De koeler voor de GTX 660 Ti is tamelijk luxe uitgevoerd, met drie 8mm-heatpipes en extra veel aluminium vinnen.
De GTX 660 Ti van Point of View is weer een Ultra Charged-versie met, zoals de naam al doet vermoeden, flink opgeschroefde kloksnelheden. De gpu is op 1033MHz in plaats van op 915MHz geklokt, terwijl de boost clock de gpu naar 1111MHz kan tillen. Het geheugen werkt op de standaardsnelheid van 6000MHz. Verder maakte ook Point of View een eigen koeler, met vier heatpipes en aluminium koelvinnen. Deze koeler is een stuk degelijker dan het exemplaar dat op de GTX 660 werd geplaatst.
Van MSI ontvingen we de GTX 660 Ti Power Edition. De videokaart is uitgerust met MSI's populaire Twin Frozr-koeler, die over twee 80mm-fans beschikt. Deze fans draaien bij het opstarten even in tegenstelde richting, wat volgens MSI helpt om stof te verwijderen. De gpu werd van 915MHz naar 1019MHz overgeklokt, terwijl de boost clock van 980MHz naar 1097MHz werd verhoogd.
De Club3D GTX 660 Ti Royal Queen is het enige model dat niet werd overgeklokt. De gpu werkt dan ook op 915MHz, terwijl de boost clock op 980MHz staat ingesteld. Het geheugen doet zijn werk op 6000MHz. Wel verving Club3D de koeler voor een eigen ontwerp met twee fans. Deze koeler wist in combinatie met HD 7000-kaarten al redelijke hoge ogen te gooien.
Gigabytes GTX 660 Ti is een beetje een vreemde eend in de bijt. Zo beschikt de videokaart als enige exemplaar over een koeler met drie fans, en bovendien is er geen 2GB maar 3GB gddr5-geheugen aanwezig. Daarnaast werd de gpu op 1032MHz in plaats van op 915MHz geklokt, terwijl de boost clock op 1111MHz is ingesteld.
3DMark 11 en Unigine
Tegenwoordig gebruiken we alleen nog 3DMark 11 en Unigine om een indicatie te krijgen van de prestaties. 3DMark Vantage hebben we uitgefaseerd, omdat dat in tegenstelling tot de meeste spellen geen DirectX 11 gebruikt; zelfs Intels igp's kunnen in die benchmark aansprekend ogende resultaten halen.
De GTX 660 Ti van Gigabyte gaat aan kop, met de kaarten van MSI en Asus kort daarachter. De kaarten van Point of View en Club3D volgen op wat grotere afstand.
In Unigine zien we dat MSI's kaart nu de snelste is, met niet ver daar achter de GTX 660 Ti van Point of View. De kaart van Gigabyte is de hekkensluiter, maar de kaarten van Club3D en Asus presteren nauwelijks beter.
Sleeping Dogs en Metro 2033
Het nieuwe actie-en-avonturenspel Sleeping Dogs maakt volop gebruik van DirectX 11. We draaiden de ingebouwde benchmark met alle settings op maximaal; alleen anti-aliasing stond op High in plaats van Extreme.
| Sleeping Dogs - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| GTX 670 Asus |
*****
+
***
44,8 / 75,8 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
****
+
***
41,5 / 69,7 |
| Asus GTX 660 Ti |
****
+
***
42,9 / 69,3 |
| MSI GTX 660 Ti |
****
+
***
41,5 / 68,0 |
| PoV GTX 660 Ti |
****
+
***
41,2 / 66,9 |
| Club3D GTX 660 Ti |
****
+
**
42,0 / 64,3 |
| HD 7950 AMD |
****
+
**
42,0 / 58,0 |
| HD 7870 |
****
+
**
38,5 / 56,4 |
| Asus GTX 660 |
***
+
***
32,8 / 55,0 |
In Sleeping Dogs presteren de GTX 660 Ti's bijna gelijkwaardig. Alleen de niet overgeklokte Club3D blijft enigszins achter, maar het verschil met de rest is vrij klein.
Metro 2033
Metro 2033 is grafisch mooi en ook lekker zwaar voor videokaarten. Als de hoogste instellingen worden gebruikt, inclusief tesselation en depth of view, storten de framerates in. We schroefden de instellingen dan ook iets terug om tot bruikbare resultaten te komen.
| Metro 2033 - 1920x1080 - high |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| HD 7950 AMD |
******
+
**
35,0 / 48,0 |
| Asus GTX 660 |
*****
+
**
31,0 / 40,6 |
| PoV GTX 660 Ti |
*****
+
**
30,0 / 39,7 |
| Asus GTX 660 Ti |
*****
+
**
28,5 / 39,4 |
| MSI GTX 660 Ti |
*****
+
**
30,0 / 39,0 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
*****
+
**
30,0 / 38,9 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*****
+
**
28,8 / 38,6 |
| HD 7870 |
*****
+
*
30,5 / 38,2 |
De kaarten doen in dit spel wederom nauwelijks voor elkaar onder. Ondanks de lagere kloksnelheden kan de Club3D-kaart prima meekomen.
DiRT: Showdown en The Witcher 2
DiRT: Showdown is bij uitstek geschikt als benchmark, omdat de engine voor alle racespellen van Codemasters wordt gebruikt. Ook ondersteunt deze engine een aantal vernieuwende technieken, maar bij onze tests stonden Global Illumination en Enhanced Lighting wel uit.
| DiRT: Showdown - 1920x1080 - Ultra - 4xAA |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| PoV GTX 660 Ti |
******
+
**
82,4 / 104,0 |
| MSI GTX 660 Ti |
******
+
**
83,6 / 103,5 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
******
+
**
84,1 / 103,0 |
| Asus GTX 660 Ti |
******
+
**
84,1 / 102,9 |
| GTX 670 Asus |
******
+
*
84,5 / 102,3 |
| Club3D GTX 660 Ti |
******
+
**
78,1 / 97,0 |
| HD 7870 |
******
+
*
78,0 / 95,0 |
| HD 7950 AMD |
******
+
*
77,0 / 94,0 |
| Asus GTX 660 |
*****
+
*
67,8 / 84,3 |
We zien in DiRT eigenlijk geen verschil tussen de kaarten. Blijkbaar gaat de boost clock bij alle kaarten ongeveer even hoog. Het extra geheugen van de Gigabyte maakt nog altijd geen enkel verschil.
The Witcher 2
The Witcher 2 is opgenomen om wat variatie in onze benchmarksuite te hebben. Waar ontwikkelaar Bethesda Softworks enkele jaren geleden de toon voor rpg's zette, is het nu The Witcher dat grafisch voor de muziek uitloopt. Alle settings staan zo hoog mogelijk, maar übersampling staat uit.
| The Witcher 2 - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| GTX 670 Asus |
******
+
**
52,0 / 68,2 |
| Asus GTX 660 Ti |
*****
+
**
45,3 / 58,3 |
| HD 7950 AMD |
****
+
***
32,0 / 58,0 |
| MSI GTX 660 Ti |
*****
+
**
45,0 / 58,0 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
*****
+
**
44,5 / 57,6 |
| PoV GTX 660 Ti |
*****
+
**
45,0 / 57,0 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*****
+
**
42,0 / 55,3 |
| HD 7870 |
****
+
***
33,0 / 55,0 |
| Asus GTX 660 |
*****
+
*
39,5 / 50,7 |
In The Witcher 2 zijn de verschillen klein. Ook de GTX 660 Ti van Club3D, die hooguit een procent of vijf op zijn concurrenten hoeft toe te geven, doet hier nog goed mee.
Shogun 2 en Alien vs. Predator
Het strategiespel Shogun 2: Total War gebruikt enkele DirectX 11-technieken en weet de gpu behoorlijk op de proef te stellen.
| Shogun 2: Total War - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| GTX 670 Asus |
******
+
**
44,0 / 59,8 |
| MSI GTX 660 Ti |
*****
+
**
41,0 / 53,0 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
*****
+
**
39,5 / 52,7 |
| Asus GTX 660 Ti |
*****
+
**
40,0 / 52,6 |
| PoV GTX 660 Ti |
*****
+
**
38,0 / 51,0 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*****
+
**
37,5 / 48,6 |
| Asus GTX 660 |
****
+
**
32,0 / 43,7 |
| HD 7950 AMD |
****
+
*
33,0 / 43,0 |
| HD 7870 |
***
+
**
24,0 / 35,0 |
Het verschil tussen de snelste en de langzaamste GTX 660 Ti bedraagt ongeveer negen procent. De overkloks zijn dus wel de moeite waard, maar de verschillen blijven klein.
Alien vs. Predator
Voor AvP maken we gebruik van de ingebouwde benchmark, waarvan ook een stand-alone versie gedownload kan worden. We gebruiken voor deze DirectX 11-game bijna de hoogst mogelijke settings, maar passen slechts 2x anti-aliasing toe. Op de full-hd-resolutie is de benchmark dan al zwaar genoeg, hoewel de nieuwere high-end kaarten er al heel wat minder moeite mee hebben.
| Alien vs Predator - 1920x1080 - High - 2xAA |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| GTX 670 Asus |
****
+
****
56,3 / 98,6 |
| HD 7950 AMD |
***
+
**
39,5 / 64,5 |
| Asus GTX 660 Ti |
***
+
**
35,7 / 58,5 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
***
+
**
34,7 / 57,8 |
| PoV GTX 660 Ti |
***
+
**
34,0 / 57,5 |
| MSI GTX 660 Ti |
***
+
**
34,4 / 57,2 |
| Club3D GTX 660 Ti |
***
+
**
34,0 / 56,2 |
| Asus GTX 660 |
***
+
**
33,0 / 55,4 |
| HD 7870 |
***
+
**
33,0 / 53,6 |
Ook in AvP zijn de verschillen weer bijzonder klein. De Club3D-kaart zet zelfs bijna dezelfde framerates neer als de hoogst overgeklokte kaarten.
Battlefield 3
Battlefield 3 is niet alleen een van de mooiste shooters, het is ook een van de meest veeleisende. Uiteraard is het vooral in de multiplayermodus van belang dat de framerates zo hoog mogelijk zijn en we testten de kaarten op de hoogste instellingen, inclusief 4xAA en 16xAF.
| Battlefield 3 - 1920x1080 - Ultra |
|---|
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Framerate in fps, hoger is beter |
|---|
| GTX 670 Asus |
******
+
**
41,3 / 56,1 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
*****
+
**
35,8 / 49,9 |
| PoV GTX 660 Ti |
*****
+
**
35,0 / 48,1 |
| Asus GTX 660 Ti |
*****
+
**
35,8 / 47,1 |
| MSI GTX 660 Ti |
*****
+
**
37,0 / 47,0 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*****
+
**
33,8 / 46,4 |
| Asus GTX 660 |
*****
+
**
34,0 / 44,6 |
| HD 7950 AMD |
*****
+
*
34,0 / 42,0 |
| HD 7870 |
****
+
*
31,0 / 40,0 |
De Gigabyte is het snelst en de Club 3D is het langzaamst, hoewel de kaarten elkaar opnieuw niet veel ontlopen.
Energieverbruik
We hebben het energieverbruik van het hele systeem gemeten aan het stopcontact. Het onbelaste systeem gaf enkel de Windows-desktop weer, op één scherm.
| Energieverbruik systeem - Idle |
|---|
| Videokaart | Vermogen in watt, lager is beter |
|---|
| HD 7950 AMD |
*******
85,00 |
| MSI GTX 660 Ti |
*******
86,00 |
| HD 7870 |
*******
87,00 |
| PoV GTX 660 Ti |
*******
87,00 |
| GTX 670 Asus |
*******
87,00 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*******
88,60 |
| Asus GTX 660 |
*******
89,00 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
********
91,00 |
| Asus GTX 660 Ti |
********
96,50 |
Als we de onbelaste systemen testen, valt alleen de GTX 660 Ti van Asus op, die gemiddeld een kleine tien procent meer energie verbruikt dan de rest.
| Energieverbruik systeem - Load |
|---|
| Videokaart | Vermogen in watt, lager is beter |
|---|
| HD 7870 |
*******
281,00 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*******
286,00 |
| Asus GTX 660 |
*******
289,00 |
| PoV GTX 660 Ti |
*******
292,00 |
| GTX 670 Asus |
*******
295,00 |
| Asus GTX 660 Ti |
*******
304,30 |
| MSI GTX 660 Ti |
********
322,20 |
| HD 7950 AMD |
********
328,00 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
********
341,00 |
Het verbruik bij belasting van Furmark laat grote verschillen zien. Zo is de Club3D-kaart het zuinigste, op de voet gevolgd door die van Point of View. Dat zijn echter ook de langzaamste kaarten. De GTX 660 Ti's van MSI en vooral Gigabyte springen eruit met een veel hoger verbruik.
| Energieverbruik systeem - Ingame |
|---|
| Videokaart | Vermogen in watt, lager is beter |
|---|
| HD 7870 |
*******
262,00 |
| Asus GTX 660 |
*******
283,09 |
| PoV GTX 660 Ti |
*******
284,00 |
| Club3D GTX 660 Ti |
*******
286,00 |
| MSI GTX 660 Ti |
*******
293,00 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
********
298,00 |
| Asus GTX 660 Ti |
********
302,24 |
| HD 7950 AMD |
********
310,00 |
| GTX 670 Asus |
********
313,00 |
Als we naar het ingame-verbruik kijken zijn de verschillen weer veel kleiner. De GTX 660 Ti van Asus heeft in deze test de meeste prik nodig, terwijl de kaart van Point of View het zuinigst is.
Geluid
Naast het energieverbruik hebben we ook de geluidsproductie in kaart gebracht. De geluidsproductie is gemeten op een afstand van 20cm, in een afgesloten ruimte met een omgevingsgeluid van 31 tot 31,5dBA.
| Geluidsdruk - Idle 20cm |
|---|
| Videokaart | Geluidsdruk in dB(A), lager is beter |
|---|
| Asus GTX 660 |
*****
32,6 |
| MSI GTX 660 Ti |
*****
32,7 |
| Asus GTX 660 Ti |
*****
33,5 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
*****
33,6 |
| Club3D GTX 660 Ti |
******
36,2 |
| HD 7950 AMD |
******
36,6 |
| GTX 670 Asus |
******
36,7 |
| PoV GTX 660 Ti |
******
36,8 |
| HD 7870 |
********
40,7 |
De koelers van MSI, Asus en Gigabyte zijn tijdens het idle-scenario het stilst. De koelers van Club3D en PoV maken iets meer geluid, maar zijn ook nog vrij stil te noemen.
| Geluidsdruk - Load 20cm |
|---|
| Videokaart | Geluidsdruk in dB(A), lager is beter |
|---|
| GTX 670 Asus |
**
38,6 |
| Asus GTX 660 Ti |
**
39,2 |
| MSI GTX 660 Ti |
**
40,0 |
| Club3D GTX 660 Ti |
**
40,3 |
| Asus GTX 660 |
***
41,8 |
| PoV GTX 660 Ti |
***
42,4 |
| Gigabyte GTX 660 Ti |
****
47,1 |
| HD 7950 AMD |
******
53,3 |
| HD 7870 |
********
57,2 |
Onder load presteren bijna alle kaarten vrij goed, alleen de GTX 660 Ti van Gigabyte valt in negatieve zin op. De keuze voor drie fans is blijkbaar toch niet de beste.
Conclusie
Met de vijf geteste GTX 660 Ti's zien we eigenlijk hetzelfde als bij onze vorige tests van de GTX 650 Ti's en GTX 660's; de prestaties zijn nagenoeg identiek. Geen enkele videokaart is dusdanig ver overgeklokt dat hij echt het verschil kan maken. Ook het geheugen werd amper of niet overgeklokt, terwijl juist dat nog wel eens wat winst kan opleveren. Verder zien we, in elk geval op een resolutie van 1920x1080 pixels, geen effect van de extra gigabyte geheugen van de Gigabyte-kaart.
Net als bij de vorige artikelen wordt het verschil dus weer gemaakt door de koelers en de prijzen. De koelers van MSI en Asus zijn aanraders; de koelers van Club3D en PoV presteren iets minder goed maar zijn ook niet slecht. Gigabytes koeler is zowel onbelast als onder load luidruchtiger dan noodzakelijk, en valt daarom af.
De MSI's GTX 660 Ti is bij veel webshops voor net geen 290 euro te koop. Dat is nog geen 20 euro meer dan een GTX 660 Ti zonder speciale koeler of overgeklokte gpu. De GTX 660 Ti van Asus kost al snel 315 euro, net als die van Gigabyte. De Point of View is met gemiddeld 308 euro iets minder duur, maar daarvan is de koeler weer duidelijk minder goed dan die van de Asus- en MSI-kaarten.
MSI levert met zijn GTX 660 Ti dus opnieuw een duidelijke winnaar af. Wie per se een Asus-koeler wil hebben, kan altijd nog naar de standaarduitvoering van deze fabrikant kijken: die kost rond de 285 euro.
:strip_exif()/i/1350392612.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392613.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392614.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392621.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392622.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392623.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392615.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392616.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392617.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392618.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392619.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1350392620.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1345120126.jpeg?f=thumbsmall "ASUS GTX 660 TI-DC2T-2GD5")
:fill(white):strip_exif()/i/1350549998.jpeg?f=thumbsmall "MSI N660Ti PE 2GD5/OC")
:fill(white):strip_exif()/i/1350037711.jpeg?f=thumbsmall "Point of View GeForce GTX 660 Ti Ultra Charged")
:strip_exif()/i/1350032005.png?f=thumbsmall "Gigabyte GV-N66TOC-3GD")
:fill(white):strip_exif()/i/1350549998.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1345193150.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1350547625.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/1349773797.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/345810/crop55e183f615a34_cropped.jpeg?f=community)
/u/183362/crop5f5147fe1007b_cropped.png?f=community)
:strip_exif()/i/1350032295.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1345191693.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1345548165.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1345121640.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/1208164214.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/531/crop5bc26deb6d424_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/438947/crop575c94eea6d14.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/310169/schild-goed.jpg?f=community){kind=small}
/u/331213/crop56ef13408ff38_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/262645/Waldorf.jpg?f=community){kind=small}
/u/227046/crop5e3fcb8056d26_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/236824/avatar_tnet.jpg?f=community){kind=avatar}