FIFA 13

FIFA 13 als voetbal-hub?

FIFA 12 was voor EA Sports de eerste stap om van FIFA meer dan een game te maken. Natuurlijk blijven de spelelementen het belangrijkste onderdeel, maar met behulp van EA Sports Football Club probeerde het bedrijf met FIFA een stap verder te zetten. Hoewel ook de traditionele onderdelen zijn doorontwikkeld en verbeterd voor FIFA 13 valt vooral op dat EA de ingezette koers wil blijven varen. Meer dan ooit moet FIFA het centrum worden voor alles wat voetbal is, en niet alleen maar als er een keer een los potje op de bank wordt gespeeld.

Getest op: PlayStation 3
Ook verkrijgbaar voor: Xbox 360, pc

Het is geen toeval dat FIFA 13 direct wanneer je het spel opstart hetzelfde logo een aantal keer laat zien in het hoofdmenu. Dat logo staat voor 'Match Day', een van de grote vernieuwingen in FIFA 13. Via Match Day kan EA zijn voetbalspel continu voorzien van updates, zodat gamers thuis doorlopend een up-to-date spel hebben, tot en met de zwakke of juist sterke prestaties van je favoriete club aan toe. Daags nadat clubs in het echt hebben gespeeld, verwerkt Electronic Arts de informatie al in FIFA 13. Gaat Real op zijn bek op bezoek bij een laagvlieger in de Primera Division? Dan kun je er donder op zeggen dat Real een dag of wat later wat kwaliteit verliest in FIFA.

FIFA Interactive World Cup

Match Day is slechts een voorbeeld van hoe EA FIFA en de echte voetbalwereld aan elkaar probeert te koppelen. Als een wandeling door de menu's van FIFA 13 één ding duidelijk maakt, dan is het wel hoeveel uitgebreider de game is op het gebied van spelmodi en mogelijkheden. Het jaarlijkse FIFA Interactive World Cup-toernooi dat door Electronic Arts wordt georganiseerd, vind je bijvoorbeeld nu ook terug in het spel zelf. Of het echt als voorronde gaat dienen is nog niet helemaal duidelijk, maar feit is wel dat als je jezelf in het spel voor deze spelmodus aanmeldt, je er ook voor kunt kiezen om op de hoogte gehouden te worden van voorrondes en andere FIFA-toernooien die voor jou relevant kunnen zijn.

'Completer' is het woord dat we dan ook nu al, nog voor we een seconde van de gameplay hebben besproken, aan FIFA 13 kunnen plakken. Dat predikaat is natuurlijk nog geen garantie voor succes. Als je je FIFA 12 voorstelt met als enige bonus de extra spelopties die we nu al even hebben genoemd, heb je al een beter spel dan FIFA 12 zelf was. Zouden de veranderingen daar ophouden, dan zou FIFA 13 echter aan de schandpaal worden genageld wegens gebrek aan vernieuwingen, maar het begin is in elk geval goed.

En PES?

Als we het over de nieuwe FIFA hebben, dan is een logische vraag 'waar is de nieuwe PES?' Goede vraag. Wellicht heb je her en der al wat reviews voorbij zien komen, maar Konami heeft Tweakers.net dit jaar niet in staat gesteld vroegtijdig met het spel aan de slag te kunnen, waardoor wij PES 2013 pas binnen kregen toen de game al in de winkels lag. Je zult helaas dus nog even moeten wachten op die review, aangezien we graag wat tijd nemen voor een game voor we er een oordeel over vellen.

Gameplay: concrete verbeteringen

Wie de previews over FIFA 13 een beetje in de gaten heeft gehouden, weet dat we in potentie te maken hebben met de meest realistische voetbalsimulatie die ooit is gemaakt. Nu klinkt dat indrukwekkender dan het is: als je alle factoren meeweegt, gaat er jaarlijks een FIFA- of PES-game met die titel aan de haal, want het wordt jaarlijks natuurlijk alleen maar echter, mooier en beter. Maar FIFA 13 lijkt net dat beetje meer te brengen dan we gewend zijn van de verschillende voetbalspellen.

Oude problemen verholpen

Toch, als je heel eerlijk bent, is het niet meer dan het verhelpen van oude problemen wat EA Sports heeft gedaan in de gameplay van FIFA 13. 'Het onvoorspelbare karakter van voetbal in een spel stoppen' klinkt leuk in de presentaties van FIFA 13, maar het zijn vooral de simpele, concrete verbeteringen die je in de gameplay merkt en waar je profijt van hebt. Spelers die een loopactie maken, even inhouden om buitenspel te voorkomen en dan dus alsnog aangespeeld kunnen worden: dat zijn gameplayveranderingen. Het zorgt ervoor dat je FIFA 13 op zo'n moment anders speelt dan FIFA 12.

FIFA 13

Een ander belangrijk voorbeeld daarvan is de snelheid waarmee spelers in FIFA 13 een bal over de grond kunnen passen. Een van de grootste irritatiepunten van PES-fans in FIFA 12 was dat spelers in hun ogen de bal overspeelden alsof dat ding van glas was. Dat is in FIFA 13 behoorlijk anders. In theorie kan de linksback nu de rechtsbuiten met een strakke pass over de grond aanspelen, als er niemand tussenin staat om de pass te onderscheppen natuurlijk. We zeggen er meteen wel bij dat het raadzaam is om in je besturing de hulp die FIFA je kan geven bij het passen terug te schakelen naar 'Assisted' of zelfs handmatig. Laat je dit namelijk op automatisch staan, dan zoekt het spel altijd een ontvanger voor een door jou verzonden pass, en afhankelijk van waar de bal dan naartoe moet past de computer dan ook de snelheid aan. Zo krijg je de helft van de mogelijkheden van het overspelen niet mee. Ga dus die uitdaging aan, maak het jezelf wat lastiger, en krijg er een betere game voor terug.

Bal aannemen

Dat harder inspelen heeft trouwens ook een keerzijde. In FIFA 13 nemen de spelers de bal niet meer altijd automatisch goed aan. De snelheid van de bal, de snelheid van de speler, de richting waar de bal vandaan komt, de hoogte van de bal, de eventuele aanwezigheid van tegenstanders en de techniek van de speler zelf hebben allemaal invloed op de vraag of een bal wel of niet direct goed wordt meegenomen. Dit vraagt dus wat oplettendheid van de speler, die altijd de afweging moet maken of hij even inhoudt om een bal aan te nemen, of probeert een bal in een keer mee te nemen.

FIFA 13

Als je hebt opgelet bij de previews, weet je dat er op papier veel meer is aangepast in de gameplay. Zo denkt de AI een stationnetje verder, wat ertoe leidt dat spelers vaker loopacties maken, anticiperend op een pass die jij zou kunnen geven. Ook is duidelijk dat de AI een stuk gegroepeerder verdedigt. In FIFA 12 stond je om de haverklap met twee spelers voor de keeper en was een simpel tikkie breed voldoende voor een nog simpelere goal. Die momenten komen in FIFA 13 veel minder vaak voor. Verdedigers stappen niet zomaar uit, zeker niet als ze de laatste man zijn en jij anders zo kan doorlopen. Dat maakt het wat lastiger om door een verdediging heen te spelen, en dat is alleen maar goed. Lukt het namelijk wel, dan geeft het nu veel meer voldoening. Je hebt er immers veel meer je best voor moeten doen.

Uitdagender

Dat is misschien wel het belangrijkste overkoepelende pluspunt van de gameplay van FIFA 13: het is allemaal een stuk uitdagender. Wij werden in onze carrièremodus - daarover op de volgende pagina's meer - bondscoach van Roemenië, in de veronderstelling dat we op niveau 'Professional' de tegenstanders wel even weg zouden tikken. Mooi niet dus. Nederlagen tegen Zweden uit (3-1) en Duitsland uit (2-1) en gelijke spelen thuis tegen Portugal (2-2) en weer Duitsland (1-1) zorgden voor een mislukking van de campagne om ons te kwalificeren voor het EK. Niet dat we volledig kansloos waren, een net iets betere speler had het wellicht wél gehaald, maar het zegt wel iets over de uitdaging. Zeker als je nagaat dat er boven Professional natuurlijk nog niveau 'World Class' zit...

Gameplay: FIFA 12,5?

Een deel van de vernieuwingen in de gameplay zorgt dus voor wat andere momenten, zoals je ze niet in FIFA 12 zag. Helaas geldt dat echter vooral voor momenten, en niet voor de gameplay als geheel. Toegegeven: ook wij hadden de eerste paar uur het gevoel dat alles behoorlijk anders was. Het tempo ligt immers een stuk hoger en aanvankelijk wordt je aandacht ook afgeleid doordat er veel meer beweging om je heen is. Naarmate je FIFA 13 echter vaker speelt en je bekend raakt met het spel, begint echter op te vallen dat je ruwweg hetzelfde doet als wat je in FIFA 12 al deed.

Zelfde manier van spelen

Dat is geen doodzonde, want FIFA 12 is een goede game en doordat veel mensen het spel lang en vaak hebben gespeeld, zullen de nodige automatismen uit dat spel ook wel ingebakken zitten. Het valt dan ook niet helemaal aan FIFA 13 te wijten, maar het valt wel op. Je dribbelt op dezelfde plek, kapt op dezelfde momenten en scoort voor een deel ook dezelfde doelpunten die je in FIFA 12 zag als zekerheidjes. Daarbij komt dat ook het verdedigen op dezelfde manier gaat. Daarbij zeggen we meteen dat het tegen de computer een stuk lastiger geworden is, want iemand heeft de AI het afgelopen jaar kennelijk geleerd te dribbelen en mannetjes uit te kappen. Tegen andere gamers zul je echter weinig verschil merken.

FIFA 13

Zouden we het in procenten moeten uitdrukken, dan schatten we dat ongeveer twintig procent van wat je in de gameplay ziet en meemaakt daadwerkelijk nieuw te noemen is. Voor de rest is het vooral hetzelfde. FIFA 12 was een goed spel en het is niet meer dan logisch dat EA dat als basis gebruikt voor FIFA 13. Toch ligt het gevaar op de loer dat met name gamers die heel veel FIFA 12 hebben gespeeld niet direct het gevoel hebben een compleet ander spel te spelen.

Op de vorige pagina namen we al de dingen met je door die wél voor wat verandering zorgen, maar een hebben we er nog niet genoemd en dat is geen positief punt. We schreven al dat je minder vaak ziet dat twee spelers samen op de keeper af gaan, maar dat heeft naast het goede verdedigen van je tegenstander nog een andere reden. Te vaak zagen we namelijk meelopende aanvallers ineens een andere koers kiezen. Waar ze in FIFA 12 meestal keurig met je mee bleven lopen, houden ze in FIFA 13 regelmatig om onverklaarbare redenen in. Dan denk je een aanval makkelijk af te kunnen ronden, en is de optie om af te leggen ineens weg.

Het blijft lekker, het blijft verslavend

Dat gezegd hebbende: het doet allemaal niets af aan de hoofdzaak en dat is dat FIFA 13 als een zonnetje speelt. Het mag dan voor een groot deel nog op FIFA 12 lijken, dat neemt niet weg dat de gameplay opnieuw erg verslavend werkt en geholpen wordt door de al genoemde veranderingen en diverse kleine verbeterpuntjes. Denk daarbij aan schoten die weer net wat lekkerder van de voeten van spelers vliegen en de keepers die net weer wat beter zijn geworden.

Meer spelmodi, zowel online als offline

Kijkend naar de spelmodi in FIFA 13 valt op dat er vooral meer van zijn, en dat komt vooral doordat EA Sports de online spelmodi flink heeft uitgebreid. Head to Head Seasons is nu losgekoppeld van de rest, wat de spelmodus waarschijnlijk te danken heeft aan zijn grote populariteit in FIFA 12. Heel fijn daarbij is dat FIFA 13 eindelijk je opstelling opslaat als je daar wijzigingen in aanbrengt. Speelde je in FIFA 12 bijvoorbeeld met AC Milan, dan moest je een flink aantal wijzigingen doorvoeren voordat je de sterkste opstelling had staan, en dat moest je voor iedere wedstrijd herhalen. Nu maak je die opstelling één keer en daarna zet FIFA 13 hem telkens automatisch voor je neer. Handig!

Seasons met Pro Clubs

In het menu van de rest van de online spelmodi vallen vooral de eerdergenoemde FIFA Interactive World Cup en Pro Clubs: Seasons op. Die laatste spelmodus is er een die gamers die veel met hun eigen speler online speelden graag wilden zien. Het is een spelmodus waarin je met een club vol Pro's in competitie online speelt tegen andere clubs. De precieze werking daarvan is nog niet helemaal duidelijk want we konden de online modi nog niet spelen. Daar komen we over enkele weken, als we de kans hebben gehad dit soort dingen uit te proberen, nog wat uitgebreider op terug.

FIFA 13

Offline is er echter ook een aantal nieuwe spelmodi te vinden, en de meest in het oog springende daarvan zijn de Skill Games. In plaats van het standaard 'een op een met de keeper' laadscherm dat je in voorgaande FIFA's kreeg, krijg je nu voor elke wedstrijd een Skill Game voorgeschoteld, en die spelletjes kun je ook via het hoofdmenu opstarten. De spelletjes zijn er op gericht om je spelenderwijs de technieken aan te leren die je nodig hebt om beter te worden in FIFA. Het zijn aardige tussendoortjes en op het hoogste niveau zijn de uitdagingen ook wel pittig, maar een blijvende indruk lieten ze bij ons niet achter. Misschien komt dat ook omdat we het concept al kenden uit Pro Evolution Soccer, en het ook daar niet echt indruk op ons wist te maken.

Ultimate Team

Niet nieuw, maar wel goed om even te noemen, is de focus die EA Sports in FIFA 13 legt op Ultimate Team. Het concept van Ultimate Team, waarbij je in-game kaarten verzamelt met spelers waaruit je je team kunt samenstellen, werkte zo goed - en bracht kennelijk zoveel geld op - dat EA er een centrale feature van heeft gemaakt voor FIFA 13. Niet voor niets kun je je Ultimate Team nu ook beheren via een web-app. De spelmodus zelf is uitgebreider en her en der aangepast. Zo werkt het fitness-systeem nu anders, waardoor zogenaamde 'consumable'-kaartjes waardevoller worden. Eveneens nieuw zijn 'Manager Tasks', die je kunt volbrengen om een flinke bonus aan in-game credits in de wacht te slepen.

In-game punten verdienen en uitgeven aan in-game beloningen doe je ook nog op een andere manier. Alles wat je doet in FIFA 13 levert ervaringspunten op en die punten kun je besteden in de nieuwe EA Sports Football Club Catalogus. Hier kun je aan allerlei extraatjes komen, zoals extra spullen voor je eigen Pro of extra opties voor in de diverse spelmodi. Denk bijvoorbeeld aan een extra wedstrijd voor in Head to Head: Seasons. Je hebt in een seizoen tien wedstrijden de tijd om promotie te halen, maar stel dat je na die tien wedstrijden net een of twee puntjes tekort komt. Op zo'n moment kun je, als je genoeg ervaringspunten hebt, een bonuswedstrijd kopen voor in de Seasons-modus, om zo wellicht alsnog promotie af te dwingen.

Carrièremodus: word bondscoach

Ondanks dat er meer online spelmodi zijn en Ultimate Team zowel online als offline een belangrijkere rol inneemt, blijft de carrièremodus voor veel FIFA-spelers de belangrijkste modus in het spel. Voorgaande jaren introduceerde EA al een groot aantal wijzigingen in de carrièremodus en op de toen gelegde basis borduurt EA nu voort, maar dat betekent niet dat dat geen leuke vernieuwingen met zich mee kan brengen. Het zal je immers niet ontgaan zijn: in FIFA 13 kun je voor het eerst bondscoach worden tijdens je carrière als manager.

FIFA 13

Wij dachten aanvankelijk dat het wel even zou duren voordat het spel je benadert voor het bondscoachschap van een land, maar dat bleek mee te vallen; na een half seizoen te hebben gewerkt als manager van Ajax stond de voetbalbond van Roemenië namelijk al op de stoep. Niet bijzonder aantrekklijk, maar dat is dan ook precies de afweging die het spel je laat maken: wil je echt graag een land managen, dan kan dat al vrij snel, maar dat is dan geen land waarmee je snel furore zult maken. Wacht je iets langer - en ben je succesvol met je club - dan komen vanzelf betere landen langs, tot je uiteindelijk een aanbieding krijgt van een van de grotere voetballanden die de wereld rijk is.

Murgu, de held van Roemenië

Het bondscoachschap van Roemenië is niet iets dat we je aan zullen raden, want het niveau van het team is behoorlijk laag en het land heeft in zijn enige echt goede speler, 'Murgu', een van de weinige spelers in FIFA in de gelederen die door juridische problemen niet zijn echte naam draagt. Adrian Mutu is in 2004 uit de International Federation of Professional Footballers gezet toen hij betrapt werd op cocaïnegebruik. Mutu valt daardoor niet meer onder de FIFPro-licentie en EA heeft dus geen rechten om zijn naam in het spel te gebruiken. Weet je dat ook weer!

FIFA 13

Het bondscoachschap is natuurlijk de belangrijkste vernieuwing in de carrièremodus, maar er is meer. Zo is het transfersysteem licht aangepast en kun je nu, als je een bod uitbrengt op een speler, ook een van je eigen spelers in de deal betrekken. Daarnaast hadden we het gevoel dat EA de herstelsnelheid van spelers na een wedstrijd iets heeft versneld. We hadden minder last van oververmoeide spelers dan in FIFA 12 af en toe het geval was, al helpt het niet dat de kalender in FIFA 13 soms hopeloos de mist in gaat. Een competitiewedstrijd op zondag en dan meteen 'Champions Cup' op dinsdag? Kom op, zeg!

Europees voetbal

De Champions Cup is natuurlijk de Champions League, maar EA heeft de rechten op het gebruik van de namen van de Champions League en de Europa League niet; die liggen bij Konami. Dat neemt echter niet weg dat EA slim kan omgaan met de Europese toernooien in de carrièremodus en door de optie toe voegen om in het eerste seizoen meteen Europees voetbal te kunnen spelen heeft het dat ook gedaan. Voorheen moest je altijd eerst een jaar spelen waarin je je dan plaatste voor Europees voetbal, maar in FIFA 13 kun je aan het begin van een nieuwe carrière aangeven welke ploegen Europees voetbal spelen in het eerste seizoen. Zo kun je dus zelfs de groepen van de huidige Champions League helemaal namaken, al is dat voor Ajax misschien niet zo heel verstandig.

Licenties, graphics en bugs

Het ontbreken van een licentie als die van de Champions League is jammer, want het zorgt altijd voor een mooie entourage. Wij zetten de televisie altijd net even harder wanneer de NOS de Champions League-tune instart, maar daarvoor moet je net als vorig jaar dus bij Pro Evolution Soccer zijn. Gelukkig beschikt FIFA 13 natuurlijk wel over een karrevracht aan andere licenties, zowel als het gaat om de verschillende competities en landen als om de stadions waarin je komt te spelen.

Extra commentatoren

Ook de presentatie was al een sterk punt van FIFA 12 en FIFA 13 doet dat nog eens dunnetjes over. Een leuke vinding zijn de extra commentatoren die je van extra informatie voorzien over de tussenstand bij een andere wedstrijd die op dat moment gespeeld wordt of die een update geven over een zojuist opgelopen blessure door een van de spelers op het veld. De standaardcommentatoren hebben weer wat nieuwe regeltjes tekst en gaan in de carrièremodus ook vaker in op wat er op dat moment rond jouw team speelt, maar mensen die veel FIFA 12 hebben gespeeld zullen ook veel van hun commentaar herkennen uit vorige games.

FIFA 13

Datzelfde geldt eigenlijk ook voor de graphics. Natuurlijk, FIFA 13 zit er prachtig uit, maar is het zoveel mooier dan FIFA 12? Dat niet. Of we dat EA moet aanrekenen valt te bezien, want een logische verklaring lijkt dat EA wat betreft de engine van FIFA het maximale uit de huidige consoles heeft gehaald en er niet zo gek veel meer bovenop kan doen. Juist daarom hadden we graag gezien dat EA zich wat meer op de details had gericht. Eerder dit jaar konden we allemaal lezen dat EA een nieuwe techniek had om gezichten van spelers in FIFA te verwerken, en dat die techniek ervoor zou gaan zorgen dat er meer spelers dan ooit goed op zichzelf zouden lijken in EA's voetbalspel.

Waar zijn extra nagemaakte spelers dan?

Dat blijkt echter niet gelukt. Wij merkten niet veel veranderingen in de gezichten ten opzichte van vorig jaar, en willen ook niet beweren dat er nou zoveel meer spelers nagemaakt zijn. Zeker in de Eredivisie is het nog steeds niet best. Een inmiddels internationaal bekende speler als Christian Eriksen ziet er heel goed uit, maar Miralem Sulejmani lijkt weer totaal niet, en zo kun je de rest van Ajax en PSV ook wel opnoemen. De uitzonderingen zijn er, maar de regel is kennelijk dat de Eredvisie te onbelangrijk is om al teveel aandacht aan te besteden en dat is jammer.

Eveneens jammer is dat er toch weer de nodige bugs in FIFA 13 zitten. Zo maakten we twee keer mee dat onze PlayStation 3 volledig vast sloeg, zagen we een tackle waarbij een speler ineens zes meter weggeschoven werd door het spel, en dook een van de assistent-scheidsrechters met vlag en al op midden op het veld, net buiten het strafschopgebied. Afgezien van die freezes zijn het geen al te vervelende bugs - soms zelfs wel hilarisch - maar heel netjes is het niet.

Conclusie

Die bugs en aanmerkingen op de gezichten zijn puntjes die je niet ongenoemd kunt laten als je met een beoordelend oog naar FIFA 13 gaat kijken, maar wie rustig een potje FIFA gaat spelen hoeft daar natuurlijk totaal geen boodschap aan te hebben. Veel belangrijker is dan dat de gameplay lekker speelt en dat er voldoende spelmodi zijn waarbinnen die gameplay gespeeld kan worden. Zoals gezegd speelt FIFA 13 als een zonnetje en is dit wat betreft spelmodi de meest uitgebreide en complete FIFA-game ooit. Dat de gameplay niet zorgt voor een andere manier van spelen dan die van FIFA 12 deed is slechts een klein smetje, want er valt desondanks genoeg plezier te beleven aan FIFA 13. Zoals gezegd hebben we nog niet de kans gehad PES 2013 te spelen, dus of FIFA opnieuw mag plaatsnemen op de troon der voetbalgames is nog niet helemaal zeker. Duidelijk is wel dat EA Sports de lat met FIFA 13 weer lekker hoog heeft gelegd.

Pluspunten

+ Kleine verbeteringen maken gameplay net iets fijner
+ Veel spelmodi, veel opties
+ Bondscoach worden in carrièremodus
+ Opstelling opslaan in Head to Head Seasons
+ Presentatie en graphics blijven prachtig