Inleiding
Begin januari openbaarde Asus een vreemde nieuwe laptop aan de wereld: de NX90. De fabrikant uit Taiwan heeft in de afgelopen jaren wel vaker opvallende modellen getoond, maar meestal ging het dan om concept-modellen, zoals vorig jaar de 'vouwbare' Fold/Unfold-notebook en dit jaar de WaveFace Light, een scherm dat kan worden gebogen, waarna uit één kant knoppen tevoorschijn komen, zodat een laptop ontstaat.
Bij de NX90 blijkt het echter niet om een concept te gaan; het bedrijf heeft de bijzondere verschijning daadwerkelijk uitgebracht. Het model is het vlaggenschip van de multimedialijn van Asus. Bij deze update van de N-serie claimt de fabrikant meer nadruk op het geluid te leggen. Volgens Asus is audio namelijk een ondergeschoven kindje bij laptops.
Bij de ontwikkeling van de audiospeakers heeft het bedrijf uit Taiwan de samenwerking met de Deense hifi-fabrikant Bang & Olufson gezocht. Dit heeft volgens Asus een audiosysteem voor laptops opgeleverd dat veel beter is dan huidige speakers. Tweakers.net kreeg de NX90 in handen en legde zijn oor bij de speakers te luister.

Specificaties en prijzen
Asus NX90
Merk en type |
Merk |
Asus |
Type |
NX90 |
Technische specificaties |
Cpu-type |
Intel Core i7 720QM |
Snelheid |
1,6GHz |
Chipset |
Intel Mobile HM55 |
Geheugengrootte |
4GB |
Geheugentype |
ddr3 (sodimm)
|
Videointerface |
Schermdiagonaal |
18.4" |
Schermresolutie |
1920x1080 pixels (full hd 1080p) |
Videochip |
Nvidia GeForce GT335M |
Video-uit |
hdmi, vga |
Opslag |
Optische drive |
Slot in blu-ray-combo-drive
|
Hardeschijfgrootte |
2x500GB |
Hardeschijftype |
5400rpm |
Interfaces |
Usb/esata |
1x usb 2.0, 1x usb 2.0/esata, 2x usb 3.0
|
Wlan |
802.11b, 802.11g, 802.11n |
Ethernet |
10/100/1000Mbps |
Overige specificaties |
Kleuren |
Zwart/spiegelend |
Bijzonderheden |
Ontwerp van Bang & Olufsen. Touchpads 2x |
Taal |
Indeling |
Qwerty |
Taal |
Meertalig |

Bang & Olufsen
De NX90 heeft zijn opvallende uiterlijk niet aan de ontwerpers van Asus zelf te danken. Niet alleen het speakersysteem is namelijk samen met B&O ontworpen, maar het hele ontwerp is afkomstig van David Lewis, de hoofdontwerper van de Deense firma. Deze man is verantwoordelijk voor het ontwerp van veel B&O-systemen, zoals de BeoSound 9000 cd-wisselaar.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Lewis wilde dat de notebook in een huiskamer zou 'wegvallen'; het model zou, dichtgeklapt en open, onderdeel van het interieur moeten worden. Het gepolijste aluminium oppervlak moet daarvoor zorgen. De oppervlakken van de cover en het gedeelte voor het touchpad zijn gepolijst tot spiegels, die het interieur weerkaatsen. Naast de reflecties en de niet te missen zichtbaarheid van vingerafdrukken die dit eveneens oplevert, viel ons op dat het oppervlak ook snel krassen oploopt. Wie van plan is om dit model aan te schaffen is dus gewaarschuwd; je kunt het beter zoveel mogelijk op zijn plek laten staan. Bij velen zal dit ook het geval zijn; het gaat om een desktopreplacement die als vervanging of verlenging van het audiosysteem veelal een vaste plek zal krijgen.
Daar komt bij dat het een fors en daardoor niet bijster mobiel systeem betreft. Vooral de breedte van de notebook valt op. Het scherm, waarvoor Asus een glasplaat heeft geplaatst, heeft een diagonaal van 18,4 inch en kan de full hd-resolutie van 1920x1080 pixels weergeven. De 'klep' is echter een stuk breder, omdat aan weerszijden speakers zitten. Hierdoor is het schermgedeelte tevens een stuk breder dan de rest van de machine en lijkt de dichtgeklapte laptop boven het oppervlak te zweven.

Alleen al doordat de speakers bij een opengeklapt scherm recht tegenover de gebruiker zitten, is de audioweergave een stuk beter dan bij normale laptopspeakers. B&O en Asus hebben echter meer technieken toegepast om de weergave te verbeteren. Zo hebben de luidsprekers een eigen stroomvoorziening en heeft ICEpower, een dochteronderneming van B&O, speciaal voor dit model de digital signal processor ontworpen.
Ook de versterker komt uit de koker van Bang & Olufsen ICEpower, evenals het speakersysteem. De speakers zouden vier tot vijf keer groter zijn dan traditionele laptopspeakers en zijn zo dicht mogelijk bij het scharnier van de laptop geplaatst om hinderlijke invloed van vibraties te beperken. Het resultaat mag er zijn; bij de test bleek dat het geluid aanzienlijk beter is dan de beste weergave van laptopspeakers die we tot nu toe hebben gehoord. De weergave is ruimtelijk en zowel het hoog als het laag is goed. Geen enkele concurrent met Altec Lansing- of Harman Kardon-speakers komt hierbij in de buurt.
Daar staat tegenover dat de weergave het nog altijd niet haalt bij die van externe hifi-systemen, zelfs relatief goedkope setjes, en dat audiofielen er absoluut geen genoegen mee zullen nemen. Trouwens, aangenomen mag worden dat ook kopers van de NX90 hun laptop in de huiskamer op hun bestaande 7.1-audiosysteem zullen aansluiten, wat het nut van de speakers flink reduceert. Hoe dan ook, het is waarschijnijk het beste geïntegreerde laptopspeakersysteem ooit en dat zal voor sommigen wat waard zijn.
/i/1281358953.jpeg?f=imagenormal)
Het scherm van de NX90 is met zijn afmeting van 18,4" imposant en met de resolutie van 1920x1080 pixels kan full-hd-content in volle glorie worden bekeken. Dankzij de afmetingen en de zijspeakers hebben we meer het idee naar een televisiescherm dan naar een laptop te kijken. Op de beeldkwaliteit valt weinig aan te merken, maar het scherm is wel erg spiegelend. Het spiegelende oppervlak voor het toetsenbord versterkt dit effect.
Dj-bediening
Zoals veel elementen van de NX90 wijkt ook het touchpad af van het gebruikelijke. Zo heeft de laptop er niet een, maar twee en bevinden deze zich aan de zijkanten van het toetsenbord. Deze plaatsing komt wel de vormgeving, maar niet het gebruiksgemak ten goede. Misschien is het een kwestie van wennen, maar efficiënt voelt de bediening via de aanraakgevoelige oppervlakken niet aan. Voor een deel komt dit doordat de touchpads klein zijn en in portrait-modus staan, terwijl het beeld groot en in landscape-modus is.
/i/1281358957.jpeg?f=imagenormal)
De aanwezigheid van twee touchpads opent wel enkele nieuwe wegen. Volgens Asus kan de gebruiker de laptop bedienen 'als een dj', namelijk met twee handen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de multitouchmogelijkheden van Windows 7. Hiertoe heeft het bedrijf Rotation Desktop Control ontwikkeld, een applicatie waarmee de gebruiker de aanraakgevoelige delen efficiënt zou kunnen benutten.
Naast de touchpads wijkt ook het toetsenbord af van het gebruikelijke. De toetsen zijn plat en lijken te 'zweven'. Asus en Bang & Olufsen laten de toetsen en de touchpads de volledige breedte innemen; geen enkel gedeelte in de strook is loze ruimte. Met de bovenste reeks knoppen kan de gebruiker zijn mediabestanden bedienen.
Aansluitingen
Als extra specificaties beschikt het model over twee usb 3.0-poorten en een als slotloader uitgevoerde blu-ray-drive. Alle aansluitingen zitten aan de zijkanten van de machine; de voor- en achterkant zijn kaal. Links zitten een usb-poort, de drie-in-één-kaartlezer en de slotloading-bd-drive. Rechts zitten van voor naar achter de hoofdtelefoon- annex s/pdif-aansluiting, microfooningang en analoge audio-output, de twee usb 3.0-interfaces, een gecombineerde usb 2.0- en esata-aansluiting, hdmi, vga, de gigabit-ethernetpoort en de antenneaansluiting.
Er is dus weinig te klagen over aantallen en typen interfaces. Wel hinderlijk is dat de poorten moeilijk te benaderen zijn als de laptop is dichtgeklapt, al zijn de situaties waarbij dit tot problemen leidt waarschijnlijk schaars. De plaatsing aan de zijkanten leidt ertoe dat de kabels altijd goed zichtbaar zijn; bij plaatsing aan de achterkant zouden de kabels beter weg te werken zijn, maar dit levert weer problemen op met de benaderingsmogelijkheden.
:fill(white)/i/1281358961.jpeg?f=thumb)
N53: B&O-laptop voor de mainstream
Slechts een kleine groep consumenten zal genoeg worden aangesproken door de NX90 om tot aanschaf over te gaan. Wie minder te besteden heeft, kan terecht bij de N53. Deze multimedialaptop met 15,6"-scherm is de opvolger van de populaire N61. Asus heeft een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd, ten eerste natuurlijk op het gebied van de audioweergave. De speakers van Altec Lansing zijn ingeruild voor een systeem van B&O. Het gaat echter niet om hetzelfde speakersysteem als dat van de NX90. De speakers zijn niet aan de zijkant, maar tussen het toetsenbord en het scherm verwerkt. De strook heeft een lichte bolling, waardoor de 'kamer' van de speakers wat groter is, wat volgens Asus tot een betere weergave leidt.
De audioweergave is niet te vergelijken met die van de NX90, maar of deze veel beter is dan die van de voorganger met Altec Lansing-speakers was moeilijk te beoordelen.

Het toetsenbord van de N53 die Asus demonstreerde, was nog van het chiclet-achtige type zoals we dat kennen van de fabrikant. Het uiterlijk van de N53 is een stuk strakker dan dat van de N61. Verdwenen is bijvoorbeeld het glanzende, wat goedkoop aandoende plastic oppervlak. Voor het toetsenbord zit nu een mat gedeelte met een nervenpatroon dat aan de Bamboo-notebooks van Asus doet denken. Ook de lelijke ronde aan-en-uitknop met wit led-licht van de N61 heeft het veld moeten ruimen. Daarvoor in de plaats is een smalle strook tiptoetsen gekomen.
De N53 lijkt daarnaast een stuk slanker dan de N61 en vooral de knik onderaan het scherm en de inham in de behuizing bij het scharnier vallen op. Dit creëert de ruimte voor de bolle strook waarin de speakers zijn verwerkt.
Onder de motorkap is ook wat gewijzigd. De belangrijkste aanpassing is dat de AMD Radeon Mobility HD 5730 van het populairste N61-model exclusief is vervangen door de Nvidia GeForce GT 335M en de GeForce GT425M. Het is de vraag of de gebruiker er wat grafische rekenkracht betreft op vooruitgaat. Hij verliest in ieder geval de DirectX 11-ondersteuning. Overigens werd de N61 ook met GeForce GT 320/325M geleverd. In ieder geval brengt de toevoeging van de 335M- en GT425M-kaart ondersteuning voor Optimus, zodat de laptop automatisch kan switchen tussen de gpu en de igp van de cpu. Die cpu is nog steeds een Core i3 of Core i5, terwijl er ook nog steeds een usb 3.0-poort aanwezig is. Helaas is de standaardschermresolutie ook ongewijzigd; 1366x768 pixels is toch weinig voor een multimediamodel, vooral nu er ook modellen met blu-ray-drives worden uitgerust.
Update: Typenummer van het hier aangehaalde model aangepast in N53, aangezien de N63 niet in de Nederland op de markt gaat komen. Naast de N53 zal de N73 van Asus hier verschijnen in de komende weken.
Testresultaten
Onder de motorkap van de gigant van Asus valt veel te genieten. Met maar liefst 6GB 1066MHz-ddr3 kunnen we naar hartelust multitasken en hoeven we niet bang te zijn dat het werken met grote mediabestanden tot een trager werkend systeem leidt. Wat opslagcapaciteit betreft maakt Asus het helemaal bont; er zijn twee schijven van 640GB aan boord, die overigens op 5400 rpm roteren. Dit is ruim voldoende voor flinke mediacollecties, zelfs als die de nodige hd-bestanden bevatten. Ondanks de veelheid aan hardwareonderdelen vielen de geluidsproductie en warmteontwikkeling reuze mee.
De cpu
De cpu van de NX90 is de Core i7 720QM, een quadcore die opereert op een kloksnelheid van 1,6GHz en die een Turbo-boost tot 2,8GHz kan krijgen. Dankzij HyperThreading kan de processor 8 threads tegelijk verwerken bij software die dit ondersteunt. De cpu is de langzaamste van de drie Clarksfield-processors die Intel vorig jaar uitbracht, maar de chip is nog altijd krachtiger dan de snelste cpu's van de vorige generatie en ook dan die van de huidige Arrandale Core i-lijn.
In een reeks synthetische benchmarks bekeken we de prestaties van de cpu. Daarbij hebben we enkele eerdere testresultaten van mobiele processors als vergelijkingsmateriaal gebruikt. Dit geeft een indicatie van de prestaties ten opzichte van andere chips.
Super Pi Mod 1.5 1M |
Type laptop + cpu | Tijd (seconden, lager is beter) |
Asus NX90, i7 720QM (1,6GHz) |
Core i7 720QMCore i7 720QM*******
15,7 |
Asus N61, i5, 430M (2,26GHz) |
*******
17, 8 |
Asus UL30JT, i5 520UM (1,86GHz) |
********
18,8 |
Sony VPCEA1S1E/G, i3 M330 (2,13GHz) |
*********
21,4 |
Samsung X460, C2D P8400 (2,26GHz) |
**********
23,3 |
Bij de singlethreaded benchmark Super Pi zien we dat de Core i7 ondanks zijn lage kloksnelheid als winnaar tevoorschijn komt. De Core i7 maakt hier dankbaar gebruik van zijn, ten opzichte van de Core i5-dualcore, dubbele hoeveelheid cache: 6 in plaats van 3MB.
Cinebench 10, singlecore |
Type laptop + cpu | Score (hoger is beter) |
Asus NX90, i7 720QM (1,6GHz) |
**********
3542 |
Asus N61, i5, 430M (2,26GHz) |
**********
3395 |
Asus UL30JT, i5 520UM (1,86GHz) |
*********
3108 |
Sony VPCEA1S1E/G, i3 M330 (2,13GHz) |
********
2708 |
Samsung X460, C2D P8400 (2,26GHz) |
*******
2426 |
Cinebench geeft de Core i7 bij de eveneens singlethreaded 1cpu-benchmark van versie 10 van dit programma de meeste punten van ons testveld. Het verschil met de Core i5 is echter niet groot.
Cinebench 10, multicore |
Type laptop + cpu | Score (hoger is beter) |
Asus NX90, i7 720QM (1,6GHz) |
*************
10265 |
Asus N61, i5, 430M (2,26GHz) |
**********
7703 |
Asus UL30JT, i5 520UM (1,86GHz) |
*********
6581 |
Sony VPCEA1S1E/G, i3 M330 (2,13GHz) |
*******
5588 |
Samsung X460, C2D P8400 (2,26GHz) |
******
4596 |
Bij het multithreaded onderdeel is het verschil veel groter. Hier kan de cpu zich uitleven en aan maar liefst acht threads tegelijk werken, waar de Core i5-dualcore maar vier ballen tegelijk kan hooghouden.
De gpu
Wat gpu betreft heeft Asus voor de GeForce GT 335M van Nvidia gekozen. Dit is een videochip met 72 cores die over 1GB gddr3-geheugen kan beschikken. Bij de review van de Alienware M11x, die dezelfde gpu heeft, zagen we al dat de GT 335M recente games op niet al te hoge settings aankan. De Alienware had echter een maximale resolutie van 1366x768 pixels. Op de maximale resolutie van de NX90, 1920x1080 pixels, zal de gpu het zwaar hebben en niet echt speelbare framerates kunnen neerzetten. Cpu-intensieve games kunnen nog wel baat hebben bij de Core i7.
Het is ook de vraag of de gameprestaties zo belangrijk zijn; met dit model richt Asus zich niet op consumenten die gamen. Een multimediamodel moet echter wel over enige grafische capaciteiten beschikken. Om die te testen beperken we ons tot synthetische benchmarks, waarbij we de populaire N61 uit de vorige multimediageneratie van Asus als referentie hanteren. Hoe presteert de GT 335M tegenover de Radeon HD 5730, die overigens DirectX 11 ondersteunt.
Cinebench 10, OpenGL |
Type laptop + gpu | Score (hoger is beter) |
Asus N61, Radeon HD 5730 |
**********
4890 |
Asus NX90, GeForce GT335M |
*********
4537 |
De Radeon krijgt van Cinebench een hogere score voor OpenGL-verwerking. Vreemd is dit niet; hierin zijn de AMD's notoir beter.
3DMark 06 |
Type laptop + gpu | 3DMarks (hoger is beter) |
Asus N61, Radeon HD 5730 |
**********
7626 |
Asus NX90, GeForce GT335M |
*********
6898 |
Ook bij 3DMark moet de GT335M het onderspit delven. Opnieuw is het verschil vrij groot. De voorzichtige conclusie kan luiden dat Asus het voor de grafische prestaties beter bij de HD 5730 had kunnen houden. Overigens zal de GeForce het met de meest voorkomende multimediabezigheid, de weergave van full hd-materiaal, niet moeilijk hebben. Vrijwel alle moderne gpu's die niet tot de absolute low-end behoren, hebben tegenwoordig het vermogen om dat vloeiend weer te geven.
PCMark Vantage |
Type laptop | PCMarks (hoger is beter) |
Asus NX90 |
**********
6188 |
Asus N61 |
*******
4457 |
Ten slotte laten we de PCMark Vantage-suite los op de notebook. Deze benchmark geeft een totaaloordeel over tal van onderdelen van de laptop. Hier betaalt de aanwezigheid van de snelllere cpu, de twee hdd's en de grote hoeveelheid geheugen zich uit. Volgens PCMark zijn de hardwareonderdelen van de NX90 heel wat meer punten waard dan die van de N61.
Accuduur
Nadat Apple de stap heeft genomen, durven steeds meer fabrikanten ertoe over te gaan een vaste, niet verwisselbare accu in te bouwen. Zo ook Asus bij dit model. Het levert een mooie gladde onderkant op, waarin ook geen klepjes zitten voor het uitbreiden van het geheugen, als dat al nodig is. De capaciteit van de accu is 5600mAh.
Accuduur is natuurlijk verre van een belangrijke eigenschap van een desktopreplacer als de NX90, maar we hebben de gebruikelijke tests voor de volledigheid meegenomen.
Battery Eater - Stress Test |
Laptop | Score (minuten) |
MSI GT640, 4800mAh |
**********
67 |
Asus G73J, 5416mAh |
**********
65 |
Asus NX90, 5700mAh |
*********
63 |
Asus G51J, 4685mAh |
******
40 |
Battery Eater - Reader Test |
Laptop | Score (minuten) |
Asus NX90, 5700mAh |
**********
158 |
MSI GT640, 4800mAh |
********
123 |
Asus G73J, 5416mAh |
******
102 |
Asus G51J, 4685mAh |
******
90 |
Conclusie
Asus maakt zich geen illusies over de verkoopaantallen van de NX90; die zullen eerder in de honderden dan in de duizenden liggen. Het ontwerp is te gewaagd, de afmetingen zijn te fors en de prijs is te hoog voor een massale verkoop. De laptop is dan ook vooral bedoeld om te laten zien dat het bedrijf designmodellen voor het high-end segment kan afleveren, waarbij de naam Bang & Olufsen natuurlijk extra cachet geeft.
Een oordeel vellen over het ontwerp is lastig. Wie zich aangetrokken voelt tot het design van B&O ervaart het uiterlijk van de NX90 wellicht als een verademing ten opzichte van de toch wat saaie doorsnee-notebooks. Dat het oppervlak snel krassen oploopt en vingerafdrukken opvallend weergeeft, zal voor hen ook niet minder van belang zijn en hetzelfde geldt voor het gewicht en de prijs. Het paradepaardje van Asus zal dan ook prima dienstdoen als blikvanger in deze kleine groep huishoudens, die hiermee tegelijk een laptop met uitstekende hardwareonderdelen in huis hebben gehaald.
Dat Asus de innovatie niet schuwt, valt natuurlijk te prijzen. Het plaatsen van twee touchpads is een gok geweest die wat ons betreft niet goed heeft uitgepakt. Het speakersysteem van de NX90 is een klasse apart; nooit eerder hoorden we audio van een dergelijke hoge kwaliteit op een laptop.
De focus op audio is aan de ene kant begrijpelijk; Asus stelt terecht dat de speakers vaak een sluitpost zijn bij de productie van laptops.
Aan de andere kant heeft dat ook een reden, want lang niet iedereen vindt die audioweergave belangrijk. Een koptelefoon of extern audiosetje is zo aangesloten, zeker door wie veel waarde hecht aan een goede geluidskwaliteit.
Dat Asus zich met het sublieme speakersysteem van de NX90 op audiofielen richt, lijdt geen twijfel, maar is tegelijk merkwaardig. Weinig echte audioliefhebbers zulllen immers nalaten om hun model aan te sluiten op de hifi-set in de kamer, die nog altijd veel beter klinkt. Dit beperkt tegelijk de meerwaarde van het sublieme speakersysteem van de NX90. Zoals wel vaker sijpelt de innovatie van de high-end echter door naar de mainstream. Dat de N63 ook B&O-audio krijgt, is dan ook mooi meegenomen.
Gallery