Meer dan meer van hetzelfde
Hades II
Het is moeilijk om niet in superlatieven te vervallen als het over Hades 2 gaat. De verhalende twists, de muziek, het kleurgebruik, de vele goden, de stijl, de wapens, de omgevingen, de dialoog, de upgrades: er is zoveel te doen, zoveel te zien, zoveel aan te passen − en het is allemaal uitmuntend. Hades 2 kan in het begin een beetje intimiderend zijn, maar uiteindelijk staat elk element van dit vervolg in dienst van jou, de speler. Iedere run is nuttig, elk gesprek heeft lading en elke upgrade is de moeite waard. Het is niet makkelijk om een game als Hades te overtreffen, maar ontwikkelaar Supergiant Games is daar met vlag en wimpel in geslaagd.
De eerste Hades (2020) is een van de beste actiespellen van de afgelopen jaren. De roguelite, waarin je steeds nieuwe vaardigheden vrijspeelt die de progressie stuwen, blinkt immers in ieder departement uit. De actie is fenomenaal, de getekende artstyle is schitterend en het verhaal over Griekse goden is continu grijpend. In de eerste Hades speel je met Zagreus, de zoon van Hades. Als Zagreus probeer je te ontsnappen aan de klauwen van je vader in de hel, maar ga je tegelijkertijd op zoek naar je moeder, Persephone, die aan de oppervlakte leeft.
Terwijl hij aan zijn vader probeert te ontkomen, wordt Zagreus bijgestaan door allerlei Griekse titanen, goden en andere mythische wezens. Gaandeweg wordt Zagreus zo steeds sterker en weet hij vijanden steeds makkelijker te verslaan. Die formule, tekenend voor het roguelitegenre, wordt in Hades aangevuld met een prachtige stijl, aansprekende personages en een verrassend emotioneel verhaal. Die opzet viel zachtst gezegd in de smaak, zowel bij critici als spelers. Hades werd in 2020 negen keer genomineerd op de Game Awards en werd Game of the Year op gebruikersplatform Steam.
Goed, leuk en aardig al die lofzang, maar wat betekent dat nou voor dit vervolg? Na anderhalf jaar aan early access blijkt het antwoord tweeledig. Enerzijds is Hades II ‘gewoon’ meer Hades. De goden, de krachten, de snelheid, de stijl: je herkent het allemaal direct uit het eerste deel. Anderzijds is Hades II bepaald geen lui of makkelijk vervolg. Er is ontzettend veel nieuwe content, maar geen enkele toevoeging voelt overbodig of nutteloos. Ieder spelmechaniek voelt in dit vervolg op zijn plek.
Pacing op maat gemaakt
De pacing van Hades II voelt bovendien bijkans op maat gemaakt. Steeds als je het gevoel hebt dat je wordt afgeremd door moeilijke vijanden of listige sequenties, krijg je iets nieuws voorgeschoteld dat je helpt om voortgang te boeken. Het is bijna alsof de ontwikkelaar tijdens je speelsessies stiekem over je schouders meekijkt. Dat is ontzettend knap gedaan, zeker omdat Hades II op alle fronten completer is dan zijn voorganger, zonder in te leveren op wat het eerste deel zo goed maakte. Bovendien voelt Hades II ondanks alle gelijkenissen continu fris aan, zelfs na tientallen uren spelen.
Helse avonturen
Waar je in de eerste game speelde met Zagreus, de zoon van Hades, speel je in dit vervolg met zijn dochter, Melinoë. Zij verschilt aanzienlijk van haar broer. Zagreus leeft samen met zijn vader in de onderwereld. Hij is in het eerste deel op zoek naar zijn moeder Persephone, van wie hij niet eens weet hoe ze eruitziet. Om bij haar te komen moet Zagreus zich iedere dag (run) een weg vanuit de hel naar de oppervlakte banen. Melinoës verhaal is heel anders. Ze weet dat ze de dochter is van Hades en Persephone, maar kan zich weinig herinneren van haar tijd in de onderwereld. Om onvoorziene redenen werd Melinoë als baby door haar vader ‘weggegeven’.
De wraak van Chronos
Chronos, de jongste Titaan en de heerser over tijd, is de spil van al die ellende. Chronos is de vader van Hades en heeft in dit vervolg een appeltje te schillen met zijn kroost. Samen met zijn broers Poseidon en Zeus heeft Hades zijn vader in stukken gesneden en over het landschap verspreid. Chronos was daar niet erg van onder de indruk en heeft in dit vervolg wraak genomen op Hades en zijn gezin. Tenminste, dat denkt iedereen aan de oppervlakte, want niemand krijgt nog contact met de onderwereld. Het enige wat iedereen zeker weet, is dat Chronos moet worden uitgeschakeld.
:strip_exif()/i/2007819148.jpeg?f=imagearticlefull)
Zie daar het nut van hoofdpersonage Melinoë. Zij is van kinds af aan opgevoed door haar mentor, de heks Hecate, om het op te nemen tegen Chronos. Ze legt daarom iedere dag de tegenovergestelde route af als Zagreus: ze reist van de oppervlakte naar de onderwereld om daar Chronos te verslaan. Net als Zagreus wordt ze tijdens haar tocht bijgestaan door de Griekse goden, die haar na iedere confrontatie de keuze geven uit drie speciale krachten. Al die goddelijke krachten en omgevingen zijn volledig nieuw ten opzichte van het eerste deel.
Geweldig vertolkt
De Griekse mythologie telt zowel romantische als afschuwwekkende mythen en sagen. Waar veel games en media die duistere kant van het Griekse pantheon belichten, gooit Hades II het over een andere, luchtigere boeg. Niet de gruwelijkheden van de goden staan centraal, maar hun persoonlijkheden. Zo’n beetje iedere karaktereigenschap wordt enorm uitvergroot. Zo is Zeus een ware leider die strijdt voor de stervelingen, terwijl Hades een zorgzame maar onbekwame vader is. Je zou deze goden soms bijna verwarren met normale mensen.
Tegelijkertijd is er genoeg ruimte voor humor. Dionysus, de god van wijn, zet het bijvoorbeeld iedere dag op een zuipen terwijl de berg Olympus gestaag afbrokkelt. Narcissus is vooral verliefd op zichzelf. Tijdens je gesprekken met al deze goden en antihelden komt het hele spectrum aan menselijke emoties langs. Je leert ze zo steeds beter kennen − en soms zelfs een beetje begrijpen. Dat komt ook door het geweldige stemmenwerk. Zeker Melinoë, die wordt vertolkt door Judy Alice Lee, komt uitstekend uit de verf. Ze is kil maar fel, want haar doel – het omleggen van Chronos – is de enige realiteit die ze kent. Ze weet niet beter. Tegelijkertijd kan ze ontzettend warm en grappig zijn, zeker als ze in gesprek gaat met andere goden. Deze goden hebben een soort onderling respect voor elkaar dat zich maar moeilijk uit laat leggen, maar het is heerlijk om naar te luisteren. Ook enkele onverwachte nieuwe goden, die ik niet zal verklappen, veroverden direct mijn hart. Het is bovendien bijzonder hoeveel gesproken dialoog er in dit vervolg zit. Ik heb inmiddels tientallen runs gedaan, maar beland nog steeds in kersverse gesprekken met vrienden en vijanden.
Geen run is hetzelfde
Hoewel de vormgeving van de goden steeds hetzelfde blijft, worden ze met prachtige prenten weergegeven. Die getekende huisstijl zie je ook terug in de schilderachtige vergezichten en kleurrijke levels. De felle contrasten spatten van het scherm. Bovendien draait Hades II technisch geweldig, zowel op de pc als op de Nintendo Switch. De optimalisatie is oerdegelijk en de actie verloopt altijd zonder stotteren of plotse framedrops. Dat is niet heel verrassend na het zeer gepolijste eerste deel, maar je hoeft op dat front dus geen rare fratsen te verwachten.
De keuze is reuze
Die vloeiende ervaring is geen overbodige luxe, want Hades II wordt op een hoog tempo gespeeld. Je rent en dasht op hoge snelheid door de vele arena’s, terwijl je haastig op zoek bent naar vijanden om aan je wapens te rijgen. De keuze is daarbij reuze. Hades II introduceert zes nieuwe wapens die ieder talloze upgrades hebben en die upgrades staan nog los van de krachten die je krijgt van de goden zelf. Tel dat allemaal bij elkaar op en je begrijpt dat geen enkel potje in Hades II hetzelfde is. De builds in deze game lijken schier oneindig.
:strip_exif()/i/2007819158.jpeg?f=imagearticlefull)
Een dash van Poseidon die als een golf door kamers klotst, vijanden die worden bedolven onder de vallende zwaarden van Ares, een spreuk die vijanden in schapen verandert: je kunt het zo gek niet bedenken of het is te upgraden. Het is bijvoorbeeld mogelijk om vooral schade te doen met je dash, waardoor bewegen belangrijker wordt dan slaan. Ook kun je jezelf toeleggen op de krachten van Zeus, waardoor het continu bliksemschichten regent, of je kiest voor een combinatie van die twee. De keuze is nogmaals helemaal aan jou, al heb je even nodig om te ontdekken wat er allemaal mogelijk is.
Geen dubbele dash meer
Hoe dan ook is de flow van de actie eventjes wennen, zeker ten opzichte van de eerste Hades. Zo beschik je niet langer over een dubbele dash, waarmee je in het eerste deel moeiteloos door aanvallen van tegenstanders kon bewegen. Hades II heeft maar één dash, die wordt opgevolgd door een sprint. Het is fijn dat je kunt sprinten, want zo raas je alsnog door vijandelijke arena’s, maar die dubbele dash wordt gemist, zeker omdat de dash trager is geworden. Het duurt ongeveer een seconde voordat hij weer is opgeladen. Dat is geen toeval: Hades II wil dat je nadenkt over hoe je je dash inzet.
Ook de toevoeging van enkele nieuwe aanvallen is aanvankelijk eventjes wennen. Omdat Melinoë een heks is, beschikt ze over Magick, een soort mana of magie. Daarmee kan ze normale aanvallen versterken. Dat doe je als speler door de knop van een aanval iets langer in te houden. Houd je bijvoorbeeld de Y-knop in als je met de staf speelt, dan tovert Melinoë een soort spoor aan zwaarden uit de grond. Ieder wapen heeft zijn eigen Magick-moves, die natuurlijk ook weer allemaal zijn aan te passen tijdens je runs. Nogmaals, dat is even wennen, maar ook Magick geeft de actie een nieuw tactisch laagje.
:strip_exif()/i/2007819156.jpeg?f=imagearticlefull)
Overdaad
Het moge duidelijk zijn dat Hades II geen hersenloze actiegame wil zijn. Met zijn nieuwe mechanieken dwingt dit vervolg je om systematisch te werk te gaan. Dat merk je ook bij de keuzes tussen upgrades en krachten. Zo kon de grote bijl, het derde wapen dat je vrijspeelt, mij in het begin totaal niet bekoren, maar ineens, na poging zeven, klikte er iets. Ik speelde nieuwe tijdelijke krachten vrij waardoor die bijl bijna drie keer zo snel sloeg en alles rondom de bijl ontplofte. Daarvoor moest ik wel afscheid nemen van mijn Magick, maar die afweging bleek het waard. Opeens had ik door hoe ik de bijl in mijn speelstijl kon integreren.
Overweldigend
In die zin legt Hades II veel regie bij de speler zelf neer. Voor nieuwe spelers kan dat een beetje overweldigend zijn. Er zijn veel variabelen om rekening mee te houden. Naast nieuwe wapens, vaardigheden en goden zijn er ook nieuwe valuta en grondstoffen. Toch valt de game je niet per se lastig met het verzamelen van zulke spullen. Sterker nog, de game wil dat je ‘gewoon’ gaat spelen en her en der verzamelt wat er te verzamelen valt. Het sprokkelen van items is nooit een doel op zich. Dat is misschien maar goed ook, want zo blijft dat aspect van de game behapbaar.
Tegelijkertijd is Hades II absoluut niet behapbaar: dit vervolg is véél groter dan zijn voorganger. Ook die hoeveelheid content kan een beetje intimiderend zijn. Ik blijf bewust vaag, maar Hades II is niet alleen een tocht naar de onderwereld. Het vervolg verrast na een paar uurtjes spelen met nieuwe gebieden, die ieder zijn gevuld met nieuwe goden en nieuwe krachten. Die extra content komt niet uit het niets, maar voelt alsnog als pure overdaad. Net als je denkt dat je alles gezien hebt, tovert Hades II opeens nog meer videogame uit de hoge hoed.
:strip_exif()/i/2007819166.jpeg?f=imagearticlefull)
Die overdaad geldt ook voor de muziek. Er zitten zoveel mooie of onverwachte liedjes in deze game. Van bombastische eindbaasmuziek tot innige duetten waaraan het hoofdpersonage zelf kan deelnemen: componist Darren Korb haalt zijn voet zelden van het gaspedaal.
Haastige conclusies
Overigens betekent dat niet dat Hades II een perfecte videogame is. Hoewel dit vervolg niet moeilijk is, zeker niet na genoeg permanente upgrades, begint de game veel lastiger dan zijn voorganger. Dat komt doordat de vijanden in het begingebied vrij agressief zijn. Je wordt gedwongen hun patronen te leren. Wie daar weinig zin in heeft, kan terecht bij de inventieve God Mode. Hades II wordt dan iedere keer een klein beetje makkelijker als je doodgaat. Dat is een heel effectieve manier om spelers tegemoet te komen in hun kennis als ze worstelen met uitdagende spelmechanieken.
Dan is er nog het einde van Hades II, waarop ik allicht niet uitgebreid kan ingaan. Het einde is niet slecht; het komt alleen een beetje onverwacht. Tenminste, je weet wel dat het einde eraan zit te komen, maar bepaalde ontwikkelingen worden zó snel afgerond, dat ze niet helemaal verdiend voelen. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er op dat front meer in het vat had gezeten, maar het is bijna onmogelijk om dat uit te leggen zonder in spoilers te vervallen. Bovendien heeft het einde alsnog zijn charmes – je moet alleen genoegen nemen met wat haastige conclusies.
Conclusie
De muziek, de stijl, de actie, de personages, het verhaal, het stemmenwerk: het is in Hades 2 allemaal van uitzonderlijk hoog niveau. Werkelijk ieder facet van deze videogame is met zichtbare zorg samengesteld. Als gevolg daarvan is Hades 2 niet alleen ontzettend goed, maar ook ontzettend compleet. Na tientallen uren spelen beland je nog steeds in nieuwe situaties of ontdek je nieuwe vaardigheden die de actie verrijken. Steeds wanneer je denkt alles gezien te hebben, weet Hades 2 te verrassen. Daarmee is dit vervolg van zeer zeldzame kwaliteit. Daaraan kun je als recensent veel woorden vuil maken, maar uiteindelijk is Hades 2 simpelweg een game die je gespeeld moet hebben – zelfs in dit bomvolle gamejaar.
Redactie: Ron Vorstermans • Eindredactie: Marger Verschuur
:strip_exif()/i/2006690710.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2006690710.png?f=thumbmedium)
/i/2005501920.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007033866.jpeg?f=fpa)
/u/1199540/crop677c3c8f2c048_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/124672/avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/481554/crop5a9ffc5d3aef6_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/131439/417785s.png?f=community){kind=small}
.
:strip_icc():strip_exif()/u/553389/crop5919c146f196e_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/266273/crop5e26d80cce2b0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/116600/crop5be04a1ae3ded_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
Hades 1 was absoluut GOTY voor mij, zelfs al ben ik traditioneel geen fan van het genre. Maar de setting, personages, muziek, verhaal,.. Het is gewoon allemaal af.
:strip_icc():strip_exif()/u/394909/e62787889f29f9bd1ab229604abd4f17.jpeg?f=community){kind=small}
) de herspeelbaarheid, maar ook de soms onvoorspelbaarheid van niet alleen encounters, maar ook je eigen keuzes en hoe je dacht dat ze gingen uitdraaien tegenover hoe ze écht uitdraaien, maken het ZO verslavend.
)
/u/199377/crop5fc213c4e6060.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/110261/knaakoranje.gif?f=community){kind=small}