Wat zou in 2025 de meestverkochte harde schijf zijn, denk je? 10TB? 12TB? 20TB? Nee hoor, niets van dat alles. Ik heb negen jaar aan Pricewatch-data zitten doorspitten en al die tijd is de 4TB‑drive de allerpopulairste capaciteit gebleven. De voorsprong op andere, grotere drives wordt wel steeds kleiner. Wie koopt harde schijven, waarvoor koop je ze en wat zijn de ontwikkelingen op het vlak van capaciteiten en aantallen de afgelopen jaren geweest?
Vroeger, toen alles beter was, had je computer nog een fijne harde schijf waarop je Windows (pakweg maandelijks opnieuw) installeerde en waarop al je software en games draaide. Het geruststellende gereutel van een harde schijf vertelde je precies hoever je pc was in het opstartproces. Mocht je te veel data verzameld hebben en je harde schijf liep tegen de grens van zijn levensduur, dan hoorde je heel andere geluiden en wist je dat je als de bliksem een grotere schijf moest kopen. Het leven was zo simpel.
Zo tegen het einde van de jaren nul gooiden ssd's roet in het eten. Ze beloofden veel sneller te zijn, al combineerden ze dat wel met − zeker naar huidige maatstaven − extreem beperkte capaciteit. Opeens gingen we Windows op een ssd installeren, met misschien nog wat veelgebruikte dan wel veeleisende programma's erbij, en dan ging de rest van je data, games en apps op een harde schijf. Zo had je dus een (steeds snellere) ssd in je pc, met daarnaast nog een harde schijf voor 'echte opslag'. Over experimenten om de twee nog intiemer te combineren, in de vorm van sshd's (een ssd‑cache in je harde schijf), zullen we het verder maar niet hebben.
Het leven werd steeds eenvoudiger naarmate ssd's niet alleen steeds groter werden, maar ook nog maar één rib uit je lijf gingen kosten, in plaats van een complete ribbenkast. De noodzaak om applicaties en Windows te scheiden en het gros van je data op trage harde schijven te bewaren, werd steeds minder. Inmiddels zijn we beland op een punt dat het merendeel van de pc's alleen nog maar ssd's aan boord heeft, waarbij je voor 'koudere data' vaak zelfs je oude ssd in een M.2‑slot steekt. Wat is dan het lot van de harde schijf?
Een recente poll laat zien dat ruim zestig procent helemaal geen hdd in hun pc heeft, maar toch gaan de harde schijven ook in 2025 nog als zoete broodjes over de toonbank. Uit Pricewatch-data blijkt dat er de laatste paar jaar nauwelijks minder hdd's verkocht worden (sterker nog, de verkoop lijkt wat te groeien over 2023 en 2024) en het aantal verkochte TB's groeit alleen maar. Om te zien hoe dat zit, duiken we de data in.
Capaciteiten: groei en stagnatie
Inmiddels zijn de eerste 30TB-drives voor consumenten beschikbaar, terwijl zo rond 2021 de 20TB-grens bereikt werd. Rond 2015 of 2016 kwamen de eerste 10TB-drives op de markt en twee jaar eerder kwamen 8TB-drives op de markt. De drives met nog altijd de populairste capaciteit onder tweakers, die van 4TB, kwamen echter al in 2011 op de markt.
Voor deze cijfers baseer ik me op Pricewatch‑data, met name het aantal click-outs. Dat is het aantal bezoekers dat doorklikt vanaf de prijspagina van een product naar een winkel. Dat laat zich natuurlijk niet een‑op‑een vertalen in verkoopcijfers, maar het geeft wel een goede indicatie ervan. Bovendien geeft het trends goed weer en laat ik absolute (verkoop)cijfers achterwege. De 2025‑data loopt tot en met juni, het eerste half jaar dus. Waar relevant heb ik de data geëxtrapoleerd naar het hele jaar voor vergelijkingen.
In 2017 was 4TB de populairste capaciteit, met bijna 22 procent van de kliks. Dat groeide tot een piek in 2020, met ruim 28 procent van de kliks in de hdd‑categorie. Inmiddels is het 4TB‑aandeel wat gedaald, via 20 procent vorig jaar tot iets meer dan 18 procent dit jaar, maar het is nog steeds de grootste categorie.
De nummer twee in de ranglijsten is misschien wel interessanter, gezien de populariteit van de 4TB-drives. Tot en met 2020 waren dat de 2TB-drives, maar in 2021 zagen we een omslagpunt naar 8TB, zij het nipt. Die tweede plek zijn de 8TB-drives vooralsnog niet kwijtgeraakt.
Top 15 populairste capaciteiten per jaar
De adoption rate van grote drives lijkt flink achter te lopen bij hun introducties. Blijkbaar hebben we met harde schijven niet zo de behoefte om snel te upgraden naar de latest and greatest modellen. Ter illustratie: eind 2021 kwamen de eerste 20TB-drives van Seagate en WD op de markt, maar die komen in 2022 niet in de top 10 voor. Pas in 2023 zijn ze goed voor iets minder dan 7 procent van de kliks, overigens om in 2024 alweer te zakken naar net 4 procent.
Groei van gemiddelde capaciteiten
De 4TB-drives mogen dan al negen jaar de populairste capaciteit vormen, maar hoe zit het met onze honger naar meer en meer opslag? Als we het aantal click-outs voor elke capaciteit bij elkaar optellen en een gewogen gemiddelde berekenen van capaciteit en aantal click-outs, dan komen we voor 2017 op bijna 4TB (om precies te zijn 3,8TB) als gemiddelde.
Dat loopt vanaf 2017 – hoe kan het ook anders: hdd's worden immers steeds groter – gestaag op, maar minder hard dan je wellicht zou denken. We zien jaar op jaar een groei van 6 tot 19 procent, met één uitschieter: in 2021 schoot de gemiddelde verkochte capaciteit van ongeveer 5,6TB naar 7,6TB, een sprong van 36 procent. Inmiddels is de gemiddelde hdd bijna 11TB groot, weer tien procent meer dan de 10TB die we vorig jaar optekenden. Cumulatief is dat sinds 2017 toch een niet onverdienstelijke groei van 2,9 keer en het jaar is nog niet om.
Verkoopstatistieken
Als we kijken naar hoeveel mensen nog harde schijven kopen, zien we wel degelijk een daling. Vergeleken met het 'beginjaar' van de metingen, 2017 dus, ligt het aantal verkochte schijven nu nog maar tussen de 60 en 70 procent. Opmerkelijk genoeg zagen we, als we opeenvolgende jaren met elkaar vergelijken, in 2023 en 2024 wel stijgingen ten opzichte van respectievelijk 2022 en 2023. Nu was 2022 relatief een slecht jaar, met maar driekwart van het aantal kliks vergeleken met het jaar ervoor.
Een uitschieter was 2020: wellicht had dat met de coronapandemie te maken, maar dat jaar werden er meer harde schijven gekocht dan de andere jaren, met uitzondering van 2017 dan.
Ook al daalden de verkopen vergeleken met 2017, toch bleven ze redelijk stabiel de laatste twee, drie jaar. Dat zien we uiteraard ook terug in de totaal verkochte hoeveelheid opslag. Vergeleken met acht jaar geleden kopen we met z'n allen bijna twee keer zo veel opslagruimte en als de tweede helft van 2025 verdergaat zoals de eerste, komt dat uit op ongeveer hetzelfde.
Tot slot: hdd's in nas?
Waar komen al die exabytes aan opslag terecht, als we onze pc's (en laptops natuurlijk) primair met ssd's uitrusten? Het logische antwoord zou dan ook netwerkopslag moeten zijn, of dat nu een nas of een privéserver is. Natuurlijk zijn er nog genoeg tweakers (volgens die poll die ik aan het begin noemde) die een harde schijf in de pc hebben als min of meer koude opslag. Je games, Windows en alle software draai je gewoon vanaf (M.2-)ssd: die prijzen zijn immers laag genoeg om genoeg capaciteit daarvoor in huis te halen.
Q3 2025
Ook al is het derde kwartaal tijdens het schrijven van dit verhaal nog niet afgelopen, ik heb toch even in de cijfers geloerd. Fun fact: de gemiddelde 'verkochte' capaciteit steeg de afgelopen drie maanden naar 11,5TB. Daarbij is de 4TB-drive van zijn troon gestoten: de 8TB-drives zijn nipt populairder geworden.
Mede gezien de populariteit van die 4TB-categorie – en de opkomst van 8TB – denk ik echter dat menige hdd-platter in een nas verdwijnt. Daarin wil je immers drives die een uitstekende prijs-prestatieverhouding hebben en dat hebben de grootste modellen notoir niet. Nieuw is altijd duurder en 'volwassen' modellen hebben ook in de uitermate volwassen hdd-wereld niet alleen die prijs-prestatie, maar ook het vertrouwen. Als je een harde schijf als back-up gebruikt, wil je immers hdd's die zich bewezen hebben. Van oudere drives zijn veel statistieken en ervaringen bekend, bijvoorbeeld van Backblaze, waar dat bij nieuwere modellen nog moet groeien. Misschien zit er in je achterhoofd ook wel: als een kleine schijf vol met data het begeeft, ben je 'maar' 4TB kwijt, maar als zo'n spiksplinternieuwe 20+TB-drive stukgaat, ben je een stuk meer data kwijt.
Dan is het argument dat een enkele grotere drive minder energie vergt dan meerdere kleintjes ook niet enorm relevant meer. Je data is immers meer waard dan een paar tientjes aan extra stroomkosten per jaar. En laten we eerlijk zijn: de prestaties zijn ook niet zaligmakend, want zeker in een nas is je netwerk waarschijnlijk meer een beperkende factor dan transfersnelheden.
Alle statistieken van dit artikel op een rij
Klik hier om alle gebruikte cijfers in een tabel te zien.
Desalniettemin maken hdd-fabrikanten natuurlijk alsmaar grotere harde schijven om 's werelds honger naar opslag te stillen, al is het maar voor datacenters. De snelheid waarmee wij als tweakers die nieuwste schijven omarmen is dan misschien wat minder dan waarmee we uitkijken naar nieuwe ssd's, videokaarten en processors, maar het is duidelijk dat de draaiende platters nog steeds een plek in huis verdienen.
Redactie: Willem de Moor • Eindredactie: Marger Verschuur