Samengevat
De Sony X75WL wordt geleverd met twee afstandsbedieningen, draait op Android TV en behoort tot de instapklasse van Sony's smart-tv's. Het is een prima televisie, maar fanatieke gamers zullen de maximale framerate van 60fps en het ontbreken van vrr niet waarderen. De hdr-weergave laat te wensen over, maar voor gewoon televisiekijken is hij zeer geschikt.
Pluspunten
-
Goede kijkhoeken
-
Prima sdr-kleurweergave
Minpunten
-
Geen vrr en maximaal 60fps
-
Matige hdr-weergave
Wie toe is aan een nieuwe tv moet een paar keuze's maken voordat er op zoek kan worden gegaan. Eerst moet je bedenken hoe groot het scherm moet worden. Een grotere televisie kijkt nu eenmaal prettiger dan een kleine, maar groter is natuurlijk ook duurder en niet iedereen kan of wil een grote tv in de woonkamer kwijt.
:strip_exif()/i/2006135872.jpeg?f=imagearticlefull)
Natuurlijk wil je een zo goed mogelijke beeldkwaliteit, maar de beste schermtechnieken zoals oled, QD-oled en lcd-tv's met een fald-backlight zijn logischerwijs een stuk duurder dan modellen met een gewone lcd. De tv in deze review, de Sony X75WL, behoort tot de instapklasse van het Japanse merk en is voorzien van een direct-led-lcd. Hij draait, net als zijn duurdere broers, op Android TV 10 van Google. Hij is beschikbaar in de maten 43, 50, 55 ,65 en 75 inch waarvan wij de 55"-versie bekeken.
Uiterlijk
Als je de X75WL van een afstandje bekijkt, ziet hij er ongeveer hetzelfde uit als de meeste duurdere modellen. Rond het scherm smalle bezels, onder het scherm een Sony-logo en daaronder zien we een smalle uitstulping waarin de statusled en de infraroodontvanger zijn ondergebracht. Bekijk je de tv van een wat kleinere afstand, dan valt op dat er op de gebruikte materialen is bespaard. Alles is gemaakt van plastic en hoewel de bezels zijn voorzien van een structuur die op geborsteld metaal moet lijken, is het duidelijk te zien dat het dat niet is.
Ook als je de tv optilt, valt het op dat het apparaat maar weinig massa heeft en dat doet duidelijk afbreuk aan het 'kwaliteitsgevoel'. De behuizing wordt gedragen door twee voetjes die aan weerskanten onder het scherm zijn bevestigd. Mocht je niet beschikken over een tv-meubel dat breed genoeg is voor deze tv, dan kunnen de pootjes ook dichter bij het midden worden gemonteerd. Ook het onderstel is gemaakt van plastic waardoor het geheel niet echt een luxe uitstraling heeft.
Aansluitingen
Het netsnoer is voorzien van een standaard IEC 60320 C7-stekker waardoor het eenvoudig te vervangen is als het meegeleverde exemplaar niet lang genoeg is. Rechtsboven aan de achterkant zit een nis waarin een CI+-module geplaatst kan worden. Omdat het slot naar boven is gericht, wordt er een stuk plastic meegeleverd dat moet voorkomen dat er stof in de connector komt als je hem niet gebruikt. Aan de rechterkant vinden we de rest van de aansluitingen. Alle connectors zijn onder een hoek van negentig graden geplaatst zodat je er ook bij kan als de tv aan de muur hangt. Bovenaan zitten twee USB-aansluitingen, één USB 2-variant en een USB 3-poort, die we tegenwoordig eigenlijk USB 3.1 Gen 1x1 moeten noemen, en die bedoeld is voor opnames op harde schijf of ssd.
Daarnaast vinden we een optische digitale audio-uitgang van Toslink en een ingang voor analoge composietvideo met stereogeluid. Het is een 3,5mm-connector waardoor je een break-outkabeltje nodig hebt als je hem zou willen gebruiken. Dit zul je dan eventueel moeten aanschaffen, want Sony levert het niet mee. Daaronder zitten vier HDMI-aansluitingen waarvan de derde is voorzien van een (enhanced) audio return channel. Daar weer onder zit een netwerkaansluiting en helemaal onderaan zit een f-connector voor satelliet en de antenneaansluiting die ook voor kabel geschikt is.
Smart-tv
Sony's X75WL draait op Android TV van Google. Zoals bij alle televisies die op Android TV draaien, is er gebruikgemaakt van een soc van MediaTek: de MT5895. Deze is voorzien van vier Cortex-A73-cpu-cores op maximaal 1,8GHz en een Mali-G52-gpu. De look-and-feel en werking van Android TV zijn bij alle modellen (vrijwel) identiek doordat Google maar weinig speelruimte biedt aan de fabrikanten om de interface aan te passen. Android TV heeft het grootste appaanbod van alle besturingssystemen op televisies, maar omdat de meeste mensen slechts een beperkt aantal streamingservices gebruiken, is dat niet voor iedereen een voordeel. De tv reageert vlot op commando's van de afstandsbediening en de interface voelt soepel aan. Leuke extra's van Android TV zijn de ingebouwde Chromecast-functionaliteit en de mogelijkheid om gesproken zoekopdrachten te geven aan Google Assistent.
Afstandsbedieningen
Sony doet helaas mee met de trend om steeds minder knoppen op de afstandsbediening van zijn tv's te stoppen. Het voordeel daarvan is dat de afstandsbediening er lekker overzichtelijk van wordt; het nadeel is dat je door knoppen weg te halen, knoppen mist. Sony's nieuwe afstandsbediening laat het numerieke keypad en de kleurgecodeerde knoppen weg, net als de forward-, reverse- en stopknop voor mediabediening. De nieuwe afstandsbediening heeft, geheel volgens de huidige trend, zes customknoppen voor Sony's Bravia Core, Netflix, Disney+, Prime Video, YouTube en Crunchyroll. Gebruik je één of meerdere van die diensten niet, dan zitten die knoppen er dus voor niets op. De afstandsbediening beschikt ook over een ingebouwde microfoon waarmee je spraakcommando's kunt geven. De microfoon in de afstandsbediening wordt geactiveerd na een druk op de knop; deze staat dus niet altijd aan.
:strip_exif()/i/2006149234.jpeg?f=imagearticlefull)
Omdat Sony inziet dat gebruikers soms wel graag een numeriek keypad gebruiken, krijg je bij de X75WL een tweede afstandsbediening die wel over deze knoppen beschikt, maar geen microfoon aan boord heeft. Die tweede afstandsbediening doet wat design betreft bovendien wat gedateerd aan, ligt niet zo fijn in de hand en heeft sponzige knoppen. Bovendien zijn er nogal veel knoppen op een klein oppervlak gepropt waardoor het bedieningsgemak afneemt.
Gamefuncties
Bij de X75WL zijn de HDMI-poorten 3 en 4 bedoeld voor gameconsoles. Ze bieden ondersteuning voor auto low latency mode, ofwel allm, een functie die ervoor zorgt dat de tv automatisch overschakelt naar de gamemodus met lage ingangsvertraging wanneer een computer of spelconsole wordt gedetecteerd. Helaas is de maximale framerate die deze tv aankan beperkt tot 60fps, zelfs bij het weergeven van 1080p-beelden. Daarnaast kunnen de ingangen niet overweg met vrr-signalen. Fanatieke gamers kunnen deze tv dus maar beter overslaan.
Inputlag
Voor snelle games is het belangrijk dat er zo min mogelijk vertraging zit tussen het uitvoeren van een actie en het moment dat je die op het scherm ziet. Als de inputlag, het tijdsverschil tussen het moment dat een signaal via HDMI de tv binnenkomt en daadwerkelijk wordt getoond, te hoog is, worden actiegames moeilijker om te spelen en neemt het gevoel van controle over de game af.
Wij meten de inputlag met een Leo Bodnar-inputlagtester die closed loop de vertraging meet waarmee televisies HDMI-signalen weergeven. We doen dat in 1080p60- en 4k60-beeldmodi omdat de X75WL geen 120fps ondersteunt.
- Inputlag 1080p - Gamemodus
- Inputlag 2160p - Gamemodus
Met een inputlag van 12ms valt er prima te gamen. Dat is namelijk minder dan een enkel beeldje vertraging. Wel valt de X75WL een beetje in de middenmoot en zijn er genoeg televisies te vinden die beter scoren.
Energiegebruik
We meten het energiegebruik van televisies in de beeldmodus waarbij de kleurweergave het beste is, meestal is dat de Film-, Filmmaker- of Gebruiker-modus. Dit doen we aan de hand van een schaakbordpatroon met een helderheid van 120 en 250cd/m², om zo gebruik 's avonds en overdag na te bootsen. Daarnaast hebben we een nieuwe dynamische test toegevoegd waarbij we het gemiddelde gebruik meten tijdens het afspelen van een tien minuten durende referentievideo met beelden uit diverse televisieuitzendingen. De X75WL blinkt niet uit als het om energiegebruik gaat; afhankelijk van de test vinden we de tv in de middenmoot van de geteste modellen, of verder naar beneden.
- Checkerboard 120cd/m²
- Checkerboard 250cd/m²
- 120cd/m² 10 min. test
- 250cd/m² 10 min. test
Geluid
Een televisie uit de instapklasse heeft over het algemeen een niet al te indrukwekkend audiosysteem en dat geldt zeker ook voor de X75WL. De tv is voorzien van twee breedbandluidsprekers in de onderrand van de behuizing die het geluid naar beneden uitstralen. Sony geeft een maximaal vermogen op van tien watt per speaker. Dat levert in de praktijk voldoende volume op voor de gemiddelde woonkamer en zelfs op maximaal volume overstuurt het geluid niet. Wel loopt de geluidskwaliteit zienderogen terug als je de geluidssterkte opschroeft.
:strip_exif()/i/2006135890.jpeg?f=imagenormal)
De breedbandspeakers zijn voorzien van bassreflexpoorten die de laagweergave verbeteren. Toch gaan de bassen niet al te diep en als je graag naar films, series of muziek kijkt en luistert kun je maar beter een soundbar of AV-receiver op deze tv aansluiten. Voor normale televisieprogramma's is het geluid prima en de verstaanbaarheid zal voor velen goed genoeg zijn, maar deze tv klinkt niet veel beter dan wat je mag verwachten van een tv in deze prijsklasse.
Metingen
We hebben de beeldkwaliteit van de tv gemeten met Portrait Displays Calman Color Calibration-software in combinatie met onze SpectraCal C6-colorimeter en Jeti-spectrofotometer en een VideoForge Pro-signaalgenerator. Voor tests met een pc als beeldbron gebruiken we een Inno3D GeForce RTX 3060 Ti iChill X3-videokaart. We voeren hierbij met sdr- en hdr-signalen een serie grijs- en kleurmetingen uit om de kleurtemperatuur, de grijs- en kleurfouten, de helderheid en het contrast te bepalen. We testen bij elke tv welke beeldmodus de nauwkeurigste weergave oplevert en voeren de metingen in die modus uit.
We testen voor zowel onze sdr- als hdr-metingen vooraf welke beeldpreset het nauwkeurigste grijsverloop oplevert en kiezen die preset om de rest van onze tests uit te voeren. We geven alle televisies een eerlijke kans door alle (AI-)beeldoptimalisaties uit te schakelen, omdat deze de meetresultaten alleen maar verstoren. Opties zoals Dynamic Contrast en Live Colour leveren een intensere kleurbeleving op, maar ook verzadigingsfouten.
We meten de kleurechtheid in ΔE2000 en ΔE ITP, waarbij ΔE2000 de norm is die al decennia wordt gebruikt om een indicatie te geven van beeldprestaties. ΔE geeft aan in hoeverre de gemeten waarde afwijkt van de verwachte waarde en voor ΔE2000 geldt als vuistregel dat waarden lager dan 3 als zeer goed en lager dan 1 als perfect worden gezien; voor ΔE ITP ligt dat ongeveer een factor 3 hoger.
ΔE2000 heeft echter beperkingen bij hdr, waardoor vaak onrealistisch lage (dus goede) scores worden behaald, terwijl de beeldfouten wel goed zichtbaar kunnen zijn. ΔE ITP lost dit op en weegt de kleurafwijking ook anders, waardoor kleuren die we snel herkennen als goed of fout, zoals huidtinten en planten, meer invloed hebben op de score dan bijvoorbeeld neonkleuren. De resultaten van ΔE2000 en ΔE ITP zijn hierdoor niet onderling vergelijkbaar.
Sdr-weergave
De preset Gebruiker levert de beste beeldkwaliteit op. Een gemiddelde ΔE2000 van anderhalf bij de grijswaardenmeting ligt ver onder de grens van drie waarbij de afwijkingen zichtbaar worden. Wel zijn de afwijkingen groter in de donkere gedeelten van het beeld. Dat valt nu eenmaal te verwachten bij ips-schermen vanwege de niet zo goede zwartweergave. De kleurmetingen laten grotere afwijkingen zien, maar ook deze blijven netjes onder de grens van drie. Het scherm geeft dus een prima weergave van sdr-beelden.
- Grayscale gemiddelde afwijking
- Colorspace gemiddelde ΔE
- Colorchecker gemiddelde ΔE
Hdr-weergave
De X75WL kan hdr-beelden weergeven waarbij de formaten HDR10, HLG en Dolby Vision worden ondersteund. Doordat de piekhelderheid erg laag is voor een hdr-tv en bovendien het contrast van het ips-paneel beperkt is, ziet hdr er op deze televisie simpelweg nauwelijks anders uit dan sdr. De toegevoegde waarde van de mogelijkheid om hdr-beelden weer te geven, is er feitelijk dan ook niet. Het is leuk dat er beeld uit komt als je dit model hdr-beelden laat vertonen, maar met high dynamic range heeft het niet veel te maken.
- Max helderheid HDR full screen
- Max helderheid HDR 5% window
- Gemiddeld ΔE ITP grayscale zonder luminantie
- Gemiddeld ΔE ITP colorchecker zonder luminantie
Conclusie
De Sony X75WL is een prima televisie, maar hij blinkt nergens echt in uit. Het geluid is prima, maar indrukwekkend is het zeker niet. Je kan er goed op gamen, maar fanatieke gamers kunnen dit model beter overslaan omdat de maximale framerate op 60fps blijft hangen en bovendien variabele framerates niet worden ondersteund. Ook is er niets mis met de beeldkwaliteit als je naar normale televisieprogramma's kijkt, maar de weergave van hdr-beelden laat toch te wensen over. Het lage contrast van het ips-paneel en de, naar hdr-begrippen, lage piekhelderheid, maken dat hdr-beelden er zo'n beetje hetzelfde uitzien als sdr. Wil je echter een goede hdr-weergave, dan zul je duidelijk meer geld moeten geven, want een betere schermtechniek is ook duidelijk nog wat duurder. Daarmee is de X75WL dus een goede keuze voor wie geen bijzondere wensen heeft en niet al te veel geld wil uitgeven.
Pluspunten
-
Goede kijkhoeken
-
Prima sdr-kleurweergave
Minpunten
-
Geen vrr en maximaal 60fps
-
Matige hdr-weergave