Gigabyte en MSI introduceren hun Z97- en H97-moederborden

MSI en Gigabyte hebben een groot aantal Intel Series 9-moederborden uitgebracht. De borden op basis van de Z97 Express- en H97 Express-chipsets zijn onder andere op gamers gericht. De Series 9-chipset is voor de Haswell Refresh- en Broadwell-chips van Intel.

Intel komt op korte termijn met het Haswell Refresh: de Haswel-processors krijgen een kleine snelheidsverhoging en de chipset krijgt een update naar Series 9. Ook de komende Broadwell-processors moeten het met deze chipset doen. De Series 9 bestaat uit de Z97 voor de high-end en de H97 voor de mainstream. De belangrijkste verbeteringen betreffen ondersteuning voor op pci-express gebaseerde M.2-ssd's en de aanwezigheid van de sata-express-interface.

MSI komt met een groot aantal Z97 Express-modellen in de Gaming-serie van het bedrijf. Zo zijn er de Z97I Gaming voor mini-itx en de Z97M Gaming micro-atx. Ook komt MSI met de atx-moederborden Z97 Gaming 3, Z97 Gaming 5, en Z97 Gaming 7, naast de Z97-G43 Gaming, de Z97-G45 Gaming en de Z97-GD65 Gaming. De prijzen variëren van 100 tot 220 dollar.

Met prijzen van 200 tot 400 dollar zijn de Z97 OC-borden van de Taiwanese fabrikant een stukje duurder, maar deze modellen hebben dan ook functionaliteit die helpen bij het overklokken van de cpu en gpu. In deze serie vallen de Z97 MPower, de Z97 MPower MAX AC en de Z97 XPower AC. Daarnaast brengt MSI een groot aantal Z97 Classic- en H97 Classic-borden uit.

Gigabyte komt met een groot aantal Z97- en H97-borden. Zo is er de G1 Gaming-serie voor mainstream-gamers, die onder andere uit de GA-Z97X-Gaming-G1, -GT, -7, -5 en -3 bestaat, naast de G1 Gaming Sniper H6 en Z6. In de Ultra Durable-serie met volgens Gigabyte hoogwaardige componenten vallen de GA-Z97X-UD-modellen, de GA-Z97X-SLI en de GA-Z97P-D3-modellen.

Ook is er de Overclocking Series met de GA-Z97X-SOC Force en de GA-Z97X-SOC en tenslotte bestaat de Black Edition-lijn uit de GA-Z97X-Gaming G1 WIFI-BK, de GA-Z97X-UD5H-BK en de GA-Z97X-UD3H-BK.

Reacties (57)

[Spekkie88]

Wat me opvalt is dat je op veel borden nog steeds meerdere pci sloten ziet zitten...
1 is nog wel te verantwoorden, maar 2 of 3? Zeker voor zo'n high end serie als dit is dat toch volledig overbodig?

[Anoniem: 15758]

Dit komt omdat verhuld moet worden dat er helemaal niet genoeg PCIe bandbreedte is om meerdere PCIe sloten te leveren. Dat zit ongeveer zo:

Normale CPUs leveren 16 PCI-express lanes en 4 lanes naar de chipset die vaak nog een PCIe 2.0 x1 slot kan leveren. Dit betekent dat je met één PCI-express x16 slot en één PCIe x1 slot al eigenlijk geen extra slots meer kunt gebruiken omdat je er geen (dedicated) bandbreedte voor hebt.

Om dit probleem een beetje te verzachten kun je ook twee PCI-express x16 slots laten draaien als x8/x8 als ze beide worden gebruikt en x16/0 als er één slot wordt gebruikt. Ook zijn configuraties als x8/x4/x4 mogelijk.

Sommige 'enthusiast' moederborden hebben een PLX-chip die als PCI-express switch fungeert. Die kan van de 16 lanes die de CPU levert zoveel maken als hij wilt (in theorie althans). Hiermee kun je allemaal x16 slots hebben wat bij sommige ultra high-end borden te zien is. Jammer dat het allemaal fake is; je kunt effectief de bandbreedte niet tegelijk gebruiken en zo'n PLX-chip kent ook nadelen zoals soms compatibility problemen met RAID controllers en ook latency-vertragingen wat bij SLI-setups soms voor problemen kan zorgen, enzovoorts.

Kortom, je hebt gewoon 16 lanes. Dus hou dan ook op met al die ATX en Micro-ATX uitvoeringen. Allemaal onzin voor de mainstream en ook voor veel tweakers. Waarom zou een game bord niet gewoon Mini-ITX kunnen zijn met een dikke videokaart erop, goede koeler op de CPU en twee normale DRAM reepjes. Dat is gewoon mogelijk. De ATX standaard is gewoon hopeloos ouderwets. Zoveel chips zijn er niet meer op het moederbord; bijna alles zit tegenwoordig in de CPU.

Dus ik zou zeggen, mensen neem afscheid van die oude gewoonte om voor ATX te kiezen voor een goede build. Mini-ITX is een fijn formaat en meer toekomstbestendig. Een oud maar compact pc'tje is straks nog nuttig maar een log en sloom beest natuurlijk niet. Maximaal Micro-ATX als je vier DRAM repen wilt hebben; want dat heb ik nog niet gezien op Mini-ITX terwijl die wel mogelijk zou moeten zijn. Zeker voor SoC-processors die geen chipset meer nodig hebben.

[Madrox]

Sorry, maar behalve de 16x pcie 3.0 lanes, zijn er vaak ook nog 8 pcie 2.0 lanes voorhanden. Dat is 100% meer 2.0 lanes dan jij stelt hier. Waaar je echter totaal aan voorbij gaat is dat PCIe een point to point protocol gebruikt; de chipset verwacht dus een Device aan de andere kant. Ipv een grote bus is het dan ook meer een bundel van mini-busjes, oftwel lanes.
Er is dan ook geen "grote brede bus" maar een streng van kleine busjes, de lanes.

PLX is een slimme chip, die meer pcie lanes aanbied aan de devices die eraan hangen. Uiteraard kunnen die devices niet meer lanes belasten dan er fysiek zijn, maar dat gebeurt in de praktijk ook niet vaak. En zo kan het dat onbelaste lanes toch gebruikt worden, dankzei de plx-chip. optimaal benutten van de fysiek aanwezige lanes, zo zie ik dat. Slechts in de meest zware lab-setups loop je tegen bottlenecks op.

http://www.tested.com/tec...-express-and-thunderbolt/
Meestal zijn 16 lanes (plus die 8 2.0 lanes) gewoon ruim voldoende.

[Reactie gewijzigd door Madrox op 24 juli 2024 12:13]

[Anoniem: 15758]

Sorry, maar behalve de 16x pcie 3.0 lanes, zijn er vaak ook nog 8 pcie 2.0 lanes voorhanden. Dat is 100% meer 2.0 lanes dan jij stelt hier.

Dat is wat de chipset kan bieden, maar niet kan leveren. De chipset is verbonden met de processor middels DMI 2.0. Dat is een soort PCI-express 2.0 met 4 lanes. Dus 2GB/s (20Gbps) bandbreedte.

Zie hier het diagram: http://tweakers.net/ext/f/wVX8DatWaLBzch5N63NhAf1A/full.png

Je processor levert 16 lanes op PCI-express 3.0 en 4 lanes op een bandbreedte vergelijkbaar met PCI-express 2.0 (DMI 2.0).

De chipset zelf heeft een soort van overcommit; als je alle I/O verbindingen bij elkaar optelt kom je aan veel meer bandbreedte dan de 20 gigabit (2GB/s) die DMI 2.0 kan bieden. Dat betekent dat je die bandbreedte dan ook niet effectief kan benutten. Niet tegelijkertijd in elk geval.

De 8 lanes van de chipset betekent vaak een mogelijke x4 link en één of meer x1 links. Maar vaak worden er ook lanes gebruikt voor extra chips zoals een ASMedia SATA controller, extra Realtek, extra eSATA en ga zo maar door.

Waaar je echter totaal aan voorbij gaat is dat PCIe een point to point protocol gebruikt; de chipset verwacht dus een Device aan de andere kant. Ipv een grote bus is het dan ook meer een bundel van mini-busjes, oftwel lanes.

Hoezo ga ik daar aan voorbij? Eerder andersom, want jij spreekt over een bus terwijl PCI-express in tegenstelling tot PCI juist een point-to-point protocol is, en derhalve geen bus maar een interface.

PLX is een slimme chip

Is dat zo.

die meer pcie lanes aanbied aan de devices die eraan hangen. Uiteraard kunnen die devices niet meer lanes belasten dan er fysiek zijn, maar dat gebeurt in de praktijk ook niet vaak. En zo kan het dat onbelaste lanes toch gebruikt worden, dankzei de plx-chip. optimaal benutten van de fysiek aanwezige lanes, zo zie ik dat.

Behalve dan dat je het hele idee van point-to-point interface onderuit haalt en latency verstoort, alleen maar om meer (nep) poorten te kunnen leveren.

Mijn stelling is, dat wanneer je meer dan 16 PCIe lanes wilt, je gewoon moet zoeken naar een processor die deze bandbreedte 'eerlijk' kan leveren, zonder rare fratsen. Zoals het 'enthusiast' platform (LGA2011) met X79-chipset kan leveren:

http://tweakers.net/ext/f/EW18OnD4pcThVU9cpkKWIlWg/full.jpg

40 eerlijke schone PCI-express lanes aan de haak. Daar kun je een echte ATX opstelling van maken met veel 'eerlijke' poorten zonder rare fratsen.

Meestal zijn 16 lanes (plus die 8 2.0 lanes) gewoon ruim voldoende.

Precies mijn punt. Dus weg met alle ATX-borden en gewoon lekker aan Mini-ITX met één PCIe slot of Micro-ATX met twee of drie slots (x8/x8/x1 of x8/x8/x4).

[Madrox]

Nep is te simpel gesteld. Lanes kosten ruimte, hoe meer lanes, hoe lastiger het is al die lanes te verwerken in een moederbord design. Het word ook duurder. Terwijl ook nu al, sommige lanes niet altijd gebruikt worden. PLX maakt daar handig gebruik van. Dat neersabelen vind ik echt overtrokken en gewoonweg onjuist.

[locke960]

Volgens mij heeft Spekkie88 het over de PCI sloten die je op sommige borden ziet en niet over de PCIe.

De verklaring voor de PCI sloten is heel anders. Moderne chipsets ondersteunen geen PCI meer. Dat betekent dat als je een PCI slot op het bord wilt hebben, je extra chips toe moet voegen om het mogelijk te maken. Dat kost geld, en als je dat toch doet kun je er net zo goed een paar connectors opzetten. Vooral ook omdat het voor iemand die bewust een bord met PCI koopt waarschijnlijk een pluspunt is.

[djunicron]

Was het punt niet juist dat de CPU bij Intel helemaal niet meer PCI-Ex kan leveren? Dat ze er wel 7 sloten op kunnen stampen, maar dat je die dan toch niet echt kan benutten?

Dan vind ik een slotje of 2 aan legacy PCI wel een bonus, dan kan je if all else fails tenminste alsnog wat extra hardware bijprikken.

Nou ben ik het wel met de eerdere bevindingen eens, de meeste mensen zouden aan hooguit 2 PCI genoeg hebben. 2x 16x PCI-Ex en 2x een PCI-Ex 4x slotje, met 2x PCI zou ik persoonlijk verkiezen op een nieuw moederbord.
Meer dan 2 videokaarten heeft vaak geen zin, één goede geluidskaart, één extra controller, en dan wat legacy spul (zoals een video capt kaart, een 3e gigabit lan kaart?) en klaar.

[Raptorial]

Er is een essentieel verschil tussen PCI en PCI-e, PCI sloten wordt hier over gesproken en die komen niet van de CPU. PCI-e is jouw verhaal op van toepassing, maar dat wordt niet gezegd door Spekkie 88.

[Anoniem: 325840]

Ik begrijp je probleem niet helemaal, er is toch keuze genoeg? Natuurlijk, ik zou ook wel 40 pci-e lanes op Z97 willen zien maar dat is gewoon niet realistisch. Dan moet je maar X79 nemen maar dan betaal je wel minstens €250 voor een moederbord. In principe is x8/x8 voor 2 videokaarten en nog eens 8 lanes vanaf de southbridge (ook al zijn die dan gebottlenecked naar de cpu) voor iets als een geluidskaart voldoende. Dat is al meer dan 9 van de 10 mensen erin stoppen.

Ik gebruik zelf m-ATX maar veel mensen willen de optie voor 2 videokaarten openhouden. Dan zou ik zeker een ATX bord nemen want anders zitten ze te dicht op elkaar. Met m-ITX kun je tegenwoordig ook een hele leuke game pc maken maar hoe moet het met opslag? Niet iedereen heeft een NAS staan.

[DCG909]

Ik vind het bij de Mpower zelf extreem vreemd...
Mijn huidige z87 mpower heeft namelijk geen PCI sloten meer, enkel PCI-e.
Dus waarom ze die weer erin zetten is mij een raadsel....

@CiPHER.
Ik weet het...
Ik zit ook al op mijn max met 2 gpu's en 1 geluidskaart
Maar wat moet ik er verder nog bij steken? Raid gebruik ik niet en het moederbord zelf heeft een aardige lan chip.
Al had meer lanes natuurlijk wel mooier geweest als er bijv. 3 gpu's gebruikt zouden worden.

Edit.
@coffeejunkee
verrekt.... het is idd geen pci het is een PCI-e 2.0 x16 (of x8 of x4)

[Reactie gewijzigd door DCG909 op 24 juli 2024 12:13]

[Anoniem: 325840]

Ik zie alleen maar PCI-E sloten op de M- en Xpower borden zitten. Kijk je wel goed of heb je het over de andere borden?

[Mraedis]

Ik snap het ook niet echt. Zo goed als alles zit tegenwoordig toch op de PCIe bus.

[WokeBroke]

een vriend van mij zocht laats juist laats naar een moederbord voor zijn digitalisering pc, met veel pci aansluitingen. Gluidskaart, tv kaart, scsi kaart voor een dia scanner, en nog wat.

om nou al die kaarten nieuw te kopen in pci-e.

[theduke1989]

is handig voor de Miners die ook een nieuw bordje willen.
Alleen ASROCK had nog eentje met 5 PCI sloten, misschien dat het mensen aantrok en daarom het kochten voor het minen. Dus nu doen andere het ook..

andere redenen zou ik ook niet zo snel kunnen bedenken...

[Freaky Maus]

Zelfde geldt voor die PCI-E 1x naast de PCI-E 16x voor de videokaart. Het zijn per slot van rekening moederborden waar ze "gaming" op zetten, elke gamer heeft een aparte videokaart. Waarom dan daar zo'n slot neerpoten? Geen enkele gamer zal dat slot ooit kunnen/gaan gebruiken.

Het enige wat ik als gamer wil hebben is de mogelijkheid voor SLI/CF, dus twee maal een PCI-E 16x slot. De rest mag van mij allemaal leeg blijven, voor geluid hebben ze mooi spul onboard zitten, netwerk is onboard, etc.. Mogelijk voor die enkeling kunnen ze die ruimte gebruiken voor een PCI slot of een PCI-E 8x slot?

[WokeBroke]

waarom nog steeds een ps2 aansluiting?

[SmokingCrop]

omdat dit nog steeds de snelste verbinding is voor een muis/toetsenbord.
Je interrupt namelijk de cpu in plaats dat de cpu om de x-aantal tijd gaat kijken of er een nieuwe klik is.
Het verschil zal je hoogst wss nooit merken, maar kom

[Reactie gewijzigd door SmokingCrop op 24 juli 2024 12:13]

[Moogles]

PS2 heb je nodig voor toetsenborden met N-Key Rollover (USB doet max 6-key rollover). Dit zorgt er in feite voor dat je een onbeperkt aantal toetsen tegelijkertijd in kan drukken en dat deze allemaal correct worden geregistreerd.

[SmokingCrop]

oh ja, dat ook inderdaad.
Nog zo iets dat overroepen is
Als je meer dan 6 keys op zelfde moment nodig hebt dan doe je in de meeste spellen toch gewoon iets fout.

en daarbij heb ik de corsair K70 die full key rollover doet via USB
http://www.corsair.com/en...-anodized-black-na-layout

[Reactie gewijzigd door SmokingCrop op 24 juli 2024 12:13]

[TERW_DAN]

oh ja, dat ook inderdaad.
Nog zo iets dat overroepen is
Als je meer dan 6 keys op zelfde moment nodig hebt dan doe je in de meeste spellen toch gewoon iets fout.

Het gaat niet alleen om 6 keys tegelijkertijd, maar ook om welke keys dat zijn. Bij sommige keyboards is het niet mogelijk om de CTRL toets tegelijkertijd met de pijltjestoetsen in te drukken als je er daar meer dan 1 van indrukt. In sommige games kan dat erg annoying zijn.

[SmokingCrop]

Dan heb je gewoon een slecht toetsenbord gekocht, daarvoor heb je geen ps2 nodig

[ManIkWeet]

Er zijn USB toetsenborden met N-Key Rollover, dus ik denk niet dat dat nu nog klopt.
(Lijkt me ook erg raar, je kan 480mbit (theoretisch) door een USB2.0 poort rammen, kan je dus ook wel ~130 key presses daarin proppen )

[Anoniem: 500518]

Naar mijn weten zijn er nog gamers die gebruik maken van deze poort. De ps2 poort zou nog steeds meer keystrokes tegelijk kunnen verwerken (artikel komt uit 2011, of het nog steeds van toepassing is weet ik niet). Iets voor pro gamers wellicht?

Bron:http://www.tomshardware.com/reviews/mechanical-switch-keyboard,2955-5.html

[zaadstra]

Ik heb een KVM met PS2 dus ik ben er wel blij mee

[Lednov]

omdat wanneer je bord nog niet helemaal juist is ingesteld, je toetsenbord op USB het niet doet, en dan is het verdomde handig om een PS/2 aansluiting te hebben.

[Powrskin]

200 tot 400 dollar voor een overklok moederbord
ze zijn wel grappig, vroeger zat er tenminste nog een northbridge southbridge, geheugencontroller etc op.
nu is het net iets meer als een stroom, lan en geluidskaart aansluiting en daar betaal je dik voor.
winstmarge op deze toch mooi uitziende moederbordjes sky high.
op deze manier wordt MSI ea toch weer erg blij met Intel aangezien een normaal denkend mens die een AMD cpu koopt geen 200 dollar en dus ongeveer euro een bizarre prijs vind voor een moederbord.

[TERW_DAN]

200 tot 400 dollar voor een overklok moederbord
ze zijn wel grappig, vroeger zat er tenminste nog een northbridge southbridge, geheugencontroller etc op.
nu is het net iets meer als een stroom, lan en geluidskaart aansluiting en daar betaal je dik voor.
winstmarge op deze toch mooi uitziende moederbordjes sky high.

Ik denk dat je je nog aardig vergist in het ontwerp van de PWMs die op het bord geplaatst zijn om OCing überhaupt goed mogelijk te kunnen maken.

[Powrskin]

ja pwms zijn heel duur. en er verandert ook zo veel in die ontwerpen.

[Anoniem: 325840]

Je kunt natuurlijk ook prima overklokken met de normale borden. Die overklok borden zijn op de LN2 crowd gericht, dus ja dat mag wel wat kosten.

[Pixxel]

Ik zou dan wel weer graag een mitx bordje zien met 6 sata poorten... ideaal voor een klein servertje met een zee aan opslagruimte!

[HandySam]

Dit is er al: Asrock Z87E-ITX

De opvolger, Z97E-ITX heeft er ook 6 als je de laatste 2 apart gebruikt en niet gecombineerd als 1 SATA Express poort.

[Pixxel]

Kijk! Das handige info! Had de privcewatch er nog niet op nagekeken tbh...

Nu nog even wachten om te zien of de z97 eenzelfde usb bug heeft als de z87 had... Das een van de redenen dat ik daar nooit op ben overgestapt, geen enkel bedrijf kon me garanderen dat ik een C2 stepping zou krijgen..

[HandySam]

Ik kan je garanderen als je nu een nieuwe Asrock Z87E-ITX bestelt dan krijg je er een met de nieuwe revisie. (onlangs zelf nog een bestelt voor iemand anders) Er zit ook een sticker op de verpakking met new revision of iets dergelijks, het is redelijk duidelijk.

Ik zelf heb nog een oude maar het is niet echt een bug waar ik ooit al last van gehad heb.

[Pixxel]

Goeie info, die had ik een half jaar geleden moeten hebben . Ik denk dat ik nu toch op een z97 ga zitten wachten. Broadwell compatible klinkt wel een tikje aanlokkelijk, ondanks dat het qua features niet heel veel meerwaarde biedt. De z97 moederborden zouden de alternatieve stroomtoevoer die broadwell naar het schijnt nodig heeft moeten kunnen leveren: zuiniger is imo alleen maar toe te juichen! Eerst nog maar even de kat uit de boom kijken en zien wat het allemaal gaat doen, en wat AMD daar tegenover weet te zetten!

[Anoniem: 63975]

De belangrijkste verbeteringen betreffen ondersteuning voor op pci-express gebaseerde M.2-ssd's en de aanwezigheid van de sata-express-interface.

Welke bordjes hebben dan die M.2 aansluiting?

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 63975 op 24 juli 2024 12:13]

[SmokingCrop]

Gebruik de pricewatch even
K'heb MSI, ASUS en ASRock Z97/H97 borden toegevoegd en er zijn er best veel die ze hebben.

[Sn0wblind]

Bah waarom ditchen ze nou het groene bij de Sniper serie. Vond dat juist zo mooi. Meerdere kleuren opties van 1 type board zou ideaal voor modders zijn

[Lednov]

ben benieuwd of er nog B bordjes komen. (95?) Z borden geloof ik wel. stervens duur alleen maar om te overklokken.

gamen gaat net zo goed op een B bord.

[joelhoekstra]

dat bedoel ik

[joelhoekstra]

ja indd maar voor ong 100 heb je naar mijn mening niet een heel goed moederbordje waar je lekker op kunt gamen . DIT IS MIJN MENING

[Beunhaas91]

Wat versta jij onder 'lekker gamen' dan? Een moederbord van €100,- doet qua prestaties echt niet onder voor een moederbord van €200,-. Dat is gewoon een feit. Period.

[joelhoekstra]

nee ik bedoel chipset ect bandbreedte en de overige sloten die ik veel gebruik als jij vier videokaarten op een borje van 100 euro zet of op een van 300 daar zit veel verschil in en dat is een feit

[SmokingCrop]

Want je kunt niet lekker gamen met een enkele high end kaart
Een Quad opstelling is gewoon waste of money of heb je soms 3x 4k monitoren?

Heck, neem dan een GTX 780 Ti.. en SLI/CrossFire gaat heel prima op een € 120~ bord.

[Reactie gewijzigd door SmokingCrop op 24 juli 2024 12:13]

[Vayra]

Nee, je snapt het gewoon niet. Een moederbord van 300 euro is beter voor gamen. Dat is een feit!

/sarcasm mode off

[joelhoekstra]

nee je meent het , dat was ook het antwoord en nee dat is geen geen feit want op sommige gigabyte moederborden van 150 euro kun je beter gamen dan op borden van 250 tot 300 en heb je gewoon een bord waarvan je wee da het goed is , het gaat tegenwoordig om kleur en looks thats life zo daarom kopen mensen meer van asus en msi dan van gigabyte maar dat betekent niet dat ze beter zijn om de kleur en de prijs dat is gewoon bullshit

[SmokingCrop]

Jij bent vergeten iets van /sarcasm toe te voegen
Het is het internet, waar je niet kan weten of iemand sarcasm gebruikt of niet.

[peterjanbosch]

De GA-Z97X-UD3H-BK van Gigabyte zou hem graag willen

[MrFax]

Ik heb zo vaak UEFI/BIOS problemen met Gigabyte dat ik er wel een beetje beu van word moet ik eerlijk zeggen.

[peterjanbosch]

Hm dat is vervelend zeg ..
Heb er zelf gelukkig geen last van.

[MrFax]

Heel veel bugs met Boot priority op mijn Z87-HD3. Ik kan met geen mogelijkheid USB als first boot weg krijgen. Ook al verander ik dit, hij zet z'n settings gewoon weer terug. Ik moet nu dus alle USB sticks weghalen zodat ik uberhaupt Windows kan booten.(Anders geeft hij een "Insert proper boot device").

Problemen als dit word je echt moe van.

Geef mij plz oude betrouwbare BIOS terug? Thanks technology!

[Reactie gewijzigd door MrFax op 24 juli 2024 12:13]

[TweakingRens]

Geef mij een mitx bordje met PCIe M.2 en ik ben blij voor mijn volgende build