Religies leggen vanuit hun overtuiging vaak een claim op universeel gedachtengoed. Daarom hoop ik dat ik hier niet lees dat universele waarheden alleen het exclusieve domein van religies kunnen zijn. Want dan ben ik dat niet met je eens. Universele waarheden zijn zo oud als de mens zelf is (of misschien zelfs nog wel ouder, als je de hele evolutie erbij betrekt). De leeftijd van de tegenwoordige religies is vaak slechts enkele duizenden jaren oud. Dat mensen religies nodig hebben om hun zaakjes op een rij te houden zegt meer over mensen dan over de beperkte houdbaarheid van universele waarheden.
Zo haal je het begrip spiritualiteit aan. Menig wetenschapper zal aangeven dat de beoefening van wetenschap en de inzichten die dat voortbrengt over het leven, het heelal en onze nietigheid tot spiritualiteit leiden. Laten we wetenschap en spiritualiteit alsjeblieft niet beschouwen als twee domeinen met een waterscheiding ertussen. Dat het voor veel religies comfortabel is dit gescheiden te houden is begrijpelijk. Als wetenschap en spiritualiteit met elkaar verenigd worden beschouwd, dan bevindt wetenschap zich onherroepelijk in het steeds kleiner wordende domein van de religies. Ook zonder religie is liefde en verwondering over de schitterende complexiteit van de wereld mogelijk.
Terug naar het onderwerp:
Aartsbisschop x stelt dat online netwerken funest zijn voor duurzame relaties en vriendschappen. De goede man (een vrouw kan het helaas nog steeds niet zijn) zal dit in al zijn oprechtheid hebben bedoeld. Toch heb ik moeite om de achterliggende strategie te begrijpen. Een man met een dergelijk statuur en maatschappelijke invloed zegt zoiets niet zo maar. Als hij zijn uitspraak echt heeft gedaan op basis van een enkel voorval met genoemd meisje dan is dit onbezonnen en onverstandig te noemen. Zeker uit de mond van iemand die de consequenties hiervan wel degelijk kan overzien. Het verschijnsel van online netwerken is te complex om terug te brengen tot een negatieve simplificatie van een enkel ongelukkig voorval. Dit doet mij vermoeden dat de actie wel degelijk een gecalculeerde is geweest. Het is speculeren welke logica er dan aan ten grondslag ligt. Mogelijkheden hiervoor zijn reeds genoemd (concurrentie van het katholieke netwerk (goede observatie trouwens) met andere netwerken, de wedren naar de poel van steeds verder verdeeld rakende menselijke aandacht etc.etc... wie zal het zeggen).
Om toe te lichten dat het verschijnsel online netwerken verrekte complex is hieronder uit de losse pols wat voor- en nadelen van online netwerken:
nadelen:
1 oppervlakkige contacten
2 lage drempel voor onmaatschappelijk gedrag
3 bij intensief gebruik verschraling interactie met medemensen, mogelijk isolatie
4 excessen op veel gebieden mogelijk, mensen voelen zich minder bespied
5 verdere fragmentatie van subculturen
voordelen
1 (met stip) uitbreiding openbare ruimte, geweldig
2 direct contact tussen wereldburgers met gelijke interesses
3 kan vergroting van wederzijds begrip opleveren door toevallige ontmoetingen
4 kan voor werkelijk geisoleerde mensen een lifeline betekenen naar de samenleving
5 laagdrempelig contact mogelijk met andersdenkenden
6 kruisbestuiving van ideeen en denkbeelden:
--> versnelt de groei van ons collectief bewustzijn
--> toetsing en vergelijking van denkbeelden eenvoudig mogelijk
Bij de voor- en nadelen zijn punten te noemen die elkaar regelrecht tegenwerken. Voordeel 3 en nadelen 2 t/m 5 lijken lijnrecht tegenover elkaar te staan. Welke invloed telt het zwaarst? Ook voordeel 5 en nadeel 6 lijken elkaar tegen te werken. Zonder wetenschappelijk onderzoek weg te willen relativeren vraag ik me af of bij een dergelijk jong verschijnsel het reeds beschikbare onderzoek al voldoende veelomvattend is dat het de vele facetten van online netwerken recht doet. Laat staan dat er een eenduidig oordeel over is te geven.
De netwerken grijpen op ontelbaar veel manieren in op onze samenleving. Bovendien moeten de generaties die van jongs af aan met de netwerken in aanraking komen eerst de volwassenheid gepasseerd zijn om de werkelijke effecten te kunnen analyseren. Op zijn vroegst is dat over 5 tot 10 jaar, en dan ook nog alleen als de onderzoeken hiervoor in stelling zijn gebracht. Kortom, de wetenschap is nog wel even druk met data verzamelen, voordat eenduidige uitspraken zijn te verwachten. Laat staan dat onze aartsbisschop x deze wijsheid nu reeds in pacht kan hebben. Daarmee is trouwens niet uit te sluiten dat hij in zijn uitspraken gelijk gaat krijgen.
De valkuil waar aartsbisschop x trouwens instapt is dat hij een direct verband legt tussen de online netwerken en de fysieke relaties/ vriendschappen tussen mensen. Die twee zijn nauwelijks vergelijkbaar. Het enige verband dat ik zie is dat beide concurreren om de spaarzame aandacht en tijd van onze wereldburgertjes. Net als TV, kranten, ganzebord trouwens en ...... het kerkelijke netwerk.
[Reactie gewijzigd door teacup op 23 juli 2024 00:12]