Belangrijk EU-adviesorgaan: geef 6GHz-band aan 6G, niet aan wifi

De Radio Spectrum Policy Group raadt de Europese Unie aan om de 6GHz-band voor 6G te gebruiken en niet voor wifi. De RSPG is een belangrijk adviesorgaan van en voor de EU. Dit besluit kan betekenen dat wifi in de EU minder snel zal zijn dan wifi in andere werelddelen.

De groep schrijft in een rapport dat zowel 6G als wifi baat hebben bij de 6GHz-band. Beide draadloosnetwerktechnieken zullen in de toekomst extra bandbreedte moeten transporteren vanwege de verwachte groei in het dataverbruik. De RSPG verwacht bijvoorbeeld dat 6G in de toekomst meer gebruikt zal worden voor AI, VR, AR, iot en autonome voertuigen.

Hiervoor zal het mobiele netwerk meer spectrum nodig hebben, waarvoor in de 6GHz-band de meest geschikte ruimte zou zitten. Hier zit nog een blok van 700MHz, in 6425-7125MHz. In een dergelijk blok aan aaneengesloten spectrum hebben providers genoeg spectrum om drie afzonderlijke 6G-netwerken mee op te zetten, schrijft de RSPG. Providers zouden bovendien met 6GHz dezelfde masten kunnen gebruiken als voor de huidige 3,5GHz-netwerken worden gebruikt, wat kosten scheelt.

Wifi loopt echter tegen een vergelijkbaar toekomstbeeld aan en zou daarom ook baat hebben bij het genoemde frequentieblok. Wi-Fi 7 gebruikt nu al het deel van 5945 tot 6425MHz, dus zou het spectrum daarboven goed geschikt zijn voor wifi, is het idee. Overigens gebruikt Wi-Fi 7 bijvoorbeeld in de Verenigde Staten wel al meer spectrum, namelijk van 5925 tot 7125MHz. Dit is ook wat de Wi-Fi Alliance aanraadt voor Wi-Fi 7.

Dit betekent ook dat Amerikaanse Wi-Fi 7-producten snellere verbindingen kunnen opzetten dan Europese Wi-Fi 7-apparaten. Amerikaanse apparaten kunnen meerdere 320MHz-6GHz-blokken tegelijk gebruiken, waar in Europa onvoldoende spectrum voor is. Extra spectrum betekent ook dat wifi-gebruikers spectrumblokken kunnen gebruiken zonder dat buren elkaar verstoren. Dit is vooral handig in bijvoorbeeld appartementencomplexen. Partijen als Wi-Fi Alliance pleiten er daarom ook voor dat zij 1,2GHz aan 6GHz-spectrum mogen gebruiken. De organisaties wijzen er ook op dat de EU inzet op 1Gbit/s-verbindingen bij consumenten en dat hiervoor ook snelle wifi-verbindingen nodig zijn.

In het rapport erkent de RSPG dan ook dat beide netwerktechnieken in de toekomst baat kunnen hebben bij het spectrum in de 6GHz-band, maar is het spectrum op de korte termijn nog niet nodig. De groep kiest toch voor het advies om het blok van 6585 tot 7125MHz voor 6G te gebruiken 'naar aanleiding van de reacties van de publieke consultaties en de voorkeuren van EU-lidstaten'.

Er blijft nog wel een blok van 160MHz over dat van 6425 tot 6585MHz loopt. Op de World Radiocommunication Conference die eind 2027 zal afspelen wordt er over dit blok gesproken. Mogelijk gaat dit blok dan alsnog naar wifi of wordt ook dit blok beschikbaar gesteld voor 6G. De Europese Commissie komt naar verwachting pas na die conferentie met een oordeel over hoe de 6GHz-band ingezet moet worden, dus of 6G of wifi het overgrote deel van de band kan gebruiken. Het advies van de RSPG verandert op de korte termijn dus niks, maar is wel een belangrijk signaal. Tweakers schreef eerder een achtergrondartikel over de 6GHz-band.

Reacties (103)

[supersnathan94]

Ik snap niet zo goed waar de noodzaak voor 6GHz voor mobiel vandaan komt. Ik heb het al voorbij horen komen in de Podcast over 5G (ja zo heet ie echt) en dacht toen ook al "nee he".

6GHz moeten we gewoon lekker voor wifi gaan toepassen. 6GHz leent zich juist perfect voor wifi: korte afstanden, hoge throughput, gecontroleerde omgeving (thuis/kantoor). Voor grootschalig buitenshuis gebruik heeft 6GHz door de beperkte reikwijdte en matige doordringing door muren/glas nauwelijks meerwaarde, dan heb je óf een enorm dicht netwerk aan zenders nodig, óf je valt toch weer terug op lagere banden.

6GHz is technisch gezien simpelweg een slechte fit voor mobiel. Vergeleken met 3,5GHz (nu de mainfrequency voor 5G) krijg je op 6GHz:

• ±6 - 8 dB extra padverlies voor dezelfde afstand (Friis). Dat klinkt klein, maar betekent in de praktijk dat je minder dan de helft van het bruikbare bereik overhoud.
• Veel slechtere indoor-outdoor penetratie: HR++ glas en moderne spouwmuren dempen 6GHz vaak 20–35 dB extra ten opzichte van 3,5GHz. Dat is genoeg om een “prima” 5G-signaal volledig te laten instorten.
• Veel kleinere cell size -> je hebt 2 tot 4x zoveel masten nodig om dezelfde dekking te houden. En laat dat nu precies zijn wat providers niet willen betalen en waar mensen fel op tegen zijn

Terwijl juist wifi in drukke omgevingen (flats, kantoorvloeren, stadshuizen) enorm veel heeft aan extra spectrum: minder interferentie met de buren, bredere kanalen, stabieler. Mobiele netten lopen al sinds 4G niet echt tegen structurele capaciteitsproblemen aan; de “magische nieuwe use-cases” bij 5G zijn grotendeels marketing gebleken.

Voor wifi is dat geen probleem, want wifi is ontworpen voor korte afstanden en indoor gebruik, waar jij zelf gewoon een extra AP ophangt als het nodig is. Maar voor mobiele netwerken zou 6GHz betekenen:

Gigantische investering in extra sites (en we weten allemaal wat er gaat gebeuren met de vergunningstrajecten en de anti-5G bewegingen) hoge latency door kleine cellen met veel handovers en nog steeds waardeloze indoor dekking.

Wifi daarentegen heeft wél echt baat bij 6GHz:

• Meer (320MHz) kanalen
• Significant minder interferentie in flats
• hogere throughput
• en gebruikers kunnen gewoon binnen optimaliseren zonder dat er een complete nieuwe antenne-infrastructuur nodig is.

Het is met wifi nu juist een ding dat je maar 2 banden kunt kiezen voor 160MHz en maar 1 voor 320.

Laat dat 6GHz-spectrum in de EU dus gewoon naar wifi gaan, en niet als volgende melkkoe aan 6G.

edit:
En met VoWifi kun je het voor mobile óók inzetten. Ik vind het echt een non-discussie zo. Het bied alleen maar nadelen voor 6G.

[Reactie gewijzigd door supersnathan94 op 18 november 2025 15:48]

[svenk91]

Extra spectrum betekent ook dat wifi-gebruikers spectrumblokken kunnen gebruiken zonder dat buren elkaar verstoren. Dit is vooral handig in bijvoorbeeld appartementencomplexen.

Terwijl juist wifi in drukke omgevingen (flats, kantoorvloeren, stadshuizen) enorm veel heeft aan extra spectrum: minder interferentie met de buren, bredere kanalen, stabieler.

Zowel jij als het artikel noemen dit, maar dat is met de huidige 6GHz banden toch niet zo’n issue meer? Op 6GHz zie ik nu al een enorme drop als ik van mijn woonkamer naar aangrenzende slaapkamer ga, met de deur open. Net buiten mijn woning wil je het al niet meer proberen. Op 5GHz is het al niet bijster druk in mijn woning, ondanks dat het een appartement is. Extra banden op 2,4GHz of zelfs 5GHz help je appartementencomplexen wel mee, maar dat argument trek je niet zomaar door naar 6GHz.

Ik denk dat deze frequenties, zowel voor 6G maar vooral wifi, eerder wat toevoegt op drukke open plekken. Denk aan stadions/evenementen, treinstations, winkelcentrums/malls, etc. Ook voor communicatie naar/tussen zelfrijdende auto’s zal dat nut hebben (als dat in het 6g tijdperk er al is, valt met 5g toch tegen ookal was het daar net zo goed een argument).

Waar het binnen woningen misschien wel zin gaat hebben, als wifi 8 weer stappen zet in mesh networking, is als elk iot apparaat die aan het stroomnet hangt als mesh node kan functioneren. Dan haal je makkelijk 6GHz dekking door een gehele woning zonder dedicated AP’s in elke kamer.

[supersnathan94]

Zowel jij als het artikel noemen dit, maar dat is met de huidige 6GHz banden toch niet zo’n issue meer?

Dat is precies waarom het zo belangrijk is dat we dit soort frequenties voor Wifi gaan gebruiken.

6GHz zie ik nu al een enorme drop als ik van mijn woonkamer naar aangrenzende slaapkamer ga, met de deur open.

De deur maakt daarin weinig uit hoor. Ik heb een AP in m'n meterkast (U7 pro), maar dan zitten er nog een muur en deur tussen, maar haal nog makkelijk de 1gbps die ik op de lijn zou moeten hebben.

ik heb alleen niet zo'n groot huis.

Extra banden op 2,4GHz of zelfs 5GHz help je appartementencomplexen wel mee, maar dat argument trek je niet zomaar door naar 6GHz.

Jawel, want je hebt meer APs nodig in je woning. Dat betekent dus dat je daar non-overlapping channels moet kunnen gebruiken, maar dat kan dus amper want er zijn er maar 2.

Je kunt nu maar 1 320MHz kanaal hebben, met 2 ga je direct elkaar in de weg zitten, ook als er een redelijk wandje tussen zit. Het signaal neemt wel af, maar je hebt nog steeds shared airtime op die band. Dat is altijd slecht voor het signaal.

[Caayn]

Wat is jouw reden om een 320Mhz brede band te gebruiken ipv een 160Mhz of zelfs 80Mhz?

Brede band is niet per definitie beter.

[Reactie gewijzigd door Caayn op 18 november 2025 18:14]

[supersnathan94]

Niet. Ik gebruik 160MHz omdat dit maximum is wat mijn wifi 7 devices aankunnen.

Maar daar heb je er in NL ook maar 2/3 van.

Maar of het nu nut heeft of niet is niet per se relevant. Als we het nu niet goed gaan reguleren dan zitten we straks met het probleem dat apparaten die er wel optimaal gebruik van zouden kunnen maken het niet mogen. Zitten we komende 20 jaar vast aan 6G terwijl Wifi 12 voor de deur staat die er wel daadwerkelijk wat nuttigs mee kan, kunnen we het hier niet gebruiken omdat we het spectrum dom hebben vergeven.

[MazeWing]

Voor de providers is de 6GHz band natuurlijk weer een nieuwe melkkoe die gepresenteerd zal worden als de “next big thing” en waar je eigenlijk niet zonder kan. Maar ondertussen mag je flink de portemonnee trekken als je van de hogere snelheden gebruik wil maken, nog even los van het feit of je er überhaupt fatsoenlijk gebruik “van” kan maken (buitengebied, bebouwing, etc.). We weten nog allemaal hoe de provides 5G in de markt hebben gezet…

En dan nog te bedenken dat het gros van de 6g apparaten een telefoon zal zijn die toch echt een ander datagebruik (en verbruik) heeft. Terwijl je bij wifi op dat spectrum zelf veel meer invloed hebt of je er gebruik van wil maken en zo je geel setup er op afstemt.

Ik ben dus voor #TeamWiFi in dit geval!

[Halfscherp]

5G is goed voor zowel gebruiker als provider omdat je véél meer clients per zendmast kan hebben. De theoretische capaciteit van een 5G base station is 1.000.000 clients, terwijl bij 4G dat slechts 100.000 clients is.

Sowieso werd bij de ontwikkeling van 5G al aangegeven dat deze generatie niet zozeer om bereik of snelheden draaide (vaporware als mMwave daargelaten). 4G+ haalt theoretisch 1000mbps praktisch 300mbps, en 5G midband zit op dezelfde snelheden.

De verbeteringen gingen vooral om de ping, jitter en algehele stabiliteit van de verbinding verbeteren, zodat de concurrentie met vaste verbindingen aan kon worden gegaan. En warempel, nu hebben we ineens Klik-en-Klaar van Odido.

Alleen gaat de gemiddelde klant nogal glazig uit de ogen kijken als je het over de 'vertraging (ping) en wisselvalligheid (jitter) van de verbinding" gaat hebben, dus hebben de providers het maar nogmaals op de snelheidsverbeteringen gegooid.

[databeestje]

Het maakt niet uit, vandaag is Cloudflare stuk ;)

[Vizzie]

Dat hele next-big-thing- melkkoe-verhaal geldt natuurlijk net zo goed voor de fabrikanten van wifi-apparatuur, alleen lukt het die niet echt heel goed om mensen nieuwe spullen te laten kopen voor WiFi 6, 6E of 7 waar een heleboel mensen "vanzelf" een 6G toestel in handen krijgen omdat ze hun mobieltje eens in de zoveel jaar vervangen.

Wat dat betreft zou ik zeggen laat de mobiele providers die ruimte maar gebruiken, dan wordt het tenminste binnen een redelijke tijd nog daadwerkelijk gebruikt door een significant aantal mensen.

Als je je hele pand volhangt met WiFi apparatuur met een bedraad netwerk erachter dan kan je WiFi ook heel erg snel krijgen, maar wie neemt daar nou de moeite voor behalve misschien een groot kantoorgebouw of een stadion ofzo.

[Polderviking]

Die nieuwe telefoon (samen met alle nieuwe hardware) krijgt natuurlijk evengoed ook de nieuwere wifi standaard dus dat vind ik een beetje flauw.

[Vizzie]

Dat klopt, maar de mobiele providers gaan wel (snel) een 6G netwerk uitrollen en voor je overal WiFi op dit stuk van de 6Ghz band tegenkomt ben je wel een hele tijd verder. WiFi 6E is al een uitzondering om tegen te komen, laat staan WiFi 7.

Ik ken niet veel niet-tweaker mensen die dachten: oh laat ik eens een klein kapitaal uitgeven om WiFi 7 in huis te halen.

[Reactie gewijzigd door Vizzie op 18 november 2025 15:50]

[Polderviking]

Voorlopgesteld dat ik hier vrij zoutloos over ben qua mening verder, maar dat je een bak mensen op dat nieuwe hypothetische 6G hebt houd nog niet in dat het ook écht gebruikt wordt.

Ik denk evengoed dat het aanbod mensen dat echt op betere connectiviteit zit te wachten in WiFi land groter is dan dat mensen buiten sneller internet nodig hebben.
Wifi heeft nog veel te winnen tegenover zelfs 1 gigabit bekabeld netwerken, terwijl ik me niet meer kan herinneren wanneer ik voor het laatst wou dat ik buiten sneller internet had.

[Vizzie]

Daar heb je wat mij betreft gelijk, bij WiFi valt nog veel meer te winnen. Ik denk wel dat die winst ook prima behaald zou kunnen worden als de bestaande WiFi standaarden breder uitgerold zouden worden in netwerk- en client hardware.

Voor mij zijn zowel mijn mobiele verbinding als mijn WiFi snel genoeg dus het maakt me niet uit hoe dit uiteindelijk verdeeld wordt, maar ik vond het wel leuk even de advocaat van de duivel te spelen toen er heel stellig beweerd werd dat de mobiele providers alles uitmelken en deze frequentieruimte vooral naar WiFi moest gaat

[hikashuri]

6G is vooral belangrijk om voertuigen autonoom te laten rijden. Vermits de latency van een 6G netwerk onder de miliseconde ligt, zouden de voertuigen dit kunnen gebruiken om betere keuzes te maken in real time (als compliment op de onboard SOCs). Bij 5G is dit momenteel niet mogelijk.

Nu de uitrol voor 6G staat pas gepland na 2030, hun advies kan nog aangepast worden, alhoewel de kans daarvoor klein is.

[Olaf van der Spek]

waar een heleboel mensen "vanzelf" een 6G toestel in handen krijgen omdat ze hun mobieltje eens in de zoveel jaar vervangen.

En laptops zitten nog met Wifi 4?

[Vizzie]

Laptops zeker niet, maar mijn beeld is dat mensen niet naar de winkel zijn gerend om allemaal WiFi 6, 6E of 7 routers en access points te kopen en dat je daarom vaak heel veel laptops (en telefoons) hebt die een veel hogere WiFi-versie ondersteunen dan de het netwerk dat mensen thuis hebben.

Het telefoonnetwerk wordt onderhouden door mobiele providers en die hebben, zoals je zelf ook al zegt, een incentive om te zorgen dat dat netwerk de nieuwste xG technologie ondersteunt.

[BlaDeKke]

Count me in. Ik draai nog altijd UAP AC PROs thuis. En enorm tevreden van. Ik zie geen reden om te upgraden. Maar ik ben dan ook iemand die alles met utp verbind tenzij het echt niet anders kan. Dus de meeste apparaten merken er niets van, want die gebruiken geen wifi. En de wifi apparaten zijn reeds snel zat omdat er veel zendtijd per device is aangezien het maar een aantal apparaten zijn.

[Daoka]

Toch denk ik dat je wifi wel onderschat. Waarschijnlijk is de consument niet de goede markt maar bedrijven wel. Denk aan providers die andere modems kunnen plaatsen en hoe veel apparaten hebben geen wifi? Telefoons, laptops (en computers beginnen ook wel wat te komen voor gewoon internet), modems, consoles, slimme tv's, streaming apparaten zoals Google Streaming TV om een aantal dingen te noemen. En consumenten die een AP kopen om hun wifi te verbeteren.

Ik denk dus dat wifi ook dus best wel een grote markt heeft alleen dus meer gericht richting bedrijven. Want die kunnen dan (vooral aan het begin) reclame maken dat ze de nieuwste wifi ondersteunen.

[BvdW1978]

Hier is het ook allemaal nog Wifi 5 thuis. Mijn uplink naar internet is ook maar 200Mbps dus ach, dat past nog wel even. Mijn Unifi-spul hangt er nu zo'n beetje 10 jaar. Ik kijk wel weer een keertje voor een refresh als er echt wat stukgaat.

[beerse]

Het 'melkkoe' verhaal geldt voor 6G veel meer dan voor wifi. Bedenk dat jij bij jouw thuis voor wifi geen extra kosten maakt boven op de aanschaf van jouw wifi apparatuur. Voor gsm gebruik (g1, g2, g3, g4, g5, g6...) betaal je uiteindelijk minimaal een abonnementsgeld en in voorkomende gevallen ook een tarief. Daar hebben de lobby clubjes natuurlijk ook al lang op ingezet. Zij zien al lang waar het geld vandaan komt.

Naar mijn idee zouden de hogere banden voor alle technieken vrij moeten zijn. Dan kan BlueTooth, Wifi, Thread en 5G/6G/7G daar gebruik van maken. Daar zou dan bij kunnen dat elk van die systemen er gebruik van mag maken mits ze ook op hun eigen (lagere) frequentie een verbinding hebben en aan beide kanten van de transmissie geen storend signaal zien op het te gebruiken kanaal. Iets zoals nu ook al met radar gebeurt. Kan de lagere band gebruikt worden voor signalering en basis communicatie en de 6GHz band voor extra bandbreedte.

[Vizzie]

Misschien dat mobiele abonnementen nog goedkoper hadden kunnen zijn, maar dat van mij wordt eigenlijk al jaren alleen maar sneller en goedkoper. Misschien dat je ervoor kan kiezen om een tijdje extra te betalen voor 6G, maar na verloop van tijd zal dat vanzelf wel in alle abonnementen komen.

Als ik een beetje deftig WiFi 7 netwerk wil aanleggen in mijn huis ben ik zo 1000 euro verder dan hebben m'n laptop en telefoon ietsjes sneller internet.

Voor mij vertegenwoordigt mijn mobiele abonnement veel meer waarde dan een marginaal sneller WiFi netwerk dus het is maar net wat je als melkkoe ziet.

[TEMwave]

In de VS en andere delen van de wereld (maar niet de EU..) kan je al jarenlang de volledige 6GHz band gebruiken. En het is goed mogelijk dat als de EU vandaag toestemming zou geven om de hele band te gebruiken, de meeste 6GHz-compatible routers en draagbare apparaten er binnen een paar maanden na een firmware update gebruik van kunnen maken.

In plaats daarvan gaat het nu een eeuwigheid duren. Eerst moeten de standaarden en protocollen worden uitgedacht. De hardware moet worden ontwikkeld. De frequentiebanden geveild. Daar gaan jaren overheen!!

[Mathijs Kok]

We weten nog allemaal hoe de provides 5G in de markt hebben gezet…

Mmmm.... als een nieuwe ontwikkeling die we wel wilden hebben? Laat ik het anders zeggen, zou jij een telefoon kopen die geen 5G ondersteuning had?

[BvdW1978]

Ja hoor, zolang 4G gedurende de levensduur van het ding gewoon in de lucht blijft. Ik heb er werkelijk niets van gemerkt toen ik ineens 5G had. Van de baas een aardige flagship Samsung gekregen destijds, dus aan het toestel zal het niet liggen.

[Mavamaarten]

Oké, onderzoek dan maar even wie er in dat adviesorgaan zit en waar die hun centjes vandaan komen. Laat me een aanzet geven: toevallig geen vriendjes van ISP's, die geld verdienen met mobiele netwerken?

(EDIT: ik heb wat te levendig gefantaseerd en bovenstaande comment blijkt niet te staven met bronnen. Ga er dus maar van uit dat dit onwaar is. Ik baseerde me op een comment op Hackernews die ik gisteren las en die klonk aannemelijk. Maar geloof dus niet zomaar wat je op internet leest is de les )

De hele "IOT" en "Autonome voertuigen" use cases waren bij de aankondiging van 5G ook al een hype topic maar als we eerlijk zijn, zijn dat ook geen use cases die zotte bandbreedte nodig hebben en is 5G meer dan prima. "VR" en "AI" zijn nieuw in dat lijstje, maar VR doe je over het algemeen lokaal (en dus over wifi, lol) en AI is niet meer dan wat webrequestes naar een centrale GPU farm. Totale kolder dus.

[Reactie gewijzigd door Mavamaarten op 18 november 2025 16:28]

[hiostu]

De hele "IOT" en "Autonome voertuigen" use cases waren bij de aankondiging van 5G ook al een hype topic maar als we eerlijk zijn, zijn dat ook geen use cases die zotte bandbreedte nodig hebben en is 5G meer dan prima.

Het gaat in dat geval ook niet om de bandbreedte maar om de lagere latency die belangrijk is voor dit soort toepassingen. De overstap naar 5g maakte door de nieuwe netwerk architectuur lagere latency mogelijk, wat belangrijk is voor dit soort toepassingen.

Impact of lower latency

Improved responsiveness: The difference is most noticeable in real-time applications. For example, a 4G network might have a total round-trip time of over 100ms, while a 5G network could have a round-trip time of 2-20ms.

• Real-time applications: This low latency is critical for applications that require immediate feedback, such as:

Online gaming: Less lag and more responsive gameplay.

Virtual and augmented reality (VR/AR): Creates a more immersive and realistic experience.

Autonomous vehicles: Allows self-driving cars to send and receive information instantly, enabling safer operation.

Industrial automation: Enables "smart factories" where sensors and machinery can react to data in near real-time. 

[Reactie gewijzigd door hiostu op 18 november 2025 15:29]

[cdwave]

Er is overigens geen direct verband tussen de frequentie of bandbreedte en de latency. In plaats van er maar weer meer bandbreedte tegenaan te kwakken kun je beter aan het protocol gaan sleutelen. Technisch gezien hangt je roundtrip tijd alleen maar af van de afstand tussen de twee partijen, het signaal gaat met pakweg 2/3 van de lichtsnelheid door de lucht. Dan ben je in pakweg 60ms aan de andere kant van de aarde...

[hiostu]

Dat zeg ik ook nergens, maar 4g naar 5g is meer dan alleen andere frequenties. Dat vereist ook een hele andere netwerk architectuur en dat zit allemaal in de standaard.

[cdwave]

Wat ik bedoel is dat je al die fancy nieuwe protocollen ook gewoon op de oude frequentiebanden zou kunnen toepassen. Dat is bij b/g/n ook gedaan.

[Youckle]

Industrial automation: Enables "smart factories" where sensors and machinery can react to data in near real-time. 

Ik vraag me echt af of industriële automatisering er meer baat bij heeft om te communiceren over een telecomnetwerk, dan over een lokaal (WiFi?) netwerk.

[cdwave]

Hangt van de industrie af denk ik. Vrachtwagens en graafmachines in een zandgroeve bijvoorbeeld... Of die bruinkoolmijn langs de A61...

Maar ach, dit soort lijstjes van "potentiële klanten" worden volgens mij door wat a-technische marketing lui ingeschoten, en dan moeten de techneuten maar de details erbij verzinnen.

[mailis]

Heb je toevallig ook meer informatie over welke partijen de RSPG beïnvloeden? Zelf heb ik even op de link geklikt en zie ik onder de subgroepen voor ministeries of uitvoeringsinstanties (semi-overheid) deelnemen, dus daar werd ik niet veel wijzer van.

Via wat zoekopdrachten kom ik dan bij de volgende groep uit, en dat lijkt mij breder dan alleen ISP's of leveranciers van apparatuur:

Belangrijke lobbygroepen en organisaties die proberen invloed uit te oefenen zijn onder meer:

• Telecommunicatiebedrijven en hun brancheorganisaties: Grote telecomproviders en koepelorganisaties (zoals de GSMA of ETNO) hebben aanzienlijke belangen bij de toewijzing van spectrum voor mobiele communicatie (bijv. 5G en 6G).
• Technologiebedrijven en fabrikanten: Bedrijven die apparatuur produceren (denk aan netwerkleveranciers zoals Ericsson, Nokia, of technologiegiganten zoals Apple, Google) lobbyen voor beleid dat hun producten en diensten ten goede komt.
• Media- en omroeporganisaties: Deze groepen hebben belangen bij het behoud van spectrum voor uitzendingen en pleiten soms tegen toewijzing aan mobiele diensten.
• Sector-specifieke gebruikers: Denk aan de luchtvaart, maritieme sector, of de defensie-industrie, die allemaal specifieke spectrumbehoeften hebben.
• Non-gouvernementele organisaties (NGO's) en consumentengroepen: Hoewel ze over het algemeen minder middelen hebben dan zakelijke lobby's, proberen zij het publieke belang en consumentenrechten te behartigen, bijvoorbeeld op het gebied van gezondheid of toegang tot diensten.

Dus niet bedoelt om jouw reactie perse tegen te spreken, maar het lijkt op het eerste oog voor mij als leek wel breder te zijn dan één belangengroep?

[greg-a]

oke, hier is de lijst van leden en observers: Members and Observers - Radio Spectrum Policy Group - European Commission . Waar zit je probleem precies? De meeste leden zijn of onderdeel van een landelijk ministerie of van een toezichtsorgaan - lijkt me best oke.

Ik heb geen diep achtergrond onderzoek gedaan naar de leden, maar daar zullen ongetwijfeld een paar tussen zitten die ervaringen hebben in de instustrie (e.g. verleden bij een Nokia, Ericsson o.i.d.), maar dat lijkt me ook niet slecht, je wil wel wat praktijkervaring hebben tussen de bureaucraten. Ik de groep observers zijn er mogelijk iets meer potentiele conflicten, maar daarom zijn dat observers en geen leden.

Maar ik hoor graag bij welke personen het probleem zit. De groep zelf krijgt z'n funding namelijk vanuit DG CONNECT.

[Sissors]

En denk je dat de Wifi boeren niet hebben zitten lobby'en? Sowieso zitten in die hele band al andere toepassingen, die nu moeten weggaan ook. WiFi en 6G lobbyisten zijn het erover eens dat die andere eruit moeten, alleen ze zijn het oneens wie erin moet.

Overigens was VR bij 5G ook al een hype topic. Zie bijvoorbeeld: https://www.vodafoneziggo.nl/nieuws/nieuwe-stap-virtual-reality-gaming-op-basis-van-5g-en-edge-cloud/. En ja dat was al een idioot idee toen. Tijdje geleden presentatie van iemand van AMD gezien over dat 5G adoptie eigenlijk zwaar was tegengevallen, als in, ja we gaan nu over naar 5G voor hogere bandbreedte, maar het idee was ook dat alle 5G zenders hun eigen computing hadden voor dus dingen als VR streaming. Maar omdat dat mislukt was, wilde ze voor 6G een nieuwe poging doen met meer gestandaardiseerde interfaces daarvoor.

Mij lijkt dat nog steeds net zo kansloos.

[TD-er]

Geen idee welke partijen er daadwerkelijk achter zouden zitten. Maar als je puur en alleen kijkt naar de economische belangen, dan lijken mij die voor een mobiel netwerk vele malen groter dan voor de partijen die zich met WiFi bezighouden.

Neem bijv. de 6 GHz band voor WiFi. Deze wifi-6e bestaat nu al zo'n 5 jaar ongeveer. (mijn toenmalige Motorola G200 had support ervoor) Hoeveel apparatuur zie je om je heen die nu 6 GHz wifi ondersteunt? Het is er wel, maar zeer mondjesmaat. Sterker nog, wifi-6 begint pas net een beetje gemeengoed te worden. (dus niet eens 6e)

De doorlooptijd van de wat meer high-end wifi apparatuur is vele malen langzamer, dus de frequentie waarmee mensen nieuwe spullen aanschaffen voor wifi is ook veel lager.
Er zijn nu providers die lopen te stunten met modems waar wifi-7 in zit (vaak nog niet eens met 6 GHz support) en hoe vaak schaf je thuis een nieuw access point aan? Ikzelf heb er nog een paar in gebruik die +/- 10 jaar oud zijn en nog prima 5 GHz wifi bieden waarmee je zo'n 30 - 50 MByte/sec aan effectieve doorvoer kunt halen.


Kijken we naar mobiele diensten en alle bedrijfstakken die daar aan meedoen, dan is dat vele malen groter.
Je hebt fabrikanten van mobieltjes, telco's, en alles wat daarmee te maken heeft.

Daar gaan de veranderingen vele malen sneller (of dat een goed ding is laat ik in 't midden) en dus is de markt veel groter omdat men ook vaker nieuw spul koopt (wederom dat hoeft niet een goed iets te zijn).


Dan even kijken naar "het nut".

Grootste nadeel van 5 GHz wifi is niet eens zozeer dat je buren het ook gebruiken, wat bij 2.4 GHz wel een issue is. Maar met 5 GHz wifi heb je dat er een heel groot deel van het spectrum eigenlijk wegvalt doordat het "DFS" kanalen zijn. Oftewel als je access point ook maar het idee heeft dat er radar-signalen zouden kunnen zijn, is 'ie enkele minuten compleet stil op die kanalen en dus zijn die eigenlijk onbruikbaar.

Als je wat meer snelheid nodig zou hebben, dan wil je bijv. 160 MHz 'breedte' hebben, maar dan zit je eigenlijk altijd wel in het bereik van die DFS kanalen.

Dus wat dat aangaat zou 6 GHz wel heel interessant zijn voor wifi, mits daar dus niet ook vergelijkbare beperkingen voor gaan gelden.

Je hebt ook minder last van je buren op 6 GHz en dat is niet alleen omdat nog niemand anders die band gebruikt, maar ook omdat je simpelweg minder makkelijk door obstakels als muren enzo heen komt.

Dat geeft gelijk een behoorlijk nadeel voor mobiele toepassingen weer, omdat die 6 GHz band waarschijnlijk binnenshuis niet gaat werken met de zendmast buiten.
Dus voor welke toepassing is 6 GHz wifi dan wel geschikt? Ik kan eigenlijk alleen maar 'buiten-activiteiten' verzinnen. Dus bijv. concerten, een park en andere plekken waar veel mensen samenkomen.

Met de huidige 5g netwerken kun je nu ook al snelheden van een paar-100 Mbps halen, dus voor de gemiddelde gebruiker zal het niet veel voordeel bieden.

Blijft over vrij specifieke 'straalverbindingen', maar ook daar zijn nu al oplossingen voor en als het vrij letterlijk point-to-point is, dan zou ik niet weten waarom dat niet samen zou kunnen gaan met wifi netwerken binnen hetzelfde spectrum. De access points nu hebben ook al MIMO om meer te kunnen 'richten'.


Enige echt grote voordeel van een hogere frequentie voor mobiele toepassingen wat ik nu kan verzinnen is dat het 'richten' met meerdere antennes wat minder ruimte in zou nemen.
Dus in die zin zou je het beschikbare spectrum wat beter kunnen benutten met veel gebruikers.

Maar daarvoor heb je dan niet een groot aaneengesloten stuk van het spectrum voor nodig.


TL;DR

In de mobiele sector zit meer geld, maar ik snap niet goed waarom 'zij' meer recht zouden moeten hebben op de 6 GHz 'band' dan wifi.

[Sissors]

Maar je hele argument begint ermee dat Wifi op 6GHz nog nauwelijks gebruikt wordt. Terwijl 5G mobiel internet wel grootschalig gebruikt wordt. Is dan niet een logischere conclusie dat er blijkbaar niet veel vraag naar 6GHz Wifi is, en dus dat het niet logisch is die band verder voor Wifi te gebruiken?

Je probleem bij 5GHz Wifi herken ik wel, en dat heb je niet bij 6GHz Wifi. De bestaande dus. Als je daarmee dat probleem hebt opgelost, welk probleem los je dan op door nog meer spectrum ruimte aan ze te geven? Als het argument is dat er niet genoeg gelobby'd wordt door Wifi fabrikanten, omdat toch geen hond wifi met meer bandbreedte gaat kopen, dan zou mijn conclusie zijn dat zelfs de wifi fabrikanten het allemaal niet zo belangrijk vinden.

[SPee]

Wordt het gebruikt omdat consumenten daar actief naar op zoek zijn? Of wordt het gebruikt omdat je mobieltje daar toevallig ondersteuning voor heeft?

Internetten, mobile gamen en een beetje streamen. Hooguit een enkele videocall. En dan heb je de meest voorkomende dingen die een consument doet met z'n mobiel wel gehad. De stap naar sneller internet met 4G was wel een grote vraag naar. Maar de stap naar 5G hadden alleen de grootverbruikers die wens. Nu die ook daarin voorzien zijn, is die vraag naar meer (en dus 6G) er wel?

[Sissors]

De reden dat 5G nut heeft, is niet tot nauwelijks de snelheid voor de gebruiker over latency. Wat je zegt, dat kan 4G ook prima voor eigenlijk 99% van de use cases. Het punt is de bandbreedte die voor al die gebruikers samen hebt. Dat je dingen als klik en klaar kan hebben, en dan niet dat 4G dat niet snel genoeg zou kunnen, maar meer de 4G antenne gewoon niet de bandbreedte heeft voor al die gebruikers.

Dat kan je ook oplossen door meer base stations neer te zetten in steeds kleinere grids, maar meer bandbreedte en een efficienter gebruik van die bandbreedte is een stuk goedkoper.

Daarom wordt er ook gedifferentieerd naar datalimiet in mobiele abbos en niet naar snelheid: Snelheid is het probleem niet. De capaciteit voor al die gebruikers is het limiet.

[Reactie gewijzigd door Sissors op 18 november 2025 18:04]

[Youckle]

Geen idee welke partijen er daadwerkelijk achter zouden zitten. Maar als je puur en alleen kijkt naar de economische belangen, dan lijken mij die voor een mobiel netwerk vele malen groter dan voor de partijen die zich met WiFi bezighouden.

Vergeet daarbij de overheden ook niet. Zij zullen er natuurlijk blij van worden wanneer ze die bandbreedte kunnen veilen aan de telecomproviders. De WiFi-boeren zullen geen eigen blokje(s) hoeven te kopen, want zo werkt WiFi gelukkig niet.

[databeestje]

Op het werk hebben we nadrukkelijk voor APs met 6Ghz gekozen, omdat het weer 5 jaar aan de wand hangt. Voor thuis is de spectrum use-case niet belangrijk genoeg. Voor kantoor is deze er wel, je moet roamen van ruimte naar ruimte, en kanaalspreiding is nu al een ding. Zonder gebruik van DFS kanalen is het praktisch heel lastig in grote ruimten. Zeg maar, een conventiehal.

Voor het werk is het makkelijker, alle laptops (2021) hebben een Intel AX210 of later. De nieuwe lichting iPhones hebben het inmiddels ook. Meer dan de helft van alle clients loopt vrolijk in de rondte verbonden met 6Ghz.

Het helpt ook niet dat we letterlijk naast een marine basis zitten, een een vliegveld met een weerradar

Dus geef die 6Ghz aan de wifi, dan hebben we iig 1 niet versnipperde band die we indoor kunnen gebruiken om lekker 80Mhz kanaaltjes uit te delen aan APs en met haar in de fik de drukke medewerker uit te hangen, videobellend en wel.

[Olaf van der Spek]

En denk je dat de Wifi boeren niet hebben zitten lobby'en?

Wie zijn de Wifi boeren? Hebben die even grote commerciële belangen?
Telco's kunnen meer MBs / GBs (bundels) verkopen bij meer capaciteit, Wifi (gelukkig) niet.

[Sissors]

Dat zijn de fabrikanten van WiFi apparatuur, chips, etc. En ja die hebben ook grote commerciele belangen. Die kunnen nieuwe devices verkopen bij meer ondersteunde frequenties.

Als daar geen reden in zit waardoor ze meer zouden verkopen, dan zou de conclusie dus zijn dat WiFi gebruikers niet zitten te wachten op meer spectrum ruimte, en volgens jou zitten Telco gebruikers wel te wachten op meer spectrum ruimte (want die willen blijkbaar grotere bundels), dus dan zou het logisch zijn om deze frequentieruimte aan 6G toe te wijzen.

[HKS-Skyline]

De inkomsten van fabrikanten van netwerkapparatuur die hier een voordeel bij hebben staat in het niet ten opzichte van ISP's en fabrikanten van 6G infrastructuur. Mensen kopen toch wel routers, of ze nou wel of niet dat stukje van de 6Ghz band ondersteunen. Echter aan de kant van de ISP's en fabrikanten van 6G apparatuur gaat er wel heel veel extra geld om als deze frequentie vrijkomt. Veilingen van de frequenties, vervangen van masten, nieuwe infrastructuur, nieuwe testapparatuur en daar bovenop de extra marketing die ISP's kunnen doen voor lagere latency verbindingen. Voor wifi maakt het niet uit, die latency is al laag, en het verschil tussen 6400Mhz en 6700Mhz ga je niet merken als eindgebruiker. Er valt dus voor fabrikanten van wifiapparatuur weinig mee te winnen.

[Honytawk]

Wifi boeren zijn niet lokaal.
Die maken apparatuur aan de andere kant van de wereld.
Die hebben geen baat bij lokale policies.
Maar de ISPs absoluut wel.

[Djordjo]

Oké, onderzoek dan maar even wie er in dat adviesorgaan zit

Vertegenwoordigers van nationale overheden

en waar die hun centjes vandaan komen.

Van belastingbetalers

toevallig geen vriendjes van ISP's, die geld verdienen met mobiele netwerken?

Ja, het is één groot complot.

[Youckle]

Vertegenwoordigers van nationale overheden

en waar die hun centjes vandaan komen.

Van belastingbetalers

En vergeet de telecomproviders niet, die zullen weer diep in de buidel moeten duiken om een stukje van het spectrum te kunnen bemachtigen bij de veiling die de overheid zal moeten houden.

[TetsuoShima]

Waar je vooral op moet letten zijn "de voorkeuren van de EU lidstaten."

Die lidstaten zal het worst wezen of ISP's meer geld verdienen of niet. Maar als spectrum wordt vrijgegeven voor wifi, kunnen ze die niet meer veilen onder ISP's en die veilingen leveren meestal wel een heleboel geld op....

Als jij mag kiezen of je iets (bijna) gratis weggeeft, of je krijgt er elke paar jaar meer dan een miljard voor terwijl je een gigantisch tekort hebt in je budget, dan is de keuze snel gemaakt....

[Mathijs Kok]

: toevallig geen vriendjes van ISP's, die geld verdienen met mobiele netwerken?

Waarom nu een dergelijke suggestie doen terwijl je geen idee hebt wie het zijn? Asl je dat echt denkt, zoek het dan uit. Ik ben die verdachtmakingen zonder enige feiten op tweakers echt een beetje zat. Ga dan naar NU.NL

[SunnieNL]

Dat VR nu voornamelijk lokaal wordt gebruikt, wilt niet zeggen dat dat in de toekomst ook zou moeten. Misschien dat bepaalde gebieden van VR inzet nu niet ontwikkeld worden omdat ze niet weten hoe ze de VR verbinding op grote afstand moeten regelen, bijvoorbeeld over meerdere panden heen of in het veld. Dan kan een mobiele verbinding best handig zijn als je met een XR bril door de stad loopt of midden in een veld staat.

AI is ook niet alleen een webrequest. Je kan je voorstellen dat AI een grote hoeveelheid data moet verzetten naar een datacenter om daar te laten berekenen. Dat is wel een webrequest naar een centrale GPU farm, maar dat kan toch om best veel data gaan. Foto's op mijn mobiel zijn nu al zo'n 35MB groot en een deel van de AI bewerkingen worden in de cloud afgehandeld waarbij de foto dus eerst naar die servers moet. Dit wordt nu gedaan door de foto te compressen, want je ziet duidelijk een kwaliteitsverlies op het moment dat de foto terug komt na bewerking.

Strikt genomen kan je je standpunten van AI en VR ook op wifi van toepassing maken. Beiden kunnen in house immers gewoon met een draadje. Geen Wifi voor nodig. VR kan met de huidige chips ook makkelijk op het device zelf draaien. Dus waarom zou de frequentie naar Wifi moeten gaan?

[Houtenklaas]

WiFi op 6GHz komt je huis amper uit, een blok van 160MHz lijkt mij dan ook helemaal prima daarvoor. 5GHz komt bij mij niet eens een verdieping hoger, op 6GHz wordt dat alleen maar minder. Gebruik voor mobiel lijkt me dan ook meer zinvol.

Toevoeging: Andersom geldt inderdaad hetzelfde, maar vergeet niet dat het signaalniveau van een mobiele telefoon nu al bizar laag kan en mag zijn. Mijn telefoon geeft nu aan -112dBm en dat is enorm weinig. WiFi consumentenspul heeft een heel veel beter signaal nodig om er nog wat van te bakken. Met andere woorden, je telefoon is ontstellend gevoelig en heeft aan heel weinig signaal genoeg om er wat mee te kunnen.

[Reactie gewijzigd door Houtenklaas op 18 november 2025 15:17]

[scsirob]

6GHz komt van buiten ook je huis niet in. Dikke muren, HR++ glas, werkt als kooi van Faraday

Hoge frequenties in het algemeen worden steeds lastiger toe te passen. Je zal voor goede dekking op 6GHz een enorm dicht PoP netwerk moeten hebben, anders werkt het niet.

[DrPoncho]

werkt als kooi van Faraday

Eh, nee, dat is geen kooi van Faraday.

[Reactie gewijzigd door DrPoncho op 18 november 2025 15:11]

[scsirob]

Je hebt gelijk, gewoon heel veel demping ;)

[gielie]

Ik merk dit nu al, in huis heb ik geen 5G en buitens huis heb ik geen wifi. Het is kiezen of delen en niet allebei.

[Darth_Roel]

Wat op zich ideaal is, want dan zouden beide partijen de 6GHz band kunnen gebruiken...

[BvdW1978]

Hoe gaat 6G voor mobiel dan wel binnen komen? Die buitenmuur gaat het signaal net zo goed tegenhouden dan.

[Houtenklaas]

'k Heb wat toegevoegd aan mijn eerdere reactie. Een telefoon is ontstellend goed om met extreem weinig signaal toe te kunnen. Mijn mobiele telefoon zit bij mij binnen ergens tussen de -110 en -120dBm. Dat is echt ontstellend weinig signaal, maar toch doet hij het daarmee. Mijn consumenten WiFi spul binnen op 5GHz zit ergens rond de -65 dBm op dezelfde etage, mijn AP één verdieping hoger doet iets van -85dBm (negatiever signaal = slechter) en daar kan ik wel mee connecten als ik die van beneden uitzet, maar van harte gaat het niet.

Met andere woorden: Je telefoon kan veel beter overweg met kleine signaalsterktes dan een "gewoon" WiFi ding wat door consumenten gebruikt wordt. Een extra AP plaatsen is meestal makkelijker en goedkoper dan je ontvangers 10X zo goed maken.

[Reactie gewijzigd door Houtenklaas op 18 november 2025 15:26]

[macaidwin]

Met zenders aan de binnenkant?

[supersnathan94]

.... Zoals Wifi APs ...

[macaidwin]

Zou toch mooi te combineren moeten zijn, dachten ze voorheen bij in elk geval Cisco ook.

[supersnathan94]

Ja, met VoWiFi.

Ook daarom snap ik dus niet zo goed dat ze 6GHz dus voor mobile willen inzetten terwijl het met wifi echt veel meer potentie heeft, óók voor Mobile.

[macaidwin]

Niet alleen met VoWifi, er waren cisco wifi zenders waar een gsm (3g denk ik) module in geplaatst kon worden. Nooit van de grond gekomen voor zover ik weet. Maar als nou je mobiele provider goedkoop een 5g of 6g antenne levert die je thuis aan je internetverbinding knoopt, dan heb je in house mobiel netwerk. Scheelt straling en batterij van de toestellen in huis, die hoeven minder de stralen om helemaal naar de externe mast te zenden.

[supersnathan94]

Maar implementeer voWifi en je hebt het gratis en voor niks. Hoef je als provider geen kosten te maken en de wereld draait nog steeds door. Kun je het ook gebruiken op 2.4GHz of 5GHz.

Ik snap wel dat het niet van de grond is gekomen. Totaal niet interessant en hartstikke duur.

[BasHouse]

Ja ik dacht ook dat er routers zouden komen met een soort ingebouwde mini 6G zendmast. Ofnie??

[Andros]

Veel mensen verwarren "G" met "GHz". 5G betekent alleen maar "vijfde Generatie", welke frequentie je gebruikt zegt die G niet. Een 6G kan zomaar een andere techniek zijn toch?

[PolarBear]

Dat is omgekeerd dan toch ook zo, dat mobiel 6Ghz nauwelijks door obstakels komt?

[BRAINLESS01]

Maar dat werkt dan toch ook andersom, zodat je mobiele telefoon nooit bereik heeft als je binnen bent?

[allabouteve]

WiFi op 6GHz komt je huis amper uit, een blok van 160MHz lijkt mij dan ook helemaal prima daarvoor. 5GHz komt bij mij niet eens een verdieping hoger, op 6GHz wordt dat alleen maar minder.

Dat is ook niet de bedoeling en niet nodig. Als het goed is, roamed het apparaat automatisch naar het volgende access point zodra je naar een andere verdieping gaat of, indien gewenst, in de tuin bent. Een blok van 320Mhz kan dus wel degelijk nuttig zijn.

[Reactie gewijzigd door allabouteve op 18 november 2025 15:34]

[Soldaatje]

Dit lijkt mij onhandig, als je dan een AP instelt op de regio VS dan ben je de 6G van de providers aan het storen. Dan komt er misschien wel iemand verhaal halen.

[Wouterie]

Dat lijkt me voornamelijk een probleem voor de gebruiker zelf aangezien 6GHZ nauwelijks door de muren heen komt. En dan nog is het maar de vraag of ze elkaar daadwerkelijk zodanig in de weg zitten dat er merkbare verstoring optreedt.

[NeuroTechie]

6 GHz zal in huidige nieuwe woningen echt niet goed binnen dringen. Ik woon midden in de stad, tegenover een zendmast van mijn provider, en alsnog heb ik maar twee strepen qua verbinding voor 5G, laat staan 6G, wat waarschijnlijk niet eens binnen zal dringen omdat mijn woning gewoon goed is geïsoleerd.

[BlaDeKke]

5G duid niet op de frequentie. Maar je punt blijft wel gewoon staan.

[Reactie gewijzigd door BlaDeKke op 18 november 2025 16:11]

[Goldwing1973]

Nee hoor, want 6Ghz wifi komt je muren niet door, dus je "stoort" je provider dan alleen binnenshuis.

[Reactie gewijzigd door Goldwing1973 op 18 november 2025 15:59]

[trick2011]

dat is nu al het geval. Lokale regelgeving bepaalt limieten op de emissies van apparaten in bepaalde banden maar misconfiguratie kan ervoor zorgen dat deze foutief zend.

Als voorbeeld de europeese vrije 868MHz band (ISM), in america is die 915 MHz en zou hier in europa storen. LoRaWAN, SigFox en Zigbee zitten bijvoorbeeld in die band.

[Rick_Mageddon]

^{Dat zou wat zijn. Valve heeft bijvoorbeeld net bekend gemaatk met de Steam Frame dat die 6GHz gaat gebruiken voor streaming}

[Scribe]

Het gaat niet om de volleidge 6GHz band, dus als het goed is heeft dit alleen impact op toekomstige verbeteringen aan WiFi op de 6GHz band, en niet het huidige WiFi 7.

[NeuroTechie]

Gelukkig kan ik dit met mijn apparatuur gemakkelijk vermijden en o.a. banden van de VS gebruiken. De redenen die ze aangeven vind ik een slap gegeven, en de meeste mensen zullen zulke apparatuur thuis gebruiken en niet buiten. Wellicht dat er meer adoptie in steden zal zijn, maar de meeste wonen in gebieden waarbij providers amper investeren in het mobiele netwerk.

[Honytawk]

Als jij banden van de VS gebruikt in Europa, kan dan dat overlap hebben met de banden van de politie en het leger.
Er is een reden waarom de banden zo zijn verdeeld in Europa, en die verschillen met die van de VS.

Ik zou daar dus maar snel mee stoppen als ik jou was, voor ze ineens aan jouw deur staan.

[NeuroTechie]

Ik heb het al een tijdje geleden gemeten, en door alle isolatie komt het signaal niet de deur uit en gaat het zelfs niet door mijn HR+++ ramen heen. Aan de buitenkant is er ook een speciale folie aangebracht die de zonnestraling en vele andere frequenties weerkaatst. Dit was nodig omdat het huis in de zomer wel eens 45+ graden Celsius bereikte. Dankzij de folie is de temperatuur aanzienlijk gedaald naar 30 graden Celsius, waardoor de airco ook een stuk minder hard hoeft te werken. Even offtopic, maar toch!

[Andros]

Op zich geen gek idee. Mensen klagen over wifi snelheid maar ze bedoelen in de praktijk het wifi bereik. En dat los je niet op met hogere frequenties, mensen verwachten nu al volledige dekking van een woning door 1 toestel in de meterkast, laat staan dat je dat met hogere frequenties gaat proberen.

[TEMwave]

Klopt, een acces point in iedere kamer is wat je in het ideale geval wilt. En juist daarom wil je veel frequentieruimte: je wilt dat iedere accespoint zijn eigen 160MHz kanaal heeft, anders gaan ze elkaar storen!

[FrostyPeet]

De doordringfactor lijkt mij vrij laag voor dit soort frequenties. Als er een muur tussen zit zal er vermoedelijk al veel demping optreden.

Lijkt mij nuttiger voor buitengebruik als zender en ontvanger elkaar direct kunnen zien.

[911GT2]

Misschien een n00b vraag maar waarom voegen we die twee banden niet gewoon samen, WiFi en telefonie. Ik snap dat de range van WiFi compleet anders is dan telefonie, maar ik snap niet zo goed waarom 5G telefonie/ data bij mij thuis nauwelijks onder doet voor mijn 5Gh WiFi. Of andersom, waarom is mijn WiFi zoveel complexer goed te krijgen dat het ontvangst op mijn mobiel?

Uiteindelijk is alles gewoon data tegenwoordig.

[Andros]

Omdat ik niet zoveel zin heb om mijn lokale data tussen mijn toestellen onderling via een publiek provider netwerk te laten lopen. Lan en wan door elkaar gooien lijkt mij een slecht plan.