Privacytoezichthouder: Microsoft schendt AVG met volgen 365 Education-gebruikers

Microsoft schendt de AVG-wetgeving met 365 Education door niet te voldoen aan verzoeken voor inzage van persoonsgegevens en door gebruikers zonder toestemming te volgen. Dat oordeelt de Oostenrijkse privacytoezichthouder DSB.

De gegevensbeschermingsautoriteit DSB heeft een klacht van een minderjarige 365 Education-gebruiker, vertegenwoordigd door privacystichting noyb, gegrond verklaard. Volgens de privacytoezichthouder heeft Microsoft de AVG-privacywetgeving geschonden door de klager geen volledige inzage te geven in de gegevens die Microsoft verwerkt van het 365 Education-account. Het bedrijf zou de klager bij het verzoek tot het delen van gegevens hebben doorverwezen naar diens school, maar die had geen toegang tot alle informatie. DSB beveelt de techgigant om binnen tien weken alsnog te voldoen aan het gegevensverzoek.

Daarnaast oordeelt de toezichthouder dat Microsoft zonder toestemming gegevens heeft verwerkt van het 365 Education-account van de klager die niet strikt noodzakelijk zijn. Daaronder vallen onder meer trackingcookies als MC1, FPC, MSFPC en MicrosoftApplicationsTelemetryDeviceId. Als het bedrijf momenteel nog steeds gegevens verzamelt met dergelijke cookies, moet het deze gegevens binnen tien weken verwijderen.

Hoewel de uitspraken in deze zaak alleen betrekking hebben op de specifieke klager, hebben ze volgens noyb ook implicaties voor andere zakelijke Microsoft 365-gebruikers, aangezien de toezichthouder nu heeft geoordeeld dat de techreus zelf transparanter moet zijn over persoonsgegevens die ze verwerkt, in plaats van dat de organisaties daarvoor verantwoordelijk zijn.

Reacties (89)

[latka]

Hmm. Volgens mij is nederland vollop in office365 gedoken (op overheids- en opleidingsniveau). Ik vind het toch wel bedenkelijk dat we daar zo lakoniek over doen terwijl keer op keer aan het licht komt dat MS ook maar wat doet en steeds, op zijn minst, tegen de randen aan schuurt van wat we afgesproken hebben en met een tik op de vingers wegkomen. In ieder geval sterkt dit mij in mijn mening dat ik zeker niet meer maar eerder minder MS producten gebruik en adviseer.

[Black Phoenix]

Het probleem is dat wij binnen het onderwijs niet veel goede alternatieven hebben. Als je een systeem wil wat net zo goed werkt als Teams, office en OneDrive en ook nog eens goed integreert met andere studentvolgsystemen, kom je al vrij snel bij MS of Google uit. Europese alternatieven die net zo goed werken en integreren zijn er simpelweg niet.

Daarnaast willen wij als MBO studenten voorbereiden op de arbeidsmarkt. Daarin wordt veel MS365 gebruikt. Als wij als onderwijs dan kiezen voor een ander systeem en studenten daarmee leren werken, zijn ze niet voldoende voorbereid op het werken met de systemen die in het bedrijfsleven gebruikt worden. Ja, in de ICT, waar veel tweakers werken, zal ongetwijfeld veel met andere systemen dan MS gewerkt worden, maar de meeste marketingbureaus en verkooporganisaties waar wij onze studenten onderbrengen, vragen nog steeds om kennis van MS365. Dus daar moeten wij aan voldoen.

[ocrammarco]

Wat is er nou zo specifiek aan Microsoft Word? Een documentje wat in veruit meest bedrijven gebeurd is denk ik belangrijker iets te weten van een bladspiegel, coherentie, wat nou een hoodstuk en paragraaf is en wat nou een typische indeling is van een rapport of een brief.

Ik heb genoeg jongeren die bij ons komen te werken die jaren op school met Word hebben gewerkt maar niet geleerd hebben om footnotes, templates, style etc aan te maken dus wat leren jullie de leerlingen dan?

Ik probeer mijn kids vooral alle diversiteit te leren, ik werk zakelijk deels op windows grotendeel op MacOS en ze hebben zelf een laptop met linux met daarbij verschillende word processors. Ik kan niet wachten om met LaTeX aan de gang te gaan . Het is allemaal maar gereedschap die zijn (of zouden moeten) uitwisselbaar.

[Reactie gewijzigd door ocrammarco op 10 oktober 2025 15:13]

[Cyberpuppy]

En vergeet de licentiekosten niet. Onderwijs krijgt de licenties vrijwel gratis.

[david-v]

Ja, in de ICT, waar veel tweakers werken, zal ongetwijfeld veel met andere systemen dan MS gewerkt worden

In kantoor automatisering, ook bij bedrijven met veel Tweakers/ITers, is het ook voornamelijk MS. Google zie ik juist niet bij het onderwijs.

[bart.koppers]

Nogal een boude uitspraak - want wat in DE en AT kan, kan in NL blijbaar niet?

[Tielenaar]

Ik kan startende bedrijven in ieder geval aanraden niet te beginnen met Microsoft. Het is lastig om er vanaf te komen, maar als je alles nog moet opzetten zijn er prachtige alternatieven zonder hoofdpijn beschikbaar.
Thuis ben ik in ieder geval klaar met de demicrosoftificatie van mijn huishouden. Nooit meer terug! (Nu nog van Google af, dat is imo nog moeilijker)

[Keyb]

Wat is het lastige om bij google afstand van te doen? serieus bedoelde vraag. Ik gebruik geen google meer sinds een jaar of twee a drie nu. Behalve af en toe nog wat youtube zonder account.

[Tielenaar]

YouTube sowieso, ik kan echt niet zonder. En ik heb een Android telefoon, daar zit het ecosysteem van Google ook aardig diep ingegraven. Geen Gmail en Search, daar is nog wel mee te leven.

[bzzzt]

Het gaat natuurlijk niet om het wisselen van zoekmachine al kan het ook best lastig zijn als je de kwaliteit van Google nodig hebt, maar om Google apps for business. Voor een bedrijf met honderdduizenden documenten, custom applicaties, workflows en integraties in Google apps is een overstap een traject van jaren.

Er zijn feitelijk 2 geïntegreerde aanbieders van Office- plus samenwerkingssoftware: Microsoft en Google. Office 365 en Google apps for business.
Van beiden afstand doen betekent dat je met een andere partij in zee moet die veel minder grootschalig bezig is en daardoor niet op het kwaliteitsnivo zit of zelfs certificeringen niet heeft die je als gebruikend bedrijf wel moet hebben (denk aan databeschermingsstandaarden die nodig zijn om een inrichting 'AVG proof' te maken).

[wiseger]

Welke certificeringen ontbreken er dan bij Proton Drive for Business?

[bzzzt]

Geen idee, het is in ieder geval niet in de EU gehost dus niet gebonden aan EU afspraken (behalve op vrijwillige basis).

[wiseger]

Dus certificeringen zijn het probleem niet. ProtonDrive is gebonden aan de EER afspraken. NextCloud is overigens wel EU based.

Beide hebben geen vestiging in de VS en zijn niet geboden aan de US Cloud Act.

Er zijn dus gewoon alternatieven. Het is vaak ook gewoon een beetje luiheid van het management en de IT afdeling om standaard maar voor Microsoft of Google te kiezen.

[C64Boy]

Eens: nextcloud levert je eigenlijk een compleet pakket. En ook deels oneens: het probleem is dat qua functionaliteit het achter de grote jongens (Google en MS) aanhobbelt/ hen deels volgt en kopieert. Maar als nu meer organisaties kiezen voor bijvoorbeeld Nexcloud dan komt er ook geld voor serieuze ontwikkeling. Kip en ei. Het zou dan afgedwongen moeten worden door de EU- geen overheid meer met niet Europese software.

[CP1977]

Denk aan data lost prevention, kunnen opleveren van alle informatie van persoon x als er om gevraagd word.

Integratie met diensten, en dan heb ik het nog niet eens over zero trust eisen en device compliance enz enz.

Er is meer nodig dat een mail oplossing, proton heeft niet eens een spreadsheet of een powerpoint iets oplossing. Dat maakt het voor bedrijven nog minder interessant.

Komt wel en verder prima, maar om dan lokaal weer local open office iets uit te moeten rollen, en dus incl device management en data classificatie heb je aan een nextcloud alleen ook niet genoeg.

Bedrijven zitten ook niet te wachten op een waaier van diensten die allemaal weer samen moeten werken, dat is dus op dit moment een beetje het probleem.

[wiseger]

kunnen opleveren van alle informatie van persoon x als er om gevraagd word.

Maar dat is nu net waarvoor Microsoft veroordeeld is door de Oostenrijkse rechter. Ze leveren niet alle informatie als erom gevraagd wordt, terwijl dat onder de AVG verplicht is.

Dus een beetje gek om dat als criterium voor andere aanbieders te noemen als Microsoft zich daar dus helemaal niet aan houdt.

[CP1977]

Het zijn eisen en functies die vanuit compliance geeist kunnen worden, wat MS nu niet levers is specifiek applicatie gebruik logs. Niet de bestanden die over persoon xyz gaan.

[Ulysses]

Ik heb het echt geprobeerd hoor, maar Proton en Nextcloud praten in een wereld die alleen Microsoft en Google kent (BinGo) - is naast eenzaam, ook zeer onpraktisch aangezien ik aan het bijscholen en investeren ben in vragen die ik vrijwel nooit krijg. Dat doen we niet meer. Leuk dat ik het nu allemaal kan, maar een beetje op de mainstream meeliften scheelt echt enorm in het praktisch ook daadwerkelijk ergens uitkomen waar je wil zijn. Als ondernemer dan hè.

[klakkie.57th]

Gewoon zelf hosten 🤷🏻‍♂️ Waarom iedereen persé aan de SAAS moet is mij een raadsel.

[bzzzt]

Die wedstrijd is gelopen en door lokale computing verloren. Vroeger hadden we alle 'apps' lokaal en waren tienduizenden systeembeheerders er druk mee als er weer een upgrade uitgevoerd moest worden. Allemaal het wiel opnieuw aan het uitvinden hoe je single sign on en fatsoenlijke backups regelt en dat op een schaal waarop het eigenlijk niet uit kan.
Ik begrijp en betreur het gebrek aan autonomie ook wel, maar heb ook weinig nostalgische gevoelens voor de 'bad old days'.
En gehoste software is eigenlijk ook al SAAS

[klakkie.57th]

Alsof die kennis en kunde er nu niet meer is. Dit is net wat je drijft als dit te tak van de industrie is waarin je opereert. Klinkt als een ongelooflijk zwaktebod van jou kant. Zo van “please mijnheer Microsoft help ons want wij kunnen het niet alleen”, wtf 😳.

Ik kies zo weer voor de ‘good old days’ , wanneer ik niet onderhevig was aan de grillen van een 1 bedrijf dat zomaar beslist wanneer zij vinden dat een feature vervangen moet worden.

De reden dat die wedstrijd grotendeels gelopen is, komt door manipulatie van de markt en een gigantische stortvloed aan lobbywerk. Ik begrijp echt niet dat je dit kan verdedigen en zien als iets positiefs

[Reactie gewijzigd door klakkie.57th op 10 oktober 2025 16:08]

[bzzzt]

Mijn stelling gaat over SaaS, niet specifiek over Microsoft. Een ander bedrijf inhuren die centraal gemanagede service levert kan natuurlijk ook.
En nee, de kennis en kunde voor self hosting is niet aanwezig. Er zijn te weinig competente beheerders vergeleken met een gecentraliseerde opzet. Daarnaast zijn de kosten hoger, iets waar het bedrijfsleven vrij gevoelig voor lijkt te zijn

[david-v]

Omdat self hosten meer nadelen heeft dan voordelen tov een SAAS. Er is een reden waarom men massaal overstapt naar een SAAS waar dat van toepassing is. Er zijn specifieke situaties waar zelf hosten en betere keuze is, maar over het algemeen ervaar ik zelf een SAAS als een stuk prettiger en flexibeler dan het allemaal zelf moeten doen.

[Milmoor]

Voor mijn privé dingen doe ik alles graag lokaal. Maar voor mijn werk ben ik blij dat ik geen server hoef te onderhouden etc. Ik ben zelfstandig ondernemer, en mijn expertise is applicatiebeheer, geen systeembeheer. Ik kom er wel uit, maar ik ben niet de juiste persoon om braaf continu alle updates bij te houden, en dat moet echt als je het extern ontsluit. Privé kan ik daar prima zonder, maar zakelijk niet.

[klakkie.57th]

hoe deed je dit dan pakweg 25 jaar geleden ? Dan nam je iemand onder de arm die wel die kennis had. Nu storten we gewoon miljarden ieder jaar op de rekening van een buitenlands bedrijf

[bzzzt]

Voor een tientje per gebruiker per maand heb je de hele Google app business suite (dus mail, storage, docs etc). Daar kan je geen beheerder voor inhuren.

[Cyberpuppy]

Tegenwoordig ga je ook naar de supermarkt en vang je niet meer je eigen koe. Tijden veranderen.

25 jaar geleden was toegang van buitenaf niet mogelijk. Je IT omgeving lag ook niet de hele dag onder vuur van hackers. Het IT veld is enorm veranderd in die tijd. De harde techniek is er bijna niet meer en we zijn vooral bezig met administratieve taken, updates en security

[Eagle Creek]

Ik weet niet precies wat jij gebruikt of wat je uiteindelijke streven is. Maar ik heb nooit met Google geleefd en merk dat ik het ook helemaal niet lastig vindt om ervan los te komen. Google search gebruik ik nog sporadisch, maps bij hoge uitzondering (als een cross check) en m'n Gmail hangt er ook bij voor spel en bonen. En veel meer diensten van Google zou ik niet eens kunnen bedenken.

Ongetwijfeld dat wanneer je in 't ecosysteem zit met een Android en een Chromebook dat het wat lastiger is maar dan is het de vraag: wil je van alle big tech af allemaal kleine diensten? Dan accepteer je waarschijnlijk ook de mindere integratie en schaalvoordelen. Maar als je bij een van de grote drie (MS, Google en ) zit is het denk ik lood om oud ijzer.

[bzzzt]

En veel meer diensten van Google zou ik niet eens kunnen bedenken.

Dat zegt niet dat ze er niet zijn. Bedenk wel dat veel van de Google diensten op bedrijven gericht zijn, en je soms niet eens door hebt dat er een Google back-end hangt aan een website of app die je gebruikt.

Daarnaast: nooit van Youtube gehoord?

[Eagle Creek]

Ja hoor, wel eens van gehoord. Ik gebruik praktisch geen YouTube. Je kan niets openen zonder gelijk doodgesmeten te worden met reclames. Vind het een enorme ergenis.

En ja, je hebt zeker gelijk dat er Google in de back-end kan zitten. Maar als je big tech uit je volledige keten wilt verwijderen en de complete "SBOM" wilt uitpluizen kun je er bijna wel op afstuderen. Ik wil maar zeggen: wegen deze kosten dan op tegen de baten?

Ik zeg daarmee niet dat je het niet moet proberen. En ik vind het ook goed dat we bv bijhouden en proberen te beperken wat een partij als Microsoft vastlegt van jonge kinderen zonder hun weten of instemming (of dat van de ouders). Maar feit is wel dat we met z'n allen ook enorm profiteren van deze tech-mastodonten. Als het immers allemaal niet zo handig was, zouden we het niet gebruiken. Dus regelgeving en handhaving op dit gebied onderschrijf ik zeker. Maar er moet ook geld op verdiend kunnen worden.

[Scriptkid]

Noem eens 1 enterprise ready alternatief waar data security, security en integratie net zo werken als bij MS en daar ook de zelfde prijs voor vragen.

[klakkie.57th]

Die security / privacy is net het stuk dat in vraag wordt gesteld. Wat heb je dan aan zo’n enterprise oplossingen want net die 2 zaken staan met stip bovenaan. . 🤷🏻‍♂️

Microsoft biedt wel dingen enkel aan in SAAS, maar dat wil niet zeggen dat je als bedrijf dit ook moet gebruiken er zijn meestal wel alternatieven die je op eigen infrastructuur kan draaien.

[Reactie gewijzigd door klakkie.57th op 10 oktober 2025 13:45]

[Scriptkid]

meschien even naar de aantal rechtzaken kijken die worden aangespannen voor bedrijfs froude, spionage, en meenenemen of verkeerd gebruiken van bedrijfs geheimen.

Daarnaast ook even kijken naar hoe met data omgegaan wordt door gebruikers zonder het te realiseren aan over sharing etc.

Nee je kunt echt niet meer zonder data security in deze wereld als je nog bestaans recht als bedrijf wilt hebben, Daarnaast moeten ook steeds meer sectoren voldoen aan data governance en data security per wet dus daarmee wordt het ook steeds lastiger om een product te gebruiken wat het niet heeft.

[Mathijs Kok]

maar als je alles nog moet opzetten zijn er prachtige alternatieven zonder hoofdpijn beschikbaar.
Thuis ben ik in ieder geval klaar met de demicrosoftificatie van mijn huishouden. Nooit meer terug! (Nu nog van Google af, dat is imo nog moeilijker)

Jouw huis is geen bedrijf met 500 mensen. Het simpele feit is dat Microsoft en Google complete services aanbieden met functionaliteit, beheerskosten en support die je nergens anders kan vinden. De mensen die dit soort beslissingen nemen zijn niet achterlijk.

Waren er maar 'prachtige alternatieven'.

[D43m0n]

Wat zou jij startende bedrijven adviseren i.p.v. Microsoft producten?

Als je van Google af zou willen, dan is Apple een optie, maar bedoel je wat algemener dat je van “big tech” af zou willen? Of iets specifieker “big tech uit de VS”?

[Tielenaar]

Het zou natuurlijk mooi zijn als we zonder tech uit de VS kunnen, maar het is momenteel nog niet heel realitsch.

Ik heb bij bedrijfjes gewerkt waar Google suite gebruikt werd en dat werkte vrij prettig. Alles in de browser, en gewoon soepel. Dat is een alternatief voor Microsoft, maar nog steeds Amerikaanse big-tech.

Je komt met Proton op zich een heel eind en die timmeren hard aan de weg om een meer complete oplossing te bieden. Kwa functionaliteit en cross-platform support kan je het aardig vergelijken met de Google suite. Het is alleen gewoon nog niet af.

Wat heb je echt nodig als bedrijf? Office suite, agenda, mail, conferencing, opslag en accountbeheer. Dat doet Proton al aardig. Je kan ook gewoon Libre Office gebruiken in combinatie met dit alles, want Proton software is wat dat betreft nog best ruk.

Er zijn vast dingen die nog gestroomlijnder kunnen hoor, dat heeft Microsoft allemaal heel mooi voor elkaar. Is dat een reden om je ziel te verkopen aan een monopolist? Ik vind van niet.

@Scriptkid antwoord hier ^

[Scriptkid]

Weet niet of ik @Tielenaar goed begrijp maar hij lijkt het goed te snappen iig.

Wat bedrijven zich af vragen die een serieus product met impact hebben is:

Hoe kan ik in een rechtzaak bewijzen dat de mails en documenten niet gewijzigd zijn of ge manipuleerd zijn door medewerkers en daar waar dat gebeurd is aantonen en ook aantonen dat er geen beheerder aanpassingen heeft gemaakt in die suite die je nu voorsteld. ?

kan ik de data lineage laten zien en waar het document allemaal gebruikt is , wie er rechten op had , en hoe de lifecyle van dat document is verlopen.

Als dat nl niet kan dan is het gewoon niet bruikbaar als alternatief. En dat is juist het probleem van vele 3rd party ze doen maar 1 pie van de taart, waardoor het een brei oplossing wordt als hij al bestaat. en dan die je allemaal zelfbouw knutsels aan elkaar te maken waardoor je alleen inzicht krijgt en een rechter er alsnog een streep door zal zetten.

[Reactie gewijzigd door Scriptkid op 10 oktober 2025 14:34]

[Tielenaar]

Grote corporates zijn momenteel denk ik het meest gebaat bij Microsoft oplossingen. Ik heb in veel bedrijven gewerkt, maar zelden boven de 100 man. In al die gevallen zou het bedrijf alles zonder Microsoft af kunnen. Je kan natuurlijk nog best Windows op (sommige) werkstations gebruiken, maar het hoeft absoluut niet bedrijfsbreed zo te zijn.

Bij het enige grote bedrijf waar ik gewerkt heb werkten zo'n 1000 man. Microsoft was daar zeker gemeengoed, maar mijn hele team werkte op Mac en stond daar eigenlijk los van, evenals andere teams. En dat werkte ook prima.

Zoals je zegt, het gaat vooral om echte corporate zaken. Bedrijven die volgens allemaal regeltjes te werk gaan, daar speelt Microsoft op in en faciliteert dit tot in de puntjes. Niks voor mij om bij zo'n bedrijf te werken :)

[Baardmeester]

Op enterprise niveau is het een stuk lastiger dan prive. Zoek maar eens iets wat dat standaard met iets anders integreert dan Exchange en Teams. Dan moet je het weer met een api doen en daarvoor iets bouwen kost weer geld.

[latka]

MS staat niet bekend om interoperabiliteit. Ik zou het dan ook zeker niet in die hoek zoeken.

[Scriptkid]

vandaar dat het eco landschap zo groot is met al die SDK`s

[latka]

Die zijn niet gericht om data uit MS landschappen te halen, wel om erin te komen ;-)

[david-v]

Noem eens een alternatief met vergelijkbare functionaliteit, support en prijs die dat wel heeft.

[latka]

Je wil een 1-op-1 kopie van die producten? Die ga je niet vinden. Is dat belangrijk? Imho niet en is het verstandiger om na te denken over: welke functionaliteit heb ik nodig (de bulk niet) en welke kan ik anders invullen. Het heeft geen zin om hier te gaan gooien met productnamen omdat de use-case voor de software niet bekend is. Ik weet wel dat, in mijn klantenkring, er vaak gekozen wordt voor MS want dat hadden ze al. Niet omdat ze het nodig hebben. Dat soort luie keuzes maken dat MS zich dit soort schofterig gedrag kan permiteren.

[david-v]

Er wordt vaak gekozen voor MS en Google omdat die een volledig pakket leveren. Kan het anders? Jazeker, maar de afzonderlijke pakketten zijn over het algemeen zeer lastig met elkaar te koppelen. Je moet dan enorm veel kennis in huis hebben om die koppelingen tussen de verschillende onderdelen in stand te houden. Dat kost veel geld. Wat gebeurd er dan? Dat de initiële opzet met de verschillende pakketten nagenoeg niet meer wordt geupdate, want je krijgt te maken met api wijzigingen die niet (meer) compatibel zijn en waar je dan zelf iets voor moet verzinnen. Edit: De security gevolgen van het niet up to date houden zien we elke keer als er ergens een bedrijf een datalek of aanval meldt

Een geïntegreerde oplossing van één leverancier heeft uiteraard ook nadelen, vendor lock-in onder andere. Maar het alternatief is niet altijd zaligmakend of probleemloos uit te rollen in een organisatie van 500-5000 werknemers.

Een MS of Google oplossing is dan voor veel bedrijven een "bekend" terrein wat kosten, support en Enterprise integratie betreft. Custom oplossingen zijn dan over het algemeen keuzes van de techneut(en) die bekend zijn met de alternatieven, waar support volledig afhankelijk is van deze techneut(en) voor enterprise integratie. Dat is voor bedrijven een te groot risico denk ik.

We kunnen het hier mee eens zijn of niet, maar er spelen meer factoren bij de keuzes van een bedrijf dan wat we hier in het kort schetsen.

[Reactie gewijzigd door david-v op 10 oktober 2025 15:31]

[Scriptkid]

Idd en wij horen steeds meer dat bedrijven alle 3rd parties buiten aan het zetten zijn in favor of MS native want de integratie, AI en single pane of glass zijn Een grote plus tegenover de lagere kosten.

3rd party vereist specialisten en custom koppelingen die vaak breken dus betaal je meer voor minder uptime en functionaliteit.

[GertMenkel]

Er zijn wel alternatieven voor, maar dan zit je snel bij Google of Oracle of een andere Amerikaanse gigant

Je kunt je hele bedrijf ook om SAP heen bouwen, dat is een Europese gigant, mits je een afdeling aan specialisten durft te betalen om dat allemaal op te zetten.

Aan de andere kant heeft niet ieder bedrijf weer Exchange nodig. Met een cloudhost als Open-Xchange en een chatservertje als Mattermost kunnen de meeste bedrijven prima uit de voeten. Als je niet al een hele infrastructuur gebaseerd op Microsoft hebt, zijn er nog wel alternatieven te vinden.

Maar goed, nieuw is eng, van Teams heeft management al een keer gehoord, en wat maakt die privacy nou uit zo lang er geen boetes voor vallen, toch?

[thahajemni]

Mensen blijven zich afvragen waarom scholen, overheden en bedrijven geen alternatieven voor Microsoft gebruiken, terwijl dit “probleem” zich telkens opnieuw voordoet.
Het antwoord is simpel: het enige echte alternatief is Google. Er is momenteel geen derde grote speler — en kom alsjeblieft niet aan met halfslachtige oplossingen zoals Nextcloud.

Het is hoog tijd voor ander beleid in Brussel. Geef onze Europese techindustrie de kans, de ruimte en het vertrouwen om échte alternatieven te bouwen. Wees eens wat strenger voor Microsoft, maar juist soepeler voor initiatieven als Mistral. De Amerikanen, Chinezen en Russen doen precies dat voor hun eigen bedrijven.

Waar ik eerder misschien pleitte voor het afschaffen van regels als de AVG en de DSA, begin ik te denken dat dat niet eens nodig is. Wees gewoon een beetje oneerlijk — geef onze bedrijven de ruimte om te groeien — en je zult zien: er kán een werkbaar, Europees alternatief ontstaan.

[ernstoud]

Blijft een kip en ei probleem. Een office pakket en de onderliggende infra ontwikkelen met de functionaliteit zoals Office365 is geen sinecure. En als je het zou doen, hoeveel klanten krijg je dan? Of blijven die toch bij de monopolist?

Een voorbeeld; Strato heeft met Microsoft een hosting dienst volgens een trust model gerealiseerd. Omdat er dan geen contracten zijn zet je bijvoorbeeld de Patriot act buitenspel. Gedacht werd dat dit een ideale propositie was voor de Duitse overheid die hier zorgen had. Uiteindelijk kwam er geen enkele klant en is het weer opgeheven.

En dan nog… hoe wek je vertrouwen dat jij met je unieke zelf ontwikkelde Office product je wel houdt aan de GDPR en andere wetgeving?

[klakkie.57th]

Als je Microsoft buitenspel plaatst omdat ze in de hele EU niet voldoen aan de regelgeving , dan kan het erg snel gaan met alternatieven lijkt mij.

[ernstoud]

Als voormalig auditor durf ik te stellen dat er maar heel weinig organisaties volledig aan de GDPR voldoen.

Het is een wet die ten opzichte van de WPR (5000j en WBP (10000) maar liefst 30000 woorden nodig heeft om het volslagen subjectieve begrip privacy in te kaderen. En dat blijft wazig.

Ik heb teveel voorbeelden gezien van beweren te voldoen maar de meest primaire zaken niet op orde hebben. Bijvoorbeeld toen de AVG in werking trad heeft men een register van verwerkingen opgesteld. Maar onderhoud achterwege gelaten.

[Rythm]

De AVG gaat helemaal niet over privacy, maar over de bescherming (van persoonsgegevens) van mensen ex art. 1 lid 1 en 2 AVG. Hoewel verwant, zijn privacy en gegevensbescherming twee volledig separate onderwerpen. Dat de AVG in de volksmond is verbasterd tot de 'privacywet' bekt lekker, maar zou je als voormalig auditor toch echt moeten vermijden. Sterker nog, in de 30k woorden die je aanhaalt, ga je geen één keer het woord privacy vinden. Niet in de overwegingen en niet in de artikelen.

Dat terzijde, de AVG is ook helemaal niet bedoeld om als vinklijstje te dienen, dus dat kun je er ook niet van verwachten. Het gaat om een risicogebaseerde bescherming van personen door hun gegevens tegen misbruik te beschermen. Dat daar enkele compliancevereisten aan vastzitten, lijkt mij logisch. Maar je kunt in een Europese verordening niet een ellenlange reeks exacte vereisten gaan opnemen, iedere organisatie (meer precies: verwerkingsverantwoordelijke) dient passende technische en organisatorische maatregelen te nemen en wat beginselen zoals een doel, grondslag en noodzakelijkheid in acht te nemen. Hoe daar invulling aan wordt gegeven, is aan de organisaties zelf.

Desondanks ben ik het met je eens dat veel organisaties boude claims doen, die in de praktijk feitelijk onjuist blijken. Maar dat heeft niet met enige onduidelijkheid van de wet te maken, maar met lakse proceseigenaren en verantwoordelijken (niet per se verwerkingsverantwoordelijken). Daarom kan een Europese aanbieder "makkelijk" voldoen aan de belangrijkste eisen van de AVG (compliance is een continu proces en absolute compliance is een utopie, dat weten de toezichthouders ook en is daardoor geen issue). Mits dat een prioriteit is en er voldoende geld en middelen ter beschikking worden gesteld. En dat lijkt mij geen drempel als je jezelf juist als veilig alternatief neer wil zetten.

[ernstoud]

Goed gezegd. En ja, de GDPR gaat over bescherming van persoonsgegevens. Maar ik wel wel betogen dat je dat toch heel vaak doet, of zou moeten doen, om privacy te waarborgen.

Maar doordat de GDPR en de toelichting zo vaag is zeg jij ”compliance is een continu proces en absolute compliance is een utopie, dat weten de toezichthouders ook en is daardoor geen issue)”.

Welnu, ik heb de AP hier toch wel andere meningen zien ventileren. Zoals bij de case Haaglanden (inzage patiëntendossier “Barbie”) waar de AP strikte normen ter plekke bedacht over hoe vaak je toegang zou moeten controleren. Daar werd opeens strikte compliance wel opgelegd. Met regels die niet eens in de GDPR of NEN7510 stonden.

Enfin, we kunnen er lang over discussiëren. Mijn mening is dat de GDPR meer slecht dan goed gedaan heeft. Grote organisaties werken er omheen, kleine organisaties kunnen dat niet en worden opgezadeld met hoge kosten en beperkingen in hun processen.

In een congres waar ik bij was vroeg Bruce Schneier aan het publiek wie een groter misdadiger was, de Mafia of Facebook. Volgens hem Facebook want die zijn in alle landen actief en handelen nergens volgens de wet. Maar een kleuterschool mag de klassenfoto pas aan het prikbord prikken als alle ouders toestemming gegeven hebben. Die tegenstelling tussen organisaties waar de GDPR juist voor bedoeld is en de lasten voor kleinere organisaties is bizar.

Ik heb tijdens een audit een verpleegkundige gesproken die aangaf regelmatig het leven van patiënten te hebben gered door zich niet aan de beperkingen tot toegang tot het EPD te houden. Heel tof dat bij de mens de prioriteit ligt maar bij een audit zou het ziekenhuis dan een probleem hebben. Dat bedoelde ik met 30000 woorden die nodig zijn op een probleem op te lossen dat er vaak helemaal niet is.

[david-v]

Precies dit. Er worden allerlei niche alternatieven aangedragen, zelf hosten enz. Maar als je vervolgens gaat kijken dat geen enkele datacenter in Nederland de certificering heeft van een Google cloud, Aws of Azure en bij audits slechter scoren dan deze partijen, dan is dat ineens geen argument.

Deze tech reuzen hebben door hun schaal en kennis het meeste heel goed geregeld. Daar kan je bijna niet tegenop als "lokale" partij. Het is spijtig, en ik zou liever ook een Europese reus willen zien die mee kan doen, maar helaas.

[klakkie.57th]

zonder concreet voorbeeld van en audit rapport zegt dit natuurlijk niets … ik heb nl geen idee hoe de audit van een datacenter invloed heeft op hoe een organisatie , die gebruik maakt van dat de diensten van dat datacenter, de data van zijn klanten misbruikt op een manier die in strijd is met de gdpr

[bzzzt]

Blijft een kip en ei probleem. Een office pakket en de onderliggende infra ontwikkelen met de functionaliteit zoals Office365 is geen sinecure. En als je het zou doen, hoeveel klanten krijg je dan? Of blijven die toch bij de monopolist?

Overheden zouden dit natuurlijk heel hard kunnen stimuleren, maar het grote probleem is imo niet het ontwikkelen van een office pakket, maar het hele ecosysteem vervangen. Microsoft heeft zich diep ingebed en zelfs hier op tweakers zitten genoeg figuren die 'microsoft certified blabla' zijn en zich geen raad zouden weten met andere tools (en dat zou ik ook niet doen als mijn loonschaal daar vanaf hing )
Zelfs als er een perfect gelijkwaardig alternatief zou bestaan zouden er nog mensen protesteren.

Een voorbeeld; Strato heeft met Microsoft een hosting dienst volgens een trust model gerealiseerd. Omdat er dan geen contracten zijn zet je bijvoorbeeld de Patriot act buitenspel.

Heb je daar meer informatie over want wat ik kan vinden duidt er alleen op dat ze transparantie nastreven op verschillende vlakken. Dat zet niks buitenspel - wat natuurlijk best de oorzaak kan zijn dat het mislukt is.

En dan nog… hoe wek je vertrouwen dat jij met je unieke zelf ontwikkelde Office product je wel houdt aan de GDPR en andere wetgeving?

Door het te zien als selling point en zo transparant te zijn dat hier geen twijfel over kan bestaan?

[Baardmeester]

En als er een redelijke Europese applicatie is met klanten dan zie je weer dat die verkocht aan een partij buiten Europa. Zie bijvoorbeeld een Zivver.

[Jester-NL]

Microsoft en Google vergelijken in dezen is (een beetje) appels en peren vergelijken. Het gaat namelijk in (aller-)eerste instantie om het Office-pakket. En hoe graag ze ook willen, daarbij komt Google niet in de buurt.

Nu is het natuurlijk zo dat beide partijen overweldigend hebben ingezet op het online opslaan van je data, om dat vervolgens te indexeren voor je. En daarmee hebben beide partijen een uitgebreid beeld van hun clientèle.

Punt is natuurlijk dat alles makkelijk en goedkoop naar de cloud verhuist is. Waar bedrijven vroeger een eigen serverpark hadden voor opslag, accounts en Exchange, staat alles nu alleen nog maar op de servers van Microsoft. Makkelijk schaalbaar... en volkomen ondoorzichtig.

Ik heb het idee dat, op het moment dat je het beheer weer (vrijwel) volledig in eigen beheer neemt, het aantal cookies dat MS kan plaatsen vele malen kleiner wordt.
En AVG technisch: laten we niet vergeten dat de AVG bedoelt is om de gegevens van individuen te beschermen. Maar daar ben je (deels) ook zelf bij, ook als bedrijf. Alles wat je niet - automatisch - met een Google of een Microsoft deelt, hoeft ook niet door hen te worden gescand en gecategoriseerd. Er valt dus al heel veel te winnen door niet klakkeloos alles met een OneDrive of een Google Drive te synchroniseren, maar dat lokaal te doen.

[Scriptkid]

Vraag is natuurlijk wel wat is het probleem met die cookies,

Worden ze gebruikt voor dienst verbetering of voor marketing bij 3rd party,

in #1 is het toch totaal geen issue, in #2 is het een ander verhaal.

[n00bs]

Ik ben het deels met je eens, aangezien ik in zo een omgeving als IT'er werkt.
Het is ook vaak "gemak" beheerders die al 20 jaar met "Windows" werken en het wel makkelijk vinden om bij Microsoft te blijven met alles. En nu MS veel Cloud solutions biedt, zien zij + management kansen om kosten (initieel) te drukken en een deel van het werk niet meer hoeven te doen. Daarnaast zover ik zie, wordt er vaak niet goed gekeken naar configuratiemogelijkheden, wordt het afgedaan dat MS volledig te vertrouwen is en data toch binnen de EU staat.

Als die mentaliteit veranderd en men voor meer differentiatie kiest voor producten, dan veranderd de dienstverlening bij grote tech ook vanzelf. Het blijft dus een vraag-aanbod verhaal.

[yevgeny]

Het probleem zijn de lidstaten, bij grote projecten wil ieder land een deel van de koek, dat versnippert het project en uiteindelijk wordt het een mislukking.

De VS doet met miltaire en ruimtevaart hetzelfde, iedere staat krijgt een stukje zodat de afgevaardigden en senatoren budget beschikbaar stellen voor het project.

[Annihlator]

Jammer dat je ook meteen schermt "en kom niet met halfslachtige oplossingen zoals nextcloud" want je hebt inmiddels wél door dat de crux is niet afhankelijk te zijn van één bedrijf, product noch platform; dus het worden dan, eigenlijk onvermijdelijk, deelonderdelen net-zolang tot er over x jaar misschien eindelijk een completere open-source oplossing is. Maar net-als bij de tegenhangers waar we van af willen, zullen er tussenstadia moeten zijn dat het nog niet een totaaloplossing is.

[thahajemni]

Nu is dat zo, zou het mooi vinden als Nextcloud juist feature parity wordt van Azure of Google. Ben het volledig eens: de crux is niet afhankelijk te zijn van één bedrijf, product noch platform.

In dit geval bedoelde ik het puur als vergelijking met Azure zoals deze nú bestaat. Met juiste mindset kan dit in de toekomst wellicht anders zijn.

[kodak]

Er is geen enkele wettelijke plicht om als onderwijsinstellingen de middelen te gebruiken die bedrijven als Microsoft aanbieden. Dat is vooral een keuze er wel of niet gebruik van te willen maken. En dat die keuze eenmaal gemaakt is wil niet zeggen dat het een verstandige keuze is, wat keer op keer aantoonbaar gemaakt is, en dat deze keuze niet valt terug te draaien. Iedere keer als er weer aantoonbaar is dat de keuze haaks staat op de plicht die onderwijsinstellingen hebben om de (minderjarige) leerlingen en medewerkers te beschermen komt er meestal wel iemand die net doet alsof het niet anders kan. Terwijl het wettelijk al jaren nooit zo had mogen zijn e dus ook niet in stand hoort te worden gehouden met argumenten alsof men geen keuze heeft. Men wil niet dat er een keuze is tussen wel of niet dit soort diensten gebruiken, maar dat is heel wat anders dan dat de keuze er niet is en de plicht er niet is te stoppen met volharden alsof er geen keuze is. Het probleem is niet slechts microsoft of de markt van aanbieders, het is vooral het probleem van onbehoorlijke prioriteiten de wet constant maar te blijven negeren.

[HugoBoss1985]

Ik was MS Office al lang geleden zat. Iedere keer gezeur met activeren nadat ik een systeem opnieuw installeerde (en dat deed ik toen vaak... veel upgrades). En Microsoft heeft MS Word (foutje: Wordpad) uit Windows 11 gehaald.

Nu gebruik ik Apache OpenOffice en ben ik overal vanaf en prima voorzien.

[Reactie gewijzigd door HugoBoss1985 op 10 oktober 2025 11:55]

[SVMartin]

Prima dat je een alternatief kiest, dat doe ik ook. Ik zou je adviseren nog eens een afweging te maken tussen OpenOffice en Libre Office.

[HugoBoss1985]

@Alex3 Thanks beide, mocht het nodig zijn zal ik eens naar LibreOffice uitwijken.

Zo zie je maar dat Microsoft zichzelf steeds vaker buiten spel lijkt te zetten. Zie ook de meningen over Windows 11 m.b.t. de recente nieuwsberichten over accounts e.d.

[Reactie gewijzigd door HugoBoss1985 op 10 oktober 2025 11:55]

[SVMartin]

Het is alleen zo jammer dat maar een klein deel van de gebruikers (wij hier op Tweakers) zich daar aan ergert, kritisch is en verder kijkt.

[Scriptkid]

ik kijk verder maar zie geen enkele partij die met enterprise oplossingen komt,

Data governance en Data security is bovenop device en identity security onmisbaar en moet integrated in de stack zijn.

Het aantal rechtzaken over espionage en mee genomen bedrijfs geheimen of gelekte geheimen is heel hard aan het stijgen als je kijkt bij de in USA aangemelde rechtzaken.

[Baardmeester]

Er is ook nog OnlyOffice. Lijkt meer op de moderne Microsoft Office.

[SunnieNL]

Zover ik weet heeft MS Word nog nooit in Windows gezeten. Wel Write of Wordpad, maar geen MS Word.

Als het er al in zat dan is dan de read-only (Viewer) versie van Office geweest en die kun je nog steeds installeren vanuit de Microsoft Store.

[Reactie gewijzigd door SunnieNL op 10 oktober 2025 11:56]

[HugoBoss1985]

Je hebt helemaal gelijk; ik bedoelde natuurlijk Wordpad!

[TheVivaldi]

Ik heb Windows 8.1 gehad op een MS Surface waar MS Word wel degelijk in zat, en het was geen alleen-lezenversie. Wel een beperkte versie qua mogelijkheden, dat wel.

[Alex3]

Apache OpenOffice wordt al jaren niet verder ontwikkeld. LibreOffice is een fork ervan met grote verbeteringen.

[hachee]

Houd er rekening mee dat OpenOffice minder actief in ontwikkeling is.

• Kenmerk: Ontwikkelingsstatus - Apache OpenOffice: Traag; alleen onderhoudsrelease. LibreOffice: Actief bijgewerkt en verbeterd.
• Gemeenschapssteun: Apache OpenOffice: Beperkte bijdragers, lage activiteit. LibreOffice: Grote gemeenschap, frequente bijdrage-activiteit.
• Functieset: Apache OpenOffice: Minder functies en innovaties. LibreOffice: Uitgebreide verbeteringen, regelmatige functie-updates.
• Licentiëring: Apache OpenOffice: Apache-licentie. LibreOffice: LGPLv3/Mozilla Public License.
• Huidige versie: Apache OpenOffice: 4.1.15 (december 2023). LibreOffice: 25.8.2 (oktober 2025).

[Mathijs Kok]

AI geblubber...

[kabelmannetje]

Apache OpenOffice... Maar waarom? Dat wordt al immers 10 jaar niet meer ontwikkeld. Het is dode software.

[Reactie gewijzigd door kabelmannetje op 10 oktober 2025 12:22]

[HugoBoss1985]

Zoals ik schreef; voor mij voldoet het prima. Ik heb me nooit gerealiseerd/bij stil gestaan/over nagedacht dat het al 10 jaar niet meer ontwikkeld wordt.

Ik gebruik dan ook niet meer dan de Word(Pad) en Excel vervanger.

Deze info is inmiddels al wel zo'n 3 keer gepost inmiddels .

[Reactie gewijzigd door HugoBoss1985 op 10 oktober 2025 12:26]

[Pendora]

Dus volgens nieuws: Minister: Nederlandse scholen kunnen Microsoft 365 blijven gebruiken was er een probleem in Duitsland maar viel dat allemaal wel mee in NL volgens de minister en nu blijkt een rechter daar niet mee eens te zijn.

Suprised pikachu face...

[dasiro]

een minderjarige 365 Education-gebruiker, vertegenwoordigd door privacystichting noyb

Lijkt er op dat ze iemand voor hun kar hebben gespannen en dat die niet volledig zelfstandig bij hen terecht is gekomen.

Het bedrijf zou de klager bij het verzoek tot het delen van gegevens hebben doorverwezen naar diens school, maar die had geen toegang tot alle informatie.

logisch, want de school is de klant en niet de leerling. Het kan goed zijn dat instellingen door de school al dan niet beperken wat er mag worden verzameld.

Gezien de wildgroei aan toezichthouders lijkt met me sterk dat die niet betrokken zijn geweest bij het tot stand komen van dit specifiek product.

[hachee]

Was met de intrede van de AVG toch al bekend dat MS alleen zal trachten te voldoen aan de eis voor de producten die overheden/enterprise met dikke licentie modellen afnemen e.d., laat de rest maar stikken.

Waarom the fuck zou MS dit uit eigen beweging breed gelijk trekken over het hele product aanbod, er zijn ongetwijfeld veel te veel commerciële belangen met hun datamining gemoeid.

[willieverhoef]

Klink alsof Microsoft dit bewust doet om ons te pesten. Wat ze willen is een systeem maken, waardoor ze informatie nodig hebben. Dat ze dat ruim doen, en geen rekening houden met leeftijd is zeker niet netjes maar soms ook gewoon per ongeluk. Je wilt nu eenmaal ook inzicht hebben welke paginas op je site bezocht worden.

Als een van de weinige is hun verdienmodel niet het verkopen van informatie. Ze hebben wel een BING tak maar die is meer ontstaan toen google hun ging aanvallen op applicatie nivo.

Dus als je echt zuinig wel zijn en niet beïnvloed zou ik niet zoeken met google en geen android gebruiken.

[sympa]

Ze hebben ook LinkedIn waar ze de klantdata gebruiken om AI te trainen. En ze hebben een advertentienetwerk. En ze zitten ook in de RM-markt. Kan je ook best wat met data.

[willieverhoef]

Klopt maar linked in staat nog best wel lost. Zelf de Office koppeling is minder aanwezig

[bzzzt]

Dan is een interessante vraag: mag je als school je studenten verplichten hun werk te doen in een omgeving die hun recht op privacy niet respecteert?

[FrostyPeet]

Het probleem is dat het niet op het netvlies staat bij gebruikers.

Office365 werkt (redelijk) goed. Heeft (ook) een gratis versie. Gebruikers kunnen hun powerpoints maken en delen hoe ze het willen. Wie heeft er nou van een deviceID gehoord als "normale" gebruiker? Office365 is redelijk geprijst, het scheelt een hoop schaars en duur IT personeel. Cookies, dat zijn die vervelende popups die van "Europa" moeten. Beetje kort door de bocht maar het "leeft" niet.

Ik denk dat zolang er geen groot incident in het nieuws komt het gewoon door blijft gaan. Goed, MS zal binnen 10 weken wel een lijstje opsturen naar die minderjarige, die daar verder niets mee kan want waar naar toe. De opgeslagen metadata zal na analyse wel binnen 10 weken gewist worden. Metadata ouder dan 10 weken lijkt ook minder relevant te worden.

De data van een minderjarige leerling lijkt niet zo interessant voor een bedrijf. Het zoveelste boekverslag van hetzelfde boek als al die tientallen andere leerlingen is niet zo relevant. Maar wat als er een universiteit is met baanbrekend onderzoek. Dan zou je als Office365 een ware goudmijn aan data kunnen bevatten.

Wat dan te doen? Laptop met Linux en LibreOffice o.i.d.? Met usb sticks je schoolwerk uitwisselen? Of e-mailen (met welke e-mail aanbieder dan)? Een school NAS optuigen? Dit zie ik niet zo gauw gebeuren.

[willemb2]

Het grootste probleem bij Microsoft vind ik dat er ook datasurveillance plaatsvindt in betaalde producten. Als je een zoekmachine van Google of Microsoft gebuikt, een 'gratis' e-mail adres dan weet je dat je helemaal leeggezogen wordt. Dus betaal ik liever voor software en diensten. Maar sinds Windows 10 en Office 365 moet je elke keer dat je iets installeert weer akkoord gaan met die privacyverklaring waarin over gepersonaliseerde advertenties gesproken wordt.
Je betaalt dus eerlijke Euro's of Dollars, maar onder de kostprijs zodat er ook nog eens oneerlijke concurrentie plaatsvindt. En vervolgens wordt je betaalde product gebruikt als vehikel om je voortdurend naar Copilot, Bing, MSN.com enz. te lokken. En net als bij de volledig 'gratis' diensten weet je niet hoeveel je betaald. Je ziet niet hoeveel hoeveel jouw data Microsoft of Google oplevert. Economen vinden dat heel ongezond.

[bart.koppers]

Even kijken voor de inspiratie: YouTube: Rails World 2025 Opening Keynote - David Heinemeier Hansson