Microsoft stopt ondersteuning van onderwijsbesturingssysteem Windows 11 SE

Microsoft stopt met Windows 11 SE, een Windows-versie die bedoeld is voor gebruik in het onderwijs. Dat OS verscheen in 2021, maar Microsoft beëindigt de ondersteuning in oktober 2026. De apparaten blijven dan wel bruikbaar, maar zijn minder veilig.

Microsoft meldt dit op een bijgewerkte supportpagina voor Windows 11 SE. Het bedrijf geeft aan dat het geen nieuwe feature-updates meer uitbrengt. De laatste update was versie 24H2, die eind vorig jaar uitkwam. Alle andere ondersteuning, zoals nieuwe beveiligingsupdates, maar ook technische ondersteuning, stopt in oktober van 2026.

Het blijft na die datum wel nog mogelijk om apparaten met Windows 11 SE te gebruiken, maar dat is dan niet meer veilig en werkt mogelijk minder goed.

Microsoft bracht Windows 11 SE in 2021 uit. SE is een speciale versie van Windows 11 die bedoeld is voor gebruik in het onderwijs. In feite gaat het om hetzelfde OS als Windows 11 Home of Pro, maar met enkele andere functies; zo is het makkelijker voor beheerders om toegangscontrole te doen en beheert Microsoft zelf een allowlist met veilige applicaties en websites. Ook zaten er beperkingen op de mogelijkheid om te multitasken op de apparaten. Hoewel Microsoft zelf altijd zei dat Windows 11 SE bedoeld is voor apparaten met minder krachtige hardware, was dat in de praktijk niet het geval. Er waren wel een aantal fabrikanten die hardware met Windows 11 SE uitbrachten, maar het is maar de vraag of die een toekomstige versie van Windows 11 goed kunnen draaien.

Microsoft zegt niet waarom het stopt met de ondersteuning. Het bedrijf probeert al jaren te concurreren met Googles ChromeOS, maar dat lukt maar niet. Eerdere pogingen om een lichtgewicht OS te maken, zoals Windows 10X, mislukten. In het onderwijs is, door de aanwezigheid van veel goedkope hardware, juist veel behoefte aan zulke versimpelde besturingssystemen.

Door Tijs Hofmans

Nieuwscoördinator

01-08-2025 • 16:10

95

Submitter: MoonRaven

Reacties (95)

Sorteer op:

Weergave:

In het onderwijs is, door de aanwezigheid van veel goedkope hardware, juist veel behoefte aan zulke versimpelde besturingssystemen.
In het onderwijs kopen ze vaak apparaten die goed beheersbaar zijn en binnen het budget passen.
ChromeOS gebruiken mijn kinderen nu op het basis onderwijs, en ik zie hier echt wel de voordelen van in.

Waar Microsoft de plank misslaat, is de goedkope hardware die nagenoeg kant en klaar doet wat je ervan verwacht. De inrichting van het beheer is echt simpeler dan je via Intune doet.

Let op, hier volgt een mening en persoonlijke aanname
Microsoft slaat ook compleet de plank nu mis, want de generatie van de toekomst groeit hierdoor niet meer op met Windows in het onderwijs. Deze basis die kinderen leggen is alleszeggend voor hun voorkeuren in de toekomst.
Ik verwacht dan ook dat het marktaandeel van Microsoft op de desktop/laptop markt er compleet anders uit zal zien over 20-30 jaar.
Op de basisschool van de oudste stappen ze deze zomervakantie over van Windows naar Linux. Ik ben blij dat ze niet overstappen naar ChromeOS. Ik hoop ook dat zowel Windows als ChromeOS geen rol meer spelen op desk- of laptop over 30 jaar.
ChromeOS is ook gebaseerd op Linux, heeft een Linux kernel en je kunt daarom op een Chromebook bv ook Linux beta draaien. ChromeOS voldoet wat mij betreft daarom ook.prima als Windows alternatief, maar je heb wel een Google account nodig. Wringt daar de schoen wellicht?
ChromeOS is gewoon een Google dataming tool en moet je helemaal nergens op willen draaien. De software wereld zou er veel beter uitzien als iedereen een normale (open) variant van Linux zou draaien en niet een spyware-op-een-Linux-kernel zoals ChromeOS. Ik hoop dus ook van harte dat meer scholen dit voorbeeld volgen en gewoon open software gaan gebruiken ipv schijn-open zoas die van Google. Dan groeit de volgende generatie niet meer op met het idee dat gesloten software het beste onder de zon id.
Jep, dat verplichte account is het probleem, net als bij Windows tegenwoordig. Ik ben er van overtuigd dat er bij Linux altijd een distro zal blijven waar dat niet nodig is.
Je moet even in gedachten houden waar dat apparaat origineel voor bedoeld was en de daarbij komende eisen:
  • het apparaat moet goedkoop zijn, ook betaalbaar voor de student met minder geld
  • het apparaat moet het een hele dag kunnen volhouden in een collegezaal
  • je moet het softwarematig niet kunnen verpesten
  • het ding gaat in een schooltas die kan vallen, stoten etc
  • diefstal is mogelijk
Al met al kom je dan met een Chromebook achtig iets met al je data in de cloud. Je kan er niks op installeren, het is niet vatbaar voor virussen en als er iemand over je tas rijdt dan koop je een nieuwe Chromebook, log je in en ga je verder.

Toen mijn moeders laptop overleed (moedertje is tegen de 80) moest er wat anders komen. Wat doe je erop? Nou foto's kijken, internetten en mailen met GMail. Voila, een ideaal ding.
Al met al kom je dan met een Chromebook achtig iets met al je data in de cloud
Ja, in de Google cloud. Is niet iets waar ik op zit te wachten. Het kan dan initieel goedkoop zijn, maar er gaan wel veel data die systemen in. Als het gehele schoolleven in een cloud staat, en er komt een datalek, dan ligt er wel enorm veel op straat. Daar moet ik persoonlijk niet aan denken.
Hetzelfde liedje gaat op voor Microsoft, je moet een online account hebben.

Het kan uiteraard anders, dan moet je iedereen Linux laten gebruiken en ergens een NextCloud server neerzetten. Die is er ook in een speciale Education Enterprise versie. Geen idee wat het kost maar Universiteit Twente gebruikt het.

NextCloud heeft overigens ook al last van Enshittification, NextCloud Advertising in je omgeving is al een dingetje.
Ik had laatst een klant met een chromebook. Wat een drama (chromebook, niet de klant) is dat zeg.
Er begint (gelukkig) inderdaad steeds meer bewustzijn en weerstand te komen in het onderwijs in Nederland tegen pogingen van met name Google en Microsoft om kinderen al op jonge leeftijd in hun ecosystemen te trekken.
ChromeOS is ook gebaseerd op Linux, heeft een Linux kernel en je kunt daarom op een Chromebook bv ook Linux beta draaien.
Windows is Windows en kan net zo goed Linux draaien via WSL. Zowel op ChromeOS als op Windows is dat stukje Linux gevirtualiseerd. Dus dat ChromeOS gebaseerd is op Linux lijkt niet heel veel uit te maken, aangezien de Debian omgeving die je krijgt dus niet native ChromeOS is.
Kinderen verplicht opzadelen met een Google account dat lijkt me inderdaad geen goed plan.

Leer kinderen werken met vrije software, leer ze werken met een computer, niet op een computer.

Het stimuleert bovendien onafhankelijkheid en kritisch denken. Vaardigheden die ze later nog heel hard nodig zullen hebben, meer nog dan de vorige generaties.
hoeft niet perse, je kunt gewoon een managed guest account inrichten en dan kun je bijv ook prima mensen met o365 account laten werken enzo. enige google account wat je nodig hebt is het beheer account..
Ik werk in de IT voor het onderwijs en ben nieuwsgierig, weet je welke distro en of zij een ('mobile') device management tool gebruiken? Ik zie alleen maar Windows en Chrome OS voorbij komen, en hier en daar iPads, maar zie daar graag verandering in.
En wordt er een alternatief voor Google Workspace/Microsoft 365 gebruikt, Nextcloud misschien?

[Reactie gewijzigd door martijnsch op 1 augustus 2025 19:41]

Ik weet dat ze Nextcloud als cloudalternatief willen gaan gebruiken. Ze zijn twee jaar geleden begonnen met het wegmigreren van Microsoft met betrekking tot het maillandschap, wilden ze meer in eigen hand hebben. Nu willen ze een stap verder gaan en de cloudfunctionaliteit inclusief samenwerkmogelijkheden meer in eigen hand gaan nemen. Ze doen het wel stapsgewijs.

De schoollaptops willen ze uit gaan rusten met een Ubuntuvariant. Het devicemanagement heb ik geen idee van.
Over 30 is alles AIOS waarbij de AGI laat zien wat ie weet dat de persoon wil zien met 99.996536% kans.
Dat klinkt een beetje als wat Windows nu wil zijn.
Made me laugh. Bedankt, dat je bewijst, dat humor op het internet niet dood is.
Vraagje, heeft Linux dan vergelijkbare tools met Windows 11 SE en/of ChromeOS? Ik werk op een school en ik zou liever hebben dat we met Linux werken dan met ChrOS i.v.m. het dataminen.
Toen ik zelf zocht kon ik dit niet vinden. 't Schijnt dat Google niet wil dat we overstappen :^) Erg bedankt, ik zal me inlezen en kijken of ik wat testruns kan doen.
univention als server en dat in combinatie met linux desktop?
Ik heb hier over nagedacht, maar was er nog niet mee begonnen te testen, omdat we veranderingen aan het maken zijn op ons netwerk in het algemeen. Komende maanden even testen.
Oh, daar zou ik graag meer over willen weren. Waar is dat? En heb je daar meer informatie ovet?
Ik ga geen informatie delen over waar die school is, want dan is mijn locatie ook direct bekend. En verdere informatie heb ik ook niet, dan wat school met de ouders deelt.

Er is overigens ook een gymnasium in Amsterdam dat geprobeerd heeft de overstap te maken naar Linux. Hier is ook openlijk over gecomnuniceerd vanuit die scholengemeenschap en kan wellicht ook meer nuttige informatie bevatten.
Waarom ben je blij dat ze niet overstappen naar chromeOS?

De school moet toch de keuze maken wat ze willen gebruiken en wat aansluit op het dagelijkse onderwijs wat ze aanbieden aan uw kind, als chromebooks, mac boks, windows of een linux desktop is dat is dan aan hun.
Ik kan zelf kiezen naar welke school mijn kind gaat. Als ik dan de keuze heb, kies ik voor een schoolomgeving waar ik zoveel mogelijk achter kan staan. Qua geloofsovertuiging kan dit ook, dus waarom zou de gebruikte ict-omgeving geen persoonlijk criterium mogen zijn?

Als ze de mogelijkheid aanbieden, ga ik ervanuit dat het aansluit bij het dagelijkse onderwijs.

En wat betreft uw eerste vraag omtrent ChromeOS: ik gebruik bewust zo min mogelijk producten van Google, Apple, Microsoft en Meta. Ik werk ook niet voor een werkgever waar Windows of MacOS verplicht wordt gesteld. Dus bij een school is dat ook een grote pré.
Ik kan zelf kiezen naar welke school mijn kind gaat
Echter is die keuze beperkt.
Recentelijk alle basisscholen in de omgeving bezocht, allemaal chromebooks. Dan moet je toestemming geven dat je kind al gelijk een infuus van data moet zijn richting een of andere bedrijf. Lekker dan.
Dus er is een illusie van keuze, want alle keuzes zijn hetzelfde.
Wij hebben inderdaad het geluk dat er hier in de omgeving wat te kiezen valt. We hebben ook een school die uitsluitend met Microsoftproducten werkt en meerdere scholen met Chromebooks. Dus de keuze is er wel. Voor ons is het in ieder geval niet de dichtstbijzijnde school, we hebben er drie dichterbij. De gekozen school zit voor ons op vijftien minuten fietsafstand.
Ik zou toch het liefst een school hebben waar er helemaal geen data naar een van de grote van amerika gaat. Maar dat blijkt onmogelijk.
Als reactie op dat laatste, denk ik dat dat proces al jaren geleden gestart is met Android en iOS devices.
Mobieltjes hebben voor heel veel taken de rol van een pc overgenomen.
Hmmmm

door android en ios zijn de verwachtingen terug geschroefd waardoor een pc overkill lijkt .

Het enige waar een handheld in slaagt is verbondenheid doen laten lijken. Met wat en waarom blijft irrelevant.
De basisschool is bijna betekenisloos. Al het middelbaar onderwijs is in principe Microsoft. Dat nemen ze ook mee naar het bedrijfsleven dat daar vaak ook zit.

In 30 jaar kan er veel gebeuren. Wie weet zitten we allemaal in een vr via een hersen implantaat. Maar de komende 10 jaar staat Microsoft gewoon nog op de desktop als nummer 1. Tenzij de eu en Amerika echt ruzie krijgen en ms de deur uitgooien.

En kant en klaar hardware is er genoeg bij Microsoft, Dell HP, noem maar op. De images worden van te voren voorbereid, sccm of Intune of een andere optie rolt automatisch uit via netboot. Software land automatisch. Accounts automatisch aangemaakt, meeste single sign on.

ChromeOS is kinderspeelgoed in vergelijking. Makkelijk voor kleine omgevingen zoals basisscholen. Goedkoop. Maar middelbaar onderwijs heeft geld voor professionele omgevingen.
de generatie van de toekomst groeit hierdoor niet meer op met Windows in het onderwijs
O nee, daar gaat de vendor lock-in! Alles behalve dat!

Ik kan het juist aanmoedigen, want dan krijgen we misschien een wereld waar we niet afhankelijk zijn van een of ander megabedrijf die buiten NL gevestigd is.
Ik zeg ook niet dat ik het erg vind, alleen dat het vanuit Microsoft gene slimme keuze is om deze reden.
Ik moedig het ook aan, thuis zijn mijn kinderen van 10 en 9 ook gewend aan zowel Windows, Linux, Android en iPadOS.
En dan komt Microsoft binnenkort met de uitrol van Windows 12 waardoor veel onderwijsinstellingen uiteindelijk maar mogelijk iets versneld weer system gaan vervangen? Als de systemen echt nog erg nieuw zijn wordt mogelijk naar een upgrade gekeken maar wat ik merk is dat als ze richting de 1,5 jaar oud zijn er al steeds makkelijker gedacht wordt richting vervroegde vervanging.
Gewoon doen Microsoft , des te meer wordt er aandacht besteed aan Linux 8-)
Ik draai zelf ook nog een game-servertje op een oude i7 920 , met 32gb ddr3 geheugen... daar kan Linux prima mee omgaan , en op mn verouderde i7 7700k die volgens Microsoft antiek is , draait ie ook prima met fedora 24 met hdr aan en alles.. 8-)

Laat kinderen er ook maar eens kennis mee maken , daar zullen veel nieuwere generatie ict-ers uit komen die een pc kunnen omtoveren naar een linux bak , omdat windows 14 er niet meer op draait

[Reactie gewijzigd door Metallize op 1 augustus 2025 16:27]

Ik geef ict lessen naast m’n normale vak, en ik ben al blij wanneer de leerlingen een word document uit een email kunnen opslaan, bewerken en weer naar me terug kunnen sturen. Of dat ze uiteindelijk begrijpen dat “google” (ze bedoelen Chrome) niet het internet in het algemeen is. Laat staan dat ik een wazig verhaal begin te houden over het verschil tussen windows, chromeOS, macOS en 1 van de 8000 linux distro’s. En waarom Word daar niet op kan, maar wel LibreOffice, wat dan weer niet goed werkt met Office (wat is office??). Je begrijpt dat voor 1 uurtje in de week dit echt veel te hoog gegrepen is.

Heb wel een paar kinderen gehad die er mee spelen, en thuis Arch Linux draaien. Maar die krijgen dat mee van hun ouders.
Ik doe hierin mee met deze ervaringen. Het is al een wonder als ze weten wat een e-mail is.
Een bijlage (bestandje) bij een e-mail doen is ook een leuk iets. Microsoft doet het standaard als koppeling (met direct vaak schrijfrechten). Uitleggen dat juist dat niet altijd slim is... Is een uitdaging. Velen doen ook gewoon de knop delen rechtsboven in het Office pakket.

Zelf moeten de leerlingen bij mij via Teams inleveren. Ouders vinden het raar dat ik altijd een vrij standaard antwoord terug stuur als ze een koppeling sturen of e-mail sturen met daarbij een uitleg en verzoek om het werk bij de inleveropdracht op Teams in te leveren. Bij de uitleg staat dan ook de uitleg waarom etc. (zou niet hoeven omdat het eigenlijk gewoon de opdracht is...)

Op de basisschool leren ze tegenwoordig erg weinig. Het schrijven is van veel leerlingen erg slecht. Heb inmiddels van zoveel vergelijkbare verhalen gehoord (ook van verschillende basisscholen) dat als ze gewoon roepen/ zeuren ze al vrij snel een tablet/ ipad krijgen om een of ander "leerzaam" spelletje te doen. Het schrijven wordt niet meer gestimuleerd.
En bij Google kun je gewoon classrooms gebruiken, om dit inleveren een stuk simpler te maken. Zodat gebruikers het wel begrijpen ;) . Te ingewikkelde software om een eenvoudige probleem op te lossen is inderdaad een groot probleem.
Ja, ik ben het daar wel mee eens maar de maatschappij wordt steeds meer dat het allemaal kant en klaar voor de persoon is (leuk maar de persoon leert juist niks meer om zelf iets te doen. Ook het oplossend gericht vermogen is vergeleken met vroeger erg weinig). Waarbij vroeger het zo was dat men altijd zelf huiswerk deed noteren en eventueel bij ziekte aan de docent of klasgenoot achter het huiswerk ging is het nu "ja ik was er niet". Dit terwijl de persoon en ouders zelfs online alles kunnen bekijken.
op de vrije school moeten opdrachten met de hand geschreven worden ingeleverd. Mijn zoon zeurde er altijd over, maar ziet nu het voordeel er van in
En daar zit dus precies het probleem. Wat voor zin hebben ICT lessen wanneer de basis niet besproken wordt? Dat is nogal zinloos lijkt mij.


Dat onderwijsinstellingen simpelweg niet overstappen naar open source is ook een probleem. Alles draait om ICT tegenwoordig, dan maar 1 uurtje in de week hier aandacht aan besteden... tsja, kun je het net zo goed helemaal niet doen.
Je zit met een generatie die opgegroeid is zonder PC en die nul intrese erin heeft.

Velen maken de denkfout dat ze opgegroeid zijn met computers, echter ze zijn zo ingeburgerd dat dit dit even normaal is zoals er vrachtwagens en bussen bestaan.

Het enigste wat ze kennen is spelletjes op een telefoon of console die papa/mama geïnstalleerd heeft. Een nieuwe applicatie daarop installeren lukt ook nog net maar daar stopt het.

Ze hebben geen flauw idee hoe het werkt net zoals ze geen flauw idee hebben hoe een vrachtwagen werkt. Het is allemaal zo normaal geworden dat er geen wauw factor meer is dat het hun nieuwsgierigheid niet meer trekt. Als ze youtube kijken komt dat op hun scherm zoals er water uit de kraan komt.

Om dan als leerkracht uit te leggen hoe dat werkt en je de bompa functies moet uitleggen zoals mail en tekstverwerking, je word aanzien als enerzijds een geschiedenis leraar en anderzijds ben je gewoon saai, ze willen niet leren hoe het internet werkt net zoals ze geen zin hebben om te leren hoe er water uit de kraan komt of hoe een vrachtwagen kan voortbewegen.

Als je dan als leerkracht met 1 uurtje in de week les moet geven moet jij niet verwachten dat ze daar diepgaande kennis opdoen, het is eerder zoals computerhulp aan de 3de leeftijd en hopen dat ze iets zelfstandig kunnen op het einde.
Inderdaad. Ik heb deze discussie vaak met de ICT coördinators binnen onze scholengroep. Ze hebben elke maand een meeting van een uurtje of twee om dingen weer op één lijn te krijgen, maar niemand heeft echte kennis. Deze mensen moeten ook de collega's aansturen in hun lessen "basisvaardigheden ict", of ook wel; computerles. Alle docenten boven de 45 kunnen zelf al amper omgaan met Outlook, Word en Excel. Hebben basisvaardigheden zoals kopieren-plakken niet onder de knie (niet met snelkoppeling, noch rechtermuisknop). En hebben ze die wel, dan vertaald dit zich niet naar werken op de Chromebook. Kinderen worden dus opgeleid door mensen zonder de juiste vaardigheden op een apparaat dat niet zal voorkomen zodra ze in het bedrijfsleven komen.

Onze scholengroep is compleet overgegaan op een Sharepoint gebaseerd systeem, met Chromebooks voor de kinderen, met hier en daar een iPad voor de kleutergroepen. Alles in een beperkte toegang omgeving van Cloudwise (voorheen Heutink ICT) en weinig tot geen invloed van de ICT managers.

ChromeOS/Chromebooks zijn leuk voor een werkomgeving zoals Moo, maar er is zo'n groot verschil tussen Chromebooks dat niet alles draait, ze zijn binnen 2 tot 3 jaar afgeschreven en produceren heel veel e-waste.
i7 920 met 32GB? Ik heb een i7 950 met 6x4GB (24GB) draaien en dat was volgens mij altijd het maximum voor dat type processoren.
Later kwamen er higher-density sticks uit en dat draaide gewoon.
Heb hier nog 2 i7 920s draaien. Allebei op heel degelijke moederborden van Asus. 1 720 heeft 4c/8t, de andere 8c/16t.

De 4c/8t versie zit echter op een moderbord die het uiteindelijk wel 32GB RAM ondersteuning voor elkaar kreeg. Bij de andere lukte dat niet, die zit nog steeds op 16 GB als maximum. De ene draait Windows Server 2019, wat prima gaat met 32GB. De 16 GB computer draait als Proxmox node in een cluster, wat ook zeer goed gaat. Deze draait voorlopig nog 4 Windows Server 2016 VMs (voor lichte WfH taken).

Moet eigenlijk eens proberen of de CPUs uitgewisseld kunnen worden, want 8c/16t met 32 GB in combinatie met Linux, dan is de i7 wel oud, maar niet versleten.
Linux is vast ook niet het probleem.

Ik vermoed meer de centraal de gebrukers beheren en hun data. Tevens de software installeren als het nodig is.

Thuis wil ik ook zo iets maar heb nog geen simple oplossing.
Dit word elke keer gezegd ;-).
Mijn antieke i7700+ 1060ti vliegt met Mint en Darktable

on topic: zolang onze studenten geheel vrijwillig LateX gaan gebruiken omdat ze de typesetting grillen van microsoft zat zijn , loopt het wel los

grootste asset is dat men met meerdere soortgelijke systemen om leert gaan.
Oké, maar stel dat Windows 12 volgend jaar uitkomt... Dus? Windows 11 is dan weer 5 jaar oud. Gaan we nu echt doen alsof dat plots een probleem is?
Dat er een nieuwe versie aankomt is prima. Maar dat de ondersteuning van de vorige versie zo snel afloopt vind ik zelf minder netjes. Zeker als je kijkt naar de eerdere versies en ondersteuning. Er worden met aanschaf van producten plannen gemaakt hoelang iets ongeveer mee zal gaan. Nu kan een deel (vaak niet alles) meegenomen worden doormiddel van een upgrade. Zo'n upgrade vergt vaak wel weer uittesten, en daarna ook weer extra tijd en soms ook de nodige hardware upgrades waarbij er ook weer extra investeringen nodig zijn.

Waarbij bijvoorbeeld XP het met 10 jaar deed is het beleid van 11 met 2 jaar toch wel flink korter (de oudere versies van 11 worden al enige tijd niet meer ondersteunt terwijl dit altijd bij de oudere versies van Windows wel kon).
Aangezien het meer functies heeft kan dit toch een downgrade krijgen naar Pro. Dan kan je ook nog steeds policies beheren…
Er draait ook lichtere hardware, die voor geen meter vooruit te krijgen is met Pro op de scholen.
Natuurlijk kan een (groot?) gedeelte wel over, maar lang niet alles
In de praktijk draait SE belabberd op lichtere hardware. Je kunt beter dezelfde systeemeisen als bij Pro (of Educ) aanhouden. We hebben hier van die netbooks met Windows SE erop en vanaf dag één is het drama.
Ik vraag me af of SE dan ‘vlotter’ zou draaien op een ‘snelle’ pc tov Pro. Ik kan me niet voorstellen dat het een hele andere lichtere kernel is dus het zal vooral zitten in ontbrekende services en de standaard MS bloatware die automatisch in de achtergrond draait.
Het bedrijf probeert al jaren te concurreren met Googles ChromeOS, maar dat lukt maar niet
Gek he? Als je zo snel al je ondersteuning stopt dan krabben scholen, die er destijds voor hebben gekozen om W11 SE te gebruiken, zich wel twee keer achter de oren.
Dan klinkt Googles alternatief ineens een stuk interessanter.
Let wel, daarmee zeg ik absoluut niet dat Google heilig is hoor. Googles Graveyard is er niet voor niets.
Wij hebben het kort getest, maar het grootste probleem dat Windows SE net zo zwaar was als een gewone Windows 11 versie. Dan zorgt minder snelle hardware dus voor een slechte ervaring, want alles is enorm traag.

Chrome OS draait wel snel op minder snelle hardware. Wat dus nodig zou zijn is een soort ‘Windows light’. Die snel draait op lichte hardware en alleen de minimale software biedt (browser…)
Van mij mag Windows veel basaler.

Ik doe nog steeds dezelfde dingen met Windows als 20 jaar geleden: Photoshop, Word, Excel en wat browsen. M.a.w. alles wat daarna is toegevoegd maakt Windows voor mij alleen maar groter, lomper en kwetsbaarder en een aanslag op resources.

Ik zou denken: tijd voor meerdere versies van Windows en dan eventueel modulair en uitbreidbaar met dingen die mensen eventueel denken te gaan gebruiken.
Ja, ik zou het wel fijn vinden als Windows modulair(der) wordt. Tijdens de setup of in het installatiescript werkelijk alles uit en aan kunnen vinken wat niet puur OS is. Dat kan of Microsoft nog steeds niet: gewoon een OS maken en de rest optioneel maken.
kunnen ze wel, maar willen ze niet.
sterker nog: in de Windows 95 en NT4 tijd kon het gewoon, tijdens de installatie kon je dmv checkboxes windows features aan/uit zetten. Ook met een unattended setup script kon je de hele boel strippen of later via control panel overbodige windows apps verwijderen.

Pas later werd al die meuk ingebakken en steeds moeilijker te verwijderen, waarvan Internet Explorer misschien wel de eerste was waar ze ontdekten op een nasty manier hun eigen software door de strot van de gebruikers te duwen (begin vh einde Netscape).
Unattend werkt nog steeds. Ik gebruik deze online tool met Windows 11 22H4: https://schneegans.de/windows/unattend-generator/
Best goed, maar kijk naar de opties onder Egde. Blijkbaar gaat Windows Update over z'n nek als je aan Edge gaat rommelen. Een browser... Wel fijn dat je zo die apps eruit kunt slopen.
Ja, ik herinner me nog dat ik een floppy met een scriptje in de PC stak vóór de installatie van Win 95 en '98 om een hoop meuk niet te installeren. Toen paste Windows nog gewoon op een CD-Rom...
Misschien is dit iets voor je?

https://schneegans.de/windows/unattend-generator/

Kan je precies je installatie mee aanpassen.
Dat hebben ze geprobeerd: Windows 10 S, die praktisch alleen maar apps uit de Microsoft Store kon draaien, waarmee de API effectief werd beperkt tot UWP-apps.

Mensen (inclusief Tweakers) werden er helemaal panisch van. Het was binnen korte tijd dan ook van OS-type naar instelling (S-modus) getransitioneerd. Ze hebben het nog meegenomen als je van 10 naar 11 bent gegaan, maar zodra je S-modus uitzet, kun je het niet meer aanzetten.

Als je een kleinere, beperktere API wilt hebben, kun je als ontwikkelaar Linux pakken, daar is zelfs je GUI optioneel :).
Omdat ms hier het slechtste van Windows tot een speerpunt maakte. Als ze een windows versie zouden maken die alleen een startknop heeft met een leeg menu waar je zelf je apps op moet vastzetten en geen enkele app standaard mee zouden leveren zou het bijzonder populair zijn hier op tweakers (en andere tech afficionado sites). Alleen verkopen ze er geen licentie extra door en is het niet bruikbaar voor mensen die 'gewoon willen internetten' dus zal het er niet komen.
Ik vind programma's als "rekenmachine" en "kladblok" toch wel handig, hoor. Ze mogen best het een en ander meeleveren.

Als je Windows Pro installeert, zit er geen troep bij die niet in het systeem zelf zit, zoals snelkoppelingen naar Candy Crush. Windows Home zit (onder andere dankzij fabrikanten) vol met bagger, maar Windows 11 Pro vind ik een prima balans tussen features en kaalheid.

Mocht je Windows 11 verder willen willen uitkleden, dan kun je online privisioningscripts vinden die extra's wegstrippen. Als je de standaard-installer van Windows 11 pakt en daar de provisioning aan toevoegt (gewoon een xml op een USB-stick plaatsen), kun je een Windows-stick maken zonder enige ongein. en kun je bovendien het ellenlange next/next/next van de first boot wizard overslaan.

Vijf minuten klikken met dit tooltje doet precies wat je wilt: https://schneegans.de/windows/unattend-generator/ Dit gebruikt een functie die al jaren in de Windows installer zit, in tegenstelling tot veel andere tweaktooltjes: https://learn.microsoft.com/en-us/windows-hardware/manufacture/desktop/update-windows-settings-and-scripts-create-your-own-answer-file-sxs?view=windows-11 Kost je ook nog eens niks extra :)

[Reactie gewijzigd door GertMenkel op 1 augustus 2025 19:09]

Met het misbaksel dat Windows Store is geworden is dat niet zo vreemd. Het meeste zit er niet in, en er zit heel veel in wat je zeker niet wilt hebben. Bij Apple zie je dat mensen de store juist met man en macht verdedigen.
Dat het meeste er niet in zit, kun je Microsoft niet echt kwalijk nemen. Ze hebben jarenlang ontwikkelaars betaald om hun apps naar UWP te porten en zelfs toen was het aanbod maar beperkt. Dit komt vooral doordat Apple-ontwikkelaars zich dieper in het Apple-ecosysteem willen vastbijten. Overigens zijn er genoeg programma's die ik gebruik die niet in Apple's App Store staan, het is maar net wat je nodig hebt.

Onderhand kun je ook Win32-applicaties in de store zetten. Op zich wel een fijne manier om auto-updates te regelen, maar Windows-ontwikkelaars lijken er gewoon niet aan te willen dus schrijven hun eigen updaters.

Als Windows 10 S enige vaart zou hebben gelopen, zou de Windows Store ook vol met normale applicaties staan zoals de app store dat staat (al vind je daar ook genoeg troep, en is het toevoegen van iPad-apps niet heel goed om de chaos daar onder controle te krijgen).
het is met name de logge UI waar men last van zal hebben. Het zou Microsoft sieren als je daar een keuze in zou kunnen maken zoals dat bij Linux kan. Daar zou je bijvoorbeeld voor Cinnamon kunnen gaan wat je een heerlijke minimalistische klassiek Windows-achtige UI geeft. Heel herkenbaar, geen poespas.
Dit vind ik toch echt wel een nadeel aan dat Windows op continue releases is overgestapt. Elke versie van Windows 11 krijgt in principe maar twee jaar ondersteuning, en ieder jaar moet je hopen dat jouw subproduct nog een nieuwe versie krijgt.

Vergeleken met de 5+5 jaar die je van XP t/m 10 kreeg kon je veel makkelijker uit gaan. Vanaf de dag dat Windows 10 werd vrijgegeven wist je al dat in oktober de ondersteuning zou stoppen.

Wat ik dan ook niet snap is dat ze niet een "update" uitbrengen om een "gewone" Windows 11 te maken van die SE-devices. Ja, dat maakt hem een stuk trager, maar dan raak je je klanten in elk geval niet uit. Nu ChromeOS stopt lijkt het me toch juist dat je voor de scholenmarkt stabiliteit wil beloven.
Ik lees dit ook nogal met verbazing. Hoezo stopt MS zo maar met een recente Windows versie?

Ik bedoel, dat ze stoppen met zoiets als het niet aan slaat, kan ik me voorstellen, maar dan rol je voor alle huidige gebruikers via het update systeem toch als nog een volwaardige Win 11 Pro uit?

Is na 'Stop killing games' meteen een volwaardige 'Stop killing software' nodig? Is toch belachelijk dat onze scholen (etc, etc) bij wet beschermd zouden moeten worden tegen de fratsen van zo'n megabedrijf?
Het staat er toch echt: https://learn.microsoft.com/en-us/lifecycle/faq/windows
Windows 11 Pro
Windows 11 Pro Education
Windows 11 Pro for Workstations
Windows 11 Home 1
Windows 11 SE

24 months from release date

Windows 11 Enterprise
Windows 11 Enterprise multi-session
Windows 11 Education
Windows 11 IoT Enterprise

36 months from release date
In theorie doet MS precies wat ze beloven, maar hun beloftes zijn wel heel matig. Ik vind het dan ook niet gek dat mensen naar dingen als ChromeOS kijken.
De vraag die ik bij elk nieuw Microsoft produkt stel is: Hoe lang gaat men dit ondersteunen?

Garanties geeft Microsoft niet en in een gezonde markt zou Microsoft al meerdere keren over de kop gegaan zijn na zo'n gedrag. Maar ze zijn te groot en ze doen net zoals de big-tech familie waar ze zin in hebben. Dus tijd dat de EU serieus gaat ingrijpen!
(Mijn mening)

Liefste Microsoft,

Stop alsjeblieft met het uitbrengen of ontwikkelen van allerhande Windows versies, het levert ons niks meer op dan een hoop frustraties en compatibiliteit problemen.

Wat wij nodig hebben is 1 core OS dat meegroeit door de jaren heen en evolueert in positieve zin. De doorsnee gebruiker kent het verschil niet tussen een home of pro versie en heeft helemaal geen boodschap aan een versie 10 of 11.

Laat gebruikers of bedrijven zelf de nodige bouwblokken toevoegen zodat ze de juiste functionaliteit kunnen krijgen.
Best jammer, ik heb op het werk (vo) een 2 tal Windows surface student laptops (ofzoiets) liggen en dat zijn best goede vervangers voor de Chromebooks. 11", licht, fatsoenlijke accu.

Dat de ondersteuning ging stoppen wist ik al, maar dat ze zo snel de stekker eruit gingen trekken is wel erg bijzonder.
Ik mis de tijden van Windows FPL.

Ja het was niet de beste, maar wel waar ik het meeste heb van genoten.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.